RÈN LUYỆN KỸ NĂNG ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN TRONG CHƯƠNG TRÌNH NGỮ VĂN 7

Giải pháp hữu ích:Rèn luyện kĩ năng đọc - hiểu văn bản trong chương trình Ngữ Văn 7
RÈN LUYỆN KỸ NĂNG ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN TRONG CHƯƠNG
TRÌNH NGỮ VĂN 7
Phần I ĐẶT VẤN ĐỀ
I. Lý do chọn đề tài:
1. Lí do về mặt lý luận.
Bộ môn Ngữ văn trong nhà trường là một môn học vừa mang tính khoa
học vừa mang tính nghệ thuật. Các tác phẩm văn chương đều được chọn lọc
trong kho tàng văn hoá của dân tộc và nhân loại. Nói đến tác phẩm văn chương
là nói đến nghệ thuật ngôn từ, hình tượng, sự sáng tạo độc đáo của nhà văn.
Văn chương như một khối đa diện nhiều mầu tuỳ theo chỗ đúng, cách nhìn của
người xem mà phát hiện ra vẻ đẹp khác nhau của nó. Từ xưa người ta đã nhận
thấy tác dụng to lớn của văn chương khi nó phục vụ cho những lý tưởng cao cả,
những sự nghiệp chân chính. Trước hoạ ngoại xâm, chỉ một bài thơ của Lý
Thường Kiệt, một bài hịch của Trần Quốc Tuấn hoặc bài Bình Ngô Đại Cáo của
Nguyễn Trãi không kém gì những binh hùng tướng mạnh Hơn bất cứ hoạt
động ý thức tinh thần nào, văn học nghệ thuật có khả năng đặc biệt trong việc
phát hiện và diễn tả sự bí ẩn huyền diệu vô tận của cuộc sống tâm linh, của số
phận, tính cách con người.
MacXim Gooc-ki nói: "Văn học giúp con người biểu hiện được bản thân
mình, nâng cao niềm tin vào bản thân mình, làm nảy nở ở con người khát vọng
vươn tới chân lý" Các văn bản văn chương chắp cánh để các em học sinh đến
với một thời đại văn minh, với mọi miền đất nước, mọi nền văn hoá dân tộc,
xây dựng cho các em niềm tin vào cuộc sống con người, trang bị cho các em
vốn kiến thức, vốn sống hướng các em tới đỉnh cao của cái đẹp trong cuộc
sống.
Chính vì vậy mà việc rèn luyện kỹ năng Đọc - hiểu văn bản cho học sinh
trong nhà trường là hết sức cần thiết và có ý nghĩa quan trọng của chất lượng
giờ dạy.
2. Lí do về mặt thực tiễn.
Từ năm học 2002 - 2003 Bộ Giáo dục thực hiện chương trình thay sách

giáo khoa đại trà ở bậc Tiểu học và THCS. Đồng thời thực hiện việc đổi mới và
phát triển sự nghiệp giáo dục, nâng cao chất lượng toàn diện các môn học. Việc
thay sách đáp ứng được yêu cầu đổi mới của thời đại nhằm phát huy và kế thừa
những ưu điểm loại bỏ hạn chế của sách giáo khoa cũ, đưa giáo dục nước ta
Giáo viên: Trần Thị Minh Năm học: 2010 - 2011
1
Giải pháp hữu ích:Rèn luyện kĩ năng đọc - hiểu văn bản trong chương trình Ngữ Văn 7
tiếp cận với nền khoa học giáo dục tiên tiến của thế giới, giúp học sinh có tư
tưởng tình cảm cao đẹp.
Năm học 2010 - 2011 tổng kết 8 năm thay sách giáo khoa đã thu được kết
quả đáng ghi nhận. Việc đổi mới chương trình Ngữ văn THCS theo quan điểm
tích hợp đòi hỏi cả sự đổi mới về phương pháp giảng dạy.
Tuy vậy, chúng ta vẫn phát huy và kế thừa được nhiều phương pháp giảng
dạy truyền thống và hiện đại, lấy học sinh làm chủ thể, giáo viên chỉ là người
hướng dẫn, chỉ đạo nhằm phát huy vai trò tích cực của học sinh trong việc học.
Thực tế nhiều học sinh chưa có hứng thú học tập, soạn bài qua loa, sơ sài,
đọc và cảm thụ văn yếu.
Từ những suy nghĩ trên tôi xin trình bày một số ý kiến về: Phương pháp rèn
kỹ năng Đọc - hiểu cho học sinh môn Ngữ văn 7.
3.Mục đích nghiên cứu đề tài.
Do đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi còn mải chơi, nhiều em chưa coi trọng
đúng mức việc học tập bộ môn, khả năng tư duy tổng hợp yếu. Đối với tác
phẩm dài hoặc đoạn trích còn ngại đọc hoặc đọc bài qua loa. Việc chuẩn bị bài
sơ sài, chưa kỹ, chưa sâu. Muốn học sinh chiếm lĩnh được tác phẩm vai trò của
thầy trong quá trình dạy học rất quan trọng, thầy phải hướng dẫn trò chủ động
tự giác tiếp cận văn bản qua việc đọc - hiểu ở nhà cũng như trong quá trình
phân tích trên lớp.
4.Phương pháp nghiên cứu đề tài.
Dạy học là quá trình vận dụng các phương pháp dạy học bộ môn. Hoạt
động dạy học nhằm chiếm lĩnh giá trị của tác phẩm văn chương bằng nhiều thao

tác tiếp nhận, sáng tạo đồng bộ và đặc trưng phù hợp quy luật tư duy nghệ thuật
để tạo nên sự nhất quán về hình tượng, tạo nên sự toàn vẹn bức tranh nghệ
thuật, đảm bảo về thẩm mỹ, giá trị tư tưởng tác phẩm. Cụ thể là phương pháp
nêu vấn đề, gợi mở, đọc sáng tạo, đọc diễn cảm, phân tích
5. Đối tượng: Học sinh lớp 7
6. Không gian của đối tượng khảo sát: Cấp huyện
7. Đề tài: Phương pháp rèn kỹ năng đọc - hiểu văn bản cho học sinh
8. Phạm vi nghiên cứu và kế hoạch nghiên cứu:
Ba năm bắt đầu từ năm học 2006 – 2007 đến nay
Giáo viên: Trần Thị Minh Năm học: 2010 - 2011
2
Giải pháp hữu ích:Rèn luyện kĩ năng đọc - hiểu văn bản trong chương trình Ngữ Văn 7
PHẦN II THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
Khi tìm hiểu văn bản thì khâu đọc – hiểu văn bản là vô cùng quan trọng
nhưng thời lượng của chương trình có hạn nên chúng tôi chỉ mới giúp học sinh
tìm hiểu được những kiến thức cơ bản trong sách giáo khoa mà thôi.
Về phía học sinh, nhiều học sinh chưa chú ý đến việc học, ý thức chưa cao,
về nhà không soạn bài trước khi lên lớp nên khi tìm hiểu văn bản thường vụng
về, lúng túng khó tìm ra nội dung trong văn bản.
Thêm vào đó,học sinh ít có thời gian để đọc các tài liệu tham khảo, mở rộng
hiểu biết. Do ở xa trung tâm, nhà trường lại chưa đủ cơ sở vật chất để phục vụ
việc dạy học nên các em không có đủ tài liệu để tham khảo. Vì vậy chỉ có thể
nắm bắt được những gì sách giáo khoa cung cấp.
Học văn đòi hỏi viết nhiều (đọc nhiều)nhưng học sinh ở Đạknàng lại ít có
điều kiện cũng như thời gian để luyện tập. Kết hợp với những điều kiện trên
làm cho các em nghèo nàn về vốn từ nên khi tìm hiểu nội dung văn bản cũng
thêm phần khó khăn.
Học sinh hiện nay có xu thế xem nhẹ các môn xã hội trong đó có môn Ngữ
văn dẫn đến chất lượng chưa cao.
Trong kì thi khảo sát chất lượng đầu năm,tỉ lệ học sinh yếu kém môn Ngữ

văn của khối 7 khá cao, tổng số học sinh là 98 em trong đó:
STT TỈ LỆ HỌC SINH
Giỏi Khá Trung bình Yếu Kém
SL TL % TL % SL TL % SL TL % SL TL %
0 0 4 4.1 8 8.2 60 61.2 26 26.5
Sau khi áp dụng giải chuyên đề này thì kết quả tổng kết học kì I năm học
2010 – 2011 đạt như sau:
TT TỈ LỆ HỌC SINH
Giỏi Khá Trung bình Yếu Kém
SL TL % TL % SL TL % SL TL % SL TL %
1 1 12 12.2 52 53.1 31 31.6 2 2.1
Với những khó khăn như vậy, mỗi giáo viên dạy Ngữ văn phải tìm biện
pháp giúp học sinh nắm vững kiến thức từ khâu đọc – hiểu văn bản. Cũng chính
từ sự băn khoăn, trăn trở: “Làm sao giúp học sinh rèn luyện kĩ năng đọc - hiểu
văn bản”. Qua quá trình dạy học, quá trình tìm tòi chúng tôi đã có được những
Giáo viên: Trần Thị Minh Năm học: 2010 - 2011
3
Giải pháp hữu ích:Rèn luyện kĩ năng đọc - hiểu văn bản trong chương trình Ngữ Văn 7
biện pháp giúp học sinh rèn luyện kĩ năng đọc - hiểu văn bản trong chương
trình Ngữ văn 7 như sau.
PHẦN III.CÁC GIẢI PHÁP VÀ KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
Muốn học sinh cảm thụ được văn bản thì công việc của giáo viên giảng dạy
Ngữ văn không dừng lại ở việc xây dựng câu hỏi đúng, hay tạo cơ hội tự bộc lộ
cảm thụ văn bản của người đọc mà còn phải định hướng được câu trả lời của
học sinh. Định hướng trả lời chứ không áp đặt bày sẵn cách trả lời. Vì vậy vai
trò hướng dẫn của người dạy văn không thể loại trừ nhiệm vụ đó.
Việc hướng dẫn học sinh hiểu được văn bản trải qua các bước sau:
Bước 1: Tìm hiểu về tác giả - tác phẩm.
Bước này giúp học sinh nắm được nét tiêu biểu của tác giả, hoàn cảnh sáng
tác, sự nghiệp sáng tác của tác giả (giáo viên sưu tầm tranh ảnh, chân dung cuộc

đời và sự nghiệp của tác giả trong chương trình). Thông qua việc học sinh hiểu
được tác giả, tác phẩm, các em sẽ hứng thú say sưa, tìm tòi nghiên cứu về nội
dung văn bản.
Bước 2: Đọc văn bản.
Muốn học sinh cảm thụ và hiểu nội dung của văn bản thì việc đọc văn bản
giữ vai trò quan trọng. Việc đọc của học sinh (đọc ở nhà, đọc ở lớp):
- Đọc ở nhà: Để giúp học sinh hiểu nội dung và soạn bài trước ở nhà. Yêu
cầu đọc to, rõ ràng hoặc đọc thầm, đọc diễn cảm.
- Đọc ở lớp: Giúp học sinh mạnh dạn trình bày trước tập thể qua đó rèn
cách phát âm, đọc diễn cảm, cách đọc phân vai
Giáo viên cần hướng dẫn học sinh thật cụ thể về từng cách đọc:
+ Đọc thầm: Giúp các em tập trung cao, thâm nhập văn bản một cách nhanh
chóng bao quát nội dung bài.
+ Đọc diễn cảm: Thể hiện được tình cảm của người đọc đối với nội dung
văn bản. Tuỳ theo thể loại mà có cách đọc khác nhau.
Ví dụ:
+ Đối với văn bản: " Cuộc chia tay của những con búp bê" - Khánh Hoài
Giọng đọc: phân biệt rõ giữa lời kể, các đối thoại, diễn biến tâm lý của
nhân vật người anh, người em qua các chặng chính: ở nhà - ở lớp - ở nhà.
Học sinh đọc - Giáo viên cùng học sinh nhận xét cách đọc (khuyến khích,
động viên những học sinh đọc tốt), uốn nắn những học sinh đọc chưa đúng yêu
cầu của văn bản.
Giáo viên: Trần Thị Minh Năm học: 2010 - 2011
4
Giải pháp hữu ích:Rèn luyện kĩ năng đọc - hiểu văn bản trong chương trình Ngữ Văn 7
+ Cách đọc của văn bản nhật dụng: Chú ý đến thể loại bút kí giới thiệu vẻ
đẹp của một sinh hoạt văn hoá ở Cố đô Huế, một vùng dân ca phong phú về nội
dung, giàu có về làn điệu, tinh tế và độc đáo trong cách biểu diễn và thưởng
thức với những nghệ sĩ chuyên nghiệp, rất đỗi tài hoa. Đối với văn bản"Ca Huế
trên sông Hương" - Hà Minh Ánh, giáo viên cùng học sinh đọc tòan bài một

lần. Yêu cầu đọc chậm rãi, rõ ràng, mạch lạc, lưu ý những câu đặc biệt và câu
rút gọn.
+ Đối với các bài tục ngữ: Vì đặc điểm, cấu trúc của tục ngữ ngắn gọn nội
dung thông báo hoàn chỉnh, giáo viên cần hướng dẫn học sinh đọc cụ thể:
Văn bản "Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất": Đọc với giọng điệu
chậm rãi, rõ ràng, chú ý các vần lưng, ngắt nhịp ở vế đối trong câu hoặc phép
đối ở giữa hai vế câu:
Nuôi lợn ăn cơm nằm / Nuôi tằm ăn cơm đứng.
Đêm tháng năm/ chưa nằm đã sáng
Ngày tháng mười/chưa cười đã tối.
+ Đối với văn bản "Cổng trường mở ra" - Lí Lan, yêu cầu học sinh đọc
giọng dịu dàng chậm rãi, đôi khi thầm (khi nhìn con đang ngủ) giọng đọc hết
sức tình cảm, có khi giọng xa vắng (hồi tưởng ngày xưa bà ngoại đã dẫn mình
đến lớp), giọng hơi hơi buồn (khi bà phải đứng ngoài cổng trường).
+Đối với văn bản: "Quan âm Thị Kính" - Thể loại chèo cổ. Giáo viên cần
hướng dẫn học sinh đọc phân vai (nhập vai nhân vật thể hiện qua giọng đọc).
- Người dẫn chuyện: Đọc tên các nhân vật, các lời chỉ dẫn làn điệu ca, hành
động trong ngoặc đơn. Giọng chậm, rõ, bình thản.
- Nhân vật Thiện Sĩ: Giọng hốt hoảng, sợ hãi.
- Nhân vật Thị Kính: Giọng từ tốn âu yếm, ân cần, chuyển sang đau đớn,
nghẹn tủi, thê thảm , rồi buồn bã chấp nhận và có phần bình tĩnh kìm nén khi đã
quyết định hành động.
- Nhân vật Sùng Bà: Giọng nanh nọc, ác độc, lấn lướt, có lúc quát thét, có
lúc đay nghiến, chì chiết, có lúc thắt buộc, khẳng định vu hãm, có lúc hả hê,
khoái trá
- Nhân vật Sùng Ông: Giọng lèm bèm vì nghiện ngập, a dua với vợ, tàn
nhẫn thô bạo, đắc ý vì lừa được thông gia Mãng Ông khốn khổ.
- Nhân vật Mãng Ông: Hai câu đầu giọng mừng vui, tự hào, hãnh diện vì
con gái. Các câu sau giọng ngạc nhiên, đau khổ và bất lực phải cam chịu. (Yêu
cầu học sinh đọc giọng phù hợp với vai của nhân vật).

Giáo viên: Trần Thị Minh Năm học: 2010 - 2011
5
Giải pháp hữu ích:Rèn luyện kĩ năng đọc - hiểu văn bản trong chương trình Ngữ Văn 7
Để cho học sinh đọc đúng, đọc hay, việc rèn đọc giáo viên cần uốn nắn sửa
lỗi phát âm cho học sinh thật tỉ mỉ, chi tiết. Đối với những văn bản có nhân vật,
giáo viên cần hướng dẫn học sinh nhập vai để đọc. "Đọc" là khâu quan trọng
giúp học sinh hiểu văn bản.
Bước 3: Tìm hiểu chú thích
Muốn học sinh hiểu văn bản, việc hướng dẫn học sinh hiểu nghĩa các từ
khó (chú thích) cũng giúp học sinh có chuẩn mực sử dụng từ, dùng từ đúng khi
nói và viết, việc hiểu nghĩa của từ giúp học sinh hiểu nội dung văn bản. Vì vậy
việc tìm hiểu chú thích cũng là khâu hiểu nghĩa của từ trong văn bản, giúp học
sinh hiểu sâu sắc hơn nội dung của văn bản.
Bước 4. Hiểu nội dung văn bản.
Sau khi học sinh đọc văn bản, tìm hiều bố cục văn bản, học sinh muốn hiểu
đựơc văn bản trước tiên các em phải biết chia đoạn (nêu bố cục) văn bản.
Giáo viên cần hướng dẫn học sinh tìm bố cục ở phần chuẩn bị bài ở nhà
trước. Đến lớp giáo viên hướng dẫn học sinh tìm bố cục nhanh và chính xác
hơn.
Ví du: Văn bản "Cổng trường mở ra" - Lí Lan.Giáo viên đưa ra hệ thống
câu hỏi giúp học sinh tìm hiểu cấu trúc văn bản
(?)Theo dõi nội dung văn bản "Cổng trường mở ra", hãy cho biết bài văn kể
chuyện nhà trường, chuyện đưa con đến trường hay biểu hiện tâm tư của người
mẹ?
-Biểu hiện tâm tư của người mẹ.
(?). Nếu thế, nhân vật chính trong văn bản là ai ?
- Người mẹ.
(?). Tự sự là kể người, kể việc. Biểu cảm là bộc lộ trực tiếp cảm nghĩ của
con người. Vậy "Cổng trường mở ra" thuộc kiểu văn bản nào?
- Kiểu văn bản biểu cảm.

(?). Tâm tư của người mẹ được biểu hiện trong hai phần nội dung văn
bản. Đó là gì?
- Nỗi lòng yêu thương của mẹ.
- Cảm nghĩ của mẹ về vai trò của xã hội và nhà trường trong giáo dục trẻ
em.
(?). Em hãy xác định hai phần nội dung đó trên văn bản?
Giáo viên: Trần Thị Minh Năm học: 2010 - 2011
6
Giải pháp hữu ích:Rèn luyện kĩ năng đọc - hiểu văn bản trong chương trình Ngữ Văn 7
- Phần 1: Từ đầu đến "Thế giới mà mẹ vừa bước vào".
- Phần 2: Còn lại
Hoặc có câu hỏi tìm bố cục văn bản như sau:
(?)Theo các em văn bản trên được chia làm mấy đoạn? Em hãy nêu nội
dung của từng đoạn?
Dưới hình thức câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu bố cục văn bản, sau đó
giáo viên gợi mở, hướng dẫn học sinh hiểu nội dung thông qua hệ thống câu hỏi
Đọc - hiểu văn bản ở trong sách giáo khoa giúp học sinh chuẩn bị bài ở nhà.
Khi học sinh đã chuẩn bị bài kĩ ở nhà, đến lớp các em sẽ hiểu nội dung văn bản
một cách cụ thể, chắc chắn. Vì thế việc soạn bài ở nhà hết sức quan trọng, yêu
cầu học sinh đọc kỹ văn bản, trả lời bài theo hệ thống câu hỏi sách giáo khoa.
Sau khi đã chuẩn bị bài ở nhà, đến lớp giáo viên gợi mở, hướng dẫn học
sinh.
Ví dụ: Văn bản "Sài Gòn tôi yêu" - Minh Hương.
Muốn hiểu nội dung văn bản theo các phần đã được tìm ở bố cục, giáo viên
gợi dẫn học sinh tìm hiểu nội dung vẻ đẹp của Sài Gòn: Thiên nhiên, khí hậu,
phong cách sống của con người Sài Gòn.
(?) Ghi nhận đầu tiên về vẻ đẹp Sài Gòn là sức sống của đô thị trẻ. Điều đó
được diễn tả bằng hình ảnh nào?
"Sài Gòn cứ trẻ hoài như vậy như cây tơ đương độ nõn nà trên đà thay da
đổi thịt"

(?) Em hãy nhận xét cách cấu tạo hình ảnh trên ?
Cách tạo hình ảnh
- So sánh: Sài Gòn trẻ như cây tơ
- Tính từ miêu tả: Nõn nà.
- Thành ngữ: Thay da đổi thịt.
(?) Em hãy nêu tác dụng của cách tạo hình ảnh đó?
Tác dụng: - Thể hiện một cách gợi cảm về sức trẻ của Sài Gòn.
- Thể hiện cách nhìn tin yêu của tác giả đối với Sài Gòn.
(?)Ghi nhận thứ hai thuộc về thiên nhiên và khí hậu Sài Gòn. Những nét
riêng biệt nào được nhắc tới?
Giáo viên: Trần Thị Minh Năm học: 2010 - 2011
7
Giải pháp hữu ích:Rèn luyện kĩ năng đọc - hiểu văn bản trong chương trình Ngữ Văn 7
(?) Ghi nhận thứ ba thuộc về đặc điểm con người Sài Gòn. Qua đó tác giả
muốn người đọc hiểu thêm nét đáng quý nào trong cuộc sống của con người Sài
Gòn?
(?) Trong văn bản tác giả đã miêu tả và bình luận một cách cụ thể, tự tin.
Theo em, do đâu tác giả có thể viết như thế?
(?) Văn bản: "Sài Gòn tôi yêu" đem lại cho em những hiểu biết mới mẻ nào
về cuộc sống và con người Sài Gòn?
(?) Theo em sức truyền cảm của bài văn này là do những nguyên nhân nào?
(Cách viết, vốn hiểu biết về Sài Gòn, sự chân thành nồng hậu trong tình cảm
của tác giả?)
Với cách đưa câu hỏi trên, các em sẽ dần hiểu được nội dung của văn bản:
Tình yêu của tác giả đối với Sài Gòn thật dạt dào, chân thành , sâu sắc.
Khi hướng dẫn học sinh đọc - hiểu văn bản: "Tiếng gà trưa" - Xuân Quỳnh,
tôi hướng dẫn học sinh hiểu văn bản thông qua hệ thống câu hỏi sau:
(?) Nhận xét về văn bản được viết theo thể thơ nào?
(?) Mạch cảm xúc được trình bày trong văn bản theo những nội dung nào?
(?) Tiếng gà vọng vào tâm trí của tác giả trong thời điểm nào?

(?) Tại sao trong vô vàn âm thanh của làng quê, tác giả lại bị chi phối bởi
âm thanh tiếng gà trưa?
(?) Tại sao trên đường hành quân ra trận, tiếng gà trưa lại gợi cảm giác mới
lạ cho người chiến sĩ trên đường hành quân?
(?) Vì sao âm thanh tiếng gà trưa lại có thể gợi những cảm giác đó của con
người?
(?) Tiếng gà trưa đã khơi dậy những hình ảnh thân thương nào trong đoạn
thơ thứ hai?
(?) Âm thanh tiếng gà trưa gợi lại kỉ niệm gì về tình bà cháu?
(?) Cảm nghĩ của em về người bà, từ hình ảnh bà chắt chiu từng quả trứng
hồng trên tay?
(?) Tiếng gà trưa còn gợi cả những suy tư của con người về hạnh phúc, về
cuộc chiến đấu hôm nay. Em hãy tìm những câu thơ tương ứng với nội dung
trên?
(?)Theo em trong văn bản này những tình cảm sâu sắc nào của tác giả được
bộc lộ?
Giáo viên: Trần Thị Minh Năm học: 2010 - 2011
8
Giải pháp hữu ích:Rèn luyện kĩ năng đọc - hiểu văn bản trong chương trình Ngữ Văn 7
(?) Những nét đặc sắc về nghệ thuật của văn bản?
Qua hàng loạt các câu hỏi, giáo viên hướng dẫn học sinh trả lời. Khi học
sinh đã trả lời được có nghĩa là các em đã hiểu được nội dung của văn bản. Đối
với những bài khó hiểu, giáo viên gợi dẫn từng ý nhỏ sau đó học sinh sẽ hiểu
đựơc nội dung của văn bản và có cơ hội cảm thụ đựơc văn bản một cách rõ
ràng. Vì thế việc hướng dẫn học sinh đọc - hiểu văn bản phải tuân theo một
trình tự cụ thể. Khi hướng dẫn học sinh, giáo viên phải lưu ý hướng dẫn thật tỉ
mỉ,cụ thể để học sinh dễ dàng cảm thục được văn bản.
Thông qua các bước tìm hiểu văn bản, việc hướng dẫn học sinh soạn bài hết
sức quan trọng
Nghe bàn chân đỡ mỏi,

Nghe gọi về tuổi thơ.
Nhà thơ diễn tả như thế có phi lí không? Tại sao? Hãy phân tích, lí giải theo
cảm nhận của riêng em?
Trong dạy học với các hình thức giúp học sinh cảm thụ tác phẩm, việc
hướng dẫn học sinh đọc - hiểu văn bản vô cùng quan trọng. Vì thế giáo viên cần
có những hình thức phong phú để giúp học sinh hiểu văn bản qua hệ thống câu
hỏi nêu vấn đề, gợi mở, phần hướng dẫn đọc (đọc diễn cảm, đọc phân vai),
tranh ảnh, tư liệu minh hoạ cũng là việc giúp học sinh hiểu đựơc văn bản một
cách sâu sắc. Qua những bước hướng dẫn học sinh đọc, trả lời câu hỏi, phân
tích học sinh tích cực chủ động tiếp xúc với văn bản mới một cách chủ động,
rèn thói quen tự học, phát huy được tính độc lập, sáng tạo của học sinh trong
việc học Ngữ văn.
Là giáo viên trực tiếp giảng dạy môn Ngữ văn 7 , chúng tôi tự thấy mình
đã làm được môt số việc cụ thể như sau:
Từ chỗ nhận thức đúng đắn đặc trưng của bộ môn là một loại hình nghệ
thuật, phản ánh cuộc sống bằng hình tượng văn học thông qua một chất liệu đặc
biệt là ngôn ngữ nghệ thuật. Người giáo viên với vai trò tổ chức , hướng dẫn
gợi mở cho học sinh con đường mới đầy sáng tạo chủ động đặc biệt trong việc
giúp học sinh hiểu nội dung văn bản.
Để giúp các em định hướng đúng chúng tôi đã bám sát chương trình sách
giáo khao, sách giáo viên, sách hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức kĩ năng
môn Ngữ văn trung học cơ sở. Tìm tòi học hỏi đồng nghiệp, chú trọng nghiên
cứu tài liệu để soạn bài, tìm hệ thống câu hỏi hợp lý, lô gích, sinh động cho bài
giảng. Chú ý khâu đọc diễn cảm cho học sinh. Sau mỗi tiết học đều hướng dẫn
tỉ mỉ cho các em tự học ở nhà.
Giáo viên: Trần Thị Minh Năm học: 2010 - 2011
9
Giải pháp hữu ích:Rèn luyện kĩ năng đọc - hiểu văn bản trong chương trình Ngữ Văn 7
Trên đây là một số phương pháp mà chúng tôi đã áp dụng cho học sinh
trong việc Đọc - hiểu văn bản môn Ngữ văn 7: Rèn kĩ năng Đọc - hiểu văn bản.

Trường chúng tôi đã đạt được một số kết quả nhất định ở các em học sinh. Nếu
so sánh kết quả học tập của những bài kiểm tra vừa rồi và kết quả tổng kết học
kì I với bài kiểm tra chất lượng đầu năm đã có nhiều chuyển biến.Đồng thời
trong các tiết học văn bản học sinh đã hình thành kĩ năm đọc diễn cảm, đọc
phân vai, học sinh có ý thức tìm hiểu về tác giả,tác phẩm, nhân vật và những
chi tiết hình ảnh đặc sắc trong văn bản. Khả năng diễn đạt của học sinh nâng lên
rõ rệt, các em có được hiểu biết về những văn bản đã học, trình bày suy nghĩ
của mình một cách rõ ràng mạch lạc, trôi chảy hơn (Đặc biệt một số em có
những bài văn biểu cảm tốt).
PHẦN III KẾT LUẬN
1. Kết Luận
- Trên đây là một số giải pháp mà tổ Văn – sử chúng tôi thấy tự nên làm để
rèn luyện kĩ năng đọc – hiểu văn bản trong chương trình Ngữ văn 7 và tiếp
tục tìm hiểu nghiên cứu.
- Mặc dù kết quả chưa khả quan nhưng có khả năng thực thi. Nó đánh dấu
trong quá trình học hỏi đúc rút kinh nghiệm trong quá trình giảng dạy. Để
đạt được kết quả cao hơn nữa chúng tôi nghĩ rằng mình còn phải cố gắng
nhiều, học hỏi nhiều ở các đồng nghiệp.
2. Đề xuất và kiến nghị:
- Thư viện nhà trường nên có thêm tranh ảnh phục vụ tốt cho quả trình dạy
học bài giảng ngữ văn 7. Bổ sung các tác phẩm có đoạn trích được học. Đặc
biệt là các tác phẩm nước ngoài, chân dung của một số nhà thơ lớn,các tài
liệu nâng cao cho giáo viên, học sinh.
- Thời gian nghiên cứu chưa nhiều nên chúng tôi rất mong có sự nhận xét,
đóng góp của đồng nghiệp để đề tài này được hoàn thiện hơn.
Đạ K nàng, ngày 18 tháng 05 năm 2011
Thực hiện:

Trần Thị Minh
Giáo viên: Trần Thị Minh Năm học: 2010 - 2011

10
Giải pháp hữu ích:Rèn luyện kĩ năng đọc - hiểu văn bản trong chương trình Ngữ Văn 7
Giáo viên: Trần Thị Minh Năm học: 2010 - 2011
11