SKKN RÈN MỘT SỐ HOẠT ĐỘNG TỰ QUẢN CHO HỌC SINH LỚP GHÉP Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
RÈN MỘT SỐ HOẠT ĐỘNG TỰ QUẢN CHO HỌC SINH
LỚP GHÉP

1
P
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN BÙ ĐĂNG
TRƯỜNG TH TRỊNH HOÀI ĐỨC
N M H C : 2009 - 2010Ă Ọ
Năm hoc: 2010 – ̣
2011
GV : ĐỖ VĂN HIẾU
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lí luận
Bác Hồ sinh thời đã nói : một nền giáo dục toàn diện là nền giáo dục phải
đầy đủ 4 mục tiêu : đức, trí, thể, mĩ.
Hay bài thơ quen thuộc của Bác :
Ngủ thì ai cũng như lương thiện
Tỉnh dậy phân ra kẻ dữ hiền
Hiền dữ phải đâu là tính sẵn
Phần nhiều do giáo dục mà nên.
Xuất phát từ quan điểm: Một lớp học có nề nếp kỷ luật tốt nhất định sẽ có
học tập tốt, đối với lớp hai trình độ thì rèn nếp tự quản lại càng đặc biệt quan
trọng.
Muốn có được nề nếp kỷ luật và học tập thì học sinh phải có khả năng
tự quản và tinh thần tập thể cao. Vì thế các em mới có thể kiểm tra nhau, nhắc
nhở và thi đua nhau để cùng thực hiện những yêu cầu của giáo viên và nhà
trường đề ra.
Trong công tác giảng dạy của người giáo viên nói chung và người giáo
viên tiểu học nói riêng thì việc dạy học có hiệu quả là vấn đề quan trọng nhằm

đào tạo những con người mới theo sự phát triển đi lên của xã hội. Song bên
cạnh đó việc xây dựng nề nếp lớp học cũng là một vấn đề quan trọng góp
phần nâng cao hiệu quả dạy học. Trên thực tế tôi thấy rằng : Nếu đồng chí chủ
nhiệm nào có kinh nghiệm xây dựng nề nếp lớp học tốt thì lớp đó có kết quả
học tập khá cao. Tuy nhiên để xây dựng được nề nếp lớp học tốt thì trước hết
mỗi giáo viên chúng ta phải xác định xem “ nề nếp lớp học” có vị trí quan
trọng như thế nào? Nói đến nề nếp lớp học thì nó bao gồm nhiều mặt: Từ việc
xếp hàng ra vào lớp đến ý thức trong học tập, đi học chuyên cần tất cả những
yếu tố đó là cơ sở để xây dựng cho học sinh những phẩm chất tốt đẹp đó là
tính kỉ luật, tính tập thể Lớp có nếp tự quản sẽ giúp cho giáo viên chủ nhiệm
rất nhiều việc trong và ngoài lớp, nhất là khi giáo viên đang giảng dạy trình
2
độ khác, những việc không chỉ có ở trong trường mà cả ở ngoài trường. Có
được nếp tự quản, tinh thần tập thể thì lớp mới tham gia sôi nổi và hoàn
thành tốt các tiết học cũng như các phong trào thi đua của Đội và của trường
đề ra. Các em cảm thấy mình được sống trong tình gắn bó, yêu thương của
bạn bè, nên xây dựng được tập thể lớp tốt vừa giúp các em rèn luyện đạo đức
mà còn là chỗ dựa tinh thần cho những học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó
khăn. Do đó tập thể lớp là sân chơi hấp dẫn nhất của các em.
Với những lý do tự quản trên, ngay từ đầu năm học. Từ giai đoạn ổn
định tổ chức lớp cho đến khi giảng dạy, tôi luôn chú ý, quan tâm đến việc rèn
cho lớp học, tinh thần tập thể để các em có tính tự giác, tích cực trong học tập
và sinh hoạt.
Từ những suy nghĩ trên tôi đã mạnh dạn chọn đề tài này để áp dụng vào
thực tế lớp ghép 4+5.
2. Cơ sở thực tiễn
- Ở độ tuổi lên 9,10 các em đã có được tham gia tổ chức Đội TNTP.
Tuy còn bỡ ngỡ nhưng các em cũng đã thấy được những hoạt động của Đội
đòi hỏi tính tự giác, tinh thần tập thể cao.
Vì vậy rèn cho các em tính tự quản, tinh thần tập thể sẽ giúp cho các

em có tính chủ động, sáng tạo, mạnh dạn hơn trong học tập và tham gia các
hoạt động một cách tích cực hơn.
- Thông qua tập thể lớp kết hợp với các hoạt động của Đội, dưới sự hướng
dẫn của giáo viên giáo tinh thần tập thể còn có tác dụng hình thành nhân
cách cho học sinh.
- Đi đôi với chất lượng – Kết quả học tập, công tác xây dựng nề nếp cho
học sinh là một trong những nhiệm vụ trọng yếu hàng đầu của người giáo
viên tiểu học . Thực tế, nếu học sinh không có nề nếp thì việc giáo dục và
dạy học trên lớp sẽ không đạt hiệu quả cao.
- Tuy nhiên việc hình thành cho các em nề nếp tốt ở các mặt là một điều
khó thực hiện đối với giáo viên . Với tình hình xã hội hội hiện nay, một số
giáo viên đến trường chỉ quan tâm nhiều đến việc dạy, chưa thực sự quan
3
tâm đến việc hình thành nề nếp và tìm hiểu tình cảm cuộc sống của các
em.
Vậy để nề nếp tốt cho học sinh chúng ta phải làm như thế nào cho có
hiệu quả ?
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1/ Thực trạng
- Học sinh ở giai đoạn 2 khối 4, 5 thường có sự thay đồi về tính cách
cũng như tâm lí. Hơn nữa hai lớp ghép vào một, lớp hai trình độ, một số
em từ trường khác chuyển đến hoặc từ một buổi chuyển sang học hai
buổi, Chính sự thay đổi đó mà nề nếp lớp cũng ảnh hưởng ít nhiều : Xếp
hàng lộn xộn không theo thứ tự , ra vào lớp tự do , đi học không đúng
giờ…
- Về tâm lý. Các em thường cho việc làm, hành động của mình là đúng
hay thay đổi tính cách biết xử lý được tình huống, biết nói lên ý kiến của
mình ; đã nhận ra hành vi chuẩn mực qua bài học…
Với những thực trạng trên, để xây dựng đề nếp lớp học cho học sinh đòi
hỏi người giáo viên phải có bản lĩnh , tính dứt khoát, sự quan tâm đồng

đều đến học sinh mình phụ trách. Bên cạnh đó người giáo viên còn phải có
tấm lòng bao dung, nhân hậu, biết yêu thương học sinh như con mình .
2/ Một số biện pháp thực hiện
- Xây dựng nề nếp trật tự kỷ luật lớp học:
- Ngày đầu tiên mới nhận bàn giao học sinh từ lớp dưới lên, giáo viên cần
thể hiện sự nghiêm khắc nhưng cũng phải biết kết hợp dạy học với các trò
chơi . Tạo sự thân mật giữa thầy và trò.
- Giáo viên vừa cứng rắn cương quyết vừa thể hiện tình cảm dịu dàng yêu
thương chăm sóc các em .
- Giáo viên cần kiên trì huấn luyện một học sinh có phong thái tự tin làm
lớp trưởng , lớp trưởng phải được cả lớp tin tưởng , phải học giỏi chăm
ngoan và luôn nghiêm túc trong công việc mà cô giáo giao .
4
 Ví dụ : Học sinh phải so hàng ra vào lớp . Lớp trưởng là người điều
động các bạn sao cho thật nhanh ngay ngắn.
- Sau mỗi tuần , giáo viên cần tổ chức những buổi sinh hoạt lớp để nhận
xét công việc trong tuần qua : Cả lớp cùng nhận xét các việc mà lớp đã
thực hiện,…nhận xét được mặt tốt cần phát huy cho lớp trong thời gian tới.
 Ví dụ : Lớp có bạn học sinh thường hay đi học trễ lớp nên nhắc nhở
bạn đi học đúng giờ . Tuyên dương học sinh gương mẫu .
- Giáo viên ghi nhận các ý kiến đóng góp của các em và qua đó giáo dục
các em biết được hành vi đúng sai .Giúp các em phát huy những mặt mạnh
sẵn có .
Song song với việc xây dựng nề nếp trật tự, kỷ luật cho học sinh , giáo
viên cũng rèn cho học sinh nề nếp tự quản.
 Ví dụ : Vào đầu giờ mỗi ngày, lớp trưởng yêu cầu các bạn lấy sách
ra đọc bài , ôn lại những bài đã học trong tuần qua ; hoặc ôn lại các
bảng nhân chia.
- Dần dần đưa các em vào nề nếp tự quản, tự học khi vắng giáo viên. Trên
cơ cở đó giáo viên yên tâm quản lý học sinh theo hướng chỉ đạo từ xa.

Với những việc các em làm được giáo viên cần kịp thời khen thưởng ,
tuyên dương nhằm nhân rộng điển hình trong lớp, giúp nhiều học sinh học
hỏi theo.
- Xây dựng nề nếp học tập:
- Giáo viên phải biết năng lực học tập của mỗi học sinh để từ đó phân các
em thành nhiều nhóm:Phân hoá theo đối tượng học sinh . Giáo viên là
người có kế hoạch phương pháp cụ thể nhằm giúp học sinh học tốt hơn.
- Giáo viên cần đến lớp sớm để cùng kiểm tra và dò bài với các em . Công
việc này cần được kiểm tra thường xuyên vào đầu giờ học để có hiệu quả
hơn .
- Nếu trong lớp có học sinh chưa học tốt , giáo viên phải liên hệ với phụ
huynh hoặc ghé thăm gia đình để tìm hiểu nguyên nhân.
5
-Đối với học sinh có hoàn cảnh khó khăn giáo viên cần tìm hiểu tận tình,
đến gia đình thăm hỏi đồng thời đề ra biện pháp hỗ trợ giúp đỡ các em .
- Giáo viên phải thường xuyên chấm trả bài đầy đủ để nắm được tình hình
sức học của các em kịp thời uốn nắn , giúp các các em thấy được lỗi của
mình từ đó có hướng khắc phục. Giáo viên cũng cần học hỏi phương pháp
giảng dạy tích cực để giảng dạy có hiệu quả.
- Trong quá trình dạy học, giáo viên là người điều khiển, tổ chức hướng
dẫn học sinh học tập ; học sinh phải biết tự giác học tập để chiếm lĩnh
kiến thức. Vì vậy giáo viên phải biết áp dụng các hình thức học tập nhằm
phát huy tính tích cực của học sinh.
 Ví dụ : Trong phân môn tập đọc , phần tìm hiểu bài ta có thể tổ chức
thành một trò chơi ( tôi đố, tôi đố – đố gì đố gì ?) Hoặc : để nhắc lại
tên một bài đã học, ta sử dụng trò chơi những ô chữ kì điệu .Hoặc :
thi đua các tổ tiếp sức : viết số lên các toa tàu hoả, tàu nào được điền
số xong nhanh nhất thì tàu đó về đích trước …
- Giáo viên sử dụng phương pháp : học mà chơi – chơi mà học, nhưng
không vì thế mà làm ảnh hưởng đến trình độ bên cạnh hoặc những lớp học

xung quanh.
 Ví dụ : Trong khi học các em phải đảm bảo trật tự , không phát biểu
chung cả lớp. Còn trong khi chơi các em cũng phải tuân thủ luật
chơi ; không la lớn không đập bàn , phải biết trao đổi hợp tác với
bạn để hoàn thành nhiệm vụ cô giao …
 Tóm lại, nếu giáo viên xây dựng tốt nề nếp học tập thì hiệu quả
giảng dạy rất cao, học sinh lĩnh hội đầy đủ những kiến thức .
Chính vì vậy người giáo viên ngoài việc dạy học giúp học sinh nắm
vững những kiến thức cơ bản, còn là một người mẹ hiền luôn tận tuỵ với
những đứa con bé bỏng yếu ớt của mình.
- Nói rộng hơn : song song với việc dạy học còn có các khâu giáo dục
hành vi đạo đức cho học sinh qua các môn học.
6
 Ví dụ : bài “ Giữ sạch môi trường xung quanh “ Qua bài học các em
biết giữ vệ sinh thân thể, giữ vệ sinh lớp học , sân trường … Tự giác
bỏ rác vào thùng rác , biết nhắc nhở các bạn khác cùng thực hiện …
- Giáo viên luôn luôn là người làm gương , là tấm gương sáng cho các em
học sinh . Người thầy tốt sẽ sản sinh ra những học trò tốt .
Việc động viên khen thưởng - phê bình kịp thời, chính xác sẽ tạo cho học
sinh tính hăng say, tích cực tham gia vào các hoạt động của lớp cũng như
của nhà trường .
Tóm lại người giáo viên ngoài việc dạy chữ còn dạy người sao cho các em
trở thành những người có ích cho xã hội cho đất nuớc sau này.
III. KẾT THÚC VẤN ĐỀ
• Kết quả đạt được
- Nề nếp kỷ luật, trật tự : so với đầu năm, các em đều thực hiện tốt các nề
nếp :
- Xếp hàng ra vào lớp :
Các em đến lớp đúng giờ.
Xin phép cô khi ra, vào lớp.

Nề nếp học tập : Tất cả các em đều có nề nếp :
Hợp tác trao đổi cùng bạn :đôi bạn học tập, nhóm học tập tích cực .
Biết giơ tay khi muốn phát biểu.
Tập trung trong giờ học.
Thực hiện đúng luật chơi các trò chơi học tập, không gây ảnh huởng đến
lớp bạn.
Nề nếp hành vi đạo đức : Các em thực hiện tốt các hành vi :
Thói quen chào hỏi cha mẹ, thầy cô khác đến trường ….
Giữ vệ sinh trường lớp :biết bỏ rác vào thùng khi ăn quà, làm thủ công,
biết quét lớp, lau bàn ghế khi đến lớp.
Giúp bạn vượt khó : đôi bạn học tập tốt , tham gia phong trào kế hoạch
nhỏ, giúp bạn nghèo vui tết .
7
Chơi với bạn vui vẻ , không đánh bạn, cạnh tranh lành mạnh trong học
tập.
• Bài học kinh nghiệm
Để có những biện pháp nêu trên , chúng ta nhận thấy nó không quá nặng
nề đối với các em.Giáo viên cũng cần thường xuyên theo dõi, nhắc nhở, làm
gương nhằm giúp các em hình thành những thói quen hành vi văn minh trong
cuộc sống . Nếu bản thân giáo viên xem nhẹ những việc làm trên thì nề nếp
kỉ cương khó hình thành trong đầu óc các em ( gắn liền từ gia đình – nhà
trường – xã hội )
Muốn hình thành thói quen văn minh đó giáo viên phải biết kết hợp chặt
chẽ với phụ huynh học sinh để giáo dục, đồng thời luôn có kế hoạch, biện
pháp để học sinh thực hiện.Bên cạnh đó phải giáo dục các em bằng tính kỉ
luật của nhà trường và bằng tình cảm yêu thương thực sự của người làm mẹ,
làm chị để từ đó các em tự ý thức được mình là thành viên cuả tập thể phải tự
giác tuân theo những nề nếp mà tập thể đề ra.
Bước đầu giúp các em trở thành những người chủ tương lai của đất
nước như lời Bác Hồ căn dặn : “ Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay

không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các
cường quốc năm châu được hay không , chính là nhờ một phần lớn ở công
học tập của các em”
Người thực hiện
ĐỖ VĂN HIẾU

8