Lỗi thường gặp của học sinh lớp 4 trong môn tập đọc và cách khắc phục

LỜI MỞ ĐẦU
1) Lý do chọn đề tài :
Bậc tiểu học là “ Bậc học nền tảng trong hệ thống giáo dục của nền giáo
dục Việt Nam”. Những gì các em học được, hình thành được ở bậc tiểu học được
tích tụ lại, trở thành phẩm chất và những phương tiện làm hành trang theo suốt
cuộc đời của mỗi con người.
Nội dung giáo dục ở bậc tiểu học là một nội dung giáo dục toàn diện, phần
lớn là những nội dung có phần ổn đònh bền vững (như Tiếng Việt, Toán, khoa
học .v.v… và một bộ phận thuộc nội dung giáo dục có tính thời đại. Trong đó môn
học Tiếng Việt được coi là môn học quan trọng nhất, môn học công cụ để học
tập các môn học khác và qua đó giáo dục học sinh về mọi mặt.
Việc dạy môn tiếng Việt phải nhằm hình thành cho học sinh những cơ sở
ban đầu về cách nắm bắt tiếng Việt một cách cơ bản nhất. Bởi vì nó rất quan
trọng cho sự hình thành và phát triển nhân cách học sinh. Chuẩn bò cho các em
về các mặt đạo đức, trí tuệ, phẩm chất để tiếp tục học lên các bậc học cao hơn.
Từ những mục đích giáo dục trên, việc rèn luyện kỹ năng đọc, tạo hứng thú
học tập cho tiết học Tiếng Việt là một trong những nhiệm vụ cơ bản của người
giáo viên chủ nhiệm.Vì thế không thể xem nhẹ hoặc bỏ qua. Vì giáo dục của
bậc tiểu học là nền tảng của hệ thống giáo dục, đặt nền móng cho kiến thức
Tiếng Việt hoá. Sự phát triển của học sinh, có ý nghóa rất lớn đối với chất lượng
và hiệu quả đào tạo của các bậc học tiếp theo.
Bậc học ở tiểu học là bậc học độc lập và khá hoàn chỉnh. Từ lớp 1 đến lớp 5
đều được xây dựng chương trình học một cách tách rời về quá trình đào tạo,
nhưng lại có mối quan hệ khăng khít với nhau về kiến thức. Đặc biệt là lớp 4 các
em đã phải tiếp thu một lượng kiến thức khá cao nên trong quá trình giảng dạy
giáo viên cần lưu ý. Môn tiếng Việt lớp 4 gồm có 5 phân môn : Tập Đọc, Chính
tả, Luyện từ và câu, Kể chuyện, Tập làm văn. Tập đọc được coi là phân môn
đặc biệt quan trọng vì qua phân môn này rèn cho các em các kỹ năng đọc, nghe
và nói. Cũng như ở các lớp dưới, phân môn tập đọc lớp 4 còn cung cấp thêm cho
học sinh những hiểu biết về thiên nhiên, xã hội và con người, cung cấp vốn từ,
tăng cường khả năng diễn đạt, trang bò một số hiểu biết ban đầu về tác phẩm

văn học và góp phần rèn luyện nhân cách con người cho học sinh. Chính vì thế
khắc phục lỗi trong tập đọc cho học sinh tiểu học nói chung và học sinh lớp 4 nói
riêng là nhiệm vụ thiết yếu nhất của người giáo viên chủ nhiệm, đòi hỏi người
giáo viên trực tiếp giảng dạy phải luôn quan tâm và dành nhiều thời gian cho
phân môn tập đọc.
Từ những yếu tố nói trên đã khiến tôi quan tâm và lựa chọn đề tài nghiên
cứu : “Cách sửa lỗi tập đọc cho học sinh lớp 4”
Trang 1
2/ Phạm vi nghiên cứu :
Đối với học sinh lớp 4 là giai đoạn tiếp thu kiến thức khá cao, yêu cầu của
môn tiếng Việt hết sức quan trọng, trong đó phân môn tập đọc đóng vai trò chủ
chốt nên giáo viên cần chú ý quan tâm đến việc rèn luyện các kỹ năng cơ bản,
khắc phục các lỗi trong tập đọc để từ đó tiếp tục bồi dưỡng cho học sinh tình yêu
tiếng Việt và hình thành thói quen giữ gìn sự trong sáng, giàu đẹp của Tiếng
Việt, góp phần hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghóa. Do
đó phạm vi nghiên cứu của đề tài tôi chọn trên mặt bằng giờ tập đọc của học
sinh lớp 4B7 trường tiểu học để khảo sát về tỉ lệ học sinh đọc đúng,
đọc sai :sai những lỗi gì? Tốc độ đọc ra sao: nhanh, chậm, ngắt nghỉ nhòp đạt
được bao nhiêu em. Sắc thái giọng đọc như thế nào về đọc diễn cảm.
Tìm hiểu nguyên nhân của việc mắc lỗi này để từ đó rút ra kết luận cho vấn
đề nghiên cứu.
Trang 2
PHẦN THỨ NHẤT : THỰC TRẠNG
1/ NGHIÊN CỨU LÝ THUYẾT :
Hiện nay trong trường tiểu học nói chung, trường tiểu học nói
riêng, tình trạng học sinh mắc lỗi trong môn tập đọc rất phổ biến. Ở
xã là mảnh đất màu mỡ nên thu hút nhiều đòa phương trên mọi miền
tổ quốc về đây lập nghiệp. Với đặc thù ấy nên học sinh ở đây cũng rất đa dạng.
Bởi vậy, việt phát âm tiếng đòa phương có ảnh hưởng rất lớn đến việc mắc lỗi
trong khi đọc ở các cấp học. Đặc biệt là ở học sinh tiểu học nơi tập

trung dân số chủ yếu là người miền Bắc, Nghệ An, Hà Tónh, Quảng Bình, TT
Huế,
Từ lý thuyết của vấn đề nghiên cứu và khi được phân công giảng dạy lớp
4B7. Tôi đã tổng hợp việc mắc lộc của đa số học sinh trong lớp như sau (tôi cho
các em đọc bài : “Văn hay chữ tốt” (sách tập đọc lớp 4, tập 1 NXB GD - trang
129 ):
* Sai phụ âm đầu:
Trong đó lỗi sai chủ yếu của các em về phụ âm đầu là do đặc thù đòa phương
Ví dụ : Đọc đến câu : “Cao Bá Quát viết chữ rất xấu” thì một số em người
Thái Bình đọc là “chữ Sấu”. Đọc câu : “bà cụ hàng xóm” thì các em đọc là “bà
cụ hàng sóm”…
-Khi đọc câu : “Kiên trì luyện tập” thì một số em người Hà Bắc đọc là “Kiên
chì nuyện tập”. Đọc câu “ lá đơn viết lí lẽ rõ ràng” thì các em lại đọc là “ná đơn
viết ní nẽ dõ dàng”v.v… số còn lại mắc lỗi là do ít luyện đọc nên mới sai ở phụ
âm đầu.
* Sai về vần:
Trong đó lỗi sai chủ yếu của các em về về vần cũng xuất phát lỗi sai từ cách
phát âm theo tiếng đòa phương.
Ví dụ : Đọc đến câu : “Có bà cụ hàng xóm sang khẩn khoản” thì một số em
người miền Trung đặc biệt là các em người Quảng Trò, Thừa Thiên – Huế đọc là
“Có bà cụ hàn xóm sang khẩng khoảng” . Đọc câu : “xét nỗi oan cho bà cụ” thì
các em đọc là “xéc nỗi oang cho bà cụ”. Đọc câu : “ông cầm que vạch lên cột
nhà” thì các em đọc là “ông cầm que vặt lên cộc nhà” ….
* Sai về dấu thanh :
Trong đó lỗi sai chủ yếu của các em về dấu thanh, một phần là do đặc thù đòa
phương như các em ở miền Trung các tỉnh thuộc Nghệ An, Hà Tónh thì đọc sai
dấu “hỏi” sang dấu “sắc” và ngược lại. Còn các em đồng bào dân tộc thiểu số
thì thường đọc không có dấu thanh.
Ví dụ : Khi đọc đến câu : “bò thầy cho điểm kém” thì một số em người Nghệ
An, Hà Tónh đọc là “bò thầy cho điếm kém” . Đọc câu : “mỗi buổi tối” thì các

Trang 3
em đọc là “mối buối tối”. Đọc câu : “mới chòu đi ngủ” thì các em đọc là “mới
chòu đi ngú” …
-Khi đọc câu : “thû đi học” thì một số em người đồng bào dân tộc thiểu số
đọc là “th đi hoc”. Đọc câu “ mới chòu đi ngủ” thì các em lại đọc là “ mới chòu
đi ngu” v.v… số còn lại mắc lỗi là do ít luyện đọc hoặc nói ngọng.
* Trường hợp Sai cả tiếng và sai các dấu câu (dấu chấm và dấu phẩy) khi
ngắt nghỉ :
Khi cho các em đọc câu : “Gia đình già có một việc oan uổng muốn kêu
quan, ” thì một số em lại đọc là : “danh đình bà có mộc việc oang uổn muốn
kêu can, ”
Trong trường hợp này, lỗi sai chủ yếu của các em thường xuất phát từ một số
nguyên nhân sau :
+ Một số em do nói ngọng không phát âm chuẩn.
+ Thái độ ý thức luyện đọc của các em chưa đầy đủ, ở nhà gia đình còn thiếu
quan tâm đến việc luyện đọc của các em.
+ Do khả năng bao quát lớp của giáo viên còn hạn chế (có thể có khách quan
và chủ quan) nên chưa nắm bắt kòp thời đến những em đọc sai đó để có biện
pháp giúp đỡ khắc phục kòp thời.
+ Một số em có khả năng tiếp thu tri thức còn yếu (có trường hợp bò thiểu
năng trí tuệ) nên không hiểu cách đọc.
* Sai về ngắt nghỉ (các dấu câu, nghỉ hơi) :
Lá đơn viết lí lẽ rõ ràng, Cao Bá Quát yêu trí quan sẽ xét nỗi oan cho bà cụ.
Nào ngờ, chữ ông xấu quá, quan đọc không được nên thét lính đuổi bà ra khỏi
huyện đường. Về nhà, bà kể lại câu chuyện khiến Cao Bá Quát vô cùng ân hận.
Ông biết dù văn hay đến đâu mà chữ không ra chữ cũng chẳng ích gì. Từ đó, ông
dốc sức luyện viết chữ sao cho đẹp.
Một số em lại đọc không có dấu ngắt nghỉ, các em tự nghỉ theo ý của mình
(dấu phẩy trong đoạn là chỗ các em tự nghỉ) :”Lá đơn viết lí lẽ, rõ ràng Cao Bá
Quát yêu trí quan, sẽ xét nỗi oan cho bà cụ nào ngờ chữ ông xấu, quá quan đọc,

không được nên thét, lính đuổi bà ra khỏi huyện đường. Về nhà bà kể, lại câu
chuyện khiến Cao, Bá Quát vô cùng ân hận ông, biết dù văn hay đến đâu mà,
chữ không ra chữ cũng chẳng, ích gì từ đó, ông dốc sức luyện viết chữ sao, cho
đẹp.
Nguyên nhân của việc mắc lỗi này cũng từ nhiều phía : thứ nhất do các em
không chú ý khi giáo viên hướng dẫn thành ra khi đọc các em chỉ đọc theo ý
mình. Thứ hai là do giáo viên chưa chú trọng hướng dẫn kỹ đối với từng em. Thứ
ba do ở các em lớp dưới học phần luyện đọc chưa đạt yêu cầu.
* Sai về đọc diễn cảm (đọc thơ) :
Trang 4
Sau khi khảo sát về những lỗi về âm, vần cũng như dấu câu… chúng tôi lại
tiến hành khảo sát cách đọc diễn cảm của các em qua hình thức cho các em đọc
2 khổ thơ đầu của bài thơ : “Mẹ ốm” của nhà thơ Trần Đăng khoa (trang 9,
Tiếng Việt tập 1)
Mọi hôm mẹ thích vui chơi
Hôm nay mẹ chẳng nói cười được đâu
Lá trầu khô giữa cơi trầu
Truyện Kiều gấp lại trên đầu bấy nay.
Cánh màn khép lỏng cả ngày
Ruộng vườn vắng mẹ cuốc cày sớm trưa
Nắng mưa từ những ngày xưa
Lặn trong đời mẹ đến giờ chưa tan.
Đây là thể loại thơ lục bát, cách đọc dễ hơn so với các thể loại thơ tự do
khác. Cách ngắt nghỉ nhòp của thể loại này được tuân thủ theo một cách đọc
chung không thay đổi. Nhưng khi cho các em đọc xong thì thấy có hai kiểu mắc
lỗi trong đọc thơ :
- Một là đọc sai nhòp ngắt nghỉ của câu thơ, khổ thơ lục bát đọc đúng là:
Mọi hôm / mẹ thích / vui chơi
Hôm nay mẹ chẳng / nói cười được đâu
Lá trầu / khô giữa / cơi trầu

Truyện Kiều gấp lại / trên đầu bấy nay.
Thì một số em lại đọc ngắt nghỉ sai :
Mọi hôm mẹ / thích vui chơi
Hôm nay mẹ / chẳng nói / cười được đâu
Lá trầu khô /giữa cơi trầu
Truyện Kiều gấp / lại trên đầu / bấy nay
Hai là các em đọc luôn một thể, không nghỉ ở chỗ nào, như hai khổ thơ trên
các em đọc một lượt.
ĐỂ NHẬN ĐẦY ĐỦ NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN, MỜI Q THẦY CƠ BẤM
VÀO ĐÂY:
/> Trang 5