- 1 -
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC
NGUYỄN THỊ NGỌC BÍCH
RÈN LUYỆN KĨ NĂNG DIỄN ĐẠT VIẾT CHO HỌC SINH
HUYỆN THANH LIÊM TỈNH HÀ NAM TRONG DẠY HỌC
LỊCH SỬ THẾ GIỚI CỔ ĐẠI VÀ TRUNG ĐẠI LỚP 10
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG (CHƯƠNG TRÌNH CHUẨN)
LUẬN VĂN THẠC SĨ SƯ PHẠM LỊCH SỬ
Chuyên ngành: LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
(BỘ MÔN LỊCH SỬ)
Mã số: 60 14 10
Người hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN THỊ BÍCH
HÀ NỘI, 2012
iv
MỤC LỤC
Trang
Lời cảm ơn ………………………………………………………………
i
Danh mục viết tắt………………………………………………………
ii
Danh mục các sơ đồ, bảng………………………………………………
iii
Mục lục………………………………………………………………
iv
MỞ ĐẦU………………………………………………………………
1
Chƣơng 1: RÈN LUYỆN KĨ NĂNG DIỄN ĐẠT VIẾT CHO
HỌC SINH TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ Ở TRƢỜNG TRUNG
HỌC PHỔ THÔNG – LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
14
1.1. Cơ sở lí luận
14
1.1.1. Cơ sở xuất phát của việc rèn luyện kĩ năng diễn đạt viết cho
học sinh trong dạy học lịch sử ở trường phổ thông
14
1.1.2. Quan niệm
23
1.1.3. Vai trò, ý nghĩa của việc rèn luyện kĩ năng diễn đạt viết cho
học sinh ở trường phổ thông
28
1.1.4. Những yêu cầu khi rèn luyện kĩ năng diễn đạt viết cho học sinh
35
1.1.2. Cơ sở thực tiễn
41
1.3. Những định hướng rèn luyện kĩ năng diễn đạt viết cho học sinh
52
Chƣơng 2. MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN LUYỆN KĨ NĂNG DIỄN
ĐẠT VIẾT CHO HỌC SINH HUYỆN THANH LIÊM TỈNH HÀ
NAM TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ THẾ GIỚI CỔ ĐẠI VÀ
TRUNG ĐẠI LỚP 10 TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
CHƢƠNG TRÌNH CHUẨN
57
2.1. Vị trí, mục tiêu, nội dung phần lịch sử thế giới cổ, trung đại - lớp
10 THPT (Chương trình chuẩn)
57
2.1.1. Vị trí
57
2.1.2. Mục tiêu
57
2.1.3. Nội dung
59
v
2.2. Một số biện pháp rèn luyện kĩ năng diễn đạt viết cho học sinh
huyện Thanh Liêm tỉnh Hà Nam trong dạy học lịch sử thế giới cổ đại
và trung đại lớp 10 THPT (Chương trình chuẩn)
65
2.2.1. Rèn kĩ năng hành văn, viết đúng ngữ pháp khi diễn đạt viết về
một nội dung lịch sử
65
2.2.2. Rèn kĩ năng diễn đạt viết cho học sinh qua đọc sách, báo, tạp
chí để chuẩn bị kiến thức nền
67
2.2.3. Tăng cường luyện tập cách diễn đạt viết qua các bài tập về nhà
72
2.2.4. Xây dựng sổ tay tư liệu lịch sử để rèn luyện kĩ năng diễn đạt viết
76
2.2.5. Sử dụng các bài kiểm tra, đánh giá để rèn luyện kĩ năng diễn
đạt viết
79
2.3. Thực nghiệm sư phạm
84
2.3.1. Mục đích thực nghiệm
84
2.3.2. Đối tượng thực nghiệm
84
2.3.3. Nội dung thực nghiệm
84
2.3.4. Phương pháp tiến hành thực nghiệm
84
2.3.5. Kết quả thực nghiệm
85
KẾT LUẬN
88
TÀI LIỆU THAM KHẢO
91
PHỤ LỤC
95
ii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN
DHLS
Dạy học lịch sử
GV
Giáo viên
HS
Học sinh
Nxb
Nhà xuất bản
PPDH
Phương pháp dạy học
SGK
Sách giáo khoa
THPT
Trung học phổ thông
QTDH
Quá trình dạy học
iii
DANH MỤC CÁC BẢNG
Trang
Bảng 1.1. Tổng hợp kết quả điều tra GV
43
Bảng 1.2. Tổng hợp kết quả điều tra HS
46
Bảng 2.1. Tổng hợp kết quả thực nghiệm
86
DANH MỤC SƠ ĐỒ
Trang
Sơ đồ 1.1. Các bước hình thành kĩ năng
27
Sơ đồ 2.1. Các bước đọc sách
70
- 1 -
MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
t
c-
-
.
-
- 2 -
[40; tr.69]
.
em.
[6, tr.21].
- 3 -
-
-
-
Rèn luyện kĩ năng diễn đạt viết cho học sinh huyện Thanh Liêm tỉnh Hà
Nam trong dạy học lịch sử thế giới cổ đại và trung đại lớp 10 Trung học
phổ thông chương trình chuẩn
- 4 -
-
2. Lịch sử vấn đề nghiên cứu
2.1. Tài liệu nước ngoài
T.A.I N
HS
Trong c N
-
- 5 -
[36; tr.
[41; tr.69].
43; tr.20].
F.Khar-la-
[40, tr.68 q2].
th
- 6 -
l
[45; tr.9].
,
.
,
2.2. Tài liệu trong nước
, c
k
ho HS. Trong q
- 7 -
(Nxb
[24; tr.69].
-
con ng
- 8 -
[15; tr.10 -11]
em.
[6; tr.21].
. [6; tr.
- 9 -
,
.
-
.
.
[4; tr.15]
- 10 -
[12; tr.29]
[34; tr.33]
- -
-
q
HS. C
- 11 -
,
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
0 THPT.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
4. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
4.1. Mục đích nghiên cứu
- tm.
4.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
-
-
-
-
-
-
- 12 -
5. Cơ sở phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu
5.1. Cơ sở phương pháp luận
- -
-
5.2. Phương pháp nghiên cứu
-
-
-
v
-
6. Ý nghĩa của đề tài
HS.
7. Giả thuyết khoa học
- 13 -
-
8. Cấu trúc của đề tài
, t p, n dung
ch c lu vn tr b trong
ph thng -
trung h ph thng
- 14 -
CHƢƠNG 1
RÈN LUYỆN KĨ NĂNG DIỄN ĐẠT VIẾT CHO HỌC SINH
TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ Ở TRƢỜNG
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG – LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
1.1. Cơ sở lí luận
1.1.1. Cơ sở xuất phát của việc rèn luyện kĩ năng diễn đạt viết cho học sinh
trong dạy học lịch sử ở trường phổ thông
* Từ mối quan hệ giữa thầy và trò trong quá trình dạy học
-
Tr
o HS
- 15 -
-
* Mục tiêu, nhiệm vụ của bộ môn lịch sử ở trường THPT
,
-
- 16 -
.
[].
-
- 17 -
* Đặc trưng của tri thức lịch sử
.
- 18 -
.
ng:
:
nay.
,
.
. ,
,
,
.
p
:
.
- 19 -
-
-
:
, .
,
.
, ,
,
,
, ,
,
-
-
.
,
,
.
,
, ,
,
;
,
,
- 20 -
,
,
,
.
():
, ,
,
, ,
,
,
,
.
.
. , logic, ,
t
.
:
.
.
. ,
nhau.