Khảo sát câu tiếng Việt mắc lỗi thiếu đề ngữ và biện pháp khắc phục khi chuyển dịch sang tiếng Hán

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
KHOA NGÔN NG H
***














LU VN TH S
Chuyên ngành: Ngôn ng h






Hà N, 2010

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

***











LU VN TH S
Chuyên ngành: Ngôn ng h
Mã s: 602201


Ng h d khoa h:
PGS.TS Lan




Hà N, 2010
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Bn

Bổ ngữ
Gi
Giới từ
C- V
Chủ -vị
Lt
Liên từ
C
Chủ ngữ
Mx
Minh xác ngữ
Ch
Chu ngữ
T
Thuyết ngữ
D
Danh từ
Tr
Tỉnh lược
Đ -T
Đề - thuyết
T
Trạng ngữ
Đ
Đề ngữ
V
Vị ngữ
Đt
Động từ
Ø

Khuyết

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
TT
Bảng, biểu, sơ đồ
Trang
1.
Bảng tỉ lệ lỗi 1 đến kết quả dịch

2.
Bảng tỉ lệ lỗi 2 đến kết quả dịch

3.
Bảng tỉ lệ lỗi 3 đến kết quả dịch

4.
Bảng tỉ lệ lỗi 4 đến kết quả dịch

5.
Biểu đồ ảnh hưởng của lỗi 1 đến kết quả dịch

6.
Biểu đồ ảnh hưởng của lỗi 2 đến kết quả dịch

7.
Biểu đồ ảnh hưởng của lỗi 3 đến kết quả dịch

8.
Biểu đồ ảnh hưởng của lỗi 4 đến kết quả dịch

9.
Bảng thành tố cú pháp của câu đơn hai thành phần ( Đào
Thanh Lan)

10.
Bảng tiêu chí phân loại thành phần câu (Đào Thanh Lan)

11.
Sơ đồ các thành phần phát ngôn (Trần Ngọc Thêm)

12.
Sơ đồ quá trình phát sinh lỗi dịch nội ngôn và liên ngôn

13.
Sơ đồ thành tố cú pháp câu đơn ( Lưu Lăng Vân)

14.
Sơ đồ về phát ngôn (Trần Ngọc Thêm)


1








 

.

, t



,
               

.



u thành ph.
:


.

2
:
1．面对祖国的困境要求越南人民要加倍努力，尽心尽力学习劳动才能实现社
会主义建设的宏观目标。
(Dch tri mt va t qui nhân dân Vit Nam phi c
công ra sc hc tng mi xây dng thành công ch i.)
2．在祖国困难条件下要求越南人民要加倍努力，尽心尽力学习劳动才能实现
社会主义建设的宏观目标。
(Dch tru kin t qui nhân dân Vit Nam phi c
công ra sc hc tng mi xây dng thành công ch i.)








.

.



-
-
             


3
h ging tin hành dch trên bình din ngôn ng
)

 



. Hai loi hình dch này khác vi dch t 


h 04
(Khoá 2005 - 2009) H o Chính quy và Ti ch-

: 136]


[13





.
m tri nhn, li (error) là mt hi
i hc th c mt ngoi ng. Li không phi là hing tiêu cc trong quá
trình hc ngoi ng, không phi là phiên bn méo mó ca ngôn ng i th
hin s tham gia tích cc ci hc trong quá trình th c ngôn ng  hin
nhng chic quan tri hc áp d khám phá ngôn ng ch, và li

4
là chng c rõ ràng nht v h thng ngôn ng n ci hc - ngôn
ng i khng cho quan nim "cách mng" v li
này là Pit Corder vi hàng lo    li nhng du     nh
ng cho ngành phân tích li (Error Analysis) (Corder, 1973, 1981 ). Có 2 loi li
chính xut hin trong quá trình hc mt ngoi ngi t ng 
Error) và li giao thoa (Interlingual Error). Li t ng i li sinh ra do nhng
yu t trong ni b ngôn ng i hn" nhng tri tht v
ngôn ng i giao thoa là li hn nhng tri thc
t ting m .
Theo chúng tôi, l xut hin  i bn ng. Vì nhin thm
chí c n truyc li . Chính nhng bn gc mc l
n chng ca bn dch khi chuyn dch t ngôn ng ngn sang ngôn
ng n nay, n


, thì h qu tt y


.



-
-.


-
            

5


. y hc ngoi ng bng dch n
.
 chuyn di ti ngôn ng
á trình nghiên cu chúng tôi phát hin ra còn có th xut phát t nguyên
c li dn s chuyn dch mc l
p c

. Trong lu
i vit mut nguyên nhân mc li khi chiu chuyn d
c li .
. 









a câu ting Vit thi ng
nh
.
u
Trong lu dng nhiu ng


6

, 

.
              

5. B cc ca lu
Ngoài phn m u, kt lun và ph lc, lu  a chúng tôi bao gm có 3

Ch lí lun cho nghiên cu
o sát và phân tích li thi ng - Li ph bin trong ting Vit
(Trên nguu báo chí 2009).
ng ca li thi ng và bin pháp khc phc khi chuyn dch
sang ting Hán (Da trên phi 4 Khoa tii
hc Hà Ni).

7
  LÍ LUN

1.1. Mt s ng phân tích câu hin nay trong ting Vit
Hin nay trong Vit ng hn ti nhiu ý kin bng v ng phân
tích cu trúc cú pháp câu ting Vit. Trong s nhng ý kin bi lên ba
ng phân tích câu theo quan h ch - vng phân
tích câu theo quan h  - thuyng phân tích câu kt hp c ch - v   -
thuyt. Chính s bt n mt h
qu tt yc dy và hc ting Vic phiên biên
dch ting Vit sang các th tic và nhn xét
ng phân tích câu chính nhng phân tích câu ting Vit tha
c áp dng trong lu  mc tip theo.
1.1.1. ng phân tích câu theo quan h ch v
a. Mt s tác gi cho rng cu trúc ch - v biu hin mt s tình
ng ng biu th ch th cng (quá trình hay trng thái) còn v ng biu
th  ng (quá trình, trng thái ca ch th). Chng hn, theo Trn Trng Kim

 t ng) biu th  ca ch tc ch th), còn tính t và
ng t thì ch t, trng, quá trình) ca
ch t (tr.21-n Hin Lê (1964) quan ni
là câu din t mt s  t biu th các ch th  sa s
tình. ng t, Dip Quang Ban (1984) coi ch ng là thành ph i
 cn và hàm cha hoc có th chp nh
ng, trng thái, tính ch c nói  v ng4/tr.119], còn v ng là thành
phn chínn có  vt hoc có th t hp lý cho vt nói 
ch ngNói tóm li, theo cách tip cn này cu trúc C - V có ch ng (ng
pháp) trùng vi ch th lôgich (ca s tình).

8
b. Theo mt s tác gi khác thì cu trúc C - V không ch có chu hin
s tình mà còn có chn ti mp (hay biu hin mt phán
     a lôgíc hc), thm chí ch   yu ca nó là
truyn tp. Khi nói v c Tnh (1948) cho rng câu: 1. Cho bit
i hay vn. 2. Trình bày mt vic xi y hay vt y
hoc mt ý kin ca ta v i hay vt y.   
ng và v ng bng cha chúng trong vic t chp ch không phi
bng chu hin s tình: 1. Ch ng: ch i hay vc nói ti, 2. Tuyên
ng: nh nói v i hay vt. [Nguyn Hng Cn] Theo cách hiu này thì kt
cu C - V có ch ng không ch trùng vi ch th lôgíc mà c vi ch th 
c nói t
c. Nguyng phân tích câu theo cách tip c chc
n hình thc, ng pháp hc phng t cách tip cn ng i
vi ting Vit, sau mt s th nghing ca ch u trúc thì
hin nay ngày càng có nhiu ý kin cho rng, ng pháp hc phi xây dng mt cách
tip cn mang tính ngt phát t nhng ki
c dinh dng các phm trù hình th
tip cn  t chn hình thc (a radical function-to-

xin phác tho nh-
mt s v n bc câu, Nguyp s phân tích cu trúc cú
pháp theo 5 c [16/tr.329 - 345]:
-C lõi s tình ca câu.
-C khung câu.
-C các ch báo tình thái ca câu.
-C các ch báo cho lc ngôn trung tim tàng ca câu.
-C cp ca câu.

9
S phân tích s c m rng thêm 2 c nn nhng cu trúc bc
i câu và b các ch báo ch quan tính (nhn m
và c các yu t liên kt trong din ngôn.
- C lõi s tình ca câu
Nguyp cho rng câu nóc coi là phn ánh v mt s 
i bn ng tri nhn. Vì th mà khi din gii chúng bng 
miêu t,ông cho mi s c là có mt v t trung tâm và quây qun chung quanh
 ng vai t yu, bt buc phi có, b quy
nh bi bn cht ng a v t trung tâm và nht yu, có
tính tu nghi. ng n hình thc ác vai
t yc bit bi các din t cú phá c
bit bi các chu t cú pháp. V t nh cc coi là v ng.
ng hp câu có mt din t, din t c coi là Ch ng, bt lun v trí
ca nó so vi v t trung tâm. Vi mt ngôn ng trt t ng Vit, trong
ng ht din t, ông nht lot cho rng din t c v t là
Ch ng, din t còn li là b ng.[16/ tr.329 - 331]
Tuy nhiên khung miêu t cú pháp  c lõi s y sinh ra
nhiu u bt hp lí. Chng ht mt l c Nguy
Hip phân tích v n ng 
t /mt l hoa

#Vai v trí/v t tn ti/ch th tn ti#
Và v ph
t /mt l hoa
Ch ng /v ng/b ng
Cách phân tích ca Nguyp góp phn xoá b mnh kin tn ti dai
dng nh chn (Location) vi Trng ng ca câu.
Th 

10
Lá c bay phn pht trên qung.
# Ch th tn ti/ v t tn ti/ vai v trí #
Lá c treo trên nóc nhà.
# Ch th tn ti/ v t tn ti/ vai v trí #
Ph ng ng
hay b ng? Theo tinh thn nói trên ca Nguyn t c v t là
Ch ng, din t còn li là b ngu tham t bt buc gi là din t và tham t
không mang tính bt buc gi là chu t thì c i
là din t mà là chu tng hp này thì chc s là din
t   y là bi vì ta có th ci bi    bay phn pht trên qung
    ng lá c bay phn ph    ci biên
 v 
s là b ng   làm ch ng.
 trên, chính vì tác gi không có tiêu chí hình th phân
bit mà ch yu da vào ng   
Ting Vit: gia c cu trúc lõi s tình ca câu và khung câu, gia s phân bit
trng ng và b ng
- C khung câu
 c này, theo ông: "Lõi s tình cc b sung nh
tính tình hung (chng hn nhu th thông tin v thm,
nguyên nhân, mn ). Nh

nghi và v n cú pháp, có th c gi chung là trng ng[16/tr.333]
- C các ch báo tình thái ca câu
Ông quy tình thái thành hai lo ng
t tình thái. Các quán ng  thy 
v trí sau ch ng. Nguyp gi chúng là nh ng câu.

11
T  ng p ch  ng t tình thái - loi
ng t gây tranh cãi trong Vit ng h ng tng hp
biu th mt trng thái tâm lí ca ch th c nêu  ch ng, ni dung ca nó thuc
c truy ng ca câu, mi là v ng ca câu, còn
ng t trong câu th hai biu th s nh c nhng du
hiu, bng ch kh nh ng.
- C các ch báo cho lc ngôn trung tim tàng ca câu
Theo Nguyp thì: "Trong ting Vit, chúng tôi cho rng v trí cui câu
dành cho nhng tiu t , nhé, thôi ) và các t hc ng (thì phi,
là cùng, thì cht, n  u cho các ch báo v
lc ngôn trung ca phát ngôn. Các yu t ngôn ng hin din  v trí này s c gi
là tình thái ng.
V trí th c dành cho nhng ch báo này là v trí ca nhng v t có ý
u khin ng, ch c các v t ng làm v ng ca câu.
 cho gin ting tình thái ng ca câu. 
- C cp ca câu
 có th truyp, nht thit phi có hai thành t: a) ch  hay
phm vi gii hn cp; và b) thông tin v ch  
trong phm vi gii hn ca ch . Có nhiu thut ng dành cho hai thành t này mà
ph bin, thông d là cp khái ni (Theme)/Thuyt (Rheme).
Theo Nguyng hp Ch ng ng th,
ta có m ung h ca câu không phi do Ch ng
m nhim, ta có m c u. Trong ting Vit, nhng ng n biu

th   c Nguyp gi là Khi ng. Ông cho rng,"
trong mt s ng hp Khi ng là sn phm ca mt s  bt": mt thành t ca
cc chuyc mt s c quyn ng pháp và tr
thành Khi ngc quyn ng pháp quan trng có th c k n

12
kic b ng ng s ch, quyn kii t ph"[16/
tr.339]
ng gp nh
(18) Trên xí nghip nó tuyi ri.
(19) Cái chai này nó có mt vt nt  
i Hu h rt lch s.
Nu dùng c-Thuy phân tích, Nguyp cho rng ta buc
phi xem nh-Thuyt, chng hn câu (19) s c phân

Câu

 Thuyt

 Thuyt

Cái chai này nó có mt vt nt  
Và ông bin lun ru c-Thuyt thc s là cu trúc cú pháp duy
nht và tit kim nh dit mng m thì có l i Vit ch cn
nói: "Cái chai này có mt vt nt   có mt b-Thuy
theo chúng tôi ni ng  xut s
gâc nhn din thành t cú pháp ca câu. Bi l khi s dng
phép ci bin, chêm xen, t nhn din s  i ng coi là
thành phn ph c c Khi ng). Áp dng
vào câu trên ta th i

Hu c câu s , khó hiu.
ng phân tích câu theo quan h ch v  ng tranh lun
ng phân tích câu này vn còn có nhng m cn bàn lun sâu thêm,

13
nht là trong luu câu TV mc li
thi ng. Nu nói mt cách công bng phân tích câu C-c áp dng
trong sách giáo khoa ca h vào tim thc c
m cu tiên là nó g thành tim thc trong
mi phân tích câu. Chc hn nu bn làm mt cuc khu tra
xã hi hc thì có tc hi luôn áp dng phân tích cng C-V.
N ngôn ng xã hi h ng phân tích câu này hoàn toàn
ching trên góc nhìn toàn di
c l khá nhiu bt cp trong quá trình ng dng. Chúng ta có th xem nhng bin
lu  i vi          cú pháp ting Vit ca
Nguyn Minh Thuyt, Nguy i hc do s 
h không rch ròi gia các c trong khung cú pháp, s  v ranh gii ca các
thành phn câu. Dù r trên, không th ph nhn trong mt s ng
hp khung miêu t i quyc mt s v gây tranh cãi trong ng pháp
ting Vi-y sinh ra khá nhiu rc ri
c ri rm trong cách chia ct Ch ng và Khi ngu này có th so sánh
t cuc cách mng không tri.
ng phân tích câu theo quan h  thuyt
i li phân tích câu theo tng bc ht nhân
Khác vi các li phân tích ng        loi, phân tích
m, phân tích câu theo cm tng bc ht nhân, vi lõi
- xut nh u trong
vic phân tích câu theo quan h -ng ca tác gic trình bày c th
22t câu do thành t nòng c t, thuyt t) to
nên. H t, thuyt t u có th phát trin thêm các ph t. Ht nhân th t

phát trinh t, minh xác t. Ht nhân v t phát trin thêm b t và trng t
Ngoài phn ct (nòng ct), câu có th có phm thêm gi là gia t. Có th chia gia t

14
làm 2 loi: h tr n nm vng v cp, bc, tng,
lp ca ng g v trí các thành t trong h th phân
bit phn thêm vi phn c     và phn thuyt vi các ph t
22/ tr. 32-35]. Tác gi tóm tt các thành t cú pháp trong m
sau
Th

Ht nhân
Phn V
ct
Ph t
Thuyt

Ph t B
B túc
Trng
Ph ng
- nh ng
Câu
 nh
Minh xác

Khi
Dn tip
Chuyn
H tr

Tr
Phn
thêm Tr cm
Cm
Gia t Hô
Than gi
Thán

Chú
Chú gii
Gii


15
Hai lý do ch yu mà tác gi  ng bc ht
nhân v-T thay cho lõi ch v chính là:
Ông nhn thy khác bit v ch a câu và cú. T   gii quyt
c khúc mc trong vinh tng bc cc s ln ln, 
trong các khái nim v v, m, nòng ca các nghiên cu
ng a vào ng  phân tích câu ra các cp, bc, tng, lp.
Phân cp
ng n
t bé
n ln


Theo tác gi, thì vic phân tích câu theo lý thuyt ba bình din trong ngôn ng hc
hii vi mt ngôn ng ng Vit là không cn thi
thuyt khác ch v t ch ng khác ch , hay ch ng tâm lý, phân
bit ch ng ng pháp, hình thc khác ch ng, ng ng không

cn thii vi ting Vit, ting Hán, mà còn thi vng chc, b
nhng ngôn ng không bi22ng ch cn phân
bit phân tích ng pháp vi phân tích thông tin m-T là
phân tích ng pháp, cú pháp.  u mt c hình thc cu trúc ln ni
dung ch i ch cn nói rõ trng tâm
ng hp tr li câu hm thông tin mi có th  bt c
thành t nào trong câu, có khi ch là mt b phn ph, có khi c 22/tr.37]
Khi chuyn t vic coi kt cu ch - v có chu th s tình sang chc
n tp (biu th mnh), nhiu nhà nghiên
cm ch v y rng bên cnh các kt cu ch v có ch ng có ch

Ng n b
cú pháp chi phi
Ng n
thuyt tính
Ng n
kt thúc
T
-
-
-
Ng
+
-
-
Cú
+
+
-
Câu

+
+
+

16
ng trùng vi ch th ng hp không trùng vói ch th 
t gii pháp tình th khc phc s 
nim ch  ng hay khi ng[7]. " tránh nhng bt cp này ca cách tip
cn C-V, vi quan nit ng n kt thúc, mang mt thông báo hoàn
ch xut cách phân tích câu theo c-T
thay cho cu trúc C- c m rng, bao gm không ch các
ch ng ng n mu (trùng vi ch th lôgíc và ch th tâm lí) mà c mt s
ng hc các tác gi khác coi là khi ng  ng (Cái gì
bit) thm chí là trng ng (Xã bên, lúa t c tin trong
cách tip cn phân tích câu".[7] c là cp khái ni/Thuyt c
 phân tích cu trúc cú pháp c dng li  gp phn ch ng
vi ch , ch ng tâm lý, ch ng ng pháp, hình thc vi ch ng, ng 
 g, thc ra nó không khác phân tích theo cp C-V là bao nhiêu.
b. Tác gi u trong ving phân tích câu da trên ng pháp chg
Cao Xuân Ho vi Ting Vit - o Ng pháp ch
Cao Xuân Hu tiên áp dng mt cách tri quan h -T vào vic
phân tích cng Vit - o Ng pháp
cho cho rng cn phi thay cách phân tích câu TV theo
quan h ch v mà theo tác gi c bê nguyên xi t ting Pháp vào ting
Ving cách phân tích theo quan h - thuyt cho phù
hp vm loi hình ca ting Vit là mt ngôn ng thiên ch . Ông coi cu
 - Thuyt thuc bình din lôgíc - ngôn t - Thuyt là kt
qu ca cách t ch        a thao tác phán
c bình din cú pháp - ng lp cú pháp phn ánh trc tip s
vng c chc cách bit s tình cn thông báo. Cái trt t

  n Thuyn ánh mt trình t ph 
Trong ting Vit, ranh gii ca S  (gi t) và S thuyt (gi tt là Thuyt)

17
u bng kh  thì, là, mà. Cu trúc ca câu trn thut
, Thuyt và câu có th có mt b - Thuyt
hoc có t hai b - Thuyt tr lên. Chng ho này  a
i thy mà n 5 bc c - Thuyt


Ph ca Cao Xuân Ho theo Nguyn Hng C bao
gm các ch ng n mu (Tôi xem phim này ri), ch  hay khi ng (ví d, Tôi
tên là Nam, Phim này tôi xem ri) mà c nhng hp các tác gi khác coi là
trng ng (Mai, m v.   mu làm vic), tình thái ng (Theo tôi, Nam
th ), thành phn câu ghép (Cha m , con ngy) hoc b
gt sang mng hp ngoi l (Chó treo, mèo y. Cn tái, ci nh)
v.v Cách phân tích theo quan h -  c Cao Xuân Ho không ch áp
dng cho câu mà c ng i câu là tiu cú. Mc dù còn nhi
không th không tha nhn rng cách phân tích cu trúc câu theo quan h -T ca Cao
Xuân Hi quyc hàng long hp b tc nu phân tích theo quan
h ch v và m ra kh ng dng vào vic dy vit và cha li
Vic ngoài theo mt cách tip cn mi.
Cao Xuân Ho cho rng cách tip cn chp nh miêu t ng
pháp ting Vit. Cách tip cn ch  y s thng hp ca ba bình din
nghiên cu câu là kt hc và dng hi nghiên cu

18
phi bit phân bit ba bình din nghiên cu này mt cách tách bc ln
ln nhng s kin ca bình din này sang bình di, vn là mt
im ph bin  các tác gi c, chng hn tình trc

 gán nhãn các thành phn cu trúc ca câu, vn thuc bình din kt
hc).
t trong bi cnh v mng loi hình hc my, có th thy gii
pháp mà Cao Xuân H xut v cu trúc câu TV vi va không
hoàn toàn xa l. Tuy  m n, có th có nhng bàn bu chnh
hoc b  thm hin nay có th khnh chc chn mu là
cun sách ca Cao Xuân Hy vic nghiên cu cú pháp ting Vit chuyn
sang mc phát trin mi.
ng phân tích câu theo quan h  - Thuyng phân tích câu hu hiu
i vi mt ngôn ng thuc long Ving phân tích
ving phân tích câu theo quan h ch v c xây
dng trên nn ng pháp cu trúc truyn thng hay ng pháp ng ng
c ch  lôgíc và ch ng ng pháp. Tuy nhiên nhìn c quá
trình phát trin t    n Cao Xuân Ho ri dn nhóm Bùi T 
chúng ta thy qu u mt b tiêu chí nhn di cho quá trình hc
thun tic d  xut mt b tiêu
chí cho các thành phng phân tích cú pháp này, mà c th là b tiêu chí
 ng phân tích câu theo quan h -T c     phn la chn
ng phân tích trong lu
ng phân tích câu kt hp cp cn C - - T
ng phân tích câu kt hp hai cách tip cn Ch- V - Thuyng
 cu trúc- ni dung ca Trn Ngc Thêm
Trong cu thng liên kn Ting Vi
: "Câu chính là mt phát ngôn hoàn chnh v cu trúc." [33

19
tr.57]. T  phân bit, nhn din câu so vi các hình thc khác ca phát ngôn
Chúng ta có th tng ha Trn Ngc Thêm b v phát ngôn.
Vy theo tác gi thì th nào là hoàn chnh v c v thành phn
phát ngôn mà ông lí gii, thì hoàn chnh v cu trúc là hoàn chnh v cu trúc nòng ct

hay hoàn chnh v c hay hoàn chnh v c thuy
v câu ca ông khá khó hinh liu câu hoàn chnh v cu trúc nào?
CÁC THÀNH PHN PHÁT NGÔN


a) Thành phn nòng ct Thành phn ph ngoài nòng ct



to nên CT nòng ct b)Thành phn ph Thành phn ph
do v ng nh: ngoài c
(B), (Bg), (Vp)

To nên c c) Thành phn d) Thành phn
ph c lp: ph ngoài CT
- T (tp
chêm xen):
To nên c- T {Ch},{G}, {Th}






20
PHÁT NGÔN
(hoàn chnh v hình thc)
CÂU
(hoàn chnh v cu trúc)

NG TRC THUC
( không hoàn chnh v cu trúc)


Câu
ghép
Ng
trc
thuc

Ng
trc
thuc
ghép
c

quan
h
tn
ti
Qua
li



Hoàn chnh v ni dung

Không h/c ni dung

CÂU T 

CU H


Hoàn chnh v cu trúc

Không hoàn chnh v cu trúc


PHÁT NGÔN H

Hoàn chnh v ni dung Không hoàn chnh v ni dung
PHÁT NGÔN

 V PHÁT NGÔN
C cho là ta ngm hiu vi nhau ru ki là hoàn chnh v cu trúc nòng
ct thì s mâu thun vi ý sau ca tác gi. Bi ông c th hoá c - Thuyt,
c th hin bng các cu trúc nòng cng. Ông vit:"Trong các phát

21
ngôn cu trúc nòng cc c th hóa bng các cu trúc nòng ci
cu trúc nòng ct, ph và thuyc th hin bng mt hoc mt s thành phn
nòng ct khác nhau."[37/ tr.59] Vy thì cu trúc nòng ct và c - Thuyt có
quan h gì vi nhau? Mi quan h gia bc trên vi bi (theo hình v các thành
phn phát ngôn) hay mi quan h bng vai (theo bng khái quát hóa cu trúc câu TV

Cu trúc nòng ct
Cu trúc

C T

Ph
Phn thuyt
I  Nòng c c
 
1
C  
2
C   (B)
3
C   (B)  (Bg)
4
C   (B)  (Vq)
II  Nòng ct quan h
C  Vq- B
5
C  Vq  B
III  Nòng ct tn ti
Tr  Vt - B
6
Tr  Vt - B
IV  Nòng ct qua li
xV  
7
xQ  
 u trúc ca mu chia làm hai thành phn: Mt
phn là trung tâm ng pháp (trung tâm t chc) ca câu gi là ph (ký hi
còn phn kia là trung tâm ng a câu, gi là phn thuyt (ký hiu là T), nó luôn
ng sau ph. S phân chia hai thành phn vi trt t y ta s gi là s
n cu trúc, và cu trúc hai phy s gi là c-T. Nó là ch giao
nhau ca mt hình thc và n3/tr.58] C thuyt mà tác gi Trn

Ng và thuyu hn tiêu chí hình th nhn
bit các thành ph thuyt và thc s rnh tác gi ng  a ht nào

22
 t  là trung tâm ng pháp còn thuyt li là trung tâm ng
c mâu thut:
"Tính cha c- ra nhiu ý kii
nhp du hiu cu trúc vào du hiu hình thc, nhp du hiu cu trúc vào du hiu ni
3/ tr.59] và theo ông c thuyng
 cu trúc- n c tính chc
 vi, rc ri
ngay c       thuy n vi    thuyt. Chúng ta
không th hic là c thuyt ca ông có chu hin s tình hay
chn ti mt thônp (hay biu hin m
ca lôgíc ht rc áp dng cho
tng phát ngôn c th trong v trí thc ti ca nó  mn c th-T là s
n cu trúc vi các mô hình áp dng cho tng lot phát ngôn.  mi phát ngôn
c th kt qu n thông báo kt qu n cu trúc vn bt ngun và khái
quát t n thông báo." [33/ tr.60]
y theo chúng tôi cách phân tích câu kt hp ch v  thuyt ca Trn
Ngc Thêm r    c tin, nht là khi ging dy cho các hc viên có
chuyên ngành ngoi ng hay h  c ngoài. Nó không nh  t ra
ngoài li phân tích câu ch v là bao nhiêu (bi l nó ch khác mi  ch cu trúc qua
lc t c thuyt ch không phi câu ghép có hai nòng
ct ch v) mà còn rt rc rnh.
ng phân tích câu TV kt hp C- -  ba siêu
chm, siêu chn nhân, siêu ch
n) ca Dip Quang Ban
Mt c gng khác nhm kt hp hai cách phân tích C--c trình bày
 pháp ting Vi i xut bn ga Dip Quang Ban

(2005). Trong công trình này, Di  dng mô hình ng pháp chc