ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI
Đề tài: PHÂN TÍCH NHỮNG YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VIỆC
THỰC HIỆN PHÁP LUẬT Ở NƯỚC TA HIỆN NAY
Họ và tên:
MSSV:
Hà nội, 12 - 2011
Các yếu tố ảnh hưởng đến việc thực hiện pháp luật ở Việt Nam
MỤC LỤC
MỤC LỤC.................................................................................................................2
A. MỞ ĐẦU..............................................................................................................3
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.......................................................................................4
I. Cơ sở lý luận...........................................................................................................4
II. Cụ thể...................................................................................................................5
1. Các yếu tố bên trong.........................................................................................5
2. Các yếu tố bên ngoài.........................................................................................7
C. KẾT LUẬN........................................................................................................11
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO..............................................................12
2
Các yếu tố ảnh hưởng đến việc thực hiện pháp luật ở Việt Nam
A. MỞ ĐẦU
Trong đời sống xã hội, pháp luật có một vai trò, vị trí vô cùng quan
trọng và mang ý nghĩa rất to lớn. Pháp luật là một trong những phương tiện có
hiệu quả nhất để nhà nước quản lý xã hội. Tuy nhiên pháp luật chỉ thực sự
phát huy vai trò to lớn của nó khi nó được hiện thực hóa vào đời sống, được
cụ thể hóa bằng những hành động của con người, đó chính là thực hiện pháp
luật. Vấn đề đặt ra với nhà nước không phải là cứ ban hành nhiều văn bản luật
mà điều quan trọng hơn là phải thực hiện pháp luật. Chính từ ý nghĩa quan
trọng của vấn đề này em đã chọn đề tài “Phân tích những yếu tố ảnh hưởng
đến thục hiện pháp luật ở nước ta hiện nay” làm bài tập lớn học kì. Dù đã có
nhiều cố gắng song vẫn còn nhiều thiếu sót, mong thầy cô góp ý để bài tập của
em được hoàn thiện hơn
3
Các yếu tố ảnh hưởng đến việc thực hiện pháp luật ở Việt Nam
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở lý luận.
“Pháp luật xã hội chủ nghĩa là hệ thống các quy phạm pháp luật dân chủ và
nhân đạo. Việc thực hiện đúng chính xác, đầy đủ càng thể hện tính dân chủ và
nhân đạo thực sự của xã hội chúng ta”. Như vậy, thực hiện chính xác đầy đủ
pháp luật xã hội chủ nghĩa không chỉ là mối quan tâm của nhà nước mà còn là
nghĩa vụ của mọi người dân trong xã hội. Vậy thực hiện pháp luật là gì? Thực
hiện pháp luật là một quá trình hoạt động có mục đích làm cho các quy định
của pháp luật đi vào thực tiễn đời sống, trở thành những hành vi thực tế hợp
pháp của các chủ thể pháp luật. Thực hiện pháp luật vừa mang tính khách
quan, vừa mang tính chủ quan của đời sống pháp lý. Có bốn hình thức thực
hiện pháp luật là:
Tuân thủ pháp luật: là một hình thức thực hiện pháp luật trong đó các chủ
thể pháp luật tự kiềm chế để không thực hiện những hành vi, hoạt động mà
pháp luật ngăn cấm. Đây là hình thức thực hiện những quy phạm pháp luật
cấm trong lĩnh vực luật hình sự, luật hành chính… Tuân theo pháp luật biểu
hiện cách sử sự thụ động của các chủ thể, song nó cũng thể hiện sự tự giác,
nghiêm chỉnh thực hiện pháp luật. Tuân theo pháp luật chưa làm phát sinh
quan hệ pháp luật.
Thi hành (chấp hành) pháp luật là một hình thức thực hiện pháp luật, trong
đó các chủ thể pháp luật thực hiện nghĩa vụ pháp lý của mình bằng hành động
tích cực nhất định. Những quy phạm pháp luật mang tính bắt buộc, như quy
định phải thực hiện những hành vi tích cực nhất định, thường được thực hiện
theo hình thức này
Sử dụng pháp luật là một hình thức thực hiện pháp luật, trong đó các chủ
thể pháp luật thực hiện quyền chủ thể của mình ( thực hiện những hành vi mà
4
Các yếu tố ảnh hưởng đến việc thực hiện pháp luật ở Việt Nam
pháp luật cho phép). Những quy phạm pháp luật về quyền tự do dân chủ của
công dân được thực hiện ở hình thức này
Áp dụng pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật trong đó nhà nước
thông qua các cơ quan có thẩm quyền hoặc nhà chức trách tổ chức cho các chủ
thể pháp luật thực hiện các quy định của pháp luật để tạo ra các quyết định
làm phát sinh, thay đổi, đình chỉ hoặc chấm dứt những quan hệ pháp luật cụ
thể. Trong trường hợp này, các chủ thể pháp luật thực hiện các quy định của
pháp luật có sự can thiệp của nhà nước.
Thực hiện pháp luật diễn ra một cách phổ biến trong đời sống hàng ngày và
đối với hầu hết mọi người, trong những điều kiện, hoàn cảnh khác nhau và
chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố đến từ nhiều hướng khác nhau với những
mức độ khác nhau. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc thực hiện pháp luật ở nước
ta rất đa dạng và phức tạp, có thể nhìn nhận chúng dưới góc độ tác động bên
trong và tác động bên ngoài như dưới đây…
II. Cụ thể
1. Các yếu tố bên trong
- Trình độ văn hóa của chủ thể:
Đây là yếu tố tác động trực tiếp đến việc thực hiện pháp luật. Trình độ dân
trí cao là điều kiện đầu tiên, cơ bản để có những hành vi xử sự hợp pháp, với
người có trình độ văn hóa cao họ sẽ dễ dàng hiểu biết pháp luật, nhận thức
đúng pháp luật và dẫn đến việc thực hiện pháp luật tốt. Còn với những người
trình độ văn hóa thấp, điều đó sẽ ngược lại, thật khó khăn cho họ trong việc
hiểu biết cũng như thực hiện pháp luật vậy. Theo thống kê, hiện nay ở nước ta
có khoảng 1,7 triệu người mù chữ chủ yếu là các dân tộc ít người. Trình độ
văn hóa thấp, họ ít tiếp thu được các chuẩn mực xã hội mới, trong đó có pháp
luật. Không biết chữ, họ không thể đọc được văn bản luật, có được tiếp thu thì
5