Một số biện pháp hữu hiệu giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp

TÊN–SÁNG KIẾN:
MỘT SỐ BIỆN PHÁP HỮU HIỆU
GIÚP GIÁO VIÊN LÀM TỐT CƠNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP
Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC
I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Hiện nay Đảng và nhà nước ta đã nêu ra việc phát triển toàn diện- giáo
dục toàn diện. Vậy mỗi người giáo viên chủ nhiệm phải có nhận thức hết sức
đúng đắn về vai trò của người thầy trong lớp học. Người giáo viên chủ nhiệm
lớp cũng như người chỉ huy ngoài chiến trường, muốn dành thắng lợi thì người đó
phải biết tổ chức, bao quát, xử lí các tình huống mới dành được thắng lợi. Đối
với người giáo viên chỉ đạo, điều khiển lớp, không chỉ dạy các em về kiến thức,
văn hoá mà còn dạy các em về nề nếp, cách sống, cách làm người và làm chủ
tương lai của đất nước và câu nói của Bác Hồ đã thấm nhuần vào đường lối của
Đảng và nhà nước ta: “Vì lợi ích 10 năm trồng cây. Vì lợi ích trăm năm trồng
người”.
Nhưng thực trạng hiện nay công tác chủ nhiệm chưa đạt được hiệu quả cao
về nề nếp, công tác tổ chức lớp học và các hoạt động khác.
Từ thực trạng trên cho ta tìm ra những nguyên nhân mà công tác chủ
nhiệm chưa đạt hiệu quả. Để giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm nhằm
khắc phục tình trạng nề nếp lớp, hạn chế học sinh bỏ học một cách tốt hơn. Qua
Nguyễn Thúy Hằng – Trường Tiểu học Thò trấn Thới Bình A 1
đây tôi muốn đề xuất:“Một số biện pháp hữu hiệu giúp giáo viên làm tốt công
tác chủ nhiệm lớp ở trường tiểu học”
II. NHỮNG BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:
A/ CƠ SỞ LÍ LUẬN:
Những năm gần đây nền giáo dục của nước ta có nhiều sự thay đổi và
biến động không ngừng, nhưng Đảng và nhà nước vẫn đặc biệt quan tâm đến sự
nghiệp giáo dục, đến vấn đề đảm bảo chất lượng dạy và học.
Việc nghiên cứu những căn cứ trên cho ta hình dung về một em học sinh
là thiếu niên, nhi đồng đang ngồi trên ghế trường tiểu học, đó là những học sinh
đang phát triển nhân cách, tình cảm, trí tuệ, để có những tri thức và kó năng cơ

bản trong giao tiếp. Để đi tới một nghiên cứu cụ thể, trước hết cần xác đònh công
tác chủ nhiệm lớp là vấn đề rất quan trọng. Đối với công tác chủ nhiệm
lớp, người giáo viên phải có tính kiên trì, tận tình. Sự nhiệt tâm, chu đáo của
giáo viên là một trong những yếu tố quan trọng đảm bảo sự thành công của
người giáo viên trong công tác chủ nhiệm lớp. Song với lứa tuổi học sinh lớp 1,
sự nhận thức của các em còn rất non trẻ, sự tư duy chỉ là mới ban đầu, các em
cần có người hướng dẫn chỉ đạo cho các em đi vào nề nếp để các em dần trở
thành người sống có ích trong xã hội, đó chính là người giáo viên chủ nhiệm lớp.
Từ nhận thức trên, người giáo viên chủ nhiệm lớp hết sức quan trọng trong
việc hướng dẫn, chỉ đạo lớp và đào tạo thế hệ trẻ theo mục đích giáo dục toàn
diện. Người giáo viên chủ nhiệm lớp đóng rất nhiều vai trò: vừa là thầy dạy học
Nguyễn Thúy Hằng – Trường Tiểu học Thò trấn Thới Bình A 2
vừa là người cha, người mẹ và cũng có lúc phải là người bạn tốt nhất của các
em.Từ đó có thể uốn nắn các em đi theo quỹ đạo của mình. Giáo viên có chỉ
đạo, quản lí lớp tốt thì mới dẫn đến việc giảng dạy tốt. Khi mọi hoạt động của
lớp đã đi vào nề nếp thì việc học tập của các em chắc chắn sẽ tốt hơn.
B/ ĐẶC ĐIỂM- TÌNH HÌNH:
1. Thuận lợi:
Trong quá trình giáo dục luôn được các cấp, các ngành, chi bộ và các lực
lượng xã hội quan tâm tạo điều kiện giúp đỡ.
Được sự chỉ đạo sâu sát, kòp thời của lãnh đạo cấp trên, của ban giám hiệu
nhà trường. Được sự hỗ trợ của hội cha mẹ học sinh, của các đoàn thể trong và
ngoài nhà trường.
Nhà trường luôn quan tâm tạo điều kiện cho các lớp có đầy đủ phòng học,
bàn ghế khang trang, phòng học thoáng mát, nhà vệ sinh sạch sẽ
2. Khó khăn:
Trường tiểu học thò trấn Thới Bình A là điểm trung tâm nhưng lớp học có
dân cư gồm nhiều thành phần ở nhiều nơi đến đây lâïp nghiệp, người dân chủ
yếu làm lúa tôm, chỉ có một số ít là tiểu thương nên điều kiện kinh tế của nhân
dân còn hạn chế. Do điều kiện gia đình nên đa số phụ huynh chưa quan tâm đến

việc học tập của con em mình.
Nguyễn Thúy Hằng – Trường Tiểu học Thò trấn Thới Bình A 3
Có một số em học sinh nhà ở cách xa trường, phụ huynh phải gửi con
cho ông bà nội ( ngoại), bên cạnh đó có một số em được sống cùng cha mẹ
nhưng ïem thích học thì học, thích chơi thì chơi .
* Qua những khó khăn trên, nên việc xây dựng cho học sinh những thói
quen về nề nếp, đạo đức tốt là điều thực sự cần thiết. Vì thế mà việc đưa ra
những biện pháp nhằm giúp các em có nề nếp, đạo đức tốt, ý thức tự giác trong
học tập là điều rất cần thiết.
C/ CÁC BIỆN PHÁP:
Trong những năm học gần đây, vào đầu năm học nề nếp lớp chưa được ổn
đònh và còn lộn xộn. Hơn nữa các em chưa tự ý thức được các việc trong lớp
cũng như nội quy ra vào lớp, nội quy của nhà trường đề ra. Nên để ổn đònh và đi
vào nề nếp quỹ đạo của mình là rất khó và phải mất một thời gian dài mới ổn
đònh được. Do vậy ngay từ khi được Ban Giám Hiệu phân công cho dạy Lớp 3A,
bản thân đã trực tiếp gặp từng phụ huynh học sinh để nắm bắt về tâm tư, nguyện
vọng cũng như ước mơ và về đạo đức lối sống của các em.
1. Điều tra cơ bản đầu năm:
Khi được nhận lớp từ sự phân công của Ban Giám Hiệu nhà trường thì
người giáo viên làm công tác chủ nhiệm lớp phải tiến hành điều tra về lí lòch,
hạnh kiểm, học lực… của học sinh như:
Nguyễn Thúy Hằng – Trường Tiểu học Thò trấn Thới Bình A 4
+ Về mặt Hạnh kiểm: Bản thân đã điều tra học sinh trong lớp xem em
nào đã biết và chưa biết vâng lời ông bà, cha mẹ, thầy cô giáo để có kế hoạch
bồi dưỡng, giáo dục cho các em.
+ Về tình hình học tập: Căn cứ vào tình hình của lớp dưới qua dự giờ,
thăm lớp, các bài thi, sổ điểm và qua biên bản bàn giao của giáo viên chủ nhiệm
lớp dưới để biết trong lớp có bao nhiêu học sinh có học lực: Giỏi, khá, trung
bình, yếu và cụ thể từng em được phân loại về học lực. Sau khi đã biết được lực
học của từng học sinh trong lớp để có kế hoạch giáo dục và giảng dạy. Ngoài ra

còn điều tra thêm đội ngũ cán sự của lớp cũ có làm tốt không, hướng dẫn lãnh
đạo các bạn trong lớp như thế nào về tất cả mọi mặt: Nề nếp của lớp dưới tốt
hay chưa tốt, chưa tốt do nguyên nhân nào? Do sự chỉ đạo của cán sự lớp hay
giáo viên chủ nhiệm.
Từ việc điều tra sơ khảo đã nắm được mặt mạnh, mặt yếu của lớp từ đó có
biện pháp giáo dục thích hợp: Tổ chức cho lớp bầu ra ban cán sự mới, ban cán sự
phải là người có học lực khá giỏi, đối xử hoà đồng với bạn bè, nhiệt tình trong
công việc được giao.
+ Lên kế hoạch điều tra sơ yếu lí lòch của từng học sinh trong lớp xem
có bao nhiêu học sinh con gia đình nghèo, gia đình khó khăn, con nông dân. Từ
đó có cơ sở để phân loại các biện pháp giáo dục. Đối với những học sinh nghèo,
học sinh gặp hoàn cảnh khó khăn thì luôn kết hợp với nhà trường, hội cha mẹ
Nguyễn Thúy Hằng – Trường Tiểu học Thò trấn Thới Bình A 5
học sinh, các ban ngành đoàn thể khác tạo mọi điều kiêïn giúp đỡ các em về mọi
mặt như: tinh thần cũng như vật chất.
Ví dụ: Vào đầu năm học các em phải đóng các khoản tiền tôi đã hướng
dẫn gia đình có sổ hộ nghèo, cận nghèo làm thủ tục giảm miễm, giảm bớt được
bao nhiêu còn lại gia đình đóng để các em an tâm học. Một số em không có sách
thì giáo viên mượn sách cho các em học. Mặt khác, giáo viên lập danh sách xin
vở ghi, tiền hỗ trợ hàng tháng cho học sinh nghèo có lực học khá giỏi.

2. Phân loại học lực học sinh:
Giáo viên có kế hoạch phân loại học sinh ngay từ đầu năm học. Các em
yếu về mặt nào, môn nào để còn kòp bồi dưỡng nâng cao trình độ đồng đều của
lớp. Đối với học sinh yếu kém thì phân ra từng nhóm:
* Nhóm 1: Những học sinh yếu kém nhưng có thái độ học tập tích cực.
* Nhóm 2: Những học sinh có tư duy bình thường nhưng có thái độ học tập chưa
tốt.
3. Lên kế hoạch chủ nhiệm:
Muốn lớp mình có nề nếp tốt thì giáo viên chủ nhiệm phải lên kế hoạch

cho cả năm học, từng tháng, từng tuần dựa trên kế hoạch của nhà trường. Xây
dựng được nề nếp tự quản, bầu chọn được đội ngũ cán sự cốt cán của lớp gồm:
Nguyễn Thúy Hằng – Trường Tiểu học Thò trấn Thới Bình A 6
Lớp trưởng, 3 lớp phó phụ trách từng mặt, lớp được chia làm 3 tổ, mồi tổ bầu
một em làm tổ trưởng, một em làm tổ phó. Sau khi bầu xong, giáo viên họp đội
ngũ cán bộ lớp để phân công quán triệt rõ nhiệm vụ cho từng em, đồng thời cho
các em tự đăng kí các danh hiệu thi đua và biện pháp thực hiện từ đó có phương
hướng chỉ đạo để học sinh thực hiện tốt.
Mỗi tổ có một quyển sổ theo dõi học tập và các mặt hoạt động của từng tổ
viên trong tổ. Cuối tuần các tổ trưởng tổng hợp báo cáo cho lớp trưởng, lớp
trưởng tổng hợp báo cáo cho giáo viên chủ nhiệm vào tiết sinh hoạt chủ nhiệm
cuối tuần. Lớp trưởng nhận xét tình hình học tập trong tuần rồi đến giáo viên
nhận xét chung tình hình học tập của lớp: về ưu điểm và tồn tại. Sau đó nhận xét
đánh giá tình hình học tập cùng với nề nếp, tác phong, vệ sinh của từng em để
các em tự rút kinh nghiệm và khắc phục trong tuần tiếp theo. Ngoài ra còn giáo
dục các em phải: “Nói lời hay, làm việc tốt”, “Gọi bạn xưng mình”. Thường
xuyên giáo dục các em có tính tự giác, chấp hành tốt nội quy của lớp, của
trường. Muốn các em thực hiện tốt, nghiêm túc thì người giáo viên chủ nhiệm
lớp phải thực sự gương mẫu về mọi mặt, phải là: “Tấm gương sáng cho học sinh
noi theo”, nói phải làm, đề ra phải thực hiện và khen chê đúng mực. Vì học sinh
tiểu học các em đang ở lứa tuổi nhỏ nên giáo dục phải nhẹ nhàng, nghiêm túc,
nghiêm khắc nhưng cởi mở gần gũi độ lượng, luôn vò tha đối với học sinh biết
nhận lỗi và sửa lỗi, tuyệt đối không trù ém, mắng nhiếc học sinh.
4. Công tác giảng dạy:
Nguyễn Thúy Hằng – Trường Tiểu học Thò trấn Thới Bình A 7
Trong giảng dạy, giáo viên phải dự kiến các tình huống sư phạm có thể
xảy ra và cách ứng xử với học sinh. Thực hiện công tác giáo dục toàn diện thông
qua việc kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình, thường xuyên liên hệ trao
đổi thông tin hai chiều với phụ huynh hoặc đến nhà để trao đổi tình hình học tập
của học sinh. Lớp đã xây dựng được các nhóm học tập để giúp đỡ nhau như: Đôi

bạn cùng tiến, Nhóm học tập tự quản Qua đó thường xuyên kiểm tra động
viên khuyến khích các em bằng phong trào hoa điểm 10.
Những em yếu kém chậm tiến bộ thì xếp các em ngồi trên bàn đầu đồng
thời xếp một em khá giỏi ngồi bên cạnh, giao nhiệm vụ cho em khá giỏi kèm
bạn yếu qua từng tiết, từng bài trong mọi giờ học. Đồng thời cũng tiện cho giáo
viên theo dõi hướng dẫn học sinh học tập và theo dõi kết quả học tập của các
em qua từng bài học. Đặc biệt cần chú ý phát triển tư duy nâng cao kiến thức bồi
dưỡng học sinh khá giỏi, học sinh có năng lực đặt biệt.
Trong hoạt động học tập không những chú trọng rèn luyện cho học sinh
bằng nhiều hình thức khác nhau mà còn chú trọng khâu nề nếp ngay từ đầu năm
như kiểm bài đầu giờ, trật tự nghe giảng trong giờ học, trong lớp tổ tự quản
kiểm tra bài tập về nhà của các bạn trong tổ Vì nề nếp tốt là cực kì quan
trọng, nó góp một phần lớn quyết đònh kết quả học tập của học sinh. Chính vì
thế ngay từ đầu năm học giáo viên phải quán triệt nề nếp bằng cách: Cho cả lớp
học nội quy lớp học, và mọi quy đònh của giáo viên. Nội quy của nhà trường đề
ra:
Nguyễn Thúy Hằng – Trường Tiểu học Thò trấn Thới Bình A 8
NỘI QUY
1/ Đi học đúng giờ. Nghỉ học phải có giấy phép của phụ huynh học sinh.
2/ Phải trật tự nghe giảng, làm bài nghiêm túc, thuộc bài trước khi vào lớp.
3/ Lễ phép, vâng lời thầy cô, người lớn tuổi, tôn trọng bạn bè và yêu
thương trẻ nhỏ.
4/ Ăn mặc đồng phục gọn gàng sạch sẽ.
5/ Không nói tục, chửi thề, đánh nhau gây mất đoàn kết. Để xe và lên xe
đúng nơi quy đònh.
6/ Tham gia đầy đủ các hoạt động do trường, lớp tổ chức.
7/ Biết bảo vệ và giữ gìn của công.
8/ Thực hiện đầy đủ các quy đònh của nhà trường và xã hội. Chấp hành tốt
luật lệ an toàn giao thông.
Cùng trong một lớp nhưng các tổ luôn thi đua với nhau, nếu tổ nào có

một em đi học muộn hoặc nghỉ học không có giấy xin phép của cha mẹ các em
thì xét thi đua tổ đó đứng sau các tổ không có em nào vi phạm. Muốn động viên
phong trào thi đua thì giáo viên chủ nhiệm phải công minh, tuyệt đối không
thiên vò theo cảm tính, từ đó gây lòng tin với các em.

Nguyễn Thúy Hằng – Trường Tiểu học Thò trấn Thới Bình A 9
5. Công tác khác:
Không những giáo dục học sinh có nề nếp tốt trong giờ học, trong lớp mà
còn phải thường xuyên giáo dục các em có nề nếp tốt trong mọi hoạt động, sinh
hoạt ngoài giờ.
Ví dụ: Bắt đầu có trống báo là các em có mặt đầy đủ ở lớp để lớp trưởng,
lớp phó, tổ trưởng kiểm tra việc chuẩn bò bài ở nhà sau đó các em ngồi vào kiểm
bài dưới sự chỉ đạo của lớp trưởng, tổ chức cho các em đi vào nề nếp kiểm tra,
dần dần tuy giáo viên không có mặt ở lớp trong 15 phút đầu giờ nhưng các em
vẫn làm tốt.
Nhưng cũng không phải phó mặc cho cán bộ lớp, giáo viên chỉ nghe lớp
trưởng báo cáo kết quả chuẩn bò bài của các em mà ngoài 5 phút kiểm tra đột
xuất 1,2 bài trong mỗi tổ. p dụng biện pháp này đỡ tốn thới gian, không chiếm
mất giờ dạy mà còn rèn cho học sinh tính tự giác cao, đồng thời hạn chế nô
nghòch của các em khi chưa vào học.
Mọi hoạt động khác: Thể dục giữa giờ, sinh hoạt đội,… các em đều thực
hiện tốt bởi các em đã có nề nếp tốt.
Hướng dẫn các em lập thời gian biểu. Học sinh học sáng thì giúp gia đình
vào buổi chiều những công việc phù hợp như: quét nhà, phụ mẹ nấu cơm, nhặt
rau, rửa chén, lau bàn ghế,
THỜI GIAN BIỂU
Sáng: từ 5 giờ 30’ đến 6 giờ: tập thể dục, làm vệ sinh cá nhân, xem lại
Nguyễn Thúy Hằng – Trường Tiểu học Thò trấn Thới Bình A 10
bài, ăn sáng, 6 giờ 30’ đi học.
Từ 10 giờ 45’: đi học về, tắm rửa, dọn cơm, ăn cơm, nghỉ trưa.Từ 14 giờ

đến 16 giờ tự học.Từ 16 giờ đến 19 giờ: Phụ giúp gia đình như: nấu cơm, quét
nhà, nhặt rau, rửa chén, lau bàn ghế, sau đó ăn cơm.
Từ 19 giờ đến 19 giờ 45’: Nghỉ ngơi giải trí.
Từ 19 giờ 45’ø đến 21 giờ: Soạn sách vở theo thời khóa biểu, học lại bài.
21 giờ đi ngủ.
* Những việc làm trên giúp các em dần có thói quen làm việc có khoa
học, biết sắp xếp thời gian một cách hợp lý và để thực hiện được điều này một
cách tốt nhất thì cần nhờ phụ huynh kiểm tra và thông báo lại cho giáo viên qua
các lần họp hoặc giáo viên tới thăm gia đình học sinh.
Ngoài ra còn động viên khuyến khích các em tạo quỹ lớp thông qua hình
thức nuôi heo đất để giúp đỡ các bạn có hoàn cảnh khó khăn, thăm hỏi những
bạn bò bệnh trong lớp. Được động viên đúng mức kòp thời nên các em đều phấn
khởi tự giác trong học tập cũng như mọi hoạt động khác.
Ngoài khâu tổ chức lớp tốt và vận dụng nhiều phương pháp để nâng cao
chất lượng mà còn luôn luôn giáo dục các em tuân theo luật lệ an toàn giao
thông qua các bài học theo chương trình PoKéMon và qua thực tế hằng ngày.
Đồng thời giáo dục cho các em đức tính “khiêm tốn, thật thà, dũng cảm” như lời
Bác Hồ dạy.
Ví dụ: Các em nhặt được bút, vở, thậm chí cả tiền, các em đều đưa cho
thầy ( cô) giáo chủ nhiệm hoặc thầy tổng phụ trách để trả lại cho bạn mất.
Nguyễn Thúy Hằng – Trường Tiểu học Thò trấn Thới Bình A 11
Để đảm bảo duy trì được só số lớp thì người giáo viên phải có lòng nhiệt
tình, không ngại khó, ngại khổ, thường xuyên tới gia đình làm công tác tư tưởng
và động viên học sinh ra lớp học. Đây là một việc làm đòi hỏi giáo viên phải
kiên trì, đồng thời kết hợp với các ban ngành trong nhà trường như Công đoàn,
Ban giám hiệu, chi đoàn và chính quyền đòa phương như trưởng khóm để đi vận
động học sinh bỏ học trở lại lớp. Đồng thời giáo viên chủ nhiệm cũng tạo mọi
điều kiện giúp đỡ học sinh bỏ học sau khi vào lớp học.
* Trên đây là 5 biện pháp cơ bản mà tôi đã thực hiện trong năm học vừa
qua. Qua việc thực hiện các biện pháp này, tôi thấy thích hợp với những lớp ở

trường tiểu học vì kết quả đạt được là rất khả quan.
Các biện pháp này áp dụng cho lớp mình chủ nhiệm, các lớp trong tổ
khối 3 và tất cả các lớp trong trường tiểu học.
III. KẾT QUẢ CỦA VIỆC PHỔ BIẾN ỨNG DỤNG:
Qua quá trình áp dụng và thực hiện những biện pháp trên, kết quả đạt
được cụ thể là: Trong năm học này lớp 3A đã dẫn đầu về nề nếp. Đến thời
điểm này không có học sinh bỏ học, lớp đảm bảo só số 100%. Trong lớp nhiều
học sinh được kết nạp Đội. Đa số các em rất ngoan ngoãn, chăm chỉ học tập.
Tham gia tốt các phong trào của trường, ngành như: Thi vẽ tranh toàn đội đạt
giải nhất; Thi chữ đẹp 1 giải nhất, 2 giải nhì, 3 giải ba và 5 giải khuyến khích;
An toàn giao thông toàn đội giải nhì và 2 em được chọn thi cấp huyện, tỉnh đều
đạt giải nhất.
Nguyễn Thúy Hằng – Trường Tiểu học Thò trấn Thới Bình A 12
Hạnh kiểm: 31/31 học sinh = 100% học sinh thực hiện đầy đủ (Đ).
Học lực:
THỜI ĐIỂM TSHS GIỎI KHÁ TRUNG BÌNH YẾU
ĐẦU NĂM 31/16 6= 19.3% 5= 16.1% 13= 42.0% 7=22.6%
CUỐI HKI 31/16 12= 38.7% 9= 29.1% 8= 25.8% 2= 6.4%
Hai em đạt điểm dưới trung bình là 1 em cá biệt, còn một em do học quá
yếu đang được bồi dưỡng thêm và bạn ngồi cùng bàn giúp đỡ.Đây là kết quả
thực chất do các em phấn đấu và rèn luyện đã đạt được trong năm học này.
Qua thực tế áp dụng các biện pháp giáo dục ở trên, tôi thấy rất có
hiệu quả. Học sinh có ý thức về học tập, tu dưỡng đạo đức đã được nâng
lên rõ rệt. Tình cảm các em cũng được chuyển biến tích cực từ sự quan tâm
giúp đỡ của người thầy. Ngoài ra, tôi còn trao đổi những biện pháp này cho
các giáo viên của cùng khối và các khối khác và được vận dụng có hiệu
quả.
Người viết

Nguyễn Thúy Hằng

Nguyễn Thúy Hằng – Trường Tiểu học Thò trấn Thới Bình A 13