SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI
**********
MÃ SKKK
S¸NG KIÕN KINH NGHIÖM
Đề tài:
Một số biện pháp giúp giáo viên
làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
Môn: Sinh hoạt tập thể
Lĩnh vực: Chủ nhiệm
Năm học : 2016 - 2017
Một số biện pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
MỤC LỤC
Phần I: Mở đầu - Những vấn đề chung
I. Lý do chọn đề tài
II. Mục đích và phương pháp nghiên cứu
1. Mục đích nghiên cứu
2. Phương pháp nghiên cứu
III. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
1. Đối tượng nghiên cứu
2. Phạm vi nghiên cứu
Phần II: Nội dung
A. Cơ sở lí luận
B. Thực trạng
I. Xã hội
II. Tìm hiểu thực tế lớp tôi giảng dạy
1. Khó khăn
2. Thuận lợi
III. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng HS chưa ngoan, ý thức kỷ luật chưa cao
1. Nguyên nhân kinh tế xã hội
2. Môi trường gia đình
C. Biện pháp
I. Một số biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm lớp năm học 2016 - 2017
Biện pháp 1: Điều tra
Biện pháp 2: Phân công mạng lưới tổ chức lớp
Biện pháp 3: Khơi dậy tính truyền thống cho học sinh
Biện pháp 4: Thành lập các đội năng khiếu
Biện pháp 5: Rèn nếp kỉ luật trong giờ học và trong các giờ SHTT
Biện pháp 6: Kết hợp với phong trào Đội và thi đua
Biện pháp 7: Biện pháp giáo dục trực tiếp
Biện pháp 8: Phối kết hợp giáo dục giữa gia đình và nhà trường
Biện pháp 9: Ngăn chặn ảnh hưởng của văn hoá phẩm độc hại đối với HS
Biện pháp 10: Xây dựng lớp học thân thiện
II. Kết quả đạt được
1. Về phía học sinh
2. Về phía giáo viên
Phần III: Khuyến nghị và kết luận chung
Khuyến nghị
Kết luận chung
Tài liệu tham khảo
1/25
Trang
2
2
3
3
3
4
4
4
5
5
5
6
6
6
7
7
7
8
9
10
12
13
13
14
17
17
19
20
21
22
23
24
24
25
Một số biện pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
Phần I: Mở đầu
Những vấn đề chung
I. Lý do chọn đề tài
Trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Đảng ta và Chủ tịch
Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm đến việc xác định các đường lối chủ trương,
chính sách phát triển văn hoá, khoa học và giáo dục của đất nước. Ở các Đại hội
của Đảng gần đây, các vấn đề trên đều được xem là các quốc sách quan trọng,
Văn kiện Đại hội VIII đã xác định rõ ''Cùng với khoa học và công nghệ, giáo
dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân tài
bồi dưỡng tư tưởng và văn hoá là nền tảng tinh thần của xã hội''. Trong thời gian
tiếp sau đó, ban chấp hành trung ương khoá VIII lại có nghị quyết trung ương 2
về định hướng chiến lược phát triển giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ
trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hóa. Đây là nghị quyết có vai trò đặc
biệt quan trọng đối với sự phát triển các lĩnh vực giáo dục, khoa học, văn hoá
nói riêng và sự phát triển mạnh mẽ, bền vững của đất nước nói chung.
Tại đại hội lần này, với tinh thần "Nhìn lại quá khứ hướng tới tương lai",
trong thời điểm thế kỷ XX đã kết thúc, thế kỷ XXI vừa bắt đầu, Đại hội đã kiểm
điểm đánh giá những thành tựu và khuyết điểm thời gian qua, đề ra những quyết
sách cho thời kỳ tới, trong đó có các vấn đề phát triển giáo dục và đào tạo, khoa
học và công nghệ, xây dựng nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc vẫn
hết sức được quan tâm và xem như là những nhiệm vụ trọng đại trong thời kỳ
mới.
Chăm lo phát triển giáo dục và đào tạo hướng tới mục tiêu xây dựng con
người Việt Nam phát triển cao về trí tuệ, trong sáng về đạo đức, phong phú về tâm
hồn, cường tráng về thể chất. Văn kiện đại hội IX chỉ rõ: "Phát triển giáo dục và
đào tạo là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp
hoá, hiện đại hoá đất nước và là điều kiện để phát huy nguồn lực con người - yếu tố
cơ bản để phát triển xã hội, tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững".
Nếu như con người là mục tiêu, động lực phát triển của kinh tế xã hội thì
điểm khởi đầu phải là chú trọng đào tạo cho thế hệ trẻ có đủ nhân cách, có khả
năng lao động sáng tạo, có lối sống và văn hoá lành mạnh để xây dựng một đất
nước, một xã hội văn minh, tiến bộ. Trẻ em là nguồn hạnh phúc của mỗi gia
đình, là tương lai của đất nước cũng như tương lai của nhân loại. Chính vì vậy
công tác giáo dục đạo đức hoàn thiện cho thế hệ trẻ là công việc hết sức quan
trọng. Đặc biệt là người giáo viên tiểu học hầu như chịu trách nhiệm hoàn toàn
về lớp mình phụ trách. Người giáo viên tiểu học có nhiệm vụ xây dựng tập thể
lớp, tổ chức các hoạt động khác của học sinh để mở rộng và khắc sâu kiến thức,
2/25
Một số biện pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
rèn luyện kỹ năng, giáo dục có ý thức và ứng xử, thỏa mãn nhu cầu và hứng thú,
phát triển năng lực của học sinh. Học sinh tiểu học còn chưa biết hành động độc
lập, giáo viên phải là người tổ chức hoạt động, làm sao cho từng em học sinh có
được công việc thích hợp và bộc lộ được khả năng của mình. Giáo viên tiểu học
là một trong những “Thần tượng” của học sinh, là tấm gương sáng để các em
noi theo. Trong những giờ tới trường, giáo viên tiểu học hầu như lúc nào cũng ở
cạnh các em nhỏ, kiểm tra theo dõi được từng hành vi của các em. Bằng tấm
gương của mình kết hợp với việc truyền thụ những giá trị chuẩn mực thể hiện
nội dung các môn học, giáo viên tiểu học còn góp phần to lớn trong việc hình
thành và phát triển nhân cách trẻ thông qua công tác chủ nhiệm lớp.
Để nâng cao chất lượng giáo dục thì việc đầu tiên của người giáo viên là
làm tốt công tác chủ nhiệm lớp, nhưng công tác chủ nhiệm lớp không phải là
một công việc đơn giản mà nó luôn là một vấn đề trăn trở đối với hầu hết các
giáo viên tiểu học:
- Làm thế nào để xây dựng được một tập thể vững mạnh phù hợp với lứa
tuổi học sinh?
- Nhân cách học sinh được hình thành và phát triển bằng con đường nào?
- Làm thế nào để nâng cao chất lượng học tập, năng lực và phẩm chất của
học sinh?
- Việc giáo dục học sinh chưa ngoan vẫn còn là vấn đề nan giải. Từ những
vấn đề trên, bản thân sau nhiều năm giảng dạy, tôi đã tự rút kinh nghiệm cho
mình qua từng năm và không ngừng suy nghĩ tìm tòi, học hỏi kinh nghiệm của
đồng nghiệp đi trước có uy tín, có năng lực để công tác chủ nhiệm của mình đạt
kết quả cao. Xuất phát từ những lí do trên, nên tôi đã chọn đề tài: ''Một số biện
pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5.''
II. Mục đích và phương pháp nghiên cứu
1. Mục đích nghiên cứu
Từ việc nghiên cứu thực trạng hành vi, chất lượng đạo đức của học sinh
lứa tuổi tiểu học nói chung và cụ thể bằng số liệu lớp tôi chủ nhiệm trong năm
học 2016 - 2017, tìm ra những hành vi đạo đức chưa chuẩn mực của học sinh
tiểu học hay những thói quen chưa chuẩn mực. Từ đó tìm ra biện pháp nâng cao
hiệu quả giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học nói chung và học sinh lớp 5A
mà tôi chủ nhiệm trong năm học 2016 - 2017 nói riêng, để đúc rút ra một số
kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp của mình.
2. Phương pháp nghiên cứu
Một số phương pháp được áp dụng khi thực nghiệm nghiên cứu:
- Phương pháp điều tra nghiên cứu thực tế.
3/25
Một số biện pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
- Phương pháp quan sát, trực quan.
- Phương pháp tổng kết, rút kinh nghiệm.
III. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là một số kinh nghiệm nhằm làm tốt công
tác chủ nhiệm lớp còn khách thể là toàn bộ học sinh lớp tôi chủ nhiệm năm học
2016 - 2017.
2. Phạm vi nghiên cứu
Học sinh Tiểu học nói chung và cụ thể hóa bằng chất lượng đạo đức của
học sinh lớp tôi chủ nhiệm.
4/25
Một số biện pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
Phần II. Nội dung
A. Cơ sở lí luận
Phẩm chất đạo đức là một bộ phận quan trọng trong cấu trúc nhân cách
toàn diện của con người (theo quan điểm Mác xít).
Việc giáo dục đạo đức cho học sinh trong nhà trường luôn là vấn đề mà cả
xã hội quan tâm vì cấp tiểu học là cấp học nền móng trong hệ thống giáo dục
quốc dân.
Nhà trường tiểu học là nơi đặt những viên gạch đầu tiên cho sự phát triển
toàn diện nhân cách của các em. Chính vì thế, giáo dục đạo đức cho học sinh
tiểu học có vị trí quan trọng trong mục tiêu phát triển toàn diện.
Việc giáo dục đạo đức cho học sinh không chỉ đơn thuần trên lí thuyết mà
còn thông qua các hành động thực tiễn trong các mối quan hệ của các em.
Nhiệm vụ của người giáo viên là phải giúp cho các em có sự phát triển toàn diện
về nhân cách, đó chính là sự thống nhất giữa đức và tài hay sự phát triển toàn
vẹn về năng lực và phẩm chất. Như Bác Hồ kính yêu của chúng ta đã từng nói:
"Có tài mà không có đức là người vô dụng.
Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó."
Vì vậy việc giáo dục đạo đức trong trường tiểu học có vị trí cực kì quan
trọng và đòi hỏi sự chung tay giúp sức của nhiều lực lượng trong và ngoài nhà
trường.
B. Thực trạng
I. Xã hội
Môi trường văn hoá lành mạnh sẽ giúp đứa trẻ tiếp thu những giá trị xã
hội đúng đắn, còn ngược lại môi trường văn hoá lệch lạc sẽ tạo điều kiện để trẻ
vi phạm những hành vi đạo đức, những chuẩn mực xã hội. Ở nước ta trong
những năm gần đây đã có nhiều những biến đổi về kinh tế xã hội... song đạo đức
xã hội bị xuống cấp nghiêm trọng do ảnh hưởng của lối sống thực dụng tạo ra
những con người có tư tưởng lối sống gấp. Thêm vào đó là sự nhập lậu và tung
ra thị trường những ấn phẩm sách báo, phim ảnh, đồ chơi trẻ em mang tính chất
kích động bạo lực và lối sống không lành mạnh... tất cả những điều đó đã ảnh
hưởng đến sự hình thành nhân cách của trẻ em, là tiền đề cho những hành vi sai
lệch, ý thức kỷ luật chưa tốt của trẻ.
Các tệ nạn xã hội cũng ảnh hưởng rất lớn đến các hành vi đạo đức của trẻ.
Các em chỉ thích đọc một số truyện tranh mang tính bạo lực hay chơi những trò
chơi hành động như bắn nhau bằng súng phun nước, súng có đạn lửa, kiếm, nắm
đấm phần lớn là đồ chơi rất nguy hiểm và ảnh hưởng đến sự hình thành và phát
triển nhân cách của trẻ.
5/25
Một số biện pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
Qua tất cả những vấn đề nêu trên đã cho ta thấy môi trường văn hoá tư
tưởng đã có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển nhân cách, đạo đức của trẻ em
hiện nay. Chính vì lí do đó mà người giáo viên cần vận dụng để tìm ra những
biện pháp phù hợp nhằm giáo dục đạo đức cho học sinh lớp mình chủ nhiệm.
II. Thực tế lớp 5A tôi giảng dạy trong năm học 2016 - 2017:
Đầu năm học 2016 - 2017 tôi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp
5A. Vào đầu năm qua khảo sát tình hình lớp, tôi nhận thấy những khó khăn và
thuận lợi của các con học sinh lớp 5A như sau:
1.Thuận lợi:
- Một số phụ huynh rất quan tâm đến việc học tập của con em mình, luôn
động viên nhắc nhở và hướng dẫn các em chuẩn bị bài tốt ở nhà theo hướng dẫn
của cô giáo.
- Đa số học sinh ở gần nhà nhau nên việc xây dựng đôi bạn học tập, đôi
bạn cùng tiến rất thuận lợi.
- Ban phụ huynh lớp đặc biệt quan tâm đến những học sinh có hoàn cảnh
khó khăn trong lớp.
- Lớp 5A nhận được sự quan tâm tạo điều kiện về mọi mặt của ban giám
hiệu nhà trường.
Để làm tốt được công tác chủ nhiệm, tôi cũng đã tìm hiểu một số nguyên
nhân khiến trẻ em chưa có những hành vi đúng chuẩn mực để từ đó đề ra những
biện pháp giúp các em tiến bộ.
2 . Khó khăn:
- Lớp có một số em chưa tự giác học tập như em: Kiều Anh, Đắc An,
Đặng Minh, Minh Anh, Quốc Hưng.
- Một số phụ huynh chưa quan tâm, chưa có biện pháp và thời gian hướng
dẫn các em học tập. Một số phụ huynh chưa biết cách hướng dẫn các em học ở
nhà do khả năng không có kiến thức sư phạm. Mặt khác một vài phụ huynh ngại
đi họp do con học chưa tốt, vì thế mà việc trao đổi tình hình học tập của học sinh
giữa giáo viên chủ nhiệm và phụ huynh còn gặp khó khăn.
- Một số học sinh trong lớp gặp hoàn cảnh khó khăn như bố mẹ ly hôn, bố
lấy vợ mới hay bố mẹ không nuôi nổi con cái phải gửi cho ông bà, bác nuôi hộ,
bố bị tai nạn nghề nghiệp mất khả năng lao động, gia đình khó khăn…
Năng lực
Trước thực nghiệm
Tự phục vụ, tự quản
42 (79,2 %)
Giao tiếp, hợp tác
35 (66%)
Tự học và giải quyết vấn đề
6/25
40 (75,5%)
Một số biện pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
Trước thực nghiệm
Phẩm chất
Chăm học, chăm làm, tích cực
tham gia hoạt động giáo dục
Tự trọng, tự tin, tự chịu trách
nhiệm
45 (85%)
50 (94,3%)
Trung thực, kỉ luật, đoàn kết
50 (94,3%)
Yêu gia đình, bạn bè và những
người khác
52 (96,2%)
III. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng học sinh chưa ngoan, ý thức kỷ
luật chưa cao
1. Nguyên nhân kinh tế - xã hội
Việc nhà nước chuyển đổi cơ cấu kinh tế chính là yếu tố trực tiếp thúc đẩy
nền kinh tế xã hội phát triển, nâng cao đời sống nhân dân, sự tiến bộ xã hội.
Đồng thời với chính sách phát triển kinh tế thì trong đời sống xã hội cũng có sự
biến đổi. Công nghiệp hoá cũng làm cho vấn đề tìm kiếm việc làm của một bộ
phận không nhỏ người dân gặp nhiều khó khăn và chính nạn thất nghiệp của cha
mẹ cũng là một yếu tố ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý, đến hành vi đạo đức của trẻ
em.
Tuy nhiên trong một số trường hợp lại tìm thấy nguyên nhân trẻ em có
đạo đức chưa tốt phát sinh ra từ vấn đề hoàn cảnh kinh tế và xã hội.
Qua khảo sát thực tế cho thấy 75% số học sinh có đạo đức chưa tốt là
những em có hoàn cảnh gia đình khó khăn về kinh tế. Một số em muốn có
những cái bút đẹp như bạn hay muốn có một số đồ dùng gia đình khác như bạn
mà đã nảy sinh ra ý định lấy cắp của bạn, hay phá hỏng đồ của bạn.
2. Môi trường gia đình
Gia đình là cơ sở, là tế bào của xã hội. Cha mẹ học sinh là người thầy đầu
tiên của con cái họ, là những người xây dựng nền tảng của nhân cách trẻ. Trẻ em
tiếp xúc với chuẩn mực đạo đức, các thói quen ứng xử đầu tiên là từ gia đình.
Mọi sự kiện chính trị - xã hội được trẻ em lĩnh hội qua thái độ, tình cảm của
những thành viên trong gia đình, qua những định hướng, giá trị của những người
thân. Hành vi của trẻ chịu ảnh hưởng rất lớn bởi trình độ chính trị, lối sống,
hành vi đạo đức, cách thức ứng xử của cha mẹ. Trẻ càng nhỏ, ảnh hưởng của
bạn bè, của xã hội chưa có bao nhiêu thì ảnh hưởng của gia đình là rất lớn.
Nhiều sự nuông chiều thái quá của cha mẹ sẽ tạo cho trẻ thói quen ban đầu
không thật sự lành mạnh, trẻ sẽ sống ỷ lại, thiếu sự dũng cảm cần thiết và cũng
7/25
Một số biện pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
sẽ gặp nhiều khó khăn khi bước sang môi trường hoàn toàn mới. Trẻ em như tờ
giấy trắng, cần được sự chỉ bảo hướng dẫn một cách đúng hướng thì mới mong
tạo được nhân cách đầy đủ, không lệch lạc và dễ uốn nắn.
Ở bất kỳ thời đại nào gia đình cũng là cái nôi nuôi dưỡng nhân cách của
con người. Gia đình có vai trò rất quan trọng đối với sự hình thành nhân cách
của thế hệ trẻ, gia đình là yếu tố ảnh hưởng mạnh mẽ đến những hành vi đạo
đức của trẻ em. Ngoài ra ở lứa tuổi của các em đều phải sống chung và phụ
thuộc vào gia đình, các em luôn bắt chước theo lối sống và cách cư xử của
những người lớn xung quanh nhất là cha mẹ của các em.
Sự giáo dục trong gia đình cũng là nhân tố rất quan trọng đối với quá trình
hình thành tính cách cũng như cách ứng xử với xã hội của đứa trẻ. Hiện nay còn
có nhiều gia đình chưa chú ý đến vấn đề giáo dục con cái, 23% trẻ chưa ngoan
thổ lộ rằng bố mẹ ít quan tâm đến con cái, bố mẹ hầu như chẳng bao giờ kiểm
tra kết quả học tập của con cái hoặc nếu có gia đình chú ý đến việc giáo dục con
cái thì nội dung, phương pháp giáo dục lại không đúng mức, nhiều gia đình quá
nuông chiều con cái, dễ dàng chấp nhận mọi đòi hỏi của chúng một cách dễ
dàng và từ đó tạo cho trẻ em tính ích kỷ, không biết yêu quý giá trị vật chất do
sức lao động làm ra, không biết yêu thương, cởi mở với các bạn dễ dẫn đến
những hành vi đạo đức không tốt.
Mặt khác, có gia đình lại thường xuyên đánh đập chửi bới các em, cá biệt
còn có bố mẹ đối xử thô bạo ảnh hưởng đến tính mạng, sức khoẻ của con cái.
Chính lối giáo dục này đã tạo nên tính trai lì, bướng bỉnh, tâm lý chán nản dẫn
đến những thói hư tật xấu, hành vi đạo đức sai lệch của trẻ.
Bên cạnh đó, có những em là nạn nhân của các gia đình tan vỡ, bất hoà,
bố mẹ bỏ nhau, mất bố hoặc mất mẹ (chiếm 21%) thường trong những gia đình
này các em bị bố mẹ hoặc những người thân của mình bắt phải tự lập từ bé, bị
đánh đập ngược đãi thường xuyên nên không muốn về nhà.
Như vậy chúng ta thấy vai trò quan trọng của gia đình đối với việc giáo
dục các em là rất lớn.
C. Biện pháp
I. Một số biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm lớp năm học 2016 - 2017
Giáo viên chủ nhiệm lớp ở tiểu học có nhiệm vụ quản lý, giáo dục lớp
mình phụ trách. Chức năng này được thực hiện như sau:
- Xây dựng, tổ chức tập thể lớp thành một tập thể vững mạnh.
- Tổ chức điều khiển, lãnh đạo các hoạt động giáo dục trong lớp nhằm
nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh lớp mình chủ nhiệm.
8/25
Một số biện pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
- Thiết lập và phát triển quan hệ với các lực lượng giáo dục trong và ngoài
nhà trường để giáo dục học sinh.
Giáo viên chủ nhiệm chịu trách nhiệm chính về việc giáo dục cho học
sinh trong lớp. Muốn đạt hiệu quả trong công tác chủ nhiệm, giáo viên phải thực
hiện những biện pháp sau:
Biện pháp 1: Điều tra
a) Tìm hiểu học sinh lớp mình phụ trách
Để thực hiện tốt chức năng quản lý, giáo dục học sinh, ngay từ khi nhận
lớp giáo viên chủ nhiệm lớp phải tìm hiểu và nắm vững học sinh lớp mình phụ
trách. Tìm hiểu hoàn cảnh gia đình của từng học sinh, đặc biệt những học sinh
có hoàn cảnh như: Bố mẹ ly hôn, hoàn cảnh kinh tế khó khăn, sự quan tâm của
bố mẹ đối với vấn đề giáo dục con cái để từ đó giáo viên tìm ra những nguyên
nhân hiện tượng tâm lý của học sinh đặc biệt trong lớp.
Tìm hiểu và nắm được những đặc điểm của từng học sinh: Tìm hiểu xem
những học sinh nào bị khuyết tật để sắp xếp chỗ ngồi cho phù hợp, tìm hiểu
trình độ nhận thức, năng lực học tập và lao động tự phục vụ, mối quan hệ với tập
thể, với những người xung quanh và năng lực trí tuệ của học sinh, tìm hiểu
những học sinh đặc biệt để tìm cách giúp các em.
Ví dụ: Trong lớp tôi có hai học sinh cá biệt (Hoàng, Tài) chuyên quậy phá
các bạn trong lớp, không chú ý trong giờ giảng bài của giáo viên, ngôn ngữ phát
ra thiếu văn minh, lịch sự, tự làm theo ý mình, không cần sự góp ý của người
khác dù việc làm đó hoàn toàn sai.
Đứng trước vấn đề đó, chúng ta cần có phương pháp và biện pháp giáo
dục tích cực để giảm dần tỉ lệ học sinh chưa ngoan trong nhà trường. Trước hết
giáo viên chủ nhiệm đánh giá cụ thể đối với các em chưa ngoan, chúng ta sẽ có
những biện pháp và những “bài thuốc sư phạm” phù hợp và theo dõi sau một
thời gian “bài thuốc” có tác dụng gì không “căn bệnh” giảm đến mức độ nào?
Một số phương pháp bao trùm và khởi đầu của mọi phương pháp cũng như
xuyên suốt chiều dài và cả chiều rộng, chiều sâu, đó chính là tình yêu thương
học sinh, thực sự yêu nghề, yêu lớp và trách nhiệm trước sự phân công công tác
của nhà trường, trước xã hội, trước lương tâm, nhân cách của nhà giáo. Biện
pháp dùng lời khen động viên, an ủi là động lực để các em cảm thấy vui vẻ, tự
hào khi được thầy cô đánh giá mình qua lời khen và kết quả hạnh kiểm từng thời
kỳ. Đặc biệt các em cá biệt là những em có thần kinh nhạy cảm nên các em dễ
dao động từ trạng thái này sang trạng thái khác, giữa vui và buồn, giữa ý thức và
hành động. Dùng phương pháp lời khen, âu yếm dễ đem lại kết quả, học sinh từ
sợ đến yêu mến cô giáo, từ tự cô lập đến hòa đồng với bạn bè cùng tuổi cùng
9/25
Một số biện pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
lớp, một khi các em được cô thăm hỏi, quan tâm lo lắng thì các em mới có thể
trao đổi, tự bộc bạch theo khả năng của mình với cô giáo chủ nhiệm. Chính vì
thế giáo viên chủ nhiệm hiểu được tâm lý học sinh đặc biệt tâm lí của học sinh
lớp mình chủ nhiệm.
b) Tìm hiểu về nhu cầu, hứng thú động cơ của học sinh trong học tập và
các hoạt động khác, từ đó giúp giáo viên hiểu được nguyên nhân để hướng dẫn,
giáo dục học sinh đạt kết quả tốt.
Ví dụ: Trong thực tế, có một số em học chưa tốt các môn Toán hoặc
Tiếng Việt nhưng các môn năng khiếu như Âm nhạc, Mỹ thuật, Thể dục thì học
rất tốt do các em có hứng thú say mê các môn này. Từ đó giáo viên phải biết vận
dụng phương pháp dạy học phù hợp với các môn học để tạo điều kiện giúp các
em hứng thú với môn Toán, môn Tiếng Việt.
* Tóm lại: Muốn thực hiện tốt những điều nói trên, yêu cầu người giáo
viên phải:
- Nghiên cứu hồ sơ học sinh (học bạ, sơ yếu lý lịch của học sinh ở lớp
dưới).
- Quan sát các hoạt động và các mối quan hệ của học sinh hàng ngày.
- Thăm gia đình học sinh và trò chuyện trao đổi với phụ huynh học sinh.
- Sắp xếp chỗ ngồi hợp lý cho học sinh, sau một tháng phải thay đổi chỗ
ngồi (từ cánh phải sang cánh trái và ngược lại) để đề phòng bệnh về mắt.
- Trong sổ tay của giáo viên phải ghi rõ học sinh có năng khiếu, học sinh
chậm để có kế hoạch bồi dưỡng học sinh có năng lực và kèm cặp học sinh chậm
thường xuyên chưa hoàn thành bài.
Biện pháp 2: Phân công mạng lưới tổ chức lớp
a) Xây dựng đội ngũ cán bộ lớp
Bước vào năm học mới việc làm đầu tiên của giáo viên chủ nhiệm là xây
dựng một đội ngũ cán bộ lớp tốt, đây sẽ là động lực thúc đẩy mọi hoạt động của
trường, của lớp. Đối với đội ngũ cán bộ này, tôi chú ý lựa chọn những em có
năng lực quản lý tốt, có uy tín và đặc biệt phải có học lực tốt, ý thức kỷ luật tốt,
để các em thực sự là tấm gương sáng cho các bạn khác noi theo.
* Cụ thể mạng lưới cán bộ mỗi lớp có:
- Một em là lớp trưởng phụ trách chung cho mọi hoạt động của lớp.
- Hai em là lớp phó.
+ Một em phụ trách văn thể mĩ.
+ Một em phụ trách học tập.
- Bốn em là tổ trưởng của 4 tổ trong lớp.
10/25
Một số biện pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
- Bốn em là tổ phó cùng tổ trưởng theo dõi các thành viên trong tổ của
mình phụ trách.
* Cán bộ chi Đội.
- Một chi Đội trưởng.
- Hai chi Đội phó.
( Ban chỉ huy chi đội được bầu vào đại hội chi đội đầu năm học mới)
Ban chỉ huy chi đội
Các bạn trong nhóm cán sự môn Toán và nhóm cán sự môn Tiếng Việt
Nhóm cán sự các môn Khoa - Sử - Địa và Văn - Thể - Mĩ
11/25
Một số biện pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
Để lựa chọn những em có năng lực quản lý lớp tốt, ngay từ đầu năm học,
tôi thường trao đổi với giáo viên phụ trách lớp 4 và kết hợp với việc thường
xuyên quan sát các em trong cả giờ chơi lẫn giờ học, qua các phong trào học tập
cũng như phong trào của Đội để phát hiện ra những em có khả năng học tập tốt,
quản lý lớp tốt và được bạn bè tin yêu, quý mến và nghe theo. Không những bồi
dưỡng cán bộ của lớp mà chúng tôi còn tham mưu cho ban phụ trách Đội những
em có khả năng hoạt động Đội tốt và được các bạn tín nhiệm bầu vào ban chỉ
huy chi Đội.
Để các em có khả năng quản lý lớp tốt chúng tôi tổ chức bồi dưỡng cho
các em, giúp các em phát huy được hết khả năng của mình.
b) Bồi dưỡng đội ngũ cán bộ
Ngay sau khi xây dựng xong đội ngũ cán bộ, tôi có họp các em lại, hướng
dẫn và chỉ rõ nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của từng em, hướng dẫn từng
em thực hiện tốt nhiệm vụ của mình. Tôi giúp cho các em hiểu rằng: Muốn các
bạn khác nghe theo mình thì trước hết bản thân mỗi em phải gương mẫu thực
hiện tốt các yêu cầu của trường, lớp và của cô giáo, phải được các bạn tín nhiệm
và tin yêu. Ngay từ những tuần đầu tôi cùng các em thực hiện nhiệm vụ của
mình, quan sát các em làm và hướng dẫn chỉ đạo, uốn nắn cho từng em. Sau khi
các em đã làm quen với công việc của mình, tôi để các em tự làm và báo cáo
công việc sau mỗi tuần. Tôi thường xuyên kiểm tra sát sao và nhận xét tuyên
dương những em làm tốt, có cách làm khoa học để các em khác học tập.
Biện pháp 3: Khơi dậy tính truyền thống cho học sinh
Tôi thường xuyên tổ chức các buổi sinh hoạt, phát động phong trào thi
đua học tập tốt kỉ niệm các ngày lễ lớn như 10/10 ngày giải phóng thủ đô; Ngày
20/11 ngày nhà giáo Việt Nam, giáo dục cho các em truyền thống tôn sư trọng
đạo, tổ chức kỉ niệm ngày 22/12 ngày thành lập quân đội nhân dân Việt Nam,
ngày hội quốc phòng toàn dân. Tôi thường xuyên kể cho các em nghe những câu
chuyện ôn lại truyền thống lịch sử, tổ chức cho các em đóng kịch tái hiện lại
những giờ phút lịch sử của dân tộc... Song song với các hoạt động ngoại khoá
cùng nhà trường tổ chức cho các em đi thăm quan "Trở về cội nguồn" thăm các
di tích lịch sử như lăng Bác, các viện bảo tàng dân tộc, bảo tàng quân đội, thăm
Thành Cổ Loa, đền Đô v.v... Thu hút tất cả các em tham gia vào các phong trào,
hoạt động Đội để các em hoà mình vào đời sống của tập thể, có trách nhiệm với
tập thể. Nhà trường thường xuyên cho các em tham quan phòng truyền thống để
các em có những hiểu biết về những thành tích của trường, nhiều năm liền là lá
cờ đầu của Quận, của Thành phố. Trường luôn luôn có tỉ lệ học sinh giỏi cao.
Nêu gương những anh chị của những năm trước đã có thành tích cao trong
12/25
Một số biện pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
những năm vừa qua. Từ đó các em thấy được vai trò trách nhiệm của mình phải
tự rèn luyện, tự tu dưỡng bản thân để góp phần giữ vững và phát huy truyền
thống của trường của lớp.
Một số hoạt động mà tôi thường tổ chức cho các em để giúp các em tự tìm
hiểu về truyền thống tốt đẹp của dân tộc như:
- Sưu tầm tư liệu khi học Lịch sử.
- Học hát theo chủ đề tháng.
- Viết bài tìm hiểu, soạn câu hỏi, thiết kế ô chữ trong các giờ Sinh hoạt
tập thể.
Viết bài thu hoạch sau khi đi tham quan các di tích lịch sử như Đền Đô,
Đền Gióng… Trước khi đi tham quan tôi thường định hướng bằng hệ thống các
câu hỏi giúp học sinh tự tìm hiểu thông tin (thờ ai, tên, công lao của nhân vật
lịch sử đó,…)
Biện pháp 4: Thành lập các đội năng khiếu
Để thu hút được tất cả các em học sinh, tôi tổ chức các đội năng khiếu
như đội văn nghệ, nhóm toán, nhóm văn, ban biên tập báo, nhóm bạn giúp nhau
cùng tiến, đôi bạn vượt khó học tập. Nhóm toán và nhóm văn của lớp thường
xuyên giúp đỡ các bạn học chưa tốt các môn học giúp các bạn đó lấp chỗ hổng
kiến thức và không còn mặc cảm để cùng nhau học tốt. Giáo viên phải là người
hỗ trợ và động viên các em, thường xuyên theo dõi để chỉ đạo kịp thời giúp các
em thực hiện tốt phương châm "Học thầy không tày học bạn". Ban biên tập báo
thường xuyên sưu tầm đọc cho các bạn nghe những bài báo những tin tức hay
của báo nhi đồng, thiếu niên và toán tuổi thơ. Nhất là qua các báo giúp các em
học tập được những tấm gương sáng về những bạn học sinh nghèo có hoàn cảnh
khó khăn đã biết vượt lên số phận để học tập tốt. Đội văn nghệ thường xuyên
cho các bạn tập hát múa những bài hát quy định của Đội, ngoài ra còn tập một
số những bài hát múa theo chủ đề. Thông qua phong trào văn hoá, văn nghệ của
trường của lớp đã làm cho các em tự tin hơn, mạnh dạn hơn, vốn từ được tăng
lên. Các em thêm yêu đất nước, yêu thủ đô Hà Nội, yêu thương gia đình và bạn
bè.
Biện pháp 5: Rèn nề nếp kỉ luật trong giờ học và trong các giờ sinh
hoạt tập thể
Việc giữ kỉ luật trong giờ học là một việc làm rất cần thiết và quan trọng
nó liên quan trực tiếp đến chất lượng tiếp thu bài giảng của học sinh. Vì vậy tôi
đã chỉ rõ cho các em thấy việc giữ gìn kỉ luật trong giờ học đã giúp các em hiểu
ngay bài giảng trên lớp. Đồng thời giúp các em hiểu, khi các em đến trường, đến
lớp phải tuân theo nội qui, qui định của trường, của lớp điều đó sẽ giúp các em
13/25
Một số biện pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
có ý thức kỉ luật trong học tập và trong lao động. Tôi luôn khích lệ, đề cao vai
trò vị trí của các em trong trường, trong lớp để các em biết tự hoàn thiện mình
để trở thành những tấm gương sáng về học tập và rèn luyện đạo đức. Nhưng do
tâm lý lứa tuổi, các em đang ở độ tuổi hiếu động nên ý thức kỉ luật chưa cao, do
đó việc xếp hàng đầu giờ, giữa giờ, ra về và hát múa tập thể là rất quan trọng.
Chính vì vậy tôi để các em xếp hàng theo tổ, tổ trưởng đứng trước, tổ phó đứng
cuối hàng để thuận tiện cho việc đôn đốc nhắc nhở các bạn của mình. Lớp
trưởng đôn đốc ở đầu lớp, lớp phó nhắc nhở các bạn xếp hàng ở giữa lớp cho
đến cuối lớp. Giáo viên chủ nhiệm bám sát lớp, theo dõi sát sao để nhắc nhở,
uốn nắn và khen thưởng kịp thời. Ngoài việc theo dõi nhận xét của ban cán bộ
lớp và cô giáo ra mỗi học sinh còn phải tự giác đánh giá ưu khuyết điểm của
mình vào sổ rèn luyện, tu dưỡng cá nhân. Từ đó giúp các em có ý thức tự giác
giữ gìn về nề nếp kỉ luật của trường của lớp theo đúng hướng dẫn của thông tư
22 của Bộ Giáo dục.
- Không phê bình mà chỉ động viên khích lệ các em.
- Tạo điều kiện cho các em tự bộc lộ năng khiếu của bản thân.
- Tổ chức và thường xuyên thay đổi hình thức dạy học để lôi cuốn học
sinh vào các giờ học trên lớp.
- Đặt câu hỏi có tính kích thích suy nghĩ tìm tòi khám phá của trẻ.
- Có hình thức thi đua giữa các tổ, các nhóm hàng tuần, hàng tháng.
Biện pháp 6: Kết hợp với phong trào Đội và thi đua
Đi đôi với biện pháp cá nhân người giáo viên phải luôn luôn có ý thức lấy
tập thể làm đà. Phải đề ra các hình thức thi đua đa dạng phong phú thu hút tất cả
các em với mọi đối tượng, mọi hoàn cảnh hoà mình vào phong trào thi đua học
tập, giữ gìn kỉ luật tham gia giáo dục tập thể. Người giáo viên phải có trách
nhiệm theo dõi sát sao từng học sinh, có khen chê kịp thời, thưởng phạt công
minh. Hàng tuần tổng kết khen thưởng những em có ý thức kỉ luật cao, có kết
quả học tập tốt trong tuần. Cuối tháng có phát thưởng cho những em đạt điểm
cao trong tháng, những em có ý thức rèn luyện tu dưỡng đạo đức tốt. Còn những
em chưa ngoan, chưa tiến bộ phải tự nhận xét vào sổ tu dưỡng của mình hoặc sổ
liên lạc gửi cho gia đình và phạt làm vệ sinh lớp học hay nhặt rác sân trường.
Những em thường xuyên có những hành vi đạo đức chưa đúng mực, giáo viên
phải gặp gỡ trao đổi riêng nhắc nhở để các em không tự ái ngượng với các bạn.
Tôi luôn tìm cách để giao nhiệm vụ, gần gũi giúp đỡ để các em hoàn thành
nhiệm vụ. Tôi giảng giải cho các em về ý nghĩa của các phong trào từ thiện giúp
các em hiểu và tích cực tham gia nhất là những học sinh có những biểu hiện
chưa phù hợp với các chuẩn mực đạo đức. Giáo viên tổ chức khen ngợi trước
14/25
Một số biện pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
lớp để những em đó phấn khởi, lạc quan tích cực tham gia hoạt động tập thể. Từ
đó tạo nên được không khí thi đua sôi nổi chung cho cả tập thể cũng để các em
biết nhắc nhở nhau, cùng nhau tự rèn luyện mình để làm tốt nhiệm vụ của người
học sinh. Phát động các phong trào hoạt động Đội, động viên để các em tham
gia đầy đủ như thi văn nghệ làm báo tường, vẽ tranh về chủ đề an toàn giao
thông, phòng chống tệ nạn xã hội. Hưởng ứng phong trào “Lá lành đùm lá rách",
phong trào tiết kiệm "Vì người nghèo", phong trào "Nối vòng lay lớn”. Tổ chức
cho các em giao lưu văn nghệ với các bạn nhỏ khuyết tật. Thi đua giành nhiều
hoa điểm tốt chào mừng các ngày lễ lớn như 10/10, 20/11, 22/12, 3/2, 8/3, 26/3,
30/4, 15/5, 19/5. Phát động phong trào đọc và làm theo báo Đội, qua việc đọc
báo Đội đã giáo dục đạo đức cho các em. Các em biết nói theo gương người tốt,
việc tốt, những gương điển hình trên báo. Qua báo Đội góp phần nào giáo dục
hành vi đạo đức cho các em, giúp các em được nâng cao hiểu biết, tâm hồn thêm
phong phú. Tôi thường cho các em đọc những bài báo hay viết về những tấm
gương điển hình giúp các em học tập và noi theo.
Một số hình ảnh hoạt động phong trào và công tác Đội
tập thể lớp 5A năm học 2016-2017
Một số gương mặt tiêu biểu của lớp trong đợt thi đua chào mừng 20/11
Một số hình ảnh hoạt động lớp chào mừng ngày phụ nữ Việt Nam 8/3
15/25
Một số biện pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
Phong trào văn nghệ và thể thao của lớp
Biện pháp 7: Biện pháp giáo dục trực tiếp
Như Bác Hồ thường nói: "Trẻ em như búp trên cành, biết ăn biết ngủ, biết
học hành là ngoan". Vậy song song với việc giáo dục theo các phong trào tập
thể. Người giáo viên cần phải có kế hoạch giáo dục trực tiếp từng đối tượng học
sinh có những biểu hiện hành vi đạo đức chưa đúng mực. Kiểm tra sách vở, ghi
chép trên lớp, góc học tập, các môn học, nghệ thuật yêu thích... giúp các em lập
thời gian biểu phù hợp. Dựa vào đó để giáo viên kiểm tra hoặc cử ban cán bộ
lớp theo dõi giúp đỡ bạn mình.
Giáo viên phải dành thời gian gặp gỡ riêng từng em để nói chuyện tâm sự
với các em như người bạn. Phải lắng nghe các em nói ý kiến của mình, tỏ rõ thái
16/25
Một số biện pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
độ tôn trọng ý kiến của các em để rồi sau đó giảng giải để các em tự nhận thấy
những cái chưa đúng trong việc làm của mình. Từ đó các em tìm ra cách khắc
phục để không lặp lại cái sai, cái chưa đúng nữa. Các em tuy còn nhỏ tuổi nhưng
luôn có lý do riêng khi làm bất cứ một việc gì đó. Nếu tôn trọng ý kiến của các
em, giúp đỡ các em nhận thấy ưu, nhược điểm của việc các em làm thì các em sẽ
dễ dàng tiếp nhận sự giáo dục hơn là gò ép, áp đặt các em theo kiểu "Không
được như thế này", "Phải thế kia", "Làm như thế là xấu, là hư"... Mà bản thân
các em không hiểu được vì sao là xấu, vì sao không được làm.
Việc theo dõi đầy đủ sát sao học sinh của thầy cô, việc động viên khen
thưởng uốn nắn kịp thời sẽ giúp các em cùng nhau tiến bộ, nâng cao tính tập thể
trong mỗi học sinh. Tất cả sẽ nỗ lực phấn đấu không phải chỉ vì sự tiến bộ của
bản thân mà còn vì danh dự của tập thể lớp và đền đáp sự quan tâm của thầy cô.
Biện pháp 8: Phối kết hợp giáo dục giữa gia đình và nhà trường
Việc gắn kết giữa gia đình và nhà trường có thể sẽ giúp cho gia đình có
thêm được sự giáo dục đúng hướng. Bằng nhiều hình thức khác nhau, với từng
hoàn cảnh cụ thể, có thể thông qua các buổi họp lớp đầu năm, giữa kỳ, cuối
năm, các buổi tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp. Từ đó nắm được từng hoàn cảnh
cụ thể của từng học sinh trong lớp, tâm tư nguyện vọng của cha mẹ học sinh,
nắm thêm tính cách của học sinh để đề ra những hoạt động cụ thể phù hợp. Từ
đó cùng với nhà trường và gia đình có kế hoạch hoàn thiện nhân - trí - đức cho
học sinh. Nếu phụ huynh nào có trình độ học vấn, có điều kiện thời gian thì giáo
viên có thể tạo điều kiện cho họ nắm được những chuẩn kiến thức cơ bản cần
đạt trong các môn học để có thể hướng dẫn thêm cho con em khi học ở nhà.
Giáo viên có thể tư vấn một số cách hướng dẫn con em rèn luyện tại gia
đình như:
- Bố mẹ có thể giao cho các em các việc làm nho nhỏ phù hợp với sức của
mình nhằm xây dựng thói quen lao động, ý thức trách nhiệm với gia đình (nấu
cơm, quét nhà, trông em, cọ rửa ấm chén, bát đĩa...) Xây dựng thói quen ứng xử
có văn hóa, lễ độ "ra chào - vào hỏi", tạo thói quen đúng giờ, chưa làm xong
việc chưa đi chơi...
- Thường xuyên quan tâm theo dõi nhóm bạn của con cái mình, qua cách
ứng xử của các em với nhau, trong các mối quan hệ bè bạn, hàng xóm láng
giềng, với những người lớn tuổi nơi cư trú, để từ đó động viên nhắc nhở kịp
thời.
- Cần góp phần đắc lực trong việc giáo dục giới tính với những điều kiện
dặn dò tỉ mỉ của mẹ đối với con gái, cha đối với con trai, kích thích lòng dũng
cảm, độ lượng, bao dung, biết thương yêu bảo vệ, đùm bọc lẫn nhau.
17/25
Một số biện pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
- Đi đôi với những việc làm trên, giáo viên còn có thể tâm sự trao đổi với
phụ huynh về những nét đặc trưng cơ bản của phương pháp giáo dục ở gia đình:
Cha mẹ giáo dục con cái không chỉ bằng lý lẽ mà chính bằng tấm gương toàn
diện của mình, bằng hành vi, cách ứng xử, lời ăn tiếng nói và bằng cuộc sống
của chính mình. Cha mẹ cần có thái độ tôn trọng, tin ở trẻ, khuyến khích những
ý tưởng mới lành mạnh, uốn nắn những tư duy còn lệch lạc giúp trẻ hiểu đâu là
việc nên làm và đâu là việc nên tránh. Cố gắng tạo cho trẻ biết vâng lời mà
không cần đến dọa nạt hoặc đòn roi, quà cáp, đó chính là những yêu cầu hợp lý,
bằng chính tình thương yêu của mình. Ngoài ra khen chê cũng là biện pháp giáo
dục quan trọng trong gia đình, khen chê đúng mức, đúng lúc, tế nhị, khéo léo và
công bằng sẽ luôn là liều thuốc công hiệu giúp trẻ hạn chế những thiếu sót và
phát huy những điểm mạnh. Không nên quá nuông chiều cũng như quá khắt khe
vì điều đó chỉ có hại cho sự phát triển cân bằng của trẻ.
- Giáo viên phải thường xuyên thông báo tình hình học tập cũng như rèn
luyện đạo đức của học sinh cho gia đình thông qua sổ liên lạc. Cuối tháng có
thông báo tình hình tu dưỡng rèn luyện đạo đức của các em về cho phụ huynh
biết để đôn đốc nhắc nhở các em.
- Thường xuyên nhận thông tin từ phía phụ huynh để phối kết hợp biện
pháp giáo dục sao cho có hiệu quả nhất.
- Giáo viên phải tìm hiểu nắm bắt được hoàn cảnh gia đình của từng em
để có phương pháp kết hợp giáo dục phù hợp, nhất là đối với những em có hoàn
cảnh gia đình đặc biệt khó khăn hoặc có hoàn cảnh éo le. Giáo viên phải biết
phối kết hợp địa phương, nơi sinh sống của các em để tìm ra giải pháp giáo dục
tốt nhất từ đó mới hình thành được nhân cách tốt đẹp, hành vi đạo đức đúng mực
cho trẻ.
- Ngoài việc phối kết hợp giáo dục giữa nhà trường và gia đình ra thì tác
động của xã hội đến sự hình thành nhân cách của trẻ cũng là một yếu tốt rất
quan trọng vậy chúng ta cùng cần phải quan tâm đến môi trường xã hội.
Vì biện pháp này vô cùng quan trọng và liên quan trực tiếp đến cá nhân
học sinh nên tôi có các hình thức thực hiện như sau:
* Tiếp xúc trực tiếp qua các buổi họp phụ huynh, nhằm mục đích tìm hiểu
học sinh (thành phần xã hội, nghề nghiệp bố mẹ học sinh, điều kiện giáo dục của
trẻ, nắm được phương pháp của bố mẹ thường dùng để dạy con, hành vi, sở
thích, tính cách của từng học sinh, thái độ của các em với ông bà, cha mẹ, anh
chị, bạn bè, hàng xóm, những việc làm giúp đỡ gia đình của các em cũng như
kết quả và thái độ thực hiện công việc). Qua đây thông báo tới phụ huynh kết
quả học tập rèn luyện, tu dưỡng đạo đức của các em... một cách thận trọng và tế
18/25
Một số biện pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
nhị, giúp thêm cho cha mẹ các em làm tốt công tác giáo dục con cái, có thể nêu
cụ thể những mặt mạnh, mặt yếu của từng em để cha mẹ cùng nhà trường bàn
biện pháp và hướng giáo dục hoàn thiện, đạt hiệu quả tốt nhất.
* Qua các buổi tiếp xúc này, thông báo lưu ý những học sinh có hành vi
hai mặt: ở nhà trường thì ngoan ngoãn, lễ phép còn ở nhà thì có những hành vi
chưa đẹp cần phải uốn nắn kịp thời. Có như vậy sự gắn kết giữa nhà trường mới
thật sự có tính bền vững.
* Giáo viên có kế hoạch thăm hỏi bàn bạc với gia đình phụ huynh học
sinh. Bên cạnh đó giáo viên có thể mời phụ huynh đến trường với mục đích như
trên. Ngoài ra có thể động viên phụ huynh học sinh tham gia các công việc của
trường, của lớp theo chuyên môn của mình, hướng dẫn vui chơi, hoạt động nghệ
thuật, thể thao, nói chuyện chuyên đề về khoa học kỹ thuật với các em, tạo sự
thân mật cần thiết giữa nhà trường và gia đình, gắn mối quan hệ qua lại phục vụ
cho mục đích giáo dục.
* Bên cạnh việc gặp gỡ trực tiếp, biện pháp liên lạc gián tiếp thông qua vở
dặn dò cũng đóng góp một phần không nhỏ nối liền phụ huynh học sinh và nhà
trường. Việc theo dõi đầy đủ sát sao học sinh của thầy cô, việc động viên khen
thưởng uốn nắn kịp thời sẽ giúp các em cùng nhau tiến bộ, nâng cao tính tập thể
trong mỗi học sinh. Tất cả sẽ nỗ lực phấn đấu không phải chỉ vì sự tiến bộ của
bản thân mà còn vì danh dự của tập thể lớp, vì sự quan tâm của thầy cô và cả
tình cảm lẫn vật chất của tất cả những người thân yêu ruột thịt của các em.
Biện pháp 9: Ngăn chặn ảnh hưởng của văn hoá phẩm độc hại đối với
học sinh
Khi xã hội phát triển bên cạnh những loại hình văn hoá phẩm lành mạnh,
còn có cả những ấn phẩm văn hoá chưa tốt ảnh hưởng đến trẻ em. Trẻ em là
người có khả năng tiếp thu cao nhưng lại thiếu chọn lọc nên khi tiếp xúc với văn
hoá độc hại thì các em rất dễ bị lây nhiễm, ám ảnh, lôi cuốn vào những hành vi
ứng xử không đúng với chuẩn mực xã hội.
Để giúp các em có sự lựa chọn sách báo lành mạnh mang tính giáo dục
cao thì vai trò của nhà trường cũng rất quan trọng. Ở các em thường xuyên được
đọc sách truyện và tiếp xúc với nền văn hoá lành mạnh. Trong các tiết đọc
truyện thư viện tôi thường hướng dẫn các em đọc truyện chủ điểm học từng tuần
trong môn Tiếng việt. Trường thường xuyên tổ chức trưng bày tranh ảnh ca ngợi
quê hương, ca ngợi tình yêu thiên nhiên, yêu đất nước, yêu con người Việt Nam.
Để nâng cao trình độ học vấn và nhận thức tạo nên những xúc cảm thẩm mỹ vào
đạo đức trong sáng của các em.
19/25
Một số biện pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
Giáo viên hướng dẫn cha mẹ những đầu sách phù hợp với các em cũng
như địa chỉ nhà xuất bản có uy tín giúp bố mẹ có thể mua cho con em mình
những ấn phẩm hay có giá trị và mang tính giáo dục cao.
Biện pháp 10: Xây dựng lớp học thân thiện
Giáo viên hướng dẫn học sinh, phối kết hợp với các em trang trí lớp học
đẹp mắt, tạo không gian thoải mái giống như nhà mình.
Một số hình ảnh lớp 5A năm học 2016 - 2017
20/25
Một số biện pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
Không chỉ xây dựng hình ảnh của một lớp học thân thiện mà tôi còn
hướng dẫn các con cách ứng xử thân thiện, gần gũi nhưng cũng thể hiện sự tôn
trọng giữa thầy trò. Cả thầy và trò đều phải tôn trọng và lắng nghe ý kiến của
nhau và cùng hoàn thiện cách ứng xử trong lớp để xây dựng một lớp học thật sự
thân thiện.
II. Kết quả đạt được
Bằng những biện pháp nêu trên, các em học sinh của các lớp tôi đã chủ
nhiệm thực sự đã trở thành những em học sinh ngoan có đủ phẩm chất đạo đức.
Thực sự là học sinh văn minh thanh lịch của thế kỷ 21, các em đã có được nề
nếp kỉ luật tốt trong học tập, trong các phong trào hoạt động của Đội. Các em đã
biết yêu thương nhau, giúp đỡ nhau trong học tập, đã biết giữ gìn bảo vệ và góp
phần xây dựng trường lớp. Các em đều có những hành vi đạo đức chuẩn mực,
tâm hồn phong phú biết yêu những người thân, yêu gia đình, yêu quê hương đất
nước biết yêu cuộc sống. Có ý thức vươn lên trong học tập và tu dưỡng đạo đức.
Lớp tôi chủ nhiệm đều đạt 100% các em học sinh xếp loại hạnh kiểm Đạt. Đây
là một kết quả rất đáng mừng. Nó còn chứng minh những biện pháp nâng cao
hiệu quả giáo dục đạo đức cho học sinh nêu trên là hữu hiệu.
21/25
Một số biện pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
Sau một thời gian thử nghiệm, thực hiện đề tài với những biện pháp và
nội dung đã nêu trên, với bản thân là một giáo viên chủ nhiệm tôi nhận thấy chất
lượng giáo dục tăng lên rõ rệt, đem lại thành công bước đầu và những thành quả
đáng khích lệ, cụ thể như sau:
1.Về phía học sinh:
- 100% học sinh có đủ đồ dùng học tập.
- Học sinh đến lớp đều học bài và làm bài đầy đủ.
- Lớp luôn xếp loại tốt về thi đua trong trường.
- Mọi nề nếp cũng như các hoạt động, sinh hoạt tập thể của lớp đều được
duy trì tốt.
- Học sinh tích cực tự giác học tập.
- Hưởng ứng tốt các phong trào Đội phát động:
+ Thu gom giấy vụn đạt 188 kg.
+ Tham gia đầy đủ các đợt ủng hộ được 4.506.000 đồng.
+ Tích cực tham gia vẽ tranh về phòng chống ma túy và ATGT
- Được công nhận là lớp có VSCĐ và lớp có nền nếp tốt.
- Đạt giải đặc biệt bích báo chào mừng 20 - 11, giải ba về văn nghệ. Đạt
chi đội mạnh.
- Được ban thi đua đánh giá công nhận là lớp tiên tiến xuất sắc.
- Sau khi thực nghiệm một số biện pháp nêu trên và đối chiếu với quy
định của Thông tư 22 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về đánh giá xếp loại của học
sinh Tiểu học, số học sinh của lớp tôi đã đạt được những năng lực và phẩm chất
đã tăng lên so với đầu năm theo bảng số liệu sau:
Năng lực
Tự phục vụ, tự quản
Giao tiếp, hợp tác
Tự học và giải quyết vấn đề
Phẩm chất
Chăm học, chăm làm, tích cực
tham gia hoạt động giáo dục
Tự trọng, tự tin, tự chịu trách
nhiệm
Trước thực nghiệm
Sau thực nghiệm
42 (79,2 %)
35 (66%)
40 (75,5%)
54 (100%)
50 (94,3%)
52 (96,2%)
Trước thực nghiệm
Sau thực nghiệm
45 (85%)
54 (100%)
50 (94,3%)
Trung thực, kỉ luật, đoàn kết
50 (94,3%)
Yêu gia đình, bạn bè và những
người khác
52 (96,2%)
22/25
54 (100%)
54 (100%)
54 (100%)
Một số biện pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
2. Về phía giáo viên:
Trong những năm qua do sự phấn đấu nỗ lực, học hỏi tôi đã đạt được một
số thành tích sau:
+ Năm học 2014 - 2015 được công nhận là Giáo viên chủ nhiệm giỏi cấp Quận.
+ Đạt giải ba bài giảng E- learning cấp quận năm học 2013- 2014.
+ Đạt giáo viên dạy giỏi cấp Quận năm học 2015- 2016.
+ Trong những năm làm công tác chủ nhiệm, tôi luôn được học sinh và
các bậc phụ huynh tín nhiệm, tin yêu, quý mến.
+ Tôi đã học hỏi được rất nhiều kinh nghiệm về chủ nhiệm của các anh
chị đồng nghiệp trong khối và trong trường.
23/25
Một số biện pháp giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5
Phần III: Khuyến nghị và kết luận chung
1. Khuyến nghị
a. Về giáo viên:
Để làm tốt công tác chủ nhiệm lớp, đòi hỏi rất nhiều yếu tố quan trọng
nhưng trong đó quan trọng bậc nhất chính là phương pháp và tâm huyết của người
giáo viên. Người giáo viên phải thật sự mẫu mực phải là tấm gương sáng từ nhận
thức đến hành động từ cử chỉ, lời nói thái độ ứng xử để học sinh noi theo.
Để làm tốt công tác chủ nhiệm đòi hỏi người giáo viên không chỉ dạy tốt
văn hóa mà còn phải quan tâm đến sự phát triển nhân cách của học sinh. Vì vậy
theo tôi hai yếu tố cốt lõi không thể thiếu của giáo viên chủ nhiệm đó là cái tài
của một nhà tâm lí và cái tâm của một nhà giáo dục.
b. Về phía cấp lãnh đạo
Tôi rất mong sự giúp đỡ của các cấp lãnh đạo, ban giám hiệu nhà trường
hay các tổ chức cá nhân và gia đình giúp đỡ phối hợp để công tác chủ nhiệm của
tôi ngày một tốt hơn và đạt được kết quả cao hơn.
2. Kết luận chung
Quả thật công tác giáo dục là một công việc hết sức nặng nề và khó khăn.
Bởi đây không phải là một công việc sản xuất đơn thuần, mà đây là việc sản
xuất ra một sản phẩm hoàn hảo, một sản phẩm có thể làm chủ mọi sản phẩm của
toàn xã hội. Đó chính là con người hoàn thiện, người đóng vai trò không nhỏ
trong việc sản xuất ra sản phẩm ấy chính là thầy cô trong mái trường xã hội chủ
nghĩa. Thầy Cô không những phải có trí thức, có nghiệp vụ sư phạm mà còn
phải có nhiệt huyết của những người yêu trẻ, yêu các em như yêu con em của
mình. Như vậy mới thật sự đem đến cho các em những gì mà các em cần, mới
thỏa mãn những gì mà toàn xã hội mong đợi ở thế hệ trẻ.
Tuy nhiên, là giáo viên của trường tiểu học mới làm quen với công tác
nghiên cứu nên khó tránh khỏi những thiếu sót, hạn chế vì vậy tôi mong nhận
được sự quan tâm góp ý của các đồng nghiệp để tôi làm tốt hơn công tác nghiên
cứu của mình.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến kinh nghiệm tự bản thân tôi làm và
không sao chép dưới bất kì hình thức nào.
Hà Nội, ngày 03 tháng 4 năm 2017
24/25