Tích hợp tư tưởng Hồ Chí Minh trong dạy học môn GDCD
________________________________________________________________________________
_
MỤC LỤC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
A/ PHẦN MỞ ĐẦU.
I/ Lý do chọn đề tài
1/ Cơ sở lý luận
2/ Cơ sở thực tiễn
II/ Mục đích và phương pháp nghiên cứu
III/ Giới hạn của đề tài
IV/ Các giả thuyết nghiên cứu
V/ Kế hoạch thực hiện
B/ PHẦN NỘI DUNG.
I/ Thực trang và những vấn đề cần được giải quyết
II/ Các biện pháp giải quyết vấn đề
III/ Hiệu quả phạm vi, qui mô áp dụng
C/ KẾT LUẬN.
I/ Ý nghĩa của đề tài đối với công tác.
II/ Bài học kinh nghiệm, hướng phát triển
III/ Đề xuất
- Tài liệu tham khảo
Người thực hiện : Đoàn Thị Bích Thảo Trang. 1
Tớch hp t tng H Chớ Minh trong dy hc mụn GDCD
________________________________________________________________________________
_
A/ PHN M U
I / Lý do chn ti :
1/ C s lý lun :
Giáo dục công dân-tên môn học, đọc lên ta đã cảm nhận đợc ý nghĩa to lớn của bộ môn và
trách nhiệm giáo dục lớn lao của ngời làm thầy.
Giáo dục công dân là giáo dục ,đào tạo, rèn luyện cho mọi công dân Việt Nam có phẩm
chất đạo đức tốt, ý thức kỉ luật tốt và nghiêm chỉnh chấp hành đờng lối chính sách pháp luật
của Đảng và Nhà nớc góp phần xây dựng một nớc Việt Nam văn minh, tiến bộ.
Môn giáo dục công dân ở trờng THCS nhằm giáo dục cho học sinh các chuẩn mực của xã
hội góp phần hình thành nhân cách của con ngời Việt Nam trong giai đoạn hiện nay, phù hợp
với xu thế phát triển và tiến bộ của thời đại. Qua môn học, học sinh hiểu đợc những chuẩn
mực đạo đức và pháp luật cơ bản trong quan hệ với bản thân, với ngời khác, với công việc,
với môi trờng sống và với lí tởng của Đảng,của dân tộc; hiểu ý nghĩa của các chuẩn mực xã
hội đối với sự phát triển của cá nhân và xã hội, sự cần thiết phải rèn luyện bản thân theo các
chuẩn mực đó. Mặt khác, học sinh biết đánh giá hành vi của mình và mọi ngời để có cách
ứng xử phù hợp, có niềm tin vào tính đúng đắn của các chuẩn mực xã hội, hớng tới những giá
trị xã hội tốt đẹp, có tình cảm lành mạnh, trong sáng với mọi ngời, với gia đình, nhà trờng và
quê hơng đất nớc.
Để đạt đợc mục tiêu môn học, giáo viên phải có phơng pháp giảng dạy tốt và định h-
ớng cho học sinh phơng pháp học tập tốt. "Phơng pháp học tập tốt sẽ phát triển tài năng còn
phơng pháp học tập tồi tạo cho tài năng một phơng hớng sai lạc" (Bielinski).
Ngoài các phơng pháp dạy học hiện đại nh: phơng pháp giải quyết vấn đề, phơng pháp
thảo luận nhóm,phơng pháp đề án, thì phơng pháp dạy học truyền thống vẫn đóng vai trò
quan trọng, không thể thiếu trong quá trình dạy học nh phơng pháp nêu gơng tốt, phơng pháp
rèn luyện, phơng pháp thuyết phục, phơng pháp khen thởng ,trách phạt
Trong hệ thống các phơng pháp dạy học hiện đại và truyền thống, phơng pháp nêu g-
ơng tốt là phơng pháp có tác dụng tích cực đối với việc giáo dục phẩm chất, nhân cách của
ngời học . Bởi vì: phần lớn học sinh có khuynh hớng bắt chớc và làm theo những hành vi và
hành động của các gơng tốt để củng cố giá trị của bản thân. Gơng tốt là tấm gơng cho các em
soi mình vào để nhận ra những điều tích cực hay cha tích cực, những điều tốt hay xấu của
bản thân, từ đó có biện pháp rèn luyện, học tập, noi gơng, làm theo để hoàn thiện mình.
Dọc theo chiều dài lịch sử, đất nớc ta có hàng ngàn, hàng vạn những tấm gơng yêu n-
ớc, dũng cảm, năng động, sáng tạo, vợt khó vơn lên. làm khinh tế giỏi, những gơng học sinh
ngoan, những đội viên gơng mẫu, những tấm lòng từ thiện, nhân ái, tinh thần đoàn
kết đáng để cho chúng ta trân trọng, tự hào, học tập và làm theo.
Ngi thc hin : on Th Bớch Tho Trang. 2
Tớch hp t tng H Chớ Minh trong dy hc mụn GDCD
________________________________________________________________________________
_
Tấm gơng về cuộc đời và sự nghiệp hoạt động cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh có sức
mạnh to lớn trong việc giáo dục đạo đức, rèn luyện phẩm cách cho học sinh. Cuộc đời hoạt
động của Hồ Chủ tịch là tấm gơng sáng tuyệt vời về sự phấn đấu cho lí tởng đạo đức cao cả
nhất của con ngời .Từ bản thân Ngời, từ sự nghiệp cách mạng của Ngời luôn toả sáng một
nền đạo đức mới cao đẹp, đạo đức cách mạng
Chủ tịch Hồ Chí Minh, Ngời sáng lập ra Đảng cộng sản Việt Nam, Ngời tìm ra con đ-
ờng cứu nớc giải phóng cho dân tộc khỏi ách xâm lợc của Pháp và Mĩ, đem lại hoà bình, ấm
no cho dân tộc. Ngời đã hi sinh lợi ích cá nhân, cống hiến trọn đời mình cho Tổ quốc. Công
đức ấy cả dân tộc mãi còn ghi, cả thế giới mãi công nhận. Ngời là kết tinh của những giá trị
đạo đức tinh tuý nhất của dân tộc. Nó là ánh sáng soi đờng cho nhiều thế hệ ngời Việt Nam
hôm nay và mai sau. Vì vậy việc nghiên cứu, "học tập và làm theo tấm gơng đạo đức Hồ
chí Minh" là nghĩa vụ đạo đức của mỗi ngời, bởi học theo Ngời, làm theo Ngời là con đờng
ngắn nhất giúp chúng ta tự hoàn thiện đạo đức cá nhân. Đồng thời, giáo dục học sinh "học
tập và làm theo tấm gơng đạo đức Hồ Chí Minh" cũng là trách nhiệm cao cả của ngời làm
thầy.
2. Cơ sở thực tiễn.
Ngày nay, đất nớc ta đang trên con đờng đổi mới, nền khinh tế thị trờng tác động không
nhỏ đến đạo đức, lối sống của một số công dân. Đất nớc muốn phát triển phải có nhân tài.
Chỉ có ngời tài-đức mới làm đợc những việc ích nớc, lợi dân. Hồ Chủ Tịch đã nói:
"Có dức mà không có tài là ngời vô dụng
Có tài mà không có đức làm việc gì cũng khó"
Vậy, để giáo dục học sinh thành những ngời tài-đức phục vụ cho Tổ quốc, tôi đã Giáo
dục học sinh "học tập và làm theo tấm gơng đạo đức Hồ Chí Minh" trong giảng dạy môn
Giáo dục công dân
Môn giáo dục công dân từ trớc đến nay vẫn bị coi là môn phụ, không đợc chọn là
môn thi trong các kì thi tốt nghiệp hay các cấp cao hơn nên việc đánh giá hành vi đạo đức,
hành vi ứng xử giữa con ngời với con ngời, giữa con ngời với môi trờng tự nhiên, môi trờng
xã hội của công dân bị hạn chế. Một câu hỏi đặt ra: Tại sao mỗi ngời không tìm ra những
biện pháp tốt nhất để học sinh thấy đợc vai trò của bộ môn, hứng thú học tập bộ môn để qua
đó các em đợc hoàn thiện nhân cách,trở thành ngời có ích, làm giảm bớt cho xã hội những
phần tử xấu hại dân, hại nớc. Theo tôi, giáo dục học sinh "Học tập và làm theo tấm gơng
đạo đức Hồ Chí Minh" là biện pháp vô cùng quan trọng.
Qua tìm hiểu thực tế, học sinh chỉ biết rằng Bác Hồ tìm ra con đờng cứu nớc cho dân
tộc và lãnh đạo nhân dân đánh thắng thực dân Pháp và đế quốc Mĩ giải phóng đất nớc, Bác có
tình yêu thơng bao la với nhân dân, với bộ đội, với các cháu thiếu niên, nhi đồng qua các
bài thơ, bài hát và một số ít câu chuyện trong môn Ngữ văn và môn GDCD. Nhng lòng yêu
nớc của Ngời, tình thơng của Ngời, phẩm chất đạo đức cao cả của Ngời đợc thể hiện cụ thể
nh thế nào trong cuộc sống, trong sự nghiệp hoạt động cách mạng thì học sinh còn láng
Ngi thc hin : on Th Bớch Tho Trang. 3
Tớch hp t tng H Chớ Minh trong dy hc mụn GDCD
________________________________________________________________________________
_
máng, đại khái Vì vậy, qua nội dung mỗi bài học, tôi tìm những dẫn chứng hay nhất,phù
hợp nhất về tấm gơng đạo đức của Ngời để giáo dục các em.
II. Mục đích v phng phỏp nghiên cứu.
Giáo dục học sinh "Học tập và làm theo tấm gơng đạo đức Hồ Chí Minh" trong giảng
dạy môn Giáo dục công dân nhằm:
- Nâng cao phẩm chất đạo đức, nhân cách cho học sinh và hiệu quả môn học
- Giúp học sinh hiểu sâu sắc hơn về tấm gơng đạo đức Hồ Chí Minh để học theo Ngời, làm
theo Ngời, hoàn thiện phẩm chất đạo đức cá nhân.
- Giúp học sinh hiểu bài và hứng thú học tập hơn.
- Giúp học sinh tự đánh giá đợc bản thân, có biện pháp rèn luyện để trở thành ngời có phẩm
chất đạo đức tốt; xác định đợc nghĩa vụ và mục tiêu học tập
- Hình thành nên những con ngời Việt Nam mới, có tài, có đức, phục vụ và cống hiến cho Tổ
quốc.
- Bồi dỡng, nâng cao lòng kính yêu Chủ tịch Hồ Chí Minh cho học sinh.
- Rèn cho học sinh kĩ năng phân tích, đánh giá, nhận xét, so sánh, kể chuyện và thực hành.
III/ Gi i hn ca ti :
Trong phm vi khụng gian v thi gian hn hp, nờn ti ch cú th cp n mt
s vn tiờu biu trong chng trỡnh Giaú dc cụng dõn cp THCS, t lp 6 n lp 9. Mi
khi ch th hin mt bi, mi bi ch th hin mt chi tit.
IV/ Cỏc gi thuyt nghiờn cu :
Trong hoạt động cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh rất coi trọng việc giáo dục đạo đức cách
mạng cho đảng viên, cho chiến sĩ, cho thanh - thiếu niên, nhi đồng, cho nhân dân lao động
và cho tất cả mọi ngời. Bản thân Ngời là tấm gơng đạo đức sáng ngời, soi đờng chỉ lối cho
mọi thế hệ ngời Việt Nam hôm nay và mai sau. Nếu coi nhẹ việc nghiên cứu và giảng dạy
môn đạo đức ở Tiểu học, môn Giáo dục công dân ở các trờng phổ thông là đi ngợc lại với t t-
ởng Hồ Chí Minh, với truyền thống dân tộc, là gián tếp để mặc cho đạo đức xuống cấp .Vì
vậy, ngời dạy phải thấy rõ vai trò, vị trí của bộ môn là "làm giảm bớt lòng hớng ác và bồi bổ
lòng hớng thiện" (De Scudéry) để tìm ra phơng pháp dạy học phù hợp, đem lại hiệu quả giáo
dục cao .
Thực hiện cuộc vận động của Đảng : "Học tập và làm theo tấm gơng đạo đức Hồ Chí
Minh" và nhận thấy trách nhiệm của ngời dạy học môn Giáo dục công dân tôi đã đa cuộc vận
động này vào quá trình dạy học với mục đích củng cố nền đạo đức dân tộc, giáo dục học sinh
có phẩm chất đạo đức tốt, là những chủ nhân tơng lai mẫu mực của đất nớc. Sáng kiến : Tớch
hp "T tng H Chớ Minh trong dy hc mụn GDCD là đề tài tôi rất tâm đắc, rất
mong quý đồng nghiệp tham khảo, đóng góp ý kiến để sáng kiến này đợc thực thi có hiệu
quả.
Ngi thc hin : on Th Bớch Tho Trang. 4
Tớch hp t tng H Chớ Minh trong dy hc mụn GDCD
________________________________________________________________________________
_
V/ K hoch thc hin.
- Chn ti cú ni dung phự hp v cú tớnh kh thi.
- Ni dung ca ti phi phự hp vi i tng hc sinh cp THCS, trng s ti, a
phng ni ang cụng tỏc.
- Tin hnh thu thp t liu t cỏc ngun cú ni dung liờn quan n ti.
- Chn lc nhng t liu cn thit v quan trng nht vit ti.
B / PHN NI DUNG :
I / Thc trng v nhng vn cn c gii quyt.
Một trong nhng vấn đề đáng lo ngại trong xã hội chúng ta hiện nay là sự xuống cấp
đạo đức của một bộ phận nhân dân. HS trong trng. Nhiều ngời cho rằng đó là do sự tác
động của nền kinh tế thị trờng, theo tôi nó còn do quá trình rèn luyện đạo đức của mỗi cá
nhân, sự giáo dục của gia đình, xã hội và các nhà trờng . Giỏo viờn trong nh trng ngoi
vic truyn th kin thc cũn phi giỏo dc o c cho HS. c bit giỏo dc o c cho
HS Hc tp v lm theo tm gng o c H Chớ Minh vụ cựng cú ý ngha. Theo quan
điểm của Chủ tịch Hồ CHí Minh,việc học không chỉ ở trong nhà trờng mà còn học trong thực
tiễn,trong nhân dân, lí luận phải đi đôi với thực hành. Ngời kiên quyết chống thói kiêu ngạo,
công thần, địa vị, coi thờng quần chúng. Nói chuyện với các anh hùng quân đội, Ngời nói:
"Phải khiêm tốn, gơng mẫu, luôn trau dồi đạo đức cách mạng, thờng xuyên phê bình và tự
phê bình, chớ tự cao, tự đại". Với quần chúng, với mọi ngời phải trung thực, không dối trá,
làm sai thì sửa, có lỗi thì nhận lỗi, không t lợi, tham ô tài sản của nhà nớc, của nhân dân,
sống "cần, kiệm, liêm chính, chí công, vô t".
II/ Cỏc bin phỏp gii quyt vn .
1. Nn đạo đức mà Chủ tịch Hồ Chí Minh dày công vun đắp là sự thống nhất giữa chủ
nghĩa yêu nớc nồng nàn với tinh thần quốc tế vô sản chân chính và trong sáng.
nớc ta, Nguyễn ái Quốc là ngời đầu tiên đến với chủ nghĩa Mác-Lê-nin. Xuất phát
từ lòng yêu nớc, từ sự chứng kiến nỗi thống khổ của ngời dân lao động, nỗi nhục của ngời
dân mất nớc. Nguyễn ái Quốc đã ra đi tìm đờng cứu nớc,giải phóng cho dân tộc. Ước mơ giải
phóng quê hơng gắn liền với nguyện vọng giải thoát ngời dân lao động; tình yêu nớc thiết tha
đã hàm chứa tình yêu thơng con ngời, yêu thơng nhân dân, mở rộng ra là tình yêu thơng
những ngời lao động bị áp bức, bóc lột trên toàn thế giới.
Lòng yêu nớc,yêu nhân dân của Hồ Chủ Tịch đã hình thành tinh thần đoàn kết giai
cấp, đoàn kết dân tộc,lòng nhân ái.
Trong quá trình đấu tranh cách mạng, Hồ Chủ Tịch đã thu hút đợc sự ủng hộ , cổ vũ
nhiệt thành của bạn bè quốc tế.ngời luôn giáo dục cán bộ, đảng viên, nhân dân tinh thần yêu
Ngi thc hin : on Th Bớch Tho Trang. 5
Tớch hp t tng H Chớ Minh trong dy hc mụn GDCD
________________________________________________________________________________
_
nớc, tinh thần đoàn kết giai cấp,đoàn kết dân tộc. Chỉ có tinh thần đoàn kết mới chiến thắng
mọi kẻ thù. Ngời nói:
"Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết
Thành công, thành công, đại thành công"
*Đặc điểm này gắn với các nội dung bài học:
+Yêu thơng con ngời ( Tiết 5+6 - GDCD 7)
+Tình hữu nghị giữa các dân tộc trên thế giới ( Tiết 5 - GDCD 9)
+Đoàn kết, tơng trợ ( Tiết 8 - GDCD 7)
2. Đặc điểm thứ hai trong nền đạo đức Hồ Chí Minh là lòng trung thành với chủ nghĩa
Mác-Lê-nin, phấn đấu suốt đời tận tuỵ vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc nhân
dân.
Chủ nghĩa xã hội mang trong lòng nó lí tởng cao cả nhất của con ngời, đó là sự giải
phóng thật sự con ngời khỏi ách áp bức bóc lột của con ngời.
Nhận thức sâu sắc lí tởng của chủ nghĩa xã hội, Nguyễn ái Quốc quyết định làm cách
mạng vô sản để cứu nớc ,học tập theo Lê-nin. Đối với Hồ Chủ Tịch, chủ nghĩa Mác-Lê-nin là
cơ sở t tởng để hinh thành những quan điểm cơ bản của đạo đức cách mạng. Ngời coi việc
học tập chủ nghĩa Mác không chỉ là việc học tập bình thờng mà là sự tu dỡng; học lí luận
Mác Lê-nin không chỉ để biết làm việc mà còn phải biết làm ngời và nó còn là công cụ để n-
ớc ta giải phóng dân tộc, xây dựng chủ nghĩa xã hội, đem lại no ấm,hạnh phúc cho nhân dân.
Mặt khác, theo Ngời, học tập chủ nghĩa Mác Lê-nin còn làm cho quan hệ giữa ngời với ngời
thêm tốt đẹp,nó củng cố và phát triển tình đồng chí,tình đoàn kết gắn bó keo sơn.
Với Chủ tịch Hồ Chí Minh, lòng trung thành với chủ nghĩa Mác
Lê-nin đã biến thành quyết tâm sắt đá xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội; lòng yêu nớc,
thơng dân đã biến thành khát vọng phục vụ Tổ quốc, phục vụ nhân dân.Quyết tâm của Ng-
ời,khát vọng của Ngời cũng chính là khát vọng của toàn Đảng, toàn dân.
*Đặc điểm này gắn với các nội dung bài học:
+Nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc ( Tiết 31 - GDCD 9)
+Bảo vệ hoà bình ( Tiết 4 - GDCD 9)
+Tôn trọng và học hỏi các dân tộc khác ( Tiết8 - GDCD 8)
III / Hiu qu phm vi, qui mụ ỏp dng.
Qỳa trỡnh th nghim sỏng kin :
* CC GIO N MINH HO .
1. Giáo án Giáo dục công dân 6 .
Tiết 2 . Bài 2. SIấNG NNG, KIấN TRè
A. Mục tiêu cần đạt
- HS nắm đợc khái niệm, biểu hiện và ý nghĩa của siêng năng, kiên trì .
Ngi thc hin : on Th Bớch Tho Trang. 6
Tớch hp t tng H Chớ Minh trong dy hc mụn GDCD
________________________________________________________________________________
_
- Giáo dục học sinh đức tính siêng năng, kiên trì trong lao động, học tập và các hoạt động
khác; biết đánh giá hành vi của bản thân và ngời khác để rèn luyện bản thân, học tập các tấm
gơng tốt.
- Rèn kĩ năng phân tích, đánh giá, so sánh, nhận xét các hành vi siêng năng, kiên trì từ đó có
biện pháp vợt khó vơn lên trong học tập, lao động
B. Chuẩn bị .
- GV: Sách Bài tập tình huống, Truyện đọc GDCD 6, Thơ văn Hồ Chí Minh, Kể chuyện Bác
Hồ, Kể chuyện đạo đức Bác Hồ ; su tầm tranh ảnh, thơ ca, ca dao, tục ngữ có chủ đề Siêng
năng, kiên trì .
- HS : Xem trớc bài, su tầm các gơng siêng năng, kiên trì ; các câu ca dao, tục ngữ, danh
ngôn, câu chuyện có chủ đề bài học .
C.Tiến trình lờn l p .
1.ổn định tổ chức (1').
2.Kiểm tra bài cũ (5') .
? Vì sao phải tự chăm sóc, rèn luyện thân thể ? Mỗi ngời cần phải làm gì để chăm sóc, rèn
luyện thân thể ?
3.Bài mới (35') .
- GV kể : Sau khi đợc thả khỏi nhà tù Tởng Giới Thạch năm 1943, đôi chân của Bác rất yếu,
đi lại khó khăn, đôi mắt bị mờ . Để rèn luyện đôi chân, ngày nào Bác cũng tập đi, tập leo
núi . Bác bị ngã luôn, có đồng chí đi theo Bác muốn dìu Bác dậy nhng Bác không cho, Bác tự
đứng lên và đi tiếp . Còn đôi mắt, Bác tập nhìn vào bóng tối . Cứ nh thế, cuối cùng Bác đã đi
lại nhanh nhẹn, đôi mắt nhìn sáng rõ
? Qua câu chuyện trên, em thấy Bác là ngời nh thế nào ? ( Siêng năng, kiên trì )
? Đức tính siêng năng, kiên trì đã đem lại thành công gì cho Ngời ?
Vậy, thế nào là siêng năng, kiên trì ? Đức tính siêng năng, kiên trì có ý nghĩa nh thế nào đối
với cuộc sống của mỗi ngời ? =>GV vào bài .
Hot ng ca GV v HS
____________________________________________
H1: Tỡm hiu truyn c .
- HS đọc truyện " Bác Hồ tự học ngoại ngữ "
- Thảo luận nhóm :
+ Nhóm 1: Bác Hồ tự học tiếng nớc ngoài nh thế nào ?
( Tìm những chi tiết cụ thể )
+ Nhóm 2: Trong quá trình học Bác Hồ đã gặp những
khó khăn gì ? Bác đã vợt qua những khó khăn đó nh
thế nào ?
+ Nhóm 3 : Vì sao Bác Hồ nói đợc nhiều thứ tiếng nớc
Ni dung
_____________________________
I. Tìm hiểu truyện đọc
Ngi thc hin : on Th Bớch Tho Trang. 7
Tớch hp t tng H Chớ Minh trong dy hc mụn GDCD
________________________________________________________________________________
_
ngoài ?
? Cách học của Bác thể hiện đức tính gì ?
- Các nhóm báo cáo kết quả .
- Lớp nhận xét, bổ sung .
- GV chữa bài, nhận xét, bổ sung và chốt lại vấn đề
? Thế nào là siêng năng ? Cho ví dụ ?
? Thế nào là kiên trì ? Lấy ví dụ ?
? Kể những tấm gơng có đức tính siêng năng, kiên trì
thành công trong cuộc sống ?
? Nêu biểu hiện của siêng năng, kiên trì và trái với
siếng năng, kiên trì ?
Siêng năng ,
kiên trì
Trái với siêng
năng, kiên trì
- GV chia lớp thành 2 nhóm, tổ chức trò chơi tiếp sức.
Thời gian là 3 phút . Hết thời gian, GV cho cả lớp nhận
xét kết quả của các nhóm, tuyên dơng nhóm thắng,
phạt nhóm thua .
- GV kẻ bảng :
Câu chuyện Siêng
năng
Kiên
trì
Kết
quả
Tập viết báo
Tập phát âm
Không hút
thuốc
- GV kể 3 câu chuyện trên theo sách Kể chuyện đạo
đức Bác Hồ .
? Qua từng câu chuyện giáo viờn vừa đọc, hãy đánh
dấu (X) vào ô trống thể hiện đức tính siêng năng và
đức tính kiên trì của Bác Hồ ?
? Nhờ đức tính siêng năng, kiên trì đã đem lại thành
công gì cho Ngời ? ( HS điền vào kết quả )
- GV: Năm 1911, Bác Hồ ra đi tìm đờng cứu nớc.
Những năm tháng bôn ba ở nớc ngoài, Ngời làm rất
nhiều nghề để kiếm sống : quét tuyết, bán báo, đầu
bếp, rửa ảnh Cùng với sự vất vả đó Ngời còn phải
chịu sự truy lùng, theo dõi của bọn mật thám Phỏp .
Nhng Ngời vẫn siêng năng làm việc, kiên trì sống và
chiến đấu để tìm ra con đờng cứu nớc cho dân tộc
=>Bác Hồ là ngời chăm chỉ, chịu
khó, nỗ lực vợt qua khó khăn, có ý
chí quyết tâm cao Bác là ngời
siêng năng, kiên trì .
II. Nội dung bài học .
1. Khái niệm .
- Siêng năng : Cần cù, tự giác, miệt
mài, làm việc thờng xuyên, đều đặn .
- Kiên trì : Quyết tâm làm đến cùng
dù gặp khó khăn, gian khổ .
Ngi thc hin : on Th Bớch Tho Trang. 8
Tớch hp t tng H Chớ Minh trong dy hc mụn GDCD
________________________________________________________________________________
_
Nhà thơ Chế Lan Viên viết:
"Có biết chăng cái rét thành Ba-lê
Một viên gạch hồng Bác chống lại cả một mùa băng
giá"
(Ngời đi tìm hình của nớc)
=>Nhờ có đức tính siêng năng, kiên trì, Ngời đã cứu cả
dân tộc thoát khỏi ách xâm lợc của bọn đế quốc, thực
dân.
? Vì sao phải siêng năng, kiên trì ?
- GV kể chuyện anh Nguyễn Ngọc Ký bị liệt 2 tay, anh
đã kiên trì tập viết bằng chân . Bằng ý chí, nghị lực và
lòng quyết tâm cao, anh Ký đã viết đợc chữ, anh còn
dạy cách viết cho nhiều trẻ em có hoàn cảnh nh anh .
Hiện nay anh còn dùng chân đánh cả máy vi tính .
- GV kể chuyện giáo s Tôn Thất Tùng dày công mổ xẻ
hàng nghìn tử thi để tìm ra phơng pháp cắt gan hiện
đại và ông đã trở thành nhà phẫu thuật nổi tiếng thế
giới . Nhà nông học Lơng Đình Của say mê miệt mài
nghiên cứu trên đồng ruộng đã tạo cho nớc nhà nhiều
giống lúa mới, năng suất cao. Đặng Thái Sơn chăm chỉ
luyện tập trở thnh nghệ sĩ dơng cầm nổi tiếng thế
giới
? Tại sao trong lớp học có ngời học giỏi, học khá, học
TB và học yếu ? Trong xã hội có ngời giu, ngời nghèo
?
( Vì có ngời siêng năng học tập, lao động ; có ngời
chây lì, lời biếng học tập, lao động )
? Đức tính nào quan nhất giúp ta thành công trong
cuộc sống?
? Tại sao siêng năng, kiên trì là đức tính cần có trớc
hết ở con ngời ?
? Tìm những câu ca dao, tục ngữ có chủ đề Siêng
năng, kiên trì.
-GV cho học sinh xem hình ảnh Bác Hồ cuốc đất trồng
rau và Bác chăm sóc vờn ngô ( Phim tài liệu: Hồ Chí
Minh - chân dung một con ngơì )
? Hình ảnh trên cho thấy Bác Hồ là ngời nh thế nào?
( Bác là ngời chăm chỉ, siêng năng, cần cù, chịu khó.
2 . í nghĩa của siêng năng, kiên trì
Ngi thc hin : on Th Bớch Tho Trang. 9
Tớch hp t tng H Chớ Minh trong dy hc mụn GDCD
________________________________________________________________________________
_
Dù giữ cơng vị là Chủ tịch nớc nhng Ngời vẫn tham
gia lao động sản xuất . Việc làm của Ngời, lối sống
của Ngời luôn nhắc nhở chúng ta phải học tập và làm
theo ) .
? Em học tập đợc gì ở Bác ?
? Bản thân đã thể hiện đức tính siêng năng, kiên trì
trong lao động và học tập nh thế nào ?
- Giúp con ngời thành công trong
côngviệc, trong cuộc sống .
- Là sức mạnh, là điều kiện của mọi
thành công trong cuộc đời mỗi ng-
ời
4. Củng cố (3')
- Tháng 9-1950, trên đờng đi chiến dịch Biên giới, Chủ tịch Hồ Chí Minh ghé thăm một đơn
vị thanh niên xung phong đang làm đờng phục vụ chiến dịch, Ngời đã làm bài thơ "Khuyên
thanh niên" để tặng thanh niên . Bài thơ nh sau :
Không có việc gì khó
Chỉ sợ lòng không bền
Đào núi và lấp biển
Quyết chí ắt làm nên
? Qua bài thơ Bác muốn khuyên thanh niên điều gì ?
? Để học tập tốt, theo em mỗi học sinh chúng ta phải làm gì ?
* Kết thúc bài :
- Năm 1949, Hồ Chí Minh viết cuốn sách "Cần kiệm liêm chính", trong đó có đoạn :
"Ngời siêng năng thì mau tiến bộ
Cả nhà siêng năng thì chắc ấm no.
Cả làng siêng năng thì làng phồn thịnh.
Cả nớc siêng năng thì nớc giàu mạnh."
- Qua đây ta thấy siêng năng có vị trí, vai trò to lớn trong cuộc sống của mỗi ngời. Vì vậy,
các em phải siêng học, siêng lao động, siêng làm giúp đỡ ông bà cha mẹ, kiên trì vợt khó vơn
lên để trở thành ngời có đức tính siêng năng, kiên trì, thành ngời công dân có ích
5. H ớng dẫn về nhà (1')
- Đọc truyện, trong Truyện đọc GDCD 6 và trả lời câu hỏi .
- Tìm những tấm gơng siêng năng, kiên trì trong lao động, học tập ở trờng, lớp hay địa phơng
m em bit .
- Lập kế hoạch rèn luyện đức tính siêng năng, kiên trì để tiết học sau cả lớp trao đổi .
- Làm bài tập trong sách giáo khoa tình huống và bài tập trong vở Bài tập.
- Tìm đọc bài thơ : "Bốn tháng rồi" trong tập Nhật kí trong tù của Hồ Chí Minh và cho biết :
+ Nỗi khổ của Bác trong tù ?
Ngi thc hin : on Th Bớch Tho Trang. 10
Tớch hp t tng H Chớ Minh trong dy hc mụn GDCD
________________________________________________________________________________
_
+ Tinh thần của Bác trong tù ?
+ Bài thơ thể hiện đức tính gì của Bác ?
+ Bài thơ muốn nhắc nhở chúng ta điều gì ?
2. Giỏo ỏn giỏo dc cụng dõn 8 .
Tiết 2 Bài 2.
LIấM KHIT
A. Mục tiêu cần đạt .
- HS hiểu đợc khái niệm, ý nghĩa của liêm khiết và biện pháp rèn luyện đức tính liêm khiết .
- Giáo dục học sinh có thói quen tự kiểm tra hành vi của mình để rèn luyện bản thân có lối
sống liêm khiết, phê phán hành vi thiếu liêm khiết .
- Rèn luyện kĩ năng phân tích, đánh giá, nhận xét, áp dụng bài học vào cuộc sống, biết và có
thói quen sông trong sạch, thanh cao
B. Chuẩn b .
+ GV:Sách Bài tập tình huống, T liệu GDCD 8, Chuyện kể Bác Hồ, Hồ Chí Minh - khí phách
của lịch sử ; su tầm các câu ca dao, tục ngữ, danh ngôn có chủ đề liêm khiết + HS: Xem trớc
bài, su tầm các câu ca dao, tục ngữ, danh ngôn có chủ đề liêm khiết, tìm những tấm gơng có
đức tính liêm khiết
C. Tiến trình hoạt động dạy học .
1. ổn định tổ chức (1')
2. Kiểm tra bài cũ (5')
? Vì sao phải tôn trọng lẽ phảI ? Mỗi ngời cần làm gì để rèn luyện tính tôn trọng lẽ phải ?
3. Bài mới (35')
- Giáo viên nêu tình huống :
1. Bạn Minh nhặt đợc bút, thớc đem nộp cho cô giáo Tổng phụ trách .
2. Ông An đút tiền cho giám đốc Hà để xin việc làm trong công ty nhng ông Hà không nhận
3 . Cảnh sát Minh nhận tiền hối lộ của ngời vi phạm giao thông .
? Em có nhận xét gì về các hành vi trên ?
- Trờng hợp 1 & 2 trong sạch, không tham lam => Liêm khiết
- Trờng hợp 3 tham lam, vì lợi ích các nhân => Bất liêm .
=>GV vào bài .
Ngi thc hin : on Th Bớch Tho Trang. 11
Tớch hp t tng H Chớ Minh trong dy hc mụn GDCD
________________________________________________________________________________
_
Hot ng ca GV v HS
___________________________________
H1 .Tỡm hiu mc V .
- HS đọc mục đặt vấn đề
- Thảo luận nhóm :
+ Nhóm 1: Kể các việc làm của vợ chồng Ma-ri
Quy-ri ? Em có suy nghĩ gì về việc làm của Ma-
ri Quy-ri ?
+ Nhóm 2: Qua việc làm của Dơng Chấn, em
thấy ông là ngời ntn ?
+ Nhóm 3: Em có suy nghĩ gì về Hồ Chí Minh
qua lời nhận xét của nhà báo Mĩ ?
- Đại diện các nhóm báo cáo kết quả. Cả lớp
nhận xét, GV bổ sung, đánh giá .
? Em thấy cách c xử của Ma-ri Quy-ri, Dơng
Chấn và Hồ Chí Minh có điểm gì chung ? Vì
sao?
? Em học tập đợc gì ở 3 tấm gơng trên ?
? Trong điều kiện hiện nay, theo em việc học
tập những tấm gơng đó còn phù hợp nữa
không ? Vì sao ?
? Thế nào là liêm khiết? Cho ví dụ ?
? Trái với liêm khiết là gì ? Cho ví dụ ?
H 2 . Tỡm hiu ni dung bi hc .
? Nêu biểu hiện của liêm khiết và bất liêm ?
( Tổ chức trò chơi tiếp sức)
Liêm khit
Bất liêm
-Trong sạch, không hám
danh lợi
- Nhặt đợc của rơi trả lại
ngời mất
- T lợi, tham ô, hối
lộ
- Buôn gian bán
lận
- GV đọc đoạn trích về LIÊM trong cuốn " Cần
kiệm liêm chính" của chủ tịch Hồ Chí Minh
giúp học sinh hiẻu nghĩa rộng của từ liêm (Sách
Bài tập tình huống GDCD 8 hoặc sách Thơ văn
Hồ Chí Minh)
? Vì sao phải sống liêm khiết ?
- GV đọc tuyện " Chọn đằng nào" - SGV và đạt
Ni dung
_______________________________
I. Tìm hiểu mục đặt vấn đề
Ma-ri
Quy-ri
Dơng
Chấn
Bác Hồ
* Điểm chung:
Sống thanh cao, không vụ lợi, không hám
danh lợi, cốt cách vô t, có trách nhiệm
trong công việc,
II. Nội dung bài học .
1. Khái niệm .
Liêm khiết: Lối sống trong sạch, không
hám danh, hám lợi, không bận tâm về
những toan tính nhỏ nhen, ích kỉ.
Ngi thc hin : on Th Bớch Tho Trang. 12
Tớch hp t tng H Chớ Minh trong dy hc mụn GDCD
________________________________________________________________________________
_
câu hỏi cho HS trao đổi, giúp các em thấy hết đ-
ợc ý nghĩa của Liêm khiết .
- Chủ tịch Hồ Chí Minh nói:
" Trời có bốn mùa : Xuân, Hạ, Thu, Đông .
Đất có bốn phơng : Đông, Tây, Nam, Bắc .
Ngời có bốn đức : Cần, Kiệm, Liêm, Chính
Thiếu một mùa, thì không thành trời .
Thiếu một phơng, thì không thành đất .
Thiếu một đức, thì không thành ngời."
=> Liêm khiết là một trong những đức tính
không thể thiếu của con ngời, nó là động lực
giúp con ngời vợt qua cạm bẫy của chủ nghĩa cá
nhân, qua khó khăn để thành công trong cuộc
sống.
-Theo Hồ Chí Minh: Với những ngời có chức,
có quyền nếu không có đức tính liêm khiết thì
sẽ là " dịp để đục khoét, có dịp ăn của đút" và "
đễ trở nên hủ bại, biến thành sâu mọt của dân"
- Cụ Mạnh Tử nói: "Ai cũng tham lợi thì nớc sẽ
nguy.
? Để có đức tính liêm khiết, mỗi ngời cần phải
làm gì ?
- Để rèn luyện lối sống liêm khiết, Bác Hồ
khuyên :
- Với cán bộ " phải thực hành chữ liêm trớc, để
làm kiểu mẫu cho dân"
- Với "chị em làm nghề buôn bán cần giữ đức
thật thà, đúng đắn, bài trừ tệ mua rẻ, bán đắt, tệ
mặc cả, nói thách"
- Với thanh niên: "Làm gơng về mặt:siêng
năng, tiết kiệm, trong sạch"
- Với các cháu thiếu niên, nhi đồng: " Thật thà
dũng cảm"
-Với lực lợng an ninh: "Đối với mình phải cần,
kiệm, liêm, chính"
-Với cán bộ chỉ huy quân đội phải có đức: " Trí,
dũng, nhân, liêm, chung"
H 3 .Liờn h thc t .
2 .í nghĩa .
- Làm cho con ngời thanh thản, nhận đợc
sự quý trọng của mọi ngời
- Góp phần làm cho xã hội trong sạch, tốt
đẹp hơn .
3. Rèn luyện đức tính liêm khiết .
- Kiên trì phấn đấu vơn lên trong công
Ngi thc hin : on Th Bớch Tho Trang. 13
Tớch hp t tng H Chớ Minh trong dy hc mụn GDCD
________________________________________________________________________________
_
? Vì sao Bác Hồ đa ra những lời khuyên trên ?
? Mỗi học sinh cần phải làm gì để rèn luyện đức
tính liêm khiết ?
? Bản thân đã thể hiện lối sống liêm khiết nh
thế nào ?
? Tìm hiểu lối sống liêm khiết của bạn bè, ngời
thân và những ngời xung quanh ? Em học tập đ-
ợc ở họ điều gì ?
? Kể những ngời sống bất liêm mà em biết ?Em
có suy nghĩ gì về những con ngời này ?
- GV kể những trờng hợp sống bất liêm bị nhà
nớc nghiêm trị ( Tham ô, hối lộ, )
- Bác Hồ nói : "Phép luật phải thẳng tay trừng
trị những kẻ bất liêm, bất kì kẻ ấy ở địa vị nào,
làm nghề nghiệp gì .
Mọi ngời phải nhận rằng tham lam là một điều
xấu, kẻ tham lam có tội với nớc, với dân" ( "Cần
kiệm liêm chinh" - Thơ văn Hồ Chí Minh)
? Tìm những câu ca dao, tục ngữ có chủ đề
Liêm khiết ?
việc
- Đồng tình, ủng hộ, quý trọng ngời liêm
khiết, phê phán những việc làm bất liêm.
- Biết tự kiểm tra thói quen của mình, rèn
luyện bản thân có lối sống liêm khiết.
- Không tham ô, hối lộ, hám danh, hám
lợi, gian lận, móc ngoặc,
- HS không gian lận trong kiểm tra, thi cử,
vụ lợi trong tình bạn.
4.Củng cố (4')
? Trong các câu sau, câu nào thể hiện lối sống liêm khiết, câu nào biểu hiện lối sống bất
liêm.Đánh dấu ( X) vào ô trống câu trả lời đúng .
Hành vi Liêm khiêt Bất liêm
1."Ngời có tiền, cho vay cắt cổ, bóp hầu bóp họng
đồng bào." (Hồ Chí Minh)
2. Nhặt đợc của rơi trả ngời đánh mất
3. Trung thực làm bài, không quay cóp
4. Dìm ngời giỏi, để giữ địa vị và danh tiếng của
mình, là tham danh đạo vị (Hồ Chí Minh)
? Công dân - học sinh phải làm gì để rèn luyện đức tính liêm khiết ?
+ Kết thúc bài :
- Mỗi công dân cần phải rèn luyện đức tớnh liêm khiết, đó là một trong những đức tính không
thể thiếu của mỗi con ngời, mỗi dân tộc. Hồ Chí Minh đã viết:
" Một dân tộc biết cần, kiệm, biết liờm sỉ, là một dân tộc giàu về vật chất, mạnh về tinh thần,
là một dân tộc văn minh tiến bộ."
5. H ớng dẫn về nhà (1')
- Làm bài tập trong SGK và sách Bài tập tình huống
- Xem trớc bài 3, trả lời câu hỏi phần gợi ý.
Ngi thc hin : on Th Bớch Tho Trang. 14
Tích hợp tư tưởng Hồ Chí Minh trong dạy học môn GDCD
________________________________________________________________________________
_
C / KẾT LUẬN.
I / Ý nghĩa của đề tài đối với công tác.
Trang bị cho học sinh những hiểu biết cần thiết, cơ bản về đạo đức Hồ Chí Minh,
Trên cơ sở đó các em có được nhận thức, thái độ và hành vi tích cực theo tấm gương đạo đức
Hồ Chí Minh. Giáo dục ý thức quan tâm tới việc học tập, làm theo làm theo tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh; làm cho việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trở
thành thói quen và nếp sống của học sinh.
Phát triển kĩ năng thực hành, kĩ năng phát hiện và ứng xử tích cực trong việc học tập và
làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
Góp phần giáo dục học sinh trở thành người công dân tốt, biết sống và làm việc theo
tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh và có trách nhiệm đối với đất nước.
II / Bài học kinh nghiệm, hướng phát triển.
- Phương pháp dạy học tích hợp tư tưởng Hồ Chí Minh trong học tập môn GDCD, sẽ giúp
HS hiểu biết thêm về cuộc đời và sự nghiệp của Bác. Đồng thời qua đó giúp các em có điều
kiện học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
- Việc dạy học tích hợp tư tưởng Hồ Chí Minh có hiệu quả hay không là phụ thuộc vào sự
nhiệt tình tham gia của các học sinh trong quá trình học tập.
- Tuy nhiên, tùy theo từng lứa tuổi HS các lớp, mà các nội dung này được cung cấp cho HS ở
các mức độ khác nhau, thông qua việc tích hợp nội dung học tập đạo đức Bác Hồ vào các bài
học cụ thể.
- Tùy theo nội dung, đặc điểm và khả năng thực hiện việc tích hợp giáo dục về tấm gương
đạo đức Hồ Chí Minh của môn học để lựa chọn mức độ tích hợp thích hợp, từ liên hệ đến
tích hợp bộ phận đến tích hợp toàn phần.
III / Đề xuất.
Để thực hiện tốt việc tích hợp tư tưởng Hồ Chí Minh trong dạyhọc môn GDCD, thì mỗi
chúng ta cần phải.
* Đối với cán bộ quản lí giáo dục .
- Tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho giáo viên và học sinh thực hiện tốt vấn đề tích hợp tư
tưởng Hồ Chí Minh trong học tập môn GDCD.
Người thực hiện : Đoàn Thị Bích Thảo Trang. 15
Tích hợp tư tưởng Hồ Chí Minh trong dạy học môn GDCD
________________________________________________________________________________
_
- Có biện pháp quản lí, chỉ đạo tốt hơn nữa để thực hiện việc tích hợp tư tưởng Hồ Chí Minh
trong nhà trường một cách hiệu quả ; thường xuyên tổ chức thực hiện, kiểm tra, đánh giá các
hoạt động dạy và học theo định hướng đổi mới phương pháp dạy học nói chung và phương
pháp tích hợp tư tưởng Hồ Chí nói riêng.
- Động viên, khen thưởng kịp thời hơn nữa đối với những giáo viên thực hiện có hiệu quả
trong công tác đổi mới phương pháp dạy học. Đồng thời phải đôn đốc, nhắc nhở kịp thời,
những giáo viên chưa tích cực đổi mới phương pháp dạy học nói chung và tích hợp tư tưởng
Hồ Chí Minh trong học tập môn GDCD nói riêng .
* Tài liệu tham khảo.
- SGK GDCD lớp 6, 7, 8, 9. Nhà xuất bản giáo dục.
- SGV GDCD lớp 6, 7, 8, 9. Nhà xuất bản giáo dục.
- Tài liệu về một số vấn đề đổi mới phương pháp dạy học môn GDCD THCS.
Nhà xuất bản giáo dục.
- Tài liệu tích hợp nội dung học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh môn giáo
dục công dân.
- Tài liệu của những vấn đề chung về đổi mới giáo dục trung học cơ sở.
Nhà xuất bản giáo dục.
Hoà Hiệp, ngày 01 tháng 12 năm 2010
Người thực hiện
Đoàn Thị Bích Thảo
Người thực hiện : Đoàn Thị Bích Thảo Trang. 16