TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
HỆ
ĐÀO
TẠO SAU ĐẠI
HỌC
TIỂU LUẬN: MÔN TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP
Đề tài:
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY
BAO NHIÊU ?
TP.HCM, Tháng 7, năm 2013
1. !"
2. # $
3. % &'
4. ( ) &
5. !"*& +
6. !",-& ./
7. 01& 2!
8. &34&5 !
9. &5 3
6 !"78 39
& !
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHIÊU ?6::;-
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN
GVHD: PGS.TS. NGUYỄN THỊ LANH Trang
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHIÊU ?6::;-
MỤC LỤC
A. PHẦN LÝ THUYẾT
LỜI NÓI ĐẦU
<=>?,&5>>3&<>@4A&=>B&?,&5 C A
1D&=>EFFGHI=>J2?,&5KL>M-,3$N
GVHD: PGS.TS. NGUYỄN THỊ LANH Trang
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHIÊU ?6::;-
BOP,&QPRFSL&' LBOA&G9-,TG->M>UM>V>3.W
G OLX&K&=>JDJLB<D-L<L.FP74A&>@B&U=>B,A
D!>Y;-S>Y;S=>B,AD!FZ,!DXS >&'-S
,%B&< D!F>-&[B-=>; K&,&' 2?,&5G-
Nợ bao nhiêu thì là quá nhiều?I; >3AGQ&$W#A&;>[\>+?X
>&'SL]>Q&9>3N>&^ >39DJ2,&5&&5^ >39DJ
L.FL_.=>#F>./LJ&2FR7>.QZ !SF?-&
7S`4. L8&D-`4>.QL.F?1L<>-&>3F=>,&5
^L'^ >39DJLG-=>D^L'G-,&' -C A>3>-&[
?,&5A&L L4 <>3AGQ&; K& aXây dựng cấu trúc vốn của
doanh nghiệp như thế nào? Vốn chủ sở hữu bao nhiêu? Vay ngân hàng bao nhiêu để
có thể tối đa hóa giá trị doanh nghiệp, hay còn gọi là xây dựng cấu trúc vốn tối ưu?a
>@-C A>3A&>[LU3^>&' >@ JS1D&B,A&[D-
MLL`&>3,B&?,;!G-=>D^L'B>9DA>3,&E GH
G +Gb?c>3,>M>&"
*=>^ >39DJ>J&. L.FL_G-=>^ >39DJ>3,L&[d
?cDJP@C ;K^>D-&>3?,&5L7>G^>^L'J>Ge&2
^ >39DJ>J&. G-B&?,&5D!FS?,&5>+?cL.FGF&>U
2GR> U>YFD!SPA^>2D^L'-!G-G8& ^>-?,&5>3A,
FL.F&"> Uf> UL.FL G8&D!g
I3^>&' GH> !U>P-D'^ >39DJP7GH> !U>D'^ >39DJ2
*h*L<?&"&A&>E-,&5;&&UPDJ=>
&5 C A^>3,B OB`>3@P-!S9>O&i&&>&5 PGH> !U>`P&U
^>>3,,7L=>^ >39DJG-GH> !U>*h*SGH> !U>LL`&SGH
> !U>>3+>>M;7&U>j,LS9>O&iF&H,P7./L<
C A>3^ >39DJ>3,>M>&">OC D&5;>[k0lmkD-;>[
BAV&>3A>&'%>2,&5
GVHD: PGS.TS. NGUYỄN THỊ LANH Trang
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHIÊU ?6::;-
-L<&@; R/D'D^L'-!6Z&NL'>-&MỘT
DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHỊÊUnoL<L.LU,N&.Q&p
B&U>E4>&U>B&;RD&5,7L=>^ >39DJFGH3,C
>3@>M&5SX%&' >&U >3^>!DN+L.FM
H2OD-P7*,OD-P7><PKC p&>-!Z&
;>-A/q
GVHD: PGS.TS. NGUYỄN THỊ LANH Trang
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHIÊU ?6::;-
I. THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP
− -&>3FF=>GF&>UC >3N?.&5>J> U> +?,&5?,
G8&>YEB,F-=>O>!&>3AG-=>B,A&[L.FB^ >3Y
> US>3,B&L`>ED-GF& +&pG7&>@BO
− 0Ar,>P,,GF&>EL/&A2?,&5sSBOFSD-
?,&5SFD!S666tG8& ^>uvL/> U2[>/2s
ut;!G->^R> U?,B,AFD!23>M>U[2&>3A
rv2G8&>YEB,F2`GF& +-><&>3A,
>3&2D-`LO>V=>JG.FP$D&J>&'ut-!
0Ar,AB^ >3Y> U2G8&>YEB,FG->V>`GF& +
><?1L<&>3A,>3&2D-`LO
0,,GF&>E
2sftg
0,,GF&>E
2ftg
F& +>3.G8&D-> Ufk0lg 666 666
8&>3A,>3&2 6 u6
F& +>3.> U 666 w6
UD&>U ^>rv r6
F& +3X,`LO xr6 rwu
`GF& +,>3&2D-`LO xr6 xyu
^R> Uf,AB^ >3Y> UG8&>YIFg 6 u
I>^R> UG->-&A&>3&A?cFG-JLD-D_D&"
,&5i=>?XD_D&"?X>&'utzV{2&3,2?X
>&'-!>.Q[>/32&3,2>-&Ad?c,B&?,2I>^
R> U>1!D-,> U ^>> UD-BAV2L7>L2GF& +L<&>3A
U ^>> U>.QB`L-BAVL7>GF& +L2L<&>3A
G8&A&RR=>FGHU BOR>|?,&5L8BO><D!
D&G8& ^>uv@D+!S9>&U>B^ >^R> UD&=> ^>&U>
B^ >./LJ&>^
GVHD: PGS.TS. NGUYỄN THỊ LANH Trang
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHIÊU ?6::;-
&AL32&3,2>^R> UP$32&3,2&[>3AG8&>&
3>^R> U-!.D+!>&U>B^ D&>}G5uvG->} ^>&GF&B)
DN>j,! 4 2-L4 >.LR&pF2?,&5
3>M>US[2 rv_DcF666t2
&&AL-!S&5&2>^R> UL=G+D&>} ^>&GF&>YF3
?
8&D!~} ^>&GF&B)DN>3FZJ>&'D!~3
?
Z
_&f>^R> Ugi>^/U ?,&5BO?ML
D!D_D&"S!U ?,&5BO><BAVd?c>^R
> U>3,>./G&
1.1. Như vậy, tấm chắn thuế từ lãi chứng khoán nợ đóng góp thế nào vào giá trị
vốn cổ phần của cổ đông?
L'l2** C ! J&3$a&>32=>&PBO>1!
> =D-,D&5L.FR>3.>U-,oI&PG->-&A2?,&5SD-
G>PG-FD-DJ`4U 9>&p&PBOL`&>@>=>
LOGF_G-P>=>LOGDJ`4
Bảng 1.1IPA;LJ&BU>,>O>.QD-W3=3,=>PA
;LJ&BU>,>O>.QS>-&AL.FL& > U3,PA;LJ&BU
>,W3=S>-&AL.FL&>3.> USD-&>32>3&C !'> U2[
2L.FO+[PA&2PAI>^R> UG8&>YEB,F
&>3D@G-&A>3&C !'2[2
Bảng cân đối kế toán thông thường (Giá thị trường)
&>3>-&Af&5&2?X
>&' > Ug
F
J`4
Tổng tài sản Tổng nợ và vốn cổ phần
GVHD: PGS.TS. NGUYỄN THỊ LANH Trang
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHIÊU ?6::;-
Bảng cân đối kế toán mở rộng (Giá thị trường)
&>3>-&Af&5&2?X
>&'>3.> Ug
F
3&C !'2[2f&5&2
> U>./G&g
J`4
Tổng tài sản Tổng nợ và vốn cổ phần
7&PA;LJ&BU>,W3=L8Z ^>&5>=>B,AFLJ&D&-
.LG-B,A>&'> U-?,&5A&>3A,-.>3,>./G&<
&AB,AF-!S?,&5iB !.L&D!9-!&>3 > U
2?,&5i>VG=>B,AP$&5&2>^R> U
<>^!3e/D^L'S9>iZjZ•>D&5RZUG7&^ >39DJ2
*j3BhI,!S=>O>!G>-L7>D-[>d?cF
1.2.Sắp xếp lại cấu trúc của Merck:
*j3BG-=>?,&5GS>-L7>D'/PA[>d?cF?-&7Bảng
1.2a,>^!PA;LJ&BU>,&>3`D-&>3>>3.QL8L/&A
2*j3BD-, J&Vww€&ALO>!C !U>LD!=>>}LOG>3
/WD_D&".L8>3@P-!W4>3D-d?cJ>&'-!L< G7&`
4
Bảng 1.2a: Các bảng cân đối kế toán đã đơn giản hóa của Mecrk & Company.
Ngày 31.12.1994 (đơn vị tính: triệu đô la)
GIÁ TRỊ SỔ SÁCH
JG ; !< t€y t€x F?-&7
t€ I_Dc?-&7B
-&A?-&7 t€wr tw J`4
`>-&A tx€6u tx€6u `FD-DJ`4
GIÁ TRỊ THỊ TRƯỜNG
JG ; !< t€y t€x F?-&7
t€ I_Dc?-&7B
&>3>>3.Q2>-&A
?-&7
tr t€y€x J`4
`>-&A trxur trxur `FD-DJ`4
GVHD: PGS.TS. NGUYỄN THỊ LANH Trang
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHIÊU ?6::;-
Bảng 1.2b: Các bảng cân đối kế toán của Mecrk & Company với thêm 1 tỷ nợ dài
hạn thay thế cho vốn cố phần của cổ đông (đơn vị tính: triệu đô la)
GIÁ TRỊ SỔ SÁCH
JG ; !< t€y t€x F?-&7
t€ I_Dc?-&7B
-&A?-&7 t€wr t6w J`4
`>-&A tx€6u tx€6u `FD-DJ`4
GIÁ TRỊ THỊ TRƯỜNG
JG ; !< t€y t€x F?-&7
&>3>>3.Q2>-&A
?-&7
tr t€ I_Dc?-&7B
f>^R> Ug> tr6 t€xyxx J`4
`>-&A tr6r tr6r `FD-DJ`4
Bảng 1.2b,>^!PA;LJ&BU>,&4&>3`•>
>}LOGF?-&7D-P>>}LOGDJ`4.>-&A2*j3BA&
L&&' /SD@L/> U2O>!L8L.F&Arv,4G8&>Y
F&&BS*j3B=>&>V>3,f>^R> UgS&>3
P$
~6SrZ>}~r6>3&5 LOGU GH> !U>2**?,ZjZ•>>
!U >J> U>@&>3?,&5A&>V>r6>3&5 >-r6r>3&5 LOG
I J&1DJ`42*j3BG-€xyyx>3&5 LOG
0;!&QP7L8 G7&>}L]`4S.&>3DJ`42*j3B
L8c>&AZ J•Xxr6>3&5 f€xyxx€y€xg@D+!S`LO2*j3B
A&L.FG8&r6>3&5 LOGIOD&5BO>]&9>-,
1.3 MM và Thuế
I9>DY>3&<B&=>&PA&2LL'l2**L.Fa•o
G7&L<A> UL'&G-
Giá trị của
doanh
nghiệp
=
Giá trị doanh nghiệp nếu được
tài trợ hoàn toàn bằng vốn cổ
phần
+
PV (tấm chắn
thuế)
3,>3.QFL%P&5>2FD_D&"
GVHD: PGS.TS. NGUYỄN THỊ LANH Trang
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHIÊU ?6::;-
Giá trị của
doanh nghiệp
=
Giá trị doanh nghiệp nếu được
tài trợ hoàn toàn bằng vốn cổ
phần
+ T
c
D
IO>E29>cH3$S&>32?,&5D->-&A`LO
>&U>c>VB&>VI[F>J&. L.F-\>YO>E-!G-=>
>&M;!G9>9A&V>^>A?,&5>-&>3FP$66vFn
' !5-!S**BOL&3]9>-,O&?cO>E-!
D&>}G5FML=.L&' -!G7&BO&A&>[L.F>7&,?,&5
.*j3BBO•>]>7&-X>D.F?1BOd?cF>&G-P
C AGH2*j3BL8PKG‚ !UA&>3@>&< !'P[A&GH?,-,
En
.D+!T>L8G+G +L<>ML.@D-,ec>I•&GJ&>,>
− I><ZjZ•>L4!L2/D'5>J> UD-> UI-*ƒG-=>
L&<@L<B=>P^>GF&2> ULJ&D&F42?,&5SP1
>3Y,&5&2>^R> U
− I><?,&5D!F &[B.&[A
|7SP1>3Y,&5&2>^R> U
II. THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN VÀ THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP
&D^L'> U> +;L.FL.D-,Sc>& 2?,&5
BOXG->J&>&< > U> +?,&5,&5JR>J&>&<
&5&2>^>AB,A> U&3>YGF& +2?,&5P,]
A> U> +;->3&2D-`LO&>3A
@?.&L;!&N>L=LXP\!LJ&D&> U> +?,&5D-
> U> +;1!D-,^ >39DJ2?,&5S=>LOG2GF&
+,7>L=iL.F&>3AD&L=G8&>YEB,F!GF& +>YDJ
`48&>YEB,F• > UW^;F& +>YDJ`4
> UWA^;D-?,&5 !&S> U ^>> U> +
;L>3GF& +>YDJ`4(T
pE
)><>^/> U ^>> U> +
GVHD: PGS.TS. NGUYỄN THỊ LANH Trang
Lợi nhuận hoạt động 1$
Chi trả dưới góc độ
lãi chứng khoán nợ
Chi trả dưới góc độ lợi nhuận từ vốn cổ phần
TcKhông
1 1 - 1xTc =1 -Tc
1xTp =Tp
TpE(1-Tc)
1 - Tp
1 - Tc - TpE(1 - Tc)
= (1 - TpE)(1 - Tc)
Cho trái chủ Cho cổ đông
Thuế thu nhập doanh nghiệp
Lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp
Thuế thu nhập cá nhân
Lợi nhuận sau tất cả thuế
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHIÊU ?6::;-
;L>3G8&>YEB,F(T
p
)&> U ^>-!P$ U GF&
+>YDJ`4,->,-G-`>E.D+!S=>LOG-!><3i>j,=>
>3,&.>j,@?.&L;!
*c>& 2?,&5G-RZU^ >39DJ$>J&LGF& +
> U!Fi>J>/U
G/f
k
gf
g„D-.FG7&F&>U
>./LJ&2F,D&DJ`4G-
Ta có hai trường hợp đặc biệt:
− Thứ nhấtS&A?c>^>AGF& +>YDJ`4L' G-`>E9LGF&
+>YFD->YDJ`4 1E> U> +;>M>U
GVHD: PGS.TS. NGUYỄN THỊ LANH Trang
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHIÊU ?6::;-
.D&
k
~
GF&>U>./LJ&•>1!> =D-,> U ^>> U> +
?,&5
3,>3.QF-!><PKC > U> +;F&>U2D&5
?,&5L&D!FL9.**L8>[>,&OBO4A&&AL
BO> U> +;H> !U>2ND'FD-> U•LX&K&3$FD-
DJ`4> U ^>P$
− Thứ hai,> U> +?,&5D-> U> +;P1C >G7&D&
SG-,[FBOL%>>-D^L'&' -!LX&K&
3.QF-!•><ZA!3U > U ^>> U> +?,&5
>^/> U ^>> U> +;
D-U > U ^>>M>U
k
L>3GF&
+>YDJ`43^>>^
…[?c
€xvS
r6vS
k
6vD&&AdO>!BO&>3`>E
Lãi từ chứng
khoán nợ
Lợi nhuận vốn
cổ phần
F& +>3.> U tS66 tS66
3Y> U> +?,&5T
c
= 46% 6 6S€x
F& + > U> +?,&5 S66 6Sr€
U> +;T
p
= 50%D-T
pE
= 10% 6Sr 6S6r€
Lợi nhuận sau tất cả thuế 0,5 0,496
F&>U2F~0,004$
…[?c
rvS
wSxvS
k
uvf> U ^>>M>U>^/D@> UG8&DJ
><L.F,8,LUB&PL.F`4g†•>>3.QF=>O>!BO&
>3A`>ESD-D&5>3@,8=> UG8&DJL8R>&A> U ^>;>M>U>3
GF& +>YDJ`4X
k
€v
Lãi từ chứng Lợi nhuận vốn
GVHD: PGS.TS. NGUYỄN THỊ LANH Trang
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHIÊU ?6::;-
khoán nợ cổ phần
F& +>3.> U tS66 tS66
3Y> U> +?,&5
~rv 6 6Sr
F& + > U> +?,&5 S66 6Sxr
U> +;
~wSxvD-
k
~€v 6Swx 6S6w
F& + >^>A> U 0,604 0,559
F&>U2F~0,045$
U O>!C !U>L>3A`>Er6vSD+!;d2GF& +>3DJ`4
G-`>ED-dB&G-GV&DJ&5>‡,V=> UGV&DJL2G; L8R>&A> U
^>;>M>U2G8&DJ•P$;p>U ^>C !LS>EG-€v
.FP&U>> U ^>;2`>EG-wSxv.D+!S> U ^>>M>UL>3
GF& +>YDJ`4G-P@C ;2> U ^>L>3`>ED->3G8&DJ
D!fwSxv…€vgz~xSuv&L
Lãi từ chứng
khoán nợ
Lợi nhuận vốn
cổ phần
F& +>3.> U tS66 tS66
3Y> U> +?,&5
~rv 6 6Sr
F& + > U> +?,&5 S66 6Sxr
U> +;
~wSxvD-
k
~xSuv 6Swx 6Sy€
F& + >^>A> U 0,604 0,476
F&>U2F~0,128$
Nợ và thuế của Merton Miller
I^ >39DJ>L=>U-,LU&>3?,&5B&-L4 >.> U ^>
B nI9>ZjZ•>O@2*j3>,*&GGj3
ˆ&A?c
−
k
~6,>^>A-L4 >.
− U ^>L>3G8&>YEB,F>1!> =D-,B > U ^>2-
L4 >.
…ILUBOA&>3A> U,G8&>YEB,Ff~6g
…I>3&5 9f~6rg
…I-L4 >. > U>3,B,A>Yf~6m6Srg
− U ^>> U> +?,&5~€xv
GVHD: PGS.TS. NGUYỄN THỊ LANH Trang
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHIÊU ?6::;-
− U #&LOG3i>j,8DJ`4SBO&>3A> UW^;f
k
~
6g.D+!S•4ZjZ•>> U> +?,&5S-9>P&U>3$
G-L=/7B !UB[?,&5D!F
− &O>!PR>L4 D!FSNA&> !U>c=>D-&-L4 >.R&p
>3&&U ?,&5>!D@`4>.QiBOBBVB&> !U>
c-L4 >.L.F&"> UR&pFNBO>3A> U> +
;,>3&&U !`4.D+!S>L=PL4 2FD!G->&U>B&5
> U> +?,&D-&p,> U> +;BOL`&
− .B&?,&5D!&' /SN> !U>c-L4 >.> =
?&5A&=> U !<>Y`4>3&&U @D+!SNL.3=>B,A
a>&'J&G=o?.&@>EG8& ^>,/,>3&&U 2@IO>!
><aJ&G=o-L4 >.L< !<>3&&U &"G-B,A>&U>B&5
> U> +?,&5G/B,A> U> +;2A&L
.O>!BO-,L<aJ&G=o>3&5 9R&p>3&&U
2@,A>&U>B&5> U> +?,&5BO><P1LR`&,
B,A> U> +;,->3&5 9-!A&=.D+!
!<>Y`4>3&&U YG7&B&B,A>&U>B&5> U> +
?,&5P$B,A> U> +;A&=&' -!ZA!3B&> U
^>> U> +;
2-L4 >. !<.P$D&> U ^>> U
> +?,&5
Lợi nhuận còn lại sau tất cả thuế
− F& +&>3A.G8&>YEB,F
m
~m6S€x~0,54$
− F& +&>3A.GF& +DJ`4
fm
k
gfm
g~fm6gfm6S€xg~0,54$
.D+!StGF& +,7>L=iA&GF& + >^>A> U6Sr€tSP^>B<
LOG-!G8&>YEB,F!GF& +DJ`4
GVHD: PGS.TS. NGUYỄN THỊ LANH Trang
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHIÊU ?6::;-
Thuế ấn định tổng lượng nợ doanh nghiệp chứ không phải số lượng nợ là do một
doanh nghiệp cụ thể nào đó đã phát hành. Nếu thuế suất thuế thu nhập doanh
nghiệp tăng, việc chuyển hướng lại bắt đầu đưa đến tỷ số nợ trên vốn cổ phần cao
hơn cho toàn thể doanh nghiệp. Nếu thuế suất cá nhân tăng, việc chuyển hướng
ngược lại, đưa đến tỷ số nợ trên vốn cổ phần thấp hơn. Nếu thuế suất thu nhập
doanh nghiệp và cá nhân đều tăng một khoản bằng nhau không có chuyển hướng
và không có thay đổi.
Kết luận:
*O@2*&GGj3&N> U> +?,&5D-> U> +;
><;P$G-,&>32?,&5L=G+D&^ >39DJ>3,L&' B&5
k
‰‰
L2L<P1>3Y>^R> UG8&>YEB,F2?,&5
Kết quả cuối cùng từ nợ và thuế
− !FBOA&G-? !^>L<jRGF& +BK& > UI
?,&5><L\!P9>>,B^ ,-!D->3>&U>
PI><&>& L4 >.!D-,>-&ADO@,%LD-,C ƒ.
P`2?,&5,&5-jRGF& +2@>j,
-!-&' S>^R> UB)DN>YD!F->^
− I>^R> U> +?,&5&>3LJ&D&=>J?,
&5-!/?,&5BI?,&5&' >^R> U
.BOBAV>3AG8&,EB,FD->3&<DN>./G&
BORRD![>/?,&5?,&5BAV
&GF&DpR/D&&' GF& +L.F>Y>^R> UI?,
&5B,AG#> U>[GT!GBOD!
III. CHI PHÍ KIỆT QUỆ TÀI CHÍNH
&5>C 5>-&[ZA!3B&?,&5BO><LEEŠD&
2F!LE=>BBVO&B&B&5>C 5>-&[L.LUA
O&B&•G-L%BBVS3R3J&
GVHD: PGS.TS. NGUYỄN THỊ LANH Trang
Giá trị thị trường
Giá trị doanh nghiệp của MM khi xét đến thuế nhưng chưa xét đến kiệt quệ tài chính
PV (Chi phí kiệt quệ tài chính)
Giá trị doanh nghiệp nếu được tài trợ hoàn toàn vốn cổ phần
PV (Tấm chắn thuế)
Tỷ lệ nợ tối ưu
Tỷ lệ nợ
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHIÊU ?6::;-
&=>?,&5D!F-&' S-L4 >.iG,7&3$?,
&5><3/&D-,>@>37B&5>C 5>-&[,7&-!L.FA>3,
&>3>>3.Q&5>7&2EB,2?,&5D!F&>32
?,&5>3,>3.QF-!c><.
& >3
~
&>3U L.F>-&
>3F,->,-P$
DJ`4
…
f>^
R> Ug
m
f& [
B&5> C 5 >-&
[g
I&[B&5>C 5>-&[> )> =D-,Z ^>B&5>C 5>-&[D-L=G2
&[A& U B&5>C 5>-&[ZA!3
Hình 3.1:&>3>>3.Q2?,&5P$&>3>3,>3.QFL.F
>-&>3F,->,-P$DJ`4=D&&5&2>^R> U>3Y,&5
&2&[B&5>C 5>-&[&LJN>}G5-,L<>J&L,&>3
?,&5
GVHD: PGS.TS. NGUYỄN THỊ LANH Trang
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHIÊU ?6::;-
I9>+>^!3$MLL`&&pGF&[> UD-&[B&5>C 5>-&
[0L4 S&5&2>^R> U>VB&?,&5D!>F‹E
F>3 P@SZ ^>B&5>C 5>-&[BOLB<&5&2&[B&5>
C 5>-&[KD-GF&>U> UD.F>>3=&.>7&=>L&<-,LSZ ^>B&5>
C 5>-&[>VD&D&5D!F>„&[B&5>C 5PR>L4 &U=>
G.FG&>3?,&5SGF&>U> U2F>Y>Y&AL&D- J&1P&U^>
&<>J&. GH> !U>L7>L.FB&&5&2B,A>&U>B&5> U?,D!F>
DYL2P1>3Y,&>V>3,&5&2&[B&5>C 5>-&[
j,GH> !U>S&[B&5>C 5>-&[><;&3.
− I&[AP,]&[>3M>&U2Af>E&[GH
D--[gD-&[&>&UABBV>3,D&5C A
G[=>O>!L !/A
− I&[B&5>C 5>-&[..AP,]; > bD'
C !'GF&2>3&2D-`LO2?,&5>3,B&5>C 5>-&[
><L.LUC !U>L>]&D',7>L=D-L4 >.D-&[,7>A,S
B&<>3S&>D->M>&FL]FL<VY>3X/&>-&[
3.1. Chi phí phá sản
A?,&5ZA!3B&`LO>&-C !'BO>M&5
_Dc2N&=>?,&53/&D-,>@>37BBVS>3&5p
7,•`LO?"?-3Q&PK?,&5SL<G7&>^>A&'E
,2FI2FR&p>-&A2?,&5D->3W>-`L=&
GVHD: PGS.TS. NGUYỄN THỊ LANH Trang
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHIÊU ?6::;-
[?c&?,&5>-&AD-,7>L=B&?,&J *#&
?,&5L' F.>>,D-Ei,->3A666tfDJD-G8&g>3,
V>&.?,&5Œj&&>j?.W>3&5p 7SX?,
&5ŒjsG&&>j?>@ >3&5DO7
U &>3>-&A&?,&5-![>/666tS`LOŒj&&>j?
BO>M&5_DcD->3&2R&p>-&A?,&5I`LO
2ŒjsG&&>j?Db&p>-&AS.NA&>&'>9&3&>3A,>3&2
`&>3A,`LOD->3&22&?,&5G-&J
&Ad>3,V>&&>3>-&A2&?,&5-![>/666tSc><
G->-&A2O>!•L&r66t3,>3.QF-!SŒj&&>j?><
BO>M&5_Dc>3AF2@S`LOPKL&S&>3A,NP$6D-
>3&2L.F.W>-&A>3&r66t.`LO2ŒjsG&&>j?>@
A&PK3>r66tL<>3AF
Hình 3.2 ,&?,&5>3&5p 7D-DO7
GVHD: PGS.TS. NGUYỄN THỊ LANH Trang
ACE LIMITED
(trách nhiệm hữu hạn)
500
1.000
Giá trị tài sản
Tài sản
Chi trả cho trái chủ
Tài sản
1.000
500
Chi trả
Chi trả cho trái chủ chuchủ
1.000
500
Giá trị tài sản
Tài sản
1.000
Tài sản
Chi trả
ACE UNLIMITED
(trách nhiệm vô hạn)
Giá trị tài sản
Tài sản
0
1.000
Chi trả cho cổ đông
Chi trả
500
1.000
Giá trị tài sản
Tài sản
-500
-1.000
1.000
Chi trả cho cổ đông
0
500
1.000
Chi trả
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHIÊU ?6::;-
.Q&>>.Q_3$Mc>&A&>3>-&AG-&[A;!G-
=>&G4Phá sản không phải là nguyên nhân của sự sụt giảm giá trị. Nó là hậu
quả.AG-=>/UGH,•2FR&p>-&AB&Mc>
&A>3,&>3>-&AL.LUD&5BO>M&5_DcI&[AG-&
[2D&5d?c/U-!
3,@BO>^!&[A. H•Œj&&>j?><
BO>M&5_DcD-> !PJA>^!S?1ZA!3L&' @,&>3>-&
AS>`&>3A,>3&2D-`LO2Œj&&>j?D-ŒjsG&&>j?G-
P$ ,LS>`&>3>>3.Q2&?,&5-!P;!&QfV!g
A&&J !&S`42Œj&&>j?&>3,/`42
GVHD: PGS.TS. NGUYỄN THỊ LANH Trang
Giá trị tài sản
200
1.000
1.000
(Thanh toán đã hứa với các trái chủ)
Tổng chi phí cho các trái chủ và cổ đông
Chi phí phá sản 200$
Chi trả
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHIÊU ?6::;-
ŒjsG&&>j?QC !'BO>M&5_Dc2Œj&&>j?SD->./E
>@F2Œj&&>j?i&>3>^/
Hình 3.3`&>3A,p.Q&R&pEB,2Œj&&>j?I
&[A66s>3,>3.QFBO>M&5_DcfD1&L+g
I9>P&U>3$>3@>M>2>cA2=>?,&5U>EE
>7D->JB•,&5A&QM#>3F2G +>.D-A&>3AB,A
&[2>,-&Ad&[>,-D-GHG-66sS&[-!L.F&
3>Y&>3XG7&2>-&A2Œj&&>j?S.D+!>3&2L.F.W66
s0$>-F32&3,SŒj&&>j?L8?-,5>JG +>.
D->X=>>3&C !'>3?,&5U ?,&5BO>M&5_
DcfC !'-!>3&66s>3,D[?cg&>3>>3.Q2?,&5P
&A=>B,AP$&5&2>3&C !'-!
?">^!D&5LXP\!>-&[&>VL8>L=>U-,LU&5&2&
[B&5>C 5>-&[U Œj&&>j?D!>S?,&5A&EŠ&'
/D&>3&2&' -!G->VZ ^>BO>M&5_DcD->V&
[2>2>cGHTG->V&5&&[B&5>C 5>-&[D-G-
&A&5&>>3.Q2Œj
GVHD: PGS.TS. NGUYỄN THỊ LANH Trang
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHIÊU ?6::;-
I&[A3J> =?,`LO I2FL,>3.i
&[-!D-[NiA&>3A&B&?,&5BO>M&5_DcZA!
3@D+!S2FLX&K&L.FL'P1>3.?.&@>E&>3A,/B&
?,&5.^>BAV>M&5_Dc>EG-NLX&K&EG8& ^>
EŠ,/&' -!G-&AB,A>&'><&>3A,`LOD-
G-&A&>3>>3.Q&5>7&`42`LO
,-&&[>3M>&Uf&[GHD--[gSAX&[
&>&UI&[&>&UABBV>3,D&5L&' -=>O>!
>3,B&LAS>3@>35D-GH2D&5A>.QK`
GM2P&LJ$V%OD&5B&?,2?,&5BK&>]&
>5>I&[-!4 .BO><L,G.QL.FS.9>
EE !?&"&>&U,>^!>4C >3N29
3.QFA2O>!L.QR>jIj>3GD-,Vwy6G-D[?c
,>^!MBBV>3,D&5L&' -=>O>!LAI2F J
O>!LdL<G^!G7&>&'NALJ&D&5O>!PP>=>[>>-&AL<
!L=>&'$Z;!?MG7&/WL<><>&U>c,7>L=%?1N
&' >,ZjTL$QL<PR>Dc&&R>Dc>Q&L&<L>@9
>MMG-=>KD-.2FL8BO,•P&U>-&A-!>-
>&'%>L<>&L4 >.D-,/WD+>^>2O>!S>3,B&9LPZ&X
>Y-!
I9>BO><P&U>>`&[>3M>&UD-&>&U2AGLU
P,& S.9>P&U>3$G-=>,JLB<SL%P&5>LJ&D&
?,&5G-C >3@AB•,?-&D-E>7IGiP$E>J>^>
G-M&".‚22F>3,D&5P =?,&5A3 !
>RSNiB/U ^?E>>@>37-!!D-R&p>-&A--
>J>!D-,LS2F>.QPKC D&5BO>M&5_DcD&&DN
O&?.‚?,&5,C &&L,7BBVNG-.D+!=>4T
L<>3&[A
!>3.QFA2jZ,TG-=>EED'&[A>3M
>&UD-&>&UVwu€SjZ,L8>Rj•,&G>3,D&5 G7&j>>!Ž&G
GVHD: PGS.TS. NGUYỄN THỊ LANH Trang
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHIÊU ?6::;-
.j•,&GL8B&5Zj,D‚FL]&5 GM&p@D-j>>!D-
>,-L8L]HD-3G5jZ,A&P]&>.QJ>&'GLU6Sr>}sfJ
>&'P]&>.QW&/>\G-S>}sg jZ,L8>./G.FD&
j•,&GSJRL7>L.F=>>K> +>j,Lj•,&Gi>YPK>3&C !'2
@f-jZ,L>38&gL<L`&G^!>>,P$>&'%>!>EBR
&>./G.F-!>D‚SjZ,L8C !>XA&5OPJ
A2jZ,L8G-&>3`4&ALUuy>3&5 sI1G9LS&>3`
42j•,>c>&Axu>3&5 s`=4Sr>}s
Bảng 3.4 &>3`42jZ,D-j•,&G B&jZ,> !PJA
&`4 J`4
! L`&
>3,&>3
f>3&5 g
E x
6z6€zwuy
E
z6€zwuy
!L`&
jZ, tSuyr tuSr6 mtSyr € tmuy
j•,&G wSr yyS66 mrSr €Sr mxu
`= -$1,445
3.2. Chi phí kiệt quệ tài chính khi lâm vào tình trạng kiệt quệ nhưng chưa phá
sản
OA&?,&5-,B&G;D-,>@>37B&5>C 5>-&[T?b
•UA0W&D@S&"G-?,&5><>@•2>&'•<>3AG8&>YEB,
FS?,&5><,8D&5AG7&&' 8D- J&1><c]&S
>3AU>FD->,>•HFAA3,>@>37B&5>C 5^!SA>3&2D-`
LOL' J?,&5c]&S> !&?,; > bC !'GF&&pNL8
L.LUC !U>L>]&D',7>L=SL4 >.D->-&>3F&' -!?bLU>@>37
&[B&5>C 5>-&[,
9P^!&Q`LO>!D@c>& >J&L&>3>>3.Q2?,
&5>@N. >&C !'GF&3&7Š2@/SD@>USNL8P?#D-
>M&5a>3X/&oL<L\!>&5>7&D'[2FYLZ ^>&5&[
GVHD: PGS.TS. NGUYỄN THỊ LANH Trang
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHIÊU ?6::;-
&>&U2&[B&5>C 5>-&[SL[G-&[2a>3X/&oSD-&
[&>&U-!3^>BZL&' -!iL.F&N>OC a>3X
/&o.
&ALO>!I&3 G3•&Gj=>`4D-=>>3&&U LG. -
I`LOT[G-&LJ2O>!3&2G-=>.Q&B
0A;LJ&BU>,2O>!f>j,&>3`g
IO>!I&3 G3•&Gjf&>3`g
JG ; !< t6 tr6 3&&U LG. -
-&AJL u6 r6 I`4>.Q
`>-&A t66 t66 `FD-DJI
&AdO>!D!FC &' fD.F>C 4>}G5F>J&. gD-G;D-,>@>37
B&5>C 5>-&[0A;LJ&BU>,2O>!f>j,&>3>>3.QgG9-!
.
IO>!I&3 G3•&Gjf&>3>>3.Qg
JG ; !< t6 tr 3&&U LG. -
-&AJL 6 r I`4>.Q
`>-&A t6 t6 `FD-DJI
9-!S>>^!>`&>3>>3.Q2?,&5f6tg‰&>3F2?,
&5ftr6gO>!I&3 G3•&GjLG;D-,>@>37B&5>C 5D'>-&[
&LJO>!fL]>Q&G-2?,&5gA&G-@L<&9?,
&5D.F>C >@>37BBV-!n&&ALG->3&&U 2?,&5
iL,7>3,DX=>VpD-?,&5L2>&'%>L<O>!B•,?-&
,7>L=>=>Vp
&LJO>!=>DTB[P[+>LG-NB&<,>L4 >.D-&UG.F,7>
L=2O>!SX2F>@BO
1!>@@FS&LJO>!i>M&5>3X/& L;!
3.2.1 Trò chơi thứ nhất : Chuyển dịch rủi ro
&Ad?,&5t6>&'%>S/=&L4 >..
&5>7& ,7><V>&
GVHD: PGS.TS. NGUYỄN THỊ LANH Trang
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHIÊU ?6::;-
4 >.t6 t6fZ ^>6vg t6fZ ^>w6vg
&A?c?ML4 >.-!P$mt !?M-!;S.
&LJ?,&5DbC !U>L>M&5?M-!SD@U ?M>-OS
2Wp f&LJgi+4 U>4> ,7U ?M>^>P7&>@2W
p DbBO^>>@>pD@>&'>M&5?M>M^>G->&'2>3&
2fD@U BO>M&5?MS?,&5TiL&LUAg
0A;LJ&BU>,& B&>M&5?M
IO>!I&3 G3•&Gjf&>3>>3.Qg
JG ; !< t6 t6 3&&U LG. -
-&AJL u u I`4>.Q
`>-&A tu tu `FD-DJI
>^!M? !<DJG ; !<>-&AJL,&5
G^!6t>&'%>L<L4 >.IS> !&?M-!G-&A&>3?,&5
t.2Wp L.F>tD@&>3>3&&U L8c>&Art
3X/&>3L8&N,D^L'I`LO2?,&5FD!i
GF&B&32&3,B&?,>V@&LJ?,&5-L=,->,-D@
C !'GF&2`LOi. >&^+?M32&3,/G-?M
>,-S>+[N><^+?M;&5>M&5>3X/&-!
i;!>JB•,?,&5D-A'B&>U
!.d?c>3X/&-!7^>B&BAVBO>M&5
_Dc-!,,LS>><Zj&[-!G-&[2B&5>C 5>-&
[
3.2.2 Trò chơi thứ hai : Từ chối đóng góp cổ phần
&Ad?,&5>-`&U ,2Wp !>2!L<L.F
G.F>&'6tfD@?,&5BO><B&U3>&'%>gL4 >.,=>?M
&5&rtD-~…rt
0A;LJ&BU>,& B&>M&5?M
IO>!I&3 G3•&Gjf&>3>>3.Qg
GVHD: PGS.TS. NGUYỄN THỊ LANH Trang
MỘT DOANH NGHIỆP NÊN VAY BAO NHIÊU ?6::;-
JG ; !< t6 t 3&&U LG. -
-&AJL r t I`4>.Q
`>-&A t€r t€r `FD-DJI
`&>3?,&5>VG€rt&L&>3>>3.Q>3&&U >V
GtfD@>3&2+L.F>G8&DJutg,LSZZ ^>BO>M&5
_Dc>^/S.&>3A,>3&2G7&G/f>3,>3.QFBO>M
&5_Dcg !&&>3DJ`4>.QBOA&>Vrt->V•
ytS_-L4 >.>-&>3F6t> !&&>3>>3.Q2N•>Vyt
>EGF&[L8L.F !<2F&5>&U-?M?1GF&,?,
&5D->3&2.BOGF&,`LO
.D+!SU >M&5D&5L`4&BOGF&3&,`
LOS,?1?MG/6U 9>&p,32&3,B&?,
BOL`&SP^>B)&>V-,&>32?,&5iL.F&i&p>3&2
D-`LOSD&5L`4L<L4 >.,?MBOGF&3&,
`LOiPPKC ,?1?M?./
3.2.3 Trò chơi thứ ba : Thu tiền và bỏ chạy
;!G->3X/&LA,>Y>3X/&aYJ&L`4oI`LO>@
39>DJ3BK&?,&5LB&5>C 5>-&[>7,>32&3,D'[2
F
I`LO><39>>&'?.&@>E`>EP$>&'%>&' -!?bLU&
>3?,&5Pc>&A.&A[>/J`>E&>3ASD@c>&A>3,&
>3?,&5L.F&‘D&2F
3.2.4 Trò chơi thứ tư : Kéo dài thời gian
&?,&5LB&5>C 5>-&[S2Fi>@N&P =?,
&5A&>>,D-`LO JB•,?-&-G; ->J>P$&' >2
> +>B [?c.>!L`&>2>cBU>,L<j&^ EL=&
>3N2D^L'S&^ B,AG#SR>P>&[D'PA,>3@S&E S>
>3&<’L<G-,BU>C AB&?,>3,V!D‘>J>/,D&>M>U&<
@.MB&5k3,f&LJ>-&[2k33,S=>O>! ^B[`&
GVHD: PGS.TS. NGUYỄN THỊ LANH Trang