Nguyên nhân và tác động Lạm phát

Copyright © 2004 South-Western
Bài 9
Bài 9
Lạm
Lạm
phát: Nguyên
phát: Nguyên
nhân và tác động
nhân và tác động
Copyright © 2004 South-Western
Lạm phát
•
Lạm phát là tình trạng mức giá chung trong nền
kinh tế tăng lên theo thời gian.
Copyright © 2004 South-Western
Lạm phát
•
Tỷ lệ lạm phát (the inflation rate) là phần trăm
thay đổi trong mức giá chung của thời kỳ này
so với thời kỳ trước.
Copyright © 2004 South-Western
Lạm phát
•
Đo lường lạm phát: dùng Chỉ số giá
•
Có 3 loại chỉ số giá thông dụng:
- Chỉ số giá tiêu dùng (CPI):phản ánh mức giá chung của tất cả các
hàng hóa, dịch vụ được người tiêu dùng trong nước mua.
- Chỉ số giá sản xuất(PPI):hay còn gọi là chỉ số giá bán buôn, phản
ánh mức giá bán buôn (từ người sản xuất đến người phân phối)
của các hàng hóa (không tính dịch vụ).

- Chỉ số điều chỉnh GDP:GDP deflator phản ánh mức giá chung
của tất cả các hàng hóa, dịch vụ sản xuất ra trong nước.
Copyright © 2004 South-Western
Copyright © 2004 South-Western
CPI
•
Mức giá chung của nền kinh tế được phản ánh
thông qua chỉ số giá tiêu dùng:
CPI (Consumer Price Index)
•
Ý nghĩa của chỉ số giá tiêu dùng: CPI tăng có
nghĩa là các gia đình phải chi tiêu nhiều hơn để
duy trì một mức sinh hoạt như trước.
Copyright © 2004 South-Western
CPI
•
Chỉ số CPI đo sự thay đổi giá hàng hoá dịch vụ
mà người tiêu dùng mua và phải trả trong quá
trình tiêu dùng.
CPI
i
là chỉ số giá tiêu dùng năm i
C
ii
là tổng chi tiêu cho tiêu dùng năm i tính theo giá năm i
C
ig
là tổng chi tiêu cho tiêu dùng năm i tính theo giá năm gốc
Copyright © 2004 South-Western
CPI

•
Lựa
Lựa
chọn
chọn
năm
năm
gốc:
gốc:
VD: - Việt Nam chọn năm gốc là năm 2000
- CPI của năm gốc bằng 100
- Tính CPI các năm sau bằng cách lấy giá của
rổ hàng hóa năm đó chia cho giá của rổ hàng hóa
năm gốc, rồi nhân với 100
Copyright © 2004 South-Western
Tính chỉ số giá tiêu dùng

Bước 1: Xác định rổ hàng hóa và số lượng từng hàng hóa

Năm Hoa hồng Bánh mì
2007 2 bông 4 chiếc
2008 2 bông 4 chiếc
2009 2 bông 4 chiếc
Copyright © 2004 South-Western
Tính chỉ số giá tiêu dùng
Bước 2: Xác định giá của giỏ hàng trong mỗi năm
Năm Giá 1 bông hoa
hồng
Giá một chiếc
bánh mì

2007 1 đồng 2 đồng
2008 2 đồng 3 đồng
2009 3 đồng 4 đồng
Copyright © 2004 South-Western
Tính chỉ số giá tiêu dùng
Bước 3: Tính giá rổ hàng hóa
2007
(1 đồng *2 bông hoa hồng)+(2 đồng*4
chiếc bánh mì) = 10 đồng
2008
(2 đồng*2 bông hoa hồng)+(3 đồng*4
chiếc bánh mì) = 16 đồng
2009
(3đồng*2 bông hoa hồng)+(4 đồng*4 chiếc
bánh mì) = 22 đồng
Copyright © 2004 South-Western
Tính chỉ số giá tiêu dùng
Bước 4: Chọn năm gốc (giả sử năm 2007), tính CPI của
từng năm
2007
(10 đồng /10đồng)*100=100
2008
(16đồng/10đồng)*100=160
2009
(22 đồng/10đồng)*100=220
Copyright © 2004 South-Western
Tính chỉ số giá tiêu dùng
•
Tỷ lệ lạm phát
•

Tỷ lệ lạm phát được tính như sau:
Ví dụ: CPI
2007
=100
CPI
2008
=160
Tốc độ lạm phát cả năm 2008 là
Tỷ lệ lạm phát năm 2
=
CPI năm 2 - CPI năm 1
CPI năm 1
× 100
gp2008
=
160 - 100
100
× 100 =
16%
Copyright © 2004 South-Western
Quy mô lạm phát
•
Lạm phát vừa phải: tỷ lệ lạm phát dưới 10%/ năm, khi
tỷ lệ lạm phát thấp hơn tốc độ tăng trưởng GDP, lạm
phát không gây tác động đáng kể đối với nền kinh tế
(mức độ lạm phát cho phép).
•
Lạm phát phi mã: Tỷ lệ lạm phát ở mức 2 chữ số, tình
trạng này kéo dài có thể gây những biến dạng kinh tế
nghiêm trọng

•
Siêu lạm phát: Tỷ lệ lạm phát trên 200%
•
Thiểu phát (disinflation): Tình trạng tỷ lệ lạm phát thấp
(0 –1%) và giảm dần
•
Giảm phát (deflation): Tình trạng mức giá chung trong
nền kinh tế giảm (tỷ lệ lạm phát âm)
Copyright © 2004 South-Western
Vấn đề tính toán chỉ số giá tiêu
dùng
•
Xác định rổ hàng hóa: Lựa chọn những hàng
hóa điển hình và quan trọng đối với người tiêu
dùng. Lựa chọn đầy đủ các hàng hóa đại diện
cho các nhu cầu tiêu dùng khác nhau (thực
phẩm, nhà ở, phương tiện đi lại, quần áo, giải
trí, giáo dục…)
•
Các hàng hóa trong rổ tính CPI được gán các tỷ
trọng theo mức độ ảnh hưởng đến mức sống
người tiêu dùng(các tỷ trọng này được điều
chỉnh theo từng thời kỳ,5 năm 1 lần)
Copyright © 2004 South-Western
Giỏ hàng hóa CPI của Việt nam