sáng kiến kinh nghiệm Hoạt động tạo hình ở trường Mầm non

phần I: mở đầu
I. Lý do chọn đề tài:
- Hoạt động tạo hình là một trong các lĩnh vực hoạt động của xã hội. Xã
hội có văn minh, hiện đại có nhiều công trình xây dựng với những kiểu lối kiến
trúc đẹp cùng với những phơng tiện máy móc hiện đại nh ngày nay là có phần
đóng góp không nhỏ của hoạt động tạo hình.
- Hoạt động tạo hình ra đời từ rất sớm. Từ xa xa con ngời đã biết mô tả lai
cuộc sống của mình qua những bức tranh, những hình vẽ trên vách đá với rất
nhiều hình ảnh sống động nh những cảnh săn bắn, cảnh trồng trọt hay nhảy múa,
những đàn súc vật, muông thú, cỏ cây Các nhà khảo cổ học đã tìm thấy những
tợng đá, tợng đồng những đền đá có hình trạm trổ nằm trong lòng đất - đó là kết
quả tạo hình của loài ngời từ hàng nghìn năm về trớc. Nó gắn liền với nền văn
minh, văn hoá - Tồn tại và phát triển cùng với xã hội loài ngời. Trong đời sống
con ngời hoạt động tạo hình là một hoạt động nghệ thuật, góp phần đem đến cái
đẹp làm phong phú cho đời sống con ngời. Hoạt động tạo hình còn là phơng tiện
quan trọng trong giáo dục trẻ. Nó tác động to lớn trong việc hình thành và phát
triển tính cách cho trẻ Mầm non. Tác dụng tích cực đến 5 mặt giáo dục: Đức, trí
thể mỹ lao động của trẻ ở tuổi Mầm non. Một nhà giáo dục Xô viết đã nói:
Phải giáo dục cho trẻ biết yêu cái đẹp từ tuổi bé nhất vì nó là cơ sở ban đầu cho
việc hình thành nhân cách con ngời .
- Chức năng cơ bản của hoạt động tạo hình là phản ánh hiện thực bằng
hình tợng, nhằm phát triển ở trẻ khả năng cảm thụ và cảm xúc thẩm mỹ, hình
thành tính yêu cái đẹp trong thiên nhiên, với cuộc sống và nghệ thuật Trẻ biết
yêu quý cái đẹp sẽ biết làm theo cái đẹp và cao hơn là biết sáng tạo ra cái đẹp.
Chính vì thế mà hoạt động tạo hình đã hình thành ở trẻ những kỹ năng, kỹ xảo,
năng lực quan sát, phát triển trí nhớ, trí tởng tợng, phát triển về kả năng tri giác
về hình dạng, cấu trúc, mầu sắc của đồ vật bằng mắt một cách có mục đích. Khi
tham gia các hình thức hoạt động tạo hình trẻ tái tạo lại bằng hình tợng các đồ
vật, hiện tợng quen thuộc mà trớc đó chúng đã tri giác dợc. Góp phần đáng kể
tổng hợp, so sánh, khái quát hoá, phát huy tính tích cực t duy trực quan hình t-
ợng. Thông qua đó ngôn ngữ của trẻ cũng đợc phát triển, hoàn thiện dần cảm

xúc. Thẩm mỹ và tính kiên trì bền bỉ, khéo léo nay rât quan trọng bởi tình yêu
đối với cái đẹp là bậc cao của con ngời tình cảm đó không phải là bẩm sinh,
không có sẵn trong mỗi con ngời từ khi lọt lòng mẹ. Một em bé sẽ không có đợc
tình yêu cái đẹp nêu chúng ta không tạo điều kiện để em bé đó đợc tiếp xúc vơi
nhiều cái đẹp xung quanh, không làm cho những đặc điểm sinh động, phong phú
của các sự vật hiện tợng lọt vào các giác quan của trẻ để trẻ dễ chịu. Nếu chúng
ta không biết khêu gợi ở các em về cảm xúc tốt lành về con ngời và làm thức dạy
trong em những gì thân thiết gần gũi khi tiếp xúc với cái đẹp.
- ở trờng Mầm non từ nhiều năm nay, hoạt động tạo hình là một môn học
chính, bao gồm nhiều hoạt động nh: vẽ, nặn, cắt, xé, dán. Đây là một môn học đ-
ợc ngành học rất quan tâm và đạt thành chuyên đề cho những năm học sau.
- Ngành giáo dục - Đào tạo rất quan tâm tới hoạt động tạo hình đã chỉ đạo
cho ngành học mấm non đi sâu vào chuyên đề này. Mở các cuộc thi: Giáo viên
giỏi chuyên đề tạo hình và các cuộc thi Bé khéo tay các cấp cho trẻ. Đặc biệt
đã thực hiện trong bộ môn này trong chơng trình bồi dỡng chuyên môn nghiệp
vụ. Vì thế trờng Mầm non số I đã rất quan tâm, đầu t về cơ sở vật chất trang
thiết bị tài liệu, bồi dỡng đội ngũ giáo viên, vận động phụ huynh giúp đỡ về cơ
sở vật chất để thực hiện môn hoạt động tạo hình. Xong kết quả ở một số tiết cha
cao. Trẻ thực hiện ở mức độ khá giỏi ít, thực hiện đạt yêu cầu còn nhiều. Là một
giáo viên trực tiếp giảng dạy trên lớp tôi chọn đề tài này để nghiên cứu, mong
muốn qua thực hiện tìm ra đợc những phơng pháp, biện pháp hay, tích cực góp
phần nâng cao chất lợng giáo dục trong trờng Mầm non.
II. Mục đích nghiên cứu
2
- Tôi quyết định chọn đề tài này với mục đích bớc đầu tìm hiểu thực trạng
của hoạt động tạo hình và áp dụng các phơng pháp trong việc dạy tạo hình để
nâng cao chất lợng dạy hoạt động tạo hình ở trẻ mẫu giáo. Từ đó vận dụng
những những kiến thức có sẵn và qua học hỏi để nghiên cứu và áp dụng phơng
pháp vào môn tạo hình nhằm phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh phù
hợp với mục đích giáo dục và trình độ nhận thức của trẻ nhà trẻ .

Iii. Nhiệm vụ nghiên cứu
1. Nghiên cứu lý luận.
- Tìm hiểu cơ sở lý luận về sự hứng thú và đặc điểm nhận thức của trẻ về
phơng pháp dạy hoạt động tạo hình và xếp hình.
2. Nghiên cứu thực nghiệm
- Thực trạng của việc áp dụng các phơng pháp trong môn tạo hình và hứng
thú của trẻ với môn học.
3. Nghiên cứu việc ứng dụng:
- Đề xuất các biện pháp thông qua việc nghiên cứu, đánh giá đúng để rút
ra kết luận, tìm ra đợc những biện pháp hay, phơng pháp dạy tích cực, tác động
tốt đến trẻ góp phần nâng cao chất lợng giảng dạy và phát huy hết khả năng ở
trẻ.
IV. Đối tợng và phạm vi nghiên cứu
1. Đối tợng nghiên cứu:
Hoạt động tạo hình cho học sinh mầm non lớp 5 - 6 tuổi .
2. Phạm vi nghiên cứu:
Học sinh lớp 5 - 6 tuổi - Trờng Mầm non số 1 - Thị trấn Than Uyên
V- Các phơng pháp nghiên cứu:
- Phơng pháp điều tra, khảo sát thực nghiệm.
- Phơng pháp nghiên cứu lý luận.
- Phơng pháp so sánh.
- Phơng pháp thống kê.
3
- Phơng pháp ứng dụng thực nghiệm giáo dục.
- Phơng pháp đánh giá kết quả.
phần iI: Nội dung
I - cơ sở lí luận của đề tài.
1. Vài nét về nghệ thuật tạo hình.
- Nghệ thuật tạo hình là môn gọi chung cho một nhóm tạo hình sáng tác
nghệ thụât, nhằm tái hiện hiện thực cuộc sống, con ngời và thiên nhiên, đợc cảm

thụ bằng các giác quan và sự cảm nhận tinh tế bằng màu sắc, đờng nét thông qua
chủ đề sáng tạo nhất định, cải tạo nó theo quy luật của sáng tạo, gửi gắm vào đó
tâm hồn của ngời nghệ sỹ tạo ra những giá trị thẩm mỹ cho xã hội. Chúng đợc
tồn tại trong không gian và thời gian. Là một trong những con đờng làm phong
phú sự tiếp xúc của con ngời với hiện thực nhằm tìm hiểu hiện thực thế giới
khách quan.
- Hoạt động tạo hình là một loại hình nghệ thuật hấp dẫn đối với trẻ. Đã đ-
ợc xếp vào trong chơng trình học tập của trẻ ở trờng mầm non. Đó là phơng tiện
quan trọng trong giáo dục thẩm mỹ và có tác dụng to lớn trong việc hình thành
nhân cách cho trẻ ở lứa tuổi mầm non. Phát triển ở trẻ khả năng cảm thụ và cảm
xúc thẩm mỹ. Bồi dỡng thị hiếu thẩm mỹ, hình thành tình yêu với cái đẹp trong
thiên nhiên, cuộc sống, con ngời và nghệ thuật, phát triển trí nhớ, trí tởng tợng,
sáng tạo của trẻ. Có thể nói không có trẻ nào lại không thích ngắm nhìn những
bức tranh, những đồ vật trang trí đẹp. Đặc biệt trẻ thích tự ngắm nhìn những sản
phẩm do chính trẻ làm nh vẽ hay nặn ra còn ngời, con vật hay những đồ vật và tự
cho là đẹp. Chúng ta thờng hay bắt gặp những Hoạ sỹ tí hon say sa ngồi hàng
giờ, chúng vẽ la liệt khắp nơi nh trên giấy, trên bảng, trên tờng, trên nền nhà
bằng các phơng tiện nh phấn, than, bút chì, bút sáp Và qua những sản phẩm thể
hiện t duy còn đơn giản, nông cạn, đờng nét nguệch ngoạc, méo mó, cho ta thấy
4
nhận thức t duy của trẻ còn hạn chế. Nhng ta thấy trong các tác phẩm của trẻ đã
bộc lộ tính t duy của trẻ và đem đến cho chúng ta sự bất ngờ thú vị bởi cái ngộ
ngĩnh, ngây thơ đáng yêu trong những đờng nét nguệch ngoạc màu sắc loè loẹt
ấy chính là bớc khởi đầu của sự tạo ra cái đẹp.
- Nguồn cảm hứng vẽ đẹp trong thiên nhiên, trong xã hội và tình yêu cuộc
sống đã giúp trẻ có đợc những xúc cảm, tình cảm tốt. Trên cơ sở đó trẻ bộc lộ
những t tởng, tình cảm, trí nhớ, trí tởng tợng sáng tạo bằng những đờng nét hình
học đơn giản có tính khái quát cao. Sản phẩm của trẻ đợc tạo ra bằng nguồn cảm
hứng say mê sáng tạo. Tất cả những cảm xúc tình cảm ở trẻ đều đợc phản ánh,
thể hiện rõ rệt qua các sản phẩm của mình. Bởi trong tâm trí trẻ mọi sự vui buồn,

hờn giận, yêu gét, đều đợc thể hiện rõ ràng, vì thế sản phẩm của trẻ bộc lộ rõ ấn
tợng cảm xúc và cách nhìn nhận với lôgíc riêng của trẻ đối với vẻ đẹp đa dạng,
phong phú của thế giới xung quanh.
Vì vậy hoạt động tạo hình trong trờng mầm non có ý nghĩa hết sức quan
trọng trong việc giáo dục thẩm mỹ cho trẻ trong hoạt động tạo hình là sự khai
thác những mặt mạnh của loại hình nghệ thuật. Để giáo dục cho học sinh đặc
biệt là giáo dục trẻ nhỏ về cách nhìn nhận đánh giá cái đẹp, sự say mê, sáng tạo
ra cái đẹp, có lẽ không một loại hình nghệ thuật nào mà kích thích đợc tính sáng
tạo của trẻ bằng hoạt động tạo hinh. Trẻ luôn say mê hứng thú nhng cha có ý
thức đầy đủ trong việc sáng tạo ra cái đẹp trong sảm phẩm của mình một cách
đầy đủ. Do đó trẻ cần đợc hớng dẫn hoạt động tạo hình ngay từ lúc còn nhỏ. Mà
việc đầu tiên là việc tạo điều kiện để trẻ xem nhiều tác phẩm có giá trị. Những
bức tranh là biểu hiện tập trung vẻ đẹp cuộc sống quanh ta đợc ngời nghệ sỹ chắt
lọc và thể hiện một cách tinh tế trong tác phẩm. Xem tranh đẹp giúp cho việc
hình thành trong tâm hồn trẻ nhỏ những tình cảm thiết tha đối với thiên nhiên và
con ngời.
2, Các phơng pháp hớng dẫn tạo hình trong trờng mầm non:
a) Phơng pháp trực quan:
5
- Là phơng pháp cho trẻ quan sát trực tiếp đối tợng bằng các giác quan nh
tri giác, xúc giác; giúp trẻ tri giác đầy đủ hoàn thiện khắc sâu trí nhớ về sự vật
hiện tợng.
a1) Sử dụng tranh mẫu: Tranh mẫu đợc sử dụng nhiều trong dạy vẽ, cắt,
dán, xé dùng tranh để cho trẻ quan sát, tranh mẫu phải có kích thớc phù hợp, đẹp
và nội dung phù hợp với yêu cầu giáo dục trẻ.
- Khi sử dụng tranh mẫu cô phải treo nửa tầm quan sát của trẻ, cô phải
phân tích tranh, nhân vật, hình thức thể hiện, bố cục, mầu sắc Cô có thể cùng
trẻ đàm thoại để tìm hiểu, khái quát cảm xúc của trẻ về bức tranh.
a2) Sử dụng mô hình mẫu: Thờng đợc sử dụng nhiều nhất trong các tiết
học nặn, thì những mẫu nặn cho trẻ quan sát đó chính là mô hình. Mô hình mẫu

cũng có thể sử dụng cho các loại hình tạo hình thù nh xâu hạt, xếp hình, gấp, đan
giấy, có thể dùng giới thiệu cho bài vẽ mô hình mẫu là sự mô phỏng lại hình
khối, mầu sắc của vật thể bằng nhiều chất liệu khác nhau.
Ví dụ:
- Đất nặn, gỗ, nhựa, vải mô hình mẫu tuỳ theo yêu cầu của từng bài và ở
từng đối tợng mà chúng ta đơn giản cách điệu từ những hình khối cơ bản ghép
lại hay giữ nguyên vật thật. Không nên sử dụng mô hình quá nhỏ, khi sử dụng
vật mẫu nơi có đủ ánh sáng và vừa tầm quan sát của trẻ.
a3) Thao tác mẫu của cô: Chủ yếu sử dụng trong thể loại hoạt động tạo
hình theo đề tài. Mục đích giúp trẻ nắm đợc các chức năng để thể hiện, tạo hình
và phơng pháp thể hiện sản phẩm. Cô thao tác phải chính xác, rõ ràng, thuần
thục, trong thể hiện mẫu khi trình bầy kỹ năng cô phải làm chậm, dứt khoát và
phải có lời phân tích diễn giải. Những kỹ năng ôn cô có thể gọi trẻ trình bầy lại
thao tác nhanh hơn.
- Một số kỹ năng khó hoặc mới, một số biểu tợng khi thấy cần thiết nhng
cô phải thao tác nhanh và không cần phân tích kỹ. Khi làm thao tác cô phải để
trẻ nhìn rõ, sắp xếp chỗ ngồi sao cho hợp lý hoặc cô có thể dùng mặt bảng để
làm thao tác.
VD: Nặn, dán mẫu:
6
a4) Sử dụng vật thật: Trong các tiết học cô có thể sử dụng vật thật cho trẻ
quan sát, giúp cho trẻ tri giác một cách cụ thể cấu trúc của vật thể đó và có biểu
tợng thực của nó.
Thờng cô chỉ sử dụng trong phần giới thiệu bài cho trẻ để gây cảm xúc
thật. ở ngoài tiết học cô có thể cho trẻ quan sát vật thât để trẻ quan sát.
b. Phơng pháp sử dụng lời nói.
b1) Phơng pháp thuyết trình giảng giải:
Là phơng pháp dùng lời nói để gợi mở, dẫn dắt phân tích giải thích giúp
trẻ nắm bắt đợc những vấn đề cần truyền đạt. ở phơng pháp này thông tin dợc
truyền đạt bằng lời nói đến ngời lĩnh hội thông tin. Trong các tiết học ở trờng

mầm non phơng pháp này đợc dùng để giới thiệu bài gợi cảm xúc, giải thích theo
thiên nhiên hay giải thích theo các mẫu.
b2) Phơng pháp vấn đáp: Là phơng pháp một ngời đặt ra câu hỏi để ngời
khác suy nghĩ trả lời theo từng câu hỏi. Phơng pháp này sử dụng tìm hiểu khai
thác hoặc kiểm tra đối tợng và đợc sử dụng trong các tiết dạy ở trờng mầm non.
VD:
- Khai thác khả năng quan sát, khả năng t duy, nhận biết của mình theo
gợi ý của cô giáo, câu hỏi của cô phải ngắn gọn dễ hiểu, phù hợp với trẻ, không
nên đặt ra những câu hỏi chung chung. Khi đặt ra câu hỏi thì cô cần phải chuẩn
bị trớc câu trả lời,khi trẻ trả lời cha chính xác cô có thể giúp trẻ trả lời.
b3) Phơng pháp đàm thoại.
Cô cùng trẻ trao đổi nội dung đề tài, cần sắp xếp bố cục mầu sắc để tạo ra
một sản phẩm đẹp .
Cô có thể dùng hệ thống các câu hỏi có tính chất gợi ý giúp cho trẻ suy
nghĩ và tự trình bầy ý tởng của mình. Trong quá trình đàm thoại, cô luôn phải
tôn trọng ý kiến của trẻ, khi trẻ cha hiểu hết vấn đề cô có thể gợi ý cho trẻ. Khi
trẻ đa ra những ý tởng vợt qua khả năng của trẻ thì cô giúp trẻ chuyển hớng sang
đề tài khác phù hợp với trẻ hơn. Khi diễn ra quá trình trao đổi giữa cô và trẻ trẻ
có thể đa ra câu hỏi để cô giáo giải thích về những vấn đề mà trẻ cha hiểu. Với
phơng pháp này sẽ giúp trẻ t duy tốt hơn về môn tạo hình.
7
c. Phơng pháp luyện tập ( Thực hành ).
Là phơng pháp hớng dẫn trẻ rèn luyện những kỹ năng thao tác, cảm xúc t
duy để trẻ có thể hoàn thành tốt sản phẩm của mình.
Phơng pháp:
+ Rèn luyện kỹ năng quan sát: Trớc hoặc trong khi học bao giờ cũng phải
quan sát các sự vật hiện tợng, mầu săc nhằm giúp trẻ tri giác các đối tợng
nhằm giúp trẻ có trí tởng tợng về hoạt động tạo hình.
+ Cô giáo hớng dẫn trẻ trong quá trình quan sát: Quan sát từ tổng thể đến
chi tiết về hình dạng, cấu tạo, mầu sắc sau đó cô đa ra câu hỏi nhằm giúp trẻ t

duy tốt hơn.
+ Rèn luyện thao tác kỹ năng tạo hình: Để có sản phẩm đẹp cô giáo phải
giúp các em để các em có thêm trí tởng tợng về sản phẩm mình vẽ cả về kỹ
năng, kỹ xảo.
Trớc hết thao tác hớng dẫn mẫu của cô phải chính xác rõ ràng, dễ hiểu,
đặc biệt là trong thể loại tạo hình mẫu. Trẻ nắm đợc trình tự công việc và các
thao tác thể hiện trên cơ sở đó trẻ tự rèn luyện, tìm ra cách thể hiện một cách
sáng tạo độc lập. Trong quá trình trẻ luyện tập cô luôn gợi ý khuyến khích trẻ
tuyệt đối không làm hộ trẻ. Tạo điều kiện cho trẻ làm ở mọi lúc mọi nơi: Trong
tiết học, giờ ra chơi
d) Phơng pháp đánh giá kết quả:
- Thờng ở cuối mỗi giờ học cô giáo bao giờ cũng phải tiến hành nhận xét
đánh giá giờ học và sản phẩm của trẻ.
d1) Nhận xét sản phẩm: Đây là một bớc rất quan trọng trong một tiết học
tạo hình vì nó thể hiện bằng những sản phẩm cụ thể. Cô giáo cần lu ý những vấn
đề sau:
+ Hình thức tổ chức đánh giá nhận xét cô rèn cho trẻ tự giới thiệu sản
phẩm của mình và nhận xét bài của bạn thông qua sự gợi ý của cô giáo. ở thể
loại theo mẫu không cần trẻ giới thiệu sản phẩm của mình và thể loại đề tài và
đặc biệt ở thể loại theo ý thích cô nên khuyến khích cho trẻ tự giới thiệu bài của
mình.
8
+ Nội dung nhận xét đánh giá: Nội dung chủ đề t tởng của sản phẩm, hình
ảnh hình tợng thể hiện bố cục, màu sắc kỹ năng, sự sáng tạo.
d2) Nhận xét đánh giá kết quả giờ học:
- Thờng đợc thực hiện sau khi nhận xét sản phẩm của trẻ cô cần nhận xét
một số mặt sau: ý thức học tập, kết quả sản phẩm kết quả của từng cá nhân và
của cả lớp.
II. Thực trạng các tiết dạy hoạt động tạo hình của
trờng mầm non:

1. Đặc điểm tình hình của lớp:
- Là một lớp học thuộc trờng Mầm Non số 1 - Thị trấn Than Uyên. Tổng
số 37 trẻ, chia ra: Nam = 18, Nữ = 19.
- Giáo viên: Hai giáo viên trên 1 lớp, trình độ: Cao đẳng: 01, Trung cấp
01, thực hiện giảng dạy theo chơng trình đổi mới.
- Nhà trờng đã đợc trang cấp các trang thiết bị về cơ sở vật chất nh bàn
ghế, sách vở, giấy vẽ và các đồ dùng để thực hiện chơng trình nh đất nặn, bút vẽ
màu, bảng vẽ khá đầy đủ.
2. Kết quả nghiên cứu về hoạt động tạo hình:
- Để nhận định rõ về vấn đề này tôi đã tiến hành điều tra kiến thức của trẻ
trong các giờ tạo hình: Theo mẫu, ý thích từng loại: Vẽ, nặn, xé, dán, qua thực tế
tôi thấy: Trẻ rất hứng thú học nhng kết quả còn có những mặt hạn chế. Vì vậy
bản thân tôi phải tìm kiến thức mới lạ, sáng tạo có hiệu quả cao trẻ hứng thú học
hơn.
a) Đối với các tiết dạy theo mẫu: Để có biện pháp nâng cao chất lợng của
các tiết dạy theo mẫu phải thờng xuyên cho trẻ làm quen tác phẩm tạo hình một
cách khoa học giúp trẻ hiểu đợc nội dung của tác phẩm, làm phong phú vốn biểu
tợng cho trẻ vì thế cô cần cho trẻ quan sát nhiều mở rộng tầm nhìn và vốn hiểu
biết cho trẻ. Trong các giờ dạy theo mẫu cô giáo sử dụng phơng pháp trực quan
hình tợng cho trẻ quan sát cẩn thận tranh mẫu qua đó đồ dùng của cô rất phong
phú để sử dụng nh thế nào có thể phát huy hết tác dụng của mẫu cô cần có sự
9
truyền đạt hấp dẫn lôi cuốn trẻ, đặc biệt là các thủ thuật gây hứng thú có tác
dụng kích thích trẻ tập trung vào bài học.
3. Đối với các tiết dạy tạo hình theo ý thích:
- Đây là loại bài mà trẻ dùng cách kiến thức kỹ năng sẵn có để thể hiện
những ý tởng thông qua sản phẩm của mình. Từ ý thức của trẻ cô khuyến khích
và gợi ý cho trẻ hình dung đợc những biểu tợng và tìm ra những kỹ năng thể hiện
sản phẩm. Đối với loại tiết này vai trò của giáo viên rất quan trọng.
Ví dụ 1: Nặn theo ý thích .

- Cô gợi cho trẻ trí nhớ kể về những gì trẻ đã đợc học qua những giờ nặn
mẫu hoặc đã thấy, quan sát đợc ở ngoài giờ học. Những nhận xét này của trẻ rất
quan trọng bở vì trẻ càng nhận xét tinh vi bao nhiêu càng gợi cho trẻ cảm xúc
thực sự từ đó trẻ sẽ sáng tạo có t duy tốt hơn.
- Trong giờ học này nếu nh sự gợi mở, dẫn dắt của cô không khéo, không
sáng tạo sẽ không gây cho trẻ tính tích cực sáng tạo và sản phẩm làm ra rất đơn
giản. Đối với tiết dạy này sự gợi ý của cô là rất ít cô cho trẻ xem một số mẫu và
yêu cầu trẻ nặn lại - nh vậy trẻ sẽ không nghĩ ra đợc cái gì khác ngoài những vật
mẫu mà cô cho xem nên dù phơng pháp có tiến hành đầy đủ các bớc nhng lời
dẫn dắt của cô tẻ nhạt khô khan thì dẫn đến trẻ làm việc không có hiệu quả,
không có hứng thú sản phẩm làm ra không có tính sáng tạo.
Ví dụ 2: Vẽ theo ý thích:
- Với loại bài này cô sẽ nói chuyện với trẻ về những điều trẻ thích: Cây
cối, hoa quả, con vật Hớng trẻ nói về màu sắc hình dáng của chúng theo ý hiểu
của trẻ. Khuyến khích trẻ làm những kỹ năng vẽ đơn giản, phù hợp với bài nh
những nét xiên, nét thẳng, nét cong để tạo nên bức tranh đẹp và tạo nên cho
bức tranh. Sản phẩm của trẻ muôn hình muôn vẻ cô gợi ý cho trẻ nói lên ý định
của mình thể hiện trên bức tranh đó đồng thời cô cần khen ngợi động viên kịp
10
thời. Nhìn chung tiết học tạo hình theo ý thích đòi hỏi cô dẫn dắt một cách khéo
léo linh hoạt.
Ví dụ 3: Xé dán theo ý thích:
- Trẻ đã hoàn thành sản phẩm của mình cô hỏi về ý tởng của trẻ trong bức
tranh, nội dung bức tranh mà trẻ thể hiện khuyến khích trẻ đặt tên cho bức tranh
của mình để động viên khuyến khích trẻ cô giáo phải có nghệ thuật khéo léo,
động viên trẻ sáng tạo theo ý thích của mình.
4. Vài nét về sự hứng thú của học sinh.
- Khi ta nói một học sinh thật sự có hứng thú với hoạt động tạo hình là ta
đã thừa nhận trẻ có ý thức và hiểu rõ ý nghĩa của môn học đối với bản thân mình
qua quá trình tiếp xúc với đối tợng học thì bản thân trẻ mới thấy đợc ý nghĩa của

môn học từ đó tạo cho trẻ có đợc sự say mê hứng thú và trở thành nhu cầu. Khi
đó sẽ trở nên bền vững và sâu sắc ở lứa tuổi mầm non. Hứng thú không bao giờ
hình thành xuất phát từ việc thấy ý nghĩa của việc học tập thích thú theo quan
niệm của trẻ và theo sự cảm nhận của trẻ.
Nh vậy chúng ta thấy:
- Với trẻ tạo hình không phải là một việc nặng nhọc mà tạo hình sẽ giúp
trẻ thoải mái, vui vẻ, trẻ đợc hoạt động tạo hình sẽ xuất hiện những ý tởng mới
phát minh mới. Sự hứng dẫn của cô tác động đến trí tuệ tình cảm của trẻ góp
phần làm cho tâm hồn của trẻ thêm phong phú. Hoạt động tạo hình tạo ra sự
thoải mái vui vẻ ở trẻ gây không khí đoàn kết, làm cho trẻ không bị ức chế trong
quá trình lâu dài. Học sinh sẽ đực củng cố kiến thức Học mà chơi, chơi mà
học .
iii- Những kết quả điều tra khảo sát thực trạng:
- Qua thời gian dạy học và khi trao đổi, thảo luận với đồng nghiệp và trực
tiếp hớng dẫn trẻ tôi nhận thấy.
11
+ So với các môn học khác nh: âm nhạc, môi trờng xung quanh khả
năng học tạo hình của trẻ không cao hơn. Do môn tạo hình đòi hỏi trí thông
minh, tởng tợng sáng tạo và sự khéo léo kiên trì khi thực hiện.
+ Đa số trẻ thờng thích môn tạo hình vì sản phẩm do chính trẻ tạo ra.
Iv. Các giải pháp:
- Hớng dẫn trẻ hoạt động taọ hình thông qua các tiết học ở trờng mầm non
và qua kinh nghiệm thực tê dự các loại tiết học tôi thấy:
- Nhìn chung giáo viên đều nắm vững nội dung phơng pháp và chơng trình
dạy, xong việc vận dụng các phơng pháp, thủ pháp vào trong các tiết dạy hiệu
quả còn cha cao giáo viên đã chú ý làm thế nào để nâng cao chất lợng của trẻ nh-
ng do một số yếu tố chủ quan và khách quan nên kết quả giờ học còn ở mức độ
khác nhau, có cô giáo có năng khiếu tạo hình nhng khả năng ngôn ngữ và s
phạm lại hạn chế, cô làm đẹp, trình bày đẹp các mẫu, biết nhìn nhận đánh giá
sản phẩm của trẻ nhng cô không biết cách trình bày sao cho trẻ hiểu, không giải

thích đợc rõ ràng từng thao tác hay yêu cầu của cô. Giáo viên có trình độ chuyên
môn vững thờng biết tìm ra cho mình những thủ thuật vào phong cách dạy riêng,
lôi cuốn thu hút trẻ. Những giáo viên này thờng kết hợp rất khéo léo các phơng
pháp, thủ pháp và tích hợp đợc nhiều nội dung trong khi học nh Toán, Văn học,
Môi trờng xung quanh nên kết quả đạt đợc rất khả quan.
- Cô giáo cần có sự chuẩn bị chu đáo luyện tập kỹ càng bình tĩnh, tự tin,
có sự ứng xử linh hoạt của cô bên cạnh đó cơ sở vật chất cũng là một yếu tố
không nhỏ từ những đồ dùng, đồ chơi sẵn có sẽ làm cho sự chuẩn bị của cô về đồ
vật và các giờ học thêm phong phú sinh động.
Phần iii: Kết luận và kiến nghị
- Qua thực tế nghiên cứu và giảng dạy tôi thấy hoạt động taọ hình là một
phơng pháp - hình thức tổ chức dạy học, góp phần phát huy tính tích cực của trẻ.
Bởi học sinh mầm non mang tính đặc trng Học mà chơi, chơi mà học . Tiết tạo
hình giúp trẻ phát huy tính sáng tạo vốn có của trẻ.
12
Tóm lại:
- Cô giáo là ngời trực tiếp đào tạo thế hệ con ngời mới xã hội chủ nghĩa.
Mỗi ngời giáo viên chúng ta đều phải cố gắng hết mình ở mọi lĩnh vực, mọi hình
thức, hãy không ngừng say mê học hỏi những kiến thức mới lạ, tìm tòi sáng tạo,
cố gắng trau dồi các kinh nghiệm giảng dạy sao cho bài dạy ngày càng hay hơn,
chất lợng tiết dạy ngày càng tốt hơn. Đáp ứng đợc nhu cầu của xã hội ngày càng
đổi mới và tiến bộ nhằm chuẩn bị cho trẻ những cơ sở đầu tiên của nhân cách
con ngời mới xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
1. Kết luận:
- Sau khi thực hiện sáng kiện đổi mới mặc dù còn nhiều hạn chế cần phải
rút kinh nghiệm và tiếp tục nghiên cứu để ứng dụng vào thực tiễn lớp học. Tôi
nhận thấy việc đổi mới có ý nghĩa rất quan trọng, nó giúp cho bản thân tôi củng
cố thêm lòng nhiệt huyết thêm yêu trẻ. Đợc sự động viên của Ban Giám hiệu,
của tổ chuyên môn, Tôi có thêm niềm phấn khởi để tiếp tục học hỏi nghiên cứu,
tìm ra đợc những hình thức mới để tránh sự nhàm chán, lặp lại, trong các tiết

dậy. Thực hiện chơng trình đổi mới, học sinh không còn thấy khó khăn, gò bó
trong các môn học, nhất là môn giáo dục tạo hình, mà tạo cho trẻ thấy yêu thích
bộ môn hơn.
Khi thực hiện sáng kiến, học sinh của lớp do tôi phụ trách tự tin, nhanh
nhẹn, hoạt bát hơn, trẻ đợc phát triển ngôn ngữ t duy, rèn luyện sự khéo léo của
đôi bàn tay, từ đó trẻ hứng thủ với các môn học khác, và thích khám phá thế giới
gần gũi xung quanh trẻ hơn.
2. Kiến nghị:
2.1 Đối với học sinh:
- Cần phải rèn luyện ở mọi lúc mọi nơi
- Cần có đồ dùng sáng tạo của cô
2.2 Đối với Phụ huynh:
- Hiểu sâu sắc hơn về ngành học mầm non
13
2.3 Đối với các cấp, các ngành có liên quan:
- Tăng cờng cơ sở vật chất, trang thiết bị giáo dục cho các trờng mầm non, nhằm
nâng cao chất lợng dạy và học cho học sinh.
- Quan tâm giúp dỡ tạo điều kiện để việc thực hiện chuyên đề giáo dục tạo hình,
cũng nh các chuyên đề khác ở trờng mầm non đạt chất lợng cao.
Trên đây là một số kinh nghiệm, mà bản thân tôi đã đúc rút đợc trong quá
trình giáo dục tạo hình cho học sinh mầm non, tuy nhiên trong quá trình nghiên
cứu và trình bày còn nhiều hạn chế, rất mong đợc sự đóng góp của các đồng
nghiệp về kinh nghiệm, để chuyên môn của tôi đợc hoàn thiện hơn./.
Than Uyên, ngày 12 tháng 10 năm 2008
Ngời viết
Bùi Thị Phơng Hồng
14