Nam Nguyễn Hoài _ K208qt
PHÂN HIỆU ĐẠI HỌC
ĐÀ NẴNG TẠI KON TUM
----------
TIỂU LUẬN
Về mức độ hiểu biết của người dân trong việc sử sụng mũ bảo
hiểm xe máy hiện nay trên tỉnh Kon Tum
Giảng viên hướng dẫn:
Người thực hiện: Nguyễn Hoài Nam
Lớp: K208QT
Kon tum, Ngày 20 tháng 3 năm 2011
1
Nam Nguyễn Hoài _ K208qt
ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
PHÂN HIỆU KON
TUM
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT
NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
Tiểu Luận
Về mức độ hiểu biết của người dân trong việc sử sụng mũ bảo
hiểm xe máy hiện nay trên tỉnh Kon Tum
Phần I/ Mở đầu
1. Lý do chọn đề tài :
Liên quan đến tình hình tai nạn giao thông , đã có nhiều con số, nhiều hình
ảnh, bài viết, phóng sự…làm chúng ta phải giật mình. Theo số liệu thống kê thì số
vụ tai nạn giao thông có nguyên nhân liên quan tới xe máy chiếm trên 70%. Trong
các chấn thương do tai nạn giao thông liên quan tới xe máy thì chấn thương sọ não
chiếm khoảng 2/3 và tỷ lệ tử vong rất cao hoặc mang di chứng nặng nề trở thành tàn
phế. Như vậy, có thể nói, chấn thương sọ não chiếm đến 46,67% các vụ tai nạn giao
thông - một con số kinh khủng và rùng rợn. Mũ bảo hiểm là hình thức bảo hiểm
chính cho người điều khiển xe hai bánh. Việc không đội mũ bảo hiểm có thể làm
tăng nguy cơ chấn thương đầu ở người điều khiển xe hai bánh lên gấp 3 lần. Mặt
khác, mũ bảo hiểm có thể làm giảm đến 80% lượng chấn thương đầu nghiêm trọng
và gây chết người. Nhằm giảm thiểu số vụ tai nạn giao thông trên đất nước Việt
Nam và tương lai sẽ vươn xa ra toàn cầu đồng thời giải quyết vấn đề gây rụng tóc,
giảm sự tạo gàu và giảm sự khó chịu khi đội mũ bảo hiểm cho mọi người tham gia
giao thông trên mọi nẻo đường.
Mặc dù, tác dụng của mũ bảo hiểm là không thể phủ nhận, nhưngvẫn còn
quá nhiều người đi xe máy không đội MBH hoặc đội mũ không cài quai trên đường
phố, bất chấp những nỗ lực của lực lượng chức năng. Thanh niên vi phạm nhiều
nhất. Nguy hiểm hơn, nhiều người đối phó với lực lượng TTKS bằng cách sử dụng
những loại MBH không rõ nguồn gốc xuất xứ, chất lượng kém và giá... siêu rẻ.
Mũ bảo hiểm đang là mặt hàng “hot” trên thị trường hiện nay, nhiều đại lý
bán mũ bảo hiểm đã hết hàng, nhưng mũ bảo hiểm nhái, nhập lậu vẫn đang xâm
nhập, bán tràn lan. Đây chính là những khó khăn mà người dân gặp phải khi chọn
lựa một sản phẩm an toàn để tham gia giao thông. Đây chính là những khó khăn mà
người dân gặp phải khi chọn lựa một sản phẩm an toàn để tham gia giao thông.
Chính vì vậy nên tôi đã lựa chọn đề tài “ Chất lượng mũ bảo hiểm”. Qua đây
tôi hi vọng sẽ cung cấp cho các bạn một số thông tin về việc lựa chon mua mũ bảo
hiểm có chất lượng tốt.
2. Bố cục
Phần I : Lời mở đầu
2
Nam Nguyễn Hoài _ K208qt
Phần II : Nội dung
+ Bản chất về chất lượng
+ Thực trạng và tồn tại chất lượng của MBH hiện nay
Phần III : Kết quả nghiên cứu và đề xuất
Phần II/ Nội dung
I. Bản chất về chất lượng
1. Chất lượng và chất lượng sản phẩm:
Chất lượng sản phẩm là một phạm trù rất rộng và phức tạp, phản ánh tổng
hợp các nội dung kĩ thuật, kinh tế và xã hội. Do tính phức tạp đó nên hiện nay có rất
nhiều quan niệm khác nhau về chất lượng sản phẩm. Xuất phát từ sản phẩm :“ Chất
lượng là tập hợp những tính chất của sản phẩm để chế định tính thích hợp của nó
nhằm thỏa mãn những nhu cầu xác định phù hợp với công dụng ”. Xuất phát từ phía
nhà sản xuất: “ Chất lượng là sự hoàn hảo và phù hợp của một sản phẩm với một
tập hợp các yêu cầu, tiêu chuẩn hay các quy cách đã được xác định trước”. Xuất
phát từ thị trường, thể hiện từ phía khách hàng: “ Chất lượng là sự phù hợp của sản
phẩm và dịch vụ với mục đích sử dụng của người tiêu dùng”; Thể hiện về mặt giá
trị: “ Chất lượng được hiểu là đại lượng được đo bằng tỉ số giữa lợi ích thu được từ
tiêu dùng sản phẩm với chi phí bỏ ra để đạt được lợi ích đó”; Xuất phát về mặt cạnh
tranh: “ Chất lượng là cung cấp các thuộc tính mà mang lại được những lợi thế cạnh
tranh nhằm phân biệt những sản phẩm đó với những sản phẩm khác cùng loại trên
thị trường”. Còn theo tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế ISO 9000: “ Chất lượng là
mức độ thỏa mãn tạp hợp các thuộc tính đối với các yêu cầu đã nêu ra hay tiềm ẩn”.
Mỗi sản phẩm đều cấu thành bởi rất nhiều các thuộc tính có giá trị sử dụng
khác nhau nhằm đáp ứng nhu cầu của con người. Chất lượng của các thuộc tính này
phản ánh mức độ chất lượng đạt được của sản phẩm đó. Mỗi thuộc tính chất lượng
của sản phẩm thể hiện thông qua một tập hợp các thông số kinh tế - kĩ thuật phản
ánh khả năng đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng.
Những thuộc tính chung nhất phản ánh chất lượng sản phẩm gồm:
Các thuộc tính kĩ thuật : phản ánh công dụng , chức năng của sản phẩm.
Các yếu tố thẩm mỹ : Sự hợp lý về hình thức, kết cấu, kích thước, màu sắc,
tính thời trang, tính cân đối, sự hoàn hảo.
Tuổi thọ của sản phẩm: Là yếu tố quan trọng trong quyết định lựa chọn mua
hàng của người tiêu dùng.
Độ tin cậy của sản phẩm: Phản ánh chất lượng của một sản phẩm và đảm
bảo cho doanh nghiệp có khả năng duy trì và phát triển thị trường của mình.
Độ an toàn của sản phẩm: Là yếu tố tất yếu, bắt buộc phải có đối với mỗi sản
phẩm trong điều kiện tiêu dùng hiện nay.
Mức độ gây ô nhiễm của sản phẩm: Là một yêu cầu bắt buộc các nhà sản
xuất phải tuân thủ khi đưa sản phẩm của mình ra thị trường.
3
Nam Nguyễn Hoài _ K208qt
Tính tiện dụng: Phản ánh những đòi hỏi về tính sẵn có, tính dễ vận chuyển,
bảo quản, dễ sử dụng của sản phẩm và khả năng thay thế khi có những bộ phận bị
hỏng.
Tính kinh tế của sản phẩm: Tiết kiệm nguyên liệu, năng lượng trong sử dụng
trở thành một trong những yếu tố quan trọng phản ánh chất lượng và khả năng cạnh
tranh của các sản phẩm trên thị trường.
Như vậy chất lượng sản phẩm được tạo ra bởi toàn bộ thuộc tính của sản phẩm có
khả năng thỏa mãn nhu cầu vật chất hữu hình và vô hình của người tiêu dùng.
2. Mũ bảo hiểm và chất lượng mũ bảo hiểm:
Trên thị trường hiện có ba loại nguyên liệu dùng để sản xuất vỏ ngoài của
mũ bảo hiểm, gồm : PVC, ABS và composite.
Người tiêu dùng đang ưa chuộng loại mũ bảo hiểm có vỏ ngoài làm bằng PVC: do
ưu điểm nhẹ, trong khi loại sử dụng nguyên liệu ABS hay composite dù bền hơn,
chắc chắn hơn nhưng có nhược điểm là nặng nên ít được chuộn. Tuy nhiên, điểm
cốt lõi là dù vỏ mũ bảo hiểm bên ngoài làm bằng chất liệu gì đi chăng nữa, nhưng
lớp xốp bên trong mới là phần bảo vệ chính của mũ bảo hiểm. Lớp xốp càng có tỉ
trọng cao thì khả năng hấp thụ xung động khi bị va đập hoặc té ngã càng được an
toàn.
Thị trường mũ bảo hiểm đang sôi động trở lại sau khi có thông tin sẽ bắt
buộc người tham gia giao thông phải đội mũ trên mọi tuyến đường. Tuy nhiên,
trước "mê hồn trận" mũ bảo hiểm hiện nay, người tiêu dùng vẫn rất dễ rơi vào cảnh
"tiền mất tật mang" khi hàng thật - giả vẫn nhập nhèm "tranh tối tranh sáng". Đáp
ứng nhu cầu thị trường, các nhà sản xuất đã rất nhanh nhạy tung ra rất nhiều sản
phẩm, đa dạng về giá cả lẫn mẫu mã. Sản phẩm gồm có hàng trong nước, hàng nhập
khẩu, rồi cả hàng nhái, hàng giả kém chất lượng bày bán lẫn lộn, giá bán theo kiểu
"tăng dần đều".Một chiếc mũ bảo hiểm trên thị trường hiện có giá trong khoảng từ
65.000 đến... 600.000 đồng/cái. Rẻ hơn nữa là loại mũ đầu trọc làm bằng nhựa thủ
công chuyên dùng đối phó với công an, giá chỉ 12.000-15.000 đồng/cái. Hiện nay
trên thị trường, sản phẩm của các hãng có tên tuổi như Apollo có giá bán khoảng
300.000 đồng/cái, Amoro xịn: 120.000 đồng/cái, "dởm" 60.000 đồng/cái; Protec,
Zeus, LuckyStar đều có mức 150.000 - 180.000 đồng/cái.... Các loại mũ của nhiều
nhà sản xuất lớn có chất lượng tốt nhưng do giá thành lại khá cao nên không thuộc
hàng bán chạy. Trong khi đó, mũ bảo hiểm nhập lậu từ Trung Quốc, Đài Loan... với
ưu thế giá rẻ, chất lượng tương đối, mẫu mã phong phú... đang thu hút phần lớn
khách hàng. Sự đa dạng về chủng loại của mũ bảo hiểm khiến người mua không
khỏi băn khoăn khi muốn tìm cho mình một chiếc mũ thực sự đảm bảo chất lượng.
Trong khi đó, rất nhiều mũ bày bán trên thị trường hiện nay không được gắn
nhãn mác cụ thể và nguồn gốc xuất xứ cũng không rõ ràng. Phần đông những người
có nhu cầu tìm mua những chiếc mũ đảm bảo chất lượng cảm thấy "bất an" vì
nguồn gốc xuất xứ. Chỉ tính riêng loại mũ Amoro của Công ty TNHH Amoro Việt
Nam đã có rất nhiều hàng giả, hàng nhái chất lượng kém của các cơ sở sản xuất nhỏ
như Amono, Amore, Amaro... Không chỉ riêng Amoro mà rất nhiều các công ty
khác cũng lâm vào cảnh tương tự. Công ty thiết bị và sản phẩm an toàn Việt Nam
4
Nam Nguyễn Hoài _ K208qt
(Protec) bị "nhái" nhiều quá đành tự bảo vệ mình bằng cách liên tục đổi mới sản
phẩm, màu sắc, mẫu mã.
Trước sự nhập nhèm về chất lượng và nguồn gốc mũ bảo hiểm, câu hỏi đặt ra là làm
sao để người tiêu dùng mua được một chiếc mũ đảm bảo không phải hàng nhái,
hàng giả. Theo bà Trần Thị Nguyệt Anh, Giám đốc Công ty Amoro Việt Nam,
khách hàng nên chọn sản phẩm chính hãng để đảm bảo quyền lợi của mình. Nhiều
nhà sản xuất khác cũng khuyến cáo khách hàng, các sản phẩm đạt tiêu chuẩn kĩ
thuật an toàn thường ghi rõ công ty sản xuất có địa chỉ, xuất xứ và tem công bố đạt
chuẩn chất lượng của Cục tiêu chuẩn - đo lường - chất lượng. Theo đó, vỏ mũ phải
được chế tạo từ nhựa chịu lực tiêu chuẩn quốc tế, ngăn cản được vật cứng, nhọn
đâm xuyên qua mũ, dây đeo và móc khóa có khả năng giữ được mũ trên đầu không
văng ra ngoài khi bị tai nạn.
II. Thực trạng và tồn tại về chất lượng mũ bảo hiểm
1. Chất lượng mũ bảo hiểm và chu kì sống của mũ bảo hiểm
a.Chất lượng mũ bảo hiểm:
Sau khi bộ khoa học, công nghệ và môi trường được chính phủ giao quản lý
chất lượng mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe máy tại nghị quyết số 10/2001/LQ-
CP ngày 31/8/2001, Bộ KHCN đã triển khai thực hiện các biện pháp quản lý chất
lượng mũ bảo hiểm lưu thông trên thị trường. Đối với mũ bảo hiểm sản xuất trong
nước, Bộ đã ban hành quyết đinh số 51/2001/QD-BKHCLMT về việc bắt buộc
công bố phù hợp TCVN 5756:2001. Trình tự, nội dung và thủ tục thực hiện công bố
hàng hóa phù hợp tiêu chuẩn và gắn dấu CS trước khi đưa sản phẩm ra lưu thông.
Còn đối với mũ bảo hiểm nhập khẩu, Bộ KHCN đã ban hành quyết định số
52/2001/QD-BKHCLMT quy định mũ bảo hiểm nhập khẩu phải được kiểm tra chất
lượng, chứng nhận/ thử nghiệm phù hợp TCVN 5756:2001 hoặc tiêu chuẩn nước
ngoài tương đương và phải được in hoặc dán tem chứng nhận hoặc lô gô của tổ
chức chứng nhận, phòng thí nghiệm được chỉ định. Bộ đã giao cho các trung tâm kĩ
thuật TCDLCL 1,2,3 thuộc tổng cục TCDLCL thực hiện việc kiểm tra chất lượng
các lô mũ bảo hiểm nhập khẩu. Đồng thời công bố các tổ chức chứng nhận, thử
nghiệm nước ngoài thực hiện kiểm tra chât lượng mũ bảo hiểm là PSB
Coporation_Singapore và SIRIM QAS Sdn.Bhd_Malaysia.
Theo tông cục TCDLCLVN, hiện nay các chi cục TCDLCL các tỉnh thành phố
trong cả nước đang phối hợp với thanh tra sở KHCN, chi cục QLTT tổ chức kiểm
tra chất lượng mũ bảo hiểm qua báo cáo của 24/64 chi cục TCDLCL, tính đến nay
đã kiểm tra được 210 cơ sở với tổng số 2341 lô mũ lưu thông được kiểm tra với 111
nhãn hiệu mũ ( lô mũ lưu thông trên thị trường thường có số lượng nhỏ trên dưới 10
chiếc ). Qua kiểm tra, lực lượng chức năng đã phát hiện một số sản phẩm bày bán
tại cửa hàng này thì có dấu CS, tại cửa hàng khác thì không( trên cùng một loại sản
phẩm), cá biệt có tới hai dấu CS. Hiện tượng này chứng tỏ có hàng nhái hàng giả
hàng lậu trên thị trường.
Cục quản lý chất lượng hàng hóa cũng cho biết thêm, hiện mũ bảo hiểm sản
xuất trong nước có dấu CS chỉ chiếm 63.4% số lô mũ được kiểm tra, còn lại không
có dấu CS. Mũ bảo hiểm nhập khẩu qua kiểm tra chất lượng trên thị trường chiếm
5
Nam Nguyễn Hoài _ K208qt
21.2% số lô mũ nhập khẩu trong lưu thông được kiểm tra, còn 81.8% số lô mũ được
kiểm tra không qua kiểm tra chất lượng hàng nhập khẩu. Điều này chứng tỏ có một
lượng rất lớn mũ nhập lậu, nhập tiểu ngạch không qua kiểm tra chất lượng hàng
nhập khẩu tuồn vào thị trường Việt Nam.
Qua kiểm tra cũng cho thấy 62.9% số lô mũ lưu thông trên thị trường được
kiểm tra vi phạm nghị định số 89/2006/ND-CP về ghi nhãn hàng hóa, như thiếu tên
hàng hóa, tên và địa chỉ của tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm về hàng hóa. Còn các
lô mũ nhập khẩu phần lớn không có tem chứng nhận/ logo chứng nhận chất lượng,
không rõ xuất xứ. Kết quả thử nghiệm mũ lưu thông trên thị trường Hà Nội, Đà
Nẵng cho thấy 7/15 mẫu (bằng 46.6% ) số mẫu kiểm tra không đạt yêu cầu về chất
lượng.
Đoàn kiểm tra liên ngành tại các tỉnh, thành phố đã nhắc nhở các cơ sở kinh
doanh mũ bảo hiểm vi phạm về chất lượng và ghi nhãn mũ bảo hiểm, đồng thời
hướng dẫn và yêu cầu các cơ sở thực hiện cam kết kinh doanh đúng các quy định
của pháp luật.
Đến thời điểm này hầu hết các tỉnh đều nêu khó khăn về kinh phí kiểm tra,
lấy mẫu, thử nghiệm cho nên chủ yếu kiểm tra ghi nhãn hàng hóa. Việc sử lý chủ
yếu nhắc nhở do cơ quan kiểm tra không có thẩm quyền sử phạt vi phạm hành
chính. Công tác thử nghiệm của các đơn vị được chỉ định còn một số hạn chế, hai
đơn vị được chỉ định của cục đăng kiểm ở Đà Nẵng và thành phố Hồ Chí Minh
không thực hiện thử nghiệm mũ bảo hiểm, trung tâm kĩ thuật đo lường chất lượng 2
chỉ thử được một chỉ tiêu độ đâm xuyên. Để đánh giá chất lượng mũ bảo hiểm
chuyên gia phải tự bỏ tiền mua để đưa đi giám định nhưng mua được cùng một loại
cho đủ 6 chiếc( số lượng tối thiểu cho một mẫu) tại cùng một cửa hàng tại thời điểm
này là rất khó. Còn chờ được đến lúc có kết quả giám định chât lượng thì hàng giả
đã chẳng còn để mà tịch thu tiêu hủy.
Về vấn đề này, trong cuộc họp gần đây với các cơ quan báo chí tổng cục
trưởng tổng cục TCDLCL Ngô Quý Việt đã khằng định, Tổng cục đã chỉ đạo các
đơn vị chức năng lấy mẫu kiểm tra kể cả khi cửa hàng chỉ có duy nhât một chiếc
nếu thây nghi vấn. Đây được xem là biện pháp tháo gỡ khó khăn cho các đơn vị khi
đi kiểm tra trong thời điểm hiện tại.
- Người dân vẫn chưa quan tâm chất lượng mũ bảo hiểm: Nhiều người dân vẫn mua
mũ bảo hiểm chỉ nhằm đối phó. Tuy nhiên, những loại mũ rẻ tiền không rõ nguồn
gốc, nhựa giòn, kính mỏng, cứ rơi là vỡ không thể bảo đảm an toàn cho người tham
gia giao thông. Vì thế, đừng nên tham rẻ mà coi nhẹ tính mạng của mình. Chuyên
viên phòng nghiệp vụ của chi cục QLTT Hà Nội đã thử nghiệm loại mũ không rõ
xuất xứ. Vào thời điểm giá mũ leo thang từng ngày và bị kiểm soát gắt gao, vẫn
không khó khăn gì để mua được một chiếc mũ giá 60000 đồng. Đáp ứng các khách
hàng „mua đối phó là chính“, một bọc mũ bảo hiểm mang tên Amolo, không tem,
không tên- địa chỉ nhà sản xuất, màu mận chín sáng bóng đã được mang ra ấn nhẹ
ngón tay ở mặt trong của mũ, vị chuyên viên cho biết: „độ mềm rất đáng lo ngại so
với mục đích bảo vệ sinh mạng của sản phẩm“.
6
Nam Nguyễn Hoài _ K208qt
- Mũ bảo hiểm cho trẻ em quá thiếu: Hiện tại tìm mua mũ bảo hiểm tốt cho người
lớn đã khó nhưng tìm mua mũ cho trẻ em còn khó hơn nhiều. Đó là tâm sự của
nhiều phụ huynh học sinh. Quả thực các hãng mũ bảo hiểm trước đây hầu hết chỉ
chú ý sản xuât loại mũ cho người lớn. Nên hiện tại nhu cầu mũ bảo hiểm cho trẻ em
rất cao mà các nhà sản xuất không đáp ứng được. Mũ bảo hiểm cho trẻ em không
chỉ hết hàng ở các đại lý sản xuất mũ có tiếng, mà ngay tại các cửa hàng nhỏ cũng
khan hiếm.
Lợi dụng cơ hội này nhiều cửa hàng có mũ bảo hiểm trẻ em đã đẩy giá lên
cao, thậm chí còn đắt hơn giá mũ của người lớn, cái rẻ cũng có giá 140000 đến
150000 đồng dù mũ không phải của hãng có tên tuổi, và không co tem kiểm định.
Có thể thấy các nhà sản xuất ít nhạy cảm với việc này, chỉ có người tiêu dùng chịu
thiệt.
b. Chu kỳ sống của mũ bảo hiểm:
Chu kỳ sống của hàng hóa mô tả sự biến đổi của doanh số tiêu thụ kể từ khi
hàng hóa được tung ra thị trường đến khi rút khỏi thị trường qua 4 giai đoạn: tung
hàng hóa vào thị trường, phát triển, chín muồi, suy thoái.
Mũ bảo hiểm đã được sản xuất lâu nhưng thực sự được chú trọng trong
khoảng thời gian gần đây. Bây giờ mũ bảo hiểm đang ở giai đoạn phát triển. Việc
người đi mô tô, xe máy đội mũ bảo hiểm đã trở nên bắt buộc từ ngày 15/9 nên mặt
hàng này đang bán rất chạy.Vì đội mũ bảo hiểm nhằm bảo vệ tính mạng con người
nên chắc chắn là nó sẽ là mặt hàng tồn tại rất lâu, như một nhu cầu thiết yếu.
2. Chất lượng mũ bảo hiểm và quản trị chất lượng mũ bảo hiểm:
Chất lượng mũ bảo hiểm hiện đang là vấn đề được xã hội quan tâm, khi cả
nước đang trong giai đoạn cao điểm thực hiện Nghị quyết số 32/2007/NQ-CP của
Chính phủ về một số giải pháp cấp bách nhằm kiềm chế tai nạn và ùn tắc giao
thông. Quản lý chất lượng mũ bảo hiểm trong sản xuất, nhập khẩu và lưu thông trên
thị trường có một số vấn đề sau:
- Quản lý tiêu chuẩn, chất lượng mũ bảo hiểm giai đoạn 2001-2005:
Mũ bảo hiểm là sản phẩm đã được xây dựng Tiêu chuẩn Việt Nam : TCVN 5756:
2001 mũ bảo vệ cho người đi môtõ, xe máy và TCVN 6979: 2001 mũ bảo vệ trẻ em
tham gia giao thông trên môtõ, xe máy. Sau khi Bộ Khoa học, Công nghệ và Môi
trường (nay là Bộ KH &CN) được Chính phủ giao quản lý chất lượng mũ bảo hiểm
cho người đi môtô, xe máy (Nghị quyết số 10/2001/NQ-CP ngày 31.8.2001 của
Chính phủ), Bộ đã triển khai thực hiện các biện pháp quản lý chất lượng mũ bảo
hiểm trong sản xuất, nhập khẩu và lưu thông trên thị trường. Đối với mũ bảo hiểm
sản xuất trong nước, Bộ đã ban hành Quyết định số 51/2001/QĐ-BKHCNMT ngày
8.10.2001 về việc bắt buộc công bố phù hợp TCVN 5756: 2001. Trình tù, nội dung
và thủ tục thực hiện công bố hàng hoá phù hợp tiêu chuẩn và gắn dấu CS theo quy
định tại Quyết định số 2424/2000/QĐ-BKHCNMT. Bộ đã giao cho Tổng cục Tiêu
chuẩn Đo lường Chất lượng (TCĐLCL), các Sở KH &CN chỉ đạo các Chi cục
TCĐLCL đôn đốc, giám sát, hướng dẫn các doanh nghiệp sản xuất thực hiện việc
công bố hàng hoá phù hợp tiêu chuẩn và gắn dấu CS trước khi đưa sản phẩm ra lưu
thông. Đối với mũ bảo hiểm nhập khẩu và lưu thông trên thị trường, Bộ KH &CN
7
Nam Nguyễn Hoài _ K208qt
đã ban hành Quyết định số 52/2001/QĐ-BKHCNMT ngày 8.10.2001 về việc quản
lý chất lượng mũ bảo hiểm nhập khẩu dùng cho người đi xe máy, trong đó quy định,
mũ bảo hiểm nhập khẩu phải được kiểm tra chất lượng, chứng nhận /thử nghiệm
phù hợp TCVN 5756: 2001 hoặc tiêu chuẩn nước ngoài tương đương và phải được
in hoặc dán tem chứng nhận hoặc lôgô của tổ chức chứng nhận/phòng thử nghiệm
được chỉ định. Bộ đã giao cho các Trung tâm Kỹ thuật TCĐLCL (Quatest) 1, 2, 3
(thuộc Tổng cục TCĐLCL) thực hiện việc kiểm tra chất lượng các lô mũ bảo hiểm
nhập khẩu; đã công bố (thừa nhận kết quả kiểm tra) các tổ chức chứng nhận /thử
nghiệm nước ngoài thực hiện kiểm tra chất lượng mũ bảo hiểm là PSB Coporation -
Singapore và SIRIM QAS Sdn.Bhd - Malaysia.
Căn cứ vào Quyết định số 51 và Quyết định số 52 nêu trên, có 6 đơn vị được
chỉ định thử nghiệm chất lượng mũ bảo hiểm là Quatest 1, 2, 3 và 3 đơn vị thuộc
Cục Đăng kiểm - Bộ Giao thông Vận tải.
- Quản lý và kiểm tra chất lượng MBH từ 2006 đến nay:
Theo thống kê sơ bộ, cả nước có 37 doanh nghiệp sản xuất mũ bảo hiểm. Trong đó
có 10 doanh nghiệp đã đăng ký 19 nhãn hiệu hàng hoá, còn lại 27 doanh nghiệp sản
xuất mũ không đăng ký nhãn hiệu hàng hoá. Các doanh nghiệp chủ yếu tập trung ở
các tỉnh /thành phố: Hà Nội - 3, Thái Bình - 1, thành phố Hồ Chí Minh - 29, Bình
Dương - 2, Đồng Nai - 1, Hưng Yên - 1. Theo Quyết định số 51, các doanh nghiệp
phải thực hiện công bố hàng hoá phù hợp tiêu chuẩn TCVN 5756: 2001 và gắn dấu
CS lên sản phẩm trước khi đưa ra lưu thông trên thị trường.
+) Kiểm tra chất lượng, ghi nhãn mũ bảo hiểm trên thị trường: Năm 2006, Cục
Quản lý Chất lượng Hàng hoá (QLCLHH) thuộc Tổng cục TCĐLCL đã phối hợp
với các Chi cục TCĐLCL các tỉnh: Hải Dương, Thái Bình tiến hành kiểm tra mũ
bảo hiểm lưu thông trên thị trường. Qua kiểm tra đã phát hiện và xử lý lô hàng gồm
3.000 MBH AZURA của Công ty sản xuất và dịch vụ Rạng Đông (Thái Bình) có vi
phạm về ghi nhãn không đúng quy định. Để triển khai và thực hiện Nghị quyết số
32/2007/NQ-CP ngày 29.6.2007 của Chính phủ về một số giải pháp cấp bách nhằm
kiềm chế tai nạn và ùn tắc giao thông, đồng thời tăng cường phối hợp trong quản lý
chất lượng MBH cho người đi môtô, xe máy; thực hiện chỉ đạo của Bộ KH &CN,
Tổng cục TCĐLCL đã có Công văn số 853/TĐC-QLCLHH ngày 26.7.2007 gửi
Tổng cục Hải quan đề nghị tăng cường phối hợp trong việc kiểm tra chất lượng và
ghi nhãn mũ bảo hiểm nhập khẩu cho người đi môtô, xe máy. Đồng thời, chỉ đạo
Cục QLCLHH thực hiện các biện pháp cấp bách trong công tác kiểm tra, kiểm soát
chất lượng và nhãn hàng hoá MBH lưu thông trên thị trường. Theo thống kê của
Cục QLCLHH, tính đến ngày 12.9.2007, đã có 24/64 Chi cục TCĐLCL tỉnh /thành
phố báo cáo kết quả triển khai đợt kiểm tra chất lượng và ghi nhãn mũ bảo hiểm lưu
thông trên thị trường. Kết quả, đã kiểm tra được 210 cơ sở, với 2.341 lô mũ lưu
thông được kiểm tra (có 249 lô mũ nhập khẩu) với 125 nhãn hiệu mũ. Qua kiểm tra
cho thấy, có một số sản phẩm tại cửa hàng này thì có dấu CS, cửa hàng khác thì
không (cùng một loại sản phẩm). Cá biệt, một số sản phẩm có 2 dấu CS. Hiện tượng
này chứng tỏ có biểu hiện hàng giả, hàng nhái trên thị trường. Mũ sản xuất trong
nước có dấu CS chiếm 63,4% số lô mũ được kiểm tra; không có dấu CS chiếm
8
Nam Nguyễn Hoài _ K208qt
36,6% số lô mũ được kiểm tra; mũ nhập khẩu qua kiểm tra chất lượng chiếm 21,2%
số lô mũ được kiểm tra (còn 78,8% số lô mũ được kiểm tra đã không qua kiểm tra
chất lượng hàng nhập khẩu); 62,9% số lô mũ lưu thông trên thị trường được kiểm
tra vi phạm Nghị định số 89/2006/NĐ-CP như: Thiếu tên hàng hoá, tên và địa chỉ
của tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm về hàng hoá; đối với các lô mũ nhập khẩu
phần lớn không có tem chứng nhận /lôgô chứng nhận chất lượng, không rõ xuất xứ.
Kết quả thử nghiệm mũ lưu thông trên thị trường Hà Nội, Đà Nẵng cho thấy có 7/15
mẫu (46,6%) không đạt yêu cầu. Công tác triển khai chưa được thực hiện đồng bộ ở
các tỉnh /thành phố, một mặt do các Chi cục TCĐLCL chưa chủ động tham mưu, đề
xuất với Sở KH &CN để triển khai thực hiện, mặt khác chưa có sự chỉ đạo đồng bộ
từ các ngành, UBND các tỉnh /thành phố. Hầu hết các tỉnh đều nêu khó khăn về
kinh phí kiểm tra, lấy mẫu, thử nghiệm cho nên chủ yếu là kiểm tra việc ghi nhãn
hàng hoá. Việc xử lý chủ yếu là nhắc nhở (có 2 tỉnh xử lý phạt vi phạm hành chính
với số tiền 9 triệu đồng). Công tác thử nghiệm của các đơn vị được chỉ định còn
một số hạn chế: 2 đơn vị chỉ định của Cục Đăng kiểm ở Đà Nẵng và thành phố Hồ
Chí Minh không thực hiện thử nghiệm mũ bảo hiểm; Quatest 2 chỉ thử được 1 chỉ
tiêu độ đâm xuyên, chỉ có 2 đơn vị thử nghiệm là Quatest 1 và 3 có đầy đủ năng lực
thử nghiệm.
+) Kiểm tra chất lượng mũ bảo hiểm nhập khẩu: Hiện nay, có 3 đơn vị được chỉ
định kiểm tra chất lượng mũ bảo hiểm nhập khẩu là Quatest 1, 2, 3 nhưng hiện tại
chỉ có Quatest 1, 3 có kiểm tra mũ bảo hiểm nhập khẩu. Theo số liệu thống kê từ
năm 2006 đến 30.7.2007, Quatest 1 và 3 kiểm tra được 7 lô hàng, tổng số 34.040
chiếc với 10 nhãn hiệu mũ bảo hiểm đạt tiêu chuẩn chất lượng của 6 quốc gia /khu
vực sản xuất là: Malaysia, Trung Quốc, Nhật Bản, Thái Lan, Đài Loan và Việt Nam
(nhập từ khu chế xuất). Qua kiểm tra, Quatest 1 phát hiện 3 lô hàng với 12.760 mũ
bảo hiểm không đạt. Các lô hàng mũ bảo hiểm nhập khẩu không đạt chất lượng đã
được thông báo tới cơ quan Hải quan để xử lý theo quy định và không cho phép
nhập khẩu vào thị trường Việt Nam. Ngày 26.7.2007, Tổng cục TCĐLCL đã có
Công văn số 853/TĐC-QLCLHH gửi Tổng cục Hải quan đề nghị tăng cường phối
hợp trong việc kiểm tra chất lượng và ghi nhãn mũ bảo hiểm nhập khẩu cho người
đi môtô, xe máy. Ngày 27.8.2007, Bộ KH &CN có Công văn số 2221/BKHCN-
TĐC gửi Ban chỉ đạo 127 TW, Bộ Công thương về việc tăng cường phối hợp kiểm
soát chất lượng mũ bảo hiểm, đặc biệt là kiểm soát mũ bảo hiểm nhập lậu, nhập tiểu
ngạch không qua kiểm tra chất lượng hàng nhập khẩu. Cùng ngày, Bộ đã có công
văn số 2222/BKHCN-TĐC gửi UBND các tỉnh /thành phố, đề nghị chỉ đạo các Sở
KH &CN chủ trì và phối hợp các lực lượng chức năng tăng cường kiểm tra chất
lượng mũ bảo hiểm sản xuất, nhập khẩu và lưu thông trên thị trường. Ngày
5.9.2007, Tổng cục TCĐLCL đã có Công văn số 1058 /TĐC-QLCLHH đôn đốc các
Chi cục TCĐLCL tiếp tục tăng cường phối hợp với các cơ quan liên quan thực hiện
kiểm tra chất lượng MBH theo chỉ đạo tại Công văn số 2222/BKHCN-TĐC. Ngày
18.9.2007, Bộ trưởng Bộ KH &CN đã có Công điện số 2427/CĐ-BKHCN gửi
Giám đốc Sở KH &CN các tỉnh /thành phố trực thuộc Trung ương về việc triển khai
các biện pháp cấp bách để quản lý chất lượng mũ bảo vệ cho người đi môtô, xe
9