MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA HIỆU TRƯỞNG NHẰM NÂNG CAO HIỆUQUẢ SỬ DỤNG THIẾT BỊ GIÁO DỤC Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
“MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA HIỆU TRƯỞNG NHẰM NÂNG CAO HIỆU
QUẢ SỬ DỤNG THIẾT BỊ GIÁO DỤC Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC”

TaiLieu.VN Page 1
I- ĐẶT VẤN ĐỀ
1.Lý do chọn đề tài:
Chúng ta cùng nhân loại đang bước vào thế kỷ XXI, thể kỷ của khoa học và công
nghệ với xu thế hội nhập của nền kinh tế quốc tế ngày càng cao, với sự cạnh tranh trên thị
trường thế giới ngày càng quyết liệt, với sự phát triển như vũ bão của khoa học công
nghệ thông tin Trước tình hình đó, Đảng và Nhà nước ta đã đẩy nhanh sự nghiệp công
nghiệp hoá, hiện đại hoá, trong đó coi “ Giáo dục là quốc sách hàng đầu”, coi con người
là mục tiêu và động lực của sự phát triển. Vì vậy, đòi hỏi ngành giáo dục và đào tạo phải
đào tạo đội ngũ những người lao động tự chủ, năng động, sáng tạo, tiếp cận và làm chủ
được công nghệ tiên tiến, có năng lực giải quyết các vấn đề thực tiễn đặt ra, có khả năng
bắt kịp nhịp điệu phát triển của thời đại; Ngành giáo dục và đào tạo cần thực hiện giáo
dục toàn diện tạo chuyển biến cơ bản về chất lượng giáo dục, tập trung chỉ đạo đổi mới
nội dung chương trình, phương pháp giáo dục. Đặc biệt phương pháp giáo dục cần đổi
mới theo hướng phát huy tính tích cực của người học.
Tại hội nghị lần thứ hai BCH Trung ương Đảng khoá VIII đã khẳng định: “ Đổi
mới mạnh mẽ phương pháp giáo dục và đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn
luyện nếp tư duy sáng tạo của người học. Từng bước áp dụng phương pháp tiên tiến,
phương pháp hiện đại vào quá trình dạy học ”
Đổi mới phương pháp giáo dục nhằm phát huy tính tích cực, phát huy tư duy sáng
tạo của người học được thực hiện theo nhiều cách, trong đó việc sử dụng thết bị giáo dục
(TBGD) là một trong nhữg cách thức phát huy tính tích cực của người học trong quá trình
dạy học. TBGD là một thành tố không thể thiếu được trong quá trình dạy học . Muốn đổi
mới phương pháp dạy học phải đổi mới cả nội dung dạy học, TBGD, tổ chức dạy học và
cách kiểm tra đánh giá.
Trong báo cáo của Ban chấp hành Trung ương Đảng khoá VIII được trình bày tại

Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX đã nhấn mạnh: “ Tăng cường cơ sở vật chất và từng
bước hiện đại hoá nhà trường , lớp học, sân chơi, bãi tập, máy tinh nối mạng internet,
thiết bị học tập và giảng dạy hiện đại, thư viện, ký túc xá ” và “Đổi mới phương pháp
dạy học, phát huy tư duy sáng tạo và năng lực tự đào tạo của người học, coi trọng thực
hành, thực nghiệm, ngoại khoá, làm chủ kiến thức, tránh nhồi nhét, học vẹt, học chay.”
Lý luận dạy học cũng đã khẳng định cơ sở vật chất (CSVC ), TBGD và hầu hết các
sản phẩm khoa học kỹ thuật có chức năng xác định và mang mục đích sư phạm rất cao,
TaiLieu.VN Page 2
chúng chứa đựng trình độ khoa học kỹ thuật, văn hoá nghệ thuật, chứa đựng một tiềm
năng khoa học to lớn đồng thời đóng vai trò là đối tượng chứa nội dung cần nhận thức.
Trong hệ thống giáo dục quốc dân, tiểu học là bậc học nền tảng, là tiền đề để nâng
cao dân trí, là cơ sở ban đầu quan trọng để đào tạo thế hệ trẻ trở thành chủ nhân tương lai
của đất nước. Bản chất của hoạt động nắm tri thức là hoạt động nhận thức, người ta đã
căn cứ vào các giai đoạn và các dạng của quá trình nhận thức để phân chia quá trình nắm
tri thức thành các giai đoạn sau:
-Tri giác tài liệu học tập
- Suy nghĩ về tài liệu học tập
- Củng cố tài liệu
- Vận dụng thực hành
TBGD vừa là nguồn tri thức, vừa là phương tiện chứa đựng truyền tải thông tin
nhằm tích cực hoá quá trình nhận thức, kích thích hứng thú học tập, phát triển trí tuệ, kỹ
năng thực hành của học sinh góp phần nâng cao chất lượng dạy học.
TBGD còn góp phần đảm bảo tính trực quan trong quá trình dạy học, mở rộng khả
năng tiếp cận với các sự vật và hiện tượng, cho phép học sinh có điều kiện tự chiếm lĩnh
kiến thức, hình thành kỹ năng, kỹ xảo.
Để có một TBGD đến từng nhà trường và đến từng giáo viên phải trải qua các giai
đoạn chủ yếu sau: từ chương trình và SGK Xây dựng danh mục trang bị →Xây dựng
đề cương nghiên cứu thể hiện mẫu → Chế thử→ Thực nghiệm→ Hiệu chỉnh và sản
xuất loạt nhỏ→ Sản xuất đồng loạt→ Trang bị đại trà→ Sử dụng và bảo quản để
dùng lâu dài. Trong các công đoạn đó thì quản lý, sử dụng và bảo quản là các khâu cuối

cùng nhưng cực kỳ quan trọng bởi nếu không sử dụng hoặc sử dụng kém hiệu quả thì sẽ
gây nên sự lãng phí hàng ngàn tỷ đồng của Nhà nước và nhân dân, đồng thời không góp
phần đổi mới phương pháp dạy học và không nâng cao được chất lượng dạy học.
Thực tế nhiều năm học qua, trường tiểu học đã có nhiều cố gắng và bước đầu có
thành tích trong việc quản lý sử dụng và bảo quản TBGD , góp phần nâng cao chất lượng
dạy học, song việc làm này còn nhiều hạn chế vì nhiều lý do khác nhau: TBGD còn thiếu
(nhất là các thiết bị hiện đại), chất lượng chưa đồng bộ; ở nhiều nơi có TBGD nhưng giáo
viên chưa chú ý sử dụng thậm chí có nơi giáo viên không biết sử dụng hoặc sử dụng mà
không có hiệu quả. Tình trạng “ dạy chay” còn phổ biến. TBGD phần lớn chỉ được sử
dụng trong các trường hợp đặc biệt như: thao giảng, hội giảng, có đoàn kiểm tra. Công
TaiLieu.VN Page 3
tác quản lý TBGD của hiệu trưởng các trường còn mang tính hành chính, chiếu lệ. Trong
khi đó việc sử dụng TBGD của giáo viên lại chịu ảnh hưởng nhiều từ cách quản lý TBGD
của hiệu trưởng. Do đó vấn đề quản lý TBGD hiện nay đang là vấn đề bức xúc đặt ra,
được nhiều nhà quản lý quan tâm.
Từ những lý do trên và với mong muốn tìm được các biện pháp quản lý góp phần
nâng cao hiệu quả sử dụng TBGD ở trường tiểu học nên tôi đã chọn đề tài: Một số biện
pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng TBGD ở trường
tiểu học Tiên Tiến.
2. Mục đích nghiên cứu:
Đề xuất và lý giải một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng
TBGD ở trường tiểu học.
3 . Đối tượng và khách thể nghiên cứu:
3.1. Đối tượng nghiên cứu:
Biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng TBGD ở
trường tiểu học
3.2.Khách thể nghiên cứu
Cán bộ giáo viênTrường tiểu học Tiên Tiến huyện Phù Cừ tỉnh Hưng Yên.
4. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
4.1 Giới hạn nghiên cứu

Giáo viên Trường tiểu học Tiên Tiến huyện Phù Cừ tỉnh Hưng Yên.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Trường tiểu học Tiên Tiến huyện Phù Cừ tỉnh Hưng Yên.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu :
- Nghiên cứu cơ sở lý luận và cơ sở pháp lý của việc quản lý sử dụng TBGD ở
trường tiểu học.
- Tìm hiểu thực trạng quản lý, sử dụng TBGD ở trường tiểu học Tiên Tiến huyện
Phù Cừ tỉnh Hưng Yên.
TaiLieu.VN Page 4
- Trải nghiệm một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng TBGD
ở trường tiểu học Tiên Tiến.
6. Phương pháp nghiên cứu:
6.1 Nhóm các phương pháp nghiên cứu lý thuyết:
- Nghiên cứu các văn kiên, nghị quyết của Đảng, Nhà nước, chỉ thị của ngành.
- Nghiên cứu cơ sở lý luận về TBGD và quản lý TBGD.
6.2 Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn:
Phương pháp điều tra thực tế, quan sát, đàm thoại, phỏng vấn, trải nghiệm
6.3 Phương pháp toán học:
Thống kê, xử lý các số liệu đã thu thập được.
TaiLieu.VN Page 5
II-NỘI DUNG
CHƯƠNG I: CƠ SỞ KHOA HỌC
VỀ THIẾT BỊ DẠY HỌC Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC
1. Cơ sở khoa học
1. Khái niệm TBGD
Theo Lotx Klinbơ (Đức) thì TBGD (hay còn gọi là đồ dùng dạy học, thiết bị dạy
học, dụng cụ ) là tất cả những phương tiện vật chất cần thiết cho giáo GV và HS tổ chức
và tiến hành hợp lý, có hiệu quả quá trình giáo dưỡng và giáo dục ở các môn học, cấp
học.
Theo các chuyên gia thiết bị giáo dục của Việt Nam: TBGD là thuật ngữ chỉ một

vật thể hoặc một tập hợp đối tượng vật chất mà người GV sử dụng với tư cách là phương
tiện điều khiển hoạt động nhận thức của HS, còn đối với HS thì đó là các nguồn tri thức,
là các phương tiện giúp HS lĩnh hội các khái niệm, định luật, thuyết khoa học.vv hình
thành ở họ các kỹ năng, kỹ xảo, đảm bảo phục vụ mục đích dạy học.
TBGD là một bộ phận trong hệ thống CSVC sư phạm, TBGD là tất cả những
phương tiện cần thiết được giáo viên và học sinh sử dụng trong hoạt động dạy và học
nhằm phát huy tính tích cự, chủ động sáng tạo trong hoạt động khám phá và lĩnh hội tri
thức của học sinh, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đạt được mục tiêu giáo dục đã
đề ra.
TBGD gồm máy móc, dụng cụ thí nghiệm, mô hình, mẫu vật, hoá chất, tranh ảnh,
đồ dùng dụng cụ giáo dục thể chất, âm nhạc, mỹ thuật, thiết bị nghe nhìn và các thiết bị
trực quan khác.
TBGD bao gồm các thiết bị dùng chung, các thiết bị trực quan, thực nghiệm và các
thiết bị kỹ thuật ( các phương tiện nghe - nhìn). TBGD các bộ môn được sử dụng thường
xuyên nhất ,chúng trực tiếp tham gia vào quá trình giảng dạy và học tập, gắn liền với nội
dung và phương pháp trong từng tiết học nên được xem là bộ phận quan trọng góp phần
đổi mới về nội dung và phương pháp dạy học. Một bộ phận TBGD có tính hiện đại và
khả năng sư phạm to lớn, thường được sử dụng chung trên lớp đó là phương tiện kỹ thuật
dạy học. Nhờ có các phương tiện kỹ thuật , một lượng thông tin lớn của bài học có thể
được hình ảnh hoá, mô hình hoá, phóng to hoặc thu nhỏ, làm cho nhanh hơn hoặc chậm
hơn,… đem lại cho người học một không gian học tập mang tính mục đích và hiệu quả
TaiLieu.VN Page 6
cao. Các phương tiện kỹ thuật này với ưu thế về mặt sư phạm cũng góp phần không nhỏ
trong việc đổi mới phương pháp dạy học trong các nhà trường.
TBGD ở nhà trường tiểu học rất đa dạng, phong phú.Bất cứ môn học nào cũng cần
đến TBGD. Mỗi môn học lại yêu cầu có những TBGD khác nhau phù hợp với từng bài
học. Có TBGD dùng để hình thành kiến thức, có TBGD dùng cho việc thực hành, lại có
TBGD dùng để củng cố, khắc sâu nội dung bài học …
Có thể phân loại TBGD theo rất nhiều cách, dễ hiểu nhất ta có thể phân loại theo
loại hình: TBGD bao gồm:

- Mô hình: là vật thay thế cho hiện tượng sự vật có thực đã được đơn giản hoá
nhưng vẫn giữ được những thuộc tính cơ bản của sự vật hiện tượng.
- Mẫu vật: là vật thực nhưng đã không giữ được toàn vẹn các thuộc tính của vật
thực
- Vật thực: giữ được toàn bộ các thuộc tính tự nhiên vốn có.
- Ấn phẩm: tranh, ảnh, bản đồ, sơ đồ, biểu bảng,… được in trên giấy.
- Tài liệu nghe – nhìn : phim, bản trong, băng đĩa âm thanh, hình ảnh
- Dụng cụ thí nghiệm : chứng minh và thực hành để tái tạo lại các sự vật hiện tượng
- Phương tiện kỹ thuật, phương tiện nghe – nhìn, máy tính: Để thể hiện các tài liệu
trực quan.
Tóm lại, TBGD là bộ phận quan trọng trong hệ thống CSVC sư phạm , nó vừa là
phương tiện, công cụ, vừa là đối tượng của nhận thức.
2. Vị trí của TBGD :
Quá trình dạy học ( còn gọi là quá trình sư phạm hẹp ) là một quá trình bao gồm
nhiều thành tố cơ bản cấu thành nên như: Mục tiêu, nội dung, phương pháp, giáo viên,
học sinh, TBGD . Các yếu tố này tương tác với nhau tạo thành quá trình dạy học, nếu
thiếu một trong các thành tố cơ bản đó thì quá trình dạy học sẽ không thực hiện được .
Mối quan hệ của các thành tố cấu thành nên quá trình dạy học được biểu diễn bằng sơ đồ
sau:
TaiLieu.VN Page 7
KH- TN-
KT XH

Trong sơ đồ trên, mục tiêu, nội dung, phương pháp dạy học là các yếu tố gắn bó
chặt chẽ với nhau, qui định lẫn nhau, kết hợp với sự chỉ đạo, điều khiển và tự điều khiển
của người tham gia tạo nên “ Vùng hợp tác sinh động” giữa giáo viên và học sinh. Đó là
những cơ hội cần thiết để nhận thức. Trong “ Vùng hợp tác sinh động” đó có sự tham
gia tích cực của TBGD. TBGD là nội dung, phương tiện truyền tải thông tin giúp giáo
viên tổ chức và điều khiển hoạt động nhận thức của học sinh, giúp học sinh hứng thú học
tập, rèn luyện tác phong và kỷ luật lao động, kỹ năng thực hành, hình thành phương pháp

học tập chủ động, tích cực, đảm bảo nguyên tắc “ học đi đôi với hành ”.
TBGD có quan hệ chặt chẽ với nội dung và phương pháp dạy học. Nội dung dạy
học qui định những đặc trưng cơ bản của TBGD, thể hiện ở chỗ: hệ thống TBGD phải
tính đến một cách toàn diện các đặc điểm của nội dung chương trình, phải được lựa chọn
cẩn thận để nghiên cứu mỗi vấn đề của chương trình; phải thoả mãn yêu cầu về tính khoa
TaiLieu.VN Page 8
Mục tiêu
TBGD
Phương pháp
Học sinh
Nội dung
Giáo viên
học, sư phạm, kinh tế, kỹ thuật, thẩm mỹ và an toàn; phải có thành phần cho phép tiến
hành thuận lợi các hình thức dạy học.
Trong thời đại bùng nổ thông tin, KHKT phát triển như vũ bão, nhiều tri thức đem
dạy ở phổ thông nhanh chóng bị lạc hậu vì vậy cần phải lựa chọn nội dung dạy như thế
nào để học sinh không những chiếm lĩnh được tri thức mới, đồng thời phải hình thành
năng lực tự học, tự phát triển. Vì vậy phương pháp dạy học mới phải theo xu hướng tích
cực hoá quá trình nhận thức của học sinh, năng lực thực hành, năng lực tự nghiên cứu.
Muốn đạt được điều đó thì không có cách nào khác là phải tăng cường trang bị và đặc
biệt là nâng cao hiệu quả sử dụng thiết bị dạy học trong đó chú trọng các phương tiện
nghe nhìn và ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học.
Ngược lại, những thành tựu của khoa học kỹ thuật và công nghệ thông tin đã làm
xuất hiện nhiều loại hình thiết bị dạy học mới giúp cho việc đổi mới phương pháp dạy
học. Người ta thừa nhận rằng việc hoàn thiện các phương pháp dạy học sẽ không thể thực
hiện được nếu không sử dụng rộng rãi các phương tiện nghe nhìn (Máy tính, Máy chiếu
đa năng, Bảng chiếu).
Nói một cách khác: TBGD là “ mắt xích” trong chỉnh thể mục tiêu, nội dung,
phương pháp và phương tiện dạy học. Tất cả chỉnh thể đó làm thành một hệ toàn vẹn
trong quá trình dạy học, hệ toàn vẹn này lại chịu sự tác động và chi phối của tình hình

kinh tế xã hội và tiến bộ khoa học công nghệ của mỗi quốc gia, mỗi địa phươngtrong
từng giai đoạn lịch sử nhất định.
“ Sự nghiệp giáo dục phát triển nhờ thực hiện các quá trình dạy học qua các giai
đoạn lịch sử, trong đó người lao động (giáo viên và học sinh) chiếm vị trí trung tâm và
đồng thời các công cụ lao động của họ cũng phải là yếu tố rất quan trọng và mang tính
quy định của quá trình lao động này. Thiếu một trong ba yếu tố: đối tượng lao động, công
cụ lao động và người lao động thì “quá trình lao động hẳn hoi” sẽ không xuất hiện, sẽ
không thể nói đến một “quá trình sư phạm hẳn hoi”, một “ việc dạy học hẳn hoi” nếu
không có công cụ tương ứng – TBGD . TBGD và người lao động (giáo viên và học sinh)
liên quan hữu cơ với nhau và luôn bổ sung cho nhau trong quá trình phát triển”. ( Trích:
Tạp chí TTKHGD số 81/2000 – Vai trò của TBGD xét trên quan điểm triết học duy vật
lịch sử - Tác giả Trần Doãn Quới )
Có thể nói, các thành tố cấu thành nên quá trình dạy học chỉ thực sự có ý nghĩa khi
được đặt trong mối quan hệ với các thành tố khác. Chỉ khi giải quyết tốt các mối quan hệ
đó thì việc dạy học mới có thể đạt được kết quả mong muốn. Việc điều khiển tối ưu các
TaiLieu.VN Page 9
mối quan hệ của các thành tố trên có thể được coi là nghệ thuật về mặt sư phạm. Như
vậy, TBGD là tiền đề vật chất của phương pháp dạy học, là một bộ phận cấu thành không
thể thiếu của quá trình dạy học.
3.Vai trò của TBGD trong việc đảm bảo nâng cao chất lượng giáo dục:
TBGD có vai trò to lớn trong quá trình nhận thức.Theo Lê- nin , qui luật nhận thức
của con người là: “ Từ trực quan sinh động đến tư duy trừu tượng, từ tư duy trừu tượng
đến thực tiễn.”; Theo VAT thì kiến thức thu nhận được qua nghe: 11%, qua nhìn: 81%,
qua các giác quan khác: 9%. Còn tỷ lệ kiến thức nhớ được sau khi học:
20% qua những gì mà ta nghe được
30% qua những gì mà ta nhìn được
50% qua những gì mà ta nghe và nhìn được
80% qua những gì mà ta nói được
90% qua những gì mà ta nói và làm được
Việt Nam có câu:Trăm nghe không bằng một thấy

Trăm thấy không bằng một làm
Người Ấn Độ cũng tổng kết:
Tôi nghe – tôi quên
Tôi nhìn – Tôi nhớ
Tôi làm – Tôi hiểu
Như vậy, để quá trình nhận thức của con người nói chung đạt hiệu quả cao thì cần
phải thông qua quá trình nghe, nhìn và thực hành. Với học sinh tiểu học, (lứa tuổi từ 6
đến 11, 12 tuổi ) tư duy của các em mới chỉ là tư duy cụ thể, tư duy hình ảnh chiếm ưu
thế hơn so với tư duy trừu tượng. Các hình ảnh trực tiếp, các dụng cụ, mô hình, hiện
tượng được trực quan hoá luôn tạo ấn tượng mạnh mẽ đối với các em.
Không ít những nội dung học tập phức tạp cần đến sự hỗ trợ tích cực của phương
tiện trực quan mới giải quyết được như: chứng minh các hiện tượng khoa học tự nhiên,
toán học, … học sinh rất cần được trực tiếp tận mắt nhìn thấy, tai nghe thấy, tay được
cầm nắm, được trực tiếp làm thí nghiệm, được lắp ráp thao tác, quan sát nhận xét bằng
việc sử dụng các dụng cụ, phương tiện cụ thể. Nghĩa là học bằng tất cả các giác quan huy
động mọi tiềm năng để nhận thức. Nhu cầu nhận thức của các em gắn liền với các việc
TaiLieu.VN Page 10
làm cụ thể và hoàn cảnh, môi trường về nghe nhìn, sờ, sử dụng đồ dùng trực quan trước
khi có thể hình thành logic, tư duy trừu tượng đúng đắn. Lúc này, sự hình thành các biểu
tượng quan trọng hơn sự khám phá bản chất các mối quan hệ bên trong của sự vật hiện
tượng. Mà quá trình dạy học là quá trình nhận thức ở mức độ cao, vì vậy TBGD không
thể thiếu trong quá trình dạy học.
Nâng dần tính trực quan của bài học và tỷ lệ bài học có thực nghiệm theo quy định
của chương trình, tăng cương việc thực hành của học sinh là nhằm tạo ra một nền tảng
thực nghiệm của tri thức, làm ngắn lại con đường đạt được sự hiểu biết. Bằng thực
nghiệm và trực quan, thực hành tạo ra hoạt động toàn diện ( vận động và tư duy) và tích
cực của người học, giúp học tự tìm ra các vấn đề cho chính mình một cách chủ động theo
triết lý “Tôi làm, ttôi hiểu” và phương pháp “tập phát minh”
Để học tập khoa học theo phương pháp được khám phá, chứng minh kiến thức sách
giáo khoa và trong thực tế, thể hiện tường minh phương pháp nghiên cứu và kỹ năng thì

các phương tiện, dụng cụ phòng thí nghiệm có vai trò và tiềm năng to lớn.
Để trình bày với sự trực quan cao trong việc quan sát, trình diễn vận hành của cơ
chế, cấu trúc, vân động, mô hình, mô phỏng thì các phương tiện Nghe - Nhìn có ưu thế
rõ rệt.
TBGD cho phép khai thác sâu sắc nội dung sự vật, hiện tượng khoa học trong tài
liệu học tập (thực nghiệm khoa học phải được “dựng’ từ trong sách giáo khoa lên mặt bàn
bằng các vật liệu cụ thể của người học). Như vậy TBGD cho phép:
- Thực hiện được “nguyên tắc trực quan” trong dạy học (“trực quan” được hiểu
theo nghĩa rộng : liên quan đến mọi giác quan của con người ).
- Góp phần đảm bảo chất lượng kiến thức theo những đặc trưng cơ bản: Tính chính
xác, khoa học; Tính tổng quát; Tính hệ thống; Tính chuyển hoá; Tính thực tiễn, vận dụng
được; Tính bền vững.
- Dạy phương pháp học tập, nghiên cứu khoa học, làm việc - bộ phận không tách
rời của kiến thức. Rèn kỹ năng nhiều mặt cho người học.
Trong các loại TBGD thì các phương tiện kỹ thuật dạy học (PTKTDH) có vai trò
quan trọng đặc biệt trong việc tạo khả năng hình thành, củng cố, hệ thống hoá, vận dụng
kiến thức vào thực tiễn. PTKTDH gồm các máy chiếu quang học, máy tạo hoặc khuyếch
đại âm thanh, hình ảnh, máy lưu giữ và tái hiện thông tin, máy tính và công nghệ thông
TaiLieu.VN Page 11
tin… vốn chứa đựng những tiềm năng sư phạm to lớn trong việc hỗ trợ tích cực giảng
dạy và học tập.
Tóm lại: TBGD có vai trò quan trọng đối với quá trình dạy học. Sử dụng TBGD
đảm bảo thông tin về các hiện tượng, đối tượng nghiên cứu đầy đủ và chính xác hơn, làm
cho chất lượng dạy và học cao hơn, giúp thoả mãn trong phạm vi tối đa và phát triển
hứng thú nhận thức của học sinh. Sử dụng TBGD sẽ nâng cao tính trực quan của dạy học,
mở rộng khả năng tiếp cận với các sự vật và hiện tượng.
Sử dụng TBGD sẽ gia tăng cường độ lao động học tập của học sinh và do đó cho
phép nâng cao nhịp độ nghiên cứu tài liệu giáo khoa, cho phép học sinh có điều kiện tự
lực chiếm lĩnh tri thức, hình thành kỹ năng, kỹ xảo. Thông qua hành động trên TBGD rèn
luyện cho các em tính cẩn thận tỉ mỉ chính xác và phát triển tư duy khoa học, giáo dục ý

thức giữ gìn đồ vật và bảo vệ môi trường…góp phần hình thành nhân cách cho học sinh.
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG VỀ TBGD VÀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ SỬ DỤNG
TBGD Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC TIÊN TIẾN- PHÙ CỪ
1. Tình hình đội ngũ cán bộ, giáo viên.* Về cán bộ quản lý:
BẢNG 1: ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ
TS cán bộ quản lý Chức vụ
Tuổi
đời
Tuổi
nghề
Số
năm
làm
CBQL
Trình độ
02
HT: 01 40 20 9 ĐH
PHT: 01 43 6 3 ĐH
Như vậy cả 2/2 đ/c cán bộ quản lý đều đạt trình độ đào tạo trên chuẩn . Các đ/c cán
bộ quản lý đều nắm chắc nghiệp vụ quản lý, điều hành mọi hoạt động của nhà trường
theo quy chế chuyên môn và điều lệ trường tiểu học, hoàn thành nhiệm vụ được giao theo
chức trách.
* Về số đội ngũ giáo viên:
BẢNG 2: SỐ LƯỢNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
TaiLieu.VN Page 12

BẢNG 3:
CHẤT
LƯỢNG ĐỘI
NGŨ GIÁO

VIÊN

TỔN
G SỐ
GV giỏi GV khá GV đạt
yêu cầu
GV chưa
đạt yêu cầu
GV giỏi
các cấp
SL TL
%
SL TL
%
SL TL
%
SL TL
%
Huy
ện
Tỉnh
13 4 30,7 8 61,4 1 7,9 0 6 1

Qua điều tra ta thấy hầu hết giáo viên có điều kiện kinh tế khá ổn định, tuổi đời
tương đối trẻ nhưng đã có thâm niên công tác từ 7-8 năm trở lên, đa số đều vững vàng về
chuyên môn nghiệp vụ.Trình độ đạt và vượt chuẩn 100%, trong đó có nhiều giáo viên có
trình độ trên chuẩn. Số giáo viên khá, giỏi cũng chiếm tỷ lệ khá cao thể hiện trình độ
chuyên môn của một tập thể sư phạm vững vàng.
Tuy nhiên so với yêu cầu của việc đổi mới chương trình, sách giáo khoa, phương
pháp giảng dạy ở tiểu học hiện nay: “ Dạy cho học sinh cách học, phương pháp học,

làm cho học sinh tự tìm đến tri thức và vận dụng sáng tạo”, dạy học theo nguyên tắc
“học bằng hành”, với triết lý “Tôi làm tôi hiểu” thì đòi hỏi người giáo viên phải cố gắng
hết mình, phải làm việc thực sự với cường độ lao động cao mới có thể đem lại sự khởi
sắc trong chất lượng dạy học.
2. Thực trạng về TBGD và công tác quản lý, sử dụng TBGD ở trường tiểu học
Tiên Tiến
Việc nghiên cứu thực trạng của quản lý, sử dụng TBDH nhằm mục đích: Xác định
rõ thực trạng việc quản lý, sử dụng TBDH của CBQL, đội ngũ giáo viên của nhà trường
trong những năm trước. Phân tích kết quả nghiên cứu thực trạng để tìm hiểu nguyên nhân
của thực trạng, làm cơ sở cần để thực hiện chương ba của đề tài nghiên cứu.
2.1. Thực trạng về trang bị TBGD
TaiLieu.VN Page 13
Tổn
g số
Nam Nữ
Tuổi
đời
TB
Tuổi
nghề
TB
Biên
chế
Hợp
đồn
g
Trình độ đào tạo
Chư
a đạt
Đạt

chuẩ
n
Trên
chuẩn
C
Đ
ĐH
13 3 10 35 15 13 0 0 2 6 5
Qua tiếp xúc với các cán bộ giáo viên và cán bộ phụ trách công tác thiết bị của nhà
trường tôi thấy thực trạng về trang bị TBGD của nhà trường như sau:
Việc trang bị TBGD ở trường tiểu học Tiên Tiến chủ yếu là do cấp phát từ trên
xuống theo chỉ tiêu, kế hoạch định sẵn. Nhà trường có mua sắm thêm và huy động giáo
viên tự làm nhưng không đáng kể. Từ năm học 2002-2003, thực hiện việc đổi mới
chương trình sách giáo khoa và đổi mới phương pháp dạy học, nhà trường được cấp các
danh mục TBGD từ lớp 1 đến lớp 5 theo quy định chung.
Những TBGD được cấp phát chủ yếu là những TBGD thô sơ, đơn giản như: tranh
ảnh, sách giáo khoa, một số bộ mẫu chữ viết, bảng nỉ, bộ dụng cụ học nhạc, bộ dụng cụ
đo đạc,…
+ Môn toán lớp 1: các mô hình con vật, hoa …bằng bìa rời có gắn nam châm phía
sau để khi dạy gắn vào các mô hình của bài dạy còn thiếu rất nhiều.
+ Toán lớp 4: Đồ dùng dạy phần kiến thức về phần biểu đồ không có. + Phân môn
tâp đọc, kể chuyện, tập làm văn của môn Tiếng Việt, môn Đạo đức lớp 1,2,3,4, còn thiếu
rất nhiều tranh ảnh minh hoạ phục vụ các bài dạy.
+ Môn TN - XH ở các lớp 1,2,3 một số chương, phần chưa có đủ đồ dùng. Lớp 5
môn địa lý, lịch sử chủ yếu có một số tranh ảnh, bản đồ trận đánh…
Do TBGD được cấp còn thiếu nhiều như vậy nên hàng năm nhà trường cũng có kế
hoạch mua sắm thêm một số trang thiết bị phục vụ cho các hoạt động giáo dục trong nhà
trường như tăng âm, loa máy, đầu video,…nhưng những thiết bị này chỉ phục vụ cho các
hoạt động ngoại khoá, các buổi lễ, hội nghị là chủ yếu, chưa có tác dụng thiết thực đối
với từng tiết dạy.

Ngoài ra hàng năm nhà trường cũng đã tổ chức thi làm đồ dùng dạy học nhưng
những đồ dùng do giáo viên tự làm cũng chỉ là những tranh vẽ đơn giản, hiệu quả sử
dụng chưa cao, chỉ đáp ứng được kiến thức của 1 tiết dạy nào đó, độ bền lại kém nên
không thể sử dụng được lâu dài. Việc đưa công nghệ thông tin vào nhà trường là cần thiết
nhưng nhà trường lại không đủ thiết bị hiện đại để sử dụng hiệu quả.
2.2. Thực trạng về sử dụng TBGD
Để tìm hiểu việc sử dụng TBGD của nhà trường tôi đã sử dụng mẫu phiếu điều tra
số 1 ( phiếu trưng cầu ý kiến đối với 10 giáo viên văn hoá). Thu được kết quả được thống
kê qua bảng sau:
Bảng1:Tổng hợp ý kiến của giáo viên về sử dụngTBGD trong các môn :
TaiLieu.VN Page 14
STT Môn học
Mức độ sử dụng TBGD
Thường xuyên Không thường xuyên
SL % SL %
1 Toán 9 90 1 10
2 Tiếng việt 8 80 2 20
3 TNXH(lớp
1,2,3)
Khoa
học(lớp4,5)
6 60 4 40
4 Lịch sử 4 40 6 60
5 Địa lý 5 50 5 50
6 Thủ công(1,2,3)
Kỹ thuật( 4,5)
9 90 1 10
7 Thể dục 5 50 5 50
8 Âm nhạc 10 100
9 Mĩ thuật 10 100

Sau đây là biểu đồ minh hoạ việc giáo viên sử dụng TBGD:
TaiLieu.VN Page 15
Ta thấy :TBGD được sử dụng nhiều nhất và có hiệu quả nhất là ở các môn Toán và
Tiếng Việt các lớp, đặc biệt là lớp 1. Do học sinh lớp 1 còn nhỏ đòi hỏi giải thích kiến
thức bằng trực quan là dễ hiểu nhất nên những bộ chữ học vần, bộ học toán, những tranh
ảnh minh hoạ được sử dụng rất hiệu quả. Ở các lớp 2,3,4,5 TBGD được sử dụng chủ yếu
nhất là các bảng gài, bảng nỉ, bộ chữ dạy tập viết, bộ biểu diễn toán. Các bộ tranh đạo
đức, TN – XH, mỹ thuật, thủ công, các bộ tranh dạy tập làm văn, tập đọc, … rất ít được
sử dụng.
Riêng hai môn Âm nhạc và Mĩ thuật giáo viên sử dụng 100% đồ dùng trên lớp
nhưng chủ yếu là tranh vẽ ( môn Mĩ thuật) và đàn Ooc-gan( môn Âm nhạc), còn các bộ
dụng cụ học nhạc dân tộc, bộ kèn, thanh phách, mõ song loan, trống hầu như không sử
dụng đến.
TaiLieu.VN Page 16
Như vậy, tình trạng dạy chay, học chay vẫn còn phổ biến, giáo viên vẫn quen với
nếp cũ, lên lớp chủ yếu là thuyết trình, giảng giải, thày đọc – trò chép, thày giảng – trò
nghe. Giáo viên còn ngại sử dụng TBGD, còn cho rằng sử dụng TBGD mất thời gian, tốn
công chuẩn bị, dành thời gian sử dụng TBGD để giảng giải và cho học sinh luyện tập vẫn
hơn.
TBGD chỉ được sử dụng có hiệu quả trong các giờ hội giảng, hội thi, trong các đợt
thanh tra, kiểm tra của cấp trên và nhà trường. Cũng có giáo viên sử dụng TBGD dạy học
nhưng hiệu quả lại chưa cao.
2.3. Thực trạng việc bảo quản TBGD
Ở từng lớp đã được trang bị tủ riêng nhưng tủ này lại quá nhỏ chỉ có thể đựng
một số sách vở, đồ dùng học tập của học sinh và một số TBGD phục vụ các môn Toán,
Tiếng Việt mà giáo viên thường sử dụng, còn rất nhiều TBGD được để trong phòng thiết
bị, thư viện. Trong phòng này tuy đã có một số tủ kính để sách vở và TBGD nhưng việc
sắp đặt còn , chưa khoa học, thậm chí còn lẫn lộn chồng chéo. Các bộ tranh ảnh không có
đủ chỗ để treo, có những bộ cuộn tròn để trong tủ, có bộ thì treo chồng lên nhau trên
tường. Vì vậy, khi muốn lấy một TBGD nào đó thì rất khó khăn, mất thời gian. Các

TBGD do không được bảo quản đúng cách, khí hậu Việt Nam nóng, ẩm, mưa nhiều nên
rất dễ bị ẩm mốc, hỏng hóc, có khi còn bị mối mọt, một số thiết bị bằng gỗ bị cong vênh
không còn giá trị sử dụng.
Giáo viên phụ trách thiết bị, thư viện có nghiệp vụ về công tác TBGD.
Nhà trường đã có sổ sách theo dõi mượn, trả TBGD của giáo viên. Có giáo viên
mượn TBGD mà không ghi vào sổ, có giáo viên mượn nhưng lại không sử dụng hoặc sử
dụng không đúng mục đích, có TBGD giáo viên mượn không trả lại gây thất thoát, lãng
phí.
2.4. Thực trạng về công tác quản lý TBGD:
Để tìm hiểu thực trạng về công tác quản lý TBGD của nhà trường năm học 2010-
2011 trở về trước, tôi đã sử dụng mẫu phiếu điều tra số 2( phiếu trưng cầu ý kiến đối với
12 giáo viên) Thu được kết quả được thống kê qua bảng sau:
Bảng 2a: Tổng hợp số ý kiến trả lời cho biện pháp quản lý TBGD của Hiệu
trưởng nhà trường:
STT Biện pháp quản lý Mức độ
TaiLieu.VN Page 17
Quan trọng Bình
thường
Không QT
1
Chỉ đạo giáo viên
xây dựng kế hoạch
sử dụng TBGD
7 3 2
2
Nhắc nhở giáo viên
sử dụngTBGD
8 2 2
3
Kiểm tra giám sát

chặt chẽ việc sử
dụng TBGD của
giáo viên
3 7 2
Bảng 2b: Tổng hợp điểm số hiệu trưởng quản lý chỉ đạo sử dụng TBGD trong
nhà trường:
STT Biện pháp quản lý
∑
(tổng
điểm)
x
(Điểm Trung
bình)
Thứ hạng
1
Chỉ đạo giáo viên
xây dựng kế hoạch
sử dụng TBGD
29 2,4 2
2
Nhắc nhở giáo viên
sử dụngTBGD
30 2,5 1
3 Kiểm tra giám sát
chặt chẽ việc sử
dụng TBGD của
25 2,0 3
TaiLieu.VN Page 18
giáo viên
Sau đây là biểu đồ minh hoạ cho các biện pháp quản lý việc sử dụng TBGD của

hiệu trưởng:
Ta thấy: Hiệu trưởng nhà trường đã có sự quan tâm tới công tác TBGD, đã phân
công đồng chí phó hiệu trưởng quản lý, theo dõi công tác thiết bị, có cho từng giáo viên
lập kế hoạch sử dụng TBGD, nhưng chưa có biện pháp giám sát chặt chẽ mà chỉ chủ yếu
nhắc nhở giáo viên sử dụng. Ban lãnh đạo nhà trường chưa chú ý TBGD để tại các phòng
học giáo viên có sử dụng hay không , TBGD để ở thư viện tuy có sổ theo dõi mượn, trả
nhưng giám hiệu cũng chưa thống kê xem giáo viên nào thường xuyên mượn TBGD,
giáo viên nào ít mượn.
Các đồng chí trong ban lãnh đạo nhà trường cũng đã chú ý nhắc nhở, động viên
giáo viên sử dụng TBGD trong quá trình dạy học, giúp giờ học thêm sinh động hấp dẫn,
nâng cao chất lượng giáo dục nhưng việc làm này chưa được tiến hành thường xuyên, đôi
khi mới chỉ là “ đánh trống, bỏ dùi”.
Chưa đưa việc sử dụng TBGD thành tiêu chí đánh giá xếp loại giáo viên, chưa có
những hình thức thi đua khen thưởng thích đáng để giáo viên tích cực sử dụng TBGD
mới chỉ dừng lại ở mức lập kế hoạch( thấy ở tổng số điểm cao thứ 2) và nhắc nhở giáo
viên sử dụng nhiều nhất ( thấy ở mức điểm cao nhất), chưa kiểm tra sát sao việc thực hiện
theo kế hoạch của giáo viên. Vì vậy, việc sử dụng TBGD chưa thực sự trở thành nền nếp.
Mặt khác việc dạy chay đã gần như là truyền thống, là lối mòn khó phá bỏ, giáo viên rất
TaiLieu.VN Page 19
ngại sử dụng TBGD khi lên lớp mà người quản lý lại ít quan tâm đến việc tìm hiểu lý do,
tâm lý giáo viên nên TBGD chưa được sử dụng đúng với vai trò, chức năng của nó.
Nói chung, công tác TBGD ở nhà trường đã được quan tâm song chưa đúng mức,
chưa đáp ứng được sự phát triển của nhà trường và yêu cầu của sự đổi mới trong giai
đoạn hiện nay.
3. Nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên
Công tác TBGD của trường tiểu học Tiên Tiến còn một số bất cập, hạn chế như
trên có thể nói một phần là do điều kiện khách quan nhưng phần lớn vẫn là do những
nguyên nhân chủ quan từ phía nhà trường. Những nguyên nhân khách quan và chủ quan
có thể được kể đến như sau:
3.1. Nguyên nhân khách quan

Kinh phí đầu tư trang bị TBGD cho các nhà trường còn hạn chế.
Vấn đề thiếu về số lượng như trong phần thực trạng đã trình bày:có nhiều chương,
bài của một số môn không có TBGD. Nhưng vấn đề thiếu còn có khả năng khắc phục
được, chủ yếu là do chất lượng của một số TBGD không đảm bảo, thiết kế không hợp lý:
+ Phân môn Tập viết của lớp 3, bộ chữ mẫu dùng minh hoạ cho dạy tập viết cỡ chữ
không phù hợp với cỡ chữ trong chương trình học của học sinh.
+ Môn hát nhạc lớp 3 : Tranh minh hoạ không gắn vào từng bài cụ thể nên không
tiện sử dụng, kèn Melodion ( Hàn Quốc) quá lớn, giáo viên thổi được đã là khó, học sinh
lớp 3 không thể đủ hơi để thổi.
+ Môn TN –XH lớp 3: Mô hình trái đất quay quanh mặt trời, mặt trăng quay quanh
trái đất rất cồng kềnh, khó sử dụng, cần phải có phòng tối, có rèm che thì sử dụng mới đạt
hiệu quả.
+ Tranh minh hoạ phân môn kể chuyện lớp 4 các bức tranh ứng với từng đoạn của
câu chuyện đáng lẽ phải được trình bày riêng thành từng bức rời nhau thì lại được trình
bày chung trên cùng một tranh khổ to, như vậy rất bất tiện trong việc sử dụng, khi hướng
dẫn học sinh kể từng đoạn học sinh dễ bị phân tán sang đoạn khác.
+ Môn khoa học lớp 4 : Ở các tranh dạy bài 37, 23,60 các phiếu ghi tên các cơ
quan, bộ phận của từng tranh còn quá nhỏ, không tiện sử dụng; Chương “Ánh sáng” đèn
pin để dạy bài “Ánh sáng” hơi nhỏ nên khi làm thí nghiệm học sinh khó quan sát, khó
phát hiện ra đường chuyền của ánh sáng. v. v…
TaiLieu.VN Page 20
Việc quản lý công tác TBGD của nhà trường cũng còn có những hạn chế là do: Sự
nhận thức từ lãnh đạo cũng chưa thật đầy đủ, chưa đánh giá cao việc sử dụng TBGD của
giáo viên, chưa quyết tâm và chú trọng chỉ đạo các nhà trường sử dụng có hiệu quả
TBGD. Các cấp trên đã có mở các hội thi tự làm đồ dùng, TBGD nhưng các TBGD mang
đến dự thi chỉ trưng bày và thuyết trình chưa gắn vào việc giảng dạy ở từng bài, từng
phần cụ thể nên giáo viên chưa thấy rõ được tác dụng và hiệu quả của TBGD; Những lớp
tập huấn về TBGD thời gian rất ngắn, lại chỉ dừng ở mức hình thức lý thuyết, học viên
chưa được tham quan thực tế công tác TBGD ở những đơn vị trường làm tốt công tác
này.

3.2.Nguyên nhân chủ quan
Nhà trường chưa có một kế hoạch chiến lược hữu hiệu về trang bị, bảo quản và sử
dụng TBGD.
Cán bộ làm công tác TBGD còn ít kinh nghiệm công tác TBGD nên rất hạn chế
trong công tác.
Một nguyên nhân quan trọng và chủ yếu đó là sự nhận thức chưa đúng của giáo
viên và đội ngũ cán bộ quản lý.
Giáo viên đã kém nhiệt tình sử dụng TBGD , kỹ năng sử dụng kém lại ít có cơ hội
được tập huấn. Ban lãnh đạo nhà trường lại chưa có biện pháp quản lý, chỉ đạo hữu hiệu,
chưa có quy định cụ thể về việc sử dụng TBGD, còn buông lỏng công tác kiểm tra, đánh
giá. TBGD tự làm có nhưng sơ sài, đơn điệu, chất lượng chưa cao.
Do những nguyên nhân khách quan và chủ quan trên nên hiệu quả sử dụng TBGD
ở trường tiểu học Tiên Tiến chưa cao, đòi hỏi phải đổi mới công tác quản lý TBGD bàng
những biện pháp hữu hiệu nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng TBGD và góp phần quan
trọng nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường.
TaiLieu.VN Page 21
MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA HIỆU TRƯỞNG NHẰM NÂNG CAO
HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TBGD Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC TIÊN TIẾN - PHÙ CỪ-
HƯNG YÊN.
Là một hiệu trưởng được trang bị lý luận quản lý, khi đi sâu nghiên cứu đề tài
“Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng TBGD ở
trường tiểu học”, tôi mạnh dạn đưa ra các biện pháp quản lý của người hiệu trưởng với
công tác này ở trường tiểu học Tiên Tiến với thời gian nghiên cứu trải nghiệm trong hai
năm học 2011-2012, 2012-2013 như sau:
Biện pháp 1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên về tầm quan
trọng của TBGD trong việc đổi mới phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy
học
1. Nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ quản lý
1.1. Nội dung nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý: Bất cứ một công việc gì thì
vai trò chỉ đạo của người quản lý đều rất quan trọng và có ý nghĩa quyết định. Một khi

người cán bộ quản lý có nhận thức đúng và quyết tâm cao thì giáo viên và học sinh sẽ
hưởng ứng và quyết tâm thực hiện.
Hiện nay, về lý luận cũng như thực tiễn người ta đã bắt đầu công nhận quản lý giáo
dục là một nghề, nên để quản lý TBGD đòi hỏi người cán bộ quản lý phải có nhận thức
đầy đủ và thực tiễn thuộc lĩnh vực quản lý và có trình độ vững vàng về nghiệp vụ quản lý
chuyên ngành. Về vấn đề TBGD, người cán bộ quản lý cần phải thấy rõ:
+ Do nội dung chương trình, sách giáo khoa đã đổi mới, phương pháp dạy học cũng
đổi mới theo, TBGD đã được cung cấp với số lượng tương đối nhiều. Tuy chưa đáp ứng
đầy đủ nhu cầu dạy và học trong giai đoạn hiện nay nhưng cũng cần thừa nhận rằng:
Trong quá trình phát triển giáo dục Việt Nam, chưa bao giờ có TBGD nhiều và tương đối
đầy đủ như hiện nay. Một phần do đổi mới phương pháp dạy học yêu cầu phải có TBGD,
một phần do nền kinh tế của đất nước đã cho phép trang bị TBGD cho ngành Giáo dục và
Đào tạo.
+ TBGD góp phần đổi mới phương pháp dạy học.
+ Người cán bộ quản lý cũng cần quan tâm đến nội dung về TBGD: máy móc,
dụng cụ thí nghiệm, mô hình, mẫu vật, hoá chất, tranh ảnh, bản đồ, dụng cụ giáo dục thể
chất, âm nhạc, mỹ thuật, thiết bị Nghe – Nhìn; Nguồn gốc, chất lượng, số lượng và sự
bảo quản, sử dụng; Sự phân biệt các loại dụng cụ thí nghiệm chứng minh và thực hành;
TaiLieu.VN Page 22
Kinh phí nào để mua TBGD và cho sự bù đắp tiêu hao khi sử dụng; Vai trò của các
TBGD tự làm hoặc sưu tầm bởi giáo viên và học sinh; Việc thực hiện công tác kiểm tra,
kiểm kê, đánh giá; Các loại sổ sách theo dõi để quản lý TBGD ; Nội quy treo tại các
phòng thí nghiệm, …
1. 2. Hình thức tổ chức nâng cao nhận thức: Như vậy, người cán bộ quản lý có thể
phải cần đến các phương pháp và phương tiện quản lý để quản lý TBGD (ghi chép, phân
loại, lập ma trận, sử dụng máy vi tính…). Muốn nâng cao nhận thức về công tác TBGD
người cán bộ quản lý cần:
- Chủ động thu thập và xử lý thông tin có liên quan thông qua các tài liệu, sách báo,
phương tiện thông tin đại chúng. Nghiên cứu kỹ các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo của cấp
trên, các tài liệu về quản lý giáo dục.

- Tham gia các đợt tập huấn chuyên đề, hội thảo, các lớp bồi dưỡng cán bộ quản lý
giáo dục tập trung, các lớp bồi dưỡng về quản lý hiệu quả TBGD.
- Tham quan học tập các trường làm tốt công tác TBGD.
- Tăng cường hoạt động thực tiễn trong công việc hàng ngày.
- Tập hợp được sự đóng góp trí tuệ của cộng sự.
- Ngoài việc nâng cao nhận thức của bản thân, người cán bộ quản lý với trách
nhiệm của mình còn cần có biện pháp nâng cao nhận tức cho đội ngũ cán bộ, giáo viên,
công nhân viên nhà trường.
2. Nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên
2.1. Nội dung nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên:
Nhận thức là cơ sở của hành động, nhận thức đúng thì hành động mới đem lại hiệu
quả cao. Dân ta có câu: “Tư tưởng không thông thì đeo bình tông không nổi”. Ở đây
muốn nhấn mạnh tầm quan trọng của nhận thức. Như vậy, biện pháp “Nâng cao nhận
thức cho đội ngũ giáo viên về tầm quan trọng của TBGD trong việc đổi mới phương
pháp” là biện pháp có vị trí quan trọng, quyết định hướng đi và hiệu quả của của việc
nâng cao chất lượng giáo dục qua việc chỉ đạo giáo viên sử dụng có hiệu quả TBGD.
Như phần thực trạng đã đề cập, một trong những nguyên nhân gây nên tình trạng sử dụng
TBGD kém hiệu quả là do giáo viên chưa nhận thức đúng đắn về công tác TBGD. Chính
vì vậy, để nầg cao hiệu quả sử dụng TBGD thì việc đầu tiên là phải nâng cao nhận thức
cho đội ngũ giáo viên về công tác này trong nhà trường.
TaiLieu.VN Page 23
Về lý luận và thực tiễn đã cho thấy: Giáo viên mãi mãi là người làm chủ TBGD, là
người trực tiếp tổ chức cho học sinh sử dụng có hiệu quả TBGD. Muốn vậy ngoài lòng
yêu nghề, giáo viên cần phải hiểu rõ vị trí, vai trò, tầm quan trọng của TBGD đối với việc
đổi mới phương pháp. Bản thân TBGD đã chứa đựng những thông tin cần thiết của nội
dung bài học, nó chứa đựng trình độ khoa học kỹ thuật, chứa đựng những yếu tố lịch sử,
nó là một thành tố không thể thiếu được trong việc nâng cao chất lượng dạy học. Đặc biệt
với học sinh tiểu học, thì TBGD lại càng cần thiết và quan trọng trong quá trình dạy học
vì đặc điểm tư duy của học sinh tiểu học chủ yếun là tư duy trực quan hình ảnh.
Giáo viên cần nhận thức rõ, phải xác định được nếu không có TBGD thì không thể

chuyển tải được kiến thức mới với những môn khoa học thực nghiệm. Khi đã có TBGD
thì vấn đề tiếp theo là giáo viên cần có trình độ chuyên môn nghiệp vụ cao, có hiểu biết
về TBGD: nội dung, cấu tạo, chức năng của từng thiết bị, kỹ thuật sử dụng TBGD, hiểu
biết sâu sắc về phương pháp dạy học, nắm được tâm lý của học sinh… để sử dụng TBGD
có hiệu quả.
Chất lương, hiệu quả của đổi mới phương pháp chỉ có thể đem lại từ việc sử dụng
hiệu quả TBGD trong quá trình dạy học.
2.2. Hình thức tổ chức nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên
Ngoài việc nâng cao nhận thức cho giáo viên thông qua các chương trình học tập,
bồi dưỡng giáo viên theo chu kỳ, bồi dưỡng thường xuyên,… Về phía nhà trường cần tổ
chức nhiều biện pháp và hình thức tổ chức khác nhau như:
Ngay từ đầu năm học nhà trường cần tổ chức cho giáo viên học tập các Nghị quyết,
Luật giáo dục, điều lệ trường tiểu học, quy chế thiết bị giáo dục trong trường phổ thông
để họ nắm vững về đường lối, chính sách, quan điểm về đổi mới phương pháp dạy học
gắn liền với đầu tư trang bị và sử dụng TBGD của Đảng và Nhà nước.
Nhà trường chủ động đặt thêm một số loại báo, tạp chí như: Tạp chí Giáo dục tiểu
học của vụ tiểu học, tạp chí Thiết bị giáo dục của Hiệp hội thiết bị giáo dục Việt Nam,…
xây dựng thành tủ sách dùng chung và tổ chức cho giáo viên đọc, trao đổi, thảo luận
trong các buổi sinh hoạt chuyên môn.
Tổ chức cho giáo viên đi tham quan các trường tiểu học làm tốt công tác TBGD để
trao đổi, học hỏi kinh nghiệm từ đồng nghiệp.
Khuyến khích giáo viên tự học, tự bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho bản thân. Ghi
lại kết quả tự học vào sổ tích ũy của giáo viên.
TaiLieu.VN Page 24
Biện pháp 2.Tăng cường đầu tư trang bị TBGD
Với điều kiện CSVC của địa phương và nhà trường trong giai đoạn hiện nay, để
nâng cao hơn nữa uy tín và vị thế của nhà trường trong xã hội thì nhà trường không thể
chỉ trông chờ vào các TBGD được cấp phát mà cần có kế hoạch đầu tư mua sắm những
trang thiết bị, những PTKTDH, cần phải xây dựng một hệ thống TBGD tương xứng với
với tầm phát triển của nhà trường và với yêu cầu của công tác dạy học trong giai đoạn

hiện nay.
2.1. Xây dựng kế hoạch trang bị TBGD
Để đạt được một hệ thống TBGD hoàn chỉnh đáp ứng yêu cầu của công tác giảng
dạy là một việc làm tốn kém và lâu dài, nhà trường tập trung trí tuệ, công sức của nhiều
người để xây dựng kế hoạch dài hạn trong khoảng 5 - 10 năm mới có thể hoàn chỉnh
được. Kế hoạch về công tác TBGD được xây dựng lồng trong bản kế hoạch chung của
nhà trường trong từng năm học, phải đưa thành mục tiêu phấn đấu cần hoàn thành trong
chỉ tiêu năm học. Việc xây dựng kế hoạch cần làm từng bước hết sức cẩn thận:
- Chuẩn bị kế hoạch:
+ Người hiệu trưởng phải nắm rõ các văn bản pháp lý, quy chế hiện hành về công
tác TBGD, trình độ nhận thức, chuyên môn, ý thức, thái độ của tập thể sư phạm; Nắm
được trình độ kỹ thuật, kỹ năng sử dụng TBGD của giáo viên.
+ Cần điều tra thực trạng CSVC, TBGD của đơn vị mình (tình trạng TBGD thiếu,
đủ, chất lượng, sự đồng bộ giữa sách, TBGD trình độ giáo viên…); điều kiện bảo quản,
sử dụng, thực trạng của vệc dạy và học.
+ Nắm rõ nguồn tài chính chủ yếu, sự ủng hộ từ bên ngoài …
Nói chung, người quản lý phải nắm được tình hình và thông tin có liên quan, những
thuận lợi, khó khăn phục vụ cho việc lập và thực hiện kế hoạch. Kế hoạch phải nêu ra
được hàng loạt các tình huống, các vấn đề và tìm cách giải quyết các vấn đề đó trong bối
cảnh thực tế của trường bằng một mô hình các biện pháp khả thi.
- Nội dung kế hoạch: Trong nội dung kế hoạch phải xác định được mục đích của kế
hoạch, xuất phát từ yêu cầu khách quan của việc dạy học, căn cứ vào tình hình thực tiễn
của nhà trường.
Xã hội đang trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá, chúng ta sử dụng nhiều
thiết bị hiện đại trong hoạt động lao động sản xuất. Do đó trong nhà trường cũng rất cần
các TBGD dạy học kỹ thuật hiện đại. Các PTKTDH có vai trò đặc biệt quan trọng trong
TaiLieu.VN Page 25