Thực trạng công tác xây dựng kê hoạch năm học ở trường tiểu học số 2 Hoàn Lão, Bố Trach, Quảng Bình

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
lời cảm ơn
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc tới thầy giáo Phạm Anh
Tuấn và thầy giáo Nguyễn Văn Đạo, các thầy đã hớng dẫn và giúp đỡ tận tình
cho tôi trong quá trình thực hiện và hoàn thành đề tài.
Tôi xin chân thành cảm ơn Hội đồng Đào tạo, Hội đồng Khoa học, phòng
Đào tạo, các thầy giáo, cô giáo trờng Cán bộ quản lý Giáo dục và Đào tạo
Trung Ương I đã tận tình giảng dạy, giúp đỡ, tạo điều kiện cho tôi trong quá
trình học tập và nghiên cứu.
Cảm ơn phòng Giáo dục - Đào tạo huyện Bố Trạch, Ban giám hiệu và tập
thể s phạm trờng tiểu học số 2 Hoàn Lão đã giúp tôi hoàn thiện đề tài này.
1
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Phần 1: mở đầu
1-/ Lý do chọn đề tài:
1.1. Lý luận:
Thời đại ngày nay, thời đại của nền thông tin khoa học - kỹ thuật, nền kinh
tế - xã hội cũng nh khoa học công nghệ của các nớc tiên tiến trên thế giới đạt
đến thành tựu rực rỡ.
Để đa đất nớc ta từng bớc tiến kịp cùng với họ đòi hỏi các nhà quản lý phải
phát huy vai trò lãnh đạo của mình để hoàn thành tốt các nhiệm vụ. Trong cơ
chế hiện nay, yêu cầu ngời quản lý phải luôn luôn làm việc có kế hoạch. Trớc
khi làm một công việc gì phải lập kế hoạch rõ ràng, cụ thể, từ đó thực hiện theo
kế hoạch đã định. Khi nghiên cứu về kế hoạch các nhà khoa học đã khẳng định:
Xây dựng kế hoạch có một vai trò hết sức quan trọng, ảnh hởng đến công việc;
không có kế hoạch một doanh nghiệp hay bất kỳ một tổ chức nào khác sẽ nh
con thuyền không lái, chỉ chạy vòng quanh, lập kế hoạch sơ sài có lẽ vẫn là
nguyên nhân gây ra nhiều thất bại trong quản lý. (7 - Trang 119).
Trong hệ thống xã hội ngành giáo dục là một bộ phận quan trọng xã hội.
Nhiệm vụ của ngành giáo dục là đào tạo những con ngời có đủ phẩm chất đạo
đức và năng lực đáp ứng nền sản xuất mới của xã hội. Đảng ta coi trọng con ng-

ời - coi nguồn lực ngời là quý báu nhất, có vai trò quyết định,.... (2 - Trang 9)
cũng chính là coi trọng giáo dục và đào tạo.
Trong hệ thống giáo dục quốc dân, giáo dục tiểu học là một bộ phận và là
bộ phận quan trọng nhất có tính chất nền tảng. Bậc tiểu học là bậc học đầu tiên
dành cho tất cả mọi ngời dân ở khắp mọi miền đất nớc, là bậc học tạo cơ sở ban
đầu để thực hiện mục tiêu nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dỡng nhân
tài, tạo nguồn nhân lực con ngời cho xã hội. Nh vậy, nhất thiết phải nâng cao
chất lợng giáo dục tiểu học.
Muốn nâng cao chất lợng, đảm bảo thực hiện tốt các mục tiêu, nhiệm vụ
của bậc tiểu học thì việc xây dựng kế hoạch nói chung và kế hoạch năm học nói
riêng là công việc hết sức quan trọng và cần thiết.
Trong quản lý trờng học bản kế hoạch năm học đợc xem nh là một cơng
lĩnh hoạt động trong năm học của nhà trờng. Trong chu trình quản lý thì xây
dựng kế hoạch là chức năng đầu tiên và cũng là chức năng nền tảng. Nếu xây
2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
dựng một bản kế hoạch chặt chẽ, phù hợp và tổ chức thực hiện kế hoạch một
cách khoa học sẽ hạn chế sự bất ổn định trong quá trình tổ chức, giúp cho ngời
Hiệu trởng nhìn thấy những thay đổi từ bên ngoài, tạo khả năng thực hiện công
việc một cách hiệu quả nhất, tập trung đợc sự cố gắng của mọi ngời vào việc
thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ năm học. Khi có kế hoạch sẽ giúp cho Hiệu trởng
dễ dàng thực hiện các chức năng quản lý khác. Có thể nói rằng tính kế hoạch là
đặc điểm của quản lý, có kế hoạch là nguyên tắc của quản lý, quản lý bằng kế
hoạch là phơng pháp chủ đạo của quá trình quản lý.
Mục đích của quản lý trờng học là nâng cao chất lợng và hiệu quả các hoạt
động của nhà trờng, trong đó dạy và học là hoạt động chủ đạo. Để hoạt động
của nhà trờng đạt hiệu quả, ngay từ đầu năm học, Hiệu trởng phải tổ chức xây
dựng một bản kế hoạch đầy đủ, chi tiết, phù hợp với điều kiện hiện có của nhà
trờng, yêu cầu của ngành và thực tế địa phơng nơi trờng đóng, bản kế hoạch có
khả năng thực thi cao.

1.2. Thực tiễn:
ở trờng tiểu học, muốn nâng cao chất lợng giáo dục đòi hỏi phải có nhiều
yếu tố tác động nh cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, sự quan tâm của ngành và
chính quyền địa phơng,... trong đó, vai trò lãnh đạo của ngời Hiệu trởng là quan
trọng nhất. Ngời Hiệu trởng giỏi tất yếu bộ mặt nhà trờng sẽ có những tiến bộ
rõ rệt. Ngời Hiệu trởng muốn quản lý tốt thì luôn luôn phải có kế hoạch và làm
việc theo kế hoạch. Trong từng năm học, việc xây dựng kế hoạch ngay từ đầu sẽ
giúp ngời Hiệu trởng định hớng trớc đợc những công việc sẽ làm, phải làm, ai
làm, thời gian bao lâu,... Làm nh vậy trong quá trình thực hiện nhiệm vụ năm
học, ngời Hiệu trởng cũng nh đội ngũ cán bộ giáo viên khỏi bị bất cập và không
bị bỏ sót một công việc nào hoặc làm qua loa vì không có thời gian. Xây dựng
kế hoạch năm học là biện pháp tốt nhất góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục.
Nhng qua tìm hiểu thực tế ở một số trờng tiểu học hiện nay thì việc xây
dựng kế hoạch năm học cha đợc quan tâm đúng mức. ở các trờng tiểu học hiện
nay, Hiệu trởng tuy đã nhận thức đợc tầm quan trọng của việc xây dựng kế
hoạch năm học nhng vì cha nắm chắc lý luận nên một số Hiệu trởng xây dựng
kế hoạch cha tuân theo các nguyên tắc và quy trình của nó. Do đó bản kế hoạch
phần lớn là sản phẩm riêng của Hiệu trởng chứ cha tập trung đợc trí tuệ của tập
thể dẫn đến nội dung kế hoạch ít mang tính khả thi, chất lợng hoạt động của
nhà trờng không cao, chỉ mang tính bề nổi, không đi vào chiều sâu. Vậy làm thế
nào để khắc phục tình trạng trên? Đó là câu hỏi khiến chúng tôi băn khoăn và
suy nghĩ, mong tìm đợc giải pháp hữu hiệu để khắc phục nó.
3
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Sau thời gian nghiên cứu lý luận, mặc dù kinh nghiệm của bản thân còn ít
ỏi sự hiểu biết còn hạn chế nhng tôi mạnh dạn tìm hiểu đề tài Một số biện
pháp xây dựng kế hoạch năm học ở trờng tiểu học số 2 Hoàn Lão - Bố Trạch -
Quảng Bình với mong muốn góp một phần nhỏ vào việc tìm ra biện pháp xây
dựng kế hoạch năm học một cách hợp lý.
Đây là mảng đề tài khó, bên cạnh đó, hiểu biết của bản thân còn ít, chắc

chắn đề tài sẽ có nhiều sai sót. Kính mong sự góp ý chân thành và sự chỉ bảo
của các thầy giáo, cô giáo.
2-/ Mục đích nghiên cứu:
Nghiên cứu lý luận và thực tiễn về công tác xây dựng kế hoạch năm học ở
trờng tiểu học hiện nay, đối chiếu giữa lý luận và thực tiễn để tìm ra một số mặt
tích cực và hạn chế, từ đó tìm ra một số biện pháp giải quyết cho phù hợp.
3-/ Nhiệm vụ nghiên cứu:
Nghiên cứu lý luận về kế hoạch và kế hoạch hoá, tìm hiểu thực tế việc xây
dựng kế hoạch năm học ở một số trờng tiểu học ở địa phơng, rút ra những u
điểm, nhợc điểm. Phân tích những u, nhợc điểm đó và đề xuất một số biện pháp
khắc phục nhợc điểm trong việc xây dựng kế hoạch năm học.
4-/ Phạm vi nghiên cứu:
Do thời gian hạn chế nên đề tài này chỉ nghiên cứu vấn đề xây dựng kế
hoạch năm học ở trờng tiểu học số 2 Hoàn Lão - Bố Trạch - Quảng Bình. Ngoài
ra còn tham khảo thêm ở một số trờng lân cận.
5-/ Đối tợng nghiên cứu:
Nghiên cứu về Biện pháp xây dựng kế hoạch năm học ở trờng tiểu học số
2 Hoàn Lão - Bố Trạch - Quảng Bình.
6- Phơng pháp nghiên cứu:
Trong quá trình nghiên cứu tôi đã sử dụng các phơng pháp sau:
6.1. Phơng pháp nghiên cứu tài liệu.
6.2. Phơng pháp đàm thoại trực tiếp, phỏng vấn.
6.3. Phơng pháp điều tra bằng phiếu.
6.4. Phơng pháp phân tích, so sánh.
4
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
6.5. Phơng pháp tổng kết kinh nghiệm.
7-/ Kế hoạch thời gian:
Từ: 14/2 đến 28/2 : Thu thập và xử lý các số liệu, thông tin.
29/2 đến 05/3 : Viết đề cơng chi tiết.

06/3 đến 20/3 : Viết lần 1.
21/3 đến 30/3 : Viết lần 2.
31/3 đến 07/4 : Viết lần 3.
8-/ Cấu trúc nội dung:
Phần 1: Mở đầu.
Phần 2: Nội dung.
Ch ơng 1: Cơ sở lý luận có liên quan đến đề tài.
Ch ơng 2: Thực trạng việc xây dựng kế hoạch năm học ở tr-
ờng tiểu học số 2 Hoàn Lão.
Ch ơng 3: Một số biện pháp xây dựng kế hoạch năm học ở tr-
ờng tiểu học.
Phần 3: Kết luận và kiến nghị.
5
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Phần 2: nội dung
Chơng 1
Cơ sở lý luận có liên quan đến đề tài
1-/ Khái niệm, vị trí, vai trò, tầm quan trọng của kế hoạch và
kế hoạch hoá:
Nh chúng ta đã biết, sự phát triển có kế hoạch, cân đối là một trong các
quy luật đặc thù hết sức quan trọng của nền kinh tế xã hội chủ nghĩa. Hệ thống
giáo dục là một bộ phận cấu thành của nền kinh tế quốc dân cho nên hệ thống
giáo dục cũng cần đợc phát triển một cách có kế hoạch giáo dục là một chức
năng cơ bản rất quan trọng của quản lý giáo dục và là cơ sở của quản lý giáo
dục. Đờng lối giáo dục vạch ra các mục tiêu và nhiệm vụ tổng quát, kế hoạch
giáo dục có nhiệm vụ diễn tả các nhiệm vụ và mục đích đó thành mục tiêu cần
đạt tới trong từng thời kỳ. Song mọi kế hoạch đều mang tính tác chiến nên nội
dung kế hoạch không chỉ bao gồm mục tiêu mà phải bao gồm cả phơng tiện,
biện pháp thức hiện để đạt đợc mục tiêu đó. Các nhà nghiên cứu đã định nghĩa
về kế hoạch và kế hoạch hoá một cách ngắn gọn nh sau:

Kế hoạch hoá trong giáo dục, với nghĩa rộng nhất là áp dụng việc phân
tích hệ thống và hợp lý các quá trình phát triển giáo dục với mục đích làm cho
giáo dục đạt đợc các kết quả và có hiệu quả hơn, phù hợp với những yêu cầu và
nhiệm vụ của ngời học và xã hội đặt ra. (8).
Có nhiều cánh định nghĩa khác nhau về kế hoạch và kế hoạch hoá nhng nói một
cách chung nhất thì kế hoạch chính là dự kiến những việc cần làm, ai làm, làm bằng
cách nào, vào thời gian nào,... sao cho hiệu quả công việc đạt tới mức cao nhất.
Kế hoạch là chức năng đầu tiên trong 4 chức năng của chu trình quản lý.
Chu trình đó đợc thể hiện qua sơ đồ sau:
I: Thông tin
6
Lập kế hoạch
Chỉ đạo
Kiểm tra Tổ chức
I
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Theo sơ đồ ta thấy, kế hoạch là chức năng đầu tiên của chu trình quản lý.
Nó có mối quan hệ mật thiết với các chức năng khác tạo nên một chu trình khép
kín từ khâu xây dựng kế hoạch đến tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra.
Trong quản lý kinh tế cũng nh trong quản lý giáo dục, kế hoạch có vai trò
hết sức quan trọng. Không thể quản lý tốt nếu không có kế hoạch. Nhiều lý
thuyết gia cho rằng: Kế hoạch là cái khởi nguyên của mọi hoạt động, mọi chức
năng quản lý khác. Họ ví kế hoạch nh một chiếc đầu tàu kéo theo các toa tổ
chức, chỉ đạo, kiểm tra hoặc nh cái thân cây sồi trên đó có các chức năng
tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra đam cành, kết nhánh. Có thể sự ví von đó hơi
quá nhng nếu không có kế hoạch thì ngời quản lý sẽ không biết tổ chức nhân sự
và các nguồn lực khác nh thế nào, không biết chỉ dẫn, lãnh đạo ngời thuộc
quyền mình ra sao để đạt đợc kết quả nh mong muốn. Không có kế hoạch
không thể xác định đúng mục tiêu cần đạt và sự kiểm tra sẽ trở thành vô căn cứ.
Có thể nói kế hoạch có ý nghĩa to lớn cả về lý luận và thực tiễn, cả tầm vĩ mô

và vi mô trong quản lý. Kế hoạch là chức năng cơ bản, quan trọng và cũng là một
chức năng bắt buộc trong quản lý nói chung và quản lý giáo dục nói riêng.
Trong trờng học, muốn thực hiện tốt mục tiêu giáo dục - đào tạo thì quản
lý không thể không có kế hoạch. Kế hoạch giáo dục phổ thông nhằm mục tiêu
xây dựng nền tảng dân trí của đất nớc, cung cấp giáo dục cơ bản cho mọi ngời
dân. Việc xây dựng kế hoạch nhằm để phối hợp các hoạt động trong tổ chức tr-
ờng học khẳng định sự phát triển của một tổ chức trong tơng lai, đảm bảo cơ sở
hợp lý cho hoạt động của tổ chức, kế hoạch đợc xem là một công cụ quản lý.
Chính bản kế hoạch là quyết định đầu tiên của ngời quản lý để thực hiện mục
tiêu, nhiệm vụ giáo dục - đào tạo. Kế hoạch giúp ngời quản lý hạn chế sự bất ổn
định trong hệ thống trớc những thay đổi của mục tiêu, tạo khả năng thực hiện
công việc một cách kinh tế, tập trung sự cố gắng của mọi ngời vào mục tiêu và
tạo điều kiện tối đa cho ngời quản lý kiểm tra, đánh giá hoạt động của mọi ngời.
Khi xem cấu trúc hoạt động của trờng phổ thông theo quan điểm hệ thống,
ta thấy ở trờng phổ thông bao gồm các thành tố sau:
1. Mục đích. 5. Giáo viên.
2. Nội dung. 6. Học sinh.
3. Phơng pháp. 7. Cơ sở vật chất.
4. Phơng tiện. 8. Kết quả.
7
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Các thành tố này tạo thành một hệ thống toàn vẹn, chúng tác động và bổ
sung cho nhau theo một quy luật nhất định. Muốn hoàn thành các mục tiêu giáo
dục thì phải điều hành tốt các hoạt động của các thành tố trên cơ sở các mối
quan hệ chặt chẽ có tác động hỗ trợ cho nhau cùng phát triển. Chính vì vậy, việc
xây dựng kế hoạch đợc xem là một chức năng nền tảng nhằm định hớng cho
quản lý giáo dục đi đến đích và đạt đợc kỳ vọng nh mong muốn.
2-/ Các nguyên tắc của kế hoạch:
Nguyên tắc là điều cơ bản định ra nhất thiết phải tuân theo trong một loạt
việc làm. Để kế hoạch có hiệu quả cần tuân theo những nguyên tắc sau:

2.1. Nguyên tắc kế hoạch phục vụ nhiệm vụ chính trị - xã hội (nguyên tắc
tính Đảng).
Kế hoạch hoạt động của nhà trờng phải phù hợp với chủ trơng, đờng lối
phát triển của Đảng về Giáo dục và đào tạo. Khi xây dựng kế hoạch phải bám
sát hệ thống mục tiêu phát triển của nền kinh tế - xã hội, nhất là mục tiêu của
ngành giáo dục. Nội dung của bản kế hoạch phải làm rõ chủ trơng, đờng lối của
Đảng, Nhà nớc, tuân theo sự lãnh đạo của cấp trên, dựa vào thực tế địa phơng,
bám sát mục tiêu phát triển của địa phơng của ngành.
2.2. Nguyên tắc đảm bảo tính tập trung dân chủ:
Nguyên tắc này vừa thể hiện tính làm chủ của dân, vừa thể hiện sự lãnh
đạo của Đảng. Với cơ chế: Đảng lãnh đạo, dân làm chủ, chính quyền quản lý,
đây là nguyên tắc quản lý xã hội chủ nghĩa. Dân chủ trên cơ sở pháp luật, tập
trung nguồn quản lý, chỉ đạo theo cơ chế thị trờng.
Trong việc xây dựng kế hoạch năm học, để đảm bảo nguyên tắc này ngời
Hiệu trởng phải tranh thủ ý kiến đóng góp của tập thể s phạm, tôn trọng ý kiến
của họ, khai thác trí tuệ của họ nhằm làm cho bản kế hoạch có chất lợng hơn.
2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học và tính thực tiễn:
Tính khoa học là thuộc tính cơ bản của kế hoạch. Vì vậy bản kế hoạch
phải xây dựng sao cho khoa học tức là phải rõ ràng, dễ thực hiện, phù hợp với
định hớng phát triển giáo dục chung của xã hội và tình hình địa phơng, nhà tr-
ờng. Các biện pháp đa ra để thực hiện các mục tiêu phải vừa vận dụng các thành
tựu khoa học - công nghệ nhng phải phù hợp với thực tế của nhà trờng và địa
phơng, khi đó kế hoạch mới mang tính khả thi cao.
8
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
2.4. Nguyên tắc đảm bảo tính cân đối, thống nhất và u tiên nhiệm vụ trọng
tâm:
Nội dung bản kế hoạch đợc xây dựng phải đảm bảo tính cân đối, thống
nhất giữa các mục tiêu và các biện pháp thực hiện. Khi xây dựng kế hoạch phải
xác định các mục tiêu: Mục tiêu u tiên, mục tiêu lâu dài, nhiệm vụ trọng tâm

cần ... Phải sắp xếp nó một cách hợp lý, chặt chẽ, logic. Dành thời gian và kinh
phí phù hợp cho việc thực hiện từng mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể.
2.5. Nguyên tắc đảm bảo tính liên tục, kế thừa và phát triển:
Khi xây dựng một bản kế hoạch ngời Hiệu trởng phải dựa trên những
thành tựu đã đạt đợc trong những năm qua để làm cơ sở, căn cứ cho việc xây
dựng kế hoạch trong những năm tiếp theo. Kế hoạch năm sau phải phát triển
những thành tựu của năm trớc lên một mức cao hơn.
2.6. Nguyên tắc đảm bảo tính pháp lệnh và tính linh hoat, mềm dẻo:
Kế hoạch đợc xem là một quyết định quản lý hành chính tổng hợp. Vì vậy,
mọi nhiệm vụ đặt ra trong kế hoạch đều phải mang tính pháp chế, bắt buộc đối
với ngời thực hiện. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện tuỳ tình hình thực tế để
có sự điều chỉnh linh hoạt trong khả năng cho phép, nhằm thực hiện có hiệu quả
các công việc của nhà trờng.
2.7. Nguyên tắc đảm bảo tính kinh tế, hiệu quả:
Khi xây dựng kế hoạch, ngời Hiệu trởng cần chú ý tính toán đến tính kinh
tế và tính hiệu quả của nó. Các biện pháp đề ra để thực hiện mục tiêu cần hạn
chế đến mức thấp nhất các chi phí nhng phải đạt kết quả tối u.
Trong quá trình xây dựng kế hoạch cũng nh tổ chức thực hiện kế hoạch,
ngời Hiệu trởng cần chú ý đến các nguyên tắc, áp dụng trong từng điều kiện cụ
thể để phát huy vai trò của bản kế hoạch.
3-/ Các giai đoạn xây dựng kế hoạch:
3.1. Tiền kế hoạch:
Đây là giai đoạn chuẩn bị cho xây dựng kế hoạch, ta cần phải tiến hành
các bớc sau:
- Xác định thủ tục xây dựng kế hoạch.
- Thành lập ban xây dựng kế hoạch. Ban này có thể khởi thảo hoặc tập hợp
kế hoạch của các bộ phận trong trờng.
9
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Thu thập và xử lý các thông tin cần thiết để phục vụ cho việc xây dựng kế

hoạch.
3.2. Dự báo, chẩn đoán:
Đây cũng là giai đoạn chuẩn bị cho xây dựng kế hoạch, ở giai đoạn này
gồm các công việc sau:
- Phân tích, đánh giá tình hình thực trạng của nhà trờng để từ đó tìm ra
điểm mạnh, điểm yếu và nguồn lực của nhà trờng.
- Phân tích tình hình môi trờng xã hội để biết đợc các cơ hội cần tận dụng
và các nguy cơ, thách thức cần tránh.
- Trên cơ sở đó, dự đoán chiều hớng phát triển về các chỉ tiêu cần có trong
kế hoạch.
3.3. Xây dựng kế hoạch sơ bộ:
Đây là giai đoạn hết sức quan trọng vì đây là tiền đề của bản kế hoạch
chính thức. Giai đoạn này gồm các công việc sau:
- Xây dựng hệ thống mục tiêu, chỉ tiêu cần đạt đợc của nhà trờng trong
từng thời điểm cụ thể.
- Xây dựng các điều kiện cần thiết cho kế hoạch nh nhân lực, phơng tiện,
thiết bị, tài chính.
- Dự thảo các phơng án, dự án về kế hoạch.
3.4. Xây dựng kế hoạch chính thức:
- Trên cơ sở của kế hoạch sơ bộ, xây dựng kế hoạch chính thức. Có thể
chọn một trong các phơng án hoặc tổng hợp các phơng án đã dự định.
- Cho thảo luận tập thể (cán bộ cốt cán, toàn thể cán bộ, nhân viên, giáo
viên của trờng. Có thể thông qua đại hội cán bộ công nhân viên chức đầu năm
học).
- Trình cấp trên (phòng Giáo dục, chính quyền địa phơng,...) xét duyệt.
- Lập chơng trình hành động. Bớc này bao gồm các công việc cụ thể:
+ Phân tích thời gian thực hiện.
+ Phân công ngời phụ trách.
+ Phân bổ ngân sách cho các mục tiêu.
+ Lập kế hoạch hỗ trợ và kế hoạch điều hành của ngời quản lý.

10
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Phân bổ ngân sách cho các mục tiêu và đặt mức u tiên cho các mục tiêu.
- Thông qua bản nội dung kế hoạch năm học trớc hội đồng s phạm để
thống nhất thực hiện.
4-/ Kế hoạch năm học:
Trong trờng tiểu học, kế hoạch năm học là bản kế hoạch quan trọng nhất
vì nó hội tụ đầy đủ nội dung của mọi hoạt động trong nhà trờng. Có thể nói kế
hoạch năm học là kế hoạch mẹ của tất cả các loại kế hoạch khác trong năm học.
Kế hoạch năm học bao gồm hệ thống m ục tiêu, nhiệm vụ của nhà trờng cùng
các biện pháp, giải pháp và điều kiện để thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ đó. Nói
một cách cụ thể hơn, kế hoạch năm học là hệ thống chơng trình hành động
trong năm học của nhà trờng. Chính vì vậy, khi xây dựng kế hoạch năm học cần
dựa trên các căn cứ cụ thể, sát thực có ảnh hởng đến chơng trình hoạt động
trong năm học của nhà trờng.
* Căn cứ để xây dựng kế hoạch:
- Căn cứ vào đặc điểm, tình hình địa phơng nơi trờng đóng.
- Căn cứ vào Chỉ thị, Nghị quyết, Văn bản hớng dẫn của Đảng và chính
quyền cấp trên theo ngành và lãnh thổ.
- Căn cứ vào kết quả thực hiện nhiệm vụ năm học trớc và điều kiện hiện có
(nh đội ngũ giáo viên, tình hình học sinh, cơ sở vật chất - thiết bị dạy học,
nguồn tài chính) của nhà trờng.
- Căn cứ vào kế hoạch phát triển dài hạn của nhà trờng và địa phơng.
- Căn cứ vào nhu cầu học tập của địa phơng.
* Ph ơng pháp xây dựng kế hoạch năm học:
- Phơng pháp cân đối: cân đối giữa nhu cầu giáo dục, khả năng thực hiện
nhu cầu đó của nhà trờng và địa phơng.
- Phơng pháp tỷ lệ cố định: lấy một tỷ lệ nào đó, coi nó làm cố định để lấy
tỷ lệ tơng quan.
Khi xây dựng kế hoạch năm học cần phối hợp sử dụng các phơng pháp sao

cho bản kế hoạch có chất lợng cao và có khả năng thực thi nhất.
Trên đây là những nét chính về cơ sở lý luận của công tác kế hoạch nói
chung và kế hoạch trong nhà trờng tiểu học nói riêng. Đó là cơ sở và chỗ dựa
cho việc phân tích và đánh giá thực trạng về công tác xây dựng kế hoạch năm
học ở trờng tiểu học hiện nay.
11
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chơng 2
Thực trạng công tác xây dựng kế hoạch
năm học ở trờng tiểu học số 2 Hoàn Lão -
Bố Trạch - Quảng Bình
1-/ Đặc điểm tình hình chung:
1.1. Tình hình địa phơng:
Bố Trạch - Quảng Bình thuộc một vùng miền Trung, khí hậu khắc nghiệt -
nắng lắm, ma nhiều - địa bàn ít thuận lợi có cả miền núi và miền biển.
Hoàn Lão là một thị trấn huyện lỵ, huyện Bố Trạch, là nơi trung tâm kinh
tế - văn hoá của huyện. Hoàn Lão nằm dọc quốc lộ 1A, cách thị xã Đồng Hới
17 km về phía Bắc. Hoàn Lão tách ra khỏi xã Trung Trạch từ năm 1986. Trong
hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ cứu nớc, ngời dân Hoàn Lão đã
kiên cờng bám đất bám làng, đánh giặc đến cùng, tất cả vì kháng chiến, với
khẩu hiện xe cha qua, nhà không tiếc. Tinh thần đánh giặc cứu nớc của ngời
dân Hoàn Lão đã đợc Nhà nớc ghi nhận và phong tặng danh hiệu Anh hùng
các lực lợng vũ trang.
Hiện nay, trong cơ chế mới, nhân dân Hoàn Lão vẫn luôn luôn cố gắng,
phấn đấu, không ngừng có những bớc tiến mới. Địa bàn thị trấn Hoàn Lão có 12
tiểu khu, với diện tích 514,82 ha, có 1.555 hộ gia đình. Tổng số dân là 6.730
ngời, trong đó có 2.060 ngời đang trong độ tuổi lao động. Trên địa bàn thị trấn
có một chợ huyện nên dân c ở nhiều nơi tập trung về đây làm ăn sinh sống. Dân
ở đây sống bằng nhiều nghề khác nhau nhng chủ yếu là nông nghiệp, buôn bán,
dịch vụ và cán bộ công nhân viên Nhà nớc, số cán bộ nghỉ hu cũng khá đông.

Cuộc sống của ngời dân tơng đối ổn định song bên cạnh đó vẫn còn có một số
hộ nghèo. Tổng thu nhập bình quân đầu ngời năm 1999 là 3,8 triệu đồng.
Tuy đời sống cha cao nhng nhân dân ở đây rất hiếu học, lãnh đạo của địa
phơng cũng rất quan tâm đến sự nghiệp giáo dục, chăm lo vun đắp cho giáo dục
xã nhà phát triển. Cho đến nay trên địa bàn thị trấn có 1 trờng trung học phổ
thông, 1 trờng trung học cơ sở, 2 trờng tiểu học và 2 trờng mầm non. Trong đó
có 1 trờng mầm non đạt trờng chất lợng cao của tỉnh, 1 trờng tiểu học đã đợc
công nhận trờng tiểu học đạt chuẩn quốc gia giai đoạn 1996-2000, trờng tiểu
học còn lại và trờng trung học cơ sở đang tiếp tục xây dựng để đạt chuẩn. Chất
12
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
lợng giáo dục hàng năm ở các trờng đều cao. Hàng năm có rất nhiều học sinh
thi học sinh giỏi huyện và tỉnh đạt giải, rất nhiều học sinh trung học phổ thông
thi đỗ vào các trờng đại học.
Có thể nói Hoàn Lão có truyền thống hiếu học từ lâu. Ngày nay, trong cơ
chế mới, đợc sự quan tâm của Đảng, Nhà nớc chắc chắn Hoàn Lão có nhiều
triển vọng phát triển sự nghiệp giáo dục .
1.2. Tình hình nhà trờng:
Trờng tiểu học số 2 Hoàn Lão mới đợc thành lập cách đây cha đầy 2 năm
(trờng có Quyết định thành lập ngày 28/8/1998). Trờng đợc tách ra từ trờng tiểu
học Hoàn Lão trớc đây (nay là trờng tiểu học số 1 Hoàn Lão). Trờng có diện
tích 2.400 m
2
. Khi mới về nhận trờng, cơ sở vật chất của nhà trờng chỉ có đợc
một dãy nhà 2 tầng đợc xây dựng theo dự án của ODA tài trợ cùng với bàn ghế,
bảng đen trang bị ở trong phòng học . Ngoài ra các cơ sở vật chất khác đều
không có.
Khu vực nơi trờng đóng là một vùng đất khá thấp nên đến mùa ma thờng
xuyên bị ngập úng, gây khó khăn cho việc đi lại của thầy và trò. Học sinh của
trờng đợc chia theo vùng thị trấn và có tuyển thêm học sinh ở một số trờng khác

trong huyện.
Phải nói rằng với điều kiện ban đầu nhà trờng gặp rất nhiều khó khăn trong
việc tổ chức thực hiện nhiệm vụ năm học. Thế nhng với sự cố gắng, phấn đấu,
nỗ lực vơn lên không ngừng của tập thể cán bộ giáo viên đặc biệt là sự linh hoạt
13
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
của thầy hiệu trởng, năm học 1998-1999 vừa qua thầy trò trờng tiểu học số 2
Hoàn Lão gặt hái đợc những thành tích đáng tự hào:
Học sinh thi đỗ tốt nghiệp 100%, chất lợng vở sạch chữ đẹp đạt 100%,
chất lợng giáo dục hai mặt của học sinh trong toàn trờng đạt kết quả khá cao.
- Về học tập: Giỏi 54,5%; Khá 31,7%; Trung bình 13,8%, không có học
sinh yếu kém về học tập.
- Về hạnh kiểm: Tốt 89,8%; Khá tốt 10,2%; không có học sinh có hạnh
kiểm cần cố gắng.
- Chất lợng mũi nhọn: có 17 em học sinh lớp 5 đạt giải trong kỳ thi học
sinh giỏi toàn tỉnh.
Về đội ngũ giáo viên: năm học vừa qua nhà trờng có:
+ 02 đồng chí đạt chiến sĩ thi đua cấp cơ sở.
+ 02 đồng chí đạt giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh.
+ 02 đồng chí đạt giáo viên dạy giỏi cấp huyện.
+ 10 giáo viên dạy giỏi cấp cơ sở.
Cũng trong năm học vừa qua nhà trờng đã huy động đợc sức dân đóng góp
để xây dựng cơ sở vật chất cho nhà trờng khang trang, đẹp đẽ. Hiện nay nhà tr-
ờng đã có hệ thống tờng rào bao quanh trờng, có nhà để xe cho giáo viên và học
sinh, hệ thống đờng đi lối lại trong khu vực trờng đã đợc bê tông hoá, sân trờng
đã đợc nâng cấp và trồng cỏ để làm sạch môi trờng, chống bụi về mùa nắng và
chống lầy lội về mùa ma. Các phòng học đợc trang trí đẹp, khoa học và mang
tính giáo dục cao. Hệ thống cây xanh (cây lấy bóng mát) trong sân trờng đã đợc
trồng, chăm sóc và bảo vệ cẩn thận, hiện nay đã bắt đầu phát triển. Khuôn viên
của trờng đẹp, sân trờng luôn sạch sẽ, thoáng đãng, nhà vệ sinh đảm bảo sạch

sẽ. Tơng lai không xa trờng tiểu học số 2 Hoàn Lão sẽ trở thành trờng xanh,
sạch, đẹp kiểu mẫu.
Tháng t năm 1999 vừa qua trờng đợc Bộ trởng Bộ Giáo dục và đào tạo
công nhân trờng đạt chuẩn quốc gia giai doạn 1996-2000.
Năm học 1999-2000 này, kế thừa những thành tích đã đạt đợc của năm học
1998-1999, nhà trờng bớc đầu có những thuận lợi đáng kể:
- Về đội ngũ cán bộ giáo viên, Nhà trờng có một đội ngũ tơng đối vững
mạnh. Với tổng số cán bộ giáo viên là 21 ngời (có 4 nam và 17 nữ). Trong đó,
có:
14
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
+ 02 cán bộ quản lý (01 hiệu trởng và 01 phó hiệu trởng).
Hiệu trởng có trình độ Đại học s phạm.
Phó hiệu trởng có trình độ Trung học s phạm (10+2).
+ 15 giáo viên đứng lớp, trong đó:
01 giáo viên có trình độ Đại học s phạm.
03 giáo viên có trình độ Cao đẳng s phạm.
01 giáo viên có trình độ Trung học âm nhạc.
10 giáo viên có trình độ Trung học s phạm (10+2 và 12+2).
Trong số đó, hiện tại có 03 giáo viên đang theo học lớp Đại học tại chức
(Khoa tiểu học).
+ 01 cán bộ bán chuyên trách Đội, có trình độ Cao đẳng s phạm.
+ 02 nhân viên (1 kế toán văn phòng + 1 th viện thiết bị). Cả hai đồng chí
đều có trình độ Trung học chuyên nghiệp.
+ 01 nhân viên bảo vệ trờng.
Trình độ chính trị: Trong số cán bộ giáo viên của trờng có 10 đồng chí
Đảng viên.
- Về học sinh:
+ Số lợng học sinh toàn trờng trong năm học 1999-2000 này, tính đến
tháng 3/2000 là 408 học sinh. Nhà trờng có 12 lớp, tất cả các lớp đều học 2

buổi/ngày. Số học sinh đợc chia thành các khối lớp nh sau:
Khối lớp Số lớp Số học sinh
1
2
3
4
5
3
3
2
2
2
86
96
80
74
72
+ Chất lợng khảo sát đầu năm của học sinh đạt kết quả nh sau:
Môn Tiếng Việt
Khối lớp Giỏi Khá Trung bình Yếu
Khối lớp 1
15
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Khối lớp 2
Khối lớp 3
Khối lớp 4
Khối lớp 5
45,9%
51,3%
26,4%

29,2%
30,2%
32,5%
51,4%
31,9%
19,6%
10,0%
20,8%
22,2%
4,3%
6,2%
1,4%
16,7%
Toàn trờng 38,20% 36,50% 18,15% 7,15%
Môn Toán
Khối lớp Giỏi Khá Trung bình Yếu
1
2
3
4
5
57,2%
46,3%
19,2%
36,0%
19,8%
28,8%
41,1%
21,0%
15,6%

16,2%
26,0%
18,0%
7,4%
8,7%
13,7%
25,0%
Toàn trờng 39,68% 27,67% 18,95% 13,70%
Chất lợng khảo sát cuối kỳ 1 đạt kết quả nh sau:
Môn Tiếng Việt
Khối lớp Giỏi Khá Trung bình Yếu
1
2
3
4
5
62,2%
49,4%
53,9%
45,9%
50,0%
27,5%
29,5%
33,7%
37,9%
40,3%
5,0%
17,9%
11,2%
16,2%

8,3%
5,0%
3,2%
1,2%
0%
1,4%
Toàn trờng 52,25% 33,50% 12,00% 2,25%
Môn Toán
Khối lớp Giỏi Khá Trung bình Yếu
1
2
3
4
5
65,1%
64,2%
80,0%
50,0%
41,7%
25,0%
26,3%
13,5%
33,8%
29,2%
7,5%
9,5%
2,5%
14,8%
26,4%
2,4%

0%
3,7%
1,4%
2,7%
Toàn trờng 60,75% 25,50% 11,75% 2,0%
Qua số liệu trên, ta thấy chất lợng khảo sát học sinh ở cuối kỳ 1 so với chất
lợng khảo sát đầu năm có sự tăng lên rõ rệt ở tất cả các khối lớp.
Cùng với đội ngũ giáo viên có trình độ, năng lực công tác, có tinh thần
đoàn kết, ủng hộ tập thể, đội ngũ học sinh chăm ngoan, có nhiều cố gắng trong
16
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
học tập, nhà trờng còn có một hệ thống cơ sở vật chất khá quy mô so với tuổi
đời của trờng. Hiện nay nhà trờng đã có cơ sở vật chất tơng đối đầy đủ đợc xây
dựng xong từ cuối năm học 1998-1999 và đang xây thêm nhà ăn bán trú để năm
học tới tổ chức bán trú cho học sinh.
Bên cạnh những mặt mạnh và những thành tích đã đạt đợc, nhà trờng vẫn
còn những khó khăn và hạn chế nhất định. Cơ sở vật chất tuy đã khác khang
trang hơn những trờng khá trong huyện song vẫn cha đầy đủ lắm. Các phòng
chức năng nh phòng nha học đờng, phòng thể dục thể thao, phòng nhạc cha có.
Khu nội trú của giáo viên cha có nên những ngời ở xa đến phải ở trọ tại nhà dân.
Đội ngũ giáo viên tuy giỏi nhng dạy cha đều các môn ở các khối lớp. Gần cuối
năm học này có một giáo viên chuyên chuyển đi theo yêu cầu công tác nên nhà
trờng sẽ khó khăn trong việc bố trí giáo viên chuyên.
Mặc dù vậy, với điều kiện hiện có và tinh thần cố gắng phấn đấu của tập
thể s phạm, chắc chắn năm học 1999-2000 này nhà trờng sẽ gặt hái đợc những
thành tích cao hơn nhiều so với năm học 1999-2000.
2-/ Thực trạng công tác xây dựng kế hoạch năm học ở trờng
tiểu học số 2 Hoàn Lão và một số trờng tiểu học lân cận:
Qua điều tra, nắm tình hình, tôi đợc biết ở các trờng tiểu học, việc tiến
hành xây dựng kế hoạch năm học đợc tiến hành nh sau:

2.1. ở trờng tiểu học số 2 Hoàn Lão:
* Về thời gian: Quy trình xây dựng kế hoạch năm học của Hiệu trởng đợc bắt
đầu từ tháng 6 đến cuối tháng 9 là kết thúc. Quy trình đợc chia làm 2 giai đoạn:
+ Giai đoạn xây dựng kế hoạch sơ bộ bắt đầu từ 25/6 đến 5/7 là kết thúc.
Giai đoạn này Hiệu trởng làm trong 10 ngày.
+ Giai đoạn xây dựng kế hoạch chính thức từ 20/9 đến 27/9. Giai đoạn
này Hiệu trởng thực hiện trong 7 ngày.
* Thành phần tham gia xây dựng kế hoạch gồm có: Hiệu trởng, Phó hiệu
trởng, bí th chi Bộ, bí th chi Đoàn, tổng phụ trách Đội.
* Các b ớc tiến hành xây dựng kế hoạch:
+ Xác định căn cứ: chủ yếu là căn cứ vào kết quả năm học trớc, đặc điểm tình
hình nhà trờng đầu năm học mới, các văn bản, chỉ thị, hớng dẫn thực hiện nhiệm
vụ năm học của các cấp, một số nét cơ bản về tình hình địa phơng.
17
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
+ Xác định mục tiêu, nhiệm vụ của năm học: Hiệu trởng dựa vào các căn
cứ đã xác định để đề ra mục tiêu tổng quát của nhà trờng, sau đó triển khai
thành nhiệm vụ cụ thể.
+ Giải pháp thực hiện: căn cứ vào từng nhiệm vụ đề ra, Hiệu trởng đa ra
các giải pháp thực hiện thích hợp.
* Trình tự lập kế hoạch:
Vào cuối tháng 6, khi đã kết thúc năm học cũ, Hiệu trởng xem xét, thống
kê và nắm một số tình hình của nhà trờng khi vừa kết thúc năm học nh cơ sở vật
chất, đội ngũ giáo viên, số lợng và chất lợng học sinh, kết quả thực hiện nhiệm
vụ năm học vừa qua.
Từ những thống kê đó Hiệu trởng lập kế hoạch sơ bộ cho năm học mới.
Hiệu trởng thông qua bí th chi bộ bản kế hoạch đó, sau đó đa trình duyệt cấp
trên vào nửa đầu tháng 7. Đến đầu tháng 9, khi đã bớc vào năm học mới cấp
trên (phòng Giáo dục) mới trả lại kế hoạch sơ bộ cho trờng.
Giữa tháng 9 (15/9) trờng nhận đợc các văn bản chỉ thị, hớng dẫn thực

hiện nhiệm vụ năm học mới. Khi đã có đầy đủ các căn cứ cần thiết Hiệu trởng
lập một ban xây dựng kế hoạch năm học gồm các cán bộ chủ chốt trong nhà tr-
ờng, bàn bạc để lấy thêm ý kiến về các mảng thuộc quyền họ phụ trách. Các cá
nhân tự đăng ký chỉ tiêu thi đua dựa trên chỉ tiêu của nhà trờng đa ra. Dựa trên
những cơ sở đó Hiệu trởng viết thành bản kế hoạch chính thức vào ngày 27/9 và
đợc thông qua Hội nghị cán bộ công chức vào ngày 29/9 để thảo luận thêm và
triển khai thực hiện.
2.2. Một số trờng tiểu học lân cận khác:
Nhìn chung các bớc tiến hành xây dựng kế hoạch năm học giống nh ở tr-
ờng tiểu học số 2 Hoàn Lão. Song cũng có một vài điểm khác nh:
- Thời gian xây dựng kế hoạch: khi xây dựng kế hoạch sơ bộ Hiệu trởng có
bàn bạc với xã kỹ hơn về việc xây dựng thêm cơ sở vật chất, thời gian xây dựng
kế hoạch chính thức ngắn hơn (chỉ 4 đến 5 ngày).
- Trình tự lập kế hoạch đơn giản hơn. Khi sắp sửa đại hội cán bộ công chức
nhà trờng đầu năm học, Hiệu trởng lấy đăng ký thi đua ở các tổ rồi lập kế hoạch
và thông qua bộ tứ (Ban giám hiệu, Bí th chi Bộ, Bí th chi Đoàn và Chủ tịch
công Đoàn), sau đó vài ngày là tổ chức đại hội để thông qua bản kế hoạch năm
học.
18
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
3-/ Nhận xét thực trạng công tác xây dựng kế hoạch năm
học của các trờng tiểu học:
3.1. Về nhận thức của Hiệu trởng:
Hầu hết các Hiệu trởng đều nhận thức đợc tầm quan trọng của việc xây
dựng kế hoạch năm học trong nhà trờng. Họ thống nhất với ý kiến cho rằng, bản
kế hoạch năm học là quyết định đầu tiên, cơ bản nhất của nhà trờng. Bản kế
hoạch là cái cơ sở, căn cứ để tổ chức thực hiện và kiểm tra đánh giá việc thực
hiện nhiệm vụ năm học. Nếu không có kế hoạch hoặc lên kế hoạch sơ sài thì sẽ
rất khó tổ chức các hoạt động trong nhà trờng, việc kiểm tra đánh giá thiếu
chính xác. Hơn nữa làm tốt công tác này cũng là một tiêu chuẩn để đánh giá

năng lực quản lý của ngời Hiệu trởng.
Tuy nhận thức nh vậy, song qua điều tra thực tế cách làm của họ thì hầu
hết họ xây dựng kế hoạch cha đúng quy trình, cha đảm bảo thời gian và nguyên
tắc của kế hoạch. Nguyên nhân chủ yếu là họ cha nắm lý luận, đội ngũ giáo
viên cha có nhận thức đúng đắn trong việc xây dựng kế hoạch.
3.2. Về cách tổ chức xây dựng kế hoạch:
- Về thời gian: Nhìn chung trờng tiểu học số 2 Hoàn Lão cũng nh một số tr-
ờng tiểu học lân cận tiến hành xây dựng kế hoạch năm học thời gian tơng đối
đảm bảo. Việc bắt đầu xây dựng kế hoạch vào tháng 6 là hợp lý, vì năm học cũ
khép lại là năm học mới chuẩn bị mở ra. Việc lên kế hoạch ngay từ đầu sẽ giúp
Hiệu trởng định hớng trớc đợc toàn bộ các công việc của năm học mới ngay từ
đầu, tránh đợc sự bất cập khi đã bớc vào năm học. Đặc biệt một số trờng cơ sở
vật chất còn nghèo, việc lên kế hoạch trớc nhằm để xây dựng dần các cơ sở vật
chất là rất đúng đắn, nếu không sẽ rất khó khăn cho việc thực hiện tiến trình dạy
học. Hơn nữa kế hoạch đợc duyệt từ tháng 7 để cấp trên có kế hoạch phân bổ
ngân sách và bố trí giáo viên cho các trờng ngay từ đầu năm học. Song thời gian
dành cho việc xây dựng kế hoạch năm học của các trờng còn quá ít. Tuy kéo dài
từ tháng 6 đến tháng 9 nhng thực ra Hiệu trởng chỉ tiến hành trong mấy ngày.
Đặc biệt khi xây dựng kế hoạch chính thức cho năm học Hiệu trởng chỉ dành có
mấy ngày (4,5 đến 7 ngày), chính vì thế mà quy trình thực hiện vẫn cha nghiêm
túc, hiệu trởng vẫn phải cố chạy đua với thời gian để cho kịp đại hội cán bộ
công nhân viên chức đầu năm học.
- Các b ớc xây dựng kế hoạch :
ở trờng tiểu học số 2 Hoàn Lão cũng nh một số trờng tiểu học lân cận, khi
xây dựng kế hoạch năm học, Hiệu trởng đã thực hiện tơng đối đầy đủ các bớc.
19
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuẩn bị xây dựng kế hoạch năm học, hiệu trởng đã xác định các căn cứ, từ các
căn cứ đó, đề ra mục tiêu chung cho nhà trờng và từ mục tiêu chung Hiệu trởng
đã đề ra các mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể cùng các giải pháp thực hiện mục tiêu,

nhiệm vụ đó. Vì thế mà các bản kế hoạch của các hiệu trởng đã có phần các
nhiệm vụ , mục tiêu, biện pháp,... khá rõ ràng.
- Trình tự lập kế hoạch:
Nh phần thực trạng đã nêu, vào tháng 6 khi toàn bộ cán bộ giáo viên đã
nghỉ hè, hiệu trởng phải tiếp tục cho việc lên kế hoạch năm học mới. Hiệu trởng
phải tự xác định tình hình, thống kê các số liệu cần thiết và lên kế hoạch, kế
hoạch đó đợc thông qua bí th chi Bộ trớc khi đợc trình duyệt cấp trên. Đến khi
xây dựng kế hoạch chính thức chuẩn bị cho đại hội giáo dục đầu năm, Hiệu tr-
ởng mới họp các cán bộ chủ chốt của nhà trờng lại để họ góp ý thêm về các
mảng công việc của họ, từ đó Hiệu trởng mới xây dựng kế hoạch chính (có lấy
thêm các chỉ tiêu đăng ký thi đua của các tổ, cá nhân).
Với cách làm này, hiệu trởng sẽ tiết kiệm đợc rất nhiều thời gian và cách
làm đơn giản hơn nhng chất lợng của nó không cao và thiếu khoa học.
Ngay từ khi xây dựng kế hoạch sơ bộ, trớc đó, Hiệu trởng không thành lập
ban xây dựng kế hoạch để cùng Hiệu trởng điều tra, nắm tình hình, thu thập các
thông tin cần thiết phục vụ cho việc xây dựng kế hoạch mà tự mình làm tất cả. Với
một mình Hiệu trởng thì việc điều tra sẽ không đầy đủ các thông tin bởi công việc
cuối năm khá bận rộn. ý kiến đa ra cho kế hoạch này mới chỉ riêng của Hiệu trởng
chứ cha khai thác đợc trí tuệ của cả tập thể để đề ra mục tiêu, nhiệm vụ sát hơn,
biện pháp phong phú và khả thi hơn. Việc thông qua bí th chi bộ khi đã lập xong
kế hoạch, đó chỉ là ý kiến tham khảo chứ bí th chi bộ cha cùng nhà trờng xác định
các phơng hớng cho năm học.
Khi đã vào năm học mới, việc xây dựng kế hoạch chính thức Hiệu trởng
chỉ làm vỏn vẹn trong mấy ngày (4,5 ngày đến 7 ngày, tùy theo trờng). ở lần
này, Hiệu trởng đã tập hợp các cán bộ chủ chốt trong nhà trờng nh: bí th chi Bộ,
bí th chi Đoàn, tổng phụ trách Đội để bàn bạc và lấy đăng ký chỉ tiêu thi đua
các cá nhân. Với cách làm xem ra là rất dân chủ nhng thực ra các cán bộ tham
gia lập kế hoạch đó chỉ là xây dựng thêm ý kiến thuộc phần việc họ phụ trách
để Hiệu trởng lên kế hoạch chứ cha cùng Hiệu trởng tham gia thảo luận, góp ý
toàn bộ các mục tiêu biện pháp thức hiện nhiệm vụ năm học của nhà trờng.

Việc đăng ký chỉ tiêu thi đua của các cá nhân và tập thể chỉ là việc ký kết trách
nhiệm phải thực hiện các chỉ tiêu đã ấn định. Chỉ tiêu đó là bắt buộc mặc dù nó
tơng đối cao so với thực tế vốn có. Chẳng hạn chỉ tiêu lên lớp 100% đối với lớp
20
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
1,2,3. Với những trờng trọng điểm chất lợng cao thì chỉ tiêu đó là đơng nhiên và
thực hiện khá dễ dàng, còn những trờng thuộc vùng khó khăn, nhận thức học
tập của dân còn thấp, thực lực của học sinh yếu thì khó mà thực hiện đợc. Song
để đảm bảo chỉ tiêu đã ký kết, cuối năm giáo viên phải cho học sinh lên lớp nh-
ng chất lợng của nó không đảm bảo, những em yếu sẽ luôn bị thiếu hụt kiến
thức so với bạn bè, ảnh hởng đến quá trình học tập lâu dài của các em.
Qua điều tra cho thấy, hầu nh các Hiệu trởng vì không nắm lý luận (hoặc
có thể vì không cần tuân theo lý luận) về công tác xây dựng kế hoạch năm học
nên họ chủ yếu là làm theo kinh nghiệm chủ quan của mình, dẫn đến bản kế
hoạch còn sai sót và lệch lạc, các mục tiêu và biện pháp đa ra còn ít mang tính
khả thi.
Cũng chính vì không tuân theo quy trình xây dựng kế hoạch nên ngay
trong các giai đoạn của quy trình vẫn thiếu những bớc quan trọng. Việc thu thập
các thông tin phục vụ cho công tác này cha đợc đầy đủ. Hiệu trởng chủ yếu là
căn cứ vào tình hình nhà trờng, các văn bản, chỉ thị, hớng dẫn của cấp trên, còn
việc căn cứ vào tình hình địa phơng còn ít và phiến diện. Do đó, kế hoạch năm
học của nhà trờng cha trùng khớp với kế hoạch phát triển của địa phơng. Vì vậy,
một số mục tiêu của kế hoạch nhà trờng sẽ rất khó trong việc thực hiện. Ví dụ:
mục tiêu xây dựng cơ sở vật chất, mục tiêu xã hội hóa giáo dục. Vấn đề này
đụng chạm nhiều đến dân, nếu không có sự đồng tình ủng hộ của dân thì nhà tr-
ờng sẽ rất khó thực hiện.
Nhìn chung khi tổ chức xây dựng kế hoạch các Hiệu trởng thờng bỏ qua
(đốt cháy) giai đoạn, Hiệu trởng không tuân theo quy trình của nó. Bản kế
hoạch đợc xây dựng nên chủ yếu là ý kiến chủ quan của Hiệu trởng, là sản
phẩm của quá trình làm việc của riêng Hiệu trởng chứ cha phải là trí tuệ của tập

thể. Với cách làm đó, Hiệu trởng có thể tiết kiệm đợc nhiều thời gian nhng Hiệu
trởng rất vất vả, và cha đảm bảo tính dân chủ trong xây dựng kế hoạch, chất l-
ợng kế hoạch đa ra cha cao dẫn đến quá trình tổ chức thực hiện sẽ gặp nhiều bất
cập.
3.3. Nhận xét về hình thức, cấu trúc, nội dung bản kế hoạch năm học của
trờng tiểu học số 2 Hoàn Lão và 1 số trờng khác:
3.3.1 Về hình thức:
Hầu hết các bản kế hoạch đều đợc viết tay (do địa phơng còn khó khăn về
điều kiện in ấn), song mỗi bản kế hoạch đã chú ý trình bày sạch sẽ, gọn đẹp
21
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
nhất là bản kế hoạch của trờng tiểu học số 1 Hoà Trạch. Nhng nếu nh đợc in ấn
thì bản kế hoạch sẽ mang tính nghiêm trang hơn.
3.3.2. Về cấu trúc:
Qua xem xét 3 bản kế hoạch năm học của 3 trờng: tiểu học số 2 Hoàn Lão,
tiểu học số 1 và số 2 Hòa Trạch, tôi thấy 3 bản kế hoạch có cấu trúc không giống
nhau.
- ở bản kế hoạch năm học của tr ờng tiểu học số 2 Hoàn Lão, cấu trúc có
3 phần:
A. Khái quát đặc điểm tình hình năm học 1999-2000:
1. Thuận lợi.
2. Khó khăn.
B. Phơng hớng chung:
C. Nội dung - chỉ tiêu - giải pháp thực hiện:
1. Công tác số lợng và phổ cập giáo dục tiểu học.
2. Nâng cao chất lợng các hoạt động giáo dục.
3. Xây dựng các điều kiệu phục vụ dạy học.
4. Công tác quản lý.
Trong mỗi phần ở mục C đều có các mục nhỏ chính là các nhiệm vụ cần
thực hiện trong năm học, trong mỗi nhiệm vụ, chỉ tiêu cụ thể có đề ra luôn biện

pháp thực hiện. Đây là việc làm hợp lý.
* ở bản kế hoạch năm học của tr ờng tiểu học số 1 Hòa Trạch , không có
các phần lớn nh ở bản kế hoạch của trờng tiểu học số 2 Hoàn Lão mà ngay từ
đầu đề ra các nhiệm vụ luôn.
Nhiệm vụ 1: Thực hiện mục tiêu phổ cập giáo dục tiểu học.
Nhiệm vụ 2: Thực hiện các mục tiêu giáo dục toàn diện.
Nhiệm vụ 3: Xây dựng tốt các điều kiện.
Nhiệm vụ 4: Công tác quản lý, chỉ đạo.
Trong mỗi nhiệm vụ có đề ra các chỉ tiêu phấn đấu và biện pháp thực hiện
các chỉ tiêu dó.
Nh vậy bản kế hoạch này thiếu hẳn phần khái quát tình hình và phơng h-
ớng chung.
22
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
* ở bản kế hoạch năm học của tr ờng tiểu học số 2 Hòa Trạch, cha phân
mục rõ ràng nhng chủ yếu là có 2 phần lớn:
Phần 1: Đặc điểm tình hình chung.
Phần 2: Các nhiệm vụ cụ thể, phần này gồm có:
1. Thực hiện mục tiêu phổ cập giáo dục tiểu học - phát triển, duy
trì số lợng.
2. Nâng cao chất lợng giáo dục toàn diện.
3. Xây dựng các điều kiện.
4. Công tác quản lý, chỉ đạo.
5. Những hoạt động trọng tâm khác.
6. Công tác thông tin, thi đua.
Trong mỗi mục tiêu, nhiệm vụ, Hiệu trởng đã đề ra các chỉ tiêu phấn đấu
và biện pháp thực hiện để đạt đợc các chỉ tiêu đó.
Cả 3 bản kế hoạch của 3 trờng đều không có phần chơng trình hóa bản kế
hoạch. Thiếu phần này bản kế hoạch mất đi một phần quan trọng bởi phần này
nhằm cụ thể công việc cần làm trong từng tháng, từng tuần. Xác định trớc công

việc gì cần làm trong thời gian bao lâu, công việc nào cần đầu t nhiều thời gian
và kinh phí hơn,... nhằm thực hiện nhiệm vụ năm học một cách có hiệu quả.
3.3.3. Nhận xét nội dung bản kế hoạch:
* Bản kế hoạch năm học của tr ờng tiểu học số 2 Hoàn Lão:
Phần 1: Khái quát đặc điểm tình hình năm học 1999-2000.
Phần này Hiệu trởng đã khái quát đợc các đặc điểm tình hình chung, xác
định đợc các điều kiện thuận lợi cũng nh những khó khăn hiện có để làm căn cứ
cho việc đề ra các nhiệm vụ cụ thể và biện pháp thực hiện. Song nếu nh phần
này Hiệu trởng đa ra thêm các số liệu về kết quả đạt đợc của học sinh trong năm
học trớc thì căn cứ sẽ cụ thể hơn.
Phần 2: Phơng hớng chung:
Dựa trên những đặc điểm, tình hình Hiệu trởng xác định đợc phơng hớng
cần đạt đợc trong năm học.
Phần này có thể nên ghép với Phần 1 làm thành một mục chung đầu
tiên của bản kế hoạch.
23
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Phần 3: Nội dung - Chỉ tiêu - Giải pháp thực hiện:
Phần này, Hiệu trởng làm khá tỉ mỉ. Hiệu trởng đã xác định đúng đắn các
nhiệm vụ cần đạt trong năm. Mỗi nhiệm vụ đề có các chỉ tiêu phấn đấu và giải
pháp thực hiện.
Ví dụ:
ở phần Công tác huy động số lợng và phổ cập giáo dục tiểu học.
* Về số lợng:
Hiệu trởng đã thống kê đầy đủ số học sinh toàn trờng, số lớp, số học sinh
trong từng khối.
- Đa ra chỉ tiêu: Duy trì số lợng đạt 100%. Đặc biệt bảo đảm việc duy trì sĩ
số trong từng buổi học đạt mức cao nhất.
- Biện pháp thực hiện:
+ Thực hiện đầy đủ các quy định về theo dõi học sinh trong từng buổi học,

tuần học. Khi có học sinh nghỉ học từ 2 buổi trở lên, giáo viên phải báo cáo kịp
thời với Ban lãnh đạo của trờng. Gắn việc đảm bảo số lợng với xếp loại buổi học
vào công tác thi đua.
+ Nâng cao tính trách nhiệm của giáo viên chủ nhiệm, giáo viên dạy
chuyên biệt các môn trong quản lý học sinh. Giáo viên chủ nhiệm phải thực sự
thờng xuyên chăm lo, quan tâm đến tình hình của lớp mình. Chú ý đến những
em ở những gia đình có hoàn cảnh khó khăn, có thể không đáp ứng kịp thời về
yêu cầu thu nộp theo quy định, hoặc thiếu sách vở, đồ dùng học tập. Lấy động
viên nhắc nhở làm chính, không bắt nạt, đe nẹt học sinh. Giáo viên chủ nhiệm
phải sâu sát nắm bắt một cách cụ thể, đề xuất giải pháp kịp thời với lãnh đạo tr-
ờng. Phải linh hoạt, mềm dẻo, động viên học sinh.
+ Giáo viên phải tự bồi dỡng, nâng cao năng lực của mình. Phải coi mình
là ngời mẹ thứ hai của học sinh, gần gũi với học sinh. Mỗi giáo viên phải ý thức
đợc rằng, chất lợng giờ dạy trên lớp có tác dụng lôi cuốn học sinh rất cao. Phải
tổ chức tốt các hoạt động tập thể thật hấp dẫn, bổ ích để tạo cho các em mỗi
ngày đến trờng là một niềm vui.
+ Phối hợp chặt chẽ với hội cha mẹ học sinh để có những giải pháp đúng,
kịp thời, động viên học sinh đến lớp chuyên cần.
* Về phổ cập giáo dục tiểu học:
- Mục tiêu:
24
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
+ Thực hiện tốt các tiêu chuẩn về phổ cập giáo dục tiểu học đối với thị trấn.
+ Huy động hết trẻ 6 tuổi vào lớp 1.
- Biện pháp:
+ Phối hợp chặt chẽ với trờng tiểu học số 1. Tham mu cho cấp ủy, chính
quyền địa phơng phát động các lực lợng xã hội cùng phối hợp làm tốt công tác
phổ cập giáo dục tiểu học.
+ Nâng cao tinh thần trách nhiệm của đội ngũ cán bộ quản lý - giáo viên -
nhân viên, trong khi thực thi công tác này: kiên nhẫn, thận trọng, nghiêm túc,

khoa học và nhất quán trong mọi khâu của quy trình.
+ Trong khi triển khai, lập các loại hồ sơ phổ cập phải đảm bảo quy trình, vừa
phải tự kiểm tra, đối chiếu, bổ sung kịp thời tuyệt đối chống biểu hiện tùy tiện số liệu.
Giao trách nhiệm cho đồng chí Phó hiệu trởng chỉ đạo điều tra - thống kê
tập hợp số liệu (khi Hiệu trởng đã xử lý số liệu). Chỉ đạo lập, lu trữ và điều
chỉnh số liệu ở hồ sơ (nếu có sự biến động) và phải báo cáo chính xác số liệu và
tình hình điều chỉnh số liệu với đồng chí Hiệu trởng. Chịu trách nhiệm trớc
đồng chí Hiệu trởng về công tác này.
+ Phối hợp chặt chẽ với các tổ chức xã hội. Triển khai điều tra độ tuổi,
trình độ văn hóa của nhân dân trong địa bàn kịp thời và chính xác.
Nhìn chung phần này Hiệu trởng làm rất chu đáo. Hiệu trởng đã nêu ra các
nhiệm vụ cụ thể cần làm trong năm học, mỗi nhiệm vụ đều có các chỉ tiêu cần
đạt và biện pháp thực hiện.
* ở bản kế hoạch năm học của trờng tiểu học số 1 và số 2 Hòa Trạch.
Hiệu trởng cũng đã làm tốt phần cơ bản (phần thực hiện các nhiệm vụ: chỉ tiêu -
biện pháp). Với bản kế hoạch của trờng tiểu học số 2 Hòa Trạch nêu quá chi tiết
về các hoạt động khác.
Cả hai trờng này đề ra chỉ tiêu thi đua khá cao so với thực lực vốn có của
trờng. Ví dụ: Trờng tiểu học số 2 Hòa Trạch chỉ tiêu phấn đấu của học sinh về
học lực giỏi và khá là 50%. Trờng tiểu học số 1 Hòa Trạch: chiến sĩ thi đua là
03 đồng chí . Hai trờng này thực lc còn thấp,đa ra chỉ tiêu nh vậy kế hoạch sẽ
khó thực hiện tốt.
*Nhận xét chung về nội dung
Nhìn chung cả ba bản kế hoạch năm học của ba trờng đều làm kỹ ở phần
các nhiệm vụ - chỉ tiêu và biện pháp thực hiện.
25