Vai trò và nhiệm vụ của lực lượng dân quân tự vệ

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
1. Mở đầu.
Khởi nguồn từ triều đại các vua Hùng, trong suốt mấy ngàn năm lịch sử
dựng nớc và giữ nớc dân tộc Việt Nam ta đã trải qua rất nhiều cuộc đấu tranh
giải phóng và bảo vệ Tổ Quốc, chúng ta đã rất tự hào với những vị anh hùng
dân tộc nh Bà Trng, Bà Triệu, Lê Lợi, Quang Trung ..., tự hào với những
chiến thắng nh chiến thắng Gò Đống Đa, Điện Biên Phủ dới đất và trên
không ..., đặc biệt những thắng lợi mà chúng ta giành đợc trong các cuộc đấu
tranh giành và giữ chính quyền, chiến tranh giải phóng dân tộc trong thời đại
Hồ Chí Minh dới sự lãnh đạo của Đảng đã kế thừa và phát triển truyền thống
quân sự quốc phòng lên một bớc mới. Những chiến công mà cha ông ta đã
giành đợc chính là nhờ có sức mạnh đoàn kết của cả dân tộc vĩ đại, cùng với
nó là sự xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh. Vận dụng và phát
triển sáng tạo học thuyết Mác-Lê Nin về chiến tranh, quân đội và quốc phòng
vào điều kiện cụ thể Việt Nam, Đảng ta đã giải quyết đúng đắn và sáng tạo
vấn đề tổ chức lực lợng trong khởi nghĩa và chiến tranh cách mạng với phơng
châm vũ trang toàn dân đi đôi với xây dựng Quân đội nhân dân, đồng thời
giải quyết tốt vấn đề về hậu phơng chiến lợc và lực lợng đồng minh chiến lợc
của cách mạng. Từ những kinh nghiệm và những bài học xơng máu trong sự
nghiệp dựng nớc và giữ nớc, và yêu cầu đòi hỏi của nhiệm vụ bảo vệ Tổ
Quốc hiện nay mà ta có thể khẳng định rằng xây dựng nền quốc phòng toàn
dân với lực lợng dân quân tự vệ vững mạnh, là nhiệm vụ chiến lợc và thờng
xuyên lâu dài,vừa khẩn trơng cấp bách trong cục diện đất nớc ngày nay, đó là
nhiệm vụ của toàn dân, toàn quân ta.
Dân quân tự vệ là lực lợng vũ trang quần chúng, không thoát ly sản xuất,
công tác, là một bộ phận của lực lợng vũ trang nhân dân của nớc Cộng
Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam đặt dới sự lãnh đạo của đảng Cộng sản
Việt nam, sự quản lý, điều hành của Chính phủ và của Uỷ ban Nhân dân,
sự chỉ đạo, chỉ huy trực tiếp của cơ quan quân sự các cấp, là một trong
1
Website: Email : Tel (: 0918.775.368

những công cụ chủ yếu để bảo vệ Đảng, bảo vệ chính quyền, bảo vệ tính
mạng, tài sản của nhân dân, tài sản của Nhà nớc ở cơ sở. Lực lợng này đợc
tổ chức ở xã, phờng, thị trấn gọi là dân quân, đợc tổ chức ở các cơ quan
Nhà nớc, đơn vị hành chánh sự nghiệp, tổ chức kinh tế, tổ chức chính trị -
xã hội gọi là tự vệ
Xuất phát từ quan điểm chiến tranh nhân dân của Đảng ta là luôn luôn xây
dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, kết hợp
chặt chẽ phát triển kinh tế - xã hội với củng cố quốc phòng - an ninh trong
quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nớc.
Xuất phát từ mối quan hệ giữa xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc, xây dựng Tổ
Quốc luôn đi đôi với bảo vệ Tổ Quốc Xã Hội Chủ Nghĩa. Vì thế những quốc
gia dân tộc khi giành đợc chính quyền, giành đợc độc lập tự do thì phải luôn
chú trọng, quan tâm giải quyết mối quan hệ này. Xây dựng Tổ Quốc và bảo
vệ Tổ Quốc là hai vấn đề khác nhau nhng giữa chúng có mối quan hệ chặt
chẽ, biện chứng, hữu cơ tác động qua lại lẫn nhau. Xây dựng Tổ Quốc là làm
cho đất nớc từng bớc phát triển về mọi mặt kinh tế, chính trị xã hội, quân sự,
khoa học kỹ thuật. Xây dựng Tổ Quốc là xây dựng từ cơ sở hạ tầng cho tới
kiến trúc thợng tầng, xây dựng từ những điểm khởi đầu cho mãi mãi về sau,
khiến cho đất nớc ngày càng tiến bộ, phát triển đi lên sánh vai với các cờng
quốc năm châu. Tuy nhiên chỉ xây dựng Tổ Quốc không thôi thì cha đủ, cùng
với xây dựng ta còn phải phối kết hợp với việc bảo vệ Tổ Quốc, có nh vậy
xây dựng mới có cơ sở, nền tảng vững chắc để tiếp tục phát triển và huy động
đợc mọi tiềm năng vốn có. Bảo vệ Tổ Quốc là để chống lại mọi âm mu thủ
đoạn của kẻ thù nhằm chống phá ta về mọi mặt, trên cơ sở đó bảo vệ mọi
thành tựu xây dựng đất nớc của mọi thế hệ những ngời Việt Nam chúng ta.
An ninh chính trị, trật tự xã hội ổn định là điều kiện cho đất nớc phát triển về
mọi mặt, do đó những quốc gia đã có độc lập chủ quyền phải chăm lo đến
việc xây dựng và bảo vệ. Xây dựng để bảo vệ, bảo vệ để xây dựng, hai vấn đề
đó tuy mới thoạt nghe tởng chừng hoàn toàn khác nhau,nhng giữa chúng có
mối quan hệ vô cùng mật thiết, không thể tách rời, luôn tác động qua lại lẫn

2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
nhau. Mối quan hệ hữu cơ đó là điều kiện tiền đề để thúc đẩy đất nớc phát
triển, xây dựng Tổ Quốc giàu mạnh, xã hội công bằng, văn minh.
Xuất phát từ những quan điểm, t tởng nhận thức của Đảng ta về việc giải
quyết mối quan hệ giữa xây dựng với bảo vệ Tổ Quốc trong quá trình lãnh
đạo cách mạng Việt Nam. Đảng ta luôn luôn cho rằng xây dựng và bảo vệ có
một mối quan hệ luôn luôn đi đôi trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng.
Bản chất âm mu của kẻ thù không thay đổi là xoá bỏ chế độ Xã Hội Chủ
Nghĩa, do đó xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc là quy luật phổ biến của các nớc
đi lên chủ nghĩa xã hội, quan điểm của Đảng ta phù hợp với lí luận của chủ
nghĩa Mác-Lê nin. Mối quan hệ giữa xây dựng và bảo vệ, nó vẫn và luôn
luôn là quy luật phổ biến của cách mạng Xã Hội Chủ Nghĩa. Trong suốt quá
trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn chú trọng giải quyết tốt mối quan hệ
này.
Xuất phát từ thực tiễn của địa hình, của vị trí địa lí, chính trị, quân sự của
Việt Nam trong khu vực.Việt Nam có địa hình: chiều dài lớn, chiều rộng hẹp,
có đờng bờ biển dài trên 3200 km,có nhiều đảo và quần đảo, có vị trí rất quan
trọng ở khu vực Đông Dơng. Việt Nam là nớc đầu tiên trong khu vực đi theo
con đờng Xã Hội Chủ Nghĩa, là nớc Xã Hội Chủ Nghĩa đầu tiên ở Đông Nam
á đã và đang giơng cao ngọn cờ đấu tranh giải phóng dân tộc, giành độc lập
tự do cho Tổ Quốc, đòi toàn vẹn lãnh thổ trớc các cờng đế quốc lớn; đồng
thời cũng đã giành đợc nhiều thắng lợi to lớn và vang dội, gây đợc uy tín lớn
trên trờng quốc tế, điều đó làm cho kẻ thù vô cùng tức tối và càng làm cho
chúng chống phá ta quyết liệt hơn.
Xuất phát từ đặc điểm, tình hình thực tiễn của đất nớc ta hiện nay, đặc biệt
là từ những năm đổi mới, chúng ta đã thu dợc những kết quả to lớn trong
nhiều lĩnh vực song vẫn còn gặp nhiều khó khăn,trong khi đó kẻ thù câu kết
với nhau triệt để lợi dụng những khó khăn và tìm mọi cách để chống phá,
thôn tính Việt Nam. Nớc ta đang xây dựng chủ nghĩa xã hội trong thời kì hoà

bình, đang thực hiện những đờng lối của Đảng về phát triển kinh tế -xã hội
sau những năm đổi mới, đẩy lùi lạm phát, đa kinh tế nhanh chóng phát triển,
trật tự an ninh đợc giữ vững. Nhân dân tin tởng vào đờng lối lãnh đạo của
3
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Đảng , phấn khởi hăng hái khắc phục những khó khăn chống tệ nạn xã hội.
Bên cạnh đó ta còn vấp phải một số khó khăn nh nền kinh tế còn mất cân đối
về cơ cấu, tệ nạn xã hội còn nhiều do đó an ninh chính trị cha thật vững chắc.
Sau sự sụp đổ của Liên Xô và các nớc Xã Hội Chủ Nghĩa ở Đông Âu,Việt
Nam vẫn kiên định đi theo con đờng Xã Hội Chủ Nghĩa mà Bác và Đảng ta
đã chọn.Việc kiên định với mục tiêu, con đờng đã chọn của Đảng và nhân
dân ta càng làm cho kẻ thù chống phá ta quyết liệt hơn.Chúng thông qua
những hoạt động diễn biến hoà bình để thực hiện xoá bỏ chủ nghĩa xã hội ở
Việt Nam, triệt tiêu sự lãnh đạo của Đảng ta. Chúng tiếp tục chống phá về
chính trị, t tởng, văn hoá, kích động đấu tranh đòi đa nguyên chính trị, đa
đảng đối lập; chúng chống phá trên lĩnh vực kinh tế, gây rối loạn về chính trị;
chúng lợi dụng vấn đề tôn giáo, vấn đề dân tộc để chống Việt Nam; chúng
móc nối sử dụng bọn phản động tay sai trong chế độ cũ, vô hiệu hoá sức
mạnh lực lợng vũ trang của ta.
Xuất phát từ kinh nghiệm trong lịch sử truyền thống dựng nớc và giữ nớc
của dân tộc, xây dựng đất nớc vững mạnh luôn luôn làm cơ sở cho việc bảo
vệ Tổ Quốc.Thực hiện việc kết hợp xây dựng kinh tế để củng cố quốc phòng.
Truyền thống động viên sức ngời, sức của tạo nên sức mạnh tổng hợp to lớn
trớc những tình huống khi chiến tranh xâm lợc xảy ra.
Từ những cơ sở lí luận và thực tiễn trên, ta có thể rút ra kết luận vấn đề
xây dựng một nền quốc phòng toàn dân với lực lợng dân quân tự vệ vững
mạnh của nớc ta trong giai đoạn hiện nay là hết sức quan trọng và cần
thiết.
2. Nội dung.
2.1 Vị trí, vai trò và nhiệm vụ của lực lợng dân quân tự vệ.

Lực lợng dân quân tự vệ là lực lợng chiến lợc của chiến tranh nhân dân
Việt Nam, là công cụ bạo lực và là một trong những lực lợng chuyên chính
của chính quyền nhân dân ở cơ sở, là một bộ phận của lực lợng vũ trang nhân
dân, là một trong những công cụ chủ yếu để bảo vệ Đảng, bảo vệ chính
4
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
quyền, bảo vệ tính mạng và tài sản của nhân dân của đất nớc, đồng thời lực l-
ợng dân quân tự vệ cũng là nòng cốt cho phong trào toàn dân đánh giặc ở địa
phơng.
Theo đờng lối quân sự của Đảng ta, lực lợng vũ trang nhân dân gồm 3 thứ
quân: bộ đội chủ lực, bộ đội địa phơng và dân quân tự vệ. Từ trớc tới nay, dân
quân tự vệ luôn luôn giữ vai trò quan trọng trong chiến tranh nhân dân. Nói
đến chiến tranh nhân dân nhất thiết phải nói đến lực lợng dân quân tự vệ. Vì
vậy, việc nhận thức vai trò của dân quân tự vệ là rất quan trọng.
Trong chiến tranh lực lợng dân quân tự vệ luôn là lực lợng đi đầu trong
công tác bảo vệ trật tự an ninh tại hậu phơng đồng thời cũng tham gia chiến
đấu hiệu quả mỗi khi cần thiết.
Dân quân tự vệ còn có vai trò là lực lợng chủ yếu để tiến hành chiến tranh
du kích ở vùng sau lng địch và để bảo vệ hậu phơng rộng lớn của ta trong
cuộc kháng chiến chống đế quốc Pháp. Trong cuộc kháng chiến chống Pháp,
dân quân tự vệ là lực lợng vũ trang đông đảo nhất, lại không thoát ly sản xuất
mà luôn luôn bám đất, bám dân để giữ làng, chống địch càn quét khủng bố,
làm thất bại âm mu lấy chiến tranh nuôi chiến tranh, dùng ngời Việt đánh
ngời Việt của chúng. Dân quân tự vệ đảm nhiệm việc trừ gian tiễu phỉ, tiêu
hao và tiêu diệt sinh lực địch, đánh vào hậu phơng của chúng... Dân quân tự
vệ với những vũ khí thô sơ nh giáo mác, gậy gộc, súng đạn... tự chế cũng đã
tìm cách đánh giặc rất tài tình khiến cho địch ăn không ngon, ngủ không yên.
Dân quân tự vệ còn là lực lợng nòng cốt động viên tổ chức và rèn luyện toàn
dân tham gia giết giặc. Dân quân tự vệ giữ vai trò hết sức quan trọng trong
việc bảo vệ hậu phơng của ta.

Lực lợng dân quân tự vệ là một khái niệm mới có trong mấy chục năm gần
đây tuy nhiên về bản chất lực lợng này đã luôn luôn tồn tại trong thế trận
chiến tranh nhân dân của ta từ rất lâu rồi. Từ thời phong kiến trong các cuộc
chiến tranh chống giặc ngoại xâm nhân dân ta đã biết lập thế trận vờn không
nhà trống với thế trận này ngời dân tuy không trực tiếp đánh phá quân địch
nhng cũng đã làm cho chúng không thể cớp phá lơng thực làm suy yếu một
5