Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật ( T1)

Thế nào là sinh trưởng và phát triển? Nêu các
kiểu phát triển của động vật? Cho VD?
KIỂM TRA BÀI CŨ
I: NHÂN TỐ BÊN TRONG
1
2
3
4
1. Các hoocmon ảnh hưởng đến sinh trưởng và
phát triển của động vật có xương sống
Quan sát hình sau, cho
biết các số 1,2,3,4 tương
ứng với HM nào?
HM ST
(GH)
Tirôxin
Ơstrôgen
Testostêrôn
Hoàn thành PHT sau:
Tên HM Nơi sản xuất Tác dụng
HM SINH TRƯỞNG
( GH
HM TIRÔXIN
HM ƠSTRÔGEN
HM TESTOSTERÔN
I - CÁC NHÂN TỐ BÊN TRONG:
- Kích thích ST - PT mạnh ở giai đoạn tuổi dậy
thì ở nam ( Con đực ).
- Tăng mạnh tổng hợp Pr, PT mạnh cơ.

Tinh
hoàn
TESTOSTE
RÔN
-
Kích thích ST - PT mạnh ở giai đoạn dậy thì
( Động dục ) nhờ:.
+ Tăng phát triển xương.
+ Kích thích phân hoá TB -> Đặc điểm sinh
dục phụ thứ cấp ở nữ ( Con cái ).
Buồng
trứng
ƠSTRÔGEN
- Kích thích chuyển hoá ở TB và quá trình ST -
PT bình thường của cơ thể.
Tuyến
giáp
TIRÔXIN
-
Kích thích phân bào, tăng kích thước của TB
thông qua tăng tổng hợp Pr.
-
Kích thích PT xương ( Dài và to lên )
Tuyến
yên
SINH
TRƯỞNG
( GH )
TÁC DỤNG
NƠI SẢN

XUẤT
HOOCMÔN
Vân dụng kiến thức về HM, thảo luận nhóm
trả lời các câu hỏi sau:

H 38.2 minh họa 3 loại
người: người bình thường,
khổng lồ và bé nhỏ.
-
Trường hợp nào là do tuyến
yên tiết ra quá ít hoặc quá
nhiều HM GH vào giai đoạn
trẻ em?
-
Người bé nhỏ là do GH tiết ra
quá ít, còn người khổng lồ là
do GH tiết ra quá nhiều vào
giai đoạn trẻ em.
-
Tại sao tuyến yên tiết ra quá
ít hay quá nhiều GH lại gây
ra hậu quả trên?
+ Nếu GH tiết ra ít hơn bình thường ở
giai đoạn trẻ em → giảm phân chia TB,
giảm số lượng và kích thước TB → Trẻ
em chậm lớn hoặc ngừng lớn.
+ Nếu GH tiết ra quá nhiều vào giai
đoạn trẻ em→ tăng cường quá trình
phân chia TB, tăng số lượng và kích
thước TB → cơ thể phát triển quá mức

và trở thành người khổng lồ.
•
Ngày 16/07/2007, tại vùng
Nội Mông, Trung Quốc đã
diễn ra một cuộc gặp gỡ kì
lạ!
•
Nhân vật chính là người
cao nhất thế giới - Bao
Xishun (56 tuổi, cao
2.36m) và ứng cử viên của
kỉ lục người thấp nhất thế
giới - Ping Ping (19 tuổi,
cao 73cm).
•
Đây được coi là cuộc hội
ngộ giữa “người khổng lồ”
và “tí hon” thời hiện đại,
một phiên bản “kì khôi”
của chuyện cổ tích!
“Người khổng lồ” hội ngộ “tí hon”.
Thừa GH gây khổng lồ (có thể cao tới 2,4m)
Người lùn nhất hành tinh -
Cậu bé người Nepal, 14
tuổi. Cao 50cm, nặng 4,5kg.
Người bị bệnh to đầu ngón
Nếu muốn chữa bệnh lùn do
thiếu GH thì cần tiêm GH ở
giai đoạn nào? Tại sao?
- Chữa bệnh lùn cần tiêm GH

ở tuổi thiếu nhi, còn khi đã
trưởng thành tốc độ sinh
trưởng chậm lại và dừng hẳn,
GH không có tác dụng.
- Ở chuột: Khi cắt bỏ tuyến
yên cũng gây sinh trưởng
chậm (Sau 108 ngày):
A - Chuột bình thường: nặng
264 gam.
B - Chuột bị cắt bỏ tuyến yên
nặng 80 gam.
A
B
Vân dụng kiến thức về HM, thảo luận nhóm
trả lời các câu hỏi sau:

Tại sao trong thức ăn và nước uống thiếu iốt thì trẻ em
sẽ chậm lớn, chịu lạnh kém trí tuệ thấp?
→ Iốt là thành phần cấu tạo nên tirôxin. Thiếu iốt →
thiếu tirôxin. Thiếu tirôxin làm giảm quá trình chuyển
hoá và sinh nhiệt ở TB → động vật và người chịu lạnh
kém.
→ Thiếu iốt còn làm giảm quá trình phân chia và lớn lên
bình thường của TB, hậu quả là trẻ em và động vật non
chậm hoặc ngừng lớn. Số lượng TB não giảm nên trí tuệ
thấp.

Thiếu tiroxin gây
đần độn ở trẻ em.
Thiếu tiroxin gây bướu

cổ.
 Hãy thực hiện tốt khẩu hiệu: “toàn dân
dùng muối iốt” của Bộ y tế
Cắt bỏ tuyến giáp: nòng nọc không biến đổi thành ếch
Thêm Tirôxin vào nước: nòng nọc nhanh chóng biến đổi
thành ếch
Tirôxin gây biến đổi nòng nọc thành ếch
Vân dụng kiến thức về HM, thảo luận nhóm
trả lời các câu hỏi sau:

Tại sao gà trống con sau khi cắt bỏ tinh hoàn thì phát
triển không bình thường ( không gáy, mào nhỏ, không
có cựa và mất bản năng sinh dục, )?
-> Vì hoocmon testosteron do tinh hoàn tiết ra kích
thích quá trình sinh trưởng và hình thành các đặc điểm
sinh dục sơ cấp và thứ cấp ( phát triển mào, cựa, thanh
quản, ) ở động vật.
=> Sau khi cắt bỏ tinh hoàn sẽ gây ra hậu quả phát triển
không bình thường ở gà trống con.
I: NHÂN TỐ BÊN TRONG
2. Các hoocmon ảnh hưởng đến sinh trưởng và
phát triển ở động vật không xương sống
Sơ đồ ảnh hưởng của hoocmon đến biến thái của bướm
I: NHÂN TỐ BÊN TRONG
2. Các hoocmon ảnh hưởng đến sinh trưởng và
phát triển ở động vật không xương sống
Hoàn thành PHT:
Tên HM Nơi sinh ra Tác dụng sinh lí

Ecđixơn

Juvenin
2. Các hoocmon ảnh hưởng đến sinh trưởng và
phát triển ở động vật không xương sống
Tên HM Nơi sinh ra Tác dụng sinh lí

Ecđixơn

Juvenin
-
Gây lột xác ở bướm, kích thích
sâu biến thành nhộng và bướm .
- Phối hợp với ecđixơn gây lột xác ở
bướm
- Ức chế quá trình biến đổi sâu
thành nhộng và bướm
-
Do tuyến
trước ngực
sản xuất
- Thể Allta
sản xuất
SƠ ĐỒ SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN
QUA BIẾN THÁI KHÔNG HOÀN TOÀN
Ở CHÂU CHẤU
Câu 1: Chú thích tên tuyến nội tiết và
hoocmon tương ứng cho hình sau.
Trong đó:
Chữ số là tên tuyến nội tiết

Chữ cái là tên hoocmon.
1
2
4
3
A
B
C
D
Tuyến yên
Tuyến giáp
Tuyến sinh dục cái
Tuyến sinh dục đực
GH
Tiroxin
Ơstrogen
testosteron
* Chän ph ¬ng ¸n tr¶ lêi ®óng:
* Chän ph ¬ng ¸n tr¶ lêi ®óng:
Câu 2: Sự biến thái của sâu bọ được điều hòa bởi
những hoocmon nào?
A. Tirôxin
B. Ơstrogen
C. Testostêron
D. Ecđixơn và Juvenin