Biện pháp nâng cao uy tín của người hiệu trưởng ở trường THCS Nguyễn Khuyến
Huyện Eakar – Tỉnh Đăk Lăk
---------------------------------------------------------------
Người thực thực hiện : Đặng Trần Thuần Trang 1
Biện pháp nâng cao uy tín của người hiệu trưởng ở trường THCS Nguyễn Khuyến
Huyện Eakar – Tỉnh Đăk Lăk
---------------------------------------------------------------
MỤC LỤC
Trang
Phần I: Mở đầu
I. Lý do chọn đề tài
II. Mục đích yêu cầu
III. Nhiệm vụ nghiên cứu
IV. Đối tượng và khánh thể nghiên cứu
Phần II. Nội dung
I. Cơ sở lý luận
1. Khái niệm uy tín
2. Vai trò uy tín của người hiệu trưởng trong công tác quản lý
3. Biện pháp nâng cao uy tín của hiệu trưởng THCS.
II. Đề xuất biện pháp nâng cao uy tín của hiệu trưởng ở trường
THCS Nguyễn Khuyến, huyện Eakarr, tỉnh ĐăkLăk, năm học 2009 – 2010.
1. Đặc điểm tình hình nhà trường.
2. Thực trạng uy tín của hiệu trưởng trường THCS Nguyễn Khuyến, huyện Eakar,
tỉnh ĐăkLăk.
3. Đề xuất giải pháp và kiến nghị nhằm củng cố nâng cao uy tín của Hiệu trưởng
trường THCS Nguyễn Khuyến, huyện Eakar, tỉnh ĐăkLăk.
Phần III. Kết luận
1. Kết luận chung
2. Lời kết
PHẦN 1 : MỞ ĐẦU
Người thực thực hiện : Đặng Trần Thuần Trang 2
Biện pháp nâng cao uy tín của người hiệu trưởng ở trường THCS Nguyễn Khuyến
Huyện Eakar – Tỉnh Đăk Lăk
---------------------------------------------------------------
I. Lý do chọn đề tài :
Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, Đảng ta đã khẳng định : “ Tiếp tục
đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng và bảo vệ tổ quốc
Việt Nam xã hội chủ nghĩa”. Đây là yêu cầu cấp bách đối với toàn xã hội.
Trong các nguồn lực để phát triển đất nước nhanh, hiệu quả, bền vững, đúng
hướng thì nguồn lực con người là yếu tố cơ bản. Muốn xây dựng nguồn lực con
người phải đẩy mạnh sự nghiệp giáo dục - đào tạo. Vì vậy Đảng ta khẳng định
phát triển giáo dục đào tạo, phát triển khoa học và công nghệ là quốc sách hàng
đầu, là nền tảng và động lực đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
Để đảm bảo thắng lợi mục tiêu do Đảng đề ra, ngành Giáo dục và Đào tạo
đóng một vai trò vô cùng quan trọng, uy tín của ngành Giáo dục và Đào tạo nói
chung và uy tín của đội ngũ cán bộ lao động quản lý ngành giáo dục đào tạo nói
riêng là nhân tố cơ bản góp phần thúc đẩy thành công của sự nghiệp đổi mới, đó
chính là yêu cầu cao và khách quan cần phải quan tâm để đào tạo bồi dưỡng
được một đội ngũ cán bộ, lãnh đạo quản lý có đủ năng lực và phẩm chất, có đủ
uy tín cần thiết cho sự nghiệp phát triển giáo dục và đào tạo.
Muốn quản lý ngành Giáo dục và Đào tạo có hiệu quả thì cán bộ quản lý nhất
thiết phải có uy tín, phải được mọi người tiếp nhận, tín nhiệm và tôn vinh, uy tín
là một tiêu chuẩn có tính tổng hợp, có tính quan trọng bậc nhất của người lãnh
đạo quản lý, có tính quyết định chất lượng, hiệu quả công tác Giáo dục và Đào
tạo ở nước ta hiện nay.
Đặc biệt, trong công cuộc đổi mới sự nghiệp Giáo dục và Đào tạo để thực hiện
thắng lợi mục tiêu giáo dục toàn diện, uy tín của người quản lý cán bộ ngành Giáo dục
Đào tạo và uy tín của hiệu trưởng nhà trường được mọi người hết sức quan tâm.
Trong nhà trường, hiệu trưởng là người đứng đầu, chịu trách nhiệm trước
Đảng và Nhà nước về chất lượng các hoạt động giáo dục toàn diện. Nhiệm vụ
của nhà trường được thực hiện có hiệu quả hay không, ảnh hưởng của nhà
trường đối với xã hội mức nào, phụ thuộc rất lớn vào chất lượng, nguồn lực và
uy tín của hiệu trưởng. Do vậy hiệu trưởng phải tạo được cho mình uy tín với
tập thể cán bộ giáo viên, học sinh, với các tầng lớp nhân dân địa phương. Khi
hiệu trưởng có uy tín thì có thể thực hiện được các chức năng, quản lý, một cách
thuận lợi và đạt hiệu quả. Uy tín là tiền đề đảm bảo chắc chắn cho thành công
trong công tác quản lý của hiệu trưởng. Nhờ có uy tín mà hiệu trưởng lôi cuốn
mọi thành viên trong tập thể nhà trường thực hiện nhiệm vụ một cách tự giác và đáp
ứng được những yêu cầu đề ra.
Uy tín của cán bộ lãnh đạo quản lý ngành giáo dục và đào tạo và uy tín của
hiệu trưởng là tài sản vô cùng quý giá, vì vậy việc củng cố nâng cao uy tín là
yêu cầu thường xuyên đối với hiệu trưởng. Việc nắm vững bản chất uy tín, các
yếu tố hợp thành uy tín, những yêu cầu của uy tín thực chất, những nguyên nhân
làm giảm sút uy tín là những vấn đề hiệu trưởng cần hết sức quan tâm. Nâng cao
nhận thức, ra sức học tập tu dưỡng, rèn luyện củng cố và nâng cao uy tín là con
đường đầy gian nan, lâu dài và không ít khó khăn thử thách. Đó là con đường tự
Người thực thực hiện : Đặng Trần Thuần Trang 3
Biện pháp nâng cao uy tín của người hiệu trưởng ở trường THCS Nguyễn Khuyến
Huyện Eakar – Tỉnh Đăk Lăk
---------------------------------------------------------------
rèn luyện, bồi dưỡng tích lũy những phẩm chất, năng lực và kinh nghiệm của
hiệu trưởng nhà trường trong thời kỳ đổi mới của đất nước.
Hoàn thiện, củng cố và nâng cao uy tín của hiệu trưởng là một yêu cầu cấp
thiết. Đó là tiền đề, là điều kiện để đảm bảo chắc chắn cho sự thành công trong
công tác quản lý của hiệu trưởng nhằm góp phần nâng cao chất lượng các hoạt
động giáo dục toàn diện của nhà trường đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp Giáo
dục- Đào tạo trong thời kỳ đổi mới.
Trường THCS Nguyễn Khuyến nơi chúng tôi đang công tác là trường tiên
tiến xuất sắc (trường tiên tiến cấp tỉnh), là trường đạt chuẩn quốc gia bậc THCS
đòi hỏi hiệu trưởng phải có đầy đủ phẩm chất, có năng lực chuyên môn tốt mới
có thể lãnh đạo được đội ngũ giáo viên. Từ đó mới đáp ứng được yêu cầu chất
lượng giáo dục của trường, ngành đề ra, để giữ vững được danh hiệu của trường.
Trường đang thực hiện yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới
chương trình sách giáo khoa và tích cực hưởng ứng cuộc vận động “ Hai không”
với 4 nội dung do Bộ giáo dục phát động “Nói không với tiêu cực trong thi cử và
bệnh thành tích trong giáo dục, nói không với vi phạm đạo đức nhà giáo và
không để học sinh ngồi nhầm lớp” không những đòi hỏi đội ngũ giáo viên phải
có phẩm chất đạo đức tốt, tay nghề vững vàng mà đòi hỏi hiệu trưởng cũng phải
có uy tín cao, phẩm chất đạo đức tốt, có năng lực quản lý thì mới giữ vững và nâng
cao chất lượng giáo dục trong nhà trường.
Trường THCS Nguyễn Khuyến là một trường có nhiều phong trào nổi bật.
Hơn nữa trong những năm học qua đa số đội ngũ giáo viên yên tâm công tác,
yêu nghề, mến trẻ, có lối sống trong sáng lành mạnh, trình độ chuyên môn
nghiệp vụ vững vàng. Bên cạnh đó có một số giáo viên trẻ về tuổi đời, tuổi nghề
chuyên môn thật sự chưa tốt, còn bồng bột, nông nổi. Vì vậy đòi hỏi hiệu trưởng
phải thật sự có uy tín, phải là tấm gương sáng cho tập thể sư phạm noi theo.
Bản thân tôi là người người hiệu trưởng, được trang bị đầy đủ về những lý
luận về công tác quản lý trường học. Do đó tôi luôn trăn trở, quan tâm muốn
nâng cao được chất lượng giáo dục trong nhà trường thì người quản lý nhất là
hiệu trưởng phải làm sao tạo cho mình một uy tín với tập thể CB- GV-CNV, HS
với các tầng lớp nhân dân địa phương. Khi hiệu trưởng có uy tín thì mới có thể
thực hiện được chức năng quản lý nhà trường một cách thuận lợi và hiệu quả.
Chính vì lẽ đó, tôi mạnh dạn viết sáng kiến kinh nghiệm với đề tài : “Các biện pháp
nâng cao uy tín của người hiệu trưởng ở trường
THCS Nguyễn Khuyến, huyện Eakar, tỉnh
Đăk Lăk,
năm học 2009 – 2010”
.
Thông qua chuyên đề này tôi hy vọng một lần nữa mình được nghiên cứu kỹ hơn,
sâu hơn về cơ sở lý luận và vận dụng những kiến thức thực tế đã học, đã làm để từ đó
hiểu rõ hơn về những thuận lợi, khó khăn trong việc nâng cao uy tín của người hiệu
trưởng nhà trường. Tìm ra những biện pháp để nâng cao uy tín của người hiệu trưởng.
Góp phần hoàn thành mục tiêu giáo dục.
II. Mục đích yêu cầu :
Người thực thực hiện : Đặng Trần Thuần Trang 4
Biện pháp nâng cao uy tín của người hiệu trưởng ở trường THCS Nguyễn Khuyến
Huyện Eakar – Tỉnh Đăk Lăk
---------------------------------------------------------------
Nghiên cứu cơ sở lí luận về uy tín và thực trạng uy tín của hiệu trưởng trường
THCS Nguyễn Khuyến, huyện Eakar, tỉnh Đăk Lăknăm học 2009 – 2010. Trên cơ
sở đó đề xuất những giải pháp gây dựng, củng cố, nâng cao uy tín của người
hiệu trưởng nhà trường đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp Giáo dục - Đào tạo trong
giai đoạn mới.
III. Nhiệm vụ nghiên cứu :
Nghiên cứu cơ sở lý luận về nâng cao uy tín của người hiệu trưởng
trường THCS.
Phân tích thực trạng nâng cao uy tín của người hiệu trưởng trường THCS
Nguyễn Khuyến, huyện Eakar, tỉnh Đăk Lăk năm học 2009 – 2010.
Đề xuất các biện pháp nhằm gây dựng, củng cố, nâng cao uy tín của
người hiệu trưởng ở trường THCS Nguyễn Khuyến, huyện Eakar , tỉnh
Đăk Lăk, năm học 2009 – 2010.
IV. Đối tượng và khách thể nghiên cứu :
1. Đối tượng :
Thực trạng và các biện pháp nâng cao uy tín của người hiệu trưởng trường
THCS Nguyễn Khuyến, huyện Eakar, tỉnh Đăk Lăk, năm học 2009 – 2010.
2. Khách thể :
Nâng cao uy tín của người hiệu trưởng trường THCS Nguyễn Khuyến,
huyện Eakar, tỉnh Đăk Lăk, năm học 2009 – 2010.
V. Giới hạn đề tài :
1. Giới hạn nghiên cứu :
Đề tài chỉ nghiên cứu và đề xuất các biện pháp nâng cao uy tín của người
hiệu trưởng trường THCS Nguyễn Khuyến, huyện Eakar, tỉnh Đăk Lăk, năm
học 2009 – 2010.
2. Phạm vi nghiên cứu :
Trường THCS Nguyễn Khuyến, huyện Eakar, tỉnh Đăk Lăk, năm học 2009 – 2010.
PHẦN II : NỘI DUNG
I. Cơ sở lý luận :
Người thực thực hiện : Đặng Trần Thuần Trang 5
Biện pháp nâng cao uy tín của người hiệu trưởng ở trường THCS Nguyễn Khuyến
Huyện Eakar – Tỉnh Đăk Lăk
---------------------------------------------------------------
1. Khái niệm uy tín :
Uy tín là một khái niệm được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau
của đời sống xã hội và các khoa học khác nhau nghiên cứu uy tín dưới góc độ
khác nhau. Bộ môn tâm lý học lãnh đạo, quản lý nghiên cứu uy tín với tính cách
là một hiện tượng tâm lý xã hội, coi nó là một thuộc tính tâm lí đặc biệt phản ánh
thực chất các mối quan hệ của con người. Uy tín là một trong những tiêu chuẩn có
tính tổng hợp, quan hệ bậc nhất đối với người lãnh đạo, quản lý có kết quả. Chủ
thể của uy tín lãnh đạo, quản lý là những người làm công tác lãnh đạo, quản lý.
- Uy tín của người lãnh đạo là khả năng tác động của người đó đến người
khác, là sự ảnh hưởng đến người khác, cảm hoá người khác, làm cho người
khác tin tưởng, phục tùng và tuân theo mình một cách tự giác.
- Uy tín của người hiệu trưởng, theo khái niệm đã trình bày, chính là sự thừa
nhận của xã hội về nhân cách của người hiệu trưởng; sự đánh giá của tập thể
nhà trường về sự phù hợp giữa những phẩm chất và năng lực của người hiệu
trưởng đáp ứng những yêu cầu khách quan của công tác quản lý nhà trường
đặt ra, do đó mà người giáo viên, công nhân viên, học sinh tin tưởng, mến phục
và phục tùng một cách tự giác.
Như vậy rõ ràng nếu phẩm chất, năng lực của người hiệu trưởng đáp ứng được
sự chờ mong của tập thể sư phạm, của học sinh (cũng tức là đáp ứng được
những yêu cầu mà công tác quản lý nhà trường đòi hỏi) thì họ sẽ có uy tín, có
được sự kính trọng, yêu mến và tuân phục... Ngược lại thì không có uy tín.
Uy tín bao gồm hai mặt : Uy và tín. Theo từ điển Hán Việt của tác giả Đào Duy
Anh (NXB KHXH 1992) thì uy tín là có uy quyền mà được người ta tín nhiệm.
+ Uy quyền: là quyền lực của người hiệu trưởng do nhà nước cấp cho để anh ta
thực hiện nhiệm vụ được giao; nó là vốn liếng ban đầu mà nhà nước cấp và là cơ
sở để tạo ra cái tín của người hiệu trưởng.
+ Tín nhiệm: Là ảnh hưởng đến mọi người xung quanh; được mọi người tin
tưởng, tôn trọng và tuân phục. Đây là cái vốn mà người hiệu trưởng phải tự tạo
ra cho mình trong hoạt động quản lý nhà trường. Rõ ràng có uy mà không có tín
thì không thể lãnh đạo được, sớm muộn người hiệu trưởng cũng sẽ bị đào thải.
Bởi thế trong việc đề bạt cán bộ quản lý, ta phải chú ý phát hiện những cán bộ
có tín rồi giao uy quyền thích hợp cho họ.
2. Vai trò uy tín của người hiệu trưởng trong công tác quản lý :
- Là tiền đề và điều kiện đảm bảo chắc chắn cho sự thành công trong công
tác quản lý của hiệu trưởng. Lê nin nói rằng : “điều quyết định thành công
trong việc lãnh đạo quần chúng không phải bởi sức mạnh của uy tín, sức
mạnh của nghị lực, của sự hiểu biết phong phú, của tài năng xuất sắc”. Nhờ
có uy tín mà hiệu trưởng, bằng những yêu cầu, bằng những gợi ý, bằng
những lời thuyết phục, bằng những quyết định quản lý của mình, luôn luôn
có khả năng ám thị từng cá nhân và tập thể. Điều đó có nghĩa là họ thực
hiện nhiệm vụ được giao một cách tự giác, nhờ đó mà hiệu trưởng thực
hiện có kết quả những mục tiêu quản lý đã đề ra.
Người thực thực hiện : Đặng Trần Thuần Trang 6
Biện pháp nâng cao uy tín của người hiệu trưởng ở trường THCS Nguyễn Khuyến
Huyện Eakar – Tỉnh Đăk Lăk
---------------------------------------------------------------
- Giúp tăng cường tinh thần và hiệu quả làm việc của cán bộ, công nhân viên,
giáo viên; tăng cường nhịp điệu hoạt động tích cực của tập thể sư phạm và
của nhà trường.
- Nhờ có uy tín mà hiệu trưởng mới tạo ra sự tin phục của tập thể và xã hội
đối với lời nói và việc làm của mình. Nhờ đó mà :
+ Giáo dục được tập thể, giáo dục được từng thành viên của tập thể sư phạm và
học sinh, góp phần cực kỳ to lớn trong việc ngăn chặn các nhóm và các cá nhân
lệch chuẩn trong tập thể, ngăn chặn được xung đột trong tập thể, tạo ra bầu
không khí tâm lý lành mạnh trong tập thể.
+ Giúp cho hiệu trưởng tập hợp, động viên được các lực lượng trong xã hội
tham gia thực hiện có hiệu quả các mục tiêu giáo dục của nhà trường.
+ Là động lực bên trong giúp cho tinh thần của hiệu trưởng luôn sảng khoái,
bình tĩnh, tự tin, dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách nhiệm bởi vì hiệu trưởng
biết rằng tập thể coi mọi quyết định của hiệu trưởng là vì tập thể, cho tập thể chứ
không mảy may xen lẫn chút quyền lợi cá nhân nào chi phối quyết định của
mình. Ngược lại hiệu trưởng không có uy tín hoặc uy tín thấp luôn luôn gặp phải
sự chống đối, tâm trạng luôn luôn u ám nặng nề.
3. Biện pháp nâng cao uy tín của hiệu trưởng trường THCS .
Bằng những hành động cụ thể trong quá trình hoạt động quản lý, hiệu trưởng phải
luôn luôn thể hiện được những phẩm chất nhân cách sau đây của mình:
3.1/ Những phẩm chất đạo đức cá nhân của người hiệu trưởng.
- Có lòng yêu nghề, yêu học sinh tha thiết; có trách nhiệm cao với công
việc. Sống và làm việc theo nguyên tắc đạo đức đã được xã hội qui định.
- Đối xử công bằng với mọi người (trong đánh giá phê bình, khen thưởng,
bố trí công việc, quan hệ cá nhân...), không thiên vị hoặc ghét bỏ ai.
- Có sự thống nhất giữa nhận thức và hành động, lời nói đi đôi với việc làm.
- Không vụ lợi, không vun vén cho cá nhân, điều gì có lợi cho tập thể thì
khó khăn mấy cũng quyết tâm làm, điều gì không có lợi cho tập thể thì
phải hết sức tránh.
- Khiêm tốn, không tự cao tự đại, cố tình phô trương vị trí vai trò của mình.
- Tôn trọng GV-CNV: gần gũi, quan tâm đến chí hướng, nguyện vọng của
họ; lắng nghe và giải quyết các nhu cầu chính đáng của họ một cách hợp
lý hợp tình, đối xử nhân ái, vị tha, độ lượng với họ. Tuyệt đối không được
làm tổn thương đến nhân cách của họ (quát tháo, cáu gắt, nổi nóng, nói năng
cộc lốc, kể cả, không chịu nghe ý kiến của họ mà dùng quyền lực để trấn áp,
phê bình nặng nề, qui chụp có tính chất chì trích...)
3.2/ Năng lực chuyên môn:
Dạy tốt bộ môn của mình (ít nhất từ khá trở lên), có năng lực am hiểu phương pháp bộ
môn khác trong nhà trường. Nhờ đó mà có khả năng phân tích, đánh giá giờ dạy vững
vàng nhằm giúp giáo viên nâng cao và hoàn thiện trình độ chuyên môn của mình.
Khả năng chuyên môn về giáo dục đào tạo là yếu tố cơ bản tạo nên uy tín của
người lãnh đạo, quản lý. Khả năng của hiệu trưởng phải vượt trội so với khả năng
của các thành viên trong tập thể và những người cộng sự. Khả năng chuyên môn này
Người thực thực hiện : Đặng Trần Thuần Trang 7
Biện pháp nâng cao uy tín của người hiệu trưởng ở trường THCS Nguyễn Khuyến
Huyện Eakar – Tỉnh Đăk Lăk
---------------------------------------------------------------
được hiểu với nghĩa tổng hợp cả chiều sâu và chiều rộng. Ngày nay, lãnh đạo quản lý
được xác định như một nghề nghiệp. Do vậy, khả năng chuyên môn của hiệu trưởng
còn phải là chuyên môn của nghề lãnh đạo quản lý. Hiệu trưởng phải có một tầm
nhìn bao quát, có kiến thức đầy đủ về những hoạt động chuyên môn và hoạt động
lãnh đạo, quản lý của mình. Nhờ vậy mà những chỉ thị đưa ra mới có giá trị. Người
càng có nhiều quyền hạn càng phải chứng tỏ sự vững vàng trong chuyên môn. Khả
năng đặc biệt của hiệu trưởng là khả năng điều hành công việc, tổ chức, tiên đoán và
sắp xếp kiểm tra để đưa tập thể giành được kết quả mong muốn. Từ quản lý công
việc, chỉ đạo con người mà khả năng nghiên cứu, tìm hiểu và tác động chuyên môn,
trình độ nghiệp vụ của người lãnh đạo, quản lý được hình thành và phát triển. Trình
độ chuyên môn giỏi sẽ giúp hiệu trưởng lãnh đạo, quản lý biết đánh giá và giúp đỡ
công việc của cấp dưới và các thành viên trong tập thể. V.I Lênin đã chỉ rõ rằng :
“Muốn quản lý thì phải thông thạo chuyên môn, phải hiểu rõ và chính xác những điều
kiện của sản xuất, phải hiểu được kỹ thuật của nền sản xuất đó theo kịp trình độ khoa
học nhất định”. Chính trình độ chuyên môn giỏi thì sẽ có sức thuyết phục mạnh mẽ
đối với tập thể. Hơn nữa, để có trình độ chuyên môn giỏi thì chủ thể phải không
ngừng học tập, đi sâu vào khoa học, kỹ thuật và thực tiễn, không thể để kéo dài tình
trạng bất cập và tụt hậu. Như thế họ sẽ linh hoạt hơn khi giải quyết những tình huống
phức tạp, năng động và sáng tạo hơn trong tư duy và chắc chắn hiệu xuất công việc
sẽ tăng lên. Người lãnh đạo, quản lý không nhất thiết phải am tường mọi lĩnh vực
nhưng trong phạm vi chuyên môn của mình họ phải thực sự là người xuất sắc.
3.3/ Năng lực tổ chức và quản lý :
- Có khả năng nhìn thấy trước được chiều hướng phát triển của nhà trường trong
tương lai gần và tương lai xa trên cơ sở biết phân tích quan hệ giữa thực trạng
của nhà trường với những đòi hỏi mà ngành và xã hội đặt ra cho nhà trường (sĩ
số học sinh tương lai, yêu cầu cơ sở vật chất, số lượng và chất lượng đội ngũ...)
Từ đó mà xác định được những nhiệm vụ trọng tâm cần giải quyết trong từng
năm học, trong từng thời kỳ phát triển của nhà trường cùng những quyết định
chiến lược tối ưu để đưa nhà trường đạt đến mục tiêu nhất định.
- Có đầu óc thực tế, nhạy bén phát hiện được những vấn đề nảy sinh hoặc
sắp nảy sinh trong quản lý và đưa ra những quyết định đúng nhằm giải
quyết vấn đề có hiệu quả.
- Năng lực biết đề xuất cái mới (xây dựng cơ cấu tổ chức mới của nhà
trường, quy chế hội họp, sinh hoạt chuyên môn, cải tiến phương pháp dạy
học..) và tổ chức thực hiện có hiệu quả.
- Tin tưởng giao nhiệm vụ và ủy quyền hợp lý cho cấp dưới để buộc họ
nâng cao tính chủ động, phát huy hết tinh thần trách nhiệm và khả năng
làm việc, còn bản thân thì biết tập trung trí tuệ giải quyết những nhiệm vụ
trọng tâm, cơ bản. Do đó tăng cường được khả năng quản lý của bản thân.
- Biết sử dụng linh hoạt, hợp lý các phương pháp quản lý: phương pháp tổ
chức-hành chính, phương pháp kinh tế (kết hợp việc yêu cầu GV-CNV
thực hiện trách nhiệm nghĩa vụ được giao với việc sử dụng những kích
thích vật chất và tinh thần làm đòn bẩy), phương pháp xã hội tâm lý (động
Người thực thực hiện : Đặng Trần Thuần Trang 8
Biện pháp nâng cao uy tín của người hiệu trưởng ở trường THCS Nguyễn Khuyến
Huyện Eakar – Tỉnh Đăk Lăk
---------------------------------------------------------------
viên, thuyết phục, cảm hoá từng cá nhân và tập thể...) nhằm tác động có
hiệu quả đến từng cá nhân buộc họ hoàn thành tốt nhiệm vụ.
- Năng lực xây dựng tổ chức bộ máy của nhà trường, có hiệu quả như :
+ Xác định rõ ràng bằng văn bản trách nhiệm và quyền hạn của mỗi người, mỗi
bộ phận. Trách nhiệm và quyền hạn đó phải phù hợp và cân đối với nhau.
+ Qui định rõ các mối quan hệ làm việc theo chiều ngang (giữa những người,
tổ, bộ phận cùng cấp) và theo chiều dọc (giữa hiệu trưởng với những người,
những bộ phận dưới quyền) sao cho bộ máy nhà trường hoạt động nhịp nhàng,
ăn khớp, không trục trặc và cản trở nhau.
+ Bố trí người đúng việc, đặt đúng người vào đúng vị trí của mình theo nguyên
tắc: phẩm chất, năng lực đến đâu thì bố trí công việc tương xứng với nó, một
người không đảm trách nhiều chức vụ.
+ Biết tổ chức các hoạt động của nhà trường một cách khoa học, hợp lý, thiết
thực, hướng vào những nhiệm vụ trọng tâm, cơ bản. Không làm mất nhiều thời
gian, sức lực của giáo viên vào các hoạt động phô trương hình thức.
+ Có khả năng tư duy vừa sâu vừa rộng, nhạy bén, linh hoạt. Nhờ đó mà có khả
năng vận dụng sáng tạo, hợp lý các qui định của cấp trên vào hoàn cảnh thực tế
của nhà trường và khả năng phát hiện nhanh, giải quyết có hiệu quả các tình
huống xảy ra trong quản lý.
Đây là một năng lực cực kỳ quan trọng của hiệu trưởng. Những qui định của
cấp trên hoặc của nhà trường dù đúng, nhưng không phải bao giờ cũng phù hợp
với mọi đối tượng, mọi thời gian. Do đó trong quá trình quản lý, năng lực tư duy
nhạy bén linh hoạt, hợp lý giúp hiệu trưởng tránh được lối làm việc thụ động,
rập khuôn, máy móc, cứng nhắc. Nó cho phép hiệu trưởng đưa ra những quyết
định thích hợp trong từng giai đoạn phát triển của nhà trường, trong từng tình
huống quản lý cụ thể với những con người cụ thể. “Những tiêu chuẩn, những qui
định... chỉ đúng nếu nó phù hợp với thực tế của từng cá nhân, từng bộ phận thì
nó sẽ không đúng”. Vì vậy mới cần năng lực này để nhạy bén vận dụng đúng
đắn cái chung vào cái riêng trong quản lý.
+ Năng lực thuyết phục, lôi cuốn, tổ chức các lực lượng xã hội tham gia giáo
dục học sinh.
3.4/ Phẩm chất ý chí của cá nhân :
Người lãnh đạo, quản lý cũng như người thầy phải luôn có lòng dũng cảm,
kiên quyết, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm trước cấp trên và trước
tập thể một khi quyết định được cân nhắc thận trọng và bản thân cho là đúng.
Đây là một yếu tố quyết định nhằm nâng cao uy tín người lãnh đạo. Nếu người
lãnh đạo không kiên quyết trong công việc “ à , ờ ”, không dám chịu trách nhiệm
với việc mình đã làm với cấp trên thì dần dần uy tín của người lãnh đạo sẽ giảm
sút. Chính vì vậy, người lãnh đạo phải kiên trì thực hiện quan điểm đúng của
mình, chống lại cách làm việc cách giải quyết vấn đề theo thói quen nay không
còn mang lại hiệu quả cao cho công việc. Dũng cảm vượt qua những rào cản,
những trở ngại về thói quen, về dư luận để hướng tới việc tìm tòi và thực hiện
kiên định cách giải quyết vấn đề có hiệu quả nhất (Dũng cảm sử dụng con người
Người thực thực hiện : Đặng Trần Thuần Trang 9
Biện pháp nâng cao uy tín của người hiệu trưởng ở trường THCS Nguyễn Khuyến
Huyện Eakar – Tỉnh Đăk Lăk
---------------------------------------------------------------
mới, cải tổ lại bộ máy quản lý và những qui chế hoạt động của nhà trường, của
từng bộ phận; dũng cảm bảo vệ quyền lợi của tập thể và từng cá nhân trước cấp
trên nếu đó là đúng đắn...) Những phẩm chất này trái với tính nhu nhược hoặc
thiếu quyết đoán của hiệu trưởng một phẩm chất phá hoại mạnh mẽ uy tín của
người lãnh đạo.
Biết kiềm chế những xúc cảm tiêu cực của mình (nóng giận, bốc đồng ...) để
bình tĩnh tìm ra cách đối nhân xử thế, cách giải quyết sao cho có lợi nhất.
3.5/ Những phẩm chất thuộc về năng lực giao tiếp của người hiệu trưởng:
- Biết sử dụng giao tiếp để thu thập thông tin phục vụ cho công tác quản lý
của bản thân.
- Có khả năng nhạy cảm và hiểu biết tâm lý con người. Lịch thiệp để phát
hiện tâm trạng, chí hướng và nguyện vọng của cấp dưới.
- Có khả năng nói chuyện cởi mở, biết kích thích cấp dưới nêu vấn đề.
- Biết lắng nghe.
- Khả năng biết kiềm chế khi giao tiếp.
- Biết sử dụng giao tiếp để truyền đạt cho cấp dưới thông tin quản lý và ý chí
của hiệu trưởng.
3.6/ Phong cách quản lý dân chủ phù hợp với tình huống :
Phong cách sư phạm của người lãnh đạo, quản lý ngành giáo dục, đào tạo có
liên quan đến uy tín người lãnh đạo, quản lý. Phong cách là một hệ thống
phương pháp được người lãnh đạo, quản lý sử dụng để tác động những người
dưới quyền. Phong cách quản lý là sản phẩm của đời sống xã hội, nó phản ánh
sự vận hành của xã hội, trong đó có cơ chế quản lý. Lựa chọn được phương pháp
lãnh đạo đúng dắn, thích hợp là rất quan trọng đối với người lãnh đạo, nó sẽ ảnh
hưởng tới uy tín của họ. Phong cách quản lý là điều kiện và phương tiện quan
trọng để đem lại hiệu quả công việc. Tùy từng cách tiếp cận khác nhau, người ta
có cách phân loại phong cách khác nhau như phong cách độc đoán mệnh lệnh,
phong cách dân chủ, phong cách tự do... Điều quan trọng đối với lãnh đạo, quản
lý không phải là cách phân chia mà là sự lựa chọn phong cách quản lý cho phù
hợp với công việc, với từng đối tượng, với từng yêu cầu, nhiệm vụ cụ thể của
từng giai đoạn lịch sử cụ thể. Sự lựa chọn và sử dụng các phương pháp, phong
cách quản lý thích hợp còn phụ thuộc vào kỹ năng độ nhạy cảm của từng người
lãnh đạo, quản lý. Nhiều khi họ phải kết hợp nhiều loại phong cách khác nhau
thì mới đem lại hiệu quả cao trong công việc. Từ đó yêu cầu người lãnh đạo,
quản lý phải luôn luôn xây dựng bản lĩnh vững vàng và tính thích ứng cao.
Bản chất của quan hệ quản lý trong nhà trường là dân chủ và hợp tác cao. Vì
vậy trong quản lý trường học phong cách quản lý có hiệu quả nhất là phong cách
dân chủ.Và điều quan trọng nhất là sử dụng phong cách dân chủ phải phù hợp
với từng tình huống thì mới có hiệu quả. Vì vậy hiệu trưởng phải hết sức cố
gắng vận dụng phương pháp dân chủ trong công tác quản lý nhà trường sao cho
phù hợp. Trong mọi hoạt động hiệu trưởng luôn tôn trọng đội ngũ giáo viên,
phân công, phân nhiệm cho cán bộ giáo viên trong trường một cách hợp lý trên
cơ sở trình độ, năng lực và nguyện vọng cá nhân phù hợp với điều kiện nhà
Người thực thực hiện : Đặng Trần Thuần Trang 10
Biện pháp nâng cao uy tín của người hiệu trưởng ở trường THCS Nguyễn Khuyến
Huyện Eakar – Tỉnh Đăk Lăk
---------------------------------------------------------------
trường. Trong giao tiếp hiệu trưởng luôn tỏ ra ân cần, niềm nở, tế nhị và tôn
trọng nhân cách đồng nghiệp, luôn quan tâm động viên nhắc nhở CB-GV-CNV
hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, đồng thời luôn lắng nghe ý kiến phê bình
góp ý của mọi người để tự điều chỉnh chương trình, kế hoạch và hành vi của
mình. Và một điều rất quan trọng là người quản lý không được để xảy ra tình
trạng dân chủ quá trớn trong tập thể nhà trường.
II. Đề xuất các biện pháp nâng cao uy tín của hiệu trưởng ở trường THCS
Nguyễn Khuyến , huyện Eakar, tỉnh Đăk Lăk, năm học 2009 – 2010.
1. Đặc điểm tình hình nhà trường .
Trường THCS Nguyễn Khuyến nằm ở địa bàn khối 2B Thị trấn Eakar, huyện
Eakar, tỉnh Đăk Lăk. Là trung tâm văn hoá, xã hội, kinh tế của huyện nhà. Với
đặc điểm dân cư sống bằng đa ngành nghề, nông nghiệp, thương nghiệp và tiểu
thủ công nghiệp. Phần lớn các bậc phụ huynh có sự quan tâm đến việc học tập
và rèn luyện của con em mình. Do vậy điều kiện học sinh đến trường tương đối
thuận lợi, mức tiếp thu bài của các em khá đồng đều.
Nâng cao chất lượng giáo dục là một trong những hoạt động được quan tâm
nhất hiện nay ở các cấp học. Trường THCS Nguyễn Khuyến trong những năm
qua đã có những biện pháp hữu hiệu để phát triển các mặt hoạt động một cách
toàn diện. Với những kết quả trường đã đạt được một cách toàn diện như vậy, năm
2006 trường đã được nhận danh hiệu Cơ quan văn hoá và đến năm học 2007-2008
trường THCS Nguyễn Khuyến vinh dự đón nhận danh hiệu “Trường chuẩn quốc
gia” bậc THCS. Đây là niềm vui lớn của thầy và trò cùng với nhân dân toàn
huyện Eakar. Danh hiệu cao quí này chính là sự ghi nhận công lao to lớn của hiệu
trưởng nhà trường đã chỉ đạo sáng suốt, tập thể sư phạm nhiệt tình, các em học sinh
chăm ngoan, tất cả đã bỏ nhiều công sức để vun đắp và xứng đáng được công nhận .
1.1/ Tổ chức nhà trường :
- Tổng số lớp: 16 lớp, 660 em học sinh, Dân tộc: 08 em (Bình quân số học sinh/ lớp:
41,3 em )
- Số tổ chuyên môn: 04 tổ và 01 tổ văn phòng.
- Ban đại diện cha mẹ học sinh: 05 người. Hoạt động của ban đại diện cha mẹ
học sinh trong nhà trường có kế hoạch, nề nếp và đạt kết quả thiết thực góp phần
nâng cao chất lượng giáo dục, xây dựng nề nếp kỷ cương nhà trường.
- Tổ chức Đảng và các đoàn thể :
+ Trường có: 01 Chi bộ Đảng, với: 12 Đảng viên.
+ Trong nhiều năm liền Chi Bộ đều được công nhận danh hiệu : “trong sạch vững mạnh”.
+ Tổ chức Công đoàn gồm có: 33 công đoàn viên. Năm nào cũng được công
nhận danh hiệu “Công đoàn vững mạnh” và được Liên đoàn Lao động tỉnh
Tặng bằng khen. Đoàn - Đội trong nhiều năm đều đạt danh hiệu: “Chi đoàn-
Liên đội mạnh” và được Tỉnh Đoàn Đăk Lăk tặng nhiều Bằng khen và Huyện
đoàn Eakar tặng nhiều giấy khen.
1.2/ Cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên :
Người thực thực hiện : Đặng Trần Thuần Trang 11
Biện pháp nâng cao uy tín của người hiệu trưởng ở trường THCS Nguyễn Khuyến
Huyện Eakar – Tỉnh Đăk Lăk
---------------------------------------------------------------
- Hiệu trưởng nhà trường có trình độ đào tạo Đại học, trung cấp lý luận chính
trị, quản lý giáo dục và có thời gian công tác 18 năm ( Trong đó thời gian làm
công tác quản lý trường học 6 năm )
- Phó hiệu trưởng nhà trường có trình độ Đại học, có thời gian công tác 12
năm và có 04 năm làm công tác quản lý.
- Trong công tác quản lý trường học đã thực hiện tốt quy chế dân chủ trong
các hoạt động của nhà trường và đã được ngành giáo dục huyện đánh giá tốt có
hiệu quả cao trong công tác quản lý trường học.
- Tổng số CB-GV-CNV: 33 đ/c (GV đứng lớp: 27 đ/c; nhân viên: 04 đ/c)
+ GV đào tạo chuẩn: 27 đ/c (Đại học: 18 đ/c), GV chưa đào tạo chuẩn: Không.
+ Tỷ lệ GV đứng trên lớp: 1,69; Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở: 02 đ/c.
+ Giáo viên giỏi cấp huyện: 14 đ/c; Giáo viên giỏi cấp tỉnh: 08 đ/c.
1.3 Chất lượng giáo dục :
- Năm học : 2008 – 2009 nhà trường đạt danh hiệu trường xuất sắc (tiên tiến cấp tỉnh).
- Kết quả hai mặt giáo dục cụ thể như sau :
TT NĂM HỌC : 2007 - 2008 NĂM HỌC : 2008 - 2009
01 Tỷ lệ học sinh bỏ học : 0,8 % Tỷ lệ học sinh bỏ học: 0,45 %
02 Tỷ lệ lưu ban : 4,3 % Tỷ lệ lưu ban: 1,96 %
03 Chất lượng giáo dục Chất lượng giáo dục
Học lực Hạnh kiểm Học lực Hạnh kiểm
Giỏi : 12,9 % Tốt : 67,7 % Giỏi : 13,3 % Tốt : 70,9 %
Khá : 42,4 % Khá : 26,4 % Khá : 42,7 % Khá : 21,8 %
T. Bình : 39,8 % T. Bình : 5,4 % T. Bình : 38,5 % T.Bình :7,0 %
Yếu : 4,9 % Yếu : 0,5% Yếu : 5,5 % Yếu : 0,3 %
04 Tốt nghiệp THCS đạt : 98,1 % Tốt nghiệp THCS đạt : 98,7 %
05
Học sinh giỏi hàng năm : Học sinh giỏi hàng năm :
HS giỏi cấp huyện : 74 em HS giỏi cấp huyện: 86 em
Học sinh giỏi cấp tỉnh: 06 em Học sinh giỏi cấp tỉnh: 28 em
- Các hoạt động giáo dục :
Hàng năm nhà trường tổ chức tốt các hoạt động giáo dục trong và ngoài giờ lên
lớp theo các công văn hướng dẫn của Bộ, Sở, phòng GD&ĐT như: Tổ chức tốt
Hội khoẻ phù đổng cấp trường và tham gia Hội khỏe phù đổng cấp huyện, tổ
chức các hoạt động thể dục, thể thao, văn nghệ chào mừng Ngày nhà giáo Việt
Nam, các ngày lễ lớn trong năm. Ngoài ra tổ chức thi hội thi “Học vui- Vui học”
giữa các lớp, tham dự an toàn giao thông, an toàn vệ sinh thực phẩm trong nhà
trường và tham gia đầy đủ các cuộc thi do ngành, do địa phương tổ chức.
1.4/ Cơ sở vật chất và thiết bị trường học :
- Tổng diện tích của nhà trường 8.600 m
2
, bình quân : 13,03 m
2
/HS.
- Cơ sở vật chất nhà trường đã có đầy đủ các khối công trình như nhà hiệu bộ,
các phòng học, phòng học bộ môn, nhà đa chức năng, được trang bị đầy đủ bàn
ghế tương hợp, bảng chống lóa và các trang thiết bị phục vụ dạy và học . Sân
Người thực thực hiện : Đặng Trần Thuần Trang 12