I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Ngoài những môi trường khác như gia đình, xã hội, trường học nói
chung và trường THCS nói riêng chính là môi trường quan trọng góp phần rèn
luyện, hình thành nên tri thức và nhân cách của học sinh. Trong đó, vai trò của
trường THCS là vô cùng quan trọng. Việc truyền thụ cho học sinh những tri
thức khoa học là nhiệm vụ chung của tất cả các giáo viên bộ môn ở mọi ngành
khoa học được giảng dạy qua các phân môn, còn hoạt động “đức dục” góp
phần hình thành nhân cách, đạo đức cho học sinh vai trò quan trọng nhất là ở
người giáo viên chủ nhiệm lớp.
Ở trường THCS, giáo viên chủ nhiệm lớp là người chịu trách nhiệm thực
hiện mọi quyết định quản lý của hiệu trưởng đối với lớp và các thành viên trong
lớp. GVCN lớp là người vạch kế hoạch, tổ chức cho lớp mình thực hiện các chủ
đề theo kế hoạch và theo dõi, đánh giá việc thực hiện của các học sinh, giáo
viên chủ nhiệm lớp chính là người trực tiếp, thường xuyên gần gũi với các em
nhất. Bên cạnh những giờ dạy trên lớp giáo viên chủ nhiệm còn có những giờ
chào cờ, giờ sinh hoạt hàng tuần để triển khai những công việc chung của
trường, của lớp và để giáo dục đạo đức, nhân cách cho học sinh. Với nhiệm vụ
và vai trò như thế, một lần nữa, có thể khẳng định, người giáo viên chủ nhiệm
lớp chính là người quan trọng nhất trong nhà trường trong quá trình tổ chức,
giáo dục, hình thành sự phát triển nhân cách, hình thành đạo đức của học sinh.
Là giáo viên chủ nhiệm chắc chắn ai cũng muốn lớp mình có những
thành tích xuất sắc, dẫn đầu trong các hoạt động của nhà trường. Ai cũng hiểu
1
rằng nề nếp lớp là một yếu tố quyết định ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng học
tập và việc hình thành nhân cách học sinh. Xây dựng nề nếp lớp là việc đầu tiên
mà giáo viên phải quan tâm khi nhận lớp chủ nhiệm. Với định hướng của ngành
giáo dục hiện nay là lấy học sinh làm trung tâm, cho các em tự học, tự quản, tự
chiếm lĩnh kiến thức. Qua kinh nghiệm cho thấy sự thành công hay thất bại dựa
vào năng lực đội ngủ ban cán sự lớp. Như vậy ban cán sự lớp đóng một vai trò
rất quan trọng cùng với giáo viên chủ nhiệm xây dựng một lớp học vừa có nề
nếp tự quản tốt vừa là một tập thể đoàn kết có tinh thần sẵn sàng giúp đỡ các
bạn trong học tập và tham gia tốt mọi hoạt động của trường đề ra.
Vì vậy, những sáng kiến để tăng hiệu quả công tác chủ nhiệm thực sự rất
đáng quý và cần được phổ biến, nhân rộng. Ý thức được điều đó, trong năm học
2013 - 2014 này, tôi mạnh dạn nghiên cứu đề tài: “Thực trạng và một số giải
pháp trong công tác chủ nhiệm”.
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lí luận
Nhà trường, gia đình và xã hội đều có vai trò quan trọng trong giáo dục
phẩm chất, đạo đức, lối sống cho học sinh. Các phẩm chất, đạo đức, lối sống
của con người nói chung, HS nói riêng được hình thành và phát triển trong các
môi trường: gia đình, nhà trường và xã hội. Lúc sơ sinh vai trò của gia đình là
chủ đạo, tuổi học mầm non gia đình và nhà trường góp phần quyết định, tuổi
học phổ thông (từ tiểu học tới trung học) càng lớn vai trò của nhà trường, gia
2
đình và xã hội càng cân đối. Để làm tốt việc giáo dục phẩm chất, đạo đức, lối
sống cho HS THCS phải kết hợp chặt chẽ với gia đình.
Nhà trường, gia đình và xã hội có vai trò giáo dục khác nhau đối với sự
hình thành và phát triển phẩm chất, đạo đức, lối sống của học sinh. Trong mối
quan hệ đó thì nhà trường được xem là trung tâm, chủ động, định hướng trong
việc phối hợp với gia đình và xã hội. Nhà trường là môi trường giáo dục toàn
diện nhất, là cơ quan nhà nước thực hiện chức năng giáo dục chuyên nghiệp
nhất nên nhà trường nhà trường là lực lượng giáo dục có hiệu quả nhất, hội tụ
đủ những yếu tố cần thiết để có thể huy động sức mạnh giáo dục từ phía gia
đình và xã hội.
Giáo viên chủ nhiệm phải là người nhiệt tình, tâm lý, yêu thương, quan
tâm sâu sắc đến từng thành viên trong lớp. Định hướng cho các em thực hiện tốt
các kế hoạch của nhà trường. GVCN cũng là người phối hợp với các tổ chức
đoàn thể trong nhà trường, với ban đại diện cha mẹ của lớp, của trường để thực
hiện tốt nhiệm vụ giáo dục. Nhưng không thể làm thay cho các em mọi việc
phải phát huy khả năng tự giác, tự quản của học sinh để các em động viên giúp
đỡ lẫn nhau và cùng vươn lên xây dựng một tập thể vững mạnh.
Nề nếp là những việc làm, những thói quen tốt trong học tập, sinh hoạt của
bản thân mỗi học sinh, là khởi đầu của hành vi đạo đức thông qua việc chấp
hành những qui định của lớp, nội quy của trường. Biết làm những việc mang lại
lợi ích cho lớp, cho mình, nề nếp lớp học là nhân tố quyết định chất lượng học
tập của học sinh.
3
Học sinh nói chuyện riêng, đùa giỡn hoặc làm mất trật tự thì bản thân các
em sẽ không tiếp thu được bài còn làm ảnh hưởng đến cả lớp, làm cho các học
sinh khác bị lôi cuốn theo.
Lớp học mất trật tự sẽ làm giáo viên mất nhiều thời gian ổn định, có khi la
rầy, tức giận làm ảnh hưởng đến sức khỏe lại còn xúc phạm học sinh và khó
đảm bảo chất lượng giờ dạy.
Rèn nề nếp lớp cũng chính là rèn nề nếp cho từng cá nhân học sinh, giúp
các em có thói quen tốt trong sinh hoạt, học tập, biết làm chủ bản thân sau nầy.
Ngược lại, mỗi học sinh biết điều chỉnh mình sẽ tác động tích cực đến nề nếp
lớp. Các em biết điều gì nên làm và không nên làm để hòa đồng cùng các bạn.
Qua đó sẽ hình thành tính tự giác, tinh thần tập thể trong các em. C.Mác và
Ăng-ghen đã viết: “Sự phát triển của một cá thể phụ thuộc vào sự phát triển của
nhiều cá thể mà nó đã giao tiếp trực tiếp hay gián tiếp”.
2. Thực trạng của vấn đề
Vào đầu năm học 2013 - 2014, tôi được phân công chủ nhiệm lớp 7B. Qua
tìm hiểu tôi được biết các em rất “quậy”. Thật vậy, mặc dù các em rất đáng yêu,
lanh lợi… nhưng lại tùy tiện trong các hoạt động ở lớp. Từ tư thế ngồi, cách giơ
tay phát biểu, trong học nhóm… có nhiều em rất nghịch, hay chọc phá bạn,
không nghiêm túc trong giờ học. Khi có mặt thầy cô thì các em tương đối trật tự
nhưng khi giáo viên vừa quay lưng thì các em lại “nhộn”. Qua đó, cho thấy các
em chỉ “sợ” cô chứ chưa nhận thức được việc mình làm. Qua biên chế lớp đầu
năm trong lớp có tổng số 24 học sinh, trong đó có 10 em có học lực yếu, còn lại
4
là trung bình không có khá giỏi. Mặt khác có nhiều học sinh trong lớp vẫn đa số
là con em nông dân có hoàn cảnh kinh tế khó khăn.
- Một số học sinh thiếu thốn tình cảm(chỉ ở với mẹ hoặc bố, cha mẹ làm ăn
xa, mồ côi) như em Lê Văn Tình, Trương Thị Mỹ Trinh, Đặng Hoàng Long.
- Tuy phụ huynh rất quan tâm đến con em mình về việc học tập, nền nếp
song vì bận đồng ruộng vv nên nhiều gia đình không có thời gian để ý kèm
cặp con em mình tốt nhất.
3. giải pháp và tổ chức thực hiện
3.1. Kĩ năng lựa chọn một đội ngũ cán bộ lớp đủ uy tín và có năng lực
điều khiển tập thể lớp
Có hai cách hình thành:
- GVCN tự lựa chọn một đội ngũ cán bộ lớp trên cơ sở của việc tìm hiểu
học sinh.
- Tập thể lớp tự lựa chọn, bầu ra đội ngũ cán bộ lớp trên thông qua hình
thức bỏ phiếu kín.
Nhưng tốt nhất, GVCN cần định hướng cho tập thể lựa chọn, biến ý định của
mình thành quyết định dân chủ của tập thể học sinh bằng việc xác định những
tiêu chuẩn lựa chọn, mục tiêu nội dung hoạt động của lớp để chọn được người
gánh vác công việc của tập thể.
5
Khi lựa chọn những học sinh có đủ tiêu chuẩn vào đội ngũ cán bộ lớp,
GVCN có thể hoặc tự mình lựa chọn rồi thông báo cho lớp biết, hoặc dùng
phiếu thăm dò ý kiến học sinh rồi sau đó quyết định chính thức.
Nếu để tập thể học sinh tự lựa chọn thì phải tổ chức cho các em bỏ phiếu tín
nhiệm những bạn xứng đáng nhất vào cán sự lớp. Việc bỏ phiếu phải diễn ra
công khai , đúng nguyên tắc , đảm bảo tính dân chủ, không áp đặt học sinh .
3.2. Kĩ năng tổ chức huấn luyện đội ngũ cán bộ lớp
Việc huấn luyện, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ lớp diễn ra ngay sau khi tập thể
lớp đã lựa chọn được đội ngũ này. Trình tự các bước huấn luyện như sau:
- Tập hợp đội ngũ cán bộ lớp, tổ nêu rõ mục đích của huấn luyện nhằm
bồi dưỡng hiểu biết cho các em về ý nghĩa và tác dụng của việc xây dựng tập
thể lớp vững mạnh, về vai trò và nhiệm vụ của cán bộ lớp trong việc xây dựng
tập thể lớp, về mối quan hệ công tác giữa các cán bộ lớp với nhau.
- Giao nhiệm vụ cụ thể cho từng cán bộ lớp, cán bộ chức năng, yêu cầu các
em hãy ghi nhiệm vụ của mình vào sổ công tác để ghi nhớ và thực hiện.
- Cho các em thảo luận, bàn biện pháp thực hiện bản kế hoạch công tác của
lớp, định hướng vào công việc của từng loại cán bộ lớp.
- Nếu cần, có thể tổ chức huấn luyện riêng cho rtừng loại cán bộ lớp theo
một chương trình huấn luyện do GVCN biên soạn.
3.3. Kĩ năng phân công nhiệm vụ cho ban cán sự lớp
6
- Ban cán sự lớp đại diện cho lớp, chịu trách nhiệm trước nhà trường về
toàn bộ hoạt động học tập, rèn luyện, đời sống của lớp trong thời gian học. Ban
cán sự lớp do tập thể lớp bầu ra, được GVCN quyết định công nhận, nhiệm kỳ
của Ban cán sự lớp là một năm.
- Cơ cấu của Ban cán sự lớp gồm:
+ Lớp trưởng.
+ Lớp Phó học tập.
+ Lớp Phó văn thể.
+ Lớp Phó lao động.
+Tổ trưởng tổ 1, 2, 3, 4.
- Nhiệm vụ của lớp trưởng: Lớp trưởng là người điều hành, quản lý toàn
bộ các hoạt động của lớp và từng thành viên trong lớp, cụ thể:
+ Tổ chức, quản lý lớp thực hiện các nhiệm vụ học tập, rèn luyện theo quy
định của nhà trường.
+ Theo dõi, đôn đốc lớp chấp hành đầy đủ và nghiêm chỉnh quy chế, quy
định, nội quy về học tập và sinh hoạt nhà trường. Xây dựng và thực hiện nề nếp
tự quản trong học sinh.
+ Tổ chức, động viên giúp đỡ những HS gặp khó khăn trong học tập, rèn
luyện và đời sống.
+ Chịu sự điều hành, quản lý của trực tiếp của GVCN lớp.
+ Chủ trì các cuộc họp lớp để đánh giá kết quả học tập, rèn luyện, bình xét
học bổng, đề nghị thi đua khen thưởng đối với tập thể và cá nhân HS trong lớp.
7
- Nhiệm vụ của các lớp phó:
+ Ðôn đốc sinh viên đi học đầy đủ, đúng giờ, đảm bảo học tập nghiêm túc.
+ Ðiểm danh, ghi sổ đầu bài đầy đủ, kịp thời.
+ Lập danh sách HS thuộc diện đối tượng ưu tiên, hoàn cảnh khó khăn, báo
cáo với giáo viên chủ nhiệm.
+ Tổ chức và quản lý học sinh thực hiện lao động và các hoạt động liên
quan đến sinh hoạt đời sống vật chất và tinh thần của lớp.
+ Tổ chức động viên, thăm hỏi những sinh viên có hoàn cảnh khó khăn,
ốm đau, tai nạn
3.4. Kĩ năng tổ chức huấn luyện, bồi dưỡng cho toàn lớp về những nội
dung xây dựng lớp tự quản
Việc làm này có thể tiến hành trong suốt năm học, song nên tập trung vào một
vài thời điểm như: đầu năm học, cuối học kỳI, đầu học kỳ II, giữa học kỳ II.
Những nội dung cần huấn luyện là:
- Thế nào là một tập thể lớp tự quản.
- Vai trò của đội ngũ cán bộ lớp trong quá trình xây dựng lớp tự quản.
- Tự quản giờ học vắng giáo viên.
- Tự quản giờ trên lớp.
- Tự quản giờ sinh hoạt tập thể hàng tuần.
- Tự quản các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
8
Những nội dung trên có thể được xen kẽ vào nội dung của giờ sinh hoạt tập thể
để học sinh có dịp trao đổi, bàn bạc, coi đó như là một dịp huấn luyện các em.
3.5. Kĩ năng tổ chức các hoạt động thực tế để học sinh được rèn luyện các
kỹ năng tự quản
Đây là bước quan trọng mà trong đó mọi thành viên của lớp đều được tham
gia vào việc xây dựng tập thể lớp tự quản, các hoạt động được tổ chức theo
phương châm “Thầy lui dần về hội trường” để “Trò tự quản lý và điều khiển”.
- Ban đầu, GVCN có thể tham gia trực tiếp vào việc xây dựng kế hoạch
hoạt động, hướng dẫn học sinh chuẩn bị hoạt động điều khiển học sinh tham gia
hoạt động và đánh giá kết quả cuối cùng.
- Sau đó, GVCN giao dần cho đội ngũ cán bộ lớp tự tổ chức và điều khiển
các hoạt động của lớp, GVCN giúp đỡ học sinh với tư cách là người cố vấn,
điều chỉnh đúng hướng cho các em.
Tổ chức để học sinh tự đánh giá kết quả hoạt động của tập thể lớp, qua
đánh giá, các em rút ra được bài học kinh nghiệm để cho những hoạt động tiếp
theo đạt hiệu quả cao hơn. Mỗi lần như vậy là dịp để tập thể học sinh trưởng
thành.
3.6. Kĩ năng thay đổi vị trí lãnh đạo của ban cán sự lớp
Trong hoạt động học tập, rèn luyện chung của lớp, qua sự theo dõi khi thấy
có biểu hiện giảm sút về học tập và nề nếp thì giáo viên chủ nhiệm cần có kĩ
năng thay đổi vị trí lãnh đạo của ban cán sự lớp. Học sinh được phân công làm
9
cán sự lớp sẽ có khả năng lãnh đạo, mạnh dạn hơn, linh hoạt hơn, tự tin hơn, có
nhiều cơ hội để thể hiện bản thân đó cũng chính là các em đã được rèn luyện kỹ
năng sống, sau này trong cuộc sống học sinh đó có bản lĩnh, phát huy khả năng
đó hơn các học sinh cùng lớp khác.
3.7. Phối hợp với giáo viên bộ môn.
Trong trường THCS, cùng với giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn là
người trực tiếp tiếp xúc, giảng dạy học sinh của lớp. Vì vậy, việc phối hợp với
giáo viên bộ môn để nắm được tình hình học tập của từng học sinh để đưa ra
phương pháp giáo dục hợp lí là vô cùng cần thiết và quan trọng. Để phối hợp tốt
với giáo viên bộ môn trong việc giáo dục học sinh, người giáo viên chủ nhiệm
lớp cần thực hiện tốt những điều sau:
- Thứ nhất, cần nắm được danh sách giáo viên bộ môn giản dạy lớp mình
về môn dạy, họ tên, số điện thoại, nơi ở để khi cần có thể liên lạc được ngay với
giáo viên bộ môn đó.
- Thứ hai, cần thường xuyên, chủ động gặp gỡ giáo viên của từng bộ môn
để nắm về tình hình học tập của từng học sinh và tình hình học tập chung của
lớp để có những điều chỉnh phương pháp giáo dục hợp lí.
- Thứ ba, cần lắng nghe những ý kiến nhận xét, đóng góp của giáo viên bộ
môn về biện pháp giáo dục của mình và về tình hình học tập của học sinh lớp
mình. Khi thấy cần thiết, có thể góp ý cho giáo viên bộ môn những điều chỉnh
hợp lí từ những phản ánh của học sinh và phụ huynh.
3.8. Kĩ năng tổ chức học sinh theo dõi chéo giữa các tổ
10
Trong trường học nói chung và trường THCS nói riêng, tùy vào sĩ số học
sinh mỗi lớp mà giáo viên chia lớp ra thành từng tổ cho dễ quản lí. Thông
thường mỗi lớp được chia làm 04 tổ với số thành viên trong tổ tương đương
nhau. Trong mỗi tổ có một tổ trưởng quản lí tổ của mình về mọi mặt. Để nâng
cao chất lượng giáo dục, giáo viên chủ nhiệm nên cho học sinh theo dõi chéo
giữa các tổ với nhau theo hình thức mỗi tổ trong lớp là một tổ trực tuần.
Tổ trực tuần sẽ làm nhiệm vụ thống kê cụ thể mọi hoạt động của lớp và sau
đó đến buổi sinh hoạt lớp, tổ trưởng tổ trực tuần sẽ thay mặt tổ lên đọc nhận xét
về tình hình học tập, rèn luyện đạo đức của lớp qua sự theo dõi của tổ mình. Với
những tổ trực tuần làm tốt công việc của mình giáo viên cần khen ngợi kịp thời
cũng như cần nghiêm túc phê bình những tổ trực tuần làm không tốt. Những học
sinh vi phạm những nội quy, quy định của nhà trường sẽ được tổ trực tuần ghi
vào biên bản trực tuần và phân công lao động cho lớp vào tuần kế tiếp. Sổ trực
tuần sẽ là căn cứ để giáo viên chủ nhiệm xếp loại hạnh kiểm đạo đức theo từng
kì và cả năm học.
3.9. Giáo dục đạo đức học sinh thông qua tiết sinh hoạt chủ nhiệm
Theo qui định, tiết chủ nhiệm chỉ dành khoảng 15 phút để GV tổng kết tình
hình học tập, rèn luyện đạo đức của lớp; 30 phút còn lại tổ chức cho học sinh
tự nhận xét ưu khuyết điểm của cá nhân và tập thể tổ, mỗi tiết sinh hoạt chủ
nhiệm đều phải có biên bản.
Giờ sinh hoạt bắt đầu bằng những tóm tắt kết quả học tập và rèn luyện của
cả lớp trong tuần của ban cán sự lớp. Thông qua sổ đàu bài, sổ cờ đỏ của Đội
11
trường, các GVBM, tôi nhận xét, đánh giá từng học sinh. Tôi luôn luôn nhắc
nhở và động viên tinh thần các em, tạo động lực giúp cả lớp cố gắng hơn.
GVCN phải thật sự gắn bó, quan tâm tới lớp mới nắm rõ đặc điểm tâm sinh lý
và tình hình học tập của từng em. Từ kết quả học tập, năng khiếu, tính cách của
mỗi học sinh mà GVCN góp ý kiến với từng học sinh về việc lựa chọn nghề
nghiệp cho mình thật phù hợp.
Qua tiết sinh hoạt chủ nhiệm, người giáo viên chủ nhiệm lớp cần kết hợp
dạy các em cách học làm người, cách sống, cách ứng xử với mọi người. Cách
dạy các em cách học làm người, cách sống, cách ứng xử với mọi người, cũng
cần phải linh hoạt chứ không nên chỉ là những lời nói lí lẽ, lí thuyết đều đều. Để
giáo dục đạo đức học sinh đạt được hiệu quả cao nhất, người giáo viên chủ
nhiệm cần biết kết hợp nhiều những phương pháp giáo dục khác nhau như: phân
tích cho các em hiểu về cách sống, cách làm người, tổ chức đóng kịch tình
huống để các em bày tỏ quan điểm của cá nhân mình, tổ chức trò chơi, các buổi
diễn đàn, hội thảo nhỏ,
3.10. Kĩ năng giáo dục học sinh cá biệt
- Trước hết, về phía bản thân người giáo viên chủ nhiệm. Giáo dục học
sinh cá biệt, người giáo viên chủ nhiệm lớp cần dành cho các em một tình yêu
thương thực sự, thậm chí là cần nhiều hơn những học sinh bình thường khác,
cần kiên trì cố gắng động viên, giảng giải, phân tích những điều hay, lẽ phải để
giúp học sinh hiểu được phải làm gì và từ đó cố gắng vươn lên; tận tình sự giúp
đỡ học sinh đó trong học hành, lối sống. Cố gắng trở thành người bạn để học
12
sinh đó tâm sự, người anh, người chị, nguời cha, người mẹ thứ hai mẫu mực để
học sinh đó noi theo. Giáo viên chủ nhiệm lớp nên thường xuyên có những buổi
nói chuyện với các em kể cả gặp trực tiếp để hiểu các em hơn và cũng là để
phân tích cho các em sâu hơn thế nào là một học sinh ngoan, thế nào là một học
sinh tốt,
- Thứ hai, trong tập thể lớp. Giáo viên chủ nhiệm lớp cần duy trì thật tốt nề
nếp kỷ cương của lớp, của trường để mọi học sinh tự nhận thức, tự khép mình
trong những nội quy, quy chế chặt chẽ nhưng luôn được dân chủ bàn bạc, trao
đổi, thỏa sức đóng góp. Giáo viên chủ nhiệm lớp cũng cần nghiêm khắc, công
bằng, thưởng phạt nghiêm minh. Đối với những học sinh cá biệt, những lỗi lầm
của các em mắc phải không thể bỏ qua và vẫn xử lí bình thường như những học
sinh khác như bỏ tiết học, nghỉ học không phép lần đầu cho làm bản kiểm điểm,
lần hai khiển trách trước lớp, lần ba thông báo lên Ban giám hiệu nhà trường,
tuy nhiên với những cố gắng hay những thành tích, những việc tốt mà các em đã
làm được người giáo viên chủ nhiệm cũng cần khéo léo động viên trước tập thể
lớp để các em có động lực phấn đấu vươn lên.
- Thứ ba, Giáo viên chủ nhiệm lớp cần thường xuyên báo cáo với Ban
giám hiệu nhà trường về tình hình học sinh cá biệt của lớp mình để nhà trường
nắm được từ đó đưa ra phương pháp giáo dục hợp lí.
- Thứ tư, cần phối hợp thường xuyên và chặt chẽ với gia đình học sinh.
Giáo viên chủ nhiệm lớp cần thường xuyên thông báo với gia đình học sinh về
tình hình học tập rèn luyện đạo đức của con em mình khi học sinh đó có biểu
13
hiện không tốt cũng như khi học sinh đó có những biểu hiện tiến bộ. Trong việc
giáo dục học sinh ca biệt, phối hợp với gia đình học sinh không chỉ là mời phụ
huynh học sinh đó đến trường rồi thông báo kết quả học tập, rèn luyện của con
em họ mỗi khi có sự việc gì học sinh đó gây ra mà nên xem việc gặp gỡ, trao
đổi với phụ huynh là chuyện bình thường. Hơn nữa, để giáo dục học sinh đó
được tốt hơn, giáo viên chủ nhiệm cũng nên chủ động tới thăm nhà các em, gặp
các thành viên trong gia đình động viên họ quan tâm nhiều hơn nữa tới các em.
4. Kiểm nghiệm
Sau khi thực hiện những biện pháp trên với lớp 7B, trường THCS Tùng
Lâm, qua năm học 2013 - 2014 lớp đã đạt được nhiều kết quả khả quan. Việc
phân công nhiệm vụ rõ ràng cho từng học sinh trong ban cán sự lớp đã đem lại
hiệu quả trong việc quản lí nề nếp và chất lượng học tập. Các em thực hiện
nhiệm vụ đầy đủ với tinh thần trách nhiệm cao. Có những trường hợp GVCN
không cần có mặt nhưng các em vẫn quản lí lớp tốt. Đây là một trong những
nhân tố quyết định thành tích lớp đạt được.
Trong năm học qua tôi đã áp dụng những biện pháp trên và đạt hiểu quả.
Tuy nhiên cũng cần có sự phối hợp của ban giám hiệu nhà trường, các tổ chức
Đoàn, Đội. Đặc biệt sự quan tâm của phụ huynh, của ban đại diện cha mẹ đóng
vai trò rất lớn.
Đại đa số học sinh của lớp chủ nhiệm có ý thức, kỷ luật cao. Các em tự rèn
cho mình một ý thức giữ gìn lớp sạch đẹp, tự trang trí lớp học.
Kết quả xếp loại học lực, hạnh kiểm trong năm học như sau:
14
* Về học lực:
TSHS GIỎI KHÁ TB YẾU KÉM TB trở lên
24 SL TL SL TL SL TL SL TL SL TL SL TL
Đối
chứng
0 0 0 0 14 58.3 10 41.7 0 0 14 58.3
Thực
nghiệm
0 0 6 25.0 17 70.8 1 4.2 0 0 23 95.8
Sơ đồ phân bố tỉ lệ chất lượng học lực của học sinh
* Về hạnh kiểm:
TSHS TỐT KHÁ TB YẾU KÉM TB trở lên
24 SL TL SL TL SL TL SL TL SL TL SL TL
Đối
chứng
7 29.2 9 37.5 8 33.3 0 0 0 0 24 100.0
Thực
nghiệm
10 41.7 11 45.8 3 12.5 0 0 0 0 24 100.0
Sơ đồ phân bố tỉ lệ chất lượng hạnh kiểm của học sinh
III. Kết luận và đề xuất
1. Kết luận
Qua 7 năm làm công tác chủ nhiệm, một số năm tôi đã áp dụng phương
pháp này vào một số lớp có sức học trung bình và có cái đuôi học yếu lẫn cá
biệt, nền nếp, học lực lớp có tiến bộ rõ rệt. Việc học hành cũng được các em coi
trọng hơn. Tất cả đều do sự chặt chẽ, cụ thể đến từng cá nhân của phong trào thi
đua riêng của lớp. Tuy nhiên thành công hay thất bại còn phụ thuộc vào yếu tố
15
khác nữa. Chúng ta không nên áp dụng rập khuôn máy móc bất kỳ một phương
pháp giáo dục tiên tiến nào bởi lẽ sản phẩm đây chính là “con người”.
Để đạt được mục đích giáo dục, ta cần phải biết chọn điểm xuất phát thích
hợp với đặc điểm riêng của từng trường, từng lớp, từng học sinh,…
Hơn nữa công tác chủ nhiệm giỏi cũng được đánh giá bởi việc xây dựng
một tập thể học sinh thực sự có khả năng tự quản mọi hoạt động của lớp khi
không có giáo viên và nâng cao đạo đức trong thi đua rèn luyện hơn. Vì vậy
giáo viên chủ nhiệm khi xây dựng tập thể học sinh cần thực hiện, tiến hành các
kĩ năng đã nêu trên.
2. Đề xuất
- Quan tâm hơn nữa đến vấn đề rèn luyện đạo đức, nề nếp và hoạt động tự
quản của học sinh sử dụng câu hỏi trong dạy học. Nên trao đổi kinh nghiệm với
các giáo viên khác trong việc chủ nhiệm để có được những kĩ năng định hướng
sát thực tế đối tượng học sinh.
Lời kết: Là một giáo viên trẻ kinh nghiệm chủ nhiệm chưa nhiều, rất mong
nhận được những lời nhận xét, góp ý của bạn bè đồng nghiệp để tôi hoàn thiện
bộ câu hỏi tiếp tục nghiên cứu xây dựng bộ câu hỏi cho các phần khác của
chương trình.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
16