i
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
KHOA KINH T PHÁT TRIN
CHUYÊN NGÀNH KINH T LAO NG VÀ QUN LÝ NNL
CHUYÊN TT NGHIP
HOÀN THIN HOT NG NG
VIÊN KHUYN KHÍCH TI CÔNG TY
TNHH MTV 756
SVTH : THNH VN MINH
KHÓA : VB2_K13
GVHD : Th.s V HI ANH
TP.HCM, 2012
ii
Trc ht tôi xin t lòng cm n sâu sc đn Thy V HI ANH đã tn tình
hng dn trong sut quá trình vit khóa lun tt nghip.
Xin chân thành cm n quý Thy, Cô trong khoa Kinh t Phát trin, Trng
i Hc Kinh t TP.HCM đã tn tình truyn đt kin thc trong sut khóa hc.
Ngoài ra tôi cm n các bn trong lp Kinh t lao đng và Qun lý ngun nhân lc
khóa VB2-K13 đã cùng nhau nghiên cu, trao đi nhiu kin thc b ích và thc t.
Em chân thành cm n Ban giám đc, Phòng K Hoch, Phòng K thut,
Phòng Tài chính Công ty TNHH MTV 756 đã cho phép và to điu kin thun li
đ em thc hin chuyên đ tt nghip ti Công ty. Cui cùng em kính chúc quý
Thy, Cô di dào sc khe và thành công trong s nghip cao quý. ng kính chúc
các đng chí trong Công ty TNHH MTV 756 luôn di dào sc khe, đt đc nhiu
thành công tt đp.
Trân trng kính chào!
TP. H Chí Minh, Ngày 6 Tháng 05 nm 2012
Sinh viên: Thnh Vn Minh
iii
NHN XÉT CA C QUAN THC TP
1. Thi gian thc tp :
• T ngày 28/2/2012 đn ngày 6/5/2012
2. B phn thc tp :
• Phòng k hoch
• Phòng k thut
• Phòng tài chính
3. Tinh thn trách nhim vi công vic và ý thc chp hành k
lut :
• Có tinh thn trách nhim cao vi công vic, luôn chp
hành tt mi ni quy ca đn v.
4. Kt qu thc tp theo đ tài :
• Luôn bám sát thc t tình hình ca đn v, đm bo kt
qu cao trong thc hin đ tài.
5. Nhn xét chung :
• Chp hành tt k lut, ni quy ca đn v, hng hái trong
công vic, hoàn thành tt và bám sát thc t theo đ tài đã
chn làm .
n v thc tp
iv
NHN XÉT CA GIÁO VIÊN HNG DN
6. Tinh thn , chp hành k lut
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
……………………………………………………………………….
7. Nôi dung chuyên đ thc tp
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
……………………………………………………………………….
8. Hình thc :
………………………………………………………………………
9. Nhn xét chung
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
10. im s :
Giáo viên hng dn
v
MC LC
Trang
LI M U …………………………………………………………………… 1
CHNG 1 :
LÝ LUN CHUNG V TO NG LC CHO NGI LAO
NG TRONG CÔNG TY……………………………………………………… 2
1.1 NG LC- BN CHT CA NG LC……………………………… 2
1.1.1 Các khái nim…………………………………………………………… 2
1.1.2 - H thng nhu cu và đng c lao đng………………………………….2
1.1.2.1 H thng nhu cu…………………………………………………….2
1.1.2.2 - ng c lao đng………………………………………………….3
1.1.2.3 - Quan h gia đng c và nhu cu hot đng ca con ngi…… 3
1.1.3 - Các hình thc biu hin ca đng c…………………………………….5
1.1.4 - Li ích và đng lc lao đng…………………………………………… 6
1.1.5 - Các yu t to đng lc………………………………………………… 6
1.1.5.1 - Các yu t thuc bên trong con ngi…………………………….6
1.1.5.2 - Các yu t thuc v môi trng………………………………… 6
1.2 - CÁC HC THUYT V TO NG LC VÀ NG DNG CA
CHÚNG…………………………………………………………………………… 7
1.2.1 - Các hc thuyt v nhu cu……………………………………………….7
1.2.1.1 - H thng th bc nhu cu ca Abraham Maslow……………………7
1.2.1.2 - Hc thuyt ERG (tn ti, quan h và phát trin)…………………8
1.2.1.3 - Hc thuyt ca McClelland (thành đt, liên kt, quyn lc)…… 8
1.2.1.4 - Kt lun……………………………………………………………8
1.2.2 - Hc thuyt v s tng cng tính tích cc (B.F. Skinner)………………9
1.2.3 - Hc thuyt v s k vng (Victor Vroom)…………………………….10
1.2.4 - Nhn xét……………………………………………………………… 10
1.3 - CÁC PHNG HNG TO NG LC CHO NGI LAO NG
1.3.1 - Xác đnh nhim v và tiêu chun thc hin công vic………………….10
vi
1.3.2 - To điu kin thun li cho ngi lao đng hoàn thành nhim v…….11
1.3.2.1 - Tuyn m, tuyn chn, b trí đúng ngi, đúng vic………… 11
1.3.2.2 - m bo điu kin làm vic và an toàn cho ngi lao đng……11
1.3.2.3 - Làm cho công vic thú v hn, có ý ngha hn………………….12
1.3.3 - Khuyn khích lao đng bng vt cht và tinh thn cho ngi lao đng 12
1.3.3.1 - Kích thích vt cht……………………………………………… 12
1.3.3.2 - Kích thích tinh thn……………………………………………….13
CHNG 2 :
THC TRNG CÔNG TÁC TO NG LC CHO NGI
LAO NG CÔNG TY 756 - B QUC PHÒNG………………………….15
2.1 - QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIN CÔNG TY 756……….15
2.1.1 – Quá trình hình thành……………………………………………………15
2.1.2 - Quá trình phát trin…………………………………………………….15
2.2 - NHNG C IM CH YU CA CÔNG TY CÓ NH HNG
N CÔNG TÁC TO NG LC CHO NGI LAO NG……………16
2.2.1- Phm vi hot đng và nhim v chính ca công ty…………………… 16
2.2.1.1 – Phm vi , nhim v phc v quc phòng……………………… 16
2.2.1.2 – Phm vi, sn phm hot đng kinh t………………………… 16
2.2.2 - c đim v c cu t chc ca công ty ………………………………16
2.2.3 - Tình hình sn xut kinh doanh ca công ty trong nhng nm qua…… 18
2.2.4 - Môi trng kinh doanh…………………………………………………18
2.2.5 - Tình hình lao đng…………………………………………………… 18
2.3 - THC TRNG CÔNG TÁC TO NG LC CHO NGI LAO
NG TI CÔNG TY 756 TRONG NHNG NM ………………………….19
2.3.1 - Xác đnh nhim v và tiêu chun thc hin công vic………………….21
2.3.1.1 - Phân tích công vic……………………………………………….22
2.3.1.2 - ánh giá tình hình thc hin công vic………………………… 23
vii
2.3.2 - To điu kin thun li cho ngi lao đng hoàn thành nhim v…… 24
2.3.2.1 - Tuyn m, tuyn chn và b trí lao đng……………………… 24
2.3.2.2 - iu kin và môi trng lao đng………………………………24
2.3.3 - Khuyn khích ngi lao đng bng vt cht và tinh thn cho ngi lao
đng công ty…………………………………………………………………… 25
2.3.3.1 - Khuyn khích bng vt cht…………………………………….25
2.3.3.2 - Kích thích bng tinh thn đi vi ngi lao đng………………28
2.4 - đánh giá tng quát v công tác to đ,ng lc cho ngi lao đng trong
nhng nm qua……………………………………………………………………30
CHNG 3: MT S GII PHÁP CI TIN NHM NÂNG CAO HIU
QU CÔNG TÁC TO NG LC CHO NGI LAO NG CÔNG TY
756 …………………………………………………………………………………33
3.1 - NHNG NH HNG CHIN LC CA CÔNG TY TRONG THI
GIAN TI ……………………………………………………………………… 33
3.2 Mt s gii pháp ci tin nhm nâng cao hiu qu công tác to đng lc cho
ngi lao đng ti công ty 756 ………………………………………………… 35
3.2.1- Ci tin điu kin và môi trng lao đng ca công ty trong điu kin
cho phép ………………………………………………………………………….35
3.2.2 -Hoàn thin li h thng đánh giá tình hình thc hin công vic
……………………………………………………………………………………37
3.2.3 - Hoàn thin các hình thc tr lng ca công ty…………………39
3.2.4 - Hoàn thin h thng tin thng………………………………….42
3.2.5 - Nâng cao hiu qu công tác đào to và phát trin……………….44
3.2.6 - u t mua sm máy móc thit b , phng tin……………… 46
3.2.7 - Áp dng các bin pháp khuyn khích vt cht và tinh thn khác cho
ngi lao đng…………………………………………………… 47
3.2.7.1 - Áp dng các bin pháp khuyn khích vt cht khác………47
3.2.7.2 - Áp dng các hình thc khuyn khích v mt tinh thn khác.48
KT LUN …………………………………………………………………….50
TÀI LIU THAM KHO……………………………………………………… 51
viii
1
LI M U
Hin nay ngoài các doanh nghip nhà nc, các doanh nghip t nhân và các
loi hình doanh nghip khác, các doanh nghip quc phòng đang đóng góp mt
phn đáng k vào nn kinh t ca đt nc trong thi k đi mi và thi k hi
nhp vào nn kinh t th gii. Các doanh nghip quc phòng đang hot đng di
nhiu dng khác nhau vi các đc thù riêng.
Tuy hot đng các dng khác nhau nhng tt c các doanh nghip quc
phòng nói chung và công ty 756 nói riêng đu phi phát huy ni lc, tn dng các
th mnh ca mình đ hot đng sn xut kinh doanh. Trong vic tn dng các th
mnh ni lc ca mình thì tn dng các th mnh v con ngi, hoc làm tt công
tác nhân s là điu ht sc quan trng và cn thit, là chìa khóa ca thành công.
Là mt sinh viên Khoa kinh t phát trin ca trng i hc kinh t thành
ph H Chí Minh đng thi cng là mt cán b qun lý ca công ty, sau thi gian
đc trang b các kin thc ngành qun tr ngun nhân lc, đ phát huy tt các kin
thc đã đc hc vào công vic đang thc hin em chn đ tài :” Hoàn thin hot
đng đng viên khuyn khích ti công ty TNHH MTV 756 “ làm chuyên đ tt
nghip.
Vn đ đt ra ca đ tài này nhm mc đích tìm hiu thc trng ca công tác
to đng lc ca công ty hin nay, các đim mnh yu ca công tác này, t đó đa
ra đc mt s ý kin nhm nâng cao hiu qu công tác to đng lc cho ngi lao
đng trong công ty.
tài đc thc hin vi các yu t sau:
- i tng nghin cu: Nghiên cu đi vi mi đi tng lao đng(trc
tip, gián tip, qun lý)
- Phm vi nghiên cu : Nghiên cu trong phm vi công ty Z756 B quc
phòng
- Ngun thu thp s liu : Phòng k hoch, phòng Tài chính, Phòng chính
tr, phòng k thut, phòng vt t và 04 xng, xí nghip ca công ty.
- Phng pháp nghiên cu :Chuyên đ đc nghiên cu trên c s áp dng
mt s phng pháp nh phng pháp thng kê, phng pháp quy np, so sánh
phân tích t nhng quan sát thc t v.v.
Ni dung lun vn bao gm các phn chính sau :
Chng 1 : Lý lun chung v to đng lc cho ngi lao đng
trong công ty.
Chng 2 : Thc trng công tác qun lý và to đng lc cho
ngi lao đng ti công ty 756 – B quc phòng
Chng 3 : Mt s ý kin nhm nâng cao hiu qu công tác qun
lý và to ngun đng lc cho ngi lao đng công ty TNHH MTV 756
2
CHNG 1
LÝ LUN CHUNG V TO NG LC
CHO NGI LAO NG TRONG T CHC
1.1 – NG LC - BN CHT CA NG LC
1.1.1 - Các khái nim
- Nhu cu: là tt c nhng đòi hi, nhng mong c xut phát t nhng
nguyên nhân khác nhau (nh mt xã hi, mt tâm sinh lý ) nhm đt đc mc
đích. Nhu cu là trng thái tâm sinh lý ca con ngi nhm đt đc cái gì đó. Hay
“Nhu cu là s cm nhn trong ni tâm con ngi v cái cn thit cho mình đ
sng và phát trin” (Trích- Sách Qun tr nhân s ca Nguyn Vn Hoà).
- ng c: là mc tiêu ch quan ca con ngi nhm đáp ng nhu cu đt ra.
- ng lc: là s khao khát, s t nguyn ca con ngi nhm tng cng
mi n lc đ đt mc tiêu, kt qu c th nào đó.
1.1.2 - H thng nhu cu và đng c lao đng
ng c thng gn lin vi nhu cu con ngi. Vì vy các nhà qun tr phi
hiu đc h thng nhu cu nhm cng c và phát trin đng c lao đng.
1.1.2.1 H thng nhu cu:
H thng nhu cu ca con ngi phong phú và đa dng, thng xuyên tng
lên v cht lng và s lng. Khi mt nhu cu đc tho mãn lp tc xut hin
nhu cu khác cao hn. Có nhiu cách phân loi nhu cu:
* Nu cn c vào tính cht ta có: Nhu cu t nhiên và nhu cu xã hi.
- Nhu cu t nhiên: là nhng nhu cu bm sinh, di truyn (nh n, ung, sinh
đ, an toàn, )
- Nhu cu xã hi: là nhng nhu cu tp nhim do hc tp mi có nh nhu cu
hc tp, ngh thut,
* Nu cn c theo đi tng tho mãn nhu cu, ta có: Nhu cu vt cht và
nhu cu tinh thn.
* Nu cn c vào mc đ, kh nng tho mãn nhu cu bao gm:
- Nhu cu bc thp nht (gi là nhu cu sinh lý c th);
- Nhu cu th hai là nhu cu vn đng;
3
- Nhu cu bc cao nht (gi là nhu cu sáng to).
Ta thy, nhu cu vn đng và nhu cu sáng to là hai h thng nhu cu khó
tho mãn hn, song nu bit đnh hng thì có th to ra đng lc mnh m thúc
đy h tham gia lao đng.
1.1.2.2 - ng c lao đng
có th tho mãn đc nhu cu, con ngi cn tham gia vào quá trình lao
đng sn xut. Chính vì vy, nhu cu ca con ngi to ra đng c thúc đy h
tham gia vào nn sn xut xã hi
Tu thuc vào vic xác đnh mc đích hành đng, đng c lao đng có th
có hai dng: đng c cm tính và đng c lý tính.
+ ng c cm tính gn lin vi trng thái hng thú lao đng
+ ng c lý tính là biu hin ca s nhn thc rõ ràng mc tiêu c th, nht
đnh
Trong thc t, hai dng đng c này gn lin vi nhau và phn ánh qua thái
đ ca con ngi đi vi hot đng ca mình.
1.1.2.3 - Quan h gia đng c và nhu cu hot đng ca con ngi
Qua nhng khái nim trên ta thy, đng c và nhu cu hot đng ca con
ngi có mi quan h khng khít vi nhau, nh hng ln nhau cùng làm tho mãn
nhu cu con ngi, t đó to đng lc cho ngi lao đng.
ng c là mc tiêu ch quan ca con ngi nhm đáp ng nhu cu đt ra.
Còn nhu cu là trng thái tâm lý mà con ngi cm thy thiu thn không tho mãn
v mt cái gì đó, nó là khách quan. Nói cách khác, đng c phn ánh nhng mong
mun, nhng nhu cu ca con ngi và là lý do ca hành đng.
* ng c ca con ngi da trên nhng nhu cu. Nhu cu s tr thành đng c
khi có ba yu t:
- S mong mun, s ch đi.
-Tính hin thc ca mong mun.
- Hoàn cnh môi trng xung quanh.
4
+ Ta thy, đng c thúc đy và s tho mãn là khác nhau, Trong qun lý, các
nhà qun tr cn phi nghiên cu tìm hiu v đng c ca ngi lao đng đ có bin
pháp kích thích to đng lc, phát huy ti đa kh nng ca các cá nhân và các nhóm
nhm đt đc mc tiêu chung ca c doanh nghip, đng thi đt đc mc tiêu
ca tng ngi lao đng. Hn na, vic nhn bit đng c cng không phi là d
bi vì:
- Con ngi thng che đy, du kín đng c thc ca mình bng nhiu cách. Vì
trong đng c không phi mi cái đu tt đp, nó có hai mt xu và tt. Con ngi
thng ít mun tit l đng c ca mình.
- ng c luôn bin đi theo không gian thi gian, lúc đu mc tiêu ca đng c
cha c th hoc cha phù hp vi mi ngi nên buc h phi n du.
- ng c ca con ngi rt phong phú, phc tp, đan xen vào c cuc sng tâm
hn ca con ngi.
* to đng lc cho ngi lao đng (tc là to cho ngi lao đng hành đng
theo hng tích cc trong lao đng) nhà qun lý cn phi bit các nhu cu c bn
ca ngi lao đng. Nhu cu ca ngi lao đng bao gm:
+ Nhu cu vt cht: là nhu cu hàng đu, đm bo cho ngi lao đng có th sng
đ có th tn ti và phát trin đc.
+ Nhu cu tinh thn ca ngi lao đng cng rt phong phú và đa dng, bao gm:
S mong mun
Tính hin thc
Môi trng
xung
Nhu cu ca
con ngi
ng
c
Hành
đng
5
- Nhu cu hc tp đ nâng cao trình đ chuyên môn và nhn thc:
- Nhu cu thm m và giao tip xã hi:
- Nhu cu công bng xã hi:
* Tóm li, nhu cu ca con ngi nói chung và ngi lao đng nói riêng là vô tân,
nó không có gii hn. Bi vy, vn đ đt ra đi vi nhng ngi lãnh đo tp th
lao đng, đi vi nhà qun tr nhân lc hay mt t chc lao đng là s quan tâm đn
các nhu cu vt cht và tinh thn ca nhân viên mình.
1.1.3 - Các hình thc biu hin ca đng c
có các bin pháp khác nhau tác đng lên nhng đng c ca con ngi
vi phong cách lãnh đo lúc “cng” lúc “mm”, thì các nhà qun tr cn bit đc
đng c ca nhân viên mình biu hin nh th nào. Thông thng đng c ca
ngi lao đng đc biu hin các mt sau: Hng thú, c m, nim tin và lý
tng.
+ Hng thú: là s xut hin cm xúc trong nhu cu, là s chú ý ca con
ngi ti mt hay vài ba đi tng nhu cu đ đi sâu tìm hiu. Trc tiên hng thú
to ra khát vng đ tìm hiu đi tng t đó đi đn điu chnh hành vi, c ch và ý
ngh.
+ c m: là nhu cu quyn vi tình cm đã đc con ngi nhn thc khá
sâu sc, t đó nó c th hoá rt rõ ràng thành cái đích, thành nhng hình nh phn
ánh hin thc khách quan mà con ngi cn vn ti trong tng lai.
+ Nim tin: là h thng nhu cu mà con ngi nhn thc đc qua hin thc,
bin thành nhân sinh quan, th gii quan đ xem xét cuc đi, đ đnh hng hành
vi c ch ca con ngi. Nim tin đc cng c nh nhu cu đc tho mãn. Nim
tin gi mt vai trò quan trng trong cuc sng ca con ngi.
+ Lý tng: là hình nh ca hin thc khách quan, là h thng biu tng lý
lun v con ngi, mt xã hi tt đp mà con ngi phn đu đt đc cho mt
tng lai. Lý tng là c m hoài bão cao xa, là s tng hp ca nhiu th nhu
cu mà con ngi mong c
* Tt c nhng hình thc biu hin ca đng c nh hng thú, nim tin, c
m và lý tng tng hp li thành xu hng sng ca con ngi. Bi vì, đng c
ca con ngi rt đa dng và phong phú, nó đòi hi các cp qun tr phi nghiên
cu, tìm hiu nhng đng c đích thc ca nhóm ngi lao đng, ca tng ngi
6
lao đng trong thi đim c th nht đnh, đ t đó có các bin pháp kích thích lao
đng cho phù hp.
1.1.4 - Li ích và đng lc lao đng
Qua nghiên cu các phn trc ta thy, nhu cu to ra đng c thúc đy
con ngi làm vic. Mà nhu cu và li ích li có mi quan h cht ch vi nhau,
nhu cu là ni dung, li ích là hình thc biu hin ni dung đó. Không có nhu cu
thì s không có li ích.
Nh vy, nhu cu ca con ngi to ra đng c thúc đy h tham gia lao
đng song chính li ích ca h mi là đng lc trc tip thúc đy h làm vic có
hiu qu cao. Do đó các nhà qun tr phi quan tâm ti li ích ca ngi lao đng.
Tóm li, bn cht ca đng lc lao đng là vn đ to nhu cu và tho mãn nhu cu.
1.1.5 - Các yu t to đng lc
ng lc trong lao đng là kt qu tng hp ca các yu t có th nm bên
trong con ngi và bên ngoài con ngi hay các yu t thuc v môi trng.
1.1.5.1 - Các yu t thuc bên trong con ngi
+ H thng nhu cu ca con ngi: Mi mt con ngi có mt h thng nhu
cu khác nhau t nhu cu c bn (n, mc,, đi li ) đn nhu cu cao ( hc tp,
quan h xã hi, ngh ngi, gii trí ). Ti mt thi đim nào đó, nhu cu mnh nht
trong h thng nhu cu ca cá nhân s thúc đy cá nhân đó hành đng. ây là yu
t sâu xa nht, quan trng nht to nên đng lc.
+ Mc tiêu và các giá tr ca cá nhân: Mi mt cá nhân khi hot đng đu có
mc tiêu ca mình.
+ Quan đim thái đ ca ngi lao đng trc mt s vic nào đó: Tu thuc
vào thái đ ca con ngi tiêu cc hay tích cc, lc quan hay bi quan mà dn đn
các mc đ đng lc khác nhau.
+ Kh nng, nng lc ca tng ngi: Các đc đim riêng ca cá nhân (có
th do bm sinh hoc hình thành t quá trình làm vic nh tính tình luôn vui v,
ham thích làm vic hoc tính chây l, th đng trong quá trình làm vic ) có nh
hng ti đng lc ca cá nhân đó.
1.1.5.2 - Các yu t thuc v môi trng
* Nhng yu t thuc v công vic:
+ K nng cn thit đ thc hin công vic
7
+ Mc đ chuyên môn hoá ca công vic
* Nhng yu t thuc v t chc:
+ Công vic phù hp là mt điu kin đ ngi lao đng làm vic tt
+ Vn hoá ca t chc.
+ Tác phong lãnh đo (kiu lãnh đo).
+ Các chính sách v nhân s và vic thc hin các chính sách đó
+ C cu t chc.
1.2 - CÁC HC THUYT V TO NG LC VÀ NG DNG CA
CHÚNG
Bàn v vn đ to đng lc có rt nhiu hc thuyt nghiên cu và đa ra
nhiu quan đim khác nhau. Do đó cn tìm ra đc đng lc cho phù hp vi đc
đim ca tng doanh nghip, t chc và làm th nào đ hiu qu cao, phi bit vn
dng kt hp các hc thuyt to đng lc. Sau đây là mt s hc thuyt đi vào
nhiu khía cnh ca to đng lc.
1.2.1 - Các hc thuyt v nhu cu:
1.2.1.1 - H thng th bc nhu cu ca Abraham Maslow:
Theo ông, con ngi có các mc đ khác nhau v nhu cu, khi các nhu cu
cp đ thp đc tho mãn thì nhu cu bc cao hn s tr thành tác lc thúc đy.
Sau khi mt nhu cu đc đáp ng thì mt nhu cu khác li xut hin.
N/c vt cht,
Tn ti
An ninh, an toàn xã hi
Bo v sc kho
Quan h xã hi
c Giao tip
c kính
c công nhn
T hoàn thin
Thành đt
Hình 1.1: Bc thang th bc ca ,Maslow
8
* ý ngha : Theo A.Maslow trên đây là h thng nhu cu chung ca con
ngi trong đó nhu cu sinh lý là nhu cu mang tính cht vt cht, là nhu cu cn
thit nht ca con ngi, còn các nhu cu khác là nhu cu cao hn. Tu theo tng
mc đ quan trng khác nhau ca chúng đi vi con ngi mà chúng đc sp xp
theo th t u tiên khác nhau trong nhng bc thang đó
1.2.1.2 - Hc thuyt ERG (tn ti, quan h và phát trin)
Hc thuyt này ca Alderfer là s tip tc kim nghim và gii thích các nhu
cu ca Maslow da trên 3 nhu cu: Tn ti (E), quan h (R) và phát trin (G).
+ Nhu cu tn ti: đó là đòi hi v vt cht và các nhu cu c bn nh thc
n, qun áo, nhà
+ Nhu cu quan h: là nhu cu mong mun có đc mi quan h tt đp gia
ngi vi ngi trong phi hp hành đng. Trong công tác, là mi quan h gia
đng s, gia cp trên và cp di. Trong gia đình, là quan h gia b m và con
cái, gia anh em, h hàng. Trong xã hi là quan h gia bn bè và mi ngi xung
quanh.
+ Nhu cu phát trin: đó là nhu cu lao đng có nng sut, có hiu sut, làm
vic sáng to và thc hin các kh nng ca mình.
* ý ngha: -Hc thuyt này nhn mnh các nhu cu bc cao ca con ngi đó
là nhu cu hc tp, đào to và phát trin.
1.2.1.3 - Hc thuyt ca McClelland (thành đt, liên kt, quyn lc)
Hc thuyt này quan tâm ti nhu cu bc cao ca con ngi
+ Nhu cu thành đt: đó là nhu cu vn ti thành tu và thng li
+ Nhu cu liên kt: đó là nhu cu quan h xã hi, quan h giúp đ qua li ln
nhau, thit lp tình cm thân thin vi ngi khác.
+ Nhu cu quyn lc: đó là nhu cu gây nh hng và chi phi ngi khác,
chi phi hoàn cnh và thay đi hoàn cnh.
*ý ngha: Hc thuyt này quan tâm nhiu ti vic to đng lc cho nhà qun
lý và trong 3 nhu cu đó thì nhu cu thành đt là quan trng nht.
1.2.1.4 - Kt lun:
9
Qua nghiên cu 3 hc thuyt trên ta thy các hc thuyt này đu nhn mnh ti các
mt khác nhau ca nhu cu và nhn mnh ti s khác nhau ca tho mãn và to
đng lc cho ngi lao đng.
i vi hc thuyt nhu cu ca Maslow, tuy ông đã xây dng đc h thng các
nhu cu ca con ngi, phân cp và đánh giá nhu cu nhng ông vn cha tin xa
hn trong vic xác đnh mc đ nh hng ca tng nhu cu đn đng c lao đng.
Cng nh Maslow, Aderfer nghiên cu v nhu cu ca con ngi nhng li chia
nhu cu làm ba loi. u đim ni bt trong quan đim ca ông là có th tác đng
đng thi hai hay nhiu nhu cu tuy mc đ có khác nhau. Nhng nhc đim ca
ông là cha phân tích đc tác đng 2 mt ca vic tho mãn nhu cu, cha làm rõ
hn liu ngi lao đng khi ch thông qua mt nhu cu nào đó có th tho mãn nhu
cu kia mt cách tng đi hoàn chnh hay không.
Trong quan đim ca McCelland, ông ph nhn vai trò ca nhu cu quyn lc đi
vi ngi hot đng kinh doanh nh.
1.2.2 - Hc thuyt v s k vng (Victor Vroom)
Nhng ni dung các hc thuyt ca phn 1 đã tp trung xem xét vn đ thúc
đy, vn đ to đng lc da trên nhng nhu cu khác nhau mà ngi lao đng đã
mang vào công vic ca h. Nhng nhng hc thuyt đó đã không gii thích đc
ti sao li có nhiu cách khác nhau đ tho mãn nhu cu và mc tiêu ca h.
Mô hình k vng đã phn nào lý gii đc điu đó. V.Room đa ra hàm:
Sc mnh = Mc ham mê công vic * Nim hy vng vi kt qu công vic
Trong đó: Sc mnh là cng đ thúc đy con ngi
Mc ham mê là cng đ u ái ca mt ngi giành cho kt
qu.
Nim hy vng là xác sut mà mt hot đng riêng l dn ti kt
qu mong mun
Mun to đng lc thì phi to nên sc mnh, mun to nên sc mnh thì
phi to ra nim hy vng vi công vic, đng đ nó là s không đc bit là s âm.
Sc mnh ph thuc vào c mc ham mê và nim hy vng, khi mt trong hai cái =
0 hoc âm thì s không có sc mnh (s trit tiêu sc mnh) t đó s không to
đc đng lc.
10
* ý ngha: to đng lc cho ngi lao đng, các nhà qun lý phi tác đng lên c
hai yu t thúc đy đó là s mong đi và nim hy vng. Giúp cho ngi lao đng
thy đc mi quan h gia n lc, thành tích-kt qu và phn thng.
1.2.3 - Hc thuyt v s công bng (J.S Adams)
Hc thuyt này đ cp ti vn đ nhn thc nhng đây là nhn thc ca
ngi lao đng v mc đ đc đi x công bng và đúng đn trong t chc.
Mi ngi đu mun đc đi x công bng và tng cá nhân có xu hng so
sánh s đóng góp, quyn li ca h vi s đóng góp, quyn li đc hng ca
ngi khác.
* ý ngha: Ngi qun lý cn to ra và duy trì s công bng trong tp th lao
đng, phi rt công bng trong s phân chia công vic, lng bng.
1.2.4 - Nhn xét
Qua nghiên cu các hc thuyt ta thy mi hc thuyt đu có th mnh riêng.
Tuy nhiên mi hc thuyt đu tn ti nhng hn ch, nhng nhc đim cn khc
phc. iu quan trng là ta phi thy đc u đim đ hc tp và nhc đim đ
tránh khi ng dng vào thc tin. Vic dùng các bin pháp to đng lc cho ngi
lao đng ch yu vn là kích thích vt cht và kích thích tinh thn cho ngi lao
đng. Do đó hai bin pháp kích thích vt cht và kích thích tinh thn không ch phù
hp vi ngi lao đng trên th gii mà còn phù hp vi nhng nc đang phát
trin nh nc ta hin nay.
1.3 - CÁC PHNG HNG TO NG LC CHO NGI LAO
NG
to đng lc cho ngi lao đng nhà qun lý cn hng hot đng ca
mình vào các lnh vc sau:
Xác đnh nhim v và tiêu chun thc hin công vic
To điu kin thun li cho ngi lao đng hoàn thành nhim v
Khuyn khích lao đng bng c vt cht và tinh thn cho ngi lao đng.
1.3.1 - Xác đnh nhim v và tiêu chun thc hin công vic
Các quyn li ca cá nhân > Các quyn li ca ngi
khác
11
ây là vn đ quan trng đu tiên mà mt nhà qun lý phi quan tâm bi vì
mun cho công nhân làm vic có hiu qu nht thit phi làm cho ngi đó hiu sâu
sc v công vic cn làm, nhng k nng đ thc hin công vic. Mun vy:
+ Phi xác đnh s mnh ca công ty và thông tin cho mi ngi trong t
chc.
+ Mc tiêu sn xut kinh doanh ca doanh nghip hay mc tiêu ca t chc
phi đc xác đnh mt cách rõ ràng hp lý, đng thi làm cho ngi lao đng hiu
rõ đc mc tiêu đó.
+ Phi xác đnh nhim v c th ca tng ngi lao đng và các tiêu chun
thc hin công vic cho tng ngi.
+ Phi s dng phng pháp đánh giá tng công vic đ đánh giá thng
xuyên và công bng mc đ hoàn thành nhim v và tinh thn thái đ ca ngi lao
đng.
Tóm li: Ngi lao đng phi hiu rõ bn cht, mc tiêu, nhim v ca công
vic, đng thi đánh giá đúng đn chính xác v kt qu thc hin công vic thì mi
to ra nhng kích thích, khích l to ln đi vi ngi lao đng.
1.3.2 - To điu kin thun li cho ngi lao đng hoàn thành nhim v
Ngi qun lý phi có trách nhim to điu kin và giúp cho ngi lao đng
thc hin d dàng nht vi hiu qu cao nht; to điu kin thun li cho vic hoàn
thành công vic ca ngi lao đng là thc đo hiu qu. Ngi qun lý cn phi :
1.3.2.1 - Tuyn m, tuyn chn, b trí đúng ngi, đúng vic
Tuyn chn là quá trình la chn trong s nhng ng c viên, nhng ngi
thích hp nht cho nhng ch còn trng.
* Nu b trí hp lý thì giúp cho: Ngi lao đng nhn tin công phù hp vi
s lng và cht lng đã hao phí; khai thác đc tim nng trong con ngi.
* Nu không thc hin tt vic b trí lao đng s dn đn nhiu hu qu xu
cho công ty; ngi lao đng s không phát huy đc tác dng, dn đn tâm trng
chán nn, nng sut lao đng gim.
1.3.2.2 - m bo điu kin làm vic và an toàn cho ngi lao đng
+ iu kin vt cht: Cung cp, trang b các thit b và phng tin làm vic,
phng tin đi li thun tin và an toàn.
12
+ iu kin môi trng: Xây dng ch đ gi gic làm vic ngh ngi hp
lý, đm bo v sinh công nghip, nhit đ, khí hu, ánh sáng, âm thanh phù hp
vi nhu cu và gii hn sinh lý ca ngi lao đng.
+ iu kin xã hi: Ch đ lng, ch đ bo him, ch đ hu trí, khi
lng và cht lng thông tin.
+ S an toàn: An ninh, an toàn lao đng; an toàn v vic làm, sc kho
1.3.2.3 - Làm cho công vic thú v hn, có ý ngha hn
Có th làm cho các công vic tr nên có ý ngha hn đi vi ngi lao đng
bng cách:
+To cho ngi lao đng quyn t do hn trong vic tho lun và quyt đnh
nhng vn đ nh: phng pháp làm vic, tip nhn hoc ngng nhn vt liu, t
chc lao đng.
+ng viên, khuyn khích s tham gia ca cp di vào các công vic chung
và phi hp hành đng gia các công nhân.
+Làm giu công vic, m rng công vic, luân chuyn công vic.
+Làm cho công nhân nhn thy đc trách nhim cá nhân đi vi nhim v
ca h.
+Cung cp đy đ và kp thi cho mi ngi nhng thông tin liên quan đn
công vic và nhng thông tin phn hi v s hoàn thành nhim v ca h, to điu
kin cho h t kim tra và điu chnh trc khi có s can thip ca cp trên.
1.3.3 - Khuyn khích lao đng bng vt cht và tinh thn cho ngi lao đng
ây là mt lnh vc rng ln và rt quan trng, ngi qun lý phi có trách
nhim làm tt đ to đng lc cho ngi lao đng. Do đó phi kt hp c khuyn
khích vt cht và khuyn khích tinh thn.
1.3.3.1 - Kích thích vt cht.
i vi các doanh nghip hin nay, khuyn khích vt cht ch yu đc thc
hin thông qua: tin lng, tin thng và các khon phúc li, đã biu hin rõ ràng
li ích kinh t ca ngi lao đng và tr thành đòn by kinh t mnh m nht đ
kích thích ngi lao đng.
a) Tin lng
Hình thc c bn đ tho mãn nhu cu và khuyn khích vt cht đi vi
ngi lao đng.
13
- ý ngha ca tin lng đi vi ngi lao đng: Hin nay, tin lng là công
c ch yu mà các doanh nghip s dng làm công c thúc đy kinh t ca đn v
mình đi lên. Nó gn lin vi quy lut nâng cao nng sut lao đng và tit kim thi
gian lao đng hao phí.
b) S dng hp lý các hình thc tin thng đ khuyn khích thành tích lao
đng
Tin thng thc cht là khon tin b sung cho tin lng nhm quán trit hn
nguyên tc phân phi theo lao đng và gn vi hiu qu sn xut kinh doanh ca
doanh nghip. Tin thng có tác dng khuyn khích vt cht và tinh thn đi vi
ngi lao đng, đánh giá đc công lao, sc lao đng, tinh thn trách nhim ca
ngi lao đng đi vi công vic, có tác dng khuyn khích trc tip đi vi nhng
ngi làm vic tt hn đng thi thúc đy nhng ngi yu kém không ngng phn
đu vn lên đ đt đc điu đó.
c) Phúc li - mt hình thc khuyn khích gián tip
Ngoài khon tin lng và tin thng khuyn khích vt cht mt cách trc
tip, còn có hình thc khuyn khích mt cách gián tip thông qua các khon phúc
li. Phúc li là khon tin bù đp khác tin lng, tin thng
1.3.3.2 - Kích thích tinh thn.
Song song vi các hình thc khuyn khích vt cht là các hình thc khuyn
khích tinh thn. Tu thuc vào tng thi đim, điu kin hoàn cnh c th mà mi
hình thc khuyn khích có v trí vai trò khác nhau, nhng cùng vi s phát trin
kinh t-xã hi thì hình thc khuyn khích tinh thn ngày càng có ý ngha hn.
a) m bo đ vic làm cho mi ngi:
Có vic làm đy đ thc cht đã to đc nim vui, nim phn khi cho cá
nhân và tp th lao đng. Có sc lao đng mà không đc lao đng, không đc
sáng to, sn xut ra ca ci vt cht trc ht là cho bn thân và sau là cho xã hi
thì không th coi là cuc sng bình thng.
b) To bu không khí tâm lý xã hi vui ti lành mnh, tinh thn làm vic
tích cc ca mi ngi trong doanh nghip:
Bu không khí tp th có vai trò quan trng đi vi quá trình hot đng lao
đng ca ngi lao đng. Nu nh ngi lao đng làm vic trong mt bu không
khí tp th lành mnh, mi ngi đu quan tâm giúp đ ln nhau không đ k ghen
14
ghét, tng nhim v trách nhim ca tng công vic đc giao và quy đnh mt
cách rõ ràng s to ra cho ngi lao đng mt tâm lý thoi mái
c) m bo công bng xã hi trong lao đng
Công bng là mt nhu cu bc cao ca ngi lao đng. Tho mãn nhu cu
công bng thc cht là tôn trng ngi lao đng và tr thành đng lc tinh thn
khuyn khích có hiu qu cao. Do vy, doanh nghip cn thc hin công bng trong
đánh giá, công bng trong tr lng và tr thng, công bng trong khen và chê
Công bng là nhu cu không th thiu ca ngi lao đng tp th.
d) T chc tt các phong trào thi đua đ khuyn khích nhng ngi có thành
tích lao đng cao:
Thi đua s đng viên ngi lao đng không ngng nâng cao nng sut lao
đng, trit đ tit kim các ngun vt cht và lao đng, nâng cao cht lng sn
phm và hiu qu kinh t ca sn xut. Thi đua còn là phng tin thu hút rng rãi
nhng ngi lao đng tham gia vào qun lý sn xut.
e) Thng và pht, khen và chê cp di đúng lúc đúng ch:
Con ngi ai cng có u đim ln nhc đim, có lúc này lúc khác. Do vy,
cn có thng pht, khen chê thì mi tr nên tt hn và làm vic tt hn. Nhng v
mt tâm lý, con ngi thích đc thng, đc khen hn là b pht, b chê.
Tóm li: Khuyn khích tinh thn đi vi ngi lao đng không ch bng
nhng bin pháp t chc thi đua, tng danh hiu, bng khen mà ch yu là phi áp
dng các bin pháp tho mãn nhu cu tinh thn ca ngi lao đng. ó là vn đ
tng hp, phc tp nhng bit t chc thì s to đc tinh thn to ln không kém
đng lc vt cht.
15
CHNG 2
THC TRNG CÔNG TÁC TO NG LC CHO NGI LAO
NG CÔNG TY TNHH MTV 756 - B QUC PHÒNG
2.1 - QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIN CÔNG TY 756
2.1.1 – Quá trình hình thành
Công Ty TNHH MTV 756 đc thành lp vào nm 1975, tin thân là mt
nhà máy chuyên sa cha, bo trì, đi tu các loi xe máy công trình. Là mt nhà
máy có trang thit b hin đi vào thi đó đc trang b quy trình công ngh M và
cng là nhà máy duy nht phc v cho c ông Dng di ch đ c.
Nm 1986, do chính sách xoá b bao cp, Công Ty đc giao vn và quyn
ch đng sn xut, Công Ty đã tin hành tng bc chuyn đi c ch thc hin
đng b các bin pháp:
+ u t nâng cp dây chuyn công ngh, đi mi trang thit b nhm nâng
cao cht lng sn phm.
+ Sp xp li lao đng, tinh gim b máy qun lý, chn chnh k lut lao
đng, thc hin nhiu chính sách khuyn khích li ích vt cht nhm nâng cao hiu
qu, nng sut lao đng.
+ u t thêm trang thit b công ngh, m rng sn xut sang các lnh vc
xây dng công trình c bn và giao thông.
2.1.2 - Quá trình phát trin:
- Ngày 4/03/1993 theo quyt đnh s 516/Q-QP ca B Quc Phòng v
vic thành lp li doanh nghip nhà nc vi tên gi Công Ty 756 vi vn pháp
đnh là 3.124,3 triu đng.
- Tr s chính ca Công Ty: s 200 đng 3/2 P.12 – Q.10 Tp.HCM và chi
nhánh ti Hà Ni: 416 đng Hoàng Hoa Thám – Qun Tây H – Hà Ni.
- Vi các ngành ngh:
+ Sa cha xe máy công trình.
+ Sn xut và kinh doanh các mt hàng c khí.
+ Sn xut Kinh Doanh Vt Liu Xây Dng.
16
+ Kinh doanh vt t ph tùng xe máy.
+ Thi công công trình dân dng Giao Thông.
K t đó đn nay, Công Ty 756 liên tc đu t trang thit b công ngh hin
đi, sn phm ca Công Ty ngày càng nhiu chng loi và đa dng đc các đn v
s dng tín nhim. Công Ty chuyn hng sang lnh vc xây dng công trình c
bn.
2.2 - NHNG C IM CH YU CA CÔNG TY CÓ NH HNG
N CÔNG TÁC TO NG LC CHO NGI LAO NG
2.2.1- Phm vi hot đng và nhim v chính ca công ty
2.2.1.1 – Phm vi , nhim v phc v quc phòng
Vi đc trng là đn v bo đm k thut cho các đn v công binh phía nam,
công ty đm bo sa cha đi tu, sn xut các loi vt t k thut phc v sa cha
các loi xe máy thi công công trình, các xe máy đc chng ngành công binh cho các
đn v công binh ti các quân khu quân đoàn, quân bình chng đóng quân t đèo
Hi vân đn các vùng bin đo (Phú quc, côn đo, Th chu, Phú quý .v.v).
Ngoài nhim v sa cha và sn xut các loi vt t k thut công ty còn có
nhim v thi công các công trình quc phòng nh cu đng, các công trình ngm
trên đa bàn trung b, nam trung b và phía nam.
Trong thi gian Quân đi ta làm nhim v quc t ti chin trng Cm pu
chia, công ty đã tham gia làm ngha v quc t và giành nhiu chin công góp phn
vào thng li chung ca quân đi.
2.2.1.2 – Phm vi, sn phm hot đng kinh t
Vi các th mnh là sa cha các loi xe máy thi công công trình, sn xut
các loi vt t k thut và nng lc thi công các công trình mang tính cht phc tp,
hàm lng công ngh cao, vi nng lc hin có đã đc đu t nâng cp, vi các
đi tác truyn thng trong và ngoài quân đi công ty 756 có kh nng sa cha tt
c các loi xe máy thi công công trình trên toàn min nam, sn xut và kinh doanh
các mt hàng vt t ph tùng phc v cho đm bo k thut thi công công trình.
Xây dng các công trình dân dng nh cu cng, thy đin, đng xá, cu cng v.v
2.2.2 - c đim v c cu t chc ca công ty
17
Công ty 756 – B quc phòng thc cht là mt đnv quân đi chính quy
nhng mang đc đim là mt doanh nghip nên c cu t chc ca công ty có phn
khác bit so vi các công ty ngoài quân đi. Hin nay c cu t chc ca công ty
nh sau :
Hình 2.1 : S đ t chc b máy ca công ty
Ban giám đc:
- Ch tch HQT kiêm Giám đc
- Phó giám đc xây dng
Phó gíam đc quân s k thut
Phòng Chính tr
Phòng K hoch
Phòng Tài chính
Phòng K thut
Phòng Hành
chính
Phòng Vt t
Phòng KCS
Xng SC xe
máy
Xng
C khí ch to
Xng
c khí kt cu
Xí nghip xây
lp
Quan h ch huy
Quan h ch đo