§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
Ch ng Iươ
T ng quan v ma sát - Mònổ ề
Khái quát v v t li u có kh n ng gi m ma sátề ậ ệ ả ă ả
1. lý thuy t v ma sát - mòn.ế ề
Trong quá trình c sát, s x y ra t ng tác c c b c a các l p b m tọ ẽ ả ươ ụ ộ ủ ớ ề ặ
v t li u trên di n tích r t nh . S t ng tác n y l m thay i c u trúc v tínhậ ệ ệ ấ ỏ ự ươ à à đổ ấ à
ch t v t li u trên b m t c sát. i v i các ch t d o thay i n y r t m nh vấ ậ ệ ề ặ ọ Đố ớ ấ ẻ đổ à ấ ạ à
chóng x y ra chu i tác d ng c a nhi t, tác ng c h c, các ch t ho t ng bả ỗ ụ ủ ệ độ ơ ọ ấ ạ độ ề
m t, i n tích xu t hi n ặ đệ ấ ệ
có s n ph m t ch t ó v i m i t h p tính ch t cho tr c i u quanĐể ả ẩ ừ ấ đ ớ ỗ ổ ợ ấ ướ đề
tr ng l ph i s d ng các s th nghi m h s ma sát mô ph ng các i uọ à ả ử ụ ơ đồ ử ệ ệ ố ỏ đề
ki n s d ng i n hình nh t.ệ ử ụ để ấ
Khi nghiên c u sâu v ma sát v m i mòn c bi t l ma sát - mònứ ề à à đặ ệ à
trong i u ki n bôi tr n ng i ta ã dùng n rô b t. Trong a s các tr ngđề ệ ơ ườ đ đế ố đ ố ườ
h p, các c tr ng c n ánh giá h n c l l c ma sát, các thay i c lý bợ đặ ư ầ đ ơ ả à ự đổ ơ ề
m t.ặ
L c ma sát th ng c o b ng các ph ng pháp cân l c k ho c theoự ườ đượ đ ằ ươ ự ế ặ
t t d n c a con l c. Vì tính ch t b m t c sát th ng xét theo k t qu o,độ ắ ầ ủ ắ ấ ề ặ ọ ườ ế ảđ
tuy n hình b m t c ánh giá theo k t qu kh i ph , ph i n t v phânế ề ặ đượ đ ế ả ố ổ ổđệ ử à
tích c u trúc R n ghen. S t ng t c , nhi t v t i tr ng trong k thu tấ ơ ự ă ố độ ệ độ à ả ọ ỹ ậ
hi n i d n n s gia t ng kh c nghi t c a các th nghi m v mòn v tệ đạ ẫ đế ự ă độ ắ ệ ủ ử ệ ề ậ
li u. Bên c nh ó ôi khi ph i tính n các y u t nh h ng nhệ ạ đ đ ả đế ế ốả ưở chân không
sâu, b c x v môi tr ng xâm th c ứ ạ à ườ ự
H s ma sát ph thu c r t l n v o t i tr ng vuông góc, t c tr t,ệ ố ụ ộ ấ ớ à ả ọ ố độ ượ
nhi t v các y u t khác.ệ độ à ế ố
S ph thu c c a h s ma sát v o t i tr ng thay i theo nhi t . ự ụ ộ ủ ệ ố à ả ọ đổ ệ độ ở
nhi t th nghi m c nh h s ma sát gi m khi t ng t i tr ng còn n u t iệ độ ử ệ ố đị ệ ố ả ă ả ọ ế ả
tr ng c nh, h s ma sát t ng khi nhi t t ng.ọ ốđị ệ ố ă ệ độ ă
Khi thay i nhi t thì c v n t c tr t c a ch t d o c ng có th cóđổ ệ độ ả ậ ộ ượ ủ ấ ẻ ũ ể
các c tính khác nhau nhđặ m t v t th tinh, v t m m ho c v t d o.ộ ậ ủ ậ ề ặ ậ ẻ
1
§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
Khi ánh giá ch u m i mòn c a ch t d o nên ch n m t c tr ngđ độ ị à ủ ấ ẻ ọ ộ đặ ư
không thay i theo l c ma sát. Ví d : ch n tû s gi a m i mòn v l c mađổ ự ụ ọ ố ữ độ à à ự
sát. S ánh giá ch u m i mòn theo tû s trên có tính ch t g n úng do s phựđ ị à ố ấ ầ đ ự ụ
thu c c a s m i mòn không ch v o tính ch t v t li u m c v o i u ki nộ ủ ự à ỉ à ấ ậ ệ à ả à đề ệ
th nghi m.ư ệ
C ng m i mòn có th ánh giá nh l ng theo m t i l ng thôngườ độ à ểđ đị ượ ộ đạ ượ
s o.ốđ
h
h V
I
L A. L
∆ ∆
= =
∆ ∆
Trong ó :đ ∆h : B d y l p b m i mòn i.ề à ớ ị à đ
∆V : Th tích l p b mòn i.ể ớ ị đ
∆L : Quãng ng c sát.đườ ọ
A : Di n tích chu n c a b m t.ệ ẩ ủ ề ặ
m i mòn có th ánh giá b ng ch tiêu n ng l ng :Độ à ểđ ằ ỉ ă ượ
n
V
I
W
∆
=
Trong ó : W - n ng l ng c sát.đ ă ượ ọ
Theo lý thuy t hi n i thì l c ma sát không ch l h m c a l c phápế ệ đạ ự ỉ à à ủ ự
tuy n m còn ph thu c v o t h p các y u t : t c tr t, v t li u, i uế à ụ ộ à ổ ợ ế ố ố độ ượ ậ ệ đề
ki n môi tr ng ệ ườ
S ph thu c n y có th bi u di n b ng công th c t ng quát sau :ự ụ ộ à ể ể ễ ằ ứ ổ
T
(n)
=f(n,V,C)
Trong ó : Tđ
(n)
: L c ma sát ng v i t i pháp tuy n n.ự ứ ớ ả ế
V : T c tr t.ố độ ượ
C : Các thông s nhố môi tr ng, v t li u.ườ ậ ệ
Các khái ni m v ma sát n y do Suh v Sin x ng (1981). Theo cácệ ề à à đề ướ
tác gi thì tính ch t v c h c có nh h ng l n h n so v i các tính ch t hoáả ấ ề ơ ọ ả ưở ớ ơ ớ ấ
h c i v i l c ma sát n u trong quá trình chuy n ng không có hi n t ngọ đố ớ ự ế ể độ ệ ượ
t ng nhi t . Theo quan i m n y có th phân chia l c ma sát ra l m 3 ph n :ă ệ độ để à ể ự à ầ
- Bi n d ng c a các nh p nhô trên b m t.ế ạ ủ ấ ề ặ
- S bám dính c a các di n tích ti p xúc.ự ủ ệ ế
- S tróc b m t.ự ề ặ
2
§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
i v i v t li u ma sát trên c s nh a Phenol - Formandehyt, tác giĐố ớ ậ ệ ơ ở ự ả
S.K.Rhee v các c ng s (1971) ã i sâu nghiên c u v nh h ng c a cácà ộ ự đ đ ứ ề ả ưở ủ
y u t nh áp l c, v n t c v th i gian t i l ng m i mòn c a v t li u ma sátế ố ư ự ậ ố à ờ ớ ượ à ủ ậ ệ
trên c s nh a Phenol - Formandehyt n s i ami¨ng v a ra công th cơ ở ự độ ợ à đư ứ
sau : (áp d ng cho nhi t b m t nh h n 220ụ ệ độ ề ặ ỏ ơ
0
C)
∆W = K.P
a
.V
b
.T
c
Trong ó :đ ∆W : L ng v t li u b m t i.ượ ậ ệ ị ấ đ
P : T i tr ng.ả ọ
V : T c .ố độ
T : Th i gian.ờ
a, b, c : H ng s ph thu c t ng c p ma sát.ằ ố ụ ộ ừ ặ
Các ng d ng c a lý thuy t v ma sát - mòn ã giúp cho các nhứ ụ ủ ế ề đ à
nghiên c u, ng i s n xu t v ch t o nh n th c v kh c ph c c nhi u h nứ ườ ả ấ à ế ạ ậ ứ à ắ ụ đượ ề ạ
ch còn t n t i c a v t li u.ế ồ ạ ủ ậ ệ
2. Các lo i v t li u có kh n ng gi m ma sát.ạ ậ ệ ả ă ả
Gi m ma sát - mòn có ý ngh a quan tr ng i v i n n kinh t qu c dân.ả ĩ ọ đố ớ ề ế ố
Các nh nghiên c u ã a ra 3 lo i v t li u chính có kh n ng l m gi mà ứ đ đư ạ ậ ệ ả ă à ả
masat - mòn : g m, h p kim v Polymer.ố ợ à
So v i kim lo i v Polymer, g m có u i m l h s ma sát th p, ớ ạ à ố ư để à ệ ố ấ độ
c ng b m t t ng i cao, ít b m i mòn v không b «xy hoá trong quá trìnhứ ề ặ ươ đố ị à à ị
l m vi c. Tuy nhiên, g m l i b nh h ng c a nhi t, dao ng v c bi t dà ệ ố ạ ị ả ưở ủ ệ độ àđặ ệ ễ
b vì khi va p.ị đậ
Kim lo i v h p kim c s d ng r ng rãi nh t trong l nh v c v t li uạ à ợ đượ ử ụ ộ ấ ĩ ự ậ ệ
ch ng ma sát do nh ng u i m n i b t nhố ữ ư để ổ ậ : có c ng b m t cao, có khđộ ứ ề ặ ả
n ng l m vi c nhi t cao Nh c i m c a chúng l khó gia công, có giáă à ệ ở ệ độ ượ để ủ à
th nh cao v không b n hoá ch t.à à ề ấ
Vi c nghiên c u s d ng v t li u Polymer cho các k t c u ma sát ãệ ứ ử ụ ậ ệ ế ấ đ
cho k t qu b t ng . So v i kim lo i, Polymer có h s ma sát nh h n, ítế ả ấ ờ ớ ạ ệ ố ỏ ơ
mòn h n, ít b nh h ng c a dao ng v va p, có giá th nh r , tính côngơ ị ả ưở ủ độ à đậ à ẻ
ngh cao h n trong vi c ch t o chi ti t, có kh n ng l m vi c trong môiệ ơ ệ ế ạ ế ả ă à ệ
tr ng n c - hoá ch t.ườ ướ ấ
3
§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
Tuy nhiên s thay th kim lo i b ng Polymer không ph i lúc n o c ngự ế ạ ằ ả à ũ
có l i. i v i k t c u ch ng ma sát, h ng nghiên c u có nhi u tri n v ngợ Đố ớ ế ấ ố ướ ứ ề ể ọ
nh t l k t h p gi a Polymer v các v t li u khác.ấ à ế ợ ữ à ậ ệ
ch ng iiươ
T ng quan v v t li u Polymerổ ề ậ ệ
1. Khái ni m.ệ
Trong v i ch c n m tr l i ây, ng nh công ngh v v t li u m i ãà ụ ă ở ạ đ à ệ à ậ ệ ớ đ
phát tri n r t nhanh. Nhi u lo i v t li u m i c ra i nh m áp ng nh ngể ấ ề ạ ậ ệ ớ đượ đờ ằ đ ứ ữ
nh ng yêu c u kh t khe c a công ngh v d n thay th m t s v t li u quýữ ầ ắ ủ ệ à ầ ế ộ ố ậ ệ
hi m truy n th ng. Trong s ó, Composite l lo i v t li u có nhi u u vi tế ề ố ố đ à ạ ậ ệ ề ư ệ
ang c th gi i r t quan tâm, nó ã có nhi u ng d ng r t m nh m . M cđ đượ ế ớ ấ đ ề ứ ụ ấ ạ ẽ ụ
ích ch t o v t li u Composite l l m sao ph i h p c các tính ch t mđ ế ạ ậ ệ à à ố ợ đượ ấ à
m i v t li u ban u không th có c. Nhỗ ậ ệ đầ ể đượ v y có th ch t o v t li uậ ể ế ạ ậ ệ
Composite t nh ng c u t m b n thân chóng không th áp ng c cácừ ữ ấ ư à ả ể đ ứ đượ
yêu c u i v i v t li u.ầ đố ớ ậ ệ
V t li u Composite nói chung l lo i v t li u ng nh t trong th tíchậ ệ à ạ ậ ệ đồ ấ ể
l n nh n c b ng cách h p nh t các th tích nh c a các v t li u khác. Vớ ậ đượ ằ ợ ấ ể ỏ ủ ậ ệ ề
b n ch t v t li u Composite l h th ng hai hay nhi u pha khác nhau v b nả ấ ậ ệ à ệ ố ề ề ả
ch t hoá h c g n nh không tan l n trong nhau, phân cách nhau b ng ranhấ ọ ầ ư ẫ ằ
gi i pha trong ó pha liên t c hay n n l Polymer, pha phân tán l ph giaớ đ ụ ề à à ụ
t ng c ng. Ngo i ra còn có m t s h p ch t khác nhă ườ à ộ ố ợ ấ : ch t t o m u, ch t t ngấ ạ à ấ ă
c ng c bi t.ườ đặ ệ
V t li u Composite có th ch t o b ng các ph ng pháp c nhi t tậ ệ ể ế ạ ằ ươ ơ ệ ừ
các th nh ph n hay b ng ph n ng hoá h c m d n n s phân chia phaà ầ ằ ả ứ ọ à ẫ đế ự
4
§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
trong h n h p ng nh t ban u. V t li u Composite có th c ch t oỗ ợ đồ ấ đầ ậ ệ ể đượ ế ạ
b ng nhi u ph ng pháp khác nhau nhằ ề ươ úc ép, quÊn ng đ ố
2. c đi m.Đặ ể
Vi c a ch t gia c ng v o n n Polymer a l i cho v t li uệ đư ấ ườ à ề đư ạ ậ ệ
Composite nhi u u i m n i b t so v i v t li u truy n th ng: b n cề ư để ổ ậ ớ ậ ệ ề ố độ ề đượ
nâng cao, mô un n h i cao, tû tr ng th p, n nh tính ch t trong nhi uđ đà ồ ọ ấ ổ đị ấ ề
môi tr ng hoá ch t, ch ng m i mòn t t ườ ấ ố à ố
*Nh ng c i m n i b t c a v t li u Composite l :ữ đặ để ổ ậ ủ ậ ệ à
- L v t li u nhi u pha, trong th c t ph bi n nh t l lo i v t li uà ậ ệ ề ự ế ổ ế ấ à ạ ậ ệ
Composite hai pha, pha gián o n l c t c bao b c b i nhi u pha liên t cđ ạ à ố đượ ọ ở ề ụ
l n n Polymer. Các pha t ng tác v i nhau qua b m t phân chia pha nênà ề ươ ớ ề ặ
tính ch t c a v t li u không ch ph thu c v o b n ch t c a các th nh ph nấ ủ ậ ệ ỉ ụ ộ à ả ấ ủ à ầ
m có ph thu c r t nhi u v o liên k t gi a các th nh ph n. V t li u có tínhà ụ ộ ấ ề à ế ữ à ầ ậ ệ
ch t c ng cao khi liên k t gi a các th nh ph n c ng ch t ch . C tính c a v tấ à ế ữ à ầ à ặ ẽ ơ ủ ậ
li u còn ph thu c v o hình thái h c nh hình d ng, kích th c v m t ệ ụ ộ à ọ ư ạ ướ à ậ độ
phân b , ph ng v th t s p x p c a c t. M t c a c t c xác nh quaố ươ à ứ ự ắ ế ủ ố ậ độ ủ ố đượ đị
tû l kh i l ng ho c th tích. ây l m t thông s quan tr ng trong vi cệ ố ượ ặ ể Đ à ộ ố ọ ệ
quy t nh tính ch t c h c c a v t li u. Khi c t phân b không ng u v tế đị ấ ơ ọ ủ ậ ệ ố ố đồ đề ậ
li u s b phá h tr c t i nh ng v trí m t c t th p do ó l m gi m b nệ ẽ ị ủ ướ ạ ữ ị ậ độ ố ấ đ à ả độ ề
k t c u c a v t li u. ây l m t c tr ng tr i nh t c a v t li u Composite.ế ấ ủ ậ ệ Đ à ộ đặ ư ộ ấ ủ ậ ệ
Vì v y v i nh ng ph ng pháp ch t o khác có th a l i nh ng v t li uậ ớ ữ ươ ế ạ ể đư ạ ữ ậ ệ
Composite có tính ch t c lý khác m c dù có cùng th nh ph n gi ng nhau nhấ ơ ặ à ầ ố
ph ng pháp quÊn ng v úc kéo liên t c.ươ ố àđ ụ
- Trong v t li u Composite tû l hình dáng - kích th c c ng nh sậ ệ ệ ướ ũ ư ự
phân b c a n n, c t tuân theo các qui nh thi t k tr c, nói cách khác v iố ủ ề ố đị ế ế ướ ớ
s l a ch n thích h p ch t t ng c ng v nh a n n tính ch t c a v t li uự ự ọ ợ ấ ă ườ à ự ề ấ ủ ậ ệ
Composite có th tính toán tr c.ể ướ
- Tính ch t c a các pha th nh ph n c k t h p t o nên tính ch tấ ủ à ầ đượ ế ợ để ạ ấ
chung c a Composite. Tuy v y, tính ch t Composite không bao h m t t củ ậ ấ à ấ ả
5
§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
các tính ch t c a các pha th nh ph n khi chóng ng riêng r m ch l aấ ủ à ầ đứ ẽ à ỉ ự
ch n v phát huy thêm nh ng tính ch t t t.ọ à ữ ấ ố
- Có nhi u ph ng pháp gia công cho phép ch t o nhi u d ng s nề ươ ế ạ ề ạ ả
ph m có c tính khác.ẩ đặ
*Tuy nhiên v t li u Composite còn có m t s nh c i m :ậ ệ ộ ố ượ để
- L v t li u a th nh ph n nên vi c ng th i tho mãn t t c các yêuà ậ ệ đ à ầ ệ đồ ờ ả ấ ả
c u c a v t li u r t khó kh n. Ch có th l a ch n các th nh ph n v ph ngầ ủ ậ ệ ấ ă ỉ ể ự ọ à ầ à ươ
pháp ch t o thích h p có th áp ng nh ng yêu c u quan tr ng nh t.ế ạ ợ để ểđ ứ ữ ầ ọ ấ
- Mô un n h i không cao.đ đà ồ
- Nhi t l m vi c t ng i th p.ệ độ à ệ ươ đố ấ
3. Phân lo i v t li u Composite. ạ ậ ệ
phân lo i v t li u Composite ng i ta d a v o c i m c tr ngĐể ạ ậ ệ ườ ự à đặ để đặ ư
c a nó. Có th phân lo i v t li u Composite theo nh ng cách sau :ủ ể ạ ậ ệ ữ
• Theo b n ch t c a nh a n n.ả ấ ủ ự ề
- V t li u Composite n n nh a nhi t d o.ậ ệ ề ự ệ ẻ
- V t li u Composite n n nh a nhi t r n.ậ ệ ề ự ệ ắ
• Theo b n ch t c a c t t ng c ng.ả ấ ủ ố ă ườ
- Composite ch t khoáng ấ : Th tinh, Cacbon ủ
- Composite kim lo i ạ : Bo, Nhôm
- Composite h u c ữ ơ : Polyamit, Xenlul«
• Theo c i m hình h c c a c t ho c c i m c a c u trúc.đặ để ọ ủ ố ặ đặ để ủ ấ
ây c ng l ph ng pháp phân lo i ph bi n nh t. Theo ph ng phápĐ ũ à ươ ạ ổ ế ấ ươ
n y v t li u Composite chia th nh 3 nhóm :à ậ ệ à
- Composite c t h t :ố ạ Các ph n t ch t n không có kích th c u tiênầ ử ấ độ ướ ư
c phân tán v o c u trúc c a m ng Polymer. V t li u Composite c t h tđượ à ấ ủ ạ ậ ệ ố ạ
th ng có tính ng h ng.ườ đẳ ướ
- Composite c t s i :ố ợ C t s i có tû l chi u d i trên ng kính kháố ợ ệ ề à đườ
l n. V t li u Composite c t s i th ng có tính ch t d h ng.ớ ậ ệ ố ợ ườ ấ ị ướ
- Composite c u trúc :ấ Khái ni m n y th ng dùng ch các bánệ à ườ để ỉ
th nh ph m trong ó thông d ng nh t l d ng l p v d ng t ong c c uà ẩ đ ụ ấ à ạ ớ à ạ ổ đượ ấ
th nh t các v t li u ng nh t, ph i h p v i các Composite khác. V t li uà ừ ậ ệ đồ ấ ố ợ ớ ậ ệ
6
§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
Composite c u trúc có tính ch t k t h p c a các nguyên li u th nh ph n.Taấ ấ ế ợ ủ ệ à ầ
có b ng nh hình v sau :ả ư ẽ
Vai trò c a các th nh ph n :ủ à ầ
a. N n Polymer.ề
Trong v t li u Composite, n n Polymer óng vai trò ch y u sau :ậ ệ ề đ ủ ế
- Liên k t to n b các ph n t c t th nh m t kh i th ng nh t.ế à ộ ầ ử ố à ộ ố ố ấ
- T o kh n ng gia công v t li u Composite th nh các chi ti t thi tạ ả ă ậ ệ à ế ế
k .ế
7
Hình 1.1. Phân lo i c u trúc Polymer Compositeạ ấ
Polymer Composite
C t h tố ạ
C t s iố ợ Composite c u ấ
trúc
H t ạ
thô
H t ạ
m nị
Liên
t cụ
Gián o nđ ạ
L pớ
T ongổ
§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
- Che ph b o v c t tránh các phá h c h c v hoá h c duy trì tínhủ ả ệ ố ủ ơ ọ à ọ
to n v n v hình d ng c a các th nh ph n.à ẹ à ạ ủ à ầ
- Truy n ng su t t p trung lên ch t n th ng có tính cao h n nhề ứ ấ ậ ấ độ ườ ơ ờ
ó l m gi m nh y c m v i quá t i c c b do ng su t t p trung.đ à ả độ ạ ả ớ ả ụ ộ ứ ấ ậ
Nh v y h s an to n s d ng v t li u Composite nói chung cao h nậ ệ ố à ử ụ ậ ệ ơ
v t li u truy n th ng.ậ ệ ề ố
- N n có nh h ng l n t i c tính s d ng c a v t li u Compositeề ả ưở ớ ớ đặ ử ụ ủ ậ ệ
nh nhi t l m vi c, b n mái tû tr ng, b n riêng, kh n ngệ độ à ệ độ ề ọ độ ề ả ă
ch ng l i tác d ng c a môi tr ng ngo i ố ạ ụ ủ ườ à
- Nh a n n c l a ch n cho v t li u ph i tho mãn các yêu c uự ề đượ ự ọ ậ ệ ả ả ầ
nhi u khi l mâu thu n nhau. B i v y vi c ch t o, l a ch n m t lo iề à ẫ ở ậ ệ ế ạ ự ọ ộ ạ
nh a n n t i u luôn ph i dung ho các thông s v b n m mự ề ố ư ả à ố ềđộ ề độ ề
d o, kh n ng gia công v các tính ch t khác.ẻ ả ă à ấ
* Nh a n n c l a ch n trên m t s c s sau :ự ề đượ ự ọ ộ ố ơ ở
- Yêu c u c a s n ph m ch y u l các c tính k thu t c lý b nầ ủ ả ẩ ủ ế à đặ ỹ ậ ơ độ ề
nhi t ngo i ra b n hoá, kh n ng ch ng cháy, c tính i n ệ à độ ề ả ă ố đặ đệ
- Ph ng pháp gia công.ươ
- Giá th nh.à
Ch t dính k t có th c dùng l nh a nhi t r n hay nhi t d o ngo iấ ế ể đượ à ự ệ ắ ệ ẻ à
ra còn có elastone c t ng c ng b ng các s i th ng c dùng trong côngđượ ă ườ ằ ợ ườ đượ
nghi p « tô.ệ
Nh a nhi t d o có th hình th nh nhi u l n b ng cách nung nóng l mự ệ ẻ ể à ề ầ ằ à
ngu i liên t c v có kh n ng tái sinh. V t li u trên c s nh a nhi t d o cóộ ụ à ả ă ậ ệ ơ ở ự ệ ẻ
kh n ng ch u va p nh kh n ng bi n d ng d o c a nh a, giá th nh th p dả ă ị đậ ờ ả ă ế ạ ẻ ủ ự à ấ ễ
s n xu t h ng lo t. Nh ng c tính v kh n ng ch u nhi t th p s n xu t òiả ấ à ạ ữ ơ à ả ă ị ệ ấ ả ấ đ
h i máy móc ph c t p.ỏ ứ ạ
Trong công nghi p v t li u Composite hi n nay nh a nhi t d o ch y uệ ậ ệ ệ ự ệ ẻ ủ ế
c s d ng v i ch t t ng c ng d ng b t, s i ng n, các d ng s i liên t c ãđượ ử ụ ớ ấ ă ườ ạ ộ ợ ắ ạ ợ ụ đ
c s d ng t ng c ng cho nh a nhi t d o trong m t s l nh v c nh ngđượ ử ụ để ă ườ ự ệ ẻ ộ ố ĩ ự ưố
ch u áp l c, cáp các lo i nh a nhi t d o thông d ng : PVC, PE, PS, PA ị ự ạ ự ệ ẻ ụ
Nh a nhi t r n cho phép t o hình m t l n, nó t o th nh l i không gianự ệ ắ ạ ộ ầ ạ à ướ
d i d ng tác d ng c a nhi t ho c xúc tác. Nh a nhi t r n có c tính caoướ ạ ụ ủ ệ độ ặ ự ệ ắ ơ
8
§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
v c bi t b n nhi t cao h n h n nh a nhi t d o. V t li u trên c s nh aàđặ ệ độ ề ệ ơ ẳ ự ệ ẻ ậ ệ ơ ở ự
nhi t r n có th gia công d i áp su t v nhi t cao. Ph ng pháp n y choệ ắ ể ướ ấ à ệ độ ươ à
phép s n xu t nh ng s n ph m có kích th c l n v không t n n ng l ng.ả ấ ữ ả ẩ ướ ớ à ố ă ượ
Các lo i nh a ch y u dùng trong công nghi p v t li u Composite hi n nayạ ự ủ ế ệ ậ ệ ệ
nh : nh a Polyeste không no, nh a Epoxy, Fenol - Formandehyt ự ự
b. Ch t gia c ng.ấ ườ
Trong v t li u Composite ch t gia c ng có tác d ng ch u ng su t t pậ ệ ấ ườ ụ ị ứ ấ ậ
trung cho c tính cao h n nh a n n. c tr ng v m c nh h ng c a ch tơ ơ ự ề Đặ ư à ứ độả ưở ủ ấ
n lên tính ch t c a v t li u ph thu c v o b n ch t c u trúc ban u hìnhđộ ấ ủ ậ ệ ụ ộ à ả ấ ấ đầ
thái hình h c v phân b , di n tích b m t riêng c a ch t gia c ng trong v tọ à ố ệ ề ặ ủ ấ ườ ậ
li u t ng tác v b n liên k t gi a ch t gia c ng v n n. Ch t gia c ngệ ươ à độ ề ế ữ ấ ườ à ề ấ ườ
qui nh kh n ng gia công c a v t li u ngo i ra còn nh h ng n các tínhđị ả ă ủ ậ ệ à ả ưở đế
ch t hoá, iên ấ đ
ánh giá ch t gia c ng trên nh ng c i m :Đ ấ ườ ữ đặ để
- Kh n ng t ng c ng b n c h c.ả ă ă ườ độ ề ơ ọ
- b n nhi t.Độ ề ệ
- b n hoá ch t, môi tr ng.Độ ề ấ ườ
- Kh n ng th m t b m t b i nh a n n.ả ă ấ ướ ề ặ ở ự ề
- Thu n l i trong quá trình gia công.ậ ợ
- Giá th nh h - có s n.à ạ ẵ
Ch t gia c ng l m thay i c tr ng c b n c a v t li u g i l ch tấ ườ à đổ đặ ư ơ ả ủ ậ ệ ọ à ấ
gia c ng ho t tính, ch t gia c ng l m thay i c tr ng c b n c a v t li uườ ạ ấ ườ à đổ đặ ư ơ ả ủ ậ ệ
g i l ch t gia c ng tr . Tuy nhiên ch t gia c ng ho t tính hay không ho tọ à ấ ườ ơ ấ ườ ạ ạ
tính ph thu c r t nhi u v o b n ch t c a nh a n n. Các ch t gia c ng trụ ộ ấ ề à ả ấ ủ ự ề ấ ườ ơ
ch y u nh m m c ích gi m giá th nh v t li u, c i thi n kh n ng gia công.ủ ế ằ ụ đ ả à ậ ệ ả ệ ả ă
9
§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
ch ng iiiươ
Nghiên c u t ng quan v v t li u ma sát- Các y uứ ổ ề ậ ệ ế
t nh h ng đ n tính ch t c lý c a t h p v tốả ưở ế ấ ơ ủ ổ ợ ậ
li u ma sátệ
1. Nghiên c u t ng h p b t ma sát.ứ ổ ợ ộ
V i m c ích ch t o lo i b t ma sát có ch t l ng cao chúng ta có thớ ụ đ ế ạ ạ ộ ấ ượ ể
ti n h nh t ng h p Este Acrylborat thay cho vi c s d ng Phenol nguyên th .ế à ổ ợ ệ ử ụ ể
Este arylborat l s n ph m ph n ng c a hai hay nhi u Phenol v i h pà ả ẩ ả ứ ủ ề ớ ợ
ch t c a Bo có kh n ng t o Este nhấ ủ ả ă ạ Axit Boric, các Andehyt c a Bo ủ
B t ma sát c t ng h p b ng cách cho Este Acrylborat ph n ng v iộ đượ ổ ợ ằ ả ứ ớ
Formandehyt.
*Quá trình t ng h p b t ma sát có th mô t nh sau :ổ ợ ộ ể ả ư
Cho h n h p phenol Cacbanol v i tû l nh s n v o thi t b ph n ngỗ ợ ớ ệ đị ẵ à ế ị ả ứ
nâng d n nhi t n 90 - 95ầ ệ độ đế
0
C. Tr n axit boric v o khu y u n khi tanộ à ấ đề đế
h t. Th i gian ph n ng c a giai o n n y kéo d i 45 phút. Ti p t c nângế ờ ả ứ ủ đ ạ à à ế ụ
nhi t t i 140-145ệ độ ớ
0
C, cho xúc tác v Formandehyt v o ( xúc tác có th là à ể à
ki m, axit). H n h p t o th nh c tách n c v i th i gian 2 gi . Sau ó ti pề ỗ ợ ạ à đượ ướ ớ ờ ờ đ ế
t c nâng nhi t c a ph n ng lên 160ụ ệ ủ ả ứ
0
C v gi nhi t n y trong th i gian 1à ữở ệ độ à ờ
10
§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
gi 30 phút. S n ph m c l y ra khi ã c l m bay h i h t n c. Dungờ ả ẩ đượ ấ đ đượ à ơ ế ướ
môi óng r n nhi t 200đ ắ ở ệ độ
0
C em nghi n m n v i kích th c h t t t 74 đ ề ị ớ ướ ạ đạ ừ ÷
104 µm. Ti n h nh t ng h p b t ma sát v i 4 tû l khác nhau : Fenol -ế à ổ ợ ộ ớ ệ
Formandehyt (1÷1,12 ; 1÷1,13 ; 1÷1,14 ; 1÷1,15) c ký hi u FRđượ ệ
1,
FR
2,
FR
3,
FR
4
t ng ng. Qua m t s thí nghi m s b có c tû l các c u t cho v oươ ứ ộ ố ệ ơ ộ đượ ệ ấ ư à
t ng h p v t li u ma sát.ổ ợ ậ ệ
- Ph i li u c a h n h p c trình b y b ng sau : (theo % tr ngố ệ ủ ỗ ợ đượ à ở ả ọ
l ng)ượ
B ng 1. Ph i li u c a h n h p ép. ả ố ệ ủ ỗ ợ (theo % tr ng l ng)ọ ượ
C u tấ ư %
Nh aự 29
B t ami¨ngộ 61
B t ma sátộ 9,5
Axit Stearic 0,5
K t qu ánh giá m i mòn c trình b y b ng 2.ế ảđ độ à đượ à ở ả
B ng 2. ả ảnh h ng c a các lo i b t ma sát n m i mòn v h sưở ủ ạ ộ đế độ à à ệ ố
ma sát c a v t li u.ủ ậ ệ
Lo i b t ạ ộ
ma sát
Tû l Phenol : Formandehyt (mol)ệ
Không có
b t ma sátộ
1:1,2 1:1,3 1:1,4 1;1,5
FR
1
FR
2
FR
3
FR
4
m i mònĐộ à
(g/1000 vòng)
0,0165 0,0405 0,0360 0,0370 0,0382
H s ma sátệ ố 0,347 0,356 0,512 0,506 0,494
T k t qu ánh giá t i b ng 2 cho ta th y : Vi c a b t ma sát v o từ ế ảđ ạ ả ấ ệ đư ộ à ổ
h p v t li u l m gi m m i mòn c a v t li u ma sát xu ng g n 3 l n tợ ậ ệ à ả độ à ủ ậ ệ ố ầ ầ ừ
0,1065 g/1000 vòng → 0,0405g/ 1000 vòng ng th i h s ma sát t ng lênđồ ờ ệ ố ă
t 0,347ừ → 0,512 (x p x 1,5 l n).ấ ỉ ầ
11
§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
T h p v t li u có ch a b t ma sát ký hi u FRổ ợ ậ ệ ứ ộ ệ
2
sau khi tr i qua 1000ả
vòng m i mòn c ti p t c cho m i mòn ti p v o h s ma sát. K t quà đượ ế ụ à ế à đ ệ ố ế ả
cho ta th y không có s sai khác nhi u v k t qu gi a hai l n o, m iấ ự ề ề ế ả ữ ầ đ độ à
mòn sai l ch kho ng 0,8% v h s ma sát sai l ch x p x 1%. i u n yệ ả à ệ ố ệ ấ ỉ Đề à
ch ng t khi a b t ma sát FRứ ỏ đư ộ
2
v o trong v t li u ã l m cho tính ch t c aà ậ ệ đ à ấ ủ
s n ph m n nh h n trong quá trình s d ng. K t qu o m i mòn v hả ẩ ổ đị ơ ử ụ ế ảđ độ à à ệ
s ma sát sau v i l n th nghi m c trình b y b ng 3.ố à ầ ử ệ đượ à ở ả
B ng 3. m i mòn, h s ma sát v i chu k m i mòn khác nhauả Độ à ệ ố ớ ỳ à
c a t h p VLMS ch a FRủ ổ ợ ứ
2.
S vòng th m iố ư à
mòn (vòng)
m i mònĐộ à
(g/1000 vòng)
H s ma sátệ ố
1000 0,036 0,512
2000 0,0358 0,512
3000 0,0362 0,509
4000 0,0360 0,51
5000 0,0364 0,507
2. Nghiên c u nh h ng c a các c u t chính trong tứ ả ưở ủ ấ ư ổ
h p v t li u.ợ ậ ệ
Tính ch t c lý c a v t li u Polymer - Composite không ch ph thu cấ ơ ủ ậ ệ ỉ ụ ộ
v o tính ch t c a nh a n n, b t n m còn ph thu c v o tû l c a chúngà ấ ủ ự ề ộ độ à ụ ộ à ệ ủ
trong t h p. Tû l c a các c u t trong t h p có th thay i tùy t ng tr ngổ ợ ệ ủ ấ ư ổ ợ ể đổ ừ ườ
h p c th . Khi h m l ng nh a quá th p kh n ng ch t o v t li u tr nênợ ụ ể à ượ ự ấ ả ă ế ạ ậ ệ ở
khó kh n do t h p có ch y kém, các tính ch t nh b n va p, b nă ổ ợ độ ả ấ ư độ ề đậ độ ề
hoá gi m, h p th n c t ng lên do l ng nh a quá ít không liên k tả độ ấ ụ ướ ă ượ ự đủ ế
các ch t n l i v i nhau. N u h m l ng quá cao (>50%) thì vi c t o hìnhấ độ ạ ớ ế à ượ ệ ạ
c ng khó do t h p v t li u có nh t th p. à ổ ợ ậ ệ độ ớ ấ ảnh h ng c a h m l ng nh aưở ủ à ượ ự
n tính ch t c lý c a v t li u Polymer - Composite trên c s nh a phenolđế ấ ơ ủ ậ ệ ơ ở ự
Formandehyt v i b t n thông d ng c trình b y b ng sau (B ng 4)ớ ộ độ ụ đượ à ở ả ả
12
0
20 40 60 80 100
2
4
6
10
8
12
14
b n (TÊn/inĐộ ề
2
)
H m l ng nh a theo % tr ng l ngà ượ ự ọ ượ
Hình1.2. ảnh h ng c a h m l ng nh a t i b n c a v t ưở ủ à ượ ự ớ độ ề ủ ậ
li u.ệ
§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
Qua hình 4 có th th y vi c thay i h m l ng c a m t c u t n o óể ấ ệ đổ à ượ ủ ộ ấ ư à đ
trong t h p v t li u t mong mu n l t ng m t s tính ch t c lý n o óổ ợ ậ ệ đề đạ ố à ă ộ ố ấ ơ à đ
thì l i l m gi m m t s tính ch t c lý khác. i v i tr ng h p v t li u maạ à ả ộ ố ấ ơ Đố ớ ườ ợ ậ ệ
sát trên c s nh a Phenol - Formandehyt t c tính ch t c lý mongơ ở ự để đạ đượ ấ ơ
mu n ta c n ph i xác nh c m t tû l nh t nh các th nh ph n trong tố ầ ả đị đượ ộ ệ ấ đị à ầ ổ
h p ng th i gi c m t tû l ch t dính k t th p nh t không l m thay iợ đồ ờ ữđượ ộ ệ ấ ế ấ ấ à đổ
m i mòn, h s ma sát c a s n ph m.độ à ệ ố ủ ả ẩ
Qua s tham kh o t i li u : ự ả à ệ "Nghiên c u ch t o v t li u Composite sứ ế ạ ậ ệ ử
d ng trong l nh v c v t li u ma sát"ụ ĩ ự ậ ệ c a Ti n s Nguy n Thanh Liêm tác giủ ế ĩ ễ ả
ã tìm ra c tû l t i u c a các c u t nhđ đượ ệ ố ư ủ ấ ư sau :
B ng 4 :ả Th nh ph n h n h p ép.à ầ ỗ ợ
C u tấ ư %
Nh aự 27
B t ami¨ngộ 64
B t ma sátộ 8,5
axit Stearic 0,5
K t qu o ki m tra c lý c trình b y b ng 5.ế ảđ ể ơ đượ à ở ả
B ng 5. Tính ch t c lý c a h n h p ép.ả ấ ơ ủ ỗ ợ
Thông s k thu tố ỹ ậ K t qu oế ảđ
H s ma sátệ ố 0,520
hút n c, %Độ ướ 0,021
13
§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
hút d u, %Độ ầ 0,023
m i mòn, (g/1000 v)Độ à 0,032
c ng Brinel, HBĐộ ứ 36,020
b n va p, (KJ/mĐộ ề đậ
2
) 4,000
3. Nghiên c u v n a cao su vào t h p v t li u maứ ấ đềđư ổ ợ ậ ệ
sát.
gi i quy t v n có c m t v t li u v a có y tính ch t cĐể ả ế ấ đề đượ ộ ậ ệ ừ đầ đủ ấ ơ
lý c a nh a t ng h p s d ng cho v t li u ma sát ng th i có tính m m d o,ủ ự ổ ợ ử ụ ậ ệ đồ ờ ề ẻ
có kh n ng ph c h i cao thì vi c s d ng cao su bi n tính nh a c bi tả ă ụ ồ ệ ử ụ để ế ự đặ ệ
l các lo i nh a Phenol - Formandehyt em l i hi u qu cao. Cao su dùng à ạ ự đ ạ ệ ả để
bi n tính l cao su Butadienitil v cao su Clopren.ế à à
Nguyên t c bi n tính nh a b ng cao su l tr n h n h p nh a v i caoắ để ế ự ằ à ộ ỗ ợ ự ớ
su sau ó cho óng r n. Trong quá trình óng r n cao su ph n ng v i nh a vđ đ ắ đ ắ ả ứ ớ ự à
cùng tham gia v o quá trình khâu m ch. C ng có th nh a tham gia v o quáà ạ ũ ể ự à
trình l u hoá cao su v c coi nh m t m t xích trong m ng l i. Tuy v yư àđượ ư ộ ắ ạ ướ ậ
t h p nh a v cao su c coi nhổ ợ ự à đượ m t h th ng hai pha riêng bi t. Cao su cóộ ệ ố ệ
th liên k t v i nh a b i liên k t hoá h c (n u ph n ng hoá h c gi a cao suể ế ớ ự ở ế ọ ế ả ứ ọ ữ
v nh a x y ra) ho c n thu n l liên k t v t lý t c l ch có s tr n h pà ự ả ặ đơ ầ à ế ậ ứ à ỉ ự ộ ợ
thông th ng.ườ
- Cao su sau khi l u hoá th ng có ch u m i mòn l n, h s ma sátư ườ độ ị à ớ ệ ố
cao, kh n ng bi n d ng, ph c h i cao.ả ă ế ạ ụ ồ
- Nh a l m t h p ch t sau khi óng r n có c ng cao, giòn, m iự à ộ ợ ấ đ ắ độ ứ độ à
mòn l n v h s ma sát nh h n cao su t 5 - 6 l n. S n ph m bi n tính thuớ à ệ ố ỏ ơ ừ ầ ả ẩ ế
c ngo i nh ng tính ch t c b n c a nh a n n có thêm nh ng tính ch t quÝđượ à ữ ấ ơ ả ủ ự ề ữ ấ
giá khác, n i b t nh t l kh n ng ch u va p t ng lên, c ng c a s n ph mổ ậ ấ à ả ă ị đậ ă độ ứ ủ ả ẩ
gi m xu ng rõ r t.ả ố ệ
D a trên các t i nghiên c u khoa h c có th khái quát v gi i thíchự đề à ứ ọ ể à ả
kh n ng t ng c ng b n va p c a t h p có cao su nh sau : D i tácả ă ă ườ độ ề đậ ủ ổ ợ ư ướ
ng c a ngo i l c v t li u b t u b bi n d ng i m b phá h ng l nh ngđộ ủ ạ ự ậ ệ ắ đầ ị ế ạ để ị ỏ à ữ
ch có liên k t y u nh t. N u v t li u ch có nh a v ch t n thì i m phá hỗ ế ế ấ ế ậ ệ ỉ ự à ấ độ để ủ
n y có th trên b m t phân chia pha v ch t n ho c trong các liên k tà ể ở ề ặ à ấ độ ặ ế
c a các phân t nh a. Khi có m t cao su trong t h p thì d i tác d ng c aủ ử ự ặ ổ ợ ướ ụ ủ
ngo i l c ch t dính k t l nh a v i ch c n ng l ch t chuy n ng su t t pạ ự ấ ế à ự ớ ứ ă à ấ ể ứ ấ ậ
trung s ngay l p t c chuy n l c tác ng n y cho các h t cao su. Do cao su lẽ ậ ứ ể ự độ à ạ à
m t th nh ph n có kh n ng ph c h i, h p th v phân tán n ng l ng l n nênộ à ầ ả ă ụ ồ ấ ụ à ă ượ ớ
14
§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
n ng l ng c a ngo i l c s b tiêu t n nhi u h n so v i tr ng h p không cóă ượ ủ ạ ự ẽ ị ố ề ơ ớ ườ ợ
cao su kéo t phân t cao su ó ho c phá h liên k t gi a cao su vđể đứ ử đ ặ để ủ ế ữ à
nh a. c bi t khi nghiên c u bi n tính nh a Fenol - Formandehyt b ng caoự Đặ ệ ứ ế ự ằ
su cho th y : khi l ng nh a Fenol - Formandehyt trong t h p c ng l n thì ấ ượ ự ổ ợ à ớ độ
liên k t nói chung c ng cao nh ng s n ph m tr nên giòn h n. Khi h m l ngế à ư ả ẩ ở ơ à ượ
cao su t ng d n n c ng c a s n ph m gi m xu ng. ă ẫ đế độ ứ ủ ả ẩ ả ố
Theo t i nghiên c u c a ti n s Nguy n Thanh Liêm thì v t li u caođề à ứ ủ ế ĩ ễ ậ ệ
su c s d ng a v o t h p ó l cao su Butadienitil. Lo i cao su n y sauđượ ử ụ đư à ổ ợ đ à ạ à
khi c l u hoá có kh n ng ch u c tác ng c a môi tr ng d u m vđượ ư ả ă ị đượ độ ủ ườ ầ ỡ à
các dung môi h u c . Kh i l ng riêng c a cao su n y bi n i t 0,95 ữ ơ ố ượ ủ à ế đổ ừ ÷
1,02g/cm
3
tu theo h m l ng c a nhóm Nitril. Ngo i ra, cao su n y có khỳ à ượ ủ à à ả
n ng d n nhi t cao, m i mòn th p kh n ng tr n h p t t v i các Polymeră ẫ ệ độ à ấ ả ă ộ ợ ố ớ
phân c c ( c bi t nh a Fenol - Formandehyt l lo i l lo i nh a có phânự đặ ệ ự à ạ à ạ ự độ
c c cao, kh n ng tr n h p t t). Cho ta c m t t h p v t li u có nhi u uự ả ă ộ ợ ố đượ ộ ổ ợ ậ ệ ề ư
i m nh ch u nhi t cao, b n k t dính t t, ch ng xé rãnh l n, phân gi iđể ư ị ệ độ ề ế ố ố ớ ả
u i n tích tích t khi có ma sát. Trong quá trình ch t o v t li u ma sát,đề đệ ụ ế ạ ậ ệ
ch t dính k t l nh a Fenol - Formandehyt c thay m t ph n b ng cao suấ ế à ự đượ ộ ầ ằ
theo tû l 21:6. Tính theo tr ng l ng (t i li u tham kh o), nhi t gia côngệ ọ ượ à ệ ả ệ độ
l 140à
0
C ÷ 150
0
C v 160à
0
C v i th i gian ép l 10 ớ ờ à ÷ 20 ÷ 30 phút v i áp l c lớ ự à
50kg/cm
2.
i u ki n gia công nh h ng n tính ch t c lý c a v t li u maĐề ệ ả ưở đế ấ ơ ủ ậ ệ
sát c trình b y b ng sau : đượ à ở ả
B ng 6.ả ảnh h ng c a nhi t gia công n m i mòn v h s ma ưở ủ ệ độ đế độ à à ệ ố
sát.
Tính
ch t cấ ơ
lý
Nhi t ệ độ
0
C
140 150 160
Th i gian: Phútờ Th i gian: Phútờ Th i gian: Phútờ
10 20 30 10 20 30 10 20 30
V t li u ch a cao su Butadiennitrilậ ệ ứ
Độ
m ià
mòn
(g/100
0
vòng)
0,167 0,142 0,094 0,029 0,088 0,182 0,11 0,209 0,285
H s ệ ố
ma sát
0,425 0,461 0,495 0,560 0,513 0,49 0,48 0,461 0,32
15
§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
Qua b ng 6 chúng ta th y v i t h p ch a cao su Butadiennitil i u ki nả ấ ớ ổ ợ ứ đề ệ
gia công t t nh t l nhi t 150ố ấ àở ệ độ
0
C
v i kho ng th i gian l 10 phút. ớ ả ờ à
- ở nhi t 150ệ độ
0
C, m i mòn v h s ma sát kém. N u t ng nhi tđộ à à ệ ố ế ă ệ
ho c th i gian gia công h s ma sát gi m nh ng m i mòn t ng lênđộ ặ ờ ệ ố ả ư độ à ă
nhi u. ề
- V n h m l ng cao su có trong t h p v t li u ma sát c ng c nấ đề à ượ ổ ợ ậ ệ ũ ầ
c quan tâm. Theo m t s công trình nghiên c u v óng góp ý ki n c ađượ ộ ố ứ à đ ế ủ
các chuyên gia thì h m l ng cao su t i a a v o t h p v t li u l 15%à ượ ố đ đư à ổ ợ ậ ệ à
(tính theo tr ng l ng).ọ ượ
Ta có b ng ánh giá sau : Khi h m l ng cao su thay i t 3%-15%. ả đ à ượ đổ ừ
B ng 7.ả ảnh h ng c a h m l ng cao su Butadiennitril n tính ch t cưở ủ à ượ đế ấ ơ
lý c a v t li u ma sát. ủ ậ ệ
Tû lệ
cao su
(%)
m iĐộ à
mòn
(g/1000
vòng)
H sệ ố
ma sát
c ngĐộ ứ
HB
b nĐộ ề
va pđậ
(KJ/m
2
)
hútĐộ
n cướ
(%)
hútĐộ
d uầ
(%)
0 0,032 0,520 36,2 4 0,021 0,0230
3 0,031 0,559 26,5 6 0,0246 0,0254
6 0,0298 0,561 23,6 7 0,0249 0,0262
9 0,0319 0,538 19,7 6 0,0355 0,0375
12 0,0339 0,492 16,3 4 0,0434 0,0496
15 0,0381 0,490 14,8 3 0,0516 0,053
Nh n xét :ậ
- Khi h m l ng cao su trong t h p v t li u ma sát t ng t 3%-15% thìà ượ ổ ợ ậ ệ ă ừ
c ng gi m t 36,2 HB xu ng còn 14,8HB. độ ứ ả ừ ố
- V i 6% tr ng l ng cao su trong t h p b n va p t 4 -7 KJ/mớ ọ ượ ổ ợ độ ề đậ ừ
2.
- N u ti p t c t ng h m cao su trong t h p v t li u thì m i tính ch tế ế ụ ă à ổ ợ ậ ệ ọ ấ
c lý u gi m. ơ đề ả
4. Nghiên c u nh h ng c a các y u t đ n tính ch t cứ ả ưở ủ ế ố ế ấ ơ
lý c a v t li u ma sát.ủ ậ ệ
4.1. Y u t x lý nhi t.ế ố ử ệ
c i thi n t ng c ng b n v ng c a c u trúc, nâng cao c tính cĐể ả ệ ă ườ độ ề ữ ủ ấ đặ ơ
lý c a t h p v t li u ma sát trên c s c a các Polymer thì ph ng pháp xủ ổ ợ ậ ệ ơ ở ủ ươ ử
lý nhi t c s d ng nhi u nh t v em l i hi u qu áng k . Nó l m gi mệ đượ ử ụ ề ấ à đ ạ ệ ả đ ể à ả
16
§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
n i ng su t bên trong v t li u, t ng m t m ng l i không gian c aộ ứ ấ ậ ệ ă ậ độ ạ ướ ủ
Polymer t o ra s n ph m có bó k t cao c i thi n c m t s tính ch t nhạ ả ẩ độ ế ả ệ đượ ộ ố ấ
b n nén, ch u m i mòn v b n va p.độ ề ị à àđộ ề đậ
C ng c n l u ý r ng i v i nh a Fenol - Formandehyt nhi t b ngũ ầ ư ằ đố ớ ự ở ệ độ ằ
220
0
C x y ra quá trình oxy hoá nh a, l m y u các liên k t Metylen, phân hả ự à ế ế ủ
quá trình t o g c n u ph i ch u m t kho ng th i gian d i.ạ ố ế ả ị ộ ả ờ à
i u ki n kh o sát ngiªn c u : nhi t 100Đề ệ ả ứ ệ độ
0
C v 140à
0
C, th i gian l mờ à
vi c 6 gi .ệ ờ
M u v t c chu n b v i tû l t i u song khác nhau ch không cóẫ ậ đượ ẩ ị ớ ệ ố ư ở ỗ
cao su v có 6% cao su Butadielntril. Cu i quá trình các m u c x lý nhi tà ố ẫ đượ ử ệ
trong lò s y. K t qu nh h ng c a y u t x lý nhi t c th hi n b ng 8ấ ế ảả ưở ủ ế ố ử ệ đượ ể ệ ở ả
v 9.à
B ng 8ả : V t li u không có cao su.ậ ệ
Ch x lýếđộ ử m i mònĐộ à
g/1000 vòng
H s maệ ố
sát
b n vaĐộ ề
pđậ
KJ/m
2
b n nénĐộ ề
MPa
Không x lýử 0,0377 0,482 3,2 88,1
100
0
C trong 6
h
0,0365 0,487 3,5 92,4
140
0
C trong 6
h
0,0320 0,520 4,2 99,4
B ng 9ả : V t li u có 6% cao su Butadielnitril.ậ ệ
Ch x lýếđộ ử m i mònĐộ à
g/1000 vòng
H s maệ ố
sát
b n vaĐộ ề
p KJ/mđậ
2
b n nénĐộ ề
MPa
Không x lýử 0,0344 0,532 5,3 92,0
100
0
C trong 6
h
0,0334 0,534 5,7 117,4
140
0
C trong 6
h
0,0298 0,561 7,0 120,0
Nh n xét :ậ
- V t li u không ch a cao su. X lý nhi t ã l m t ng b n vaậ ệ ứ ử ệ đ à ă độ ề
p, b n nén v gi m m i mòn.đậ độ ề à ả độ à
- ở nhi t 140ệ độ
0
C, cho k t qu t t. i v i v t có ch a 6% caoế ả ố Đố ớ ậ ứ
su Butadien Nitril t ng b n va p t 5,3KJ/mă độ ề đậ ừ
2
÷ 7KJ/m
2
.
17
§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
4.2. Y u t khu ch tán c a n c v o v t li u.ế ố ế ủ ướ à ậ ệ
Môi tr ng nh h ng r t nhi u n ma sát th hi n ch t l ng bườ ả ưở ấ ề đế ể ệ ở ấ ượ ề
m t thông qua các ch tiêu m i mòn, h s ma sát N u môi tr ng tácặ ỉ độ à ệ ố ế ườ
ng lên v t li u trong m t th i gian d i có th nh h ng t i c u trúc bênđộ ậ ệ ộ ờ à ể ả ưở ớ ấ
trongc a v t li u v phá h m i liên k t trên b m t, gi m b n c a v t li uủ ậ ệ à ủ ố ế ề ặ ả độ ề ủ ậ ệ
m i n hình l b n va p v b n nén.àđể àđộ ề đậ àđộ ề
Tác ng c a môi tr ng r t a d ng có th l m - n c d u mđộ ủ ườ ấ đ ạ ể à độ ẩ ướ ầ ỡ
ho c các ch t ho t hoá n mòn khác.ặ ấ ạ ă
N c có th xâm nh p v o v t li u ma sát, tác d ng nh m t ch t bôiướ ể ậ à ậ ệ ụ ư ộ ấ
tr n trên b m t l m gi m h s ma sát, t ng m i mòn ho c công phá v oơ Ị ặ à ả ệ ố ă độ à ặ à
liên k t trên b m t phân chia pha gi a ch t dính k t v các ch t n l m y uế ề ặ ữ ấ ế à ấ độ à ế
i kh n ng liên k t d n t i kéo theo các tính ch t c lý khác c a v t li u bđ ả ă ế ẫ ớ ấ ơ ủ ậ ệ ị
suy gi m theo.ả
ánh giá kh n ng b o v c a v t li u ma sát trên c s Fenol -Để đ ả ă ả ệ ủ ậ ệ ơ ở
Formandehyt v i môi tr ng n c th ng s d ng h s khuyÕch tán. V t li uớ ườ ướ ườ ử ụ ệ ố ậ ệ
ma sát c coi l có kh n ng b o v ít b nh h ng c a m, n c nênđượ à ả ă ả ệ ị ả ưở ủ độ ẩ ướ
v t li u có h s khuyÕch tán th p.ậ ệ ệ ố ấ
M c khuyÕch tán c a n c v o v t li u Polymer - Composite chứ độ ủ ướ à ậ ệ ủ
y u t p trung v o 3 y u t :ế ậ à ế ố
- Kh n ng khuyÕch tán qua ch t dích k t.ả ă ấ ế
- Xâm nh p qua m i liên k t gi a ch t dính k t v ch t n.ậ ố ế ữ ấ ế à ấ độ
- Kh n ng khuyÕch tán qua ch t n.ả ă ấ độ
Theo k t qu c a m t s t i nghiên c u cho th y s khuyÕch tán c aế ả ủ ộ ốđề à ứ ấ ự ủ
n c v o v t li u không có cao su nh h n khi v t li u có 6% cao suướ à ậ ệ ỏ ơ ậ ệ
Butadielnitril. ây c ng l m t h n ch c a v t li u có cao su vì khi a caoĐ ũ à ặ ạ ế ủ ậ ệ đư
su v o trong t h p v t li u thì h m l ng nh a Phenol Cacbanol -à ổ ợ ậ ệ à ượ ự
Formandehyt gi m i m t cách t ng ng do ó l m gi m i kh n ng liênả đ ộ ươ ứ đ à ả đ ả ă
k t các b t n v i nhau d n t i t o i u ki n cho n c thâm nh p v o v tế ộ độ ớ ẫ ớ ạ đề ệ ướ ậ à ậ
li u qua b t n. Tuy nhiên h n ch r t nh không áng k n u em nó soệ ộ độ ạ ế ấ ỏ đ ể ế đ
sánh v i các m t tích c c khác m cao su Butadiennitril em l i cho t h pớ ặ ự à đ ạ ổ ợ
v t li u ma sát.ậ ệ
18
§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
4.3. ảnh h ng c a các ch t ho t hoá khác n v t li u.ưở ủ ấ ạ đế ậ ệ
Ngo i n c ra thì x ng d u v m bôi tr n l ba y u t m v t li uà ướ ă ầ à ỡ ơ à ế ố à ậ ệ
th ng xuyên ti p xúc trong quá trình s d ng. Vi c nghiên c u ánh giáườ ế ử ụ ệ ứ đ
nh h ng c a nó n tính ch t c lý c a v t li u ma sát l r t c n thi t quaả ưở ủ đế ấ ơ ủ ậ ệ à ấ ầ ế
ó ánh giá c th i gian l m vi c t i a c a v t li u trong môi tr ng óđ đ đượ ờ à ệ ố đ ủ ậ ệ ườ đ
ng th i cho phép ta l a ch n c v t li u l m vi c trong m t môi tr ngđồ ờ ự ọ đượ ậ ệ à ệ ộ ườ
xác nh.đị
Các t h p v t li u c s d ng kh o sát nh h ng c a môi tr ngổ ợ ậ ệ đượ ử ụ để ả ả ưở ủ ườ
ho t hoá g m : v t li u không ch a cao su v v t li u ch a 0,6% cao suạ ồ ậ ệ ứ à ậ ệ ứ
Butadielnitril. K t qu c ph n ánh các b ng sau :ế ảđượ ả ở ả
B ng 10:ả ảnh h ng c a d u n tính ch t c lý c a v t li u ma sát.ưở ủ ầ đế ấ ơ ủ ậ ệ
Th i gianờ T n haoổ
suy gi m c lý tính %Độ ả ơ
(ng y)à kh i l ngố ượ
(%)
Độ
m i mònà
H sệ ố
ma sát
b nĐộ ề
va pđậ
Độ
b n nénề
V t li u không có cao suậ ệ
5 – – 4,2 – –
10 – – 7,0 – 3,8
20 0,040 – 17,4 – 4,2
30 0,048 0,023 18,4 6,25 4,6
V t li u có 6% cao su Butadielnitrilậ ệ
5 – – 2,1 – –
10 – – 4,2 – –
20 0,018 – 8,6 – 2,4
30 0,025 – 9,6 3,5 3,6
D u (-) : Không quan sát th y.ấ ấ
B ng 11 ả : ảnh h ng c a x ng n tính ch t c lý c a v t li u ma sát.ưở ủ ă đế ấ ơ ủ ậ ệ
Th i gianờ T n haoổ
suy gi m c lý tính %Độ ả ơ
(ng y)à kh iố
l ngượ
(%)
Độ
m i mònà
H sệ ố
ma sát
b nĐộ ề
va pđậ
Độ
b n nénề
V t li u không có cao suậ ệ
5 4,4 2,6 5,2 – 7,0
10 6,8 9,0 6,0 – 7,7
20 10,5 14,2 8,8 6,3 10,3
30 16,0 19,1 10,5 6,3 15,1
V t li u có 6% cao su Butadiennitrilậ ệ
19
§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
5 1,7 1,9 2,1 – –
10 2,5 5,0 4,7 – –
20 5,3 8,6 5,3 – 6,8
30 8,0 12,2 7,0 – 9,0
D u (-) : Không quan sát th y.ấ ấ
B ng 12ả : ảnh h ng c a d u phanh n tích ch t c lý c a v t li u ma sát.ưở ủ ầ đế ấ ơ ủ ậ ệ
Th i gianờ T n haoổ
suy gi m c lý tính %Độ ả ơ
(ng y)à kh iố
l ngượ
(%)
Độ
m i mònà
H sệ ố
ma sát
b nĐộ ề
va pđậ
Độ
b n nénề
V t li u không có cao suậ ệ
5 4,4 2,6 5,2 – 7,0
10 6,8 9,0 6,0 – 7,7
20 10,5 14,2 8,8 6,3 10,3
30 16,0 19,1 10,5 6,3 15,1
V t li u có 6% cao su Butadiennitrilậ ệ
5 1,7 1,9 2,1 – –
10 2,5 5,0 4,7 – –
20 5,3 8,6 5,3 – 6,8
30 8,0 12,2 7,0 – 9,0
D u (-) : Không quan sát th y.ấ ấ
Nh n xét:ậ
– Sau 30 ng y ch u môi tr ng d u BP, tính ch t c lý c a t t c cácà ị ườ ầ ấ ơ ủ ấ ả
m u v t t n hao kh i l ng r t nh t 0,03 ẫ ậ ổ ố ượ ấ ỏ ừ ÷ 0,06%.
– M c suy gi m các tính ch t c lý th p, mòn t ng 0,03%.ứ ả ấ ơ ấ độ ă
b n va p v b n nén suy gi m không áng k . V t li u có ch aĐộ ề đậ àđộ ề ả đ ể ậ ệ ứ
6% cao su Butadielnitril suy gi m ít h n.ả ơ
– Trong môi tr ng x ng các v t li u b t n hao tr ng l ng nhi u h nườ ă ậ ệ ị ổ ọ ượ ề ơ
so v i d u v nó n m trong kho ng t 0,2 ớ ầ à ằ ả ừ ÷ 0,6%. V b n va p gi m t 3àđộ ề đậ ả ừ
÷ 6%. b n nén t 8 Độ ề ừ ÷ 10% h s ma sát gi m t 5 ệ ố ả ừ ÷ 8%.
20
§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
– Hình dáng, m u s c c a v t li u không thay i.ầ ắ ủ ậ ệ đổ
– i v i môi tr ng d u phanh các tính ch t c lý thay i m nh. CóĐố ớ ườ ầ ấ ơ đổ ạ
th th y b m t v t li u b ph ng r p, v i v t li u không có cao su còn b r nể ấ ề ặ ậ ệ ị ồ ộ ớ ậ ệ ị ạ
n t hay cong vênh.ứ
– T n hao tr ng l ng khá l n. Các tính ch t c lý khác b suy gi mổ ọ ượ ớ ấ ơ ị ả
m nh, c bi t l v i v t li u không có cao su. V t li u có ch a 6% cao suạ đặ ệ à ớ ậ ệ ậ ệ ứ
Butadielnitril ít b nh h ng h n.ị ả ưở ơ
5. Nghiên c u nh h ng c a các ch t gia c ng nhứ ả ưở ủ ấ ườ ả
h ng n tính c lý c a v t li u ma sát.ưở đế ơ ủ ậ ệ
Nh ph n trên ã c p n : Vi c a các ch t gia c ng v o t h pầ đ đề ậ đế ệ đư ấ ườ à ổ ợ
v t li u ma sát em l i cho v t li u nh ng u i m n i b t so v i v t li uậ ệ đ ạ ậ ệ ữ ư để ổ ậ ớ ậ ệ
truy n th ng. b n riêng cao - mô un n h i cao, tû tr ng th p n nhề ố Độ ề đ đà ồ ọ ấ ổ đị
tính ch t trong nhi u môi tr ng hoá ch t, ch ng m i mòn t t ấ ề ườ ấ ố à ố
V n t p trung nghiên c u l kh o sát nh h ng c a m t s ch t nấ đề ậ ứ à ả ả ưở ủ ộ ố ấ độ
ch y u l Oxyt k m, Bazit v Oxyt Magie n t nh ch t c lý c a v t li u maủ ế à ẽ à đế ĩ ấ ơ ủ ậ ệ
sát. Phân tích a ra c tû l t i u c a chúng trong t h p v t li u.đư đượ ệ ố ư ủ ổ ợ ậ ệ
21
0
m i mòn (mmg/1000mĐộ à
2
)
1- oxyt magie.
2- oxyt k m.ẽ
3- Cao su.
4- Birit.
5
15 20 25
28
29
30
32
31
33
34
Tû l , %ệ
10 30
4
3
2
1
Hình 1.3. ảnh h ng c a các lo i b t n n m i mòn c a VLMSưở ủ ạ ộ độ đế độ à ủ
§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
Nh n xét:ậ
- N u t ng h m l ng c a b t axit magie - oxyt k m thì m i mònế ă à ượ ủ ộ ẽ độ à
lúc u gi m xu ng sau ó t ng lên n u k t h p a b t Barit v o thì m iđầ ả ố đ ă ế ế ợ đư ộ à độ à
mòn t ng lên rõ r t.ă ệ
- Khi h m l ng cao su a v o t h p n 15% thì m i mòn t ngà ượ đư à ổ ợ đế độ à ă
lên không áng k , sau ó t ng m nh.đ ể đ ă ạ
- H m l ng b t cao su v oxyt k m t ng c ng thì h s ma sát c a tà ượ ộ à ẽ ă ườ ệ ố ủ ổ
h p v t li u c ng t ng theo. M c l m t ng h s ma sát c a t h p v t li uợ ậ ệ ũ ă ứ độ à ă ệ ố ủ ổ ợ ậ ệ
có ch a b t cao su nhanh h n m c t ng c a t h p có ch a b t oxyt k m.ứ ộ ơ ứ độ ă ủ ổ ợ ứ ộ ẽ
V i b t oxyt magie v b t Barit có l m gi m h s ma sát nh không áng k .ớ ộ à ộ à ả ệ ố ỏ đ Ĩ
Qua ó cho th y các b t n cao su - oxyt magie, oxyt k m v i nh ngđ ấ ộ độ ẽ ớ ữ
h m l ng thích h p có nh h ng t t n m i mòn v h s ma sát c aà ượ ợ ả ưở ố đế độ à à ệ ố ủ
22
H s ma sátệ ố
5 10 15 20 25
0,1
0,2
0,3
0,5
0,4
0,6
Tû l %ệ
0,7
4
3
2
1
1- oxyt magie.
2- oxyt k m.ẽ
3- Cao su.
4- Birit.
0
Hình 1.4: ảnh h ng c a b t n n h s ma sát c a v t li uưở ủ ộ độ đế ệ ố ủ ậ ệ
§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
v t li u. B t Barit trong t h p v t li u không nh h ng nhi u n c lý tínhậ ệ ộ ổ ợ ậ ệ ả ưở ề đế ơ
c a v t li u t h p.ủ ậ ệ ổ ợ
ch ng Iv ươ
Nghiên c u s l c gu c phanh xe l a ch t oứ ơ ượ ố ử ế ạ
b ng gangằ
1. Tính ch t ch y u c a Gang.ấ ủ ế ủ
- Nhi t nóng ch y th p(1100-1300ệ độ ả ấ
0
C) Tính l u ng t t, ít co ngót ư độ ố
r t thu n l i cho quá trình ch t o b ng ph ng pháp úc. ấ ậ ợ ế ạ ằ ươ đ
- Ch u nén t t, kh n ng d p t t rung ng nhanh. ị ố ả ă ậ ắ độ
- c ng t ng i cao trong kho ng t 150 Độ ứ ươ đố ả ừ ÷ 250 HB. D d ng gia ễ à
công trên các máy c t g t. ắ ọ
- Gang có b n kéo th p th ng ch b ng 1/3 độ ề ấ ườ ỉ ằ ÷ 1/5 gi i h n b n nén, ớ ạ ề
kh n ng ch u u n - xo n ho c va p kém. ả ă ị ố ắ ặ đậ
2.Th nh ph n ch y u c a Gang đúc gu c phanh.à ầ ủ ế ủ ố
- Cacbon : V i h m l ng t 2,8 - 3,5%. Cacbon l m t nguyên t có ớ à ượ ừ à ộ ố
tác d ng graphit hoá gang. H m l ng cacbon c ng cao kh n ng graphit ụ à ượ à ả ă
c ng m nh, nhi t ch y c ng th p, tính úc t t, nh ng c tính kém. à ạ ệ độ ả à ấ đ ố ư ơ
- Silic : l nguyên t thúc y quá trình Graphit hoá r t quan tr ng à ố đẩ ấ ọ
trong t ch c gang. H m l ng Silic thay i t 1,5 ổ ứ à ượ đổ ừ ÷ 3%.
- Mangan : L nguyên t c n tr s Graphit hoá. Nó có tác d ng l m à ố ả ở ự ụ à
t ng b n, c ng c a v t li u. H m l ng Mn th ng t 0,5 ă độ ề ứ ủ ậ ệ à ượ ườ ừ ÷ 1%.
- Ph«tpho : L nguyên t không có nh h ng gì n quá trình graphit à ố ả ưở đế
hoá nh ng có tác d ng l m t ng ch y loãng c a v t li u. ư ụ à ă độ ả ủ ậ ệ
23
§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
* c bi t l m t ng kh n ng ch ng m i mòn : th ng l m h m l ng Đặ ệ à ă ả ă ố à ườ à à ượ
có t 0,1 ừ ÷ 0,2%. Khi c n t ng kh n ng ch ng m i mòn có th t ng P lên nầ ă ả ă ố à ể ă đế
0,5%. C ng c n l u ý n u t ng quá nhi u thì v t li u tr nên giòn v c ng. ũ ầ ư ế ă ề ậ ệ ở à ứ
* L u hu nh : l nguyên t c n tr r t m nh vi c graphit hoá, l m x u ư ỳ à ố ả ở ấ ạ ệ à ấ
tính úc c a v t li u, l m gi m ch y loãng, c n h n ch h m l ng S t đ ủ ậ ệ à ả độ ả ầ ạ ế à ượ ừ
0,08 ÷ 0,12%.
Gu c hãm b ng gang c a m t s n c hi n dùng.ố ằ ủ ộ ố ướ ệ
Các
n cướ
Kích th c gu cướ ố
hãm
Di nệ
tích
ma
sát
danh
ngh aĩ
Th nh ph n gang úc gu c hãmà ầ đ ố Độ
c nứ
g
G
Ghi
chú
D i à R ng ộ D yầ C Mn Si P S
T. Qu cố 340 85 50 290 3-3,8 0,4-0,8 1,2 1,4 0,12-0,15 190-
200
C
Cøng,
Ròn có
gân, có
g d iờ à
Liên Xô 430 80 60 344 3-3,4 1-1,5 1-1,5 0,2-0,6 0,21 197-
229
Anh 350 80 50 280 2,95 0,265 1,59 1,22 0,17 259-
530
Nh tậ 350 80 55 280 2,8-3 0,5-0,85 1,2-1,4 0,7 0,1
190±
20
Mü 350 85,7 38,1-60,8 300 2,92 0,33 0,85 0,17 0,15 280
Pháp 254 80 50 235 3,14 0,37 2,29 0,98 0,1 192
Thu Sỵ ĩ 240 80 60 218,4 3,14 0,37 2,29 0,48 0,1 192
H s ma sát bình quân ệ ố
ϕ
Kb
Lo i gu c hãmạ ố H s ma sát ng v i t c o n t u (km/h)ệ ố ứ ớ ố độđ à ầ
0 20 40 50 60 70 80 90 100 120 130
Gu c hãm chố ế
t o t gang tiêuạ ừ
chu nẩ
0,27 0,162 0,116 0,168 6,168 0,162 0,097 0,093 0,09 0,085 0,038
Gu c hãm chố ế
t o t gang cóạ ừ
h m l ng P tà ượ ừ
1-1,4%
0,30 0,18 0,14 0,129 0,12 0,114 0,018 0,004 0,1 0,094 0,092
24
§ATN : Ch t o gu c phanh xe l a b ng v t li u ế ạ ố ử ằ ậ ệ Composite
Lo i gu c hãmạ ố H s ma sát ng v i t c o n t u (km/h)ệ ố ứ ớ ố độđ à ầ
Gu c hãm phiố
kim lo iạ
0,36 0,322 0,297 0,288 0,28 0,273 0,267 0,262 0,257 0,249 0,246
B ng: S li u thí nghi m v nh hả ố ệ ệ ềả ënh c a chi u d i gu c hãm iủ ề à ố đố
v i s m i mòn. ớ ự à
Tên g iọ Chi u d i gu cề à ố
hãm(mm)
340 370 400 430
Chi u r ng gu c hãm(mm)ề ộ ố 85 85 85 85
Chi u d y gu c hãm(mm)ề ầ ố 50 50 50 50
Công ngh ch t oệ ế ạ úc trong khuônĐ
cát
S gu c hãm m i l n úcố ố ỗ ầ đ 129 110 111 112
c ng bình quân tr c thí nghi m (HB)Độ ứ ướ ệ 202 215 208 218
c ng bình quân sau thí nghi m (HB)Độ ứ ệ 171 175 163 178
Tr ng l ng bình quân tr c thí nghi m ọ ượ ướ ệ
(gam)
1021
5
1212
8
1265
8
13039
Tr ng l ng bình quân sau thí nghi m ọ ượ ệ
(gam)
4940 5200 5500 5500
S km ch yố ạ 3625 6960 6335 7100
L ng m i mòn bình quân h ng ng y ượ à à à
(gam)
140 365 348 374
S ng y ch y bình quânố à ạ 12 19 18 20
L ng m i mòn trong 100km ch y (gam)ượ à ạ 1457 997 1129 1655
L ng m i mòn t ng c ng(gam)ượ à ổ ộ 5275 6928 7158 7484
* Hi n nay gu c phanh c a Vi t Nam s n xu t v i t c c a t u ang sệ ố ủ ệ ả ấ ớ ố độ ủ à đ ử
d ng <100km/h có th nh ph n nhụ à ầ sau :
Th nh ph n tû l c a v t li u gang nhà ầ ệ ủ ậ ệ sau:
C(%) Si(%) Mn(%) P(%) S(%) G(%)
3,3 ÷ 3,5 1,4 ÷ 1,6 0,4 ÷ 0,6 0,6 ÷ 0,8
nh h n 0,06ỏ ơ nh h n 0,06 ỏ ơ
25