Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động kiểm soát nội bộ tại trường cao đẳng xây dựng số 2























B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM

H TH THANH NGC




GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU HOT NG

KIM SOÁT NI B TI TRNG CAO NG
XÂY DNG S 2



LUN VN THC S KINH T




TP. H Chí Minh – Nm 2010

















B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM

H TH THANH NGC

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM

H TH THANH NGC


GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU HOT NG
KIM SOÁT NI B TI TRNG CAO NG
XÂY DNG S 2

Chuyên ngành: K toán
Mã s: 60.34.30

LUN VN THC S KINH T

Ngi hng dn khoa hc: PGS.TS. VÕ VN NH



TP. H Chí Minh – Nm 2010


MC LC
Trang

Li m đu
01

Chng 1:
LÝ LUN CHUNG V KIM SOÁT NI B
03
1.1/ Vai trò ca kim soát ni b vi công tác qun lý ca t
chc
03
1.1.1/ S ra đi ca kim soát ni b 03
1.1.2/ Khái nim kim soát ni b 05
1.1.3/ Vai trò, tác dng ca kim soát ni b vi công tác qun lý 06
1.2/ Các yu t ca kim soát ni b 07
1.2.1/ Môi trng kim soát 07
1.2.2/ ánh giá ri ro 12
1.2.3/ Hot đng kim soát 15
1.2.4/ Thông tin và truyn thông 18
1.2.5/ Giám sát 19
1.3/ c đim kim soát ni b trong đn v hành chính s
nghip có thu
21
1.3.1/ c đim đn v hành chính s nghip có thu 21
1.3.2/ c đim kim soát ni b trong đn v hành chính s nghip


có thu 24

Kt lun chng 1 30
Chng 2:
THC TRNG HOT NG KIM SOÁT NI
B TI TRNG CAO NG XÂY DNG S 2
31
2.1/ Gii thiu v trng Cao đng Xây dng S 2 31

2.1.1/
2.1.2/
Lch s hình thành và phát trin
Quy trình hot đng đào to ti trng
31
33
2.1.3/ Mc đích, phm vi, đi tng nghiên cu 35
2.2/ Thc t v kim soát ni b ti trng Cao đng Xây dng
S
 2
35
2.2.1/ Môi trng kim soát 36
2.2.2/ ánh giá ri ro 42
2.2.3/ Hot đng kim soát 44
2.2.4/ Thông tin và truyn thông 46
2.2.5/ Giám sát 49
2.3/ ánh giá h thng kim soát ni b ti trng Cao đng
Xây dng s 2
52
Kt lun chng 2 55
Chng 3:
GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU HOT
NG KIM SOÁT NI B TI TRNG CAO NG
56


XÂY DNG S 2
3.1/ Mc tiêu 56
3.1.1/ Mc tiêu ngn hn 56
3.1.2/ Mc tiêu dài hn 56

3.2/ Gii pháp liên quan đn các b phn cu thành h thng
kim soát ni b
57
3.2.1/ Môi trng kim soát 57
3.2.2/ ánh giá ri ro 59
3.2.3/ Hot đng kim soát 61
3.2.4/ Thông tin và truyn thông 64
3.2.5/ Hot đng giám sát 65
3.3/ Xây dng c ch vn hành h thng kim soát ni b ti
trng Cao đng Xây dng S 2
67
3.3.1/ Xây d
ng c ch vn hành 67
3.3.2/ Phân công công tác qun lý 72
3.3.3/ Kim tra, đánh giá h thng kim soát ni b 78
3.4/ Các kin ngh 81
3.4.1/ Kin ngh vi Ban Giám hiu 81
3.4.2/ Kin ngh vi phòng Tài chính –K toán 82


3.4.3/ Kin ngh vi các đn v có liên quan 82
Kt lun chng 3 84
Kt lun chung 85

Tài liu tham kho 86
Ph lc 88

1

LI M U

Ngày nay, khi nn kinh t càng phát trin thì đòi hi các nhà qun tr
phi có các bin pháp đ qun lý đn v tt hn. Và kim soát ni b là mt
h thng có th giúp nhà qun tr đt đc điu đó.
Khái nim kim soát ni b đc tr thành khuân mu lý thuyt chun
trong báo cáo COSO nm 1992. Kim soát ni b là mt quá trình đc thc
hin bi các nhà qun lý và các nhân viên đ đm bo mt s hp lý nhm
đt đc mc tiêu ca đn v.
S cn thit ca đ tài:
Bt k mt đn v nào mun qun lý tt, đt đc các mc tiêu đ ra
đu cn đn h thng kim soát ni b hot đng hiu qu. Các đn v hành
chính s nghip cng không nm ngoài quy lut đó.
Các đn v hành chính s nghip ngày càng đc m rng, quy mô
ngày mt ln, do đó đòi hi nhà qun lý trong các đn v hành chính s
nghip cng phi chú trng xây dng h thng kim soát ni b. Và đc bit
là t khi có Ngh đnh 43/2006/N – CP (ban hành ngày 25/04/2006) giao
quyn t ch tài chính cho đn v hành chính s nghip có thu t trang tri
100% chi phí hot đng và đn v s nghip có thu t trang tri mt phn chi
phí thì các đn v càng phi phát trin h thng kim soát ni b đ giúp nhà
qun tr qun lý các ngun lc ca mình đ đt đc các mc tiêu mt cách
hp lý.
 tài “Gii pháp nâng cao hiu qu hot đng kim soát ni b ti
trng Cao đng Xây dng S 2” đc ra đi t s cn thit ca vic xây
dng h thng kim soát ni b hot đng hiu qu ti trng.
2

Mc tiêu ca lun vn:
- Vn dng lý thuyt v kim soát ni b ca báo cáo COSO 1992 đ
tìm hiu, phân tích h thng kim soát ni b ti trng Cao đng Xây dng
S 2.
-  tài tp chung đa ra các gii pháp và các kin ngh đ nâng cao

hiu qu hot đng ca h thng kim soát ni b ti trng Cao đng Xây
dng S 2.
i t
ng và phm vi nghiên cu:
i tng và phm vi nghiên cu ca đ tài là h thng kim soát ni
b ti trng Cao đng Xây dng S 2 (đn v hành chính s nghip có thu).
Phng pháp nghiên cu:
Lun vn đc nghiên cu da trên phng pháp lun khoa hc. Lý
lun đc nghiên cu da trên các phng pháp nh khái quát hóa, tng hp,
phân tích. Phn thc tin đc nghiên cu da trên các phng pháp nh

quan sát, phng vn, phng pháp s dng bng cân hi – tr li bng vit,
phân tích.
Kt cu ca lun vn gm 3 chng:
- Chng 1: Lý luân chung v kim soát ni b.
- Chng 2: Thc trng hot đng kim soát ni b ti trng Cao
đng Xây dng S 2.
- Chng 3: Gii pháp nâng cao hiu qu hot đng kim soát ni b
ti trng Cao đng Xây dng S 2.
3

CHNG 1

LÝ LUN CHUNG V KIM SOÁT NI B
1.1 - Vai trò ca kim soát ni b vi công tác qun lý ca t chc
1.1.1 - S ra đi ca kim soát ni b
S ra đi ca h thng kim soát ni b (Internal Control System)
v c bn đc chia thành 3 giai đon sau:
* Giai đon tin COSO (T nm 1992 tr v trc):
Nm 1929, Công b ca Cc D tr Liên bang Hoa K (Federal

Reserve Bulletin) ln đu tiên đa ra khái ni
m v kim soát ni b và công
nhn vai trò ca h thng kim soát ni b trong doanh nghip. Vào thi đim
này kim soát ni b đc hiu đn gin là mt biên pháp giúp cho vic nh:
bo v tin không b các nhân viên gian ln; bo v tài sn không b tht
thoát; ghi chép k toán chính xác; tuân th chính sách ca nhà qun lý.
Gia thp niên nhng nm 1970, kim soát ni b ch yu hng vào
cách thc ci tin h thng kim soát ni b và vn dng trong các cuc kim
toán
.
Nm 1977, khái nim kim soát ni b ln đu tiên xut hin trong vn
bn pháp lut iu Lut Hành vi hi l  nc ngoài. iu này là do sau v
bê bi Watergate (phát hin các khon thanh toán bt hp pháp cho chính
ph nc ngoài), Quc hi M thông qua iu Lut này.
T nm 1980 - 1988, kim soát ni b đc chú trng hn (do s kin
nhiu công ty c phn niêm yt  Hoa K sp đ) và nhiu qui đnh hng
4

dn đc ban hành.
Nhng quy đnh này đa ra nhm hng đn mc tiêu
phát trin vai trò ca kim soát ni b trong t chc. Tuy nhiên, vn cha có
mt h thng lý lun có tính chun mc v kim soát ni b vì vn còn tn ti
mt s bt đng gia các quy đnh này.
* Giai đon Báo cáo COSO (nm 1992):
y ban COSO (Committed Of Sponsoring Organization) là y ban
gm nhiu t chc ngh
nghip nhm h tr cho y
ban Treadway nh: Hip
hi k toán viên công chng Hoa K (AICPA), Hi K toán Hoa K (AAA),
Hip hi các nhà qun tr tài chính (FEI), Hip hi kim toán viên ni b

(IIA) và Hip hi k toán viên qun tr (IMA). COSO đa ra khuôn mu lý
thuyt chun cho kim soát ni b.
Báo cáo COSO nm 1992 có 4 phn:
- Phn 1: Tóm t
t dành cho nhà qun lý.
- Phn 2: Khuôn kh chung ca kim soát ni b.
- Phn 3: Báo cáo cho bên ngoài
- Phn 4: Các công c đánh giá kim soát ni b
Báo cáo COSO là tài liu nghiên cu v đnh ngha kim soát ni b
mt cách đy đ và có h thng.
* Giai đon hu COSO (
T nm 1992 đn nay):
T khi báo cáo COSO ra đi, nhiu nghiên cu m rng và phát trin
trên nhiu lnh vc nh:
- COBIT _ 1996 (Control Objective For Information and Related
Technology) do ISACA ban hành. COBIT là h thng kim soát ni b phát
5

trin theo hng công ngh thông tin, nhn mnh đn h thng kim soát
trong môi trng CIS.
- SAS 78 _ 1995 và SAS 94 _ 2001: Các chun mc kim toán Hoa K
chuyn sang s dng báo cáo COSO là nn tng đánh giá h thng kim soát
ni b trong kim toán đc lp v kim toán báo cáo tài chính và nh hng
ca công ngh thông tin đn vic xem xét kim soát ni b trong báo cáo tài
chính.
- Báo cáo Basel _ 1998 ca y ban Basel v vn dng ki
m soát ni b
ca COSO vào h thng ngân hàng và các t chc tín dng.
- ERM _ 2001 (Enterprise Risk Management Framework): H thng đánh
giá ri ro doanh nghip phc v cho công tác qun tr.

1.1.2 - Khái nim kim soát ni b
Kim soát ni b đc đnh ngha trong báo cáo COSO nh sau:“Kim
soát ni b là mt quá trình b chi phi bi ban giám đc, nhà qun lý và các
nhân viên ca đn v, đc thit k đ cung c
p mt s đm bo hp lý nhm
đt đc các mc tiêu sau đây:
Mc tiêu v s hu hiu và hiu qu ca hot đng
Mc tiêu v s tin cy ca báo cáo tài chính
Mc tiêu v s tuân th các lut l và quy đnh”
Kim soát ni b là mt quá trình: là mt chui các hot đng hin din
rng khp trong doanh nghip. Kim soát ni b
 phi là mt b phn giúp
doanh nghip đt đc mc tiêu ca mình.
Kim soát ni b b chi phi bi ban giám đc, nhà qun lý và nhân
viên trong doanh nghip và ngc li, kim soát ni b tác đng đn hành vi
6

con ngi. Con ngi đt ra mc tiêu và đa c ch kim soát vào vn hành
hng ti các mc tiêu đã đnh.
m bo hp lý: mt h thng kim soát ni b tt đn đâu cng tim
tang nhng hn ch (sai lm ca con ngi, s lm quyn ca nhà qun lý, s
thông đng ca các thành viên và nhng hn ch khác) do đó h th
ng kim
soát ni b ch cung cp mt s đm bo hp lý.
Các mc tiêu: mi doanh nghip có các mc tiu khác nhau. Có th
chia các mc tiêu ca doanh nghip thành 3 nhóm c bn sau:
- Nhóm mc tiêu v hot đng
- Nhóm mc tiêu v báo cáo tài chính.
- Nhóm mc tiêu v s tuân th
1.1.3 - Vai trò ca kim soát ni b vi công tác qun lý ca đn v

Kim soát là mt khâu quan trng trong mi quy trình qun tr
. H
thng kim soát ni b thc cht là tng hp các hot đng, các bin pháp,
các k hoch, các ni quy mà đn v thc hin nhm bo đm đn v hot
đng hiu qu và đt đc các mc tiêu đn v đt ra mt cách hp lý. Nh
vy h thng kim soát ni b giúp nhà qun lý giám sát tình hình thc t ti
đn v
ca mình và t đó giúp nhà qun lý đt đc nhng điu sau:
- Gim bt nguy c ri ro trong sn xut kinh doanh: h thng kim
soát ni b tt s giúp nhà qun lý nhn dng đc ri ro, phân tích và đánh
giá ri ro, do đó đn v s có các bin pháp ng phó vi ri ro.
- Giúp đn v bo v đc tài sn: hot đng kim soát vt cht nu
đc tin hành thng xuyên trong đn v thì s giúp đn v bo v đc tài
sn khi h hng, mt mát , s dng có hiu qu.
7

- Bo đm tính chính xác ca các s liu k toán và các báo cáo tài
chính.
- Ngn chn đc các hành vi gian ln, bo đm mi thành viên hot
đng theo đúng ni quy, quy ch ca đn v: trong bt k mt t chc thì s
thng nht và xung đt v quyn li chung và quyn li riêng ca ngi lao
đng và ngi s dng lao đng là không tránh khi. Nh vy cn có h
thng kim soát ni b đ đm bo rng mi nhân viên không vì quyn li
riêng mà làm thit hi đn li ích chung ca đn v.
- Bo đm cho đn v hot đng hiu qu, đt đc các mc tiêu đ ra
mt cách thích hp; bo đm nhà qun lý s dng ti u các ngun lc.
1.2 - Các yu t ca kim soát ni b
1.2.1 - Môi trng kim soát
Nhng nhân t ca môi trng kim soát (theo báo cáo COSO 1992) gm
có :

- Tính chính trc và các giá tr đo đc.
- Nng lc đi ng nhân viên.
- Hi đng Qun tr và y ban Kim toán.
- Trit lý qun lý và phong cách điu hành.
- C cu t chc.
- Phân chia quyn hn và trách nhim.
- Chính sách nhân s.
1.2.1.1 - Tính chính trc và các giá tr đo đc
8

Tính chính trc và các giá tr đo đc là tính cách, bn cht ca con
ngi th hin qua các hot đng hng ngày trong mt t chc. Nó chu s tác
đng ca vn hóa t chc.
S hu hiu ca h thng kim soát ni b trc tiên ph thuc trc
tip vào tính chính trc và tôn trng các giá tr đo đc ca nhng thành viên
liên quan đn quá trình kim soát. Tính chính trc và tôn trng các giá tr
 đo
đc là yu t chính ca môi trng kim soát, nó tác đng đn các thành phn
khác trong h thng kim soát ni b.
Tiêu chí đánh giá nhân t này bao gm:
– S tn ti quy đnh v đo đc ngh nghip hoc thông l kinh doanh
đc chp nhn, quy đnh x lý các trng hp mâu thun v quyn li và
nhng quy đnh chun mc v đo đ
c khác. Nhng quy đnh này phi đc
áp dng trong thc t.
– Quy đnh v cách thc đi x vi khách hàng, nhà cung cp phi da
trên mt tinh thn trung thc và công bng.
– Loi b sc ép đi vi vic tha mãn mc tiêu phi hin thc đc bit là
đi vi mc tiêu trong ngn hn, gii hn phm vi áp dng phng pháp
khuyn khích vt cht đn thun da trên kt qu công vic.

1.2.1.2 - m bo v nng lc
m bo v nng lc là đm bo cho nhân viên có đc nhng k nng
và hiu bit đ thc hin nhim v ca mình. Mt t chc ch có th đt đc
các mc tiêu khi cán b nhân viên  mi cp đm bo v nng lc và trình đ
phù hp. Do đó nhà qun lý khi tuyn dng cn xem xét v trình đ chuyên
môn, kinh nghim phù hp vi nhim v đc giao, đng thi phi luôn có s
giám sát, hun luyn thng xuyên.
9

Tiêu chí đánh giá nhân t này:
- Mi công vic c th trong t chc phi có bng mô t các tác v mt
cách rõ ràng. Bng mô t này có th di dng mt bng mô t công
vic hoc di mt hình thc khác.
- Mi công vic cn phi đc phân tích v yêu cu đi vi kin thc
và k nng.
1.2.1.3 - Hi đng Qun tr và y ban Kim toán
S h
u hiu ca Hi đng qun tr và ca y ban kim toán có nh
hng quan trng đn môi trng kim soát.
y ban kim toán trc thuc Hi đng qun tr, gm nhng thành viên
trong và ngoài Hi đng qun tr nhng không tham gia vào vic điu hành
doanh nghip. y ban kim toán có th có nhng đóng góp quan trng cho
vic thc hin các mc tiêu ca doanh nghip thông qua vic kim tra các
hot đng tuân th lut pháp, giám sát vic lp báo cáo tài chính.
Các nhân t đ xem xét và đánh giá s hu hiu ca Hi đng qun tr
và ca y ban kim toán là: mc đ đc lp, kinh nghim, uy tín, mi quan
h vi b phn kim toán ni b và kim toán đc lp.
Khi đánh giá cn xét đn các tiêu chí sau:
- Tn ti đc lp đi vi Ban giám đc.
-

Các cuc hp thng xuyên và không thng xuyên vi các b phn
liên quan nh phòng tài chính, phòng k toán, kim toán viên ni b và kim
toán viên đc lâp.
- S đy đ và kp thi ca các thông tin đc cung cp đn Hi đng
qun tr và ca y ban kim toán đ giám sát các mc tiêu và chin lc ca
10

nhà qun lý; kt qu hot đng và tình hình tài chính ca doanh nghip; điu
khon ca các hp đng quan trng.
- S đy đ và kp thi ca báo cáo đn Hi đng qun tr và y ban
kim toán v các thông tin “nhy cm”, vic điu tra và x lý.
1.2.1.4 - Trit lý qun lý và phong cách điu hành ca nhà qun lý
Trit lý qun lý th hin qua quan đim và nhn thc ca nhà qun lý.
Phong cách điu hành th hin qua cá tính, t cách và thái đ ca nhà qun lý
khi điu hành doanh nghip.
Tiêu chí đ đánh giá nhân t này bao gm:
- Mc đ ri ro kinh doanh mà nhà qun lý có th chp nhn
- S tip xúc gia nhà qun tr cp cao và ngi qun lý điu hành, đc
bit trong điu kin cách tr v không gian.
- Thái đ và hành đng đi vi vic lp báo cáo tài chính.
1.2.1.5 - C cu t chc
C cu t chc là s phân chia trách nhim và quyn hn gia các b
phn trong doanh nghip. Tùy thuc vào đc đim ca mi doanh nghip mà
ngi qun lý có th thit lp c cu t chc phù hp. Mt c cu t chc phù
hp là mt điu kin đ
m bo cho các th tc kim soát phát huy tác dng.
Các tiêu chí đ đánh giá cho nhân t này bao gm:
- S thích hp ca c cu t chc trong doanh nghip và kh nng cung
cp các thông tin cn thit ca nhà qun lý.
- Mc đ phù hp gia trách nhim theo c cu t chc vi nhn thc

ca nhng ngi qun lý v nhim v đó.
- Kh nng đáp
ng v kin thc, kinh nghim đi vi nhim v đc
giao ca các nhà qun lý.
11

1.2.1.6 - Cách thc phân chia quyn hn và trách nhim
Phân chia quyn hn và trách nhim s c th hóa v trách nhim và
quyn hn ca tng thành viên trong hot đng ca doanh nghip.
Các tiêu chí đánh giá:
- Phù hp vi mc tiêu ca t chc, chc nng hot đng, yêu cu trách
nhim v h thng thông tin và quyn hn thay đi.
- Phù hp vi các tiêu chun và th tc kim soát.
- S tng xng gia s lng, nng lc ca các thành viên vi mc đ
công vic và quy mô ca doanh nghip.
1.2.1.7 - Chính sách nhân s
Chính sách nhân s là các chính sách và các quy đnh liên quan đn
vic tuyn dng, hun luyn, đánh giá, b nhim, khen thng hay k lut
nhân viên. Nó có nh hng quan trng đn vic hn ch ri ro ca kim soát
ni b
Các tiêu chí đánh giá v chính sách nhân s:
- Chích sách và th
 tc cho vic tuyn dng, hun luyn, đ bt và tr
cp phù hp cho nhân viên.
- Có bin pháp điu chnh thích hp cho s khác bit gia chính sách
nhân s vi các chính sách và th tc kinh doanh.
- Cn kim tra và la chn các ng viên có trình đ, nng lc và kinh
nghim phù hp.
- Mc đ phù hp gia s duy trì nhân viên, tiêu chun đ bt, k thut
đánh giá kh nng làm vic, mi quan h v nguyên tc đo đc và các hành

vi khác.

12

1.2.2- ánh giá ri ro
ánh giá ri ro là b phn th hai ca h thng kim soát ni b. Tt c
các hot đng trong đn v đu có th phát sinh ri ro, vì vy các nhà qun tr
nên cn phi đánh giá và phân tích ri ro, k c các ri ro hin hu ln tim
n.
1.2.2.1 - Phân loi ri ro
Các loi ri ro bao gm:
- Ri ro hot đng
- Ri ro x lý thông tin
- Ri ro ngun lc h thng
• Ri ro hot đông
Là loi ri ro xy ra trong doanh nghip có liên quan đn: ngun lc, s
kin, đi tng. Các ri ro hot đng xy ra thông thng là do vic thc hin
không hu hiu, không hiu qu và không tuân th nh:
- Nghip v, hot đng không đc xét duyt
- Nghip v đã xét duyt nhng không đc thc hin, hoc thc hin
nhiu ln (b trùng lp)
- Sai sót đi tng liên quan
- S dng sai sót ngun lc (Sai sn phm, s lng, giá …)
- Mt mát tài sn, thiu ht tài sn
• Ri ro x lý thông tin
Là loi ri ro xy ra trong doanh nghip có liên quan đn vic ghi nhn
thông tin, x lý thông tin, cung cp kt xut. Các ri ro x lý thông tin thng
có nguyên nhân t:
13


• Quá trình ghi chép, nhp liu
- Thiu hoc không ghi chép, không nhp liu nghip v hoc và nhp
trùng lp các nghip v
- Ghi sai ngun lc (Loi sn phm, s lng, giá c sn phm)
- Ghi sai các đi tng liên quan
• Quá trình x lý, cp nht và cung cp
- Không cp nht hoc cp nht nhiu ln
- Cp nht không đúng thi đim
- Cp nht sai đi tng, ngun lc liên quan
- Cung cp thông tin sai đi tng, thi đim…
• Ri ro ngun lc h thng
Là các ri ro xy ra trong doanh nghip có liên quan đn vic phát
trin, s dng và bo qun h thng thông tin. Ri ro ngun lc h thng xy
ra do:
• Quá trình phát trin
– Thi gian kéo dài, chi phí cao, h thng không đt yêu cu, tht bi…
• Quá trình s dng
– Không đúng đi tng s dng, s dng sai chc nng…
• Quá trình bo qun
– H hng h thng, mt mát d liu…
1.2.2.2 - ánh giá ri ro
14

 gii hn đc ri ro  mc chp nhn đc, nhà qun lý cn làm
các công vic sau:
– Xác đnh đc mc tiêu ca doanh nghip.
– Nhn dng ri ro
– Phân tích và đánh giá ri ro.
Thit lp mc tiêu ca doanh nghip:
Thit lp mc tiêu thc ra không phi là thành phn ca kim soát ni

b nhng là điu kin tiên quyt, là c
 s quan trng đ đánh giá ri ro vì mt
s kin có đc xem là ri ro hay không ph thuc vào mc đ tác đng tiêu
cc ca nó đn mc tiêu ca đn v.
Có ba loi mc tiêu ch yu:
– Mc tiêu hot đng: liên quan đn tính có hiu lc và hiu qu ca các
hot đng trong doanh nghip. Nó bao gm các mc tiêu v phng thc thc
hin, li nhun và bo v tài sn.
– Mc tiêu báo cáo tài chính: đm bo đ tin cy ca các thông tin công
khai trên báo cáo tài chính.
– Mc tiêu v tính tuân th: đm bo tuân th các quy đnh, các nguyên
tc mang tính pháp lý.
Nhn dng ri ro:
Nhn dng ri ro đc thc hin thông qua vic xem xét các nhân t
bên ngoài và bên trong doanh nghip nh hng trc tip đn các hot đng
ca doanh nghip.
Các nhân t bên ngoài có th xét đn nh: S
 thay đi k thut, s thay
đi môi trng kinh doanh, s xut hin yu t cnh tranh không mong mun
tác đng đn giá c và th phn, s thay đi thói quen ca ngi tiêu dùng
15

Các nhân t bên trong nh: Tính cht hot đng ca t chc, cht lng
đi ng nhân viên, h thng x lý thông tin, s qun lý thiu minh bch,
không coi trong đo đc ngh nghip, thiu s kim tra kim soát thích hp
do xa công ty m hoc do thiu quan tâm…
Phân tích và đánh giá ri ro
Phân tích và đánh giá ri ro là công vic phc tp và có nhiu cách khác
nhau. Có ba giai đon phân tích ri ro c bn sau:
- ánh giá mc đ

thit hi.
- ánh giá xác sut xy ra ri ro.
- Các bin pháp đi phó vi ri ro.
1.2.3 - Hot đng kim soát
Hot đng kim soát là nhng chính sách, th tc đ đm bo cho các
ch th ca nhà qun lý đc thc hin. Các chính sách và th tc này thúc
đy các hot đng cn thit đ gim thiu nhng ri ro ca doanh nghip và
to điu kin cho các mc tiêu đ ra đc thc thi nghiêm túc, hiu qu trong
toàn doanh nghip.
1.2.3.1 - Phân loi kim soát
* Phân loi theo mc đích qun tr ri ro
- Kim soát nghip v: là các chính sách, bin pháp thc hin kim soát
nh hng đn tng nghip v, tng chu kì k toán.
- Kim soát ng dng:là các chính sách, bin pháp thc hin kim soát
ch nh hng đn mt h thng ng dng c th, nhm đm bo quy trình
nghip v đc thc hin mt cách đy đ và chính xác.
16

- Kim soát chung: là các chính sách, bin pháp thc hin nhm ngn
chn và phát hin sai sót, gian ln trong h thng thông tin k toán.
* Phân loi kim soát theo tính cht s dng
- Kim soát phòng nga:Là loi kim soát nhm đ phòng các sai sót
và gian ln, ngn chn các điu kin dn đn sai sót hay gian ln.
- Kim soát phát hin:Là loi kim soát nhm nhn ra các sai sót, gian
ln, hoc phát hin ra các điu kin d
n đn sai sót, gian ln. Kim soát phát
hin đc tin hành sau khi nghip v đã xy ra.
- Kim soát sa sai:ây là quá trình sa cha các sai sót và gian ln,
sa cha mt s yu kém ca mt th tc kim soát bng mt th tc kim
soát khác. Kim soát sa sai thng đi kèm vi kim soát phát hin.

1.2.3.1 - Hot đng kim soát
Trong đn v có các hot đng kim soát c b
n sau:
• Phân chia trách nhim đy đ
Phân chia trách nhim là vic phân công phân nhim cho các thành
viên trong t chc.
Mc đích ca phân chia trách nhim nhm các thành viên kim soát ln
nhau. Tuy nhiên vic phân chia trách nhim có th b vô hiu hóa do s thông
đng gia các nhân viên. Do vy, nhà qun lý cn phi kim tra, đánh giá
thng xuyên các hot đng kim soát và mi quan h gia các thành viên
thc hin nhim v.
• Kim soát quá trình x lý thông tin và các nghip v


17

 thông tin k toán đáng tin cy cn phi thc hin nhiu hot đng
kim soát nhm kim tra tính xác thc, đy đ và vic phê chun các nghip
v.
Cn đm bo hai yu t sau khi kim soát quá trình x lý thông tin và
các nghip v:
- Phi kim soát cht ch h thng chng t, s sách
- Phê chun đúng đn cho các nghip v hoc các ho
t đng.
• Kim soát vt cht
Hot đng này đc thc hin cho các loi s sách và tài sn. Các quy
đnh và th tc bo v tài sn nh sau:
– Hn ch tip cn tài sn.
– S dng các thit b đ hn ch ri ro.
– Kim kê tài sn đnh k.

– Bo qun chng t và s sách ghi chép.
•
Kim tra đc lp vic thc hin
Là vic kim tra đc tin hành bi các cá nhân đang thc hin nhim
v. Yêu cu quan trng đi vi nhân viên thc hin kim tra là h phi đc lp
đi vi đi tng đc kim tra.
• Phân tích rà soát
Phân tích rà soát là s so sánh gia hai s liu t nhng ngun khác
nhau, qua đó xác đnh nhng sai bit cn quan tâm và x lý. M
c đích ca th
tc này là phát hin nhng bin đng bt thng, nhanh chóng tìm hiu
nguyên nhân và đ ra các bin pháp x lý kp thi.
18

Các phng pháp phân tích rà soát đc trình bày nh:
– nh k đi chiu s liu tng hp và chi tit.
– i chiu s liu kim kê thc t và ghi chép s sách k toán.
– i chiu s liu đc ghi chép gia đn v vi bên ngoài cho cùng
mt đi tng.
– i chiu s liu k này vi s liu k trc.
– i chi
u s liu gia k hach, đnh mc, s trung bình ca ngành và
thc t.
1.2.4 - Thông tin và truyn thông
Thông tin và truyn thông là điu kin không th thiu cho vic thit
lp và duy trì, nâng cao nng lc kim soát ni b trong đn v. Thông tin và
truyn thông gm hai thành phn gn kt vi nhau. ó là h thng thu nhn,
x lý, ghi chép thông tin và h thng báo cáo thông tin bên trong ni b và
bên ngoài.
1.2.4.1 - Thông tin

Thông tin cn thit cho m
i cp trong đn v. Thông tin đc cung cp
qua h thng thông tin.
• H thng thông tin
Thông tin đc thu nhp, x lý bi h thng thông tin. Thông tin có th
chính thc hoc không chính thc.
H thng thông tin không ch nhn dng, nm bt các thông tin cn
thit v tài chính, phi tài chính mà nó còn đánh giá và báo cáo v nhng thông
tin đó theo mt trình t đ vic qun lý các hot đng ca doanh nghip có
hiu qu.
19

• Cht lng thông tin
Cht lng thông tin bao gm:
- Thông tin thích hp.
- Thông tin đc cung cp ngay khi cn.
- Thông tin đc cp nht kip thi.
- Thông tin chính xác.
- Thông tin có th tip cn d dàng bi ngi có thm quyn.
• Chin lc thông tin
Doanh nghip cn thc hin thu thp thông tin bên trong và bên ngoài
doanh nghip, sau đó cung cp cho ngi qun lý nhng báo cáo cn thit v
kt qu hot đng liên quan đn các mc tiêu đc đ ra ca doanh nghip.
Vic ci tin và phát trin h thng thông tin phi da vào k hoch
chin lc liên quan đn toàn b chin lc ca doanh nghip và đáp ng các
mc tiêu ngày càng phát trin.
1.2.4.2 - Truyn thông
Truyn thông là thuc tính vn có ca h thng thông tin. Truyn thông
là vic cung cp thông tin trong đn v (t cp trên xung cp di, t cp
di lên cp trên, hoc gia các b phn có quan h hàng ngang) và vi bên

ngoài. Kim soát ni b là hu hiu khi các thông tin trung thc, đáng tin cy
và quá trình truyn thông đc thc hin chính xác, kp thi.
1.2.5 - Giám sát
Giám sát là b phn cui cùng ca kim soát ni b, là quá trình đánh
giá cht lng ca h thng kim soát ni b trong sut thi kì hot đng đ
có các đi
u chnh và ci tin thích hp.