Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng của Ngân hàng thương mại cổ phần Phương Đông (OCB) Luận văn thạc sĩ

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP H CHÍ MINH
***************************************






NGUYN NGC HÀ








GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU
HOT NG TÍN DNG CA
NGÂN HÀNG THNG MI C PHN
PHNG ÔNG
( OCB)





LUN VN THC S KINH T

TP.H CHÍ MINH – NM 2010



B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP H CHÍ MINH
***************************************





NGUYN NGC HÀ





GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU
HOT NG TÍN DNG CA
NGÂN HÀNG THNG MI C PHN
PHNG ÔNG

( OCB)


Chuyên ngành : Kinh t Tài chính – Ngân hàng
Mã s : 60.31.12



LUN VN THC S KINH T


NGI HNG DN KHOA HC:
PGS.TS NGUYN NG DN





TP.H CHÍ MINH – NM 2010




LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan bn lun vn này là công trình nghiên cu ca tôi. S liu
đc nêu trong lun vn là trung thc. Các phân tích đánh giá trong bn lun vn
này là ca tôi cha đc công b  các công trình khác.

Ngi cam đoan

Nguyn Ngc Hà


























MC LC
Trang

Danh mc t vit tt… …………………………………………………………… 1
Danh mc các biu đ, bng biu …………………………………………………2
Phn m đu. ………………………………………………………………………3
CHNG I: TNG QUAN V NGÂN HÀNG THNG MI VÀ HIU
QU HOT NG TÍN DNG CA NGÂN HÀNG THNG MI 6
1.1 Tng quan v ngân hàng thng mi …………………………………6
1.1.1 Khái nim v ngân hàng thng mi ………………………………6
1.1.2 Chc nng ca ngân hàng thng mi ……………………………7
1.1.2.1 Chc nng trung gian tín dng ……………………………7
1.1.2.2 Chc nng trung gian thanh toán…………………………….7
1.1.2.3 Chc nng cung ng dch v TCNH khác …………… …8
1.1.3 Các mt hot đng ca ngân hàng thng mi …………………….8
1.1.3.1 Hot đng huy đng vn …………………………………8
1.1.3.2 Hot đng tín dng ……………………………………….9
1.1.3.3 Hot đng tín dng dch v thanh toán và ngân qu …… 11
1.1.3.4 Các hot đng khác ……………………………………….12
1.2 Hiu qu hot đng kinh doanh và hot đng tín dng ca NHTM 13
1.2.1 Hiu qu hot đng kinh doanh………………………………………14
1.2.1.1 Thu nhp ca NHTM……………………………………… 14
1.2.1.2 Chi phí ca NHTM………………………………………… 15
1.2.1.3 Li nhun ca NHTM……………………………………… 15
1.2.2 Hiu qu hot đng tín dng………………………………… 16
1.2.2.1 ánh giá kt qu hot đng tín dng…………………………17
1.2.2.2 Ch tiêu hiu qu tín dng…………………………………….18
Kt lun chng I ………………………………………………………………21



CHNG II : THC TRNG HOT NG TÍN DNG CA NGÂN HÀNG

THNG MI C PHN PHNG ÔNG T 2007-2009
2.1 Vài nét v quá trình hình thành và phát trin ca Ngân hàng
Thng mi CP Phng ông ………………………………………………… 22
2.2.1 S lc quá trình hình thành, phát trin và c cu t chc ca NH phng
ông……………………………………………………… 22
2.1.2 B máy qun lý và điu hành………………………………………… 23
2.2/ Thc trng hot đng tín dng ca Ngân hàng Thng mi C phn
Phng ông giai đon 2007- 2009…………………………………………. .24
2.2.1
Thc trng v công tác ngun vn………………………………………24
2.2.1.1Tình hình và bin đng ca vn t có……………………………24
2.2.1.2 Hot đng huy đng vn………………………………………….25
2.2.1.3 Tc đ tng trng và t l liên quan đn vn huy đng
2.1.3 Thc trng hot đng tín dng ………………………… 33
2.3.2.1 C cu d n cho vay ……………………………………33
2.3.2.2 Tng trng d n và các t l v hiu qu tín dng……………36
2.3 Nhng hn ch trong hot đng tín dng ca NH Phng ông…………45
Kt lun chng II …………………………………………………………46

CHNG III: GII PHÁP NHM NÂNG CAO HIU QU HOT NG
TÍN DNG CA NGÂN HÀNG THNG MI C PHN PHNG ÔNG
GIAI ON 2010 - 2015
3.1 nh hng & mc tiêu phát trin Ngân hàng Thng mi C phn
Phng ông giai đon 2010- 2015 ……………………………… 47
3.1.1 nh hng………………………………………………………………….47
3.1.2 Mc tiêu …………………………………………………47

3.2/ Gii pháp nâng cao hiu qu hot đng tín dng ca Ngân hàng Thng
mi Phng ông giai đon 2010- 2015……………………………………… 50
3.2.1Gii pháp thuc v c ch chính sách và nng lc tài chính ca OCB… 50

3.2.1.1. V c ch chính sách………………………………………………50
3.2.1.2 V nng lc tài chính ……………………………………………50


3.2.2 Gii pháp cho hot đng huy đng vn………………………………….51
3.2.2.1 a dng hóa sn phm huy đng vn……………………………….50
3.2.2.2 Ci tin quy trình giao dch………………………………………….52
3.2.2.3 a dng hóa đi tng giao dch …………………………………52
3.2.3 Gii pháp cho hot đng tín dng……………………………………… 52
3.2.3.1 Nâng cao hiu qu thm đnh tín dng……………………………52
3.2.3.2 a dng hóa sn phm tín dng và đi tng khách hàng ……….53
3.2.3.3 Tng cng công tác qun lý RRTD… …………………………55
3.2.4 Gii pháp h tr huy đng vn và tín dng…………………………… 56
3.2.5 Nâng cao cht lng ngun nhân lc…….…………………………… 56
3.2.6 Phát trin mng li hot đng…………….………………………… 57
3.2.7 M rng quan h hp tác vi các đnh ch tài chính… ……………… 58
3.2.8 i mi và hin đi hóa công ngh ngân hàng……….…………………58
3.2.9 Hoàn thin h thng qun kinh doanh và tng cng công tác kim tra,
kim soát ni b…………………………………………………………… …… 59
3.2.10 Phát trin thng hiu Ngân hàng Phng ông OCB……………… 60
3.2.11 y mnh hot đng tip th……………………………………………60
3.3 Mt s kin ngh…………………………………………………………….61
3.3.1 Kin ngh đi vi Ngân hàng Nhà nc………………………………….61
3.3.2 Kin ngh đi vi Hip hi ngân hàng Vit Nam…………………………62
Kt lun Chng III………………………………………………………………63
KT LUN………………………………………64

DANH MC TÀI LIU THAM KHO ……………………………………66

1
DANH MC CÁC T VIT TT

+ NHNN VN: Ngân hàng Nhà nc Vit Nam
+ NHTM: Ngân hàng thng mi
+ NHTM QD: Ngân hàng thng mi quc doanh
+ NHTM CP: Ngân hàng thng mi c phn
+ OCB ( ORICOMBANK – Tên vit tt NH Phng ông bng tin Anh)
+ DN: Doanh nghip
+ USD: ô la M
+ VND: Vit Nam đng
+ TCTD: T chc tín dng
+ TCKT: T chc kinh t
+ TKTG: Tài khon tin gi
+ ROA ( Return On Asse - T sut li nhun/ Tài sn)
+ ROE ( Return On Equity - T sut li nhun/ Vn ch s hu)
+ NIM ( Net Interest Margin - T l lãi cn biên )

2


DANH MC CÁC BNG BIU
+ Bng 2.1: Bng tng hp ngun vn huy đng nm 2007-2009
+ Bng 2.2: Tc đ tng trng ngun vn huy đng t nm 2007-2009
+ Bng 2.3: H s đòn by ti OCB nm 2007- 2009
+ Bng 2.4: T l vn huy đng / tng ngun vn nm 2007-2009
+ Bng 2.5: Lãi sut bình quân đu vào nm 2007-2009
+ Bng 2.6: D n cho vay theo thành phn kinh t và đi tng khách hàng
2007-2009
+ Bng 2.7: Phân tích d n theo thi hn nm 2007-2009
+ Bng 2.8: Phân tích d n và t trng theo đn v tin t nm 2007-2009
+ Bng 2.9: Tc đ tng trng tín dng giai đon nm 2007-2009
+ Bng 2.10: T l tng d n/ tng vn huy đng 2007-2009
+ Bng 2.11: T l tng d n/ tng tài sn có 2007-2009
+ Bng 2.12: Vòng quay vn tín dng nm 2007-2009
+ Bng 2.13: T l n quá hn và n xu nm 2007-2009
+ Bng 2.14: Phân tích cht lng tín dng ca OCB nm 2007-2009
+ Bng 2.15: Tình hình trích lp và s dng d phòng RRTD 2007-2009
+ Bng 2.16: Lãi sut bình quân đu ra nm 2007-2009
+ Bng 2.17: Chênh lch lãi sut tín dng bình quân nm 2007 -2009
+ Bng 2.18: T l lãi cn biên nm 2007-2009
+ Bng 2.19 : Tng hp ch tiêu tài chính cui cùng ca OCB 2007- 2009

3


PHN M U
1. Lý do chn đ tài:
Nm 2010, theo l trình cam kt khi gia nhp WTO, Vit Nam phi thc hin cam
kt m ca th trng dch v Tài chính- ngân hàng, loi b cn bn các hn ch
tip cn th trng dch v tài chính ngân hàng trong nc, các gii hn hot đng
tín dng ngân hàng nh qui mô, tng s dch v ngân hàng đc phép đi vi các t
chc tín dng nc ngoài, thc hin đi x công bng gia t chc tín dng trong
nc và t chc tín dng nc ngoài; gia các t chc tín dng nc ngoài vi
nhau theo các nguyên tc bình đng. Trong điu kin đó, các NHTM Vit Nam có
nhiu thun li, có nhiu đim mnh, nhng đng thi cng phi đi mt vi bao
khó khn th thách.
Trong nhng nm va qua, hot đng ngân hàng nc ta đã có nhng
chuyn bin sâu sc. Quy mô kinh doanh ngày càng m rng c v s lng ln
phm vi, các loi hình kinh doanh đa dng và phong phú hn. Trong giai đon hi
nhp WTO hin nay, cnh tranh gia các ngân hàng đang càng ngày càng mnh m
trên nhiu phng din : Hot đng huy đng vn, hot đng tín dng vi công c
lãi sut và cht lng dch v.
Trong điu kin đó, vic nâng cao hiu qu hot đng tín dng là yêu cu
bc thit mà bt k mt ngân hàng thng mi nào cng phi đt đc đ tip tc
đng vng và phát trin trong môi trng cnh tranh ngày càng gia tng gia các
ngân hàng. Ngân hàng nào hot đng tín dng không hiu qu s b loi tr khi
trào lu phát trin ca toàn b h thng ngân hàng thng mi.
Ngân hàng Thng mi C phn Phng ông mt ngân hàng c phn đã
đc thành lp nm 1996, đn nay đã trãi qua hn 14 nm hot đng tín dng. Tuy

nhiên, trong sut thi gian qua vn cha có nhng bc đt phá, đ vn lên trong
hot đng tín dng ngân hàng.Chính vì vy, vic nâng cao hiu qu hot đng tín
dng là yêu cu cp thit nht ca Ngân hàng Thng mi C phn Phng ông
trong giai đon hin nay. Vi lý do đó, tôi quyt đnh chn đ tài “Gii pháp nâng
4

cao hiu qu hot đng tín dng ca Ngân hàng Thng mi C phn Phng
ông” làm lun vn tt nghip Cao hc ngành Kinh t- Tài chính Ngân hàng, vi
mong mun góp mt phn nh trong vic đ xut các gii pháp nhm nâng cao hiu
qu hot đng tín dng ca OCB và xây dng OCB ngày càng vng mnh trong
thi gian ti.
( Theo lut TCTD thì hot đng Huy đng vn và hot đng cho vay đc
tách riêng. Trong thc tin, nhiu chuyên gia tài chính ngân hàng cho rng Huy
đng vn và Cho vay đu là hot đng tín dng. Do đó tác gi mong quý Thy Cô
thông cm trong vic s dng t ng trong bn lun vn này )
2. Mc tiêu nghiên cu
Lun vn đc nghiên cu nhm đáp ng 3 mc tiêu:
Mt là: Làm sáng t nhng vn đ lý lun v ngân hàng thng mi trong
nn kinh t th trng: Bn cht, chc nng, các mt hot đng ca Ngân hàng
thng mi. Các ch tiêu đánh giá hiu qu hot đng tín dng ca ngân hàng
thng mi.
Hai là: Phn ánh, phân tích và đánh giá thc trng hot đng tín dng ca
Ngân hàng Thng mi C phn Phng ông trong thi gian t 2007 đn 2009.
Ba là: Nghiên cu và đ xut các gii pháp nhm nâng cao hiu qu hot
đng tín dng ca Ngân hàng Thng mi C phn Phng ông giai đon 2011
đn 2015.
3. i tng nghiên cu và phm vi nghiên cu
- i tng nghiên cu: Nghiên cu lý lun và thc tin v các mt hot
đng ca Ngân hàng Thng mi nói chung và ca Ngân hàng thng mi c phn
Phng ông trong giai đon 2007-2009. Qua đó nêu ra các gii pháp đ nâng cao

hiu qu hat đng tín dng ca Ngân hàng Thng mi C phn Phng ông.
- Phm vi nghiên cu: Nghiên cu thc tin hot đng tín dng ti Ngân
hàng thng mi c phn Phng ông giai đon 2007-2009 và gii pháp cho giai
đon 2010 - 2015

5


4. Phng pháp nghiên cu
Tác gi chn phng pháp Thng kê và phng pháp Phân tích h thng đ đt
đc mc tiêu nghiên cu. Các phng pháp này cho phép tip cn và gii qut vn
đ da trên các s liu thng kê, báo cáo ca Ngân hàng Thng mi C phn
Phng ông . Các gii pháp đ xut cng da trên c s thc tin nhm to tính
kh thi và hin thc trong nghiên cu.
5.
Ý ngha khoa hc và thc tin ca đ tài
Lun vn có ý ngha v phng din khoa hc và thc tin. Qua nghiên cu lun
vn góp phn h thng hóa các vn đ có tính khoa hc có liên quan đn hiu qu
hot đng tín dng ca ngân hàng thng mi Phng ông, qua đó phân tích thc
trng và nguyên nhân ca hot đng tín dng không hiu qu. T đó đa ra gii
pháp đ nâng cao hiu qu hot đng tín dng ca Ngân hàng Thng mi C phn
Phng ông trong giai đon 2011– 2015
6. Cu trúc lun vn
Ngoài phn m đu và kt lun, lun vn đc trình bày gm 3 chng:
Chng 1: Tng quan v ngân hàng thng mi và hiu qu hot đng tín
dng ca ngân hàng thng mi
Chng 2: Thc trng hot đng tín dng ca Ngân hàng Thng mi C
phn Phng ông t 2007 - 2009
Chng 3: Gii pháp nhm nâng cao hiu qu hot đng tín dng ca Ngân
hàng Thng mi C phn Phng ông giai đon 2010 - 2015

6

CHNG I
TNG QUAN V NGÂN HÀNG THNGMI
& HIU QU HOT NG TÍN DNG
CA NGÂN HÀNG THNG MI
1.1 Tng quan v ngân hàng thng mi
1.1.1 Khái nim v ngân hàng thng mi
Ngân hàng thng mi (NHTM) đã có lch s hình thành, tn ti và phát
trin hàng trm nm và gn lin vi s phát trin ca kinh t hàng hoá t trình đ
thp đn trình đ ngày càng cao. S phát trin ca h thng NHTM đã có tác đng
rt ln và quan trng đn quá trình phát trin ca nn kinh t hàng hoá. Trong vai
trò là tác nhân to lp và cung ng vn cho nn kinh t, đng thi cung cp mi
dch v liên quan, ngân hàng thng mi tr thành nhng đnh ch tài chính đc
bit quan trng và không th thiu đc đ phát trin nn kinh t.
Theo t đin kinh t tài chính ca Vit Nam, Ngân hàng thng mi là loi hình
ngân hàng trc tip giao dch vi các Công ty, Xí nghip, t chc kinh t, c quan
đoàn th và các cá nhân bng vic nhn tin gi, tin tit kim, s dng s vn huy
đng đc đ cho vay và cung cp các dch v ngân hàng cho các đi tng khách
hàng trong nn kinh t.
Theo khon 2, điu 4 ca Lut các T chc Tín dng ( Lut s 47/2010/QH12) ban
hành ngày 16/6/2010 và có hiu lc vào ngày 01/1/2011. Ngân hàng đc đnh
ngha nh sau :

“ Ngân hàng là loi hình t chc tín dng có th đc thc hin tt c các hot
đng tín dng ngân hàng. Theo tính cht và mc tiêu hot đng tín dng, các loi
hình ngân hàng bao gm: Ngân hàng thng mi, ngân hàng chính sách, ngân
hàng hp tác xã “
Theo khon 3, điu 4 ca Lut các T chc Tín dng ( Lut s 47/2010/QH12) nói
trên, Ngân hàng thng mi đc đnh ngha nh sau :
7

“ Ngân hàng thng mi là loi hình ngân hàng đc thc hin tt c các hot
đng tín dng ngân hàng và các hot đng tín dng khác theo quy đnh ca Lut
này “.
Nh vy, có th nói rng Ngân hàng thng mi là loi hình t chc Tín dng
ch yu trong nn kinh t. Ngân hàng thng mi đã và là nh ch tài chính
trung gian quan trng vào loi bc nht trong nn kinh t th trng. Nh h thng
đnh ch tài chính trung gian này mà các ngun tin nhàn ri nm ri rác trong xã
hi s đc huy đng, tp trung li đng thi s dng s vn đó đ cp tín dng cho
các t chc kinh t, cá nhân đ phát trin kinh t xã hi.
1.1.2 Chc nng ca ngân hàng thng mi
1.1.2.1 Chc nng trung gian tín dng
Trung gian tín dng là chc nng quan trng và c bn nht ca NHTM. Vi
chc nng này, NHTM đóng vai là ngi trung gian đng ra tp trung, huy đng
các ngun vn tin t tm thi nhàn ri trong nn kinh t (bao gm tin tit kim
ca các tng lp dân c, vn bng tin ca các đn v, t chc kinh t, …) bin nó
thành ngun vn tín dng đ cho vay (cp tín dng) đáp ng các nhu cu vn kinh
doanh và vn đu t cho các ngành kinh t và nhu cu vn tiêu dùng ca xã hi.
Chc nng trung gian tín dng đc minh ha qua s đ sau đây:

1.1.2.2 Chc nng trung gian thanh toán
NHTM đng ra làm trung gian thanh toán đ thc hin các khon giao dch
thanh toán gia các khách hàng, gia ngi mua, ngi bán…đ hoàn tt các quan
h kinh t thng mi gia h vi nhau, là ni dung thuc chc nng trung gian
thanh toán ca NHTM.
Công ty
Xí nghip
T chc kinh t
Cá nhân
Ngân
hàng
thng
mi
Thu nhn Cp
Công ty
Xí nghip
Tin gi, tit kim
T chc kinh t
H gia đình
Cá nhân
Phát hành k phiu,
tín
Trái phiu dng
8

Chc nng trung gian thanh toán đc th hin qua s đ sau:

Ngi tr
Ng
(Công ty,
chc kinh t
nhân)
 tin
i mua
XN, t
,cá
Ngi th
hng
Ngi bán
(Công ty, XN,t
chc kinh t, cá
nhân)
Ngân
hàng
thng
mi
Lnh
tr tin
qua tài khon
Giy
báo
có
1.1.2.3 Chc nng cung ng các dch v tài chính ngân hàng khác
Hin nay, các NHTM cung ng dch v ngân hàng va đa dng va tin li,

đáp ng đy đ nhu cu ca khách hàng. Các dch v này cng đã mang đn cho
NHTM nhng khon thu nhp không nh nh: Dch v ngân qu và chuyn tin
nhanh quc ni; Dch v kiu hi và chuyn tin nhanh quc t; Dch v y thác
(bo qun, thu h, chi h…mua bán h…); Dch v môi gii (chng khoán, tin t);
Dch v t vn đu t; cung cp thông tin; Dch v cho thuê két st; Dch v ngân
hàng đin t (E-Banking).
1.1.3 Các mt hot đng ca ngân hàng thng mi
1.1.3.1 Hot đng huy đng vn
Nghip v ngun vn nói chung và hot đng huy đng vn nói riêng là hot
đng tin đ, có ý ngha đi vi bn thân ngân hàng cng nh đi vi xã hi. Trong
nghip v này, NHTM đc phép s dng nhng công c và bin pháp cn thit mà
lut pháp cho phép đ huy đng các ngun tin nhàn ri trong xã hi làm ngun vn
tín dng đ cho vay đi vi nn kinh t.
Huy đng vn, đc coi là hot đng c bn, có tính cht sng còn đi vi
bt k mt NHTM nào, vì hot đng tín dng này to ra ngun vn ch yu ca các
NHTM. Theo lut pháp cho phép, các NHTM đc phép huy đng vn bng nhiu
hình thc sau đây:
+ Nhn tin gi: Nhn tin gi là hình thc huy đng vn ch yu ca các NHTM,
bao gm:
- Nhn tin gi không k hn ca các t chc.
- Nhn tin gi không k hn ca các cá nhân.
9

- Nhn tin gi có k hn (tin gi tit kim) ca các cá nhân, t chc đoàn
th xã hi.
- Nhn tin gi ca các t chc tín dng khác.
+ Phát hành giy t có giá: NHTM đc quyn phát hành giy t có giá (k phiu
ngân hàng, trái phiu ngân hàng…) đ huy đng vn có k hn và có mc đích s
dng.
+ Các hình thc huy đng vn khác nh vay vn  các NHTM khác, vay vn ti

NH Nhà nc.
Ngoài hot đng huy đng vn, đ to lp ngun vn cho hot đng tín dng, vn
t có ca NHTM có ý ngha c s, là cái gc đ thu hút tin gi, đng thi là cn c
xác đnh các t lt an toàn. Vn t có ( V ch s hu) ca NHTM gm
+ Vn điu l :
Là s vn ban đu thành lp ngân hàng đc ghi vào điu l ca ngân hàng.
- i vi NHTM QD: ây là s vn đã đc Nhà nc cp.
- i vi NHTM CP: ây là s vn đã đc các c đông đóng góp.
- i vi NHTM liên doanh: đây là s vn đã đc các bên liên doanh góp
vn theo hp đng liên doanh
Vn điu l ca ngân hàng thng mi trc ht đc dùng đ xây dng tr
s, vn phòng làm vic, mua sm tài sn, trang thit b nhm to c s vt cht đm
bo cho hot đng tín dng ca ngân hàng, s còn li đ đu t, liên doanh, cho vay
trung và dài hn.
+ Các qu ca ngân hàng:
ây là các qu bt buc và đc trích lp trong quá trình tn ti và hot
đng tín dng ca ngân hàng, các qu này đc trích lp theo t l qui đnh trên s
li nhun ròng ca ngân hàng, bao gm:
- Qu d tr b sung vn điu l: đc trích t li nhun ròng hng nm
đ b sung vn điu l. Theo quy đnh hin hành, các NHTM đc trích
5% lãi ròng hàng nm đ lp Qu D tr b sung vn điu l
10

- Qu d phòng tài chính: Qu này đ d phòng bù đp ri ro, thua l
trong hot đng tín dng ca ngân hàng. Qu này đc trích 10% lãi
ròng.
- Qu đu t phát trin nghip v.: Qu này đc s dng cho vic phát
trin k thut nghip v trong NHTM. Qu này đc trích theo t l quy
đnh t 35% - 50% lãi ròng ( i vi NHTM Nhà nc) hoc đc trích
theo t l do Hi đng Qun tr quyt đnh ( i vi NHTM c phn ,

NHTM Liên doanh, NHTM 100% vn nc ngoài)
- Qu khen thng phúc li: Qu phúc li, khen thng dùng đ khen
thng cho ngi lao đng sau mt k kinh doanh và nâng cao phúc li
tp th cho ngi lao đng.
Vn t có ca ngân hàng là yu t tài chính quan trng bc nht, nó va cho
thy qui mô ca ngân hàng va phn ánh kh nng đm bo các khon n ca ngân
hàng đi vi khách hàng.
1.1.3.2 Hot đng tín dng
Hot đng tín dng là hot đng c bn nht bên cnh và song song vi hot
đng huy đng vn. Hot đng tín dng có ý ngha ln đi vi nn kinh t xã hi, vì
thông qua hot đng tín dng này mà h thng NHTM cung cp mt khi lng
vn tín dng rt ln cho nn kinh t, nh khi lng vn này mà nn kinh t s phát
trin nhanh hn, bn vng hn.
Hot đng tín dng ca NHTM gm có:
+ Cho vay ( Cho vay trc tip-Loans):
ây là nghip v tín dng ca ngân hàng thng mi. Trong đó ngân hàng
thng mi s cho ngi đi vay vay mt s vn đ sn xut kinh doanh, đu t hoc
tiêu dùng. Khi đn hn ngi đi vay phi hoàn tr vn và tin lãi. Ngân hàng kim
soát đc ngi đi vay, kim soát đc quá trình s dng vn. Ngi đi vay có ý
thc tr n cho nên bt buc h phi quan tâm đn vic s dng làm sao có hiu qu
đ hoàn tr n vay. Trong cho vay thì mc đ ri ro rt ln, không thu hi đc vn
vay hoc tr không ht hoc không đúng hn…do ch quan hoc khách quan. Do đó
11

khi cho vay các ngân hàng cn s dng các bin pháp bo đm vn vay: th chp,
cm c …
+ Chit khu (Discount)
Ðây là nghip v cho vay gián tip, qua nghip v này, ngân hàng s cung
ng vn tín dng cho mt ch th ( Ngi xin chit khu) và mt ch th khác thc
hin vic tr n cho ngân hàng( Ngi tr tin theo chng t). Các đi tng trong

nghip v này gm hi phiu, k phiu, trái phiu và các giy n có giá khác.
+ Cho thuê tài chính (Financial leasing):
Cho thuê tài chính là loi hình tín dng trung dài hn. Trong đó các công ty cho
thuê tài chính dùng vn ca mình hoc vn do phát hành trái phiu đ mua tài sn,
thit b theo yêu cu ca ngi đi thuê và tin hành cho thuê trong mt thi gian
nht đnh. Ngi đi thuê phi tr tin thuê cho công ty cho thuê tài chính theo đnh
k. Khi kt thúc hp đng thuê ngi đi thuê đc quyn mua hoc kéo dài thêm
thi hn thuê hoc tr li thit b cho bên cho thuê.
+ Bo lãnh ngân hàng: (Bank Guarantee)
Bo lãnh là loi hình tín dng nhng không xut vn- loi hình tín dng bng ch
ký.Trong loi hình nghip v này khách hàng đc ngân hàng cp bo lãnh cho
khách hàng nh đó khách hàng s đc vay vn  ngân hàng khác hoc thc hin
hp đng kinh t đã ký kt.
+ Các hình thc khác (Others) : Cho vay tr góp, thu chi, cho vay thông qua
nghip v phát hành và thanh toán th Tín dng…
1.1.3.3 Hot đng dch v thanh toán và ngân qu
ây là hot đng quan trng và có tính đc thù ca NHTM, nh hot đng
này mà các giao dch thanh toán ca toàn b nn kinh t đc thc hin thông sut
và thun li, đng thi qua hot đng này mà góp phn làm gim lng tin mt
lu hành trong nn kinh t. Dch v thanh toán và ngân qu đc phát trin song
song va h tr hot đng huy đng vn và hot đng tín dng rt tích cc:
+ Dch v thanh toán và chuyn tin quc ni
+ Dch v thanh toán và chuyn tin quc t
12

+ Dch v thu h, chi h
+ Dch v tài khon
+ Dch v ngân qu khác
1.1.3.4 Các hot đng khác
Ngoài 3 mt hot đng nói trên, các NHTM còn đc thc hin các hot

đng khác, phù hp vi chc nng nghip v ca mình đng thi không b lut
pháp nghiêm cm. Các hot đng này bao gm:
+ Hot đng đu t :
Hot đng đu t trong điu kin kinh doanh ngân hàng hin đi, tr thành hot
đng rt đc quan tâm vì khon mc đu t có v trí quan trng th hai sau khon
mc cho vay, nó mang li khon thu nhp ln và đáng k ca ngân hàng thng
mi. Trong hot đng đu t, các ngân hàng s dùng ngun vn ca mình và ngun
vn n đnh khác đ đu t. u t ca các NHTM đc chia thành hai nhóm ln
là: đu t trc tip và đu t tài chính.
- u t trc tip: Hình thc ngân hàng b vn đu t, trc tip qun lý và th
hng kt qu đu t, theo nguyên tc li đc hng, l phi chu. Phn vn thc
hin hình thc đu t này ch đc phép là vn ca ngân hàng. Các hình thc đu t
này bao gm:
Góp vn liên doanh trong nc và nc ngoài.
Góp vn mua c phn ca các Công ty, đn v kinh t.
Góp vn mua c phn ca các T chc tín dng khác
Cp vn thành lp các công ty con nh: công ty cho thuê tài chính, công ty
chng khoán, công ty mua bán n, công ty đu t, công ty bo him…
- u t tài chính:
u t tài chính là hình thc đu t linh hot, ngi đu t d dàng thay đi
danh mc đu t cho mình theo hng có li vì vy đây là hình thc đu t thng
đc các NHTM s dng khá ph bin. u t tài chính đc thc hin bng cách:
13

u t vào trái phiu Chính ph và trái phiu ca NHTW, đu t này có h s
ri ro bng không vì vy các ngân hàng có vn kh dng ln thng đu t vào các
trái phiu Chính ph và trái phiu NHTW.
u t vào trái phiu công ty: đu t vào trái phiu công ty có lãi sut thng
cao hn, song t l ri ro ln hn trái phiu Chính ph.
Tt c hot đng đu t chng khoán đu nhm mc đích mang li thu nhp, mt

khác nh hot đng đu t mà các ri ro trong hot đng ngân hàng s đc phân
tán, mt khác đu t vào trái phiu chính ph thì mc đ ri ro s rt thp.
+ Thc hin vic mua bán chng t có giá trên th trng tin t
+ Kinh doanh ngoi hi và vàng
+ Thc hin các nghip v y thác và đi lý
+ Cung ng dch v bo qun, cm đ, cho thuê t két st.
+ Cung ng dch v t vn tài chính tin t…và các dch v khác có liên quan.
1.2 Hiu qu hot đng kinh doanh và hot đng tín dng ca ngân hàng
thng mi
Hot đng c bn ca ngân hàng thng mi là hot đng tín dng , hot đng tín
dng ch yu vì mc tiêu li nhun. Tuy nhiên, bên cnh mc tiêu li nhun, hot
đng tín dng còn góp phn thúc đy nn kinh t phát trin, to vic làm và nâng
cao đi sng cho ngi lao đng. Nh vy, khi nói đn hiu qu hot đng tín dng
ngân hàng, cn nhìn nhn di hai góc đ khác nhau:
Th nht : Hiu qu hot đng tín dng đi vi bn thân ngân hàng (Hiu qu bên
trong- hiu qu đi vi chính mình ). Thc đo đ đánh giá hiu qu bên trong ca
bn thân ngân hàng ch yu là ch tiêu cht lng tín dng, ch tiêu li nhun và t
sut li nhun.
Th hai : Hiu qu hot đng tín dng ngân hàng đi vi nn kinh t ( Hiu qu
bên ngoài- Hiu qu đi vi xã hi) Hiu qu xã hi đi vi hot đng tín dng
ngân hàng đc đánh giá qua t l tng trng kinh t, mc đ đóng góp thu cho
Ngân sách Nhà nc ca ngân hàng, và nhiu ch tiêu tng hp khác.
14

Hiu qu hot đng tín dng ngân hàng cn đc coi trng c hai mt : hiu
qu bên trong và c hiu qu bên ngoài. Coi trng hiu qu bên trong xem nh hiu
qu xã hi s ch có li trc mt cho ngân hàng. S tác đng qua li, tng h gia
li ích cc b và li ích toàn b, gia li ích ca ngân hàng và li ích ca toàn b
nn kinh t xã hi s giúp h thng ngân hàng phát trin n đnh và vng chc.
Trong phm vi bn lun vn này, tác gi ch đt vn đ v hiu qu bên

trong- hiu qu đi vi bn thân ngân hàng thng mi.
1.2.1 Hiu qu hot đng kinh doanh ca NHTM
Ngân hàng thng mi là loi hình TCTD hot đng kinh doanh trong lnh vc tin
t ngân hàng, vi mc tiêu tài chính cui cùng là li nhun. Chính vì vy, đ đánh
giá hiu qu hot đng kinh doanh ca ngân hàng thng mi, nhà qun lý s dng
ch tiêu li nhun. Ngân hàng nào có li nhun cao, t sut li nhuân ln, ngân hàng
đó hot đng kinh doanh có hiu qu.  xác đnh li nhuân, b phn k toán và
qun tr tài chính xác đnh thu nhp và chi phí trong niên đ
1.2.1.1 Thu nhp ca ngân hàng thng mi
Hot đng ca ngân hàng thng mi trong nn kinh t th trng là hot
đng kinh doanh vi mc đích là li nhun. Mun thu đc li nhun cao thì vn
đ then cht là qun lý tt các khon mc tài sn Có, nht là khon mc cho vay và
đu t, cùng các hot đng trung gian khác.
Thu nhp ca ngân hàng nu phân chia theo tính cht ca các khon thu
nhp, đc chia làm hai loi là thu nhp lãi và thu nhp phi lãi.
Nu phân chia theo ni dung kinh t, thu nhp ca ngân hàng thng mi
bao gm 6 khon mc ln, bao gm các khon thu nhp sau :
- Thu nhp t hot đng tín dng.
- Thu nhp phí t hot đng dch v.
- Thu nhp t hot đng ngoi hi.
- Thu nhp t hot đng khác.
- Thu lãi góp vn mua c phn.
- Thu nhp khác.
15

Trong các khon thu nhp nói trên, thu nhp t hot đng tín dng là thu nhp
chính, chim t trong ln nht trong tng thu nhp ca ngân hàng. Tng hiu qu
kinh doanh ngân hàng, trc ht phi tng thu nhp t hot đng tín dng và các
khon thu nhp tng t.
1.2.1.2 Chi phí ca ngân hàng

Chi phí ca ngân hàng thng mi là tp hp tt c chi phí phát sinh trong
quá trình hot đng ca ngân hàng thng mi. Nu phân loi theo tính cht ca chi
phí, chi phí ca ngân hàng cng đc chia làm hai loi: chi phí lãi và chi phí phi lãi.
Nu phân loi theo ni dung kinh t, chi phí ca ngân hàng bao gm 10 khon mc
chi nh sau :
- Chi v hot đng tín dng.
- Chi phí hot đng dch v.
- Chi phí hot đng ngoi hi.
- Chi np thu và các khon phí, l phí.
- Chi phí hot đng khác.
- Chi phí cho nhân viên.
- Chi cho hot đng qun lý và công c.
- Chi v tài sn.
- Chi phí d phòng, bo toàn và bo him tin gi ca khách hàng.
- Chi phí khác.
Tng t nh thu nhp, chi phí cho hot đng tín dng luôn chim t trng rt ln
và là chi phí ch yu trong ngân hàng thng mi. Các khon chi cho hot đng
dch v cng là khon chi khá ln trong ngân hàng thng mi. Nhng chi phí tín
dng chim t trong ln nht, vì vy mun nâng cao hiu qu hot đng kinh
doanh, phi tng bc gim chi cho hot đng tín dng.
1.2.1.3 Li nhun ca ngân hàng thng mi
Li nhun ca NHTM là chênh lch gia thu nhp và chi phí trong niên đ
k toán và bao gm : li nhun trc thu và li nhun ròng.
+ Li nhun trc thu = Tng thu nhp – Tng chi phí
16

+ Li nhun sau thu = Li nhun trc thu – Thu thu nhp doanh nghip
Trong đó thu thu nhp doanh nghip phi np vi thu sut 25 % nm
Li nhun ròng là kt qu tài chính cui cùng trong hot đng kinh doanh, nhng
đ đánh giá hiu qu này cao hay thp, ta s dng các ch tiêu sau:

+ T sut li nhun / Tài sn Có ( Return On Asset – ROA) : Ch tiêu này so sánh
gia li nhun ròng trong k so vi tng tài sn Có bình quân trong k. Ch tiêu cho
bit vi mt đng tài sn Có s to ra bao nhiêu lãi ròng.
+ T sut li nhun / Vn ch s hu ( Return On Equyty- ROE) : Ch tiêu này so
sánh gia li nhun ròng trong k so vi Vn ch s hu bình quân trong k. Ch
tiêu cho bit vi mt đng vn ch s hu s to ra bao nhiêu lãi ròng.
Ch tiêu ROA và ROE càng ln, thì hiu qu kinh doang ca ngân hàng càng cao
Li nhun thc hin trong nm là kt qu kinh doanh ca NHTM, bao gm li
nhun hot đng nghip v ( Tín dng và đu t) và li nhun các hot đng khác.
Trong đó li nhun hot đng tín dng thng chim t trng cao t 70% đn trên
85 %. Do đó, vic nâng cao hiu qu hot đng tín dng có ý ngha rt quan trng
trong hot đng ca NHTM.
1.2.2 Hiu qu hot đng tín dng ca NHTM
Hot đng tín dng ca ngân hàng thng mi gm hai mt là hot đng huy đng
vn, và hot đng cho vay. Do vy, các nhà qun tr ngân hàng cn phi đo lng
hiu qu cho tng hot đng riêng, đng thi đánh giá hiu qu chung. Hin nay,
các nhà qun tr ngân hàng chú trng đn các ch tiêu hiu qu tng hot đng tín
dng sau:
* i vi hot đng huy đng vn :
+ Ngun vn huy đng và tc đ tng trng ngun vn huy đng
+ T l Vn huy đng so vi Tng ngun vn
+ T l Vn huy đng, so vi Vn ch s hu
+ Lãi sut bình quân đu vào
* i vi hot đng tín dng ( cho vay )
+ D n tín dng và tc đ tng trng tín dng
17

+ D n / Ngun vn huy đng
+ D n / Tng tài sn
+ Lãi sut bình quân đu ra

+ Vòng quay vn tín dng
+ T l n quá hn và t l n xu
1.2.2.1 ánh giá kt qu huy đng vn và tín dng
a. Tc đ tng trng ngun vn huy đngvà các t l liên quan
Ngun vn tín dng là ngun vn ch yu đ phát trin nn kinh t, ngun
vn này đc to lp t h thng ngân hàng thng mi. Trong khi đó, t trng vn
t có ca ngân hàng thng mi thng rt thp, ch vào khong t 5% đn 10%
tng ngun vn hot đng tín dng ca ngân hàng. Hot đng tín dng ca ngân
hàng thng mi ch yu da vào ngun vn huy đng. Ngun huy đng ch yu t
các pháp nhân và th nhân trong nn kinh t. Nu ngân hàng huy đng đc nhiu
tin t nn kinh t, thì ngân hàng mi có th m rng cho vay và đu t tín dng.
Nu phân tích theo góc nhìn đó thì tc đ tng trng ngun vn huy đng cao và
hp lý, đc coi là hot đng tín dng có hiu qu. Mt ngân hàng có tc đ tng
trng ngun vn hp lý, trc ht phi là ngân hàng có uy tín đi vi công chng,
đc công chúng tin tng thì h mi gi tin vào. Mt khác đ có tc đ tng
trng ngun vn hp lý, ngân hàng đó phi có tính chuyên nghip cao và có đi
ng nhân viên tt, phi có mng li hot đng tín dng rng khp vi công tác tip
th và qung cáo tt. Tt c đu chng t hiu qu hot đng tín dng tt ca mt
ngân hàng.
Vì vy, công tác huy đng vn tin gi luôn đóng vai trò quan trng, nó nh
hng ln đn nn kinh t cng nh hiu qu hot đng tín dng ca ngành ngân
hàng.
Bên cnh ch tiêu v tng trng ngun vn huy đng, nhà qun tr s dng
con s so sánh đ đánh giá kt qu hot đng huy đng vn nh nói  trên.


18

b. Tc đ tng trng tín dng
Huy đng vn và cho vay phi đi đôi vi nhau. Huy đng đc nhiu vn

nhng không có đu ra, hoc đu ra ít thì s b thua l trong hot đng tín dng.
Chính vì vy, bên cnh ch tiêu v ngun vn huy đng, cn có ch tiêu tng trng
d n hp lý mi đánh giá đy đ và toàn din hiu qu hot đng tín dng ca
ngân hàng thng mi.
Tc đ tng trng ngun vn luôn phi tng ng vi tc đ tng trng
tín dng và ngc li. Các NHTM cn cn trng khi tc đ tng trng ca tín dng
quá cao so vi tc đ tng trng ngun vn huy đng vì nh vy s dn đn ri ro
thanh khon cho ngân hàng hoc nu tc đ tng trng tín dng thp hn tc đ
tng trng ngun vn huy đng thì NHTM cng không ti đa hóa đc li nhun
t hot đng tín dng.
1.2.2.2 Ch tiêu đánh giá cht lng và hiu qu tín dng
Cht lng tín dng là yu t sng còn, quyt đnh s tn ti và phát trin
ngân hàng. Phi tích cc, kiên quyt đ nâng cao cht lng tín dng, x lý nhanh
n xu, n tn đng đ nâng cao vòng quay vn tín dng phc v phát trin sn
xut. Coi trng kim tra, kim soát, kiên quyt x lý kp thi các sai sót, gn kim
tra vi vic chnh sa và x lý sau kim tra.
Cht lng tín dng đc đánh giá thông qua vic phân loi n ti mt thi
đim nht đnh ( theo quyt đnh 493 ca NHNN Vit Nam) và đc đo lng qua
các ch tiêu c th nh:
+ T l N quá hn = N quá hn / tng d n ≤ 5%
+ T l N xu = N xu / tng d n ≤ 3%
+ Vòng quay vn tín dng
Vòng quay vn tín dng đc tính theo công thc:
ây là ch tiêu phn ánh s vòng chu chuyn ca vn vay trong mt thi gian
nht đnh (thng là 1 nm). Ch tiêu này càng tng thì tính t chc, qun lý tín
Doanh s thu n trong k
Vòng quay vn tín dng =
D n bình quân trong k

19

dng càng tt, cht lng cho vay càng cao. Tuy nhiên, ch tiêu này ch phn ánh
mt cách tng đi, vì nu mt NHTM cho vay đi vi các DN sn xut chim t
trng ln d n, thì ch tiêu này thp hn NHTM khác cho vay các DN thng mi.
Nh vy, không vì th mà cht lng cho vay ca NHTM này kém hn vì k hn
cho vay các hot đng tín dng và đu t ca các doanh nghip khác nhau thuc
các ngành khác nhau s khác nhau. T thc t trên, đ phn ánh tng đi chính xác
v cht lng tín dng thì các tiêu thc tính toán phi thng nht, vòng quay tín
dng phi tính toán cho tng loi vay, thi hn vay và tng đi tng vay c th.
Cht lng tín dng là yu t sng còn, quyt đnh s tn ti và phát trin
ngân hàng. Phi tích cc, kiên quyt đ nâng cao cht lng tín dng, x lý nhanh
n xu, n tn đng đ nâng cao vòng quay vn tín dng phc v phát trin sn
xut. Coi trng kim tra, kim soát, kiên quyt x lý kp thi các sai sót, gn kim
tra vi vic chnh sa và x lý sau kim tra.
Li nhun t hot đng tín dng ca NHTM, các NHTM truyn thng ch
yu tp trung vào hot đng tín dng, chim t 70% - 85% tng li nhun ca
NHTM. Nu t sut li nhun ca mt NHTM nào đó tng lên hàng nm, điu đó
chng t cht lng tín dng đc nâng lên. Ch tiêu này phn ánh kh nng sinh
li ca tín dng. Li nhun  đây phn ánh chênh lch gia chi phí đu vào (lãi sut
huy đng) và thu lãi đu ra. Mt khon tín dng ngn hn hay dài hn không th
xem là có cht lng cao nu nó không đem li li nhun cho ngân hàng. Ch tiêu
này cao chng t các khon cho vay ca ngân hàng sinh li và ngc li ch tiêu
này thp chng t các khon vay không sinh li, đng ngha vi cht lng tín dng
cha tt. ánh giá cht lng khon tín dng trên c s cn c vào li nhun thu
đc ca các NHTM, đây cng là ch tiêu tng đi vì nó ph thuc vào nhiu yu
t nh: chính sách lãi sut, chính sách khách hàng… Thông thng trong hot đng
tín dng ngân hàng, nu cht lng tín dng NHTM tt, t l n xu thp thì li
nhun t hot đng tín dng s cao hn khi cùng mt mc d n so vi các ngân
hàng khác.
+ T l thu nhp lãi cn biên