B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TPHCM
TRN KIM NGC TRÂM
GII PHÁP PHÁT TRIN DCH V NGÂN HÀNG
TI NGÂN HÀNG THNG MI C PHN
PHÁT TRIN NHÀ THÀNH PH H CHÍ MINH
LUN VN THC S KINH T
TP H Chí Minh - Nm 2010
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
TRN KIM NGC TRÂM
GII PHÁP PHÁT TRIN DCH V NGÂN HÀNG
TI NGÂN HÀNG THNG MI C PHN
PHÁT TRIN NHÀ THÀNH PH H CHÍ MINH
CHUYÊN NGÀNH: KINH T TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
MÃ S 60.31.12
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC
PGS-TS TRN HOÀNG NGÂN
Thành Ph H Chí Minh - Nm 2010
CNG HOÀ XÃ HI CH NGHA VIT NAM
c lp – T do – Hnh phúc
BN CAM OAN
H tên hc viên : TRN KIM NGC TRÂM
Ngày sinh : 10/04/1981 Ni sinh : TP.HCM
Trúng tuyn đu vào nm : 2006
Là tác gi ca đ tài lun vn: “Gii pháp phát trin dch v ngân hàng ti Ngân hàng
TMCP Phát Trin Nhà TP.HCM”
Giáo viên hng dn : PGS-TS. Trn Hoàng Ngân
Ngành : Kinh t tài chính – Ngân hàng Mã ngành : 60.31.12
Bo v lun vn ngày 10 tháng 03 nm 2011
Tôi cam đoan đã chnh sa ni dung lun vn thc s kinh t vi đ tài trên, theo góp ý ca
Hi đng chm lun vn thc s .
TP. H Chí Minh ngày tháng 03 nm 2011
Ch ký ngi cam đoan
Hi đng chm lun vn gm 5 thành viên :
Ch tch : PGS.TS. Hoàng c
Phn bin 1 : TS. Li Tin Dnh
Phn bin 2 : TS. Lê Phan Th Diu Tho
Th ký : TS. Lê Thành Lân
y viên : TS. Thân Th Thu Thy
CH TCH HI NG KÝ XÁC NHN HC VIÊN Ã CHNH SA NI DUNG
LUN VN
Li cm n
Tôi xin kính gi li cám n chân thành đn Ban giám hiu, các thy cô
trng i Hc Kinh T TPHCM, các t chc và cá nhân đã truyn đt kin thc,
cung cp tài liu cn thit cùng vi nhng câu tr li giúp tôi hoàn thành bài lun
vn này.
c bit tôi xin gi li cm n đn Thy Trn Hoàng Ngân: Hiu phó
Trng i hc Kinh T TPHCM.
Và tôi cng xin cm n tt c các khách hàng, gia đình và bn bè đã giúp đ
tôi trong thi gian qua.
Lun vn này chc chn không th tránh khi nhng thiu sót, tôi mong nhn
đc nhng ý kin đóng góp xây dng ca Quý thy cô và các bn.
Trân trng
Trn Kim Ngc Trâm
Lp Cao Hc Ngân hàng - Khóa 16 - Trng i Hc Kinh T TPHCM
Mc lc
LI M U 1
CHNG I – TNG QUAN V DCH V NGÂN HÀNG TI CÁC
NGÂN HÀNG THNG MI 3
1.1 Ngân hàng thng mi và dch v ngân hàng thng mi 3
1.1.1 Ngân hàng thng mi 3
1.1.2 Dch v và Dch v ngân hàng 4
1.1.3 Các nhân t nh hng đn s phát trin ca dch v ngân hàng 5
1.2 Các loi dch v ngân hàng 8
1.2.1 Các dch v ngân hàng truyn thng 8
1.2.2 Các dch v ngân hàng hin đi 12
1.3 Vai trò ca vic phát trin dch v ngân hàng. 14
1.4 Mô hình cht lng dch v Servqual 14
Kt lun chng I 18
CHNG II – THC TRNG V VIC CUNG NG DCH V TI
NGÂN HÀNG TMCP PHÁT TRIN NHÀ TP.HCM 19
2.1 S lc v Ngân hàng TMCP Phát Trin Nhà TP.HCM 19
2.1.1 Lch s hình thành và phát trin 19
2.1.2 ánh giá tình hình hot đng ca Ngân hàng TMCP Phát Trin Nhà
TP.HCM t nm 2005 đn nay 20
2.2 Gii thiu các dch v ngân hàng do Ngân hàng TMCP Phát Trin Nhà
TP.HCM cung cp 23
2.2.1 Các dch v ngân hàng truyn thng 23
2.2.1.1 Nhóm dch v ngân hàng v huy đng vn 23
2.2.1.2 Nhóm dch v ngân hàng v tín dng 26
2.2.1.3 Nhóm dch v ngân hàng v thanh toán và ngân qu 27
2.2.1.4 Nhóm dch v ngân hàng v ngoi hi 28
2.2.2 Các dch v ngân hàng hin đi 28
2.2.2.1 Dch v ngân hàng đin t (e-banking) 28
2.2.2.2 Dch v ngân hàng th 29
2.2.3 Nhn xét v dch v ngân hàng ca Ngân hàng TMCP Phát Trin
Nhà TP.HCM so vi sn phm dch v ca mt s ngân hàng khác 30
2.3 Kho sát s hài lòng ca khách hàng v dch v ngân hàng ca Ngân
hàng TMCP Phát Trin Nhà TP.HCM 34
2.3.1 Mô hình kho sát 34
2.3.2 Quy trình kho sát 35
2.3.3 Kt qu kho sát 38
2.3.3.1 Mô t mu 38
2.3.3.2 ánh giá thang đo bng h s tin cy Cronbach Alpha 42
2.3.3.3 ánh giá thang đo bng phân tích nhân t khám phá EFA 43
2.3.3.4 Tng quan và hi quy bi 45
2.3.4 Hn ch ca kho sát 49
2.4 Nhng thun li và khó khn trong vic cung ng dch v ngân hàng ca
Ngân hàng TMCP Phát Trin Nhà TP.HCM 49
2.4.1 Thun li 49
2.4.2 Khó khn 50
Kt lun Chng II 52
CHNG III – GII PHÁP PHÁT TRIN DCH V NGÂN HÀNG TI
NGÂN HÀNG TMCP PHÁT TRIN NHÀ TP.HCM 53
3.1 Mc tiêu, đnh hng phát trin Ngân hàng TMCP Phát Trin Nhà
TP.HCM giai đon 2010 – 2015 53
3.2 C hi và thách thc đi vi ngân hàng TMCP Phát Trin Nhà TP.HCM
trong giai đon hin nay 53
3.2.1 C hi 53
3.2.2 Thách thc 54
3.3 Gii phát phát trin sn phm dch v ngân hàng ca Ngân hàng Thng
mi c phn Phát Trin Nhà TP.HCM 55
3.3.1 Gii pháp v tài chính 55
3.3.2 Gii pháp v nhân lc 56
3.3.3 Gii pháp v thng hiu 58
3.3.4 Gii pháp v nâng cao s hài lòng ca khách hàng 59
3.3.5 Gii pháp v phát trin dch v ngân hàng mi 61
3.3.5.1 i vi các dch v ngân hàng hin có 61
3.3.5.2 Phát trin dch v ngân hàng mi 61
3.3.6 Gii pháp v công ngh tin hc 65
3.3.7 Gii pháp v marketing 65
Kt lun chng III 68
KT LUN 69
TÀI LIU THAM KHO 70
PH LC 71
DANH MC CÁC CH VIT TT
1. ABBank: Ngân hàng Thng mi c phn An Bình
2. ACB: Ngân hàng Thng mi c phn Á Châu
3. ANZ: Ngân hàng mt thành viên ANZ (Vit Nam)
4. ATM (Automatic Teller Machine): Máy rút tin t đng
5. BIDV: Ngân hàng u T và Phát Trin Vit Nam
6. DongaBank: Ngân hàng Thng mi c phn ông Á
7. VT: n v tính
8. Eximbank: Ngân hàng Thng mi c phn Xut Nhp Khu Vit Nam
9. Giadinhbank: Ngân hàng Thng mi c phn Gia nh
10. HDBank: Ngân hàng Thng mi c phn Phát Trin Nhà Thành ph H
Chí Minh
11. HSBC: Ngân hàng mt thành viên HSBC (Vit Nam)
12. NHNN: Ngân hàng Nhà Nc
13. OCB: Ngân hàng Thng mi c phn Phng ông
14. POS (Point of sale terminal, Veriphone): Máy cp phép t đng
15. Sacombank: Ngân hàng Thng mi c phn Sài Gòn Thng Tín
16. Southernbank: Ngân hàng Thng mi c phn Phng Nam
17. TMCP: Thng mi c phn
18. TP.HCM: Thành ph H Chí Minh
19. Vietcombank: Ngân hàng Thng mi c phn Ngoi Thng Vit Nam.
DANH MC HÌNH V, BIU VÀ BNG BIU
HÌNH V, BIU
Hình 2.1: Biu đ tình hình huy đng vn ca HDBank
Hình 2.2: Biu đ tình hình cho vay ca HDBank
BNG BIU
Bng 2.1: Bng tc đ tng trng vn điu l ca HDBank.
Bng 2.2: Kt qu hot đng kinh doanh ca HDBank
Bng 2.3: Danh mc mt s sn phm dch v ngân hàng HSBC, ANZ,
Sacombank và HDBank
Bng 2.4: Tng hp các thang đo đc mã hóa.
Bng 2.5: Thng kê mô t mu
Bng 2.6: Thng kê mô t các yu t đánh giá mc đ hài lòng
Bng 2.7: H s Cronbach Alpha ca các thành phn thang đo
Bng 2.8: Kt qu phân tích nhân t khám phá thang đo ln 2
Bng 2.9: Kt qu phân tích nhân t khám phá thang đo mc đ hài lòng
Bng 2.10: Ma trn tng quan gia các bin quan sát và hi quy bi.
1
LI M U
1. Lý do chn đ tài:
Trong bi cnh hi nhp kinh t, đ tn ti và phát trin buc các ngân hàng
thng mi phi cnh tranh rt gay gt, đc bit cuc cnh tranh càng quyt lit hn
khi có s tham gia ca các Ngân hàng nc ngoài. Bn thân các ngân hàng thng
mi luôn c gng khng đnh và nâng cao v trí ca mình trong h thng ngân hàng
Vit Nam và h thng ngân hàng quc t. C th, các ngân hàng thng mi không
ngng cng c ni lc, tng quy mô v vn, mng li hot đng, hin đi hóa
công ngh thông tin, đa ra th trng nhiu sn phm đa dng, linh hot, hp dn
vi hàng lot các chng trình khuyn mãi….
Xác đnh rõ nhng thun li cng nh nhng khó khn đang có, Ngân hàng
TMCP Phát Trin Nhà TP.HCM đã và đang có nhng gii pháp nâng cao nng lc
cnh tranh ca mình. Nm 2009 là nm đánh du Ngân hàng TMCP Phát Trin Nhà
TP.HCM có nhng thành công đáng k v xây dng thng hiu, phát trin mng
li, sáng to, thit k các dch v ngân hàng. Tuy nhiên, các dch v ngân hàng ti
Ngân hàng TMCP Phát Trin Nhà TP.HCM hin còn khá nhiu hn ch so vi các
ngân hàng thng mi khác.
Vi mong mun tip tc nghiên cu đ đy mnh hn na các dch v ngân
hàng, góp phn giúp Ngân hàng TMCP Phát Trin Nhà TP.HCM nâng cao nng lc
cnh tranh, tôi đã chn đ tài “Gii pháp phát trin dch v ngân hàng ti Ngân hàng
TMCP Phát Trin Nhà TP.HCM” làm lun vn tt nghip ca mình.
2. Mc tiêu nghiên cu:
Da vào c s lý lun v phát trin dch v ngân hàng thng mi, vào thc
trng phát trin dch v ngân hàng và qua kho sát s hài lòng ca khách hàng đi
vi dch v ngân hàng ca Ngân hàng TMCP Phát Trin Nhà TP.HCM, đ tài s
phân tích v th ca Ngân hàng TMCP Phát Trin Nhà TP.HCM trong h thng
ngân hàng, thun li và khó khn ca Ngân hàng TMCP Phát Trin Nhà TP.HCM
đ t đó đa ra gii pháp phát trin dch v ngân hàng ca Ngân hàng TMCP Phát
Trin Nhà TP.HCM.
2
3. Phng pháp nghiên cu:
Phng pháp nghiên cu da trên c s phng pháp lun ca ch ngha duy
vt bin chng và ch ngha duy vt lch s, đng thi còn có phng pháp kho
sát, thng kê, so sánh, phân tích và thu thp t liu đ đa ra kt lun.
4. Ý ngha thc tin ca đ tài:
tài đánh giá thc trng phát trin dch v ngân hàng TMCP Phát Trin
Nhà TP.HCM, đng thi nghiên cu xác đnh các yu t tác đng đn mc đ hài
lòng ca khách hàng, đánh giá mt cách khách quan nhu cu khách hàng cng nh
cht lng dch v ngân hàng. T đó, ngân hàng s có nhng ci thin thích hp
nhm hoàn thin và phát trin dch v ngân hàng, nâng cao hiu qu hot đng ca
ngân hàng.
5. Gii thiu kt cu ca lun vn:
Ngoài phn m đu, kt lun, danh mc tài liu tham kho, danh mc các t
vit tt, ni dung ca lun vn gm 3 chng:
¬ Chng I: Tng quan v dch v ngân hàng Thng mi
¬ Chng II: Thc trng v vic cung ng dch v ngân hàng ti Ngân
hàng Thng mi c phn Phát Trin Nhà TP.HCM
¬ Chng III: Gii pháp phát trin dch v ngân hàng ti Ngân hàng
Thng mi c phn Phát Trin Nhà TP.HCM
3
CHNG I – TNG QUAN V DCH V NGÂN HÀNG TI CÁC NGÂN
HÀNG THNG MI
1.1 Ngân hàng thng mi và dch v ngân hàng
1.1.1 Ngân hàng thng mi
Hin nay có mt s khái nim v Ngân hàng thng mi nh sau:
- Theo Khon 3 điu 1 Lut sa đi, b sung mt s điu ca Lut các T
chc Tín dng (Lut s 20/2004/QH11 có hiu lc thi hành t ngày 01/10/2004)
quy đnh: “Ngân hàng là loi hình t chc tín dng đc thc hin toàn b hot
đng ngân hàng và các hot đng kinh doanh khác có liên quan. Theo tính cht và
mc tiêu hot đng, các loi hình ngân hàng gm ngân hàng thng mi, ngân hàng
phát trin, ngân hàng đu t, ngân hàng chính sách, ngân hàng hp tác và các loi
hình ngân hàng khác”. Trong đó, hot đng ngân hàng theo Lut này quy đnh là
“hot đng kinh doanh tin t và dch v ngân hàng vi ni dung thng xuyên là
nhn tin gi, s dng s tin này đ cp tín dng và cung ng các dch v thanh
toán”.
- Theo iu 5 Ngh đnh v t chc và hot đng ca Ngân hàng thng
mi (Ngh đnh s 59/2009/N-CP có hiu lc thi hành t ngày 15/9/2009) quy
đnh: “Ngân hàng thng mi là ngân hàng đc thc hin toàn b hot đng ngân
hàng và các hot đng kinh doanh khác có liên quan vì mc tiêu li nhun theo quy
đnh ca Lut các T chc tín dng và các quy đnh khác ca pháp lut”.
Các loi hình ngân hàng thng mi bao gm:
- Ngân hàng thng mi Nhà nc: là ngân hàng thng mi trong đó
Nhà nc s hu trên 50% vn điu l. Ngân hàng thng mi Nhà nc bao gm
ngân hàng thng mi do Nhà nc s hu 100% vn điu l và ngân hàng thng
mi c phn do Nhà nc s hu trên 50% vn điu l.
- Ngân hàng thng mi c phn: là ngân hàng thng mi đc t chc
di hình thc công ty c phn.
- Ngân hàng thng mi 100% vn nc ngoài là ngân hàng thng mi
đc thành lp ti Vit Nam vi 100% vn điu l thuc s hu nc ngoài; trong
4
đó phi có mt ngân hàng nc ngoài s hu trên 50% vn điu l (ngân hàng m).
Ngân hàng thng mi 100% vn nc ngoài đc thành lp di hình thc công
ty trách nhim hu hn mt thành viên hoc t hai thành viên tr lên, là pháp nhân
Vit Nam, có tr s chính ti Vit Nam.
- Ngân hàng thng mi liên doanh là ngân hàng thng mi đc thành
lp ti Vit Nam, bng vn góp ca Bên Vit Nam (gm mt hoc nhiu ngân hàng
Vit Nam) và Bên nc ngoài (gm mt hoc nhiu ngân hàng nc ngoài) trên c
s hp đng liên doanh. Ngân hàng thng mi liên doanh đc thành lp di
hình thc công ty trách nhim hu hn t hai thành viên tr lên, là pháp nhân Vit
Nam, có tr s chính ti Vit Nam.
Ti Vit Nam, t khi ban hành Pháp Lnh Ngân Hàng Nhà Nc và Pháp
lnh v các T chc tín dng, ngành ngân hàng Vit Nam đã có s tng trng
nhanh chóng c v s lng và quy mô.
1.1.2 Dch v và Dch v ngân hàng
hiu v dch v, có nhiu các v các tip cn bn cht ca dch v nh
sau:
- Dch v là các hot đng, s c gng hay vic hoàn tt do mt bên thc
hin đ cung cp cho mt bên khác. Vic c gng hay hoàn tt thng là không th
s, thy đc. Bn thân các nhân t “đu vào”, “đu ra” ca dch v cng không s,
thy đc, do đó, vic cung ng dch v không đa đn mt s chim hu nào c.
- Dch v là các hot đng kinh t, sáng to ra giá tr và cung cp các li
ích cho khách hàng vào mt thi đim và không gian c th.
Hin nay có nhiu khái nim v dch v, nhng khái nim ca Philip Kotler
là tng đi phù hp nht. Theo đó, dch v là bt k bin pháp hay li ích nào mà
mt bên có th cung cp cho bên kia, và ch yu là không th s thy đc, và
không dn đn mt s chim hu mt cái gì đó. Vic thc hin dch v có th có và
có th không liên quan đên hàng hóa di dng vt cht ca nó.
Dch v có bn đc đim c bn:
5
- Tính không s thy đc: tính cht này xut phát t bn cht ca dch v.
Dch v không th cm nhn đc trc khi mua. Quyt đnh ca ngi mua dch
v thng ch quan hn là khách quan.
- Tính không th tách ri ngun gc: dch v không th tách ri khi ngun
gc ca nó. Mt sn phm hàng hóa đc sn xut, bán và cui cùng là tiêu th.
Trong khi đó, vic hoàn tt và tiêu th dch v gn nh din ra cùng lúc vi nhau.
- Tính không n đnh v cht lng: nói lên s khác nhau, dù là tim n,
gia hai dch v ni tip nhau. Cht lng dch v thay đi tùy theo ngi cung
ng, cng nh thi gian và đa đim cung ng.
-
Tính không lu gi đc: xut phát t bn cht không th “tn kho” hay
“lu gi" đc ca dch v.
V dch v ngân hàng, hin nay cha có đnh ngha c th nào v dch v
ngân hàng. Có quan nim cho rng dch v ngân hàng không thuc phm vi kinh
doanh tin t và các hot đng nghip v theo chc nng ca mt trung gian tài
chính (cho vay, huy đng tin gi ) ch nhng hot đng không thuc ni dung
nói trên mi gi là dch v ngân hàng. Nhng hin nay có mt quan nim khác v
dch v ngân hàng đc s dng ph bin hn cho rng tt c các hot đng nghip
v ca mt ngân hàng thng mi đu đc coi là hot đng dch v. Quan nim
này phù hp vi thông l quc t, phù hp vi cách phân loi các phân ngành dch
v trong d tho Hip đnh WTO mà Vit Nam cam kt, đàm phán trong quá tình
gia nhp, phù hp vi ni dung Hip đnh thng mi Vit – M.
1.1.3 Các nhân t nh hng đn s phát trin ca dch v ngân hàng
Trong lnh vc dch v ngân hàng, có th xét đn mt s nhân t nh hng
đn vic phát trin dch v ngân hàng nh sau:
- Nng lc tài chính: Nng lc tài chính mang đn quyt đnh đi vi quy
mô hot đng ca ngân hàng, chi phí cho đu t c s vt cht, công ngh hin
đi… Ngun vn càng ln càng to nim tin cho công chúng, tng kh nng thu hút
vn cho ngân hàng, tng c hi đu t ln cho công ngh hin đi phc v cho vic
đa dng và phát trin các dch v ngân hàng.
6
- Nhu cu ca khách hàng: Nhu cu ca con ngi là vô tn. Vic phân
tích các nhân t nh hng đn s thay đi nhu cu, đn s thay đi ca dch v
ngân hàng có vai trò quan trng trong thành công hay tht bi ca chin lc sn
phm. Khách hàng ca lnh vc dch v ngân hàng thng có các nhu cu v thu
nhp, nhu cu tài tr, nhu cu qun lý ri ro, nhu cu thanh toán, chuyn dch tin
t, nhu cu t vn và nhu cu thông tin.
Nhu cu luôn thay đi theo thi gian và không gian, theo nhng điu kin,
nhân t khác nhau. Nhu cu ca khách hàng cá nhân b nh hng bi yu t tâm
lý, li sng, trình đ dân trí, phong tc tp quán… Nhu cu ca khách hàng doanh
nghip b nh hng bi chin lc kinh doanh, s tác đng ca các yu t trong
môi trng vi mô và v mô. Do đó, bên cnh vic nhn bit các nhu cu hin ti,
ngân hàng còn phi bit d đoán các nhu cu tng lai ca khách hàng, đ có th
đa ra nhng sn phm mi phù hp vi s thay đi ca nhu cu khách hàng.
- S phát trin ca công ngh ngân hàng: S phát trin ca công ngh
thông tin trong nhng nm gn đây đã làm thay đi cn bn các dch v truyn
thng ca ngân hàng. iu này th hin qua vic t đng hóa trong thanh toán, các
dch v ngân hàng đin t, vic s dng các máy ATM, máy POS… Công ngh
thông tin giúp ngân hàng phát kin ra ngày càng nhiu sn phm mi đ đáp ng
nhu cu ngày càng gia tng ca khách hàng.
- Trình đ qun lý và cht lng ngun nhân lc: Trong xu th phát trin
và cnh tranh nh hin nay, nu nh công ngh đc xem là yu t quan trng tác
đng đn s hoàn thin và phát trin ca dch v ngân hàng chính là nng lc qun
tr điu hành và cht lng ngun nhân lc. Nhân t con ngi đc xem là ngun
lc thit yu đi vi mi ngân hàng. Cht lng dch v ngân hàng cao hay thp
ph thuc nhiu vào kh nng phc v ca nhân viên ngân hàng. đáp ng nhu
cu ca khách hàng nhanh chóng và chính xác, đi ng nhân viên phi đc đào to
bài bn, nm vng quy trình nghip v, bit làm ch công ngh và tác phong phc
v chuyên nghip.
7
- Áp lc cnh tranh: Trong mt môi trng đy cnh tranh nh hin nay,
các ngân hàng và ngay c các t chc tài chính phi ngân hàng ngày càng đa ra
nhiu sn phm mi đ m rng th phn, gia tng thu nhp. Vic theo dõi sát sao
các chin lc sn phm ca các đi th cnh tranh s là c s giúp ngân hàng thu
hiu các sn phm hin ti trên th trng, c s đ phát kin các sn phm mi có
tính cnh tranh cao hn
- Chính sách ca chính ph: Ngân hàng là mt ngành kinh doanh đc bit
quan trng, là huyt mch ca nn kinh t quc gia. Do đó, ngân hàng luôn là đi
tng qun lý đc bit ca bt k chính ph nào. Chính ph qun lý thông qua h
thng pháp lut, các chính sách. Mt s thay đi v chính sách s có nhng tác
đng nht đnh đn hot đng ca các ngân hàng, cng nh các danh mc dch v
ngân hàng ca h.
- Giá c dch v ngân hàng: Giá c ca dch v ngân hàng là s tin mà
khách hàng hay chính ngân hàng phi tr, hoc đ đc quyn s dng mt s tin
nht đnh trong mt thi gian và vi nhng điu kin tha thun, hoc s dng các
tin ích, dch v do ngân hàng cung cp. Giá c ca dch v ngân hàng đc th
hin qua các hình thc:
X Lãi: là s tin mà khách hàng hay ngân hàng phi tr, hoc đ đc
quyn s dng mt s tin nht đnh trong mt thi gian và vi nhng điu kin
tha thun. Lãi do ngân hàng tr gi là lãi tin gi và lãi do khách hàng tr gi là lãi
tin vay.
X Phí: là s tin mà khách hàng tr cho ngân hàng khi s dng dch v
do ngân hàng cung cp.
X Hoa hng: là s tin mà khách hàng phi tr cho ngân hàng, vi t
cách là ngi môi gii, cho các dch v môi gii nh môi gii chng khoán…
- Hot đng marketing và chm sóc khách hàng: Hot đng marketing và
chm sóc khách hàng tt s giúp ngân hàng qung bá hình nh ngân hàng, gii thiu
các dch v ngân hàng đn vi khách hàng hiu qu nht, mang li s hài lòng cao
8
ni khách hàng v dch v ngân hàng do ngân hàng mình cung cp. ây cng là
mt trong nhng yu t quan trng trong phát trin dch v ngân hàng.
1.2 Các loi dch v ngân hàng
1.2.1 Các dch v ngân hàng truyn thng:
¬ Nhóm dch v ngân hàng v huy đng vn:
Vn huy đng là ngun vn ch yu ca Ngân hàng thng mi, thc cht là
tài sn bng tin ca các s hu ch mà ngân hàng tm thi qun lý và s dng,
nhng vi ngha v hoàn tr kp thi, đy đ khi khách hàng yêu cu. Ngân hàng
đc huy đng vn ca t chc, cá nhân theo nguyên tc có hoàn tr đy đ tin
gc, lãi cho ngi gi tin theo tha thun di các hình thc:
- Tin gi không k hn: là loi tin gi mà khách hàng có th gi vào và
rút ra bt c lúc nào. Tin gi không k hn gm tin gi thanh toán và tit kim
không k hn. Mc đích loi tin gi này nhm phc v nhu cu giao dch thanh
toán nh chuyn tin, chi tr tin hàng hóa, dch v, tr lng qua tài khon, rút tin
mt t máy ATM… Do tính không n đnh nên lãi sut ca loi tin gi này khá
thp. Ngân hàng thng dùng mt phn ngun vn này đ cho vay ngn hn.
- Tin gi có k hn: là loi tin gi mà khách hàng ch có th rút tin
vào ngày đáo hn. Tin gi có k hn gm tin gi đnh k ca doanh nghip và tit
kim có k hn. Mc đích loi tin gi này nhm giúp khách hàng tn dng đc
tin nhàn ri gi trong mt khong thi gian nht đnh vi lãi sut cao. Do tính n
đnh hn nên lãi sut tin gi có k hn khá cao hn tin gi không k hn. Ngân
hàng có th s dng ngun vn này đ cho vay trung, dài hn.
Khi huy đng tin gi, ngân hàng phi duy trì d tr bt buc, d tr đm
bo thanh khon, phn còn li có th s dng đ cho vay. Vic huy đng vn vi
mc lãi sut hp lý có ý ngha quan trng trong đánh giá tính hiu qu hot đng
ngân hàng. Ngoài ra, vic thu hút tin gi giao dch và tin gi tit kim t doanh
nghip và cá nhân là mt thc đo quan trng v s chp nhn ca công chúng đi
vi ngân hàng.
9
Mc đích ca vic huy đng tin gi nhm đm bo an toàn cho hot đng
kinh doanh và đm bo kh nng chi tr ca ngân hàng. Thông qua đó Ngân hàng
Nhà nc có th kim soát hiu qu, hn ch ri ro trong hot đng kinh doanh ca
ngân hàng. ng thi, ngi có tin nhàn ri đc t do la chn hình thc gi
thích hp tùy thuc vào mc đích và kh nng ngun vn ca mình.
- Dch v phát hành giy t có giá: T chc tín dng đc phát hành
chng ch tin gi, trái phiu và giy t có giá khác đ huy đng vn ca t chc, cá
nhân trong nc và ngoài nc theo quy đnh ca Ngân hàng Nhà nc.
Ngi mua giy t có giá ca ngân hàng ch đc hoàn vn vào ngày đáo
hn nên ngun vn này có tính n đnh cao, do đó lãi sut khách hàng đc hng
cng khá cao.
- Các hình thc nhn tin gi khác
¬ Nhóm dch v ngân hàng v tín dng
Ngân hàng đc cp tín dng di hình thc tha thun đ t chc, cá nhân
s dng mt khon tin hoc cam kt cho phép s dng mt khon tin theo nguyên
tc có hoàn tr. Theo Lut các T chc tín dng nm 1997, T chc tín dng đc
cp tín dng cho t chc, cá nhân di các hình thc cho vay, chit khu thng
phiu và giy t có giá khác, bo lãnh, cho thuê tài chính và các hình thc khác theo
quy đnh ca Ngân hàng Nhà nc.
- Dch v cho vay: T chc tín dng cho các t chc, cá nhân vay ngn
hn nhm đáp ng nhu cu vn cho sn xut, kinh doanh, dch v, đi sng; vay
trung, dài hn nhm thc hin các d án đu t phát trin sn xut, kinh doanh, dch
v, đi sng.
Khi cho vay, Ngân hàng phi tuân th các nguyên tc, quy ch pháp lý v
cho vay. Do hot đng cho vay n cha nhiu ri ro tín dng nên ngân hàng đc
quyn yêu cu khách hàng vay cung cp tài sn đm bo đ th chp, cm c, bo
lãnh… khon vay. ng thi ngân hàng đc quyn kim tra, giám sát quá trình s
dng vn vay ca khách hàng.
10
- Dch v chit khu thng phiu và các giy t có giá khác: là vic
ngân hàng mua các thng phiu, giy t có giá khác cha đn hn thanh toán theo
yêu cu ca khách hàng bng cách khu tr ngay mt s tin nht đnh. ây là
nghip v cho vay gián tip có đm bo bng chng t có giá nên ri ro tín dng
thp.
- Dch v bo lãnh: Ngân hàng đc bo lãnh bng uy tín và kh nng
ca mình đi vi khách hàng. Các hình thc bo lãnh bao gm: bo lãnh vay, bo
lãnh thanh toán, bo lãnh thc hin hp đng, bo lãnh d thu và các hình thc bo
lãnh ngân hàng khác cho các t chc, cá nhân. Dch v bo lãnh giúp khách hàng
ca ngân hàng tng đ tin cy vi đi tác ca h hn trong kinh doanh.
- Dch v cho thuê tài chính: Ngân hàng cung cp dch v cho thuê tài
chính đi vi các t chc, cá nhân thông qua công ty cho thuê tài chính ca mình.
ây là hot đng tín dng trung và dài hn trên c s hp đng cho thuê tài sn
gia bên cho thuê và khách hàng thuê. Bên cho thuê s s hu tài sn thuê. Khi kt
thúc hp đng, bên thuê đc quyn la chn mua tài sn thuê hoc tip tc thuê
theo tha thun trong hp đng cho thuê.
¬ Nhóm dch v ngân hàng v thanh toán và ngân qu
- Dch v v thanh toán qua tài khon: là vic cung ng phng tin
thanh toán, thc hin dch v thanh toán séc, lnh chi, y nhim chi, nh thu, y
nhim thu, th ngân hàng, th tín dng và các dch v thanh toán khác cho khách
hàng thông qua tài khon ca khách hàng.
- Dch v v ngân qu: Ngân hàng cung cp dch v thu và chi tin mt
cho khách hàng nhm phc v nhu cu gi và rút tit kim, tài khon thanh toán, tr
n vay, chuyn tr tin hàng, thu đi ngoi t…
Thu t dch v thanh toán và ngân qu cng là mt khon thu đáng k trong
thu dch v ca ngân hàng. Các ngân hàng cung cp dch v này tt có th thu hút
đc khách hàng nhiu hn, góp phn tng s d huy đng có lãi sut thp ch yu
t tài khon thanh toán.
¬ Nhóm dch v ngân hàng v ngoi hi:
11
Sau khi đc Ngân hàng Nhà nc chp thun bng vn bn, NHTM đc
kinh doanh, cung ng dch v cho khách hàng trong và ngoài nc các dch v:
ngoi hi; phái sinh v t giá, lãi sut, ngoi hi, tin t và tài sn tài chính
khác.Các dch v ngân hàng v ngoi hi gm:
- Dch v mua bán ngoi t giao ngay (Spot): là dch v trong đó hai bên
thc hin mua, bán mt lng ngoi t theo t giá giao ngay ti thi đim giao dch
và kt thúc thanh toán trong vòng hai ngày làm vic tip theo.
- Dch v mua bán ngoi t có k hn (Forward): là dch v trong đó hai
bên thc hin mua, bán mt lng ngoi t theo mt mc t giá xác đnh và vic
thanh toán s đc thc hin vào thi đim xác đnh trong tng lai.
- Dch v hoán đi ngoi t: là dch v trong đó thc hin đng thi mua
và bán cùng mt lng ngoi t (ch có hai đng tin đc s dng trong giao dch),
k hn thanh toán ca hai giao dch là khác nhau và t giá ca hai giao dch đc
xác đnh ti thi đim ký kt hp đng.
- Dch v quyn chn mua bán ngoi t: là dch v trong đó cho phép bên
mua quyn có quyn đc mua hoc bán mt s ngoi t xác đnh vi mt mc t
giá và thi hn thc hin đc n đnh trc. Ngi mua quyn phi tr cho ngi
bán quyn mt khon phí và h có quyn thc hin hoc không thc hin quyn ca
mình. Ngi bán quyn có ngha v thc hin quyn nu ngi mua quyn mun.
¬ Nhóm dch v ngân hàng khác:
- Dch v qun lý tin mt, t vn ngân hàng, tài chính; các dch v qun
lý, bo qun tài sn, cho thuê t, két an toàn.
- T vn tài chính doanh nghip, t vn mua, bán, hp nht, sáp nhp
doanh nghip và t vn đu t.
- Mua, bán trái phiu chính ph, trái phiu doanh nghip
- Dch v môi gii tin t.
- Lu ký chng khoán, kinh doanh vàng và các hot đng kinh doanh
khác liên quan đn hot đng ngân hàng sau khi đc Ngân hàng Nhà nc chp
thun bng vn bn.
12
1.2.2 Các dch v ngân hàng hin đi
S phát trin mnh m ca công ngh thông tin đã giúp h thng ngân hàng
trin khai đc nhiu dch v ngân hàng đin t, th ATM mang li nhiu tin ích
cho khách hàng.
¬ Dch v ngân hàng đin t (e-banking):
Dch v ngân hàng đin t là dch v ngân hàng truyn thng nhng đc
phân phi qua kênh Internet, đin thoi, mng không dây…
Mt s dch v ngân hàng đin t hin nay:
- Internet Banking: là dch v giúp khách hàng qun lý tài khon t xa
vào bt c thi gian nào thông qua Internet. Khách hàng có th tra cu s d tài
khon, in s ph, chuyn tin, gán cnh báo cho tài khon v s d ti thiu, lch
chuyn tin …
- Phone Banking: là dch v tr li nhng thông tin cn thit cho khách
hàng thông qua h thng tr li t đng hot đng 24/24. Khách hàng s đc gii
thiu thông tin v dch v ngân hàng, hng dn s dng dch v, cung cp thông
tin v tài khon, lãi sut, t giá hi đoái, chuyn tin, dch v h tr khách hàng…
- Home Banking: là dch v cho phép khách hàng nhà hay vn phòng
công ty vn thc hin đc giao dch chuyn khon vi ngân hàng thông qua h
thng máy tính ni vi h thng máy tính ca ngân hàng.
- Mobile Banking: là dch v cho phép khách hàng s dng đin thoi di
đng đ truy vn thông tin tài khon cá nhân, s d, thông tin các dch v ngân
hàng, thanh toán hóa đn dch v, mua sm hàng hóa…
- Kiosk ngân hàng: là s phát trin dch v ngân hàng hng ti vic
phc v khách hàng vi cht lng cao nht và thun tin nht. Trên đng ph s
đt các trm làm vic vi đng kt ni Internet tc đ cao. Khi khách hàng cn
thc hin giao dch hoc yêu cu dch v, h ch cn truy cp, cung cp s chng
nhn cá nhân và mt khu đ s dng dch v ca h thng ngân hàng phc v
mình.
13
- Call centre: là dch v cung cp thông tin chung, thông tin cá nhân hoc
tr li thc mc ca khách hàng 24/24 gi khi khách hàng gi đin thoi v s c
đnh ca ngân hàng. Tin li ca dch v này là qun lý d liu tp trung, do đó,
khách hàng bt c chi nhánh nào ca ngân hàng vn có th gi v trung tâm dch
v call centre chung ca ngân hàng đó.
¬ Dch v ngân hàng th:
Theo Quyt đnh s 20/2007/Q-NHNN ngày 15/5/2007 v vic ban hành
quy ch phát hành, thanh toán, s dng và cung cp dch v h tr hot đng th
ngân hàng, th ngân hàng là phng tin do t chc phát hành th phát hành đ thc
hin giao dch th theo các điu kin và điu khon đc các bên tha thun.
Th ngân hàng là mt trong nhng hình thc ca phng tin thanh toán
không dùng tin mt. Khách hàng có th s dng th đ giao dch ti các ngân hàng
đi lý, máy rút tin t đng ATM hoc thanh toán tin hàng hóa dch v.
Theo phm vi lãnh th s dng, có các loi th:
- Th ni đa: là loi th đc t chc phát hành th ti Vit Nam phát
hành đ giao dch trong lãnh th ca Vit Nam
- Th quc t: là loi th đc t chc phát hành th ti Vit Nam phát
hành đ giao dch trong và ngoài lãnh th Vit Nam; hoc là th đc t chc nc
ngoài phát hành và giao dch trong lãnh th Vit Nam.
Theo ngun tài chính đm bo vic s dng, th gm có:
- Th tín dng (Credit Card): là th cho phép ch th thc hin giao dch
th trong phm vi hn mc tín dng đã đc cp theo tha thun vi t chc phát
hành th.
- Th ghi n (Debit Card): là th cho phép ch th thc hin giao dch th
trong phm vi s tin trên tài khon tin gi thanh toán ca ch th m ti mt t
chc cung ng dch v thanh toán đc phép nhn tin gi không k hn.
- Th tr trc (Prepaid Card): là th cho phép ch th thc hin giao
dch th trong phm vi giá tr tin đc np vào th tng ng vi s tin mà ch
14
th đã tr trc cho t chc phát hành th. Có hai loi th tr trc: th tr trc
đnh danh và th tr trc vô danh.
1.3 Vai trò ca vic phát trin dch v ngân hàng.
Phát trin dch v ngân hàng góp phn cung cp nhng dch v ngân hàng
đa dng, cht lng cao nhm đáp ng nhu cu ngày càng tng cao ca xã hi.
Vic phát trin các dch v ngân hàng hin đi nh dch v ngân hàng đin
t, th… giúp ngi dân tip cn đc nhng sn phm công ngh hin đi, nâng
cao trình đ nhn thc đ theo kp các nc phát trin trên th gii.
ng thi, các dch v ngân hàng hin đi không yêu cu khách hàng phi
đn giao dch ti ngân hàng do đó khách hàng tit kim thi gian và chi phí trong
giao dch ngân hàng, cng nh an toàn hn do không phi vn chuyn tin mt
trong thanh toán. Hn na, Nhà nc cng tit kim đc chi phí in n, vn chuyn
và lu gi tin mt hn đi vi vic phát trin các phng tin thanh toán không
dùng tin mt.
Phát trin các dch v ngân hàng vi nhiu tin ích s kích thích nhu cu s
dng dch v ngân hàng ca khách hàng góp phn mang li li nhun cho ngân
hàng, kích thích s cnh tranh gia các ngân hàng, thúc đy nn kinh t phát trin.
Phát trin dch v ngân hàng đòi hi phi phát trin đng b các điu kin
khác nh h thng công ngh thông tin, c s vt cht, đi ng nhân viên… Do đó,
phát trin dch v ngân hàng cng thúc đy s phát trin ca công ngh hin đi,
đu t cho c s vt cht, trang thit b và đào to ngun nhân lc chuyên nghip.
1.4 Mô hình cht lng dch v Servqual
SERVQUAL là công c đo lng cht lng dch v kinh đin đc
Parasuraman công b nm 1985 da trên ý tng lý thuyt trong mô hình cht
lng dch v ca Gronroos (1984). SERVQUAL đo lng cht lng dch v da
trên s cm nhn bi chính các khách hàng s dng dch v. Cho đn nay,
SERVQUAL đc các hc gi và nhà qun lý doanh nghip khng đnh là thang đo
có đ tin cy cao và có giá tr. SERVQUAL đc áp dng rng rãi trong nhiu
ngành, lnh vc dch v khác nhau nh nhà hàng, khách sn, du lch, vui chi gii
15
trí, bo him, ngân hàng Tuy nhiên, mi ngành dch v c th có nhng đc thù
riêng nên các kt qu nghiên cu trc đây ca nhng nhà nghiên cu cho thy các
thành phn ca cht lng dch v không thng nht vi nhau tng ngành dch v
và tng th trng khác nhau. Do đó, cn phi điu chnh thang đo Servqual phù
hp vi tng nghiên cu c th.
Thang đo Servqual gm 22 bin (câu hi) thuc 5 thành phn đc s dng
đ đo lng cht lng dch v k vng và dch v cm nhn ca khách hàng. C
th 5 thành phn vi 22 bin ca thang đo Servqual nh sau:
- S tin tng (Reliability):
X Khi ngân hàng ha làm điu gì đó vào thi gian nào đó thì h s làm.
X Khi bn gp tr ngi, ngân hàng chng t mi quan tâm mun gii
quyt tr ngi đó.
X Ngân hàng thc hin dch v đúng ngay t ln đu.
X Ngân hàng cung cp dch v đúng nh thi gian h đã ha
X Ngân hàng lu ý không đ xy ra mt sai sót nào.
- S phn hi (Responsiveness):
X Nhân viên ngân hàng cho bn bit khi nào thc hin dch v
X Nhân viên ngân hàng nhanh chóng thc hin dch v cho bn.
X Nhân viên ngân hàng luôn sn lòng giúp đ bn
X Nhân viên ngân hàng không bao gi quá bn đn ni không đáp ng
yêu cu ca bn
- S đm bo (Assurance):
X Cách c x ca nhân viên ngân hàng gây nim tin cho bn.
X Bn cm thy an toàn trong khi giao dch vi ngân hàng
X Nhân viên ngân hàng luôn nim n vi bn
X Nhân viên ngân hàng có đ hiu bit đ tr li câu hi ca bn
- S cm thông (Empathy)
X Ngân hàng luôn đc bit chú ý đn bn
X Ngân hàng có nhân viên bit quan tâm đn bn
16
X Ngân hàng ly li ích ca bn là điu tâm nim ca h
X Nhân viên ngân hàng hiu rõ nhng nhu cu ca bn
X Ngân hàng làm vic vào nhng gi thun tin
- S hu hình (Tangibles):
X Ngân hàng có trang thit b rt hin đi
X Các c s vt cht ca ngân hàng trông rt bt mt
X Nhân viên ngân hàng n mc rt tm tt
X Sách nh gii thiu ngân hàng có liên quan đn dch v trông rt đp.
Phng pháp c bn đc vn dng trong Servqual là phân tích nhân t –
mt phng pháp phân tích thng kê cho phép thu gn d liu đa bin ban đu đ
hình thành các nhân t trong đánh giá ca khách hàng v cht lng dch v. Trên
c s vn dng phân tích nhân t theo cách thc thc hin trong công c
SERVQUAL, kt hp vi ni dung đánh giá cm nhn toàn b ca khách hàng v
cht lng dch v trong mô hình ca Gronroos, mt qui trình vn dng kt hp các
phng pháp thng kê trong phân tích các nhân t nh hng đn cht lng dch
v có th đc khái quát nh sau:
- Thc hin điu tra xã hi hc đ thu thp d liu đo lng cm nhn và
mong đi ca khách hàng v dch v.
Trong các nghiên cu v phng pháp đo lng cht lng dch v
Parasuraman và Berry đã s dng phng pháp thu thp d liu riêng bit v cm
nhn và mong đi ca khách hàng v các đc tính liên quan đn cht lng dch v
t đó xác đnh hiu s P-E (gia cm nhn thc t và mong đi ca khách hàng) và
đa vào phân tích. Phng pháp này bc l nhng hn ch trong quá trình thu thp
và tng hp d liu nên nhng nghiên cu gn đây ca Carman đã đ xut phng
pháp đo lng đng thi cm nhn và mong đi ca khách hàng v các đc tính ca
dch v thông qua thang đim Likert.
áp dng phng pháp ca Carman (1990) nhm thu thp d liu đa bin
đánh giá cht lng dch v cn thc hin các công vic sau đây: