B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
vx(yw
PHÙNG VN NGÀN
HOÀN THIN QUN TR NGUN NHÂN
LC TI NGÂN HÀNG THNG MI C
PHN QUC T VIT NAM
LUN VN THC S KINH T
TP. H CHÍ MINH - NM 2010
LI CM N
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
vx(yw
PHÙNG VN NGÀN
HOÀN THIN QUN TR NGUN NHÂN
LC TI NGÂN HÀNG THNG MI C
PHN QUC T VIT NAM
Chuyên ngành: QUN TR KINH DOANH
Mã s: 60.34.05
LUN VN THC S KINH T
Ngi hng dn khoa hc: PGS.TS H TIN DNG
TP. H CHÍ MINH - NM 2010
MC LC
M U 1
1. LÝ DO CHN TÀI NGHIÊN CU 1
2. MC TIÊU NGHIÊN CU 2
3. I TNG VÀ PHM VI NGHIÊN CU 2
4. PHNG PHÁP NGHIÊN CU 2
5. KT CU CA LUN VN 3
CHNG 1 4
TNG QUAN V QUN TR NGUN NHÂN LC 4
1.1 KHÁI QUÁT V QUN TR NGUN NHÂN LC 4
1.1.1 Khái nim ngun nhân lc 4
1.1.2 Khái nim qun tr ngun nhân lc 4
1.1.3 Mc tiêu ca qun tr ngu
n nhân lc 5
1.1.4 Ý ngha ca qun tr ngun nhân lc 5
1.2 NI DUNG CA QUN TR NGUN NHÂN LC 5
1.2.1 Thu hút ngun nhân lc 5
1.2.1.1 Hoch đnh ngun nhân lc 6
1.2.1.2 Phân tích công vic 7
1.2.1.3 Quá trình tuyn dng 8
1.2.2 ào to và phát trin 10
1.2.3 Duy trì ngun nhân lc 13
1.3 NHNG YU T NH HNG N QUN TR NGUN NHÂN LC 16
1.3.1 Môi trng bên ngoài 16
1.3.2 Môi trng bên trong 18
CHNG 2 20
THC TRNG QU
N TR NGUN NHÂN LC TI NGÂN HÀNG THNG MI C
PHN QUC T VIT NAM 20
2.1 GII THIU V NGÂN HÀNG TMCP QUC T VIT NAM 20
2.1.1 Lch s hình thành và phát trin 20
2.1.2 C cu t chc ca VIB 23
2.1.3 Kt qu kinh doanh nm 2009 24
2.2 PHÂN TÍCH THC TRNG QUN TR NGUN NHÂN LC TI NGÂN HÀNG
TMCP QUC T VIT NAM 24
2.2.1 Phân tích thc trng vic thc hin chc nng thu hút ngun nhân lc ti ngân hàng
TMCP VIB 25
2.2.1.1 Công tác hoch đnh ngun nhân lc 25
2.2.1.2 Phân tích công vic 26
2.2.1.3 Quá trình tuyn dng 27
2.2.1.4 B trí nhân viên 29
2.2.2 Phân tích thc trng thc hin chc nng đào to và phát trin ngun nhân lc ti
ngân hàng TMCP Quc T
Vit Nam 32
2.2.3 Phân tích thc trng thc hin chc nng duy trì ngun nhân lc ti ngân hàng
TMCP Quc T Vit Nam 36
2.2.3.1 ánh giá kt qu thc hin công vic ca nhân viên 36
2.2.3.2 Thng tin 40
2.2.3.3 Ch đ lng 43
2.2.3.4 Ch đ phúc li 47
2.3 ÁNH GIÁ CHUNG 49
2.3.1 Thành tu 49
2.3.2 Hn ch 50
CHNG 3 53
MT S GII PHÁP HOÀN THIN QUN TR 53
NGUN NHÂN LC TI NGÂN HÀNG QUC T
VIT NAM 53
3.1 QUAN IM VÀ MC TIÊU QUN TR NGUN NHÂN LC TI NGÂN HÀNG
VIB 53
3.1.1 Quan đim 53
3.1.2 Mc tiêu qun tr ngun nhân lc 54
3.2 CÁC GII PHÁP HOÀN THIN CÔNG TÁC QUN TR NGUN NHÂN LC
TI VIB 55
3.2.1 Nhóm gii pháp hoàn thin chc nng thu hút ngun nhân lc ti ngân hàng VIB 56
3.2.1.1 Hoch đnh ngun nhân lc 56
3.2.1.2 Phân tích công vic 56
3.2.1.3 Hoàn thin công tác tuyn dng 59
3.2.2 Các gii pháp hoàn thin chc nng đào to và phát trin ngun nhân lc 67
3.2.2.1 Xác đnh li nhu cu đào to 68
3.2.2.2 T chc đánh giá sau đào to 70
3.2.2.3 Hoàn thin quy trình đào to 71
3.2.3 Các gii pháp hoàn thin chc nng duy trì ngun nhân lc 73
3.2.3.1 Hoàn thin công tác đánh thc hin công vic ca nhân viên 73
3.2.3.2 Hoàn thin ch đ thng tin, điu đ
ng nhân viên 77
3.2.3.3 Hoàn thin ch đ v lng và phúc li 78
3.2.3.4 Hoàn thin công tác khen thng và k lut 79
3.2.4 Các gii pháp h tr đ hoàn thin qun tr ngun nhân lc 79
3.2.4.1 Thit lp h thng thông tin và giao tip trong công ty 79
3.2.4.2 Xây dng môi trng làm vic thân thin, đ cao làm vic hiu qu, mang
đm bn sc riêng ca VIB 80
KT LUN 81
DANH MC CÁC CM T VIT TT
WTO: Word Trade Organization, T Chc Thng Mi Th Gii
VIB: Vietnam International Bank, Ngân hàng Thng Mi C Phn
Quc T Vit nam
TMCP: Thng mi c phn
CBNV: Cán b nhân viên
TP: Thành ph
NHTM: Ngân hàng Thng mi
NHNN: Ngân hàng Nhà Nc
QTNNL: Qun tr ngun nhân lc
MC LC BNG BIU
S đ 1.1 Quá trình hach đnh ngun nhân lc 7
Bng 1.1. Nhng ni dung cn chun b khi t chc đào to 12
S đ 1.2: C cu h thng tr công trong các doanh nghip 16
S đ 2.1: S đ b máy qun lý ca VIB 23
Bng 2.1 Kt qu kinh doanh 2008-2009 24
Bng 2.2 Phân công, b trí công vic 29
Bng 2.3 Công tác đào to và phát trin 33
Bng 2.4 ánh giá kt qu thc hin công vic 37
Bng 2.5 bt và thng tin trong ngân hàng 41
Bng 2.6 ánh giá ca nhân viên v tin lng 44
Bng 2.7 ánh giá ca nhân viên v phúc li 47
Bng 3.1 Bng mô t công vic ca chuyên viên quan h khách hàng 57
Bng 3.2 Bng tiêu chun công vic ca chuyên viên quan h khách hàng 58
S đ 3.1: Quy trình tuyn dng đ xut 61
Bng 3.3 Bng giao ch tiêu kinh doanh theo ch s kt qu thc hin ch yu74
1
M U
1. LÝ DO CHN TÀI NGHIÊN CU
Sau 25 nm đi mi, đt nc ta đang hi nhp sâu rng vào nn kinh t th
gii. Mang đn cho các doanh nghip trong nc nói chung và các ngân hàng thng
mi c phn Vit Nam nói riêng nhng thi c và thách thc mi. Cùng theo đó đòi
hi phi có mt ngun nhân lc nhm tn dng nhng c hi tt này và có th lèo lái
doanh nghip vt qua nhng thách th
c nhm tránh b tt hu, rút ngn khong cách
vi th gii. Do đó các ngân hàng TMCP trong nc cng không th đng ngoài cuc
mà phi chun b cho mình mt k hoch v ngun nhân lc nhm tn dng tt các c
hi, đy lùi các nguy c này.
Khi các Ngân hàng nc ngoài chính thc đc vào th trng tài chính Vit
Nam, h có li th v vn, công ngh cao, kinh nghim nhiu hn so vi các ngân
hàng TMCP trong nc, làm cho tính cnh tranh ca th trng tng cao, các ngân
hàng TMCP trong nc nu mun đng vng không có con đng nào khác là phi
đi mi mình, phát huy ti đa th mnh con ngi bn đa, li th am hiu vn hóa
ngi Vit Nam nhm thu hút nhân tài đ vt qua nhng cnh tranh gay gt v ngun
nhân lc hin nay.
Vi tc đ phát trin ca th trng tài chính nhanh nh hin nay, các ngân hàng
TMCP
đua nhau m rng mng li hot đng, có mt s ngân hàng đã m rng hot
đng ca mình bng cách tin ra nc ngoài bng vic m vn phòng đi din ti nc
ngoài nh ngân hàng Sài Gòn Thng Tín đã m vn phòng đi din ti Lào và
Cambodia, trong quý II nm 2010 ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam đã m
vn phòng ti c. Ngoài vic m rng mng li ca các ngân hàng TMCP còn có
nhng ngân hàng đc thành lp mi, vi nhiu k hoch ln và táo bo nhm chim
th phn trong thi gian ngn nht. Nhng điu này thu hút mt lng nhân lc ln
nhm đáp ng nhu cu phát trin ca các ngân hàng, các ngân hàng cng tung ra nhiu
hình thc nhm thu hút nhân lc gii ca nhau, làm cho nhu cu nhân lc trong ngành
2
tài chính ngân hàng tng đt bin vào thi đim hin nay. duy trì ngun nhân lc
gii hin có, đng thi thu hút ngun nhân lc mi t ngân hàng khác, đào to li
ngun nhân lc nhm đáp ng nhu cu phát trin nhanh ca mi ngân hàng là vic cn
làm ngay và cp thit.
Qua nhng nhn đnh nêu trên, vic hoàn thin qun tr ngun nhân lc ti ngân
hàng TMCP Quc T Vit Nam là cn thit, nhm góp mt phn vào s phát trin
chung ca ngân hàng, chính vì th tôi đã chn đ tài “Hoàn thin qun tr ngun nhân
lc ti ngân hàng TMCP Quc T Vit Nam” làm lun vn tt nghip cao hc ca
mình.
2. MC TIÊU NGHIÊN CU
tài tp trung ba mc tiêu c bn sau đây:
- Nghiên cu tng quan v lý thuyt qun tr ngun nhân lc.
- Phân tích đánh giá thc trng hot đng qun tr ngun nhân lc ti ngân hàng
TMCP VIB, qua đó làm rõ nhng vn đ còn tn ti ca hot đng qun tr ngun nhân
lc cn đc hoàn thin.
- xut các gii pháp nhm hoàn thin hot đng qun tr ngun nhân lc ti
ngân hàng VIB.
3. I TNG VÀ PHM VI NGHIÊN CU
i tng nghiên cu và phm vi nghiên cu ca đ tài là toàn b các hot
đng
qun tr ngun nhân lc ca ngân hàng VIB.
4. PHNG PHÁP NGHIÊN CU
hoàn thành lun vn, tác gi s dng các phng pháp sau:
Lun vn đc thc hin trên c s kt hp trin khai hai phng pháp nghiên
cu đnh tính và đnh lng.
- i vi mc tiêu th nht: S dng phng pháp suy din, so sánh, tng hp
đ khái quát hóa lý thuyt v QTNNL.
3
- i vi mc tiêu th hai: S dng phng pháp phân tích, so sánh. Các đánh
giá đc đnh lng thông qua các phng pháp thng kê và s dng phn mm SPSS
đ phân tích nguyên lý v ngun nhân lc.
- i vi mc tiêu th ba: S dng phng pháp phân tích tng hp, phng
pháp chuyên gia đ đ xut các gii pháp v ngun nhân lc.
5. KT CU CA LUN VN
Lun vn gm 3 chng, ph
n m đu và phn kt lun, ngoài ra lun vn còn
bao gm danh mc các bng biu, tài liu tham kho, ch vit tt, mc lc, ph lc.
- Chng 1: Lý thuyt v qun tr ngun nhân lc.
- Chng 2: Hin trng qun tr ngun nhân lc ti Ngân hàng TMCP Quc T
Vit Nam.
- Chng 3: Nhng gii pháp hoàn thin qun tr ngun nhân lc ti ngân hàng
TMCP Quc T Vit Nam.
Vì trình đ và thi gian ca tác gi còn hn ch nên lun vn không th tránh
nhng thiu sót nht đnh, rt mong đc s góp ý ca Quý Thy, Cô.
4
CHNG 1
TNG QUAN V QUN TR NGUN NHÂN LC
1.1 KHÁI QUÁT V QUN TR NGUN NHÂN LC
1.1.1 Khái nim ngun nhân lc
Ngun nhân lc ca mt t chc đc hình thành trên c s ca các cá nhân có
vai trò khác nhau và đc liên kt vi nhau theo nhng mc tiêu nht đnh.
1.1.2 Khái nim qun tr ngun nhân lc
Cùng vi s phát trin nhanh ca cách mng khoa hc k thut, nn kinh t toàn
cu có nhng thay đi to ln. T cui nhng nm 1970, vn đ cnh tranh gia các
doanh nghip trên th trng tr nên gay gt, nn sn xut chuyn t hình thc c
truyn sang hin đi, c cu ngh nghip, vic làm thay đi. Nhu cu ca nhân viên
ngày càng nâng cao hn, đòi hi phi có mt cách tip cn khác v qun tr con ngi.
Nhim v qun tr con ngi trong doanh nghip là ca tt c các qun tr gia, không
còn đn thun là ca trng phòng nhân s nh trc đây. Vic cn thit phi chn
đc đúng ngi đúng vic và phi hp thc tin qun tr con ngi vi mc tiêu phát
trin ca t chc doanh nghip. Thc t cng đang ch ra rng dù có nhng thay đi
sâu sc đn đâu thì con ngi v
n là vn đ trung tâm và quan trng bc nht trong mi
t chc xã hi nói chung và trong mi doanh nghip nói riêng. T đây thut ng qun
tr ngun nhân lc dn thay th cho qun tr nhân s .
Qun tr ngun nhân lc là mt quá trình thc hin các mc tiêu ca t chc
thông qua các hot đng hoch đnh, t chc, lãnh đo và kim tra kim soát các hot
đng có liên quan trc tip đn các vn đ thu hút, tuyn m, xây dng, gi gìn, s
dng, đãi ng và phát trin ngun nhân lc.
Qun tr ngun nhân lc là h thng các trit lý, chính sách và hot đng chc
nng v thu hút, đào to-phát trin và duy trì con ngi ca mt t chc nhm đt đc
kt qu ti u cho c t chc ln nhân viên.
5
1.1.3 Mc tiêu ca qun tr ngun nhân lc
Qun tr ngun nhân lc nghiên cu các vn đ v qun tr con ngi trong các
t chc tm vi mô và có hai mc tiêu c bn:
- S dng có hiu qu ngun nhân lc nhm tng nng sut lao đng và nâng
cao tính hiu qu ca t chc.
- áp ng nhu cu ngày càng cao ca nhân viên, to điu kin cho nhân viên
đc phát huy ti đa các nng lc cá nhân, đc kích thích, đng viên nhiu nht ti
ni làm vic và trung thành, tn tâm vi doanh nghip.
1.1.4 Ý ngha ca qun tr ngun nhân lc
- Nghiên cu qun tr ngun nhân lc giúp cho các nhà qun tr đt đc mc
đích, kt qu thông qua ngi khác.
- Nghiên cu qun tr ngun nhân lc giúp cho các nhà qun tr hc đc cách
giao dch v
i ngi khác, bit tìm ra ngôn ng chung và bit cách nhy cm vi các
nhu cu ca nhân viên, bit cách đánh giá nhân viên chính xác, bit lôi kéo nhân viên
say mê vi công vic, tránh đc các sai lm trong tuyn chn, s dng nhân viên, bit
cách phi hp thc hin mc tiêu ca t chc vi mc tiêu ca cá nhân, nâng cao hiu
qu ca t chc và dn dn có th đa chin lc con ngi tr thành mt b phn hu
c trong chin lc kinh doanh ca doanh nghip.
1.2 NI DUNG CA QUN TR NGUN NHÂN LC
Trong thc tin hot đng qun tr ngun nhân lc rt đa dng phong phú và rt
khác nhau mi doanh nghip. Tuy nhiên có th phân chia các hot đng ca qun tr
ngun nhân lc theo các nhóm chc nng c bn sau đây:
1.2.1 Thu hút ngun nhân lc
Nhóm chc nng này chú trng v
n đ đm bo có đ s lng nhân viên vi
các phm cht phù hp cho công vic ca doanh nghip. có th tuyn đc đúng
ngi cho đúng vic, trc ht doanh nghip phi cn c vào k hoch sn xut, kinh
doanh và thc trng s dng nhân viên trong doanh nghip nhm xác đnh đc nhng
công vic nào cn thêm ngi. bit đc cn thêm bao nhiêu ngi, k nng ra sao
6
doanh nghip phi phân tích công vic. la chn đc đúng ngi doanh nghip
phi tin hành các bc phng vn, trc nghim. Do đó nhóm chc nng này thng
bao gm các hot đng: D báo và hoch đnh ngun nhân lc, phân tích công vic,
phng vn, trc nghim, thu thp, lu tr và x lý các thông tin v ngun nhân lc ca
doanh nghip.
1.2.1.1 Hoch đnh ngun nhân l
c
V phng din ngun nhân lc, công tác hoch đnh giúp cho doanh nghip
thy rõ đc phng hng, cách thc qun tr ngun nhân lc, đm bo cho doanh
nghip có đc đúng ngi vào đúng vic, đúng thi đim cn thit và linh hot đi
phó vi các thay đi trên th trng. Nh vy, hoch đnh ngun nhân lc là quá trình
nghiên cu, xác đnh nhu cu ngun nhân l
c, đa ra các chính sách và thc hin các
chng trình, hot đng bo đm cho doanh nghip có đ ngun nhân lc vi các
phm cht, k nng phù hp đ thc hin công vic có nng sut, cht lng và hiu
qu.
Thông thng quá trình hoch đnh ngun nhân lc đc thc hin theo các
bc sau:
- Bc 1: Phân tích môi trng, xác đnh mc tiêu và chin lc phát trin, kinh
doanh cho doanh nghi
p.
- Bc 2: Phân tích hin trng qun tr ngun nhân lc trong doanh nghip, đ
ra chin lc ngun nhân lc phù hp vi chin lc phát trin kinh doanh.
- Bc 3: D báo khi lng công vic(đi vi các mc tiêu, k hoch dài hn,
trung hn) hoc xác đnh khi lng công vic và tin hành phân tích công vic(đi
vi các mc tiêu, k hoch ngn hn).
- Bc 4: D
báo nhu cu ngun nhân lc(đi vi các mc tiêu, k hoch dài
hn, trung hn) hoc xác đnh nhu cu ngun nhân lc(đi vi các mc tiêu, k
hoch ngn hn).
7
- Bc 5: Phân tích quan h cung cu ngun nhân lc, kh nng điu chnh và
đ ra các chính sách, k hoch, chng trình thc hin giúp cho doanh nghip thích
ng vi các nhu cu mi và nâng cao hiu qu s dng ngun nhân lc.
- Bc 6: Thc hin các chính sách, k hoch, chng trình qun tr ngun nhân
lc ca doanh nghip trong bc nm.
- Bc 7: Kim tra, đánh giá tình hình thc hin.
1.2.1.2 Phân tích công vic
Phân tích công vic là quá trình nghiên cu ni dung công vic nhm xác đnh
điu kin tin hành, các nhim v, trách nhim, quyn hn khi thc hin công vic và
các phm cht, k nng nhân viên cn thit phi có đ thc hin tt công vic.
Khi phân tích công vic cn xây dng đc hai bng là: Bng mô t công vic
và bng tiêu chun công vic. Bng mô t
công vic lit kê các chc nng, nhim v,
các mi quan h trong công vic, các điu kin làm vic, yêu cu kim tra, giám sát và
các tiêu chun cn đt đc khi thc hin công vic. Bng tiêu chun công vic lit kê
nhng yêu cu v nng lc cá nhân nh trình đ hc vn, kinh nghim công tác, kh
S đ 1.1: Quá trình hoch đnh ngun nhân lc
(Ngun: Trn Th Kim Dung (2009), Qun tr ngun nhân lc
(Human Resource managemant), Nxb Thng kê, Hà Ni)
Phân
tích môi
trng,
xác đnh
mc
tiêu, la
chn
chin
lc.
D báo/phân
tích công
vic
Phân tích
hin trng
qun tr
ngun
nhân lc
D
báo/xác
đnh nhu
cu nhân
lc
Kim tra,
đánh giá tình
hình thc
hin.
Thc hin:
-Thu hút
-ào to và
phát trin
-Tr công và
kích thích
-Quan h lao
đng.
K
hoch/
chng
trình
Chính
sách
Phân tích
cung cu,
kh nng
điu chnh
8
nng gii quyt vn đ, các k nng khác và các đc đim cá nhân thích hp nht cho
công vic.
Phân tích công vic giúp cho nhà qun tr có th tuyn dng đúng ngi, đào to
nhân viên đ thích ng vi công vic, đánh giá nhân viên d dàng, xác đnh đc giá tr
công vic và tr công, khen thng kp thi.
Phân tích công vic thng đc thc hin qua sáu bc nh sau:
- Bc 1: Xác đnh m
c đích ca phân tích công vic.
- Bc 2: Thu thp các thông tin c bn sn có.
- Bc 3: Chn la phn vic đc trng đ phân tích công vic.
- Bc 4: Thu thp thông tin phân tích công vic.
- Bc 5: Kim tra li mc đ chính xác ca thông tin.
- Bc 6: Xây dng bng mô t công vic và bng tiêu chun công vic.
1.2.1.3 Quá trình tuyn dng
Trong quá trình tuyn dng, doanh nghip có nhiu ngun cung cp ng viên
vào các chc v hoc công vic đang cn ngi, nh tuyn thông qua qung cáo, thông
qua các trung tâm gii thiu vic làm, tuyn ngi trc tip t các nhân viên đang làm
trong doanh nghip. Có th phân ngun ng viên là ngun ng viên t trong ni b
doanh nghip và ngun ng viên t ngoài doanh nghip
- Ngun ng viên t trong ni b doanh nghip
Khác vi đ bt, b nhim ni b, hình thc tuyn dng ni b đc thc hin
công khai, vi các tiêu chun rõ ràng đi vi tt c các ng viên t trong doanh nghip.
u đim ca phng pháp này là:
o Nhân viên ca doanh nghip đã có quá trình th thách v lòng trung
thành, thái đ, trung thc, …
o Nhân viên đã có quá trình làm vic lâu dài nên d thích ng vi cng v
mi.
o To ra s thi đua gia các nhân viên đang làm vic, khuyn khích h tích
cc làm vic, sáng to và to ra hiu sut cao hn.
9
Nhc đim ca phng pháp này là:
o Nu tuyn theo hình thc thng chc ni b s gây ra hin tng chai l,
x cng do các ng viên đc thng chc đã quen cách làm vic c, dn
đn thiu tính sáng to, không khi đc bu không khí thi đua trong
doanh nghip.
o Nhng ng c viên không đc chn s có tâm lý bt mãn, không hp
tác vi lãnh đo mi, d chia bè phái mt đoàn kt, khó làm vic,…
có th xác đnh có bao nhiêu ng viên trong ni b, doanh nghip phi xây
dng đc d liu h s ng viên bao gm: S lng, cht lng, đc đim cá nhân,
trình đ hc vn, kinh nghim công tác,…
- Ngun ng viên t bên ngoài doanh nghp
thu hút ng viên bên ngoài, doanh nghip có th áp dng mt hoc kt hp
mt s hình thc thu hút khác nhau nh sau: Thông qua qung cáo, thông qua vn
phòng dch v lao đng, tuyn trc tip sinh viên tt nghip t các trng đi hc, và
các hình thc khác nh qua gii thiu ca nhân viên trong công ty, internet,…
Ni dung và trình t tuyn dng trong các doanh nghip thng đc tin hành
thông qua mi bc, c th nh sau:
- Bc 1: Chun b tuyn dng bao gm thành lp hi đng tuyn dng, nghiên
cu các vn bn pháp lut có liên quan, xác
đnh các tiêu chun tuyn chn.
- Bc 2:Thông báo ni dung tuyn dng trên các phng tin truyn thông nh
tivi, báo, đài v v trí tuyn dng, tình hình công ty cho các ng viên bit.
-Bc 3: Thu nhn, nghiên cu h s: Sau khi đng tin tuyn dng, các ng
viên np h s, doanh nghip tin hành thu thp h s và thông tin ng viên.
- Bc 4: Phng vn s b nhm loi bt các ng viên không đ
t tiêu chun khi
nghiên cu h s cha phát hin ra.
- Bc 5: Kim tra, trc nghim: Nhm đánh giá ng viên v kin thc c bn,
tay ngh, trí thông minh… đ chn ra ng viên xut sc nht.
10
- Bc 6: Phng vn ln hai: Nhm đánh giá ng viên v tính cách, kh nng
ng x, thích ng vi doanh nghip và công vic,…
- Bc 7: Xác minh, điu tra: Nhm xác minh thông tin li cho chính xác, đi
vi nhng công vic đòi hi phi xác minh thông tin v ng viên tht chính xác.
- Bc 8: Khám sc khe: Nhm đm bo ng viên có đ sc khe đm nhn
công vic.
- Bc 9: Ra quy
t đnh tuyn dng: Tin hành thng tho v điu kin làm
vic, lng thng, đi đn ký kt hp đng lao đng.
1.2.2 ào to và phát trin
Nhóm chc nng này chú trng vic nâng cao nng lc cho nhân viên, đm bo
cho nhân viên có đ các k nng, trình đ lành ngh cn thit đ hoàn thành tt công
vic đc giao và to điu kin cho nhân viên đc phát trin t
i đa các nng lc cá
nhân. Nhóm chc nng đào to và phát trin thc hin các hat đng nh: Hng
nghip, hun luyn, đào to k nng thc hành cho công nhân, bi dng nâng cao
trình đ lành ngh và cp nht kin thc qun lý, k thut công ngh cho cán b qun
lý và cán b chuyên môn nghip v.
Mc đích ca đào to và phát trin là giúp cho nhân viên thc hin công vic tt
hn, cp nht các k nng kin thc mi cho nhân viên, tránh tình trng li thi, gii
quyt các vn đ ca t chc, hng dn công vic cho nhân viên mi. Chun b đi
ng cán b qun lý, chuyên môn k cn. Tha mãn nhu cu phát trin cho nhân viên.
Có nhiu quan đim khác nhau v đào to và phát trin:
- Theo Cherrington, giáo dc mang tính cht chung, cung cp cho hc viên các
kin th
c chung có th s dng vào các lnh vc khác nhau, đào to liên quan đn vic
tip thu các k nng, kin thc đc bit, nhm thc hin nhng công vic c th, còn
phát trin liên quan đn vic nâng cao kh nng trí tu và cm xúc cn thit đ thc
hin các công vic tt hn.
- Theo Cenzo và Robbins đào to có đnh hng vào hin ti, chú trng vào
công vic hin thi ca cá nhân, giúp cá nhân có các k nng cn thit đ thc hin tt
11
công vic hin ti. Còn phát trin nhân viên nhm chú trng lên các công vic tng lai
trong t chc, doanh nghip. Công tác phát trin nhân viên s giúp cho các cá nhân
chun b sn kin thc, k nng cn thit.
Hin nay u tiên trong đào to và phát trin ca các doanh nghip là: Nâng cao
cht lng, đi mi công ngh k thut và phc v khách hàng.
- Chng trình nâng cao cht lng nhm đáp ng nhu cu ngày càng cao ca
khách hàng và yêu c
u cnh tranh trong nn kinh t toàn cu.
- Tc đ phát trin nhanh ca công ngh, đòi hi các doanh nghip phi liên tc
đào to các k nng v công ngh, k thut cho nhân viên đ h không b lc hu trong
công vic.
Nhu cu đào to đc đt ra khi nhân viên không có đ các k nng cn thit đ
thc hin công vic. xác đnh chính xác nhu cu đào to cn thc hin các phân tích
- Phân tích doanh nghip: Cn đánh giá đc các ch s hiu qu v mt t
chc, k hoch chun b đi ng k cn, nhân viên và môi trng t chc.
- Phân tích tác nghip: Nhm xác đnh loi k nng và hành vi cn thit cho
nhân viên đ thc hin tt công vic.
- Phân tích nhân viên: xác đnh ai là ngi cn thit đc đào to. Nhng k
nng, kin thc nào cn thit đc lnh hi hay chú trng đào to, phát trin.
Thc hin quá trình đào to bao gm đào to ti ni làm vic (có các hình thc
nh kèm cp, hng dn ti ch, t chc khóa đào to chính thc) và đào to ngoài ni
làm vic.
Khi tin hành đào to doanh nghip cng cn phi đánh giá hi
u qu ca chng
trình đào to, có nhiu cách đánh giá nh: Phân tích thc nghim, đánh giá nhng thay
đi ca hc viên,…
Tóm li nhng ni dung cn chun b khi t chc đào to đc tóm tt bng
sau:
12
Bng 1.1: Nhng ni dung cn chun b khi t chc đào to
Khía cnh Câu hi Tr li
Mc đích Mc đích đào to là gì?
ánh giá ánh giá kt qu, cht lng nh th nào?
Trách nhim Ai chu trách nhim đào to và chi phí đào to?
Ai có thm quyn quyt đnh đào to và chi phí đào to?
Tuyn chn ngi
tham gia đào to
Nguyên tc, tiêu chí tuyn chn ngi tham gia đào to?
Các th tc cnh tranh công bng đ tuyn ngi đào to là gì?
Ngun kinh phí Quy đnh ca công ty nh th nào?
Cung cp kinh phí đào to và ch rõ khi nào ngun kinh phí
này đc s dng?
Th tc đ đc cp kinh phí, điu chnh kinh phí, và các hot
đng khác nh th nào?
Các quyn li ca công ty khi nhân viên không hoàn thành
khóa hc hoc ngh vic nh th nào?
H thng thông
tin
Công ty có lu gi thông tin v các ni dung:
• Chi phí cho các khon: Hc phí, đi li, lu trú,…cho
tng hc viên nh th nào?
• Thi gian, ni dung đào to nh th nào?
• Kt qu đào to nh th nào?
Tuyn chn nhà
cung ng dch v
đào to
Ai tham gia tuyn chn, ai có quyn quyt đnh?
Quy trình tuyn chn nh th nào?
Tiêu chí tuyn chn nh th nào?
T chc khóa đào
to
Thi gian t chc nh th nào?
Ngi chu trách nhim v các dch v hu cn nh th nào?
(liên h ging viên, tài liu khóa hc, nc ung, n nu có)
ánh giá kt qu
đào to
Tiêu chí đánh giá nh th nào?
Cách thc thc hin đánh giá nh th nào?
13
1.2.3 Duy trì ngun nhân lc
Nhóm chc nng này chú trng đn vic duy trì và s dng có hiu qu ngun
nhân lc trong doanh nghip. Nhóm chc nng này gm hai chc nng là kích thích,
đng viên nhân viên, duy trì và phát trin các mi quan h lao đng tt đp trong doanh
nghip. Chc nng kích thích, đng viên liên quan đn các chính sách và các hot đng
nhm khuyn khích, đng viên làm vic hng say, tn tình, có ý thc trách nhim và
hoàn thành công vic vi cht lng cao. Ch
c nng quan h lao đng liên quan đn
các hot đng nhm hoàn thin môi trng làm vic và các công vic nh: Ký hp
đng lao đng, gii quyt khiu t, tranh chp lao đng, y t, bo him, giao t nhân
viên, ci thin môi trng làm vic, an toàn lao đng.
V đánh giá kt qu thc hin công vic, hot đng này nhm mc đích: Cung
cp thông tin phn hi cho nhân viên bit mc
đ thc hin công vic ca h. Kích
thích, đng viên nhân viên có nhng ý tng sáng to, làm vic tt hn. Cung cp
thông tin làm c s lp k hoch ngun nhân lc. Giúp t chc phát trin nhân viên
thông qua đào to. Làm c s tho lun gia cp trên và cp di v công vic. Là c
s khách quan to s công bng theo quy đnh ca pháp lut. Hoàn thin h thng qun
tr
ngun nhân lc ca doanh nghip.
Quy trình thc hin đánh giá kt qu thc hin công vic đc thc hin qua
các bc sau:
- Bc 1: Xác đnh các tiêu chí c bn cn đánh giá.
- Bc 2: La chn phng pháp đánh giá thích hp: Phng pháp xp hng
luân phiên, phng pháp so sánh cp, phng pháp bng đim, phng pháp lu tr,
quan sát hành vi, phng pháp qun tr theo mc tiêu, ph
ng pháp phân tích đnh
lng.
- Bc 3: Xác đnh ngi đánh giá và hun luyn v k nng đánh giá thc hin
công vic cho ngi đánh giá.
- Bc 4: Thông báo cho ngi đc đánh giá v ni dung và phm vi đánh giá.
14
- Bc 5: Thc hin đánh giá kt qu và giao nhim v k hoch mi cho nhân
viên.
Khi thc hin đánh giá các nhà qun lý nên tránh các sai lm sau: Tiêu chun
đánh giá không rõ ràng, thiên kin v mt yu t nào đó, xu hng thái quá v mt xu
hng nào đó quá cao hoc quá thp, xu hng trung bình ch ngha, li đnh kin v
tui tác, gii tính,…
Khi phng vn đánh giá thc hin công vic nhà lãnh đ
o nên tránh các điu sau:
Không có kh nng phê bình, cm thy khó khn khi phê bình nhân viên, không có kh
nng cung cp thông tin phn hi, không bit cách phê phán các s vic, vn đ c th.
V tr công lao đng, ngày nay, khi cuc sng ca ngi lao đng đc ci
thin, trình đ vn hóa, chuyên môn đc nâng cao, đi sng xã hi ngày càng tt hn,
ngi lao đng đi làm không nhng ch mong mun có mc lng cao, thng xng
đáng, tr cp, phúc li tt, mà còn mong mun đc làm công vic yêu thích, thách
thc, thú v, có c hi thng tin trong ngh nghip. Do đó khái nim tr công lao đng
bao hàm c yu t vt cht nh: Lng c bn, ph cp, thng, phúc li và c các yu
t phi vt cht nh: C hi thng tin, công vic thú v, điu kin làm vic tt.
Mc tiêu ca h thng tin lng là nhm thu hút nhân viên, duy trì nhng nhân
viên gii, kích thích đng viên nhân viên, hiu qu v mt chi phí, đáp ng yêu cu ca
pháp lut.
Mt ngi ng viên khi đi tìm vic thì mc lng là mt trong nhng nhân t
c bn nht quyt đnh h có làm vic cho doanh nghip hay không. Các doanh nghip
tr lng càng cao càng có c hi thu hút các ng viên gii t
th trng lao đng.
Duy trì nhng nhân viên gii: duy trì nhân viên gii doanh nghip không
nhng tr lng cao mà còn phi có chính sách tr công công bng trong ni b doanh
nghip. Tính công bng không ch gia nhng nhân viên thc hin cùng công vic, có
kt qu tng đng, không phân bit gii tính, màu da, dân tc, mà còn s công
bng gia nhng công vic có tm quan trng, yêu cu mc đ phc tp, k nng thc
hin tng đng, hoc gia nhng nhân viên làm vic trong nhng b phn khác
15
nhau ca doanh nghip. Khi nhân viên nhn thy h đc tr lng không công bng
h s b c ch, chán nn, thm chí ri b doanh nghip.
Kích thích, đng viên nhân viên: Tt c nhân viên cn đc tr lng công
bng. Các yu t cu thành trong thu nhp ca ngi lao đng cn đc s dng hiu
qu, c cu mt cách hp lý nhm đo đng lc kích thích cao
đi vi nhân viên. Tr
lng cn khuyn khích nhân viên thc hin công vic hiu qu, nng sut. Nu chính
sách lng mà nhân viên cm thy h không đc đn bù xng đáng vi kt qu làm
vic tt, h s không c gng làm vic na, dn dn có th hình thành tính , th đng
ca tt c nhân viên trong doanh nghip.
Tuân th các yêu cu ca pháp lut: Doanh nghip cn đáp ng theo yêu cu ca
pháp lut v các vn đ, lng c bn, thi gian lao đng, các khon ph cp trong
lng, phúc li,…
Có nhiu hình thc tr lng khác nhau nh: Tr lng theo thi gian (theo
ngày, tháng, theo gi…); tr lng theo trình đ lãnh ngh, k nng khác nhau ca
nhân viên; tr lng theo kt qu thc hin công vic.
Ngoài tr công cho nhân viên, các doanh ngip còn áp dng các hình thc kích
thích khác nhau nh: Kích thích cá nhân (theo sn phm, tin hoa hng); kích thích
bng cách thng theo nng sut, cht lng, chia li cho cán b nhân viên theo quý,
na nm, hoc vào cui nm, bán c phiu u đãi cho nhân viên.
16
1.3 NHNG YU T NH HNG N QUN TR NGUN NHÂN LC
1.3.1 Môi trng bên ngoài
Nhng yu t ca môi trng bên ngoài có nh hng đn công tác qun tr
ngun nhân lc ca doanh nghip gm có:
- Khung cnh kinh t
Chu k kinh t và chu k kinh doanh có nh hng rt ln đn qun tr ngun
nhân lc, khi kinh t suy thoái công ty va phi duy trì mt lc l
ng lao đng, mt
mt phi gim chi phí lao đng, gim thi gi làm vic, cho nhân viên ngh vic, gim
phúc li,… Ngc li khi nn kinh t đang phát trin công ty phi có nhiu u đãi v
phúc li, lng đ thu hút thêm nhân viên gii, có trình đ, đòi hi phi tng lng đ
thu hút nhân tài và gi chân nhng nhân viên gii.
- Dân s, lc lng lao đng
C cu h
thng tr
công
Thù lao vt
cht
Thù lao phi
vt cht
Ph cp
Thng
Phúc li
Lng c bn
C hi thng tin
Công vic thú v
iu kin làm vic
S đ 1.2: C cu h thng tr công trong các doanh nghip
(Ngun: Trn Th Kim Dung (2009), Qun tr ngun nhân lc (Human
Resource managemant), Nxb Thng kê, Hà Ni)
17
Tùy theo t l gia tng dân s, nu dân s tng quá nhanh mi nm b sung vào
lc lng lao đng mt lng ln s làm cho t l ngi cha có vic làm tng, làm
cho vic gii quyt công n vic làm cho ngi dân là rt khó khn, thm chí phi xut
khu lao đng ra nc ngoài. Ngc li nu t l gim s làm cho s ngi ln tui
t
ng nhanh làm thiu ht lc lng lao đng.
- Quy đnh ca pháp lut.
Các công ty đu phi tuân th lut lao đng do nhà nc ban hành v ch đ
chính sách cho ngi lao đng, lng ti thiu, hp đng lao đng.
-Vn hóa xã hi.
Vn hóa xã hi có nh hng rt ln đn qun tr ngun nhân lc ca doanh
nghip, mt đt nc có quá nhiu quan nim lc h
u nó s kìm hãm s phát trin,
không có nhân tài đ cung ng cho t chc. Thái đ làm vic và ngh ngi đc quy
đnh khác nhau ti mi quc gia cng có nh hng đn qun tr ngun nhân lc ca t
chc. S thay đi v li sng trong xã hi cng nh hng đn cu trúc ca công ty.
- i th cnh tranh.
Ngày nay các công ty không ch cnh tranh nhau v hàng hóa và dch v mà còn
cnh tranh thu hút ngi tài.
Các công ty phi lo gi, duy trì, phát trin tài nguyên nhân lc. Các công ty phi
có chính sách nhân s hp lý, phi đng viên nhân viên hp lý, phi có chính sách
lng thng tt, phi to ra bu vn hóa gn bó, ci thin môi trng làm vic,…
- Khoa hc k thut.
Vi s phát trin nhanh chóng ca khoa hc k thut, ngày nay các công ty phi
thng xuyên đào to, hun luyn đ nhân viên ca mình theo kp vi s tin b c
a
khoa hc k thut hin đi. Khi k thut thay đi mt s k nng và công vic s
không cn thit na, do đó công ty phi đào to li nhân viên ca mình đ phù hp vi
s phát trin mi.
18
- Khách hàng.
Khách hàng là mc tiêu ca mi doanh nghip, gi chân khách hàng c, phát
trin khách hàng mi là rt quan trng. Doanh nghip phi đào to nhân viên đ h
hiu tm quan trng ca khách hàng, phi làm sao tha mãn khách hàng.
- Chính quyn và các đoàn th.
Ti Vit Nam, S lao đng thng binh xã hi, Liên hip ph n, Liên đoàn lao
đng thành ph,… có nh hng nht đnh đn qun tr ngun nhân lc ca các doanh
nghi
p v các vn đ nh: Ch đ chính sách, tuyn dng, sa thi,…
1.3.2 Môi trng bên trong
Nhng yu t ca môi trng bên trong có nh hng đn công tác qun tr
ngun nhân lc ca doanh nghip gm có:
- S mng và mc tiêu ca công ty.
Mi công ty đu có s mng và mc tiêu riêng ca mình, các phòng ban phi
da vào s mng ca công ty mà hành đng đ ra mc tiêu cho b phn ca mình,
trong
đó có qun tr ngun nhân lc.
- Chính sách và chin lc ca công ty.
Các chính sách ca công ty thng liên quan đn qun tr ngun nhân lc, da
vào chin lc phát trin ca công ty phòng nhân lc s lên k hoch ngun nhân lc,
kinh phí nhân lc. Các chính sách s cho bit cách dùng ngi ca công ty, là kim ch
nam hng dn, ch không phi lut l cng nhc, do đó nó uyn chuyn, đòi hi cn
phi gi
i thích và cân nhc.
- Vn hóa doanh nghip.
Vn hóa ca doanh nghip nó cho bit mi thành viên phi c x nh th nào
đi vi các thành viên khác cng nh đi vi ngi bên ngoài công ty. Nó là h thng
các giá tr, các nim tin và các thói quen đc chia s trong phm vi mt t chc, tác
đng vào cu trúc chính quy to ra các chun mc hành vi ca mi cá nhân trong
doanh nghip.