1
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
oOo
TRN TH HNG THI
NÂNG CAO HIU QU S DNG PHN MM K
TOÁN TI BNH VIN CHN THNG CHNH
HÌNH
LUN VN THC S KINH T
Tp.H Chí Minh - Nm 2010
2
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
oOo
TRN TH HNG THI
NÂNG CAO HIU QU S DNG PHN MM K
TOÁN TI BNH VIN CHN THNG CHNH
HÌNH
Chuyên ngành : K toán – Kim toán
Mã s : 60.34.30
LUN VN THC S KINH T
Ngi hng dn khoa hc: PGS.TS.PHM VN DC
Tp.H Chí Minh - Nm 2010
3
LI CM N
Trong sut thi gian qua, vi s n lc ca bn thân và s giúp đ nhit tình t
phía thy cô và bn bè, tôi đã hoàn thành lun vn “Nâng cao hiu qu s dng
phn mm k toán ti Bnh vin Chn Thng Chnh Hình”.
Qua đó, tôi xin
chân thành cm n:
– Phó giáo s, Tin s Phm Vn Dc – Giáo viên hng dn trc tip – đã nhit tình
hng dn, giúp đ và đng viên tôi rt nhiu đ tôi có th hoàn thành lun vn này.
– Quý Thy Cô ca trng i hc Kinh T TP. H Chí Minh đã to điu kin đ tôi
có th thc hin và hoàn thành lun vn.
– Bn bè và ngi thân – nhng ngi đã bên cnh và đng viên tôi đ tôi có th hoàn
thành lun vn.
Mc dù có nhiu c gng trong tìm tòi hc hi và nghiên cu, song lun vn
không tránh khi nhng thiu sót. Kính mong nhn đc s thông cm sâu sc và
đóng góp ý kin t Quý Thy Cô cùng các anh ch đng nghip, bn bè, đc gi đ
tôi có th hoàn thin hn na v kin thc chuyên môn ca mình.
4
LI CAM OAN
Lun vn vi đ tài "Nâng cao hiu qu s dng phn mm k toán ti
Bnh vin Chn Thng Chnh Hình” là do tôi nghiên cu thc hin. Các s
liu trích dn trong lun vn là nhng s liu thu thp thc t ti đn v. Tôi xin
chu trách nhim hoàn toàn v li cam đoan ca mình.
Tp. H Chí Minh, ngày 28 tháng 9 nm 2010
Tác gi
Trn Th Hng Thi
5
MC LC
MC LC 1
DANH MC BNG, HÌNH NH VÀ S 7
PHN M U 8
1. S cn thit ca đ tài nghiên cu 8
2. Mc tiêu nghiên cu ca đ tài 8
3. i tng và phm vi nghiên cu 9
4. Phng pháp nghiên cu 9
4.1. Phng pháp duy vt bin chng 9
4.2. Tng hp, phân tích, thng kê 9
5. Nhng đóng góp ca đ tài nghiên cu 9
6. Kt cu ca lun vn 10
CHNG 1: Nhng vn đ chung v k toán ti các đn v hành chính s nghip và
h thng thông tin k toán 11
1.1. Nhng vn đ chung v k toán 11
1.1.1. Các quan đim v k toán 11
1.1.2. Vai trò và nhim v ca k toán 13
1.2. Vn đ chung v h thng thông tin k toán 13
1.2.1. Các khái nim v h thng thông tin k toán 13
1.2.2. Cu trúc h thng thông tin k toán 15
1.3. Các công c h tr thc hin h thng thông tin k toán 19
1.3.1. Phn mm k toán 19
1.3.2. Phn cng 21
1.4. T chc h thng thông tin k toán trong doanh nghip 22
1.4.1. Ni dung công vic t chc trin khai h thng thông tin k toán 22
1.4.2. T chc nhân s 24
1.4.3. T chc trang b phn cng máy tính và phn mm ng dng 24
Kt lun chng 1 25
CHNG 2: Thc trng s dng phn mm k toán ti Bnh vin Chn thng chnh
hình 26
2.1. Gii thiu tng quát v bnh vin chn thng chnh hình 26
2.1.1. Lch s 26
2.1.2. Tình hình ngun nhân lc 26
2.1.3. Phng hng phát trin 26
2.1.4. Thc trng t chc công tác k toán ti bnh vin 27
2.2. Thc trng s dng phn mm ti Bnh vin Chn thng chnh hình 30
2.2.1. Gii thiu tng quát v phn mm ti bnh vin 30
2.2.2. H thng phn mm k toán 31
2.2.3. Các quy trình trong h thng phn mm k toán 31
2.2.4. Kho sát v phn mm k toán và cách s dng 37
2.3. ánh giá tình hình s dng h thng phn mm k toán 41
2.3.1. Ngi dùng 41
2.3.2. Giao din 42
2.3.3. Dch v 44
6
2.3.4. Nghip v 45
2.3.5. Kim soát ni b 48
2.3.6. Hiu qu 51
Kt lun chng 2 52
CHNG 3: Mt s gii pháp nhm nâng cao cht lng s dng phn mm k toán
ti bnh vin 53
3.1. Quan đim hoàn thin 53
3.1.1. Quan đim v đm bo tính hp lý ca báo cáo tài chính 53
3.1.2. Quan đim v tuân th pháp lut và các quy đnh ca bnh vin 53
3.1.3. Quan đim v s hu hiu và hiu qu ca h thng k toán 53
3.2. Gii pháp nâng cao hiu qu s dng phn mm k toán ti bnh vin 54
3.2.1. Kim soát h thng thông tin k toán 54
3.2.2. Nâng cao hiu qu s dng phn mm k toán 58
3.3. Kin ngh v vic la chn phn mm k toán cho tng lai 61
Kt lun chng 3 63
KT LUN 64
Tài liu tham kho 65
Ph lc A: DANH MC CHNG T K TOÁN 66
Ph lc B: DANH MC H THNG TÀI KHON K TOÁN 69
Ph lc C: DANH MC S K TOÁN 75
1. Danh mc s k toán áp dng cho đn v k toán cp c s 75
2. Danh mc s k toán áp dng cho đn v k toán cp I, II (Cp trên) 76
Ph lc D: Các kiu sao lu d liu ph bin nm 2010 77
Ph lc E: MU PHIU IU TRA THC T 78
7
DANH MC BNG, HÌNH NH VÀ S
Hình 1.5: Cu trúc các bn ghi trong c s d liu 13
S đ 2.2: T chc công tác k toán 27
S đ 2.3: S đ các mô-đun trong h thng phn mm k toán 31
S đ 2.4: Quy trình ni b b phn k toán tài chính 33
S đ 2.5: Quy trình ni b có y quyn 35
S đ 2.6: Quy trình k toán liên b phn 36
Bng 2.7: Bng tng hp kt qu t phiu điu tra 38
Hình 2.8: Giao din phn mm k toán s dng bng mã TCVN3 vi các font không có
tính thm m cao khi hin th trên màn hình 43
Hình 2.9: D liu sao lu là các file DBF không đc mã hóa 50
Hình 2.10: Chc nng sao lu d liu ca phn mm k toán 51
Bng 2.11: Kt qu kho sát mt s ch tiêu v hiu qu phn mm k toán 52
S đ 3.1: Quy trình nghip v gim khi lng nhp cho nhân viên k toán 60
8
PHN M U
1. S cn thit ca đ tài nghiên cu
Trong bi cnh nn kinh t th trng ca nc ta hin nay, k toán là mt
công c không th thiu trong công tác qun lý hot đng ca mt t chc. K
toán cung cp các thông tin kinh t tài chính cho ngi s dng tm vi mô ln v
mô đ t đó ra quyt đnh. Các đi tng s dng thông tin tài chính gm:
− Nhà qun lý
− C quan nhà nc
− Ng
i th 3: khách hàng, ngi cho vay, nhà đu t…
Mt k toán chuyên nghip trong thi đi ngày nay phi đc chuyên môn
hóa nhm đáp ng nhu cu ngày càng cao ca các đi tng cn s thông tin kinh
t tài chính. Mt trong nhng thành phn cn bn đ c gii hóa công tác k toán
chính là phn mm k toán. Phn mm k toán không ch đáp ng yêu cu cung
cp thông tin kp thi mà còn đm bo đ chính xác cao. Phn m
m k toán ra đi
nhm gii phóng con ngi khi nhng công vic tính toán nhàm chán vi nhng
con s khng l các phép tính toán, ghi chép.
Tuy nhiên trên th trng có rt nhiu phn mm k toán áp dng trong
nhiu lnh vc khác nhau, qui mô khác nhau và cht lng khác nhau. Làm th
nào đ đánh giá mt phn mm k toán và làm sao đ nâng cao tính hiu qu trong
vic s dng phn mm k toán. ây là mt trong các vn
đ mà tác gi quan tâm.
tài “Nâng cao hiu qu s dng phn mm k toán ti Bnh vin Chn
thng chnh hình” trình bày mt cách tng quát các lý thuyt v k toán trong
các đn v hành chính s nghip, h thng thông tin k toán và ng dng phn
mm k toán làm sao hiu qu nht cho đn v.
Tuy nhiên, dù c gng ht sc đ thc hin đ tài này mt cách khoa h
c,
nghiêm túc và đ có th áp dng trong thc tin nhng vi trình đ hn ch ca tác
gi nên khó tránh khi nhng thiu sót. Tác gi chân thành cm n nhng đóng
góp quý báu ca đc gi đ tác gi có th hoàn thin hn đ tài này.
2. Mc tiêu nghiên cu ca đ tài
Mc đích ca lun vn là nghiên cu v h thng thông tin k toán trong
điu kin tin hc hóa công tác k toán ti bnh vin chn thng chnh hình nhm
đa ra gii pháp t chc s dng phn mm k toán hiu qu nht. ng thi lun
vn đa ra mt s nhn xét và đ xut gii pháp t chc thit k ph
n mm k toán
cho bnh vin. Ngoài ra tác gi còn kin ngh Nhà nc, doanh nghip, các c s
đào to các chính sách, chng trình nhm h tr đ trin khai mi hoc nâng cao
hiu qu s dng phn mm k toán.
− ánh giá cht lng phn mm k toán đang dùng ti đn v: đúng lut,
chc nng, giao din, tính d s dng
9
− ánh giá cht lng s dng phn mm k toán ca đn v.
− xut gii pháp nâng cao cht lng s dng phn mm ca đn v.
3. i tng và phm vi nghiên cu
− Ch tiêu đánh giá phn mm k toán trong môn H thng thông tin k toán.
− Phn mm k toán ti đn v: chun mc k toán, chc nng, giao din,
tính d s dng, hiu qu
− n v là bnh vin Chn thng Chnh hình TPHCM: nhu cu s dng
phn mm k toán, kt qu đt đc.
− Nhân viên k toán ti
đn v: thói quen nhp d liu, tng hp và báo cáo
trên phn mm.
4. Phng pháp nghiên cu
4.1. Phng pháp duy vt bin chng
T c s lý lun tác gi so sánh vi tình hình thc t phn mm k toán
đang s dng bnh vin. ây là phng pháp đc tác gi s dng xuyên sut
trong vic nghiên cu đ hoàn thành lun vn, nghiên cu vn đ trong mi liên h
ph bin, trong s vn đng và phát trin không ngng.
4.2. Tng hp, phân tích, thng kê
− So sánh phn mm ca đn v vi các ch tiêu trong môn hc H thng
thông tin k toán và vi chun mc k toán hin ti.
− iu tra toàn b các nhân viên k toán v thói quen s dng, cm giác s
dng phn mm hin ti.
− Phân tích và tng hp d liu trên Excel.
5. Nhng đóng góp ca đ tài nghiên cu
− H thng hóa lý lun v k toán ti các đn v hành chính s nghip và h
thng thông tin k toán.
− Cung cp kt qu kho sát và đánh giá thc trng ca phn mm k toán đã
thit k, s dng ti bnh vin chn thng chnh hình.
− xut các gii pháp nâng cao hiu qu s dng phn mm k toán.
−
xut các gii pháp t chc thit k phn mm k toán cho bnh vin.
− Kin ngh Nhà nc, doanh nghip, các c s đào to các chính sách,
chng trình nhm h tr đ trin khai phn mm k toán.
Bên cnh đó lun vn còn cung cp cho các k toán viên mt s kin thc
cn bn v h thng thông tin và đng thi b sung cho các chuyên viên phn
mm các kin thc v k toán ti các đn v hành chính s nghip. Hai kin thc
này không th tách ri nhau trong lnh vc h thng thông tin k toán, trong vic
nghiên cu và xây dng phn mm k toán.
10
6. Kt cu ca lun vn
Ngoài phn m đu, kt lun, ph lc và mc lc, ni dung ca lun vn
gm 3 chng:
− Chng 1: Nhng vn đ chung v k toán ti các đn v hành chính s
nghip và h thng thông tin k toán
− Chng 2: Thc trng s dng phn mm k toán ti bnh vin Chn
thng chnh hình hình
− Chng 3: M
t s gii pháp nhm nâng cao hiu qu s dng phn mm
k toán ti bnh vin Chn thng chnh hình
11
CHNG 1: Nhng vn đ chung v k toán ti các
đn v hành chính s nghip và h thng thông tin k
toán
1.1. Nhng vn đ chung v k toán
1.1.1. Các quan đim v k toán
y ban tiêu chun k toán tài chính M: K toán là mt môn khoa hc dùng
đ thu thp, x lý và truyn đt nhng thông tin tài chính di hình thc tin t đ
ngi s dng có th da vào đó mà ra các quyt đnh.
Theo Hi đng quc gia v k toán Pháp: K toán là mt h thng t chc
thông tin tài chính cho phép thu thp, sp xp, ghi nhn nhng thông tin ban đu
di dng con s, sau đó thông qua vic x
lý thông tin thích hp s cung cp toàn
b thông tin thích hp vi nhu cu ca nhng ngi s dng thông tin khác nhau.
Theo Ronals J. Thacker (1994), k toán đc đnh ngha da trên hai quan
đim ch yu:
− Quan đim th nht nhn mnh đn s dng thông tin k toán : k toán là
mt phng pháp cung cp thông tin cn thit cho qun lý có hiu qu và
đánh giá hot đng ca mi t chc.
− Quan đim hai là nhn mnh đn hot đng ca nhng ngi làm công tác
k toán: nh ngha này da trên công vic ca mt ngi làm k
toán.Trong k toán, kt qu hot đng kinh t ca mt doanh nghip đc
thu thp, phân tích, đo lng, sp xp, ghi chép, tóm tt và phn ánh di
dng thông tin
Theo Libby, Short, Lafond, Lanthier (2003), k toán là mt h thng thông
tin cho phép thu thp và truyn đt thông tin mà ch y
u là nhng thông tin mang
bn cht tài chính thng đc s hoá di hình thc giá tr v các hot đng kinh
t ca các doanh nghip và các t chc. Nhng thông tin này đc cung cp nhm
giúp nhng ngi quan tâm trong quá trình ra các quyt đnh kinh t mà ch yu
các quyt đnh này liên quan đn vic phân b ngun lc.
Theo Neddles, Anderson & Caldwell (2003), Vin K toán Công chng
Hoa K vào nm 1941:K toán là ngh thut ghi chép, phân loi và tng hp m
t
cách có ý ngha và di hình thc bng tin các nghip v kinh t phát sinh, các s
kin mà ít nhiu có liên quan đn tài chính, và gii trình kt qu ca vic ghi chép
này. nh ngha này ca k toán chú trng đn nhim v gi s sách c hu ca
ngi k toán. Tuy nhiên đây là quan đim c đin v k toán, nó không còn phù
hp vi thc tin k toán hin nay na. Ngày nay, v
i quan đim mi, k toán
không ch quan tâm đn vic gi s sách mà đn toàn b các hot đng bao gm
vic hoch đnh chng trình và gii quyt vn đ, đánh giá các hot đng ca
doanh nghip và kim tra s sách. K toán ngày nay chú trng đn nhu cu bc
thit ca nhng ngi s dng thông tin k toán dù h bên trong hay bên ngoài
12
doanh nghip. Do vy, vào nm 1970 Vin K toán Công chng Hoa K cho rng
nhim v ca k toán là cung cp thông tin đnh lng, ch yu mang tính cht tài
chính v các đn v kinh t hch toán đc lp nhm giúp ích cho vic làm các
quyt đnh kinh t.
Di đây mt s đnh ngha v k toán khác nhau theo quan đim mi v
k toán. Theo tinh thn ca k toán quc t
, k toán đc đnh ngha là h thng
thông tin và kim tra dùng đ đo lng/phn ánh, x lý và truyn đt nhng thông
tin v tài chính, kt qu kinh doanh và các lung tin to ra ca mt đn v kinh
t.
Theo quan đim Lut k toán ca Vit Nam, điu 4 nh sau: K toán là
vic thu thp, x lý, phân tích và cung cp thông tin kinh t, tài chính di hình
thc giá tr, hin v
t và thi gian lao đng
Theo điu l t chc k toán Nhà nc Vit Nam thì k toán đc xem là
vic ghi chép, tính toán bng con s di hình thc giá tr, hin vt và thi gian
lao đng, ch yu di hình thc giá tr đ phn ánh kim tra tình hình vn đng
ca các loi tài sn, quá trình và kt qu sn xut kinh doanh, s dng vn ca
Nhà nc, cng nh ca t
ng t chc, xí nghip.
Vi nhng đnh ngha này, chúng ta có th đa ra mt s nhn xét sau đây:
K toán thc hin ba công vic c bn là đo lng, x lý/ghi nhn và
truyn đt/cung cp thông tin đnh lng v hin trng tài chính, kt qu kinh
doanh và lung tin to ra trong mt đn v. Trong thc tin công tác k toán
thng đc đt ra ba câu hi sau đ
ây:
− Th nht, k toán đo lng cái gì?
− Th hai, k toán phn ánh và x lý các nghip v kinh t khi nào và nh
th nào?
− Th ba, k toán truyn đt cung cp thông tin bng cách nào? Bn cht,
đi tng k toán nghiên cu.
1.1.1.1. i tng ca k toán
K toán đo lng và phn ánh cái gì? Trong đn v hành chính s nghip,
đi tng k toán thuc hot đng thu, chi ngân sách nhà nc, hành chính s
nghip, hot đng ca các đn v t chc có s dng ngân sách nhà nc đc
lut k toán quy đnh ti điu 9 gm:
a. Tin, vt t và tài sn c đnh
b. Ngun kinh phí, qu
c. Các khon thanh toán trong và ngoài đ
n v k toán
d. Thu, chi và x lý chênh lch thu, chi hot đng
e. Thu, chi và kt d nhân sách nhà nc
f. u t tài chính, tín dng nhà nc
g. N và x lý n ca nhà nc
h. Tài sn quc gia
i. Các tài sn khác có liên quan đn đn v k toán
13
1.1.2. Vai trò và nhim v ca k toán
Thu thp,x lý thông tin,s liu k toán theo đi tng và ni dung công
vic k toán, theo chun mc và ch đ k toán.
Kim tra, giám sát các khon thu, chi tài chính,các ngha v thu, np ,thanh
toán n,kim tra vic qun lý,s dng tài sn và ngun hình thành tài sn, phát
hin và ngn nga các hành vi vi phm pháp lut v tài chính k toán.
Phân tích thông tin ,s liu k toán;tham mu đ xut các gii pháp phc v
yêu cu qun tr
và quyt đnh kinh t tài chính ca đn v k toán
Cung cp thông tin, s liu k toán cho các đi tng gm Nhà nc, ban
qun lý doanh nghip và ngi th ba ( khách hàng, ngi cho vay, nhà đu t…)
theo quy đnh ca pháp lut.
1.2. Vn đ chung v h thng thông tin k toán
1.2.1. Các khái nim v h thng thông tin k toán
1.2.1.1. Khái nim v c s d liu k toán
Hình 1.1: Cu trúc các bn ghi trong c s d liu
C s d liu (CSDL - database): là mt tp hp có cu trúc ca các d
liu, đc lu tr trên giá mang, có th tha mãn đng thi nhiu ngi s dng.
H thng k toán thông thng x lý th công, d liu đc lu tr trên giá
mang là giy và cu trúc ca các d liu chính là các mu chng t, s sách.
Vi h thng k toán bng máy, d
liu đc lu tr trên giá mang là các
đa t/bng di dng tp tin (file), và cu trúc ca d liu chính là cu trúc ca
các tp tin CSDL (database file). Ta có th xem cu trúc này nh là mt tiêu đ
ca mt bng, còn ni dung ca tp tin là ni dung ca bng.
Ví d: D liu tài sn đc th hin bng tp tin CSDL nh Hình 1.5.
Mã s Tên tài sn Nguyên giá Ngày T l khu hao
0001 Máy móc thit b 100.000.000 01-01-08 10
0002 Nhà xng 500.000.000 01-01-08 10
… … … …
Field (trng/vùng)
Record (bn ghi)
14
1.2.1.2. Khái nim h thng thông tin k toán
a. Lý thuyt h thng
H thng là mt khái nim thng đc s dng trong đi sng nh h
thng truyn thông, h thng các trng đi hc…h thng là mt tp hp các
thành phn phi hp vi nhau đ cùng thc hin mc tiêu nào đó. Gm có ba đc
đim chính sau:
− Có các thành phn b phn, hoc đc đi
m hu hình
− Cách thc hay phng pháp x lý
− Mc tiêu ca h thng
b. H thng thông tin k toán
H thng thông tin k toán là mt tp hp các ngun d liu và th tc x
lý d liu đ to ra nhng thông tin hu ích cho ngi s dng. (Accounting
information system is a collection of data and processing procedures that creates
needed information for its users).
gii thích chi tit hn v khái nim đã đ cp, chúng ta s
xem xét tng
cm t trong thut ng h thng (system), thông tin (information) và k toán
(accounting) ba cm t hp thành khái nim mi h thng thông tin k toán.
K toán, nh đã đ cp phn bn cht ca k toán, đã gii thích k toán là
gì, các lnh vc chuyên ngành ca k toán nh k toán tài chính, k toán chi phí,
k toán qun tr, kim toán,… và h th
ng thông tin k toán đu có trong nhng
lnh vc đó. Ví d đ to ra thông tin v tin lng, các khon phi thu, các khon
phi tr, hàng tn kho, d toán ngân sách,… h thng thông tin k toán phi thc
hin công vic tp hp thông tin t các s chi tit và s cái t các ngun thông tin
trong nhiu chu trình khác nhau trong mt h thng đ x lý và cung cp thông tin
theo yêu cu.
Thông tin, là mt tp hp nhiu ngu
n d liu đã x lý. D liu cha đc
x lý gi là d liu thô. Chng hn vic tính giá tr ca mt c phiu đang niêm
yt, thì các d liu nào sau đây là d liu đã x lý (d liu đã x lý gi là thông
tin): (1) Giá khp lnh ca c phiu trên th trng trong ngày (d liu đã x lý, vì
d liu đ
ã đc x lý “khp” t ngi đt lnh mua và ngi bán), (2)Giá thc
chi cho vic mua c phiu (d liu cha x lý, vì thun túy là mt d liu), (3) Giá
cui cùng trong ngày ca mt loi c phiu (d liu cha x lý)…
Thông tin đc thu thp t bên trong và bên ngoài sau đó lu tr x lý và
cung cp cho nhng ni có nhu cu s dng thông tin. Nh vy khi đ cp đn
thông tin thì ngi ta kt lun rng “thông tin, đó là mt tp hp quy trình nhiu
d liu đã x lý”.
H thng, là mt nhóm các phn t, tác đng qua li ln nhau, đc t
chc chi phí, k toán qun tr, kim toán,… và h thng thông tin k toán đu có
trong nhng lnh vc đó. Ví d đ to ra thông tin v tin lng, các khon phi
thu, các khon ph
i tr, hàng tn kho, d toán ngân sách,… h thng thông tin k
toán phi thc hin công vic tp hp thông tin t các s chi tit và s cái t các
15
ngun thông tin trong nhiu chu trình khác nhau trong mt h thng đ x lý và
cung cp thông tin theo yêu cu.
Nh vy h thng thông tin k toán là s hòa hp ca nhiu nhân t: k
toán – thông tin – h thng, ngha là s hòa hp có tính h thng t lnh vc. K
toán vi các lnh vc khác nhau đ thc hin vai trò cung cp thông tin.
1.2.2. Cu trúc h thng thông tin k toán
H thng thông tin k toán là mt tp hp các thành phn d liu đu vào,
lu tr x lý, cung cp thông tin đu ra. Các thành phn này chính là cu trúc ca
mt h thng thông tin đc x lý theo mt quy trình nht đnh tùy thuc vào đc
đim sn xut kinh doanh ca đn v, có th khái quát quy trình x lý h thng
thông tin k toán qua s đ sau:
Quy trình x lý ca h thng thông tin k toán đc bt đu khi ghi nhn
thông tin đu vào, sau đó lu tr - x lý - lu tr và đim kt thúc mt quy trình là
cung cp thông tin (thông tin đu ra) cho vic xây dng k hoch, ra quyt đnh và
kim soát mc đích ca nhà qun lý, sau đó lp li quy trình trên.
1.2.2.1. H thng thông tin đu vào
Cu trúc c bn ca h thng thông tin đu vào có hai thành phn c bn,
mt là h thng chng t gc và hai là h thng thu nhn chng t gc. H thng
chng t gc, là mt c s quan trng đ to lp h thng thông tin đu vào. Vì:
¬ Chng t mô t h thng công vic đc thc hin nh
th nào
Quan sát thc t phn ln h thng thông tin k toán chúng ta d dàng nhn
ra nhng thông tin trên chng t mô t chi tit v mt nghip v kinh t phát sinh.
Chng t là đu mi đ cung cp thông tin chi tit cho h thng thông tin đu vào
ngay c khi thc hin công vic bng th công. Trong môi trng vi tính hóa có
th chúng ta không quan sát đc ht tt c bi vì quy trình x lý đin t đ
ã đc
t đng hóa.
¬ Chng t là bn thông tin hng dn ngi s dng
Các ch tiêu trên chng t là các hng dn đ ngi lp đin thông tin
vào, t đó to lp d liu cho h thng thông tin đu vào.
¬ Chng t làm c s cho vic thit k nhng h thng mi
Khi thit k mt h th
ng k toán mi, chng t là c s đ phân loi thông
tin đi vi ngi thit k. Ngi trin khai h thng mi, thit k thông tin đu
vào da trên chng t, nu thit k đúng thì h thng thông tin đu vào thu thp
đúng, ngc li thì h thng s hng do thu thp thông tin không chính xác.
Lu tr –
X lý
Thông tin
đu vào
Thông tin
u ra
16
¬ Chng t là c s kim soát chi phí trin khai và bo trì h thng thông tin
k toán
Da vào h thng chng t nhà qun lý kim tra giám sát toàn b hot đng
kinh t tài chính trong đn v.
¬ Chng t là bn thông tin đã tiêu chun hóa vn đ giao tip
Thông tin th hin trên chng t đã đc cht lc k v t ng, vì vy dùng
nhng thu
t ng y đ chun hóa thông tin đu vào ca h thng vi mc đích cho
ngi s dng đu có th đc hiu đc.
¬ Chng t là bng chng kim toán h thng thông tin k toán
C s đa ra ý kin v mc đích ca báo cáo kim toán mt loi hình nào
đó, các kim toán viên phi thu thp bng chng kim toán, chng t là m
t trong
nhng đi tng mà kim toán viên thng thu thp.
¬ Chng t là c s đ thit k quy trình kinh doanh
phc v cho h thng kim soát ni b đt kt qu cao, vic thit k quy
trình luân chuyn ca chng t th hin mt phn quy trình kinh doanh ca mt
đn v.
H thng thu nhn chng t gc, đc s
p xp tùy theo t chc ca h
thng thông tin k toán ca mt đn v.
Nu h thng k toán làm bng th công, h thng chng t gc đc thu
nhn, sp xp và x lý theo trt t ca ngi thc thi công vic. Ví d khi tip
nhn thông tin đu vào là mt đn đt hàng, k toán bán hàng tip nhn thông tin,
kim tra li thông tin hàng tn kho, giá bán, … sau đó ghi hóa
đn, trình ký,
chuyn hóa đn cho các b phn có liên quan, và cui cùng là ghi s k toán.
Nu h thng k toán đc x lý bng máy, h thng chng t đc thu
nhn có th trên máy (chng t đin t), qua máy quét, qua tp tin email, trc
tuyn (online qua internet) hay chng t bng giy. Ngi thc thi công vic kích
hot màn hình nhp liu, đin hay quét các thông tin theo yêu cu ca màn hình và
kt thúc công vic bng cách ch
n nút “lu tr”.
Tóm li: H thng thông tin đu vào có th thu nhn bng th công hay
bng máy thông qua c s ghi nhn ca thông tin là chng t. Vic t chc ghi
nhn thông tin đu vào đòi hi phi phân tích k đ tránh trng hp ghi nhn
thông tin quá tha hoc quá thiu, điu này dn đn nguy c là cung cp thông tin
đu ra cho các đi tng s dng không hu ích. gii quy
t vn đ này, vic
la chn gii pháp thu thp thông tin nh th nào đ đt đc mc yêu cu v
qun lý trong thi đi ngày nay là vn đ cn thit. Tuy nhiên h thng thu nhn
thông tin bng th công là quá li thi. Vì vy vic la chn mt phng tin k
thut thông qua các công c tr giúp nh thit b phn cng, phn mm k toán
chuyên dng đ h thng thông tin đu vào thu thp đc tha mãn nhu cu thông
tin, đòi hi nhà qun lý phi có chin lc la chn cho phù hp vi đc đim đn
v mình.
17
1.2.2.2. H thng c s d liu
H thng c s d liu là ni dùng đ lu tr-x lý-lu tr thông tin. Vic
t chc và chn la phng pháp lu tr nh th nào đ ti u nht, ít tn kém
nht, nhng phi đm bo s phù hp vi yêu cu s dng thông tin ca doanh
nghip là quan trng. S tin b và thay đi tng ngày ca công ngh
thông tin,
đòi hi nhà qun lý phi có tm nhìn chin lc và nhn ra hng phát trin ca
đn v mình trong đó vn đ chin lc đáp ng nhu cu thông tin cho vic ra
quyt đnh là cn thit. đa ra mt quyt đnh cn phi có thông tin, thông tin
cung cp có cht lng thì phi th hin đc quá kh, hin ti và d báo đc
tng lai. Mun vy h
thng c s d liu chuyên cung cp thông tin phi đc
tiêu chun hóa, phi đc t chc và la chn mt cách hp lý, thit thc nht đ
ghi nhn thông tin. Ngha là, làm th nào đ thit k mt c s d liu sao cho thu
thp đc đy đ các thông tin cn thit, gim thiu lu tr các thông tin trùng lp
d tha, khi cn có th ly
đc thông tin nhanh nht, hu ích nht phc v cho
vic qun lý doanh nghip và quá trình h tr ra quyt đnh. Tuy nhiên h thng
c s d liu phi đc duy trì vi thi gian đ dài và xuyên sut c quá trình hình
thành phát trin ca doanh nghip.
1.2.2.3. H thng thông tin đu ra
Cung cp thông tin cho các đi tng bên trong hay bên ngoài đ ra quyt
đnh là nhim v trng tâm ca h thng thông tin đu ra. Nh vy nhng thông
tin đu ra gm nhng thông nào? ó chính là nhng báo cáo tài chính hay báo
cáo k toán qun tr theo mu biu đã đc xác lp trc. i vi h thng k
toán x lý bng th công, thì các báo cáo đc tp hp t các s k toán chi tit và
s k toán t
ng hp. i vi h thng k toán x lý bng máy vi tính và phn
mm k toán, thì các báo cáo đc phn mm tp hp và x lý da trên h thng
c s d liu đã đc xác lp (các tp tin – files hay h thng qun tr c s d
liu – Database management systems: DBMS).
1.2.2.4. H thng kim soát ni b
H thng thông tin k toán cung cp thông tin cho c bên trong và bên
ngoài đn v, ngi s dng thông tin da vào tính trung thc và hp lý ca thông
tin trên các báo cáo đ ra quyt đnh. Các đn v cung cp thông tin phi xác lp
các chính sách và các th tc kim soát ni b thích hp đ duy trì vic cung cp
thông tin k toán trung thc và hp lý. iu đó đng ngha vi vic thit lp h
thng kim soát ni b
.
H thng kim soát ni b là mt h thng chính sách đc thit k và chu
nh hng bi các nhà qun lý và các nhân viên trong mt đn v, nhm cung cp
mt s đm bo hp lý đ thc hin các mc tiêu đ ra. ó là:
− H thng hot đng hu hiu và hiu qu,
− Cung cp thông tin đáng tin cy
− Tuân th các lu
t đnh
18
Khi xây dng h thng thông tin k toán các nguy c làm h thng
không an toàn là:
− D liu k toán có th b sai lch do sai sót hay gian ln.
− D liu k toán có th b thâm nhp do nhng ngi bên trong hoc bên
ngoài đn v (hacker) phá hy d liu, chng trình, làm gián đip, che
giu s liu, chuyn tài sn thành tin, …
khc phc các nguy c trên, cn t chc h th
ng kim soát h thng
thông tin bao gm kim soát chung và kim soát ng dng:
− Kim soát chung: Là các hot đng kim soát liên quan ti toàn b h
thng x lý. Các th tc đ kim soát chung nh xác lp k hoch an ninh,
phân chia trách nhim trong các chc nng ca h thng, kim soát các
vic bo trì và d án phát trin h thng, kim soát thâm nhp v mt vt
lý, ki
m soát quyn truy cp h thng, kim soát lu tr d liu, kim soát
s truyn ti d liu, …
− Kim soát ng dng: Là kim soát các hot đng liên quan đn vic x lý
thông tin ca mt ng dng c th. Mt h thng ng dng thng đc
thc hin thông qua ba giai đon: nhp liu, x lý, và kt xut. Cho nên
các th
tc đ kim soát ng dng nh kim soát nhp liu, kim soát quá
trình x lý d liu và kim soát s an toàn ca tp tin, kim soát thông tin
đu ra.
1.2.2.5. nh hng ca công ngh thông tin đn môi trng k toán
Môi trng là các yu t nm bên ngoài phm vi ca h thng, các yu t
ca môi trng k toán gm:
H thng lut pháp: các h thng k toán gm có 2 loi, mt loi tuân th
nghiêm ngt các quy đnh ca pháp lut và mt loi theo quan đim thng mi
hp lý.
Lut thu : mt s h thng k toán chu s chi phi c
a lut thu, báo cáo
s liu theo yêu cu ca lut thu.
Mc đ lm phát: khi trình bày trên báo cáo tài chính, k toán rt quan tâm
đn mc giá chung trong nn kinh t t thay đi do đó dn đn nhng khác bit v
phng pháp k toán.
Yu t vn hóa xã hi: h thng k toán đc to lp, tn ti và phát trin
da trên nn tng vn hóa ca mt qu
c gia. Các yu t vn hóa thông thng chi
phi đn h thng k toán nh: tp tc, thói quen , s thích…
S ràng buc v kinh t và chính tr…
Vi s phát trin không ngng ca công ngh thông tin yêu cu h thng k
toán phi phát trin đ phù hp. Mt khác h thng thông tin tn ti và hot đng
trong mt môi trng nht đnh, trong đó có môi trng k toán và chu s
tác
đng ca mi trng k toán.
19
1.3. Các công c h tr thc hin h thng thông tin k toán
1.3.1. Phn mm k toán
1.3.1.1. Khái nim
Khi công ngh thông tin phát trin, các phn mm máy tính đc các
chuyên gia phn mm thit k đ ng dng vào mi lnh vc. Trong đó lnh vc k
toán là mt trong các lnh vc thông thng đc u tiên đ tin hc hóa nhiu
nht. T đó xut hin thut ng phn mm k toán, sau đây là mt s khái nim v
phn mm k toán:
“Phn m
m k toán là mt phn mm ng dng dùng đ ghi nhn các giao
dch và quy trình k toán vi các mô đun chc nng nh k toán phi tr, k toán
phi thu, tin lng và bng cân đi tài khon…. Nó hot đng nh là mt h
thng thông tin k toán. Nó có th do các công ty t vit đ s dng hay đc
mua ca mt đi tác mà cng có th là s kt hp ca c
hai. Nó ngày càng đc
phát trin và tr nên phc tp hn, tn kém hn.”
“Phn mm k toán (còn gi là phn mm h thng k toán) là mt trong
nhng phn mm ca máy vi tính thc hin vic ghi nhn thông tin và x lý thông
tin ca k toán thông qua các phân h ca k toán nh k toán các khon phi thu,
phi tr, tin lng, hàng tn kho, doanh thu, chi phí, tính giá thành sn phm, …
t đó tng h
p và cung cp các báo cáo k toán theo yêu cu ca nhà qun lý
“Phn mm k toán là b chng trình dùng đ t đng x lý các thông tin
k toán trên máy vi tính, bt đu t khâu nhp chng t gc, phân loi chng t,
x lý thông tin trên các chng t theo quy trình ca ch đ k toán đn khâu in ra
s k toán và báo cáo tài chính, báo cáo k toán qun tr”.
Các khái nim đu cho rng phn mm k toán là b chng trình, là phn
mm ng dng trên máy tính ca k toán trong đó x lý t đng các thông tin đu
vào ca k toán theo mt quá trình nht đnh và cung cp thông tin đu ra là các
báo cáo k toán theo yêu cu ca ngi s dng thông tin.
1.3.1.2. Vai trò ca phn mm k toán
Vai trò ca phn mm k toán đng hành cùng vi vai trò ca k toán,
ngha là cng thc hin mt phn vai trò là công c qun lý, giám sát và cung cp
thông tin, vai trò theo dõi và đo lng kt qu hot đng kinh t tài chính ca đn
v. Tuy nhiên do có s kt hp gia hai lnh vc: công ngh thông tin và lnh vc
k toán do đó vai trò ca phn mm k toán còn đc th hin thêm qua các khía
cnh sau:
− Thay th
toàn b hay mt phn công vic k toán bng th công;
− S hóa thông tin.
1.3.1.3. Phân loi phn mm k toán
Có nhiu cách đ phân loi phn mm k toán và mi cách s cho ta thy
mt cái nhìn khác nhau mi loi phn mm
20
Nu phân loi theo ngun gc, có th chia các phn mm thành 3 loi đó là
phn mm ca nc ngoài nh Sum System, Peachtree, Quichbook Phn mm
ni nh Esoft, fast, bravo Và phn mm nc ngoài đc Vit hóa nh 1C:K
toán 8. Mi loi đu có nhng tính nng và đc đim ni bt riêng mà khách hàng
nên chú ý ti.
Theo tính cht chng trình:
− Phn mm tnh
− Phn mm t đ
ng
Theo tính nng:
− Phn mm k toán tài chính
− Phn mm k toán qun tr
Theo giá c th trng:
− Phn mm r tin
− Phn mm đc tin
Theo tính cht ca nhà sn xut:
− Phn mm do các nhà chuyên nghip sn xut
− Phn mm do các nhà không chuyên nghip sn xut
Tuy nhiên cht lng phn mm k
toán Vit Nam rt khó có th đánh
giá chính xác vì hin nay cha có mt ni nào lãnh trách nhim đánh giá cht
lng các phn mm.
1.3.1.4. Hot đng ca phn mm k toán
Các chng t gc đc nhân viên k toán nhp liu vào phn mm k toán,
các nghip v kinh t phát sinh này đc lu tr di dng các mu tin trong các
tp tin hay h qun tr c s d liu. T các mu tin trên h thng c s d liu
này phn mm k toán s t đng x lý, sau đó chuyn d liu vào các s chi tit
hay s
cái. Nu phn mm x lý theo thi gian thc (real time posting) thì d liu
đc kt chuyn ngay khi ngi s dng nhp liu. Còn nu phn mm x lý kt
chuyn theo lô (batch posting) thì đnh k sau khi kim tra xác nhn ca ngi s
dng thì s liu s kt chuyn vào c s d liu. kt xut nhng thông tin đu
ra nh s k tóam chi tit, s
k toán tng hp, báo cáo k toán, phn mm k toán
phi hp vi các thông tin khác nh danh mc vt t, danh mc tài khon, danh
mc nhân viên, … to lp các bng cân đi (cân đi tài khon, cân đi hàng tn
kho, …); ghi nhn các điu chnh, lp li các bng cân đi đã điu chnh. Cui
cùng là khóa s và in n các báo cáo tài chính hay báo cáo k toán qun tr theo
yêu cu ca Nhà Nc hay nhà qun lý.
1.3.1.5. Mt s tiêu chí đánh giá cht lng phn mm k toán
Cht lng, theo quan nim ca các nhà sn xut, là mc phù hp ca sn
phm đi vi yêu cu ca ngi tiêu dùng (T chc kim tra cht lng Châu Âu
(European Organization for Quality Control).
21
Cht lng, theo quan nim ca ngi tiêu dùng, là s phù hp vi mc
đích s dng.
Có khá nhiu khái nim v cht lng bi các tác gi khác nhau, nhng xét
cho cùng, khái nim v cht lng xut phát và gn bó cht ch vi các yu t c
bn ca th trng nh nhu cu, cnh tranh, giá c. Tha mãn nhu cu là điu quan
trng nht trong vic đ
ánh giá cht lng ca bt c sn phm nào và cht lng
là phng din quan trng nht ca sc cnh tranh
ng di góc đ kinh t, phn mm k toán là sn phm c th, vì vy
phn mm đc thit k ra phi tha mãn nhu cu ca khách hàng, đm bo cht
lng sn phm. Sn phm cht lng phi là s
n phm tha mãn yêu cu trên tt
c các mt sau đây:
− Tính nng k thut, phn ánh công dng, chc nng, yu t thm m, …
ca sn phm;
− Tính kinh t, phn ánh chi phí đã đu t và hiu qu mang li t vic đu
t;
− Tính an toàn trong vic s dng sn phm nh không nh hng đn s
c
khe, môi trng, không b sai lch kt qu, công dng khi s dng sn
phm;
− Thi đim, điu kin giao nhn sn phm, giao hàng đúng lúc đúng thi
hn là mt yu t vô cùng quan trng trong “tha mãn nhu cu hin nay”;
− Các dch v liên quan nh thái đ ngi làm các dch v tip xúc khách
hàng, cnh quan, môi trng làm vic, dch v b
o hành sau khi bán, … là
các yu t đc quan tâm.
1.3.2. Phn cng
1.3.2.1. Khái nim
Công tác k toán ti các đn v khi đc tin hc hóa ngoài vic chú ý đn
yêu cu b nh, tc đ x lý và la chn phn mm k toán phù hp thì còn phi
chú trng đn tính hiu qu , s đng b trong trang b máy móc. Do đó đòi hi
không ngng ci tin và nâng cp các trang thit b phn cng đ nâng cao tính
hiu qu cho công tác k toán.
Nh vy phn c
ng là tt c các thit b cn thit đ điu hành h thng x
lý s liu bng máy vi tính nh; màn hình, máy in, b x lý, máy tính cá nhân,
thit b lu tr…
1.3.2.2. Các yu t nh hng đn tính hiu qu ca phn cng
Nng lc: phi đ đáp ng cho nhu cu hin ti và tng lai, đo lng qua
kh nng x lý ca h thng.
Tính tin cy: t l treo máy trong quá trình làm vic thp mc chp nhn
đc, có kh nng phc hi nhanh.
Tính linh hot: có kh nng đáp ng cho nhu cu mi.
22
D truyn thông: giao tip tt vi ngi dùng.
Tính an toàn: ngn chn đc hacker và ngi không có quyn đc truy
cp
Ni mng: kt ni d dàng vi các máy tính có sn.
Phn mm: có kh nng phù hp và chy đc trên phn mm đã chn.
1.4. T chc h thng thông tin k toán trong doanh nghip
T chc là quy trình phân chia công vic ra thành nhiu phn vic và phi
hp các phn vic đó đ hoàn thành mt hoc nhiu mc tiêu. H thng thông tin
s giúp t chc phân công công vic cho các nhóm ngi và thit lp mt tin đ
d án chung. Mi công vic thc hin s đc cp nht vào h thng thông tin
chung.
T chc h thng thông tin k toán trong doanh nghip là quá trình t chc
trin khai đ thit lp mt h thng k toán và h thng kim soát, phân công và
b trí nhân s cho h thng đ thc thi h thng nhm mc đích cung cp thông
tin chính xác, kp thi, đáp ng đc nhu cu thông tin ca doanh nghip và ngi
dùng h thng k toán hài lòng. Trong thi đi th gii s hóa ngày nay, vic t
chc và qun lý h thng thông tin có ý ngha vô cùng quan trng cho s
thành
công ca doanh nghip. Do đó vic ng dng công ngh thông tin vào công tác t
chc trin khai h thng là ch yu, cho nên ni dung công vic t chc trin khai
h thng thông tin k toán đc trình bày sau đây s không đ cp đn trin khai
ng dng bng th công mà ch yu là trên h thng máy tính và phn mm k
toán.
1.4.1. Ni dung công vic t chc trin khai h thng thông tin k toán
Các giai đon thc hin đ trin khai mt h thng thông tin k toán có 5
giai đon:
1.4.1.1. Giai đon lp k hoch
Ni dung ca vic lp k hoch là kho sát, xem xét môi trng hot đng
kinh doanh ca doanh nghip nh quy mô, đc đim, tình hình tài chính ca doanh
nghip; kho sát v yêu cu chung v thông tin qun lý ca lãnh đo doanh nghip
nh: đi vi k toán tài chính thì yêu cu v chng t, s k toán, báo cáo tài
chính theo mu biu quy đnh hay đi vi k toán qun tr thì yêu cu v lp d
toán, theo dõi đánh giá d toán, theo dõi chi phí kinh doanh, tính giá thành sn
phm, bán hàng và phân tích bán hàng, v. v… Các công c k thut trong vic
kho sát nh phng vn, quan sát, lp bng câu hi, v lu đ, v s đ dòng d
liu, … sau đó tng hp và lên k hoch chung cho toàn b h thng. Công vic
này thng do nhng ngi có kin thc v k toán, v phân tích và v h thng
thông tin k toán thc hin.
23
1.4.1.2. Giai đon phân tích
Sau khi kho sát và lên k hoch ca d án, các phân tích viên ca d án s
nhn đnh v quy trình và yêu cu qun lý thông tin ca nhà qun lý. Vic nhn
đnh càng sát vi thc tin s giúp cho giai đon phân tích và thit k đc thun
li đúng đn. Các công c k thut trong vic phân tích nh s dng các hàm tính
toán tài chính, các phân tích lu đ, s đ dòng d liu, … Cng nh giai đon
kh
o sát, công vic này thng do nhng ngi có kin thc v k toán, v phân
tích và v h thng thông tin k toán.
1.4.1.3. Giai đon thit k
Khi giai đon kho sát và phân tích hoàn thành, nu lãnh đo đn v đng ý
vi gii pháp đa ra, giai đon thit k đc bt đu. Ni dung ca công vic thit
k là xác đnh ni dung và hình thc ca tng phn hành công vic, quy trình x
lý ca h thng, các yêu cu c th v thit b và phn mm k toán. Trong giai
đon thit k có hai bc, b
c thit k s b trình bày góc đ ý tng logic,
chng hn tng phn hành công vic có nhng ni dung gì, x lý nh th nào;
bc thit k chi tit trình bày c th mô hình ý tng, ví d: thit k chi tit vic
to ra mt mu s c th, mt báo cáo k toán c th.
1.4.1.4. Giai đon xây dng
Là giai đon thc hin quá trình chuyn đi mô hình h thng t giai đon
thit k tr thành h thng thc t đ s dng. giai đon này ngi thc hin là
nhng ngi chuyên v tin hc, chng hn lp trình viên chuyên v tin hc qun lý
và nhng ngi có am hiu v h thng thông tin k toán. Hot đng chính ca
giai đo
n này là to lp chng trình máy tính x lý theo nh thit k, công vic
này có th do chính nhân viên ca đn v hoc thuê bên ngoài thc hin hoc đi
mua phn mm đóng gói sn có trên th trng.
1.4.1.5. Giai đon cài đt và bo trì
Sau khi xây dng hoàn chnh chng trình nh đã thit k. Công vic tip
theo là cài đt chng trình, tuyn dng thêm nhân viên (nu thiu), hun luyn
nhân viên s dng, chy th nghim h thng mi, chuyn đi h thng (nu đã có
là h thng c). Vic chuyn đi h thng và sau đó h thng đc vn hành cha
làm chm dt quy trình t ch
c thc hin h thng thông tin k toán. Mt thi
gian sau h thng cn đc thm đnh và đánh giá mc đ hài lòng ca ngi s
dng, hiu qu hot đng ca h thng. T đó xác đnh các vn đ cn điu chnh
đi vi h thng.
Mt hot đng khác trong giai đon này là vic bo trì h th
ng, công vic
ch yu là sa cha nhng sai sót trong thit k h thng hay thc hin nhng thay
đi quan trng đi vi h thng do thay đi môi trng ca h thng nhm đm
bo duy trì hot đng ca h thng.
24
1.4.2. T chc nhân s
t chc thành công h thng thông tin k toán thì phi có nhiu ngi
tham gia. Sau đây là các thành phn tham gia và vai trò ca h trong vic thc
hin h thng:
− Ban lãnh đo doanh nghip, đng di góc đ nhà qun lý, ban lãnh đo
doanh nghip xác đnh mc tiêu chin lc, h tr, khuyn khích, xét
duyt các giai đon phát trin ca d án.
− Nhng ngi làm công tác k toán - kim toán, có ba vai trò: mt là, xác
đnh nhu c
u thông tin cn có t h thng thông tin k toán; hai là, có th
tham gia vào ban t chc qun lý h thng thông tin; ba là, thit k h
thng kim soát ni b cho h thng thông tin k toán và giám sát, kim
tra, đánh giá các kim soát trong h thng thông tin k toán.
− Ban t chc qun lý h thng thông tin, đc thành lp phi bao gm ban
lãnh đo doanh nghip, k toán trng/giám đc tài chính, ngi qun lý
h thng thông tin trong doanh nghip, ng
i qun lý trong các b phn s
dng h thng thông tin k toán có liên quan. Vai trò ca ban t chc qun
lý h thng thông tin là thit lp các chính sách điu hành h thng thông
tin, hng dn các giai đon phát trin h thng, báo cáo tin đ thc hin
cho ban lãnh đo doanh nghip.
− T/i phát trin d án, mi mt d án ca h thng thông tin k toán cn
có m
t t/đi d án vi nhân s gm chuyên gia d án, ngi qun tr,
ngi làm k toán kim toán và ngi s dng. Vai trò đi d án gm lp
k hoch d án, giám sát d án, kim soát chi phí d án. i d án là cu
ni trung gian gia ngi s dng vi ban lãnh đo doanh nghip, ban t
chc qun lý h thng thông tin.
− Ngi phân tích, lp trình h thng, là nh
ng ngi có kin thc v k
toán, v phân tích và v h thng thông tin k toán, nhng lp trình viên tin
hc chuyên ngành.
− Nhng ngi khác ngoài h thng nhng có liên quan đn vic t chc h
thng thông tin k toán ca doanh nghip nh khách hàng, nhà cung cp,
kim toán đc lp, c quan qun lý Nhà nc, …
1.4.3. T chc trang b phn cng máy tính và phn mm ng dng
t chc thành công h thng thông tin k toán bng tin hc hóa thì vn
đ t chc trang b phn cng máy tính và phn mm ng dng là mt quyt đnh
quan trng bi l công vic này liên quan đn tính hu hiu và hiu qu ca vn đ
t chc h thng thông tin.
i vi vic trang b phn cng nh máy vi tính, máy in, đa t, h thng
m
ng ni b, mng internet và các thit b liên quan khác cn phi đc ban t
chc h thng thông tin k toán lên k hoch c th và tìm nhà cung cp đ xác
đnh mc đu t phù hp vi ngân sách đn v mình, phù hp vi vic trang b
25
phn mm ng dng. c bit chú ý đn hao mòn vô hình do tin b ca khoa hc
k thut.
i vi vic trang b phn mm ng dng cho vic phát trin h thng gm
la chn h điu hành (Windows, Linux, …), phn mm ng dng (Winword,
Excel, Corel Draw, . . ), và quan trng nht là vic la chn phn mm k toán sao
cho phù hp vi vic t chc h
thng thông tin k toán cn xác lp ca đn v.
Nhà qun lý có th t t chc thit k phn mm hay đt hàng (thuê) đ đn v bên
ngoài thit k hay mua phn mm đóng gói
Kt lun chng 1
Chng 1 nêu ra các vn đ lý lun chung v k toán trong đn v hành
chính s nghip và h thng thông tin k toán. Các vn đ lý lun chung v k
toán cho bit bn cht ca k toán t đó làm rõ các đi tng s dng thông tin k
toán thông qua vai trò ca k toán. thc hin tt vai trò ca k toán là cung cp
thông tin, k toán phi thc hin theo các yêu cu và các nguyên tc k toán chung
đc tha nh
n theo ch đ hin hành. Lun vn đ cp đn vic ng dng công
ngh thông tin, đc bit là phn mm k toán vào công tác t chc h thng thông
tin k toán trong thi đi hin nay và phn mm k toán tr thành công c không
th thiu trong công tác k toán ti các đn v vì tính nng cung cp thông tin cho
nhng đi tng s dng khác nhau (nhà qun tr, nhà đu t, c
quan thu,…)
mt cách t đng hóa, hin đi hóa.