1
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
VÕ TH M TIÊN
CHT LNG DCH V I VI
S HÀI LÒNG CA KHÁCH HÀNG TI
NHNo&PTNT CHI NHÁNH 6
Chuyên ngành : QUN TR KINH DOANH
Mã s : 60.34.05
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
PGS.TS. NGUYN ÌNH TH
Tp. H Chí Minh – Nm 2010
2
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu đc lp ca tôi. S liu đc nêu
trong lun vn là trung thc và có trích ngun. Kt qu nghiên cu trong lun vn là
trung thc và cha đc công b trong bt k công trình nghiên cu nào khác.
TÁC GI
Võ Th M Tiên
3
LI CM N
Tôi xin chân thành cm n Quý Thy Cô Trng i hc Kinh T TP.HCM đã
tn tâm ging dy, truyn đt nhng kin thc quý báu cho tôi trong sut thi gian tôi
hc tp ti Trng. c bit, tôi xin chân thành cm n sâu sc đn thy
PGS.TS.Nguyn ình Th đã nhit tình hng dn cho tôi hoàn thành lun vn này.
ng thi, tôi cng xin chân thành cm n các anh ch đang công tác ti các
Phòng, T ca Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn Vit Nam-Chi nhánh
6, đã ht lòng h tr, cung cp s liu và đóng góp ý kin quý báu giúp tôi hoàn thành
lun vn.
Bên cnh đó, Tôi cng xin gi li cm n chân thành đn quý khách hàng,
nhng ngi góp phn không nh cho lun vn này thông qua vic đánh giá mt cách
thc t và khách quan hot đng ca Agribank 6.
Xin chân thành cm n! Trân trng!
4
DANH MC CÁC CH VIT TT, KÝ HIU
1. ACB : Ngân hàng Thng mi C phn Á Châu
2. Agribank VN : NHNo&PTNT Vit Nam
3. Agribank 6 : NHNo&PTNT Vit Nam-Chi Nhánh 6
4. ATM : Máy rút tin t đng
5. POS : Máy cà th
6. GTTB : Giá tr trung bình
7. NH : Ngân Hàng
8. NHNN : Ngân Hàng Nhà nc
9. NHTM : Ngân Hàng thng mi
10. NHTMCP : Ngân Hàng thng mi c phn
11. SERVQUAL : Mô hình cht lng dch v
12. SERVPERF : Mô hình cht lng dch v thc hin
13. Eximbank : Ngân hàng C phn Xut-Nhp khu
14. TCTD : T chc tín dng
15. VN : Vit Nam
16. WTO : T chc Thng mi th gii
17. GTTB : Giá tr trung bình
18. : H s Beta chun hóa
5
DANH MC BIU BNG VÀ HÌNH V
Bng 3.1: Thng kê thông tin khách hàng
Bng 3.2: Thang đo các khái nim tác đng đn s hài lòng khách hàng
Bng 4.1: Thng kê mô t các mong đi ca khách hàng
Bng 4.2: Thng kê mô t các thang đo cht lng dch v
Bng 4.3: Thng kê mô t các thang đo chính sách giá
Bng 4.4: Thng kê mô t các thang đo hình nh doanh nghip
Bng 4.5: Thng kê mô t các thang đo v s hài lòng khách hàng
Bng 4.6: Kt qu phân tích h s Cronbach’s Alpha
Bng 4.7: Kt qu KMO and Bartlett's
Bng 4.8: Kt qu phân tích đ phù hp trong phân tích hi quy
Bng 4.9: Kt qu phân tích hi quy
Bng 4.10: Kt qu phân tích ANOVA gia Thi gian s dng dch v và S hài lòng
ca khách hàng
Bng 4.11: Kt qu phân tích ANOVA gia Dch v s dng và S hài lòng ca khách
hàng
Bng 4.12: Kt qu phân tích ANOVA gia nhóm khách hàng cá nhân –khách hàng
doanh nghip và S hài lòng.
Hình 1.1: Mô hình lý thuyt v ch s hài lòng khách hàng ca các ngân hàng
Hình 1.2: Mô hình nghiên cu các nhân t tác đng đn s hài lòng khách hàng
6
MC LC
Trang
LI M U 10
MC TIÊU NGHIÊN CU 11
I TNG VÀ PHM VI NGHIÊN CU 11
Ý NGHA THC TIN CA TÀI NGHIÊN CU 12
KT CU CA TÀI NGHIÊN CU 13
CHNG 1 14
1.1 GII THIU: 14
1.2 SN PHM DCH V 14
1.2.1 Khái nim dch v: 14
1.2.2 c tính dch v: 14
1.3 CHT LNG DCH V 16
1.3.1 Khái nim cht lng dch v: 16
1.3.2 Các nhân t quyt đnh cht lng dch v: 19
1.3.3 Mô hình cht lng dch SERVQUAL 21
1.3.3.1 S tin cy 21
1.3.3.2 áp ng/Hiu qu phc v 21
1.3.3.3 Phng tin hu hình 22
1.3.3.4 Nng lc phc v 22
1.3.3.5 S đng cm: 23
1.4 S HÀI LÒNG CA KHÁCH HÀNG 23
1.4.1 Khái nim: 23
1.4.2 Phân loi: 24
1.4.3 Các nhân t quyt đnh s hài lòng ca khách hàng 26
1.4.3.1 Cht lng dch v: 26
1.4.3.2 Giá c dch v: 26
1.4.3.3 Vic duy trì khách hàng: 27
7
1.4.4 Mô hình ch s hài lòng ca khách hàng (CSI): 28
1.5 MÔ HÌNH NGHIÊN CU CÁC YU T QUYT NH S HÀI LÒNG CA
KHÁCH HÀNG 31
1.5.1 Mô hình đo lng cht lng dch v: 31
1.5.2 Mô hình nghiên cu các nhân t tác đng đn s hài lòng khách hàng 32
1.5.2.1 Các gi thuyt: 33
1.5.2.2 o lng s hài lòng ca khách hàng 33
CHNG 2 34
2.1 HOT NG DCH V NH TI VIT NAM TRONG THI GIAN GN ÂY
34
2.2 GII THIU CHUNG V NGÂN HÀNG NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN
NÔNG THÔN VIT NAM 37
2.3 GII THIU V AGRIBANK 6 38
2.3.1 Quá trình thành lp- a th hot đng: 39
2.3.1.1 Quá trình thành lp 39
2.3.1.2 a th hot đng 39
2.3.2 Tình hình hot đng ca Agribank 6: 40
2.3.2.1 Hot đng huy đng vn: 40
2.3.2.2 Hot đng tín dng 41
2.3.2.3 Hot đng dch v 42
2.3.2.4 Hot đng phát trin th phn và th trng 44
2.3.3 Kt qu hot đng kinh doanh: 45
2.3.4 Tn ti và nguyên nhân: 46
2.3.5 Vai trò quan trng ca s hài lòng khách hàng đi vi Ngân hàng-Yêu cu
nghiên cu: 47
CHNG 3
PHNG PHÁP NGHIÊN CU 51
3.1 GII THIU 51
8
3.2 THIT K NGHIÊN CU 51
3.2.1 Phng pháp nghiên cu: 51
3.2.2 i tng nghiên cu: 51
3.2.3 Mu nghiên cu: 51
3.3 THANG O: 52
CHNG 4 KT QU NGHIÊN CU 57
4.1 GII THIU: 57
4.2 KT QU NGHIÊN CU 57
4.2.1 Phân tích mô t 57
4.2.1.1. Xác đnh nhu cu khách hàng 57
4.2.1.2. Các nhân t tác đng đn s hài lòng khách hàng 57
4.2.2 ÁNH GIÁ THANG O 59
4.5.2.1 Cronbach’s alpha 59
4.5.2.2 Phân tích nhân t 60
4.3 KIM NH GI THUYT: 61
4.3.1 Phân tích tng quan h s Pearson 61
4.3.2 Phân tích hi quy 62
4.3.3 Phân tích ANOVA 64
CHNG 5 Ý NGHA VÀ KT LUN 67
5.1 MÔ T KT QU NGHIÊN CU 67
5.2 Ý NGHA NGHIÊN CU: 69
5.2.1 i vi yu t khách hàng mong đi: 69
5.2.2.1 Tài liu sách nh gii thiu hp dn, trang web chuyên nghip; 70
5.2.2.2 Hot đng marketing hiu qu, n tng; 70
5.2.2.3 Mc lãi sut cnh tranh 71
5.2.2 Các nhân t tác đng đn s hài lòng khách hàng 71
5.2.2.1 S hu hình 71
9
5.2.2.2 Phong cách phc v 72
5.2.2.3 Chính sách giá 72
5.2.2.4 S thun tin 73
5.2.2.5 Hình nh doanh nghip và S tin cy: 74
5.3 HN CH CA NGHIÊN CU: 75
5.4 HNG NGHIÊN CU TIP THEO: 75
KT LUN 77
DANH MC TÀI LIU THAM KHO 79
PH LC 81
10
LI M U
Xu hng toàn cu hoá, hi nhp kinh t quc t và khu vc đang din ra mnh
m mi lnh vc mi ngành và lnh vc Ngân hàng cng không ngoi l. Xu hng
này dn đn s cnh tranh quyt lit gia các Ngân hàng nhà nc, Ngân hàng Thng
Mi C phn và Ngân hàng Nc ngoài trong hot đng cung cp dch v trên th
trng Tài chính Ngân hàng Vit Nam.
Trong bi cnh các Ngân hàng cnh tranh gay gt đ giành th phn, nhân t ch
yu quyt đnh s tn ti ca Ngân hàng đó chính là khách hàng. Ngân hàng nào dành
đc mi quan tâm và s trung thành ca khách hàng Ngân hàng đó s thng li và
phát trin. Chin lc kinh doanh hng đn khách hàng đang tr thành mt chin
lc kinh doanh có tm quan trng bc nht. Phi hp cùng khách hàng trong kinh
doanh, thu hút khách hàng mi, cng c khách hàng hin ti đang tr thành mt công
c kinh doanh hu hiu vi lng chi phí b ra nh nhng mang li hiu qu kinh
doanh cao. Làm th nào đ đem đn cho khách hàng s hài lòng tt nht luôn là vn đ
mà các Ngân hàng phi c gng thc hin vi tt c kh nng ca mình.
Hn na, s hài lòng ca khách hàng s giúp ích cho vic to dng khách hàng
trung thành vn rt cn thit đ duy trì hot đng thng xuyên ca Ngân hàng. Tuy
nhiên, trong s cnh tranh, vic to dng khách hàng trung thành cng cha đm bo
chc chn khách hàng đó s tn ti vi Ngân hàng lâu dài. iu này có ngha rng trách
nhim trong vic phát trin và duy trì mi quan h vi khách hàng, làm cho khách hàng
hài lòng là ca Ngân hàng. Ngân hàng cn phi ch đng trong vic duy trì, phát trin
mi quan h này.
Do vy, nghiên cu s hài lòng ca Khách hàng đi vi Ngân hàng là mt công
vic quan trng, phi thc hin thng xuyên, liên tc đ có th đáp ng kp thi vi
nhng thay đi trong nhu cu ca h đ chúng ta có th phc v khách hàng tt hn và
làm cho khách hàng luôn tha mãn khi s dng các dch v và sn phm ca Ngân
11
hàng. tài “Cht lng dch v đi vi s hài lòng ca khách hàng ti Ngân hàng
Nông nghip và Phát trin Nông thôn-Chi Nhánh 6” đc thc hin không ngoài
mc đích trên và tác gi hy vng s nhn đc nhiu ý kin đóng góp đ vn đ nghiên
cu đc hoàn thin hn.
MC TIÊU NGHIÊN CU
Cn c vào tình hình hot đng và chin lc phát trin ca Agribank 6, đ tài
nghiên cu đc thc hin vi các mc tiêu sau:
1. Da vào mô hình SERVQUAL xây dng mô hình biu din mi quan h
gia các thành phn cht lng dch v NH và s hài lòng ca khách hàng.
2. Kim đnh mô hình da vào ý kin ca khách hàng đi vi dch v NH ti
Agribank 6.
3. So sánh s khác bit v mc đ hài lòng gia các nhóm khách hàng:
- Có thi gian s dng khác nhau;
- S dng các dch v khác nhau; và
- Nhóm khách hàng cá nhân và khách hàng doanh nghip
4. Kin ngh mt s bin pháp nâng cao mc đ hài lòng ca khách hàng đi
vi các sn phm, dch v NH.
I TNG VÀ PHM VI NGHIÊN CU
i tng nghiên cu: nhóm khách hàng doanh nghip và khách hàng cá
nhân. Các t chc tài chính, tín dng không là đi tng nghiên cu ca
bài vit.
C s chn la đi tng nghiên cu
i vi các NHTM quc doanh, đi tng phc v tp trung các doanh nghip
nhà nc, doanh nghip t nhân, công ty liên doanh, công ty có vn đu t nc ngoài,
công ty trách nhim hu hn,… ln khách hàng cá nhân. iu này cng không ngoi l
đi vi Agribank.
12
Vi s đóng góp tích cc vào s phát trin ca ngân hàng (đóng góp trên 2/3 li
nhun ca ngân hàng) thì khách hàng doanh nghip là nhóm khách hàng ch đo và
đng thi cng là nhóm khách hàng truyn thng ca ngân hàng t trc đn nay.
Tuy nhiên, song song vi nhóm khách hàng doanh nghip, mt nhóm khách
hàng khác cng đóng vai trò quan trng trong s tn ti và phát trin mà chúng ta cn
phi đ cp đn nhóm khách hàng cá nhân.
Vì vy, lun vn s nghiên cu không nhng nhóm khách hàng doanh nghip,
vn đã giao dch vi ngân hàng trong nhiu nm qua đ tìm hiu v nhu cu ca khách
hàng và cm nhn ca h v sn phm dch v ngân hàng mà còn nghiên cu c nhóm
khách hàng cá nhân.
Phm vi nghiên cu: các khách hàng là doanh nghip, cá nhân đã và đang
s dng các sn phm dch v ca Agribank Chi Nhánh 6.
Ý NGHA THC TIN CA TÀI NGHIÊN CU
tài đo lng cht lng dch v ti Agribank trong thi gian qua đ
thy đc cht lng ca dch v mt cách đy đ và chính xác hn. T
đó, NH s có nhng gii pháp thích hp nhm nâng cao hiu qu hot
đng ti Chi nhánh.
Kt qu nghiên cu là c s phc v cho vic trin khai các sn phm và
dch v mi đáp ng nhu cu ca khách hàng.
Vi vic phân tích các yu t liên quan đn mc đ hài lòng ca khách
hàng, NH s hiu rõ hn v nhu cu khách hàng cng nh cht lng
dch v mà NH đang cung cp. ây là cách đánh giá mang tính khách
quan và khái quát cao đo lng hiu qu hot đng ca NH trong mt
khách hàng.
13
Trên c s nghiên cu s hài lòng ca khách hàng đi vi các dch v
ca NH Agribank 6 trong thi gian qua, tác gi s đ xut mt s bin
pháp nâng cao s hài lòng ca khách hàng.
KT CU CA TÀI NGHIÊN CU
tài nghiên cu đc chia thành 5 chng vi ni dung c th nh sau:
Chng 1 gii thiu c s lý lun và mô hình nghiên cu s hài lòng ca khách
hàng. Chng 2 gii thiu v dch v ngân hàng ti Vit Nam và hot đng ca
Agribank 6 trong thi gian va qua, đng thi trong chng 2 cng nêu bt lên nhu cu
tìm hiu s hài lòng ca khách hàng đi vi các dch v ti Agribank 6. Chng 3 gii
thiu phng pháp thc hin nghiên cu. Chng 4 nêu lên kt qu nghiên cu.
Chng 5 trình bày ý ngha ca vic nghiên cu cng nh hàm ý ca mô hình nghiên
cu.
14
CHNG 1
C S LÝ LUN VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU
1.1 GII THIU:
Chng 1 trình bày c s lý thuyt v cht lng dch v nhm hng đn gii
thiu mô hình mi liên h gia các thành phn cht lng dch v và s hài lòng khách
hàng. Mô hình này đc xây dng da trên c s lý thuyt v cht lng dch v, mô
hình ch s hài lòng khách hàng và thc tin áp dng vào ngành dch v ngân hàng.
Ni
dung chng bao gm: (1) Sn phm dch v; (2) Cht lng dch v và (3) S hài
lòng ca khách hàng-Mô hình nghiên cu.
1.2 SN PHM DCH V
1.2.1 Khái nim dch v:
Dch v là mt khái nim ph bin trong marketing và kinh doanh.Có rt nhiu
cách đnh ngha v dch v, tuy nhiên ta có th khái quát nh sau:
Dch v c bn là hot đng dch v to ra giá tr tho mãn li ích c bn
(chính) ca ngi tiêu dùng đi vi dch v đó. (Lu Vn Nghiêm, 2008, tr.8)
hay
Dch v là nhng hành vi, quá trình và cách thc thc hin mt công vic nào
đó nhm to giá tr s dng cho khách hàng làm tha mãn nhu cu và mong đi ca
khách hàng. (Lu Vn Nghiêm, 2008, tr.6-7)
1.2.2 c tính dch v:
(Lu Vn Nghiêm, 2008, tr.9-12)
Dch v là mt sn phm đc bit có nhiu đc tính khác vi các loi hàng hóa
khác nh tính vô hình, tính không đng nht, tính không th tách ri và tính không th
ct tr. Chính nhng đc tính này làm cho dch v tr nên khó đnh lng và không th
nhn dng bng mt thng đc.
Tính vô hình
Dch v không có hình dáng c th, không th s mó, cân đong, đo đm mt
cách c th nh đi vi các sn phm vt cht hu hình. Do tính cht vô hình, dch v
15
không có “mu” và cng không có “dùng th” nh sn phm vt cht. Ch thông qua
vic s dng dch v, khách hàng mi có th cm nhn và đánh giá cht lng dch v
mt cách đúng đn nht.
Tính không đng nht
c tính này còn đc gi là tính khác bit ca dch v. Theo đó, vic thc hin
dch v thng khác nhau tùy thuc vào cách thc phc v, nhà cung cp dch v,
ngi phc v, thi gian thc hin, lnh vc phc v, đi tng phc v và đa đim
phc v. Hn th, cùng mt loi dch v cng có nhiu mc đ thc hin t “cao cp”,
“ph thông” đn “th cp”. Vì vy, vic đánh giá cht lng dch v hoàn ho hay yu
kém khó có th xác đnh da vào mt thc đo chun mà phi xét đn nhiu yu t liên
quan khác trong trng hp c th.
Tính không th tách ri
Tính không th tách ri ca dch v th hin vic khó th phân chia dch v
thành hai giai đon rch ròi là giai đon sn xut (production) và giai đon s dng
(consumption). S to thành và s dng dch v thông thng din ra đng thi cùng
lúc vi nhau. Nu hàng hóa thng đc sn xut, lu kho, phân phi và sau cùng mi
giao đn ngi tiêu dùng thì dch v đc to ra và s dng ngay trong sut quá trình
to ra đó. i vi sn phm hàng hóa, khách hàng ch s dng sn phm giai đon
cui cùng (end-users), còn đi vi dch v, khách hàng đng hành trong sut hoc mt
phn ca quá trình to ra dch v. Nói cách khác, s gn lin ca hai quá trình này làm
cho dch v tr nên hoàn tt.
Tính không th ct tr
Dch v không th ct tr, lu kho ri đem bán nh hàng hóa khác. Chúng ta có
th u tiên thc hin dch v theo th t trc sau nhng không th đem ct dch v ri
sau đó đem ra s dng vì dch v thc hin xong là ht, không th đ dành cho vic “tái
s dng” hay “phc hi” li. Chính vì vy, dch v là sn phm đc s dng khi to
thành và kt thúc ngay sau đó.
16
1.3 CHT LNG DCH V
1.3.1 Khái nim cht lng dch v:
Cht lng dch v có nhiu cách đnh ngha khác nhau tùy thuc vào đi tng
nghiên cu và môi trng nghiên cu và vic tìm hiu cht lng dch v là c s cho
vic thc hin các bin pháp ci thin cht lng dch v ca doanh nghip. Vì vy,
vic đnh ngha cht lng dch v không ch quan trng trong vic xây dng mc tiêu
phát trin mà còn đnh hng cho doanh nghip phát huy đc th mnh ca mình mt
cách tt nht.
T các đim khác bit gia sn phm và dch v mà khái nim cht lng dch v
tr nên rt phc tp. c đim ni bt là khách hàng ch có th đánh giá đc toàn b
cht lng ca nhng dch v sau khi đã “mua” và “s dng” chúng. Do đó, tài liu xác
đnh cht lng dch v da theo: ch quan, thái đ, và kh nng nhn bit.
Cht lng dch v là mt s đo lng mc đ dch v đc đa đn khách hàng
tng xng vi mong đi ca khách hàng tt đn đâu. Vic to ra mt dch v cht
lng ngha là đáp ng mong đi ca khách hàng mt cách đng nht. (Lu Vn
Nghiêm, 2008, tr.163)
hay
Cht lng dch v là mc đ hài lòng ca khách hàng trong quá trình cm nhn
tiêu dùng dch v, là dch v tng th ca doanh nghip mang li chui li ích và tho
mãn đy đ nhu cu mong đi ca khách hàng trong hot đng sn xut cung ng và
trong phân phi dch v đu ra, tng xng vi chi phí mà khách hàng phi thanh
toán
Parasuraman & ctg (1998) (trích t Nguyn ình Th và ctg., 2003) đã đnh
ngha “Cht lng dch v là khong cách mong đi v sn phm dch v ca khách
hàng và nhn thc, cm nhn ca h khi s dng qua sn phm dch v đó”. Ông gii
thích rng đ bit đc s d đoán ca khách hàng thì tt nht là nhn dng và thu
hiu nhng mong đi ca h. Vic phát trin mt h thng xác đnh đc nhng mong
17
đi ca khách hàng là cn thit. Và ngay sau đó ta mi có mt chin lc cht lng
cho dch v có hiu qu. ây có th xem là mt khái nim tng quát nht, bao hàm đy
đ ý ngha ca dch v đng thi cng chính xác nht khi xem xét cht lng dch v
đng trên quan đim khách hàng, xem khách hàng là trung tâm.
Tuy có nhiu đnh ngha khác nhau, nhng xét mt cách tng th, cht lng dch
v bao gm nhng đc đim sau đây: (Lu Vn Nghiêm, 2008, tr.154-155)
1.3.1.1 Tính vt tri:
i vi khách hàng, dch v có cht lng là dch v th hin đc tính vt
tri “u vit” ca mình so vi nhng sn phm khác. Chính tính u vit này làm cho
cht lng dch v tr thành th mnh cnh tranh ca các nhà cung cp dch v. Cng
phi nói thêm rng s đánh giá v tính vt tri ca cht lng dch v chu nh hng
rt ln bi s cm nhn t phía ngi tip nhn dch v. Quan h này có ý ngha rt ln
đi vi vic đánh giá cht lng dch v t phía khách hàng trong các hot đng
marketing và nghiên cu s hài lòng ca khách hàng.
1.3.1.2 Tính đc trng ca sn phm:
Cht lng dch v là tng th nhng mt ct lõi nht và tinh túy nht kt tinh
trong sn phm, dch v to nên tính đc trng ca sn phm, dch v. Vì vy, dch v
hay sn phm có cht lng cao s hàm cha nhiu “đc trng vt tri” hn so vi
dch v cp thp. S phân bit này gn lin vi vic xác đnh các thuc tính vt tri
hu hình hay vô hình ca sn phm dch v. Chính nh nhng đc trng này mà khách
hàng có th nhn bit cht lng dch v ca doanh nghip khác vi các đi th cnh
tranh. Tuy nhiên, trong thc t rt khó xác đnh các đc trng ct lõi ca dch v mt
cách đy đ và chính xác. Vì vy, các đc trng này không có giá tr tuyt đi mà ch
mang tính tng đi giúp cho vic nhn bit cht lng dch v trong trng hp c
th đc d dàng hn thôi.
1.3.1.3 Tính cung ng:
18
Cht lng dch v gn lin vi quá trình thc hin/chuyn giao dch v đn
khách hàng. Do đó, vic trin khai dch v, phong thái phc v, và cách cung ng dch
v s quyt đnh cht lng dch v tt hay xu. ây là yu t bên trong ph thuc vào
s biu hin ca nhà cung cp dch v. Chính vì th, đ nâng cao cht lng dch v,
nhà cung cp dch v trc tiên cn phi bit ci thin yu t ni ti này đ to thành
th mnh lâu dài ca chính mình trong hot đng cung cp dch v cho khách hàng.
1.3.1.4 Tính tha mãn nhu cu:
Dch v to ra nhm đáp ng nhu cu khách hàng. Do đó, cht lng dch v
nht thit phi tha mãn nhu cu khách hàng và ly yêu cu ca khách hàng làm cn c
đ ci thin cht lng dch v. Nu khách hàng cm thy dch v không đáp ng đc
nhu cu ca mình thì h s không hài lòng vi cht lng dch v mà h nhn đc.
Cng phi nói thêm rng trong môi trng kinh doanh hin đi thì đc đim này càng
tr nên quan trng hn bao gi ht vì các nhà cung cp dch v phi luôn hng đn
nhu cu khách hàng và c gng ht mình đ đáp ng các nhu cu đó. S là vô ích và
không có cht lng nu cung cp các dch v mà khách hàng đánh giá là không có giá
tr.
Xét trên phng din “phc v khách hàng”, “tính tha mãn nhu cu” đã bao
hàm c ý ngha ca “tính cung ng”. S d nh vy vì tuy cht lng dch v bt đu t
khi doanh nghip nm bt nhu cu ca khách hàng đn khi tin hành trin khai dch v
nhng chính trong quá trình thc hin cung ng dch v mà khách hàng s cm thy hài
lòng không và t đó cm nhn cht lng dch v tt hay xu. Nu tính cung ng mang
yu t ni ti thì tính tha mãn nhu cu li b chi phi bi tác đng bên ngoài nhiu
hn.
1.3.1.5 Tính to ra giá tr:
Rõ ràng, cht lng dch v gn lin vi các giá tr đc to ra nhm phc v
khách hàng. Dch v không sn sinh ra giá tr nào ht thì đc xem nh là không có
cht lng. Doanh nghip to ra giá tr và khách hàng là đi tng tip nhn nhng giá
19
tr đó. Vì vy vic xem xét cht lng dch v hay c th hn là các giá tr đem li cho
khách hàng ph thuc vào đánh giá ca khách hàng ch không phi ca doanh nghip.
Thông thng, khách hàng đón nhn nhng giá tr dch v mang li và so sánh chúng
vi nhng gì h mong đi s nhn đc. Do đó, tính to ra giá tr là đc đim c bn và
là nn tng cho vic xây dng và phát trin cht lng dch v ca doanh nghip.
1.3.2 Các nhân t quyt đnh cht lng dch v:
Cht lng dch v đc đo lng bi nhiu yu t và vic nhn đnh chính xác
các yu t này ph thuc vào tính cht ca dch v và môi trng nghiên cu. Có nhiu
tác gi đã nghiên cu vn đ này nhng ph bin nht và bit đn nhiu nht là các tiêu
chí đánh giá cht lng dch v ca Parasuraman & ctg
Mô hình cht lng ca Parasuraman & ctg (1985), (trích t Nguyn Th Mai
Trang, 2003) đã đa ra mi nhân t quyt đnh cht lng dch v đc lit kê di
đây:
1 Kh nng tip cn (access)
2 Cht lng thông tin liên lc (communication)
3 Nng lc chuyên môn (competence)
4 Phong cách phc v (courtesy)
5 Tôn trng khách hàng (credibility)
6 áng tin cy (reliability)
7 áp ng (responsiveness)
8 Tính an toàn (security)
9 Phng tin hu hình (tangibles)
10 Am hiu khách hàng (understanding the customer)
Và đn nm 1988, ông đã khái quát hoá thành 5 nhân t c th nh sau:
1 S tin cy (reliability)
2 áp ng (responsiveness)
3 Phng tin hu hình (tangibles)
20
4 Nng lc phc v (assurance)
5 S đng cm (empathy)
Trên c s nghiên cu v cht lng dch v và k tha hc thuyt ca
Parasuraman & ctg, Johnston và Silvestro ( Tin Hòa, 2007) cng đúc kt nm nhân
t khác ca cht lng dch v bao gm:
1 S ân cn (helpfulness)
2 S chm sóc (care)
3 S cam kt (commitment)
4 S hu ích (functionality)
5 S hoàn ho (integrity)
Cng vào nm 1990, Gronroos đã tin hành nghiên cu và đa ra sáu nhân t đo
lng cht lng dch v nh sau: ( Tin Hòa, 2007)
1 Có tính chuyên nghip (professionalism and skills)
2 Có phong cách phc v ân cn (attitudes and behaviour)
3 Có tính thun tin (accessibility and flexibility)
4 Có s tin cy (reliability and trustworthiness)
5 Có s tín nhim (reputation and credibility)
6 Có kh nng gii quyt khiu kin (recovery)
n nm 2001, Sureshchandar et al cng đa ra nm nhân t nh hng đn
cht lng dch v bao gm: ( Tin Hòa, 2007)
1 Yu t dch v ct lõi (core service)
2 Yu t con ngi (human element)
3 Yu t k thut (non-human element)
4 Yu t hu hình (tangibles)
5 Yu t cng đng (social responsibility)
Các yu t đo lng cht lng dch v rt đa dng đc xác đnh khác nhau
tùy lnh vc nghiên cu. Vì vy, các tài liu nghiên cu đc nêu ra trên đây là c s
21
tham kho cho vic xác đnh c th các thang đo cht lng dch v trong lnh vc
ngân hàng.
1.3.3 Mô hình cht lng dch SERVQUAL
(Parasuraman, 1988): (Nguyn
ình Th&Nguyn Th Mai Trang, 2007, tr.99)
ây là mô hình nghiên cu cht lng dch v ph bin và đc áp dng nhiu
nht trong các nghiên cu marketing. Theo Parasuraman, cht lng dch v không th
xác đnh chung chung mà ph thuc vào cm nhn ca khách hàng đi vi dch v đó
và s cm nhn này đc xem xét trên nhiu yu t. Mô hình SERVQUAL đc xây
dng da trên quan đim cht lng dch v cm nhn là s so sánh gia các giá tr k
vng/mong đi (expectations) và các giá tr khách hàng cm nhn đc (perception).
SERVQUAL xem xét hai khía cnh ch yu ca cht lng dch v là kt qu
dch v (outcome) và cung cp dch v (process) đc nghiên cu thông qua 21 thang
đo ca nm tiêu chí: S tin cy (reliability), đáp ng (responsiveness), phng tin hu
hình (tangibles), nng lc phc v (assurance), và s đng cm (empathy).
1.3.3.1 S tin cy
S tin cy nói lên kh nng cung ng dch v chính xác, đúng gi và uy tín.
iu này đòi hi s nht quán trong vic thc hin dch v và tôn trng các cam kt
cng nh gi li ha vi khách hàng. Tiêu chí này thng đc đo lng bi các thang
đo sau đây:
a. Khi công ty A ha s thc hin mt điu gì đó vào khong thi gian c
th, công ty s thc hin.
b. Khi bn có vn đ, công ty A th hin s quan tâm chân thành trong gii
quyt vn đ.
c. Công ty A thc hin dch v đúng ngay t ln đu tiên.
d. Công ty A cung cp dch v đúng ti thi đim mà h đã ha.
e. Công ty A thông báo cho khách hàng khi nào dch v s đc thc hin.
1.3.3.2 áp ng/Hiu qu phc v
22
ây là tiêu chí đo lng kh nng gii quyt vn đ nhanh chóng, x lý hiu qu
các khiu ni, sn sàng giúp đ khách hàng và đáp ng các yêu cu ca khách hàng.
Nói cách khác hiu qu phc v là s phn hi t phía nhà cung cp dch v đi vi
nhng gì mà khách hàng mong mun c th nh:
a. Nhân viên trong công ty A luôn luôn sn sàng giúp đ khách hàng.
b. Nhân viên trong công ty A phc v bn nhanh chóng, kp thi.
c. Nhân viên trong công ty A không bao gi t ra quá bn rn đ không đáp
ng yêu cu ca bn.
1.3.3.3 Phng tin hu hình
Phng tin hu hình chính là hình nh bên ngoài ca các c s vt cht, thit
b, máy móc, phong thái ca đi ng nhân viên, tài liu, sách hng dn và h thng
thông tin liên lc ca Ngân hàng. Nói mt cách tng quát tt c nhng gì mà khách
hàng nhìn thy trc tip đc bng mt và các giác quan thì đu có th tác đng đn
yu t này:
a. Công ty A có c s vt cht trông hp dn
b. Công ty A có trang thit b và máy móc hin đi.
c. Nhân viên ca công ty A có trang phc gn gàng, cn thn
d. Các phng tin vt cht trong hot đng dch v rt hp dn ti công ty
A.
e. Công ty A b trí thi gian làm vic thun tin.
1.3.3.4 Nng lc phc v
ây là yu t to nên s tín nhim, tin tng cho khách hàng đc cm nhn
thông qua s phc v chuyên nghip, kin thc chuyên môn gii, phong thái lch thip
và kh nng giao tip tt, nh đó, khách hàng cm thy an tâm mi khi s dng dch v
ca Ngân hàng:
a. Hành vi ca nhân viên trong công ty A ngày càng to s tin tng đi vi
bn.
23
b. Bn cm thy an toàn khi thc hin giao dch vi công ty A
c. Nhân viên trong công ty A bao gi cng t ra lch s, nhã nhn vi bn.
d. Nhân viên trong công ty A có kin thc đ tr li các câu hi ca bn.
1.3.3.5 S đng cm:
S đng cm chính là s quan tâm, chm sóc khách hàng ân cn, dành cho
khách hàng s đi x chu đáo tt nht có th giúp cho khách hàng cm thy mình là
“thng khách” ca Ngân hàng và luôn đc đón tip nng hu mi lúc mi ni. Yu
t con ngi là phn ct lõi to nên s thành công này và s quan tâm đi vi khách
hàng càng nhiu thì s cm thông s càng tng:
a. Công ty A th hin s quan tâm đn cá nhân bn.
b. Công ty A có nhng nhân viên th hin s quan tâm đn cá nhân bn.
c. Công ty A th hin s chú ý đc bit đn nhng quan tâm nhiu nht ca
bn.
d. Nhân viên trong công ty A hiu đc nhu cu đc bit ca bn.
1.4 S HÀI LÒNG CA KHÁCH HÀNG
1.4.1 Khái nim
: (Hoàng Xuân Bích Loan, 2008)
Có rt nhiu nghiên cu v s hài lòng ca khách hàng vi nhiu bài lun và
công trình ca nhiu tác gi và thc t có nhiu cách hiu khác nhau v khái nim này.
Nói mt cách đn gin, s hài lòng ca khách hàng chính là trng thái/cm nhn
ca khách hàng đi vi nhà cung cp dch v sau khi đã s dng dch v đó
C th hn, s hài lòng ca khách hàng là s phn hi tình cm/toàn b cm
nhn ca khách hàng đi vi nhà cung cp dch v trên c s so sánh s khác bit gia
nhng gì h nhn đc so vi mong đi trc đó.
Cng có quan đim cho rng, s hài lòng đc xác đnh trên c s so sánh gia
kt qu nhn đc t dch v và mong đi ca khách hàng đc xem xét d trên ba
mc đ sau đây:
24
Nu kt qu nhn đc ít hn mong đi thì khách hàng s cm thy
không hài lòng.
Nu kt qu nhn đc ging nh mong đi thì khách hàng s hài lòng.
Nu kt qu nhn đc nhiu hn mong đi thì khách hàng s rt hài
lòng và thích thú vi dch v đó.
Hay, s hài lòng ca khách hàng là mt nhim v ca doanh nghip th hin qua
mi quan h gia nhng giá tr ca sn phm, dch v đó so vi nhng mong đi trc
đó ca khách hàng v chúng. Rõ ràng dù có nhiu khái nim khác nhau nhng đnh
ngha v s hài lòng ca khách hàng luôn gn lin vi nhng yu t sau:
Tình cm/thái đ đi vi nhà cung cp dch v
Mong đi ca khách hàng v kh nng đáp ng nhu cu t phía nhà
cung cp dch v
Kt qu thc hin dch v/Các giá tr do dch v mang li
Ý đnh sn sàng tip tc s dng dch v
1.4.2 Phân loi:
(Hoàng Xuân Bích Loan,2008)
Chúng ta có th phân loi mc đ hài lòng ca khách hàng thành ba loi và
chúng có s tác đng khác nhau đn nhà cung cp dch v:
Hài lòng tích cc (Demanding customer satisfaction): đây là s hài lòng
mang tính tích cc và đc phn hi thông qua các nhu cu s dng ngày
mt tng lên đi vi nhà cung cp dch v. i vi nhng khách hàng có
s hài lòng tích cc, h và nhà cung cp dch v s có mi quan h tt
đp, tín nhim ln nhau và cm thy hài lòng khi giao dch. Hn th, h
cng hy vng nhà cung cp dch v s có đ kh nng đáp ng nhu cu
ngày càng cao ca mình. Chính vì vy đây là nhóm khách hàng d tr
thành khách hàng trung thành ca doanh nghip min là h nhn thy
doanh nghip cng có nhiu ci thin trong vic cung cp dch v cho h.
Yu t tích cc còn th hin ch chính t nhng yêu cu không ngng
25
tng lên ca khách hàng mà nhà cung cp dch v càng n lc ci tin
cht lng dch v ngày càng tr nên hoàn thin hn.
Hài lòng n đnh (Stable customer satisfaction): i vi nhng khách
hàng có s hài lòng n đnh, h s thy thoi mái và hài lòng nhng gì
đang din ra và không mun có s thay đi trong cách cung cp dch v
ca doanh nghip. Vì vy, nhng khách hàng này t ra d chu, có s tin
tng cao đi vi doanh nghip và rt sn lòng tip tc s dng dch v
ca doanh nghip.
Hài lòng th đng (Resigned customer satisfaction): nhng khách hàng
có s hài lòng th đng ít tin tng vào doanh nghip và h cho rng rt
khó đ doanh nghip có th ci thin đc cht lng dch v và thay đi
theo yêu cu ca mình. H cm thy hài lòng không phi vì doanh nghip
tha mãn hoàn toàn nhu cu ca h mà vì h ngh rng s không th nào
yêu cu doanh nghip ci thin tt hn na. Vì vy, h s không tích cc
đóng góp ý kin hay t ra th vi nhng n lc ci tin ca doanh
nghip.
Cng cn phi nói thêm rng, ngoài vic phân loi s hài lòng ca khách hàng,
mc đ hài lòng cng nh hng rt ln đn hành vi khách hàng. Ngay c khi khách
hàng có cùng s hài lòng tích cc đi vi doanh nghip nhng mc đ hài lòng ch
mc “hài lòng” thì h cng có th tìm đn các doanh nghip khác và không tip tc s
dng dch v ca doanh nghip. Ch nhng khách hàng có mc đ hài lòng cao nht
“rt hài lòng” thì h chc chn s là nhng khách hàng trung thành và luôn ng h
doanh nghip.
Vì vy, khi nghiên cu v s hài lòng khách hàng doanh nghip cn chú ý làm
cho khách hàng hài lòng là rt cn thit mà giúp h cm thy hoàn toàn hài lòng li cc
k quan trng hn nhiu. i vi nhng khách hàng hài lòng chung chung thì h có th
ri b doanh nghip bt c lúc nào trong khi nhóm khách hàng cm nhn “hoàn toàn