Marketing địa phương của tỉnh Long An trong thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài

TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
KHOA SAU I HC



LÊ CÔNG NH


MARKETING A PHNG CA TNH LONG AN
TRONG THU HÚT U T TRC TIP NC NGOÀI

Chuyên ngành: Kinh t phát trin

LUN VN THC S KINH T



Ngi hng dn khoa hc: GS.TS. H c Hùng





TP. H CHÍ MINH, NM 2009


LI CM N


Trc tiên, tôi xin chân thành cm n Giáo s H c Hùng đã tn tình

hng dn, góp ý và đng viên tôi trong quá trình thc hin lun vn tt nghip
này.

Tôi cng xin chân thành cm n Thy Nguyn Tn Khuyên, Thy Nguyn
Hu Dng đã nhit tình quan tâm, cho ý kin và đng viên tôi trong thi gian va
qua. Nhân đây tôi xin gi li cm n đn quý Thy Cô, nhng ngi đã tn tình
truyn đt kin thc cho tôi trong hai nm hc cao hc va qua.

Tôi cng xin gi li cm n đn Ông Bùi c Tun, Ông Mai Vn Nhiu,
Ông Trn Thanh Liêm, anh Nguyn Vn Phúc và các chuyên gia đã cho ý kin v
nhng vn đ liên quan đn lun vn này.

Tôi cng xin gi li cm n đn bn Lê An Khang, bn Vng Minh Chí,
bn Trn Khánh Duy, anh Trng ình Tun, anh Trn Vn Thông và nhng ngi
đã cung cp mt s tài liu rt hu ích cho lun vn này.

Nhng li cm n sau cùng con xin cm n ba m, anh xin cm n em (v)
đã ht lòng quan tâm và to điu kin tt nht đ con (anh) hoàn thành đc lun
vn tt nghip này.

Lê Công nh



LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan rng đây là công trình nghiên cu ca tôi, có s h tr t
Thy hng dn và nhng ngi tôi đã cm n. Các ni dung nghiên cu và kt qu
trong đ tài này là trung thc và cha tng đc ai công b trong bt c công trình
nào.

TP.HCM, ngày 18 tháng 11 nm 2009
Tác gi

Lê Công nh




TÓM TT
Mc tiêu nghiên cu ca lun vn này là đánh giá vai trò marketing đa
phng đi vi thu hút đu t trc tip nc ngoài (FDI) và đ xut mt s gii
pháp cn thit tng cng công tác marketing đa phng nhm nâng cao hn hiu
qu thu hút FDI cho tnh Long An.
Kt qu nghiên cu cho thy tuy hin ti và trong đnh hng phát trin kinh
t xã hi ca tnh FDI có vai trò rt quan trng, nhng thc trng marketing đa
phng trong thu hút FDI ca tnh Long An còn nhiu hn ch; môi trng đu t
ca tnh còn thiu cnh tranh so vi các tnh lân cn trong vùng.
Xây dng chin lc marketing đa phng ca tnh Long An trong thu hút
đu t trc tip nc ngoài cn tp trung vào các đim chính: đy mnh công tác
xúc tin đu t, qung bá hình nh và xây dng hình nh ca tnh; hoàn thin các
yu t c s h tng vt cht v cht lng và giá c; tip tc ci cách hành chính;
đào to và nâng cao cht lng ngun nhân lc; phát trin các ngành công nghip
ph tr.
Hai trong s gi ý nhóm gii pháp chính mà tác gi đa ra nhm tng cng
công tác marketing đa phng nhm nâng cao hiu qu thu hút FDI ca tnh Long
An: th nht là ci thin môi trng đu t, tp trung vào các lnh vc: phát trin c
s h tng, ci cách th tc hành chính, phát trin các ngành công nghip ph tr,
đào to ngun nhân lc đ trình đ vn hành và tip nhn công ngh cao; th hai
nâng cao hiu qu xúc tin đu t và thông tin marketing vi nhiu hình thc: to

lp và duy trì các kênh thông tin, t chc các đoàn xúc tin đu t, gii thiu các c
hi và môi trng đu t ca tnh, t chc đnh k các cuc hi tho v môi trng
và c hi đu t ti tnh, xây dng hình tng tnh Long An, ni thu hút đu t vi
khu hiu thích hp, hp dn, thit lp c ch phi hp xúc tin đu t hiu qu,








MC LC
Chng 1. Gii thiu 1
1.1. M đu 1
1.2. Mc tiêu và câu hi nghiên cu 2
1.2.1. Mc tiêu nghiên cu 2
1.2.2. Câu hi nghiên cu 2
1.3. Phng pháp nghiên cu 3
1.3.1. S liu, d liu. 3
1.3.2. Phng pháp chuyên gia 3
1.3.3. Công c phân tích chính 3
1.4. Phm vi nghiên cu 3
1.5. Nhng đim mi ca đ tài 4
1.6. Kt cu ca đ tài gm 4
Chng 2. Lý lun v đu t trc tip nc ngoài, marketing đa phng và
marketing đa phng trong thu hút đu t trc tip nc ngoài 5
2.1. Lý thuyt v đu t trc tip nc ngoài 5
2.1.1. Khái nim v đu t trc tip nc ngoài 5
2.1.2. c đim ca FDI 6

2.1.3. Tm quan trng ca thu hút FDI - FDI và s phát trin kinh t 7
2.2. Các tiêu chí đánh giá hiu qu thu hút đu t trc tip nc ngoài (FDI) ca
mt đa phng (tnh, thành ph) 9
2.2.1. Khái nim 9
2.2.2. Ý ngha ca vic s dng các ch tiêu đánh giá hiu qu thu hút FDI ca
mt đa phng 9
2.2.3. Mt s ch tiêu phn ánh hiu qu thu hút FDI 9


2.3. Lý lun v marketing đa phng và marketing đa phng trong thu hút đu
t trc tip nc ngoài 11
2.3.1. Marketing và marketing đa phng 11
2.3.2. Các bin s marketing trong thu hút FDI 15
2.4. Qui trình marketing đa phng trong thu hút FDI 18
2.4.1. ánh giá hin trng ca đa phng 19
2.4.2. Xây dng tm nhìn và mc tiêu phát trin ca đa phng 20
2.4.3. Thit k chin lc marketing đa phng 21
2.4.4. Hoch đnh chng trình thc hin 23
2.4.5. Qun lý thc hin và kim soát 23
2.5. Tóm tt 24
Chng 3. Tình hình thu hút FDI và thc trng marketing trong thu hút FDI trong
thi gian qua 25
3.1. Tng quan v tnh Long An 25
3.1.1. iu kin t nhiên 25
3.1.2. S lc v th ca tnh Long An trong vùng 26
3.1.3. Các tim nng kinh t chính 26
3.1.4. Khái quát v c s h tng 27
3.2. Tình hình đu t trc tip nc ngoài ti tnh Long An 29
3.2.1. Thc trng thu hút FDI 29
3.2.2. Tình hình trin khai hot đng ca các d án FDI 36

3.2.3. Khái quát nhng tác đng tích cc ca FDI đn nn kinh t tnh Long
An. 38
3.3. Hin trng marketing đa phng trong thu hút FDI ca tnh Long An 41
3.3.1. Tình hình thu hút đu t ca các tnh trong vùng 41
3.3.2. ánh giá thc trng marketing đa phng trong thu hút FDI 43


3.4. Phân tích SWOT 52
3.5. Tóm tt 55
Chng 4. Gi ý chin lc, gii pháp tng cng công tác marketing đa phng
trong thu hút đu t trc tip nc ngoài 56
4.1. Chin lc phát trin ca tnh 56
4.1.1. Tm nhìn và mc tiêu 56
4.1.2. Mc tiêu phát trin kinh t 57
4.1.3. Nhu cu thu hút FDI ca tnh Long An đn nm 2010 và 2015. 57
4.1.4. Nhng ngành ngh mà tnh Long An u tiên thu hút đu t 59
4.2. Chin lc, gii pháp marketing trong thu hút FDI 61
4.2.1. Chin lc 1: y mnh công tác xúc tin đu t, qung bá hình nh
ca tnh đn các nhà đu t tim nng 61
4.2.2. Chin lc 2: Ci thin cht lng c s h tng và gim giá các dch v
c s h tng 66
4.2.3. Chin lc 3: Tip tc ci cách hành chính, cng c nim tin ca các
nhà đu t hin ti, ban hành thêm các chính sách khuyn khích, u đãi 70
4.2.4. Chin lc 4: ào to ngun nhân lc có đ trình đ vn hành và tip
nhn công ngh cao, có tinh thn doanh nghip. 75
4.2.5. Chin lc 5: Phát trin các ngành công nghip ph tr 76
4.3. Tóm tt 77
4.4.  xut hng nghiên cu tip theo 77
Kt lun 78
TÀI LIU THAM KHO 79

PH LC 1 83
PH LC 2 86
PH LC 3 91




DANH MC HÌNH V

Hình 2.1: Các cp ca marketing đa phng 14
Hình 2.2: Qui trình marketing đa phng 19
Hình 2.3. Kh nng ca mt đa phng 24

DANH MC BNG BIU
Bng 2.1. Các k thut xúc tin đu t 26
Bng 3.2a: Vn đu t FDI vào Long An nm 1992-2008 86
Bng 3.2b: Qui mô thu hút vn FDI ca các d án tính đn 31/12/2008 32
Bng 3.2c: FDI vào tnh Long An theo ngành ngh giai đon 1992-2008 (ch tính
d án còn hiu lc) 33
Bng 3.2d: Nm quc gia đu t ln nht  tnh Long An giai đon 1992-2008
(ch tính d án còn hiu lc) 34
Bng 3.2đ: Danh mc các khu công nghip tnh Long An (tính đn ngày
15/11/2008) 87
Bng 3.3a: FDI vào mt s tnh t 1988-2007 (ti ngày 22/12/2007- ch tính các
d án còn hiu lc) 42
Bng 3.3b: FDI vào mt s tnh giai đon 2000-2007 87
Bng 3.3c: Tóm tt ch s PCI mt s tnh, thành ph 44
Bng 3.3d: Tóm tt Ch s c s h tng mt s tnh, thành ph 45
Bng 3.3đ: Tóm tt Ch s CNTT-TT mt s tnh, thành ph 46
Bng 3.3e: Thi gian cp giy chng nhn đu t (đi vi giy phép không phi

thm tra) ti các tnh 49
Bng 4.1a: Xp hng ngành u tiên đu t vào Vit Nam 59
Bng 4.1b: Danh mc ngành ngh và quc gia u tiên thu hút đu t 61

1
Chng 1. Gii thiu
1.1. M đu
Trong thi đi ngày nay, hot đng Marketing không ch dng li  phm vi
doanh nghip, mt ngành ngh hay mt lnh vc hoc sn phm nào đó mà nó đang
phát trin mnh m trong phm vi vùng, khu vc, đa phng và quc gia.
“Mt cách nhìn v đa phng mà nhiu nhà hoch đnh chính sách đu đng
ý đó vic xem mt đa phng nh là mt thng hiu đ marketing nó” (Kotler &
ctg. 2002). Nh vy, v mt marketing, mt đa phng đc xem nh là mt
thng hiu, gi là “thng hiu đa phng” đ phân bit vi thng hiu sn
phm và dch v ca các đn v kinh doanh. Trên quan đim marketing đa phng,
các đa phng cn phi xác đnh th trng mc tiêu ca mình. Theo Nguyn ình
Th và cng s (2005) thì th trng bao gm các nhà đu t, kinh doanh trong và
ngoài nc có l là th trng đc nhiu đa phng chú ý đn nhiu nht. ây
cng là th trng u tiên hàng đu ca các nc đang phát trin, đc bit là  Châu
Á sau cuc khng hong tài chính. Các đa phng tìm cách kêu gi đu t, mà
trng tâm là đu t trc tip nc ngoài (FDI). Lý do là đu t nc ngoài to ra
nhiu ngành ngh mi, to công vic làm, giúp phát trin công ngh và tng trng
kinh t, điu chính cán cân thanh toán quc t, tng thu nhp cho ngi lao đng và
thu nhp cho ngân sách (Root, 1990).
Thi gian gn đây, lãnh đo mt s đa phng đã nhn ra vai trò ca hot
đng marketing đa phng thu hút FDI trong điu kin cnh tranh thu hút ngun
vn này ngày càng “gay gt” gia các nc cng nh gia các đa phng trong
nc. Do đó, h nhn thy đc rng cn xây dng đa phng mình thành mt sn
phm hp dn, đng thi cn qung bá các nét đc thù ca sn phm này mt cách
hiu qu cho khách hàng đu t hin ti và tim nng.

Tnh Long An là mt tnh nm trong Vùng kinh t trng đim phía Nam c
nc có v tr ca ngõ tip giáp vi Vùng ng bng sông Cu Long. Xut phát
đim nn kinh t so vi các tnh trong Vùng và c nc còn khá thp, ni lc còn
hn ch nên trong đnh hng phát trin kinh t - xã hi trong thi gian qua cng
nh trong thi gian ti tnh đã xác đnh FDI là ngun lc quan trng trong tng vn
đu t toàn xã hi ca tnh. Do đó, tnh đang tích cc tìm mi cách thu hút FDI

2
trong điu kin va phi cnh tranh vi các tnh lân cn trong Vùng va phi hp
tác đ phát huy li th ca Vùng. Tuy nhiên, hiu qu thu FDI ca tnh trong thi
gian qua cha đáp ng yêu cu.
Mt trong nhng nguyên nhân là cho hiu qu thu FDI ca tnh cha đáp
ng yêu cu là do công tác marketing đa phng trong thu hút FDI ca tnh thi
gian qua vn còn mt s hn ch, môi trng đu t còn nhiu đim cha th cnh
tranh vi các tnh lân cn trong vùng. Do đó, vic xây dng chin lc marketing
đa phng ca tnh trong thu hút FDI cng nh tip tc tìm ra mt s gii pháp
tng cng công tác marketing đa phng nhm nâng cao hiu qu thu hút FDI ca
tnh Long An có ý ngha cp bách và thit thc góp phn làm cho nn kinh t xã hi
tnh Long An ngày càng phát trin nhanh, bn vng.
1.2. Mc tiêu và câu hi nghiên cu
1.2.1. Mc tiêu nghiên cu
Xut phát t tình hình thu hút FDI đ đánh giá hiu qu thu hút FDI trên đa
bàn tnh Long An thi gian qua, mt trong nhng yu t nh hng chính đn thu
hút FDI là công tác marketing đa phng trong thu hút FDI.  tp trung gii
quyt vn đ này bài vit đ ra mc tiêu chính là:
(1) ánh giá vai trò marketing đa phng đi vi thu hút FDI ca tnh Long
An.
(2)  xut mt s gii pháp tng cng công tác marketing đa phng
nhm nâng cao hn hiu qu thu hút FDI ca tnh Long An.
1.2.2. Câu hi nghiên cu

 tp trung gii quyt mc tiêu ca bài vit đ ra, các câu hi sau đây cn
đc tr li là:
1) Marketing đa phng có vai trò nh th nào đi vi thu hút FDI ca tnh
Long An?
2) Làm th nào đ tng cng công tác marketing đa phng nhm nâng cao
hiu qu thu hút FDI ca tnh Long An?



3
1.3. Phng pháp nghiên cu
 đt đc mc tiêu đã đ ra cng nh đ tr li các câu hi tác gi s dng
s liu, d liu, phng pháp nghiên cu và công c phân tích nh sau:
1.3.1. S liu, d liu
1. B K hoch và u t t nm 1988-2008.
2. Tng Cc Thng kê Vit Nam và Cc Thng kê tnh Long An t nm
1992-2008.
3. S K hoch và u t tnh Long An t nm 1992-2008.
4. Ban Qun lý các KCN tnh Long An t nm 2005-2008.
5. Phòng Thng mi Công nghip Vit Nam t nm 2006-2008.
1.3.2. Phng pháp chuyên gia
Tác gi s dng phng pháp chuyên gia thông qua vic tham vn các
chuyên gia (danh sách chuyên gia, bng câu hi, phng pháp tng hp theo Ph
lc 1).
1.3.3. Công c phân tích chính
Trên c s s dng s liu, d liu th cp và s dng phng pháp chuyên
gia là ch yu nên tác gi s dng 02 công c phân tích chính:
1) Các ch tiêu thng kê miêu t.
2) Phân tích SWTO (phân tích nhng đim mnh, đim yu, c hi và thách
thc).

1.4. Phm vi nghiên cu
Nhm gii hn phm vi nghiên cu nh mc tiêu đã đ ra, bài vit tp trung
xem xét, phân tích đánh giá các yu t nm trong phm vi sau:
- V không gian: nghiên cu thu hút FDI tnh Long An trong điu kin so
sanh vi các tnh lân cn trong vùng kinh t trng đim phía Nam ca c nc.
- Thi gian: t nm 1992 đn nm 2008.

4
1.5. Nhng đim mi ca đ tài
1) Hin nay cha có công trình nghiên cu đc lp nào v ch đ Marketing
đa phng trong thu hút đu t trc tip nc ngoài ca tnh Long An.
2) Góp phn xây dng “hình nh tnh Long An” trong xu hng hi nhp
ngày càng sâu, rng.
3)  xut mt s gii pháp tng cng công tác marketing đa phng nhm
nâng cao hiu qu thu hút FDI ca tnh Long An.
1.6. Kt cu ca đ tài
Sau chng gii thiu thì kt cu còn li ca đ tài đc vit theo trình t
sau: Chng hai trình bày tng quát lý thuyt v đu t trc tip nc ngoài, tm
quan trng ca thu hút FDI và lý lun v marketing đa phng - marketing đa
phng và vai trò ca nó trong thu hút FDI. Chng ba phân tích, đánh giá thc
trng thu hút FDI và thc trng marketing đa phng trong thu hút FDI trên đa
bàn tnh Long An. Chng bn gi ý chin lc, gii pháp đi vi công tác
marketing đa phng nhm nâng cao hiu qu thu hút FDI ca tnh Long An.

5
Chng 2. Lý lun v đu t trc tip nc ngoài, marketing đa phng
và marketing đa phng trong thu hút đu t trc tip nc ngoài

2.1. Lý thuyt v đu t trc tip nc ngoài
2.1.1. Khái nim v đu t trc tip nc ngoài
Khái nim đu t trc tip nc ngoài đã đc nhiu t chc kinh t quc t
đa ra nhm mc đích giúp các quc gia hoch đnh chính sách v mô v FDI, to
điu kin thúc đy hot đng t do hóa thng mi và đu t quc t và phân loi,
s dng trong công tác thng kê quc t. Trong báo cáo cán cân thanh toán hàng
nm Qu tin t th gii (International Moneytary Fund – IMF) đã đa ra đnh
ngha v đu t trc tip nc ngoài nh sau
1
:

“u t trc tip nc ngoài là đu t có li ích lâu dài ca mt doanh
nghip ti mt nc khác (nc nhn đu t – hosting country), không phi ti
nc mà doanh nghip đang hot đng (nc đi đu t – source country) vi mc
đích qun lý mt cách hiu qu doanh nghip” (IMF 1993: 235).
T chc hp tác và phát trin kinh t (Organisation for Economic
Cooperation and development – OECD) cng đa ra đnh ngha v FDI tng t
nh IMF. Tuy nhiên, OECD có quan nim rt rng v nhà đu t nc ngoài. Theo
quan đim ca OECD, nhà đu t nc ngoài là cá nhân hoc t chc có th thuc
c quan Chính ph hoc không thuc c quan Chính ph đu t ti nc ngoài
2
.
y ban thng mi và phát trin ca Liên hp quc (UNCTAD), trong Báo
cáo đu t th gii nm 1996
3
đã đa ra đnh ngha v FDI nh sau:
“u t trc tip nc ngoài là đu t có mi liên h, li ích và s kim soát
lâu dài ca mt pháp nhân hoc th nhân (nhà đu t trc tip nc ngoài hoc công
ty m) đi vi mt doanh nghip  mt nn kinh t khác (doanh nghip FDI hoc
chi nhánh nc ngoài hoc chi nhánh doanh nghip)”.
Theo Lut u t nc ngoài ti Vit Nam nm 1996 và trong ln sa đi,
b sung mt s điu ca Lut u t nc ngoài ngày 09/6/2000 quy đnh ti khon
1 iu 2: “u t trc tip nc ngoài là vic nhà đu t nc ngoài đa vào Vit


1
Banlance of payments, fifth edition, Washington, DC, IMF 1993, page 235.
2
OECD Benchmark Deffinition of FDI, page 56.
3
World Investment Report 1996 – United Nations – 1996, page 219.

6
Nam vn bng tin hoc bt k tài sn nào đ tin hành hot đng đu t theo quy
đnh ca Lut này”, trong đó nhà đu t nc ngoài đc hiu là t chc kinh t, cá
nhân nc ngoài đu t vào Vit Nam.
Qua các đnh ngha v FDI, có th hiu mt cách khái quát v FDI nh sau:
“đu t trc tip nc ngoài ti mt quc gia là vic nhà đu t  mt nc khác
đa vn bng tin hoc bt kì tài sn nào vào quc gia đó đ có đc quyn s hu
và qun lý hoc quyn kim soát mt thc th kinh t ti quc gia đó, vi mc tiêu
ti đa hoá li ích ca mình”.
Tài sn trong khái nim này, theo thông l quc t, có th là tài sn hu hình
(máy móc, thit b, quy trình công ngh, bt đng sn, các loi hp đng và giy
phép có giá tr…), tài sn vô hình (quyn s hu tí tu, bí quyt và kinh nghim
qun lý…) hoc tài sn tài chính (c phn, c phiu, trái phiu, giy ghi n…).
2.1.2. c đim ca FDI
Theo Nguyn Vn Tun (2005) FDI có mt s đc đim nh sau:
- FDI là mt d án mang tính lâu dài. ây là đc đim phân bit gia đu t
trc tip và đu t gián tip. u t gián tip thng là các dòng vn có thi gian
hot đng ngn và có thu nhp thông qua vic mua, bán chng khoán (c phiu
hoc trái phiu). u t gián tip có tính thanh khon cao hn so vi đu t trc
tip, d dàng thu li s vn đu t ban đu khi đem bán chng khoán và to điu
kin cho th trng tin t phát trin  nhng nc tip nhn đu t.
- FDI là mt d án có s tham gia qun lý ca các nhà đu t nc ngoài.
- i kèm vi d án FDI là ba yu t: hot đng thng mi (xut khu, nhp
khu); chuyn giao công ngh; di c lao đng quc t, trong đó di c lao đng quc
t góp phn chuyn giao k nng qun lý doanh nghip FDI.
- FDI là hình thc kéo dài “chu k tui th sn xut”, “chu k tui th k
thut” và “ni b hóa di chuyn k thut”. Trên thc t, nht là trong nn kinh t
hin đi có mt s yu t liên quan đn k thut sn xut, kinh doanh đã buc nhiu
nhà sn xut phi la chn phng thc đu t trc tip ra nc ngoài nh là mt

điu kin cho s tn ti và phát trin. Ngoài ra, đu t trc tip nc ngoài s giúp
giúp cho doanh nghip thay đi đc dây chuyn công ngh lc hu  nc phát

7
trin nhng d đc chp nhn  nc có trình đ phát trin thp hn và góp phn
kéo dài chu k sn xut.
- FDI là s gp nhau v nhu cu ca mt bên là nhà đu t và bên kia là nc
tip nhn đu t
4
.
- FDI gn lin vi quá trình hi nhp kinh t quc t, chính sách v FDI ca
mi quc gia v tip nhn đu t th hin chính sách m ca và quan đim hi nhp
quc t v đu t.
Nhng đc đim trên cho ta thy cách nhìn mang tính bao quát v FDI.
Nhng nhìn chung, FDI có hai đc đim c bn là: có s dch chuyn t bn trong
phm vi quc t và ch đu t (pháp nhân, th nhân) trc tip tham gia vào hot
đng s dng vn và qun lí đi tng đu t.
2.1.3. Tm quan trng ca thu hút FDI - FDI và s phát trin kinh t
Thu hút FDI ngày càng tr nên quan trng vi quá trình phát trin kinh t xã
hi ca mt quc gia, nht là đi vi các nc đang phát trin cng nh ca mt đa
phng trong nc đó. Bi thu hút FDI không ch là ngun cung cp vn quan
trng mà còn là con đng chuyn giao công ngh hin đi, nhng bí quyt k thut
và đc bit là chuyn giao k nng, kinh nghim qun lý.
Theo H c Hùng và cng s (2004) cho đn nay, tác dng ca FDI đã
chng minh đc vai trò ca nó trong phát trin kinh t ti các nc thu hút dng
đu t này  3 khía cnh sau:
1) FDI là mt ngun lc b sung cho nn kinh t, giúp gia tng nng lc sn
xut, to công n vic làm.
2) FDI là mt kênh chuyn giao công ngh quan trng t nhng nc đu t
sang nc tip nhn đu t, không ch là công ngh sn xut mà c công ngh qun

lý, giúp gim thiu khong cách công ngh gia các quc gia.
3) FDI là đng lc gia tng xut khu.
Trong 3 vai trò trên vai trò th 2 đc xem là quan trng nht. Vic thu hút
FDI có đc xem là thành công hay không tùy thuc vào kh nng tip nhn công


4
Nguyn Trng Xuân: “u t trc tip nc ngoài vi công cuc công nghip hóa, hin đi hóa  Vit
Nam”, Nxb. Khoa hc xã hi. 2002, tr. 108.

8
ngh ca nc thu hút loi đu t này. Katsely (1991) cho rng trong giai đon đu,
các nc kém phát trin có th thu hút các ngành khai thác tài nguyên nu nó di
dào tài nguyên thiên nhiên và thu hút các ngành tha mãn nhu cu th trng ni đa
nu nó là mt th trng ln. Trong giai đon tip theo, nó có thu hút các ngành
xut khu trên c s khai thác ngun lao đng r thay vì ch khai thác tài nguyên
thiên nhiên.  giai đon 3, các ngành dch v cho sn xut s đc quan tâm và
cui cùng là các ngành chuyên môn hóa quc t theo yêu cu ca nn kinh t vùng
và khu vc.
Nh vy, mun phát trin nhanh và đúng hng, mt vùng (đa phng)
không ch thu hút đu t mà phi bit thu hút đu t có chn lc phù hp vi tin
trình phát trin ca mình. Các ngành cn phát trin cn phi xác đnh rõ ràng đ
khuyn khích đu t và chun b tip nhn đu t có hiu qu.
 thu hút đu t trc ht vùng (đa phng) cn to ra môi trng đu t
thông thoáng, thun li thông qua vic chun b tt các dch v c s h tng t các
yu t đu vào vt cht đn ngun lao đng phù hp, ngoài ra là các dch v hành
chính vi giá c cnh tranh.
Trong trung hn vùng cn phi to ra đc mt đi ng lao đng có đ kh
nng tip nhn chuyn giao công ngh. Vic này đòi hi mt chin lc giáo dc và
đào to hu ích cho s phát trin vùng trong tng giai đon khác nhau. S thành

công ca vic tip nhn đu t ph thuc c bn vào yu t này.
Cui cùng vùng phi tích ly và to ra nhng nhà đu t ca chính mình. Xã
hi cn đánh giá đúng mc và tôn vinh nhng ngi sáng to ra giá tr cho chính h
và xã hi, mang li s phn vinh cho vùng: nhà đu t. Nn giáo dc hin đi phi
tích cc góp phn sáng to ra nhng con ngi nh vy vi 4 mc tiêu giáo dc
sau:
o đc
Khoa hc k thut
Tính đc lp
Tinh thn doanh nghip

9
2.2. Các tiêu chí đánh giá hiu qu thu hút đu t trc tip nc ngoài (FDI)
ca mt đa phng (tnh, thành ph)
2.2.1. Khái nim
Hiu qu thu hút FDI ca mt đa phng th hin qua vic so sánh s lng
thu hút FDI (s d án và vn đu t) ca đa phng đó so vi tng s FDI ca c
nc (hoc vùng, khu vc) hoc th hin qua t l (phn trm) thu hút FDI ca đa
phng so vi tng s FDI ca c nc trong mt thi đim nht đnh. Ngoài ra,
hiu qu thu hút FDI ca mt đa phng còn th hin qua vic đánh giá c cu thu
hút FDI theo đi tác đu t, lnh vc đu t (nhm góp phn chuyn dch c cu
kinh t), ngành ngh đu t (nhm góp phn gii quyt vic làm, gim t l tht
nghip) trong tng s FDI ca đa phng đó, t l vn FDI trên GDP, t l vn
FDI trên tng đu toàn xã hi, t l lp đy các khu công nghip, t l đóng góp
ngân sách, t trng xut khu.vv.
2.2.2. Ý ngha ca vic s dng các ch tiêu đánh giá hiu qu thu hút FDI ca
mt đa phng
Vic tính toán các ch tiêu đánh giá hiu qu thu hút FDI ca mt đa phng
đ đánh giá khách quan v hiu qu thu hút FDI ca đa phng đó. T đó đa ra
nhn xét, đánh giá thc trng hiu qu thu hút FDI ti mt đa phng, đng thi

thông qua đó đánh giá thc trng ca marketing đa phng đi vi thu hút FDI.
2.2.3. Mt s ch tiêu phn ánh hiu qu thu hút FDI
- Ch tiêu phn ánh hiu qu thu hút FDI qua s lng thu hút
Ch tiêu này xác đnh s lng thu hút FDI (s d án hoc vn đu t) ca
đa phng đó so vi tng s FDI ca c nc (hoc vùng, khu vc) hoc th hin
qua t l (phn trm) thu hút FDI ca đa phng so vi tng s FDI ca c nc
trong mt thi đim hoc mt giai đon nht đnh. Ch tiêu này càng cao càng tt.
- Ch tiêu phn ánh hiu qu thu hút FDI qua s lng thu hút đi tác
đu t là nc phát trin có trình đ công ngh ngun, công ngh tiên tin
Ch tiêu này xác đnh s lng thu hút FDI (s d án và vn đu t) t các
nc phát trin có th mnh v công ngh ngun, công ngh tiên tin (Nht, M,
các nc EU) ca mt đa phng so vi tng s FDI ca đa phng đó hoc th

10
hin qua t l (phn trm) thu hút FDI t các nc phát trin có th mnh v công
ngh ngun, công ngh tiên tin ca mt đa phng so vi tng s FDI ca đa
phng đó. Ch tiêu này càng cao càng tt.
- Ch tiêu phn ánh hiu qu thu hút FDI qua c cu thu hút FDI theo
ngành ngh (lnh vc)
Ch tiêu này xác đnh c cu s lng thu hút FDI (s d án và vn đu t)
đu t trong 3 lnh vc: công nghip-xây dng, dch v, nông nghip. Ch tiêu này
phn ánh thu hút FDI phc v cho vic đy nhanh quá trình công nghip hóa hin
đi hóa ca mt đa phng (thu hút FDI vào lnh vc công nghip-xây dng và
dch v chim t trong cao th hin đi đúng hng công nghip hóa, hin đi hóa
ca đa phng). Tuy nhiên, mt s chuyên gia đã cnh báo rng, gia nhp WTO,
nông nghip Vit Nam s phi đng đu vi thách thc ln, mc dù kh nng cnh
tranh ca mt s mt hàng nông sn Vit Nam đang  mc tng đi cao. Vì vy,
nu xem nh vic thu hút ngun vn FDI vào phát trin c s h tng nông nghip
và nông thôn, thì sc ép cnh tranh ca hàng nông sn t các nn kinh t phát trin
s tr nên gay gt đi vi nc ta.

- Ch tiêu phn ánh hiu qu thu hút FDI qua t l lp đy các khu công
nghip
Ch tiêu này phn ánh s lng thu hút FDI vào các khu công nghip ca đa
phng th hin qua s lng thu hút FDI vào các khu công nghip so vi tng s
FDI ca đa phng và t l din tích đt mà các d án FDI so vi tng din tích
các khu công nghip đã có mt bng hoc đc quy hoch.
- Ch tiêu phn ánh hiu qu thu hút FDI qua gii quyt vic làm
Ch tiêu này phn ánh hiu qu thu hút FDI phc v cho vic gii quyt lao
đng, gim tht nghip. Tuy nhiên, khi đánh giá ch tiêu này phi xem xét da vào
tin trình phát trin ca đa phng.
Ngoài các ch tiêu trên, còn có th tính đn mt s ch tiêu khác nh: t l
vn FDI trên GDP, t l vn FDI trên vn dân, t l vn FDI trên tng đu t toàn
xã hi, thu ngân sách (np thu), t trng xut khu.

11
2.3. Lý lun v marketing đa phng và marketing đa phng trong thu hút
đu t trc tip nc ngoài
2.3.1. Marketing và marketing đa phng
2.3.1.1. Qui trình marketing
Có nhiu cách tip cn đi vi marketing. Thông thng, marketing đc
đnh ngha là ‘quy trình mà mt sn phm hay dch v đc to ra và sau đó đc
đnh giá, xúc tin, và phân phi ti khách hàng’ (MSN Encarta, t đin trc tuyn).
Hip hi Marketing M (AMA) đnh ngha: marketing là quá trình hoch đnh và
qun lý khái nim, đnh giá, chiêu th và phân phi ý tng, sn phm, dch v đ
to ra các giao dch nhm tha mãn mc tiêu ca cá nhân và t chc (Bennett 1995:
166). Nhim v trng tâm ca qun tr marketing là chn la th trng mc tiêu,
đnh v thng hiu ca mình cho th trng mc tiêu đã chn, duy trì và phát trin
th trng mc tiêu thông qua vic xây dng, phát trin và thông đt giá tr u vit
mà thng hiu mình cung cp cho th trng mc tiêu (Kotler, 2003).
Qui trình qun tr marketing có th đc bt đu bng vic phân tích môi

trng marketing, bao gm phân tích môi trng bên trong và bên ngoài công ty đ
xác đnh các đim mnh, đim yu, các c hi và đe da đi vi công ty. Tip theo
là xác đnh mc tiêu ca marketing. Mc tiêu ca marketing có th là doanh thu, th
phn hay li nhun, v.v… Tip đó là thit lp các chin lc marketing đ đt đc
vic các mc tiêu đã đ ra và các chng trình thc hin c th. Công vic này bao
gm vic nghiên cu phân khúc th trng, la chn th trng mc tiêu, đnh v
thng hiu cho th trng mc tiêu và các chin lc chc nng và chng trình
thc hin c th v sn phm, giá c, phân phi, chiêu th. Cui cùng là d đoán kt
qu cng nh k hoch kim soát, theo dõi. Qui trình qun tr marketing đc th
hin thông qua k hoch marketing hàng nm.
2.3.1.2. Marketing đa phng
Vai trò ca marketing đi vi vic phát trin kinh t ca các quc gia đã
đc các nhà qun tr và marketing đ cp t nhiu thp niên qua và marketing
thng đc xem nh là mt đng c trong phát trin ca mt nn kinh t (vd.
Drucker 1958; Reddy & Campell 1994, Kotler & ctg. 1993, 2002). Lch s phát
trin kinh t đã cho thy nhiu quc gia tuy không có ngun tài nguyên và nhân lc

12
di dào nhng nh có chin lc và chng trình marketing hiu qu đã bin đa
phng ca mình thành nhng ni phát trin bn vng. Các nc NICs  Châu Á
nh Hàn Quc, Singapore, Hong Kong, v.v… là ví d đin hình. Các quc gia trên
đã làm điu này nh vào quan đim v phát trin ca đa phng. Thay vì vn dng
lý thuyt so sánh, h đã vn dng lý thuyt marketing đ phát trin đa phng
mình (Fairbanks & Lindsay, 1997).
V mt bn cht và phm vi, marketing có th  tm vi mô hay v mô (Hunt,
S. D. 1976). Các quan đim v marketing thng tp trung vào chc nng “vi mô”
hn là “v mô” ca nó. ng v mt v mô, các nhà marketing tp trung vào vai trò
ca marketing phát trin kinh t ca mt quc gia, mt đa phng (Reddy &
Campell 1994). Tuy nhiên, khi đ cp đn marketing thì thng hiu là đn v c
bn đ marketing (Nguyn ình Th & Nguyn Th Mai Trang 2004). Mt thng

hiu có th là mt sn phm hu hình, mt dch v, mt thành ph hay mt quc
gia.
Nh vy v mt marketing, chúng ta có th xem mt đa phng hay mt
quc gia là mt thng hiu và gi là “thng hiu đa phng” đ phân bit vi
thng hiu sn phm hay dch v ca các đn v kinh doanh. Vi quan đim này,
xét v nguyên lý marketing thì marketing mt thng hiu đa phng và marketing
thng hiu sn phm hu hình hay dch v không có gì khác nhau (Reddy &
Campell 1994).
Nhiu nhà marketing đa phng cho rng marketing đa phng khác bit
vi marketing sn phm và dch v đó là nhà marketing. i vi thng hiu là sn
phm hu hình hay dch v, nhà marketing là b phn marketing ca doanh nghip.
Vi thng hiu đa phng thì nhà marketing bao gm nhiu thành phn khác
nhau nh chính quyn đa phng, cng đng kinh doanh và cng đng dân c. Tuy
nhiên, cng cn chú ý rng, theo quan đim hin đi thì marketing không phi là
chc nng ca b phn marketing mà là ca mi thành viên trong công ty. Nh vy,
v mt nguyên tc thì không có s khác bit gia nhà marketing thng hiu đa
phng và nhà marketing thng hiu sn phm và dch v.
D nhiên, v mt marketing c th thì chng trình marketing thng hiu
đa phng có nhng đc trng riêng ca nó. iu này tng t nh chng trình

13
marketing cho thng hiu sn phm hu hình hay dch v, hay là chng trình
marketing cho hàng công nghip hay hàng tiêu dùng. Sn phm hu hình và dch v
cng có nhng đc thù riêng, sn phm công nghip và sn phm tiêu dùng cng có
nhng đc thù riêng, cho nên các chng trình marketing c th ca chúng phi phù
hp cho tng trng hp c th. Vì vy, thng hiu đa phng cng đòi hi
nhng chng trình marketing phù hp.
Cn lu ý là marketing đa phng là mt s phi hp các ngun lc ca đa
phng cho tt c các khách hàng mc tiêu ca đa phng (nhà đu t, kinh doanh,
chuyên gia, khách du lch,v.v…) nhm tha mãn nhu cu ca h đ đt đc mc

tiêu ca đa phng là phát trin kinh t.
Marketing đa phng liên quan đn 3 nhóm chính (xem Hình 2.1) (Kotler &
ctg. 1993, 2002). Th nht là khách hàng ca mt đa phng. Cng nh marketing
thng hiu sn phm hay dch v, nhà marketing đa phng cn phi xác đnh th
trng hay khách hàng mc tiêu ca đa phng mình. Th hai là các nhà hoch
đnh marketing đa phng. Cui cùng là các yu t ca đa phng đ marketing
cho khách hàng.
2.3.1.3. Các th trng mc tiêu ca mt đa phng
Mt đa phng mun Marketing thành công phi nhm đn mt s th
trng mc tiêu ca mình. Th trng mc tiêu ca mt đa phng có th chia làm
4 nhóm ch yu là (1) các nhà đu t và sn xut kinh doanh, (2) khách du lch, (3)
th trng xut khu và (4) c dân và ngi lao đng.
Trong đó, th trng bao gm các nhà đu t, kinh doanh có l là th trng
đc nhiu đa phng chú ý đn nhiu nht, đc bit là các nc đang phát trin.
Các đa phng tìm cách kêu gi đu t, đc bit là đu t trc tip nc ngoài
(FDI). Lý do là đu t nc ngoài to ra nhiu ngành ngh mi, to công vic làm,
giúp phát trin công ngh và tng trng kinh t, điu chnh cán cân thanh toán
quc t, tng thu nhp cho ngi lao đng và thu nhp cho ngân sách (Root, 1990).
Theo Nguyn ình Th và công s (2005) thì nhà đu t đn mt đa
phng đ tìm c hi đu t hp tác kinh doanh đc lp hay liên kt, liên doanh vi
nhà đu t hin ti ca đa phng. Mc đích ca nhóm khách hàng này là li
nhun đem li t công vic đu t, kinh doanh ca h. Vì vy, h quyt đnh đu t

14
ti mt đa phng nào đó nu và ch nu khi đa phng đó có kh nng và sn
sàng giúp h đt mc tiêu ca mình.
Có nhiu cách thc mà đa các đa phng s dng đ thu hút đu t v đa
phng mình nh t chc các hi tho v đu t, thành lp các t xúc tin đu t,
xây dng và qung bá các chính sách, chng trình khuyn khích đu t nh min
thu, dch v min phí,.vv. Tuy nhiên, cng cn chú ý rng, các quc gia, đa

phng đu có nhng chính sách thu hút đu t khác nhau tùy thuc vào nhng
mc tiêu u tiên ca đa phng đó. Có đa phng thu hút vào ngành này nhng
li hn ch ngành ngh khác. Thí d, nu đa phng mun gii quyt nn tht
nghip gia tng thì chính sách tu hút vào các ngành ngh cn lc lng lao đng cao
nh dt, may,.vv. Nhng nu đa phng cn phát trin công ngh hin đi, nh
công ngh tin hc, thì li kích thích vào các ngành thuc lnh vc này,.vv.
Hình 2.1: Các cp ca marketing đa phng
Ngun: Kotler & ctg. (2002:45)

Th trng mc tiêu
Yu t tip th
Nhóm hoch đnh
Du khách,
đi biu
Nhà
đu t
Nhà sn
xut
Chuyên gia

Tng hành dinh, vn
phòng đi din công
ty
c
trng
hp dn

Con
ngi
Dân c

Khu vc
kinh doanh

Chính
quy
n

KH marketing
đa phng: Phân
tích, tm nhìn,
hành đng
n tng đa phng
và cht lng sng
Nhà xut khu
C s h tng

15
2.3.1.4. Nhà marketing đa phng
Theo Kotler & ctg. (2002), vic xác đnh nhà marketing đa phng nhiu
khi không phi d dàng nh vic xác đnh các nhà marketing trong các doanh
nghip. Tuy nhiên, nh đã đ cp, nu vn dng quan đim hin đi v marketing
thì nhà marketing đa phng là tt c các thành viên trong đa phng đó.
Chúng ta có th chia các nhà marketing đa phng thành hai nhóm chính
(xem Hình 2.1). Nhóm th nht bao gm các t chc và cá nhân thuc đa phng
đó. H là chính quyn ca đa phng, là các t chc, đn v kinh doanh và không
kinh doanh, khu vc nhà nc cng nh khu vc t nhân, cng nh dân c đa
phng đó. Nhóm th hai bao gm các t chc trung ng nh chính quyn trung
ng, các t chc xúc tin du lch và thng mi, cng nh các đi s quán và các
t chc đi din ca đa phng và quc gia  trên th gii.
Nh vy, đ cho mt k hoch marketing đa phng có hiu qu, công vic

hoch đnh chin lc marketing và thc hin nó không phi ch là công vic ca
chính quyn hay mt b phn chc nng ca chính quyn, nh S K hoch và u
t hay Trung tâm Xúc tin đu t, mà là ca các nhà marketing đa phng. ây là
“nguyên tc phi hp” trong marketing. D nhiên, cn phi có mt t chc thc hin
chc nng phi hp (Nguyn ình Th & cng s 2005).
2.3.2. Các bin s marketing thu hút FDI
Theo Mai c Cng (2005) có 5 bin s marketing trong thu hút FDI và
chúng đc miêu t nh di đây:
- Sn phm
Sn phm là bt k cái gì có th tha mãn nhu cu khách hàng. Lý thuyt
marketing hin đi ch ra rng khách hàng mua mt sn phm không phi vì nhng
đc đim mà nhà sn xut cho là tt mà vì nhng li ích ca sn phm. Li ích này
nm trong đu ca khách hàng. Vy sn phm là gì khi chúng ta bàn v vic thu hút
FDI? Sáng kin chung Vit – Nht (2003) đã đa ra câu tr li rt rõ ràng. Sn
phm không phi là bn thân chính sách thu hút FDI mà là môi trng đu t. Tác
gi đng tình vi câu tr li nh vy. Do đó, các đa phng phi hiu đc sn
phm mà đa phng mun cung cp cho nhà đu t trc tip nc ngoài không

16
phi là bn thân chính sách thu hút FDI ca đa phng mà là môi trng đu t ca
đa phng đó.
- nh v
Theo giáo s Sidel, “nh v là điu chúng ta nói vi khách hàng. nh v
giúp vic xây dng hình nh v gii pháp chúng ta cung cp bao gm vic sn phm
đáp ng loi nhu cu và mong c nào, giá tr nào mà sn phm mang li” (Sidel
2002). Nói cách khác, đnh v liên quan đn nhng suy ngh mà chúng ta mun
khách hàng có đc v sn phm.  đnh v hiu qu, tnh cn tìm hiu đánh giá
ca nhà đu t v môi trng đu t ca tnh. ng thi, tnh cn ch đng phân
tích nhng đim mnh, nhng đim yu ca tnh so vi các tnh lân cn đc xác
đnh là đi th cnh tranh và quyt đnh chính sách, gii pháp thc t đ ci thin

hình nh v môi trng đu t ca đa phng mình trong suy ngh ca các nhà đu
t.
- Khách hàng mc tiêu
Các nhà đu t nc ngoài cn đc phân loi. Vic phân loi có th da
trên các tiêu thc nh quc tch ca nhà đu t, ngành kinh doanh, dng công ty (đa
quc gia hay không phi đa quc gia, chin lc theo đui khai thác th trng ni
đa hay th trng quc t). Các đa phng không th lúc nào cng làm hài lòng tt
c các nhà đu t. Li ích ca môi trng đu t cn tp trung vào các nhà đu t
mc tiêu. Do đó, các đa phng khác nhau có th tp trung khai thác các khách
hàng mc tiêu khác nhau.
- Phm vi phân phi
Trong thut ng marketing, phm vi phân phi là qui trình và đa đim mà
khách hàng có th mua sn phm. Din gii trong thu hút FDI, phm vi phân phi
cn đc hiu là đa đim và qui trình mà nhà đu t có th đng ký và trin khai d
án đu t ti Vit Nam. Hin ti, đi vi các d án đu t ti các tnh đu đng k
tp trung đu mi ti S K hoch và u t (đi vi các d án đu t nm ngoài
KCN tp trung) hoc Ban Qun lý các Khu công nghip (nm trong KCN tp
trung). Hin ti các đa phng đang tp trung ci thin quy trình cp giy phép đu
t theo hng rút gn th tc hành chính và thi gian cp phép. Tuy nhiên, khi nhn
đc giy chng nhn đu t ch là bc đu tiên trong trin khai d án. Các nhà

17
đu t mong mun thc hin k hoch kinh doanh và thu li nhun. Vì vy các đa
phng cn tip tc ci thin phn dch v sau cp phép. Các c quan nhà nc cn
có s phi hp toàn din và sâu sc hn trong vic tr giúp các nhà đu t trin khai
và vn hành công vic kinh doanh nh gii ta mt bng, thu, th tc báo cáo, th
tc hi quan,…
- Phm vi truyn thông
Phm vi truyn thông là cách thc và đa đim mà thông đip đnh v đc
gi ti các khách hàng mc tiêu. Nh đã đ cp  trên, các nhà đu t bao gm các

nhóm khác nhau, do đó, sau khi đã xác đnh đc nhà đu t mc tiêu, đa phng
cn đa ra các chng trình truyn thông mang thông đip v môi trng đu t
truyn ti ti các nhà đu t mc tiêu. Các chng trình truyn thông cn phù hp
và tr giúp thông đip đnh v.
Wells và Wint (1991) miêu t ba dng k thut xúc tin mà các quc gia s
dng nh sau: các k thut xây dng hình nh, các k thut to ngun đu t, các k
thut dch v đu t. Các k thut này đc s dng trong các chng trình truyn
thông. Mt s quc gia nh Malaysia, Thái Lan và Singapore đã xây dng đc
hình nh rõ ràng v đa đim đu t.
Bng 2.1. Các k thut xúc tin đu t
Các k thut xây dng
hình nh
Các k thut to ngun
đu t
Các k thut dch v đu
t
1. Qung cáo trên các
phng tin truyn
thông chung
2. Tham gia các cuc
trin lãm hi tho
đu t
3. Qung cáo trên các
phng tin tuyên
truyn riêng ca
6. Tham gia các chin
dch qua đin thoi
hoc th tín trc
tip
7. Phái đoàn tham

quan riêng v
ngành hoc khu
vc t nc đu t
sang nc s ti và
10. Cung cp các dch
v t vn đu t
11. Xem xét gii quyt
các đn xin đu t
và giy phép đu
t
12. Cung cp các dch
v sau đu t