B GIÁO DC ÀO TO
TRNG I HC KINH T TPHCM
oàn Th Tuyt Mai
GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU
HUY NG VN TI NGÂN HÀNG
CÔNG THNG LONG AN
Lun vn thc s kinh t
Chuyên ngành: Kinh t tài chính – Ngân hàng
Mã s: 60.31.12
Ngi hng dn khoa hc:
TS.Trm Th Xuân Hng
Long An, nm 2009
- 1 -
1
MC LC
Trang
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các t vit tt
Danh mc các hình v, đ th
M U
Chng 1 01
1.1 Nhng vn đ c bn v huy đng vn ca NHTM 01
1.1.1 Vai trò 01
1.1.1.1 i vi nn kinh t 01
1.1.1.2 i vi NHTM 02
1.1.1.3 i vi khách hàng 02
1.1.2 Nguyên tc huy đng vn 03
1.1.3 Các hình thc huy đng vn 04
1.1.3.1 Tin gi thanh toán 04
1.1.3.2 Tin gi có k hn 06
1.1.3.3 Tin gi tit kim 06
1.1.3.4 Phát hành các giy t có giá 08
1.1.3.5 Các hình thc huy đng khác 11
1.1.3.6 Các ngun vn khác 11
1.1.4 Mt s ch tiêu đánh giá hiu qu huy đng vn 12
1.2 Các Nhân t nh hng đn huy đng vn 14
1.2.1 T các NHTM 14
1.2.1.1 Thng hiu ngân hàng 14
1.2.1.2 Cht lng dch v 15
1.2.1.3 Chin lc kinh doanh ca NHTM 17
1.2.2 T môi trng kinh t 18
1.2.2.1 Chính sách tin t ca ngân hàng trung ng 18
1.2.2.2 Lãi sut 19
1.2.2.3 Lm phát 20
1.2.2.4 Các nhân t khác 21
1.2.3 T khách hàng 22
1.3 Kinh nghim huy đng vn 22
Kt lun chng 1 27
Chng 2 28
- 2 -
2
2.1 Gii thiu s lc v tnh Long An 28
2.1.1 iu kin t nhiên và v trí đa lý 28
2.1.2 Tim nng phát trin kinh t ca tnh Long An 28
2.2 Thc trng hot đng ca NHCT Long An 30
2.2.1 Lch s hình thành và phát trin 30
2.2.2 C cu t chc ca NHCT Long An 31
2.2.3 Tình hình hot đng kinh doanh 33
2.3 ánh giá thc trng huy đng vn ti NHCT Long An 35
2.3.1 Các hình thc huy đng vn ti NHCT Long An 35
2.3.2 C cu huy đng vn ti NHCT Long An 39
2.3.3 ánh giá thc trng huy đng vn ti NHCT Long An 43
2.3.3.1 Nhng mt tích cc trong hot đng HV ca NHCTLA 43
2.3.3.2 Nhng tn ti 44
2.3.3.3 Nguyên nhân 45
2.3.3.3.1 Tác đng ca môi trng kinh t 45
2.3.3.3.2 T phía ngân hàng công thng Long An 51
2.3.3.3.3 T khách hàng 52
Kt lun chng 2 53
Chng 3 54
3.1 Nhng c hi thách thc đi vi hot đng HV 54
3.1.1 Nhng c hi 54
3.1.2 Nhng thách thc 55
3.1.2.1 Nhng thách thc t nn kinh t 55
3.1.2.2 Nhng thách thc t h thng ngân hàng 55
3.1.2.3 Nhng thách thc t phía khách hàng 56
3.2 Mc tiêu chin lc HV đn nm 2010 và đnh hng 57
3.3 Gii pháp phát trin ngun vn huy đng 58
3.3.1 i vi c quan qun lý 58
3.3.2 i vi NHCT Vit Nam và NHCT chi nhánh Long An 60
Kt lun chng 3 66
Kt lun 67
- 3 -
3
NHNG T VIT TT TRONG LUN VN
- NHTM : Ngân hàng thng mi
- NHCT : Ngân hàng công thng
- HV : Huy đng vn
- NHTW : Ngân hàng trung ng
- NHNN : Ngân hàng nhà nc
- CNH-HH : Công nghip hoá hin đi hoá
- TCTD : T chc tín dng
- NHCSXH : Ngân hàng chính sách xã hi
- L/c : Th tín dng
- TCKT : T chc kinh t
- 4 -
4
DANH MC BNG VÀ HÌNH
Bng 2.1. Kt qu hot đng kinh doanh
Bng 2.2. Tình hình n quá hn t 2006-2008
Bng 2.3. C cu huy đng vn theo thành phn kinh t
Bng 2.4. C cu huy đng vn theo k hn
Bng 2.5. So sánh tình hình huy đng vn ca các NHTM trên đa bàn
Bng 2.6. T l d tr bt buc nm 2006-2009
Hình 2.1 Kt qu kinh doanh nm 2006-2008
Hình 2.2a D n cho vay theo th loi cho vay
Hình 2.2b D n cho vay theo thành phn kinh t
Hình 2.3. Ngun vn ca NHCT Long An nm 2006-2008
Hình 2.4. Vn điu hòa ca NHCT Long An nm 2006-2008
Hình 2.5 Tng trng huy đng vn và cho vay hàng nm
Hình 2.6 C cu huy đng vn theo thành phn kinh t
Hình 2.7 C cu huy đng vn theo loi tin nm 2006-2008.
- 5 -
5
M đu
1.Lý do chn đ tài:
Tng trng và phát trin kinh t là mc tiêu hàng đu ca các nc đang
phát trin, Vit Nam đang trong giai đon hi nhp vi nn kinh t th gii, do
đó vn là mt yu t rt quan trng, cn thit không th thiu đ đy mnh đu
t phát trin kinh t. Hin nay th trng tài chính th gii đang trong giai đon
khng hong, Nhà nc mun n đnh h thng tài chính trong nc, kim ch
lm phát cn phi s dng nhiu bin pháp v kinh t, tài chính tin t… trong
đó bin pháp tng cng huy đng các ngun vn đ s dng cho đu t phát
trin cng gp rt nhiu khó khn, nht là huy đng vn qua h thng ngân hàng
thng mi. Theo mt s chuyên gia kinh t thì nn kinh t mun phát trin
nhanh n đnh và bn vng lâu dài thì phi chú ý ngun vn vì chính ngun vn
này va to nên s vng chc, n đnh cho đt nc va mang li li ích cho
ngi gi tin đã đc mt khon tin lãi t vic gi tin.
Vic nghiên cu các nhân t nh hng đn nghip v huy đng vn và
tìm ra gii pháp giúp các NHTM gia tng vn càng tr nên cp thit cho h
thng NHTM Vit Nam nói chung và cho ngân hàng công thng Long An nói
riêng, xut phát t nhng yêu cu thc t trên, đ tài “y mnh công tác huy
đng vn ti NHCT Long An” đc chn làm đ tài nghiên cu.
2.Mc đích nghiên cu:
- Nghiên cu các c s lý lun c bn v nghip v huy đng vn ca các
ngân hàng thng mi.
- Phân tích thc trng huy đng vn ti chi nhánh Ngân hàng công thng
Long An.
- xut các gii pháp nhm nâng cao hiu qu hot đng huy đng vn
ti chi nhánh ngân hàng công thng Long An
- 6 -
6
3.Phm vi nghiên cu:
Phm vi nghiên cu tình hình huy đng vn và các nhân t nh hng
đn hot đng huy đng vn ca NHCT Long An trong khong thi gian t nm
2006 đn nm 2008. Lun vn ch tp trung vào ngun vn huy đng , không đi
sâu vào ngun vn vay, vn điu l và các qu.
4.Phng pháp nghiên cu:
-Áp dng các phng pháp thng kê so sánh tng đi, tuyt đi, dùng lý
lun đ phân tích đánh giá thc tin.
-Tham kho các giáo trình ging dy, tài liu tp chí, các vn bn pháp
lut ca Vit Nam…có liên quan đn đ tài nghiên cu.
-Thu thp các s liu thng kê t các báo cáo tài chính, báo cáo thng kê
ca ngân hàng Công Thng Long An.
5.Nhng đóng góp ca lun vn:
Lun vn nêu ra nhng quan đim, phng hng xác thc và đ xut
nhng gii pháp có tính kh thi, vi nhng bin pháp c th nhm nâng cao hn
na cht lng hiu qu công tác huy đng vn, nâng cao nng lc cnh tranh
phát trin bn vng ca h thng NHCT Vit Nam nói chung và Chi nhánh
NHCT Long An nói riêng. ng thi góp phn thúc đy nn kinh t đa phng
phát trin theo đnh hng ca Tnh Long An đ ra đn nm 2020.
6.Kt cu ca lun vn:
Ngoài phn m đu, kt lun, kt cu lun vn gm 03 chng.
Chng 1: C s lý lun v huy đng vn ca NHTM .
Chng 2: Thc trng huy đng vn ca NHCT Long An.
Chng 3: Gii pháp nâng cao hiu qu huy đng vn ti ngân hàng
công thng Long An.
- 7 -
7
Chng 1
C S LÝ LUN HUY NG VN THUC NHTM
1.1 Nhng vn đ c bn v huy đng vn:
1.1.1 Vai trò:
1.1.1.1 i vi nn kinh t:
Trong quá trình phát trin kinh t ca đt nc ngun vn huy đng
luôn có ý ngha quan trng, gi vai trò quyt đnh s phát trin lâu dài và
vng chc, bi vì vic b sung vn t bên ngoài dù là vin tr cho vay hay
đu t nc ngoài cng ch là tm thi.
Nhng cuc khng hong tài chính - tin t ca các nc trong khu
vc và trên th gii trong thi gian qua đã chng minh rng không nên
hoàn toàn mong đi s tng trng, phát trin nhanh và vng chc nh vào
ngun vn bên ngoài mà phi tích cc m rng công tác huy đng vn t
ni b nn kinh t, trong đó h thng ngân hàng là huyt mch ca c nn
kinh t.
- Ngân hàng va là ngi huy đng vn, va cho vay vi khách
hàng; xut phát t v trí trung gian đó, lý do tn ti ca NHTM là “kt ni
cung cho các nhu cu tin khác nhau trong nn kinh t”. Thông qua huy
đng vn ngân hàng đáp ng nhu cu vn cho đu t phát trin nn
kinh t.
- Nghip v huy đng vn còn giúp cho Ngân hàng nhà nc kim
soát đc khi lng tin lu thông trên th trng, thông qua các công c
chính sách tin t nh: qui đnh t l d tr bt buc, khng ch lãi sut c
bn, lãi sut tái cp vn, lãi sut chit khu, ….
- 8 -
8
1.1.1.2 i vi NHTM:
Nghip v huy đng vn tuy không mang li li nhun trc tip cho
ngân hàng nhng nó là nghip v rt quan trng. Không có nghip v huy
đng vn xem nh không có hot đng ca ngân hàng thng mi.
- Nghip v huy đng vn góp phn to ngun vn cho ngân hàng
thc hin các nghip v kinh doanh khác giúp cho ngân hàng ngày càng
phát trin. Không có nghip v huy đng vn, ngân hàng thng mi s
không đ ngun vn tài tr cho hot đng ca mình.
- Thông qua nghip v huy đng vn ngân hàng thng mi có th
đo lng đc uy tín cng nh s tín nhim ca khách hàng đi vi ngân
hàng. T đó, ngân hàng thng mi có các bin pháp không ngng hoàn
thin hot đng huy đng vn đ gi vng và m rng quan h vi khách
hàng.
Ngày nay, gia các ngân hàng thng mi và khách hàng là doanh
nghip cng nh các t chc khác có mi quan h gn bó, theo đó Ngân
hàng va cung cp dch v ngân hàng va thc hin nghip v huy đng
vn. C th ngân hàng thng mi nhn chi tr tin lng trc tip cho
nhân viên làm vic các doanh nghip và các t chc khác thông qua dch
v ghi có trc tip.
1.1.1.3 i vi khách hàng:
Nghip v huy đng vn cung cp cho khách hàng mt kênh đu t
nhm làm cho tin ca khách hàng sinh li và to c hi cho khách hàng
có th gia tng tiêu dùng trong tng lai. Mt khác khi gi tin vào ngân
hàng, đó là mt hình thc tit kim d dàng đc la chn và khách hàng
s có mt ni an toàn đ ct tr, tích lu vn tm thi nhàn ri.
Ngoài vic đc hng mt khon tin lãi khi gi tin vào ngân
hàng, khách hàng còn có c hi tip cn các dch v khác ca ngân hàng,
- 9 -
9
đc bit là dch v thanh toán qua ngân hàng và dch v tín dng khi khách
hàng cn vn cho hot đng sn xut kinh doanh hay nhu cu tiêu dùng
trong lúc tm thi thiu vn.
1.1.2 Nhng vn đ cn lu ý trong công tác huy đng vn:
1.1.2.1 Tuân th pháp lut trong huy đng vn:
- Hoàn tr gc lãi cho khách hàng vô điu kin do ngân hàng không
phi là t chc trung gian tài chính thun tuý mà là trung gian tín dng.
- Tham gia bo him tin gi theo qui đnh hin hành nhm mc
đích bo v quyn li cho ngi gi tin. (Hin nay là 50triu đng trên
tng s tin gi ca khách hàng).
- Gi gìn bí mt s d và hot đng tài khon ca khách hàng.
Không đc che du các khon tin ln và bt thng (thc hin các quy
đnh ca pháp lnh chng ra tin)
- Không đc cnh tranh bt hp lý (thông tin gi, khuyn mi bt
hp pháp,…) gây ra tâm lý lo s mt lòng tin ca ngi dân đi vi ngân
hàng. Khi lòng tin ca khách hàng b mt, h s rút tin t điu này s
nh hng rt ln đn tính thanh khon ca ngân hàng.
1.1.2.2 Tho mãn yêu cu kinh doanh vi chi phi thp:
- Mc đích ca ngân hàng là li nhun, do đó các NHTM phi đm
bo chi phí thp và quy mô cao ca ngun vn huy đng. Chính điu này
s giúp cho ngân hàng có ngun vn r và đ ln đ tài tr cho các d án
qua vic cp phát tín dng, đng thi làm cho chênh lch biên đ lãi sut
đu vào đu ra ln t đó to ra li nhun cao cho ngân hàng.
- Áp dng nhiu phng thc huy đng vn, đa dng hoá các
phng thc tr lãi đi đôi vi d thng nhm thu hút khách hàng và đ có
th cnh tranh đc vi các t chc trung gian tài chính khác.
- Kt hp cht gia huy đng vn vi hin đi hoá các dch v
- 10 -
10
ngân hàng do nhu cu khách hàng khi gi tin vào ngân hàng không ch là
đc an toàn và hng lãi, mà còn mong mun s dng các dch khác ca
ngân hàng. Do đó ngân hàng cn kt hp cht ch gia huy đng vn vi
hin đi hoá dch v ngân hàng s làm tho mãn nhu cu ngày càng tng
ca khách hàng t đó thu hút lng tin gi ngày càng nhiu.
1.1.2.3 Ngn nga s gim sút bt thng ca ngun vn huy
đng:
- Hot đng ca ngân hàng da vào ch tín, khách hàng có nim vi
ngân hàng thì h mi gi tin, nh vy ngân hàng cn phi đm bo kh
nng thanh toán, đáp ng kp thi đy đ nhu cu rút tin ca khách hàng
trong mi tình hung.
- Ngn chn s phao tin đn nhm v hot đng kinh doanh ca
ngân hàng, nu không ngn chn kp thi s gây tâm lý lo s cho khách
hàng. T tâm lý này khách hàng s rút tin t, khi đó ngân hàng s không
đáp ng kp thi nhu cu rút tin ca khách hàng (do vn huy đng đã s
dng cho vay cha kp thu hi). Ngân hàng cn có phng án đáp ng nhu
cu thanh khon kp thi khi có s c xy ra, đ tránh tâm lý lây lan cho
toàn b h thng ngân hàng.
1.1.3 Các hình thc huy đng vn ca NHTM
1.1.3.1 Tin gi thanh toán (tin gi giao dch):
*Khái nim:
Tin gi thanh toán là tin gi ca các cá nhân, t chc, doanh
nghip ký thác vào ngân hàng đ thc hin các khon chi tr v hàng hóa
và các khon chi tr khác phát sinh trong quá trình hot đng kinh doanh
đi sng mt cách thun tin và tit kim. ây không phi là tin đ dành
mà là mt b phn tin đang ch thanh toán vì vy khách hàng gi tin có
th rút ra hoc s dng đ thanh toán bt k lúc nào theo yêu cu
- 11 -
11
i vi khách hàng, đây là s tin mà h ký thác - y nhim cho
Ngân hàng bo qun và thc hin các nghip v thanh toán liên quan theo
yêu cu. Do vy, khách hàng gi tin không mt quyn s hu cng nh
quyn s dng s tin đó, h có quyn rút ra hoc chi tr cho bt k ai
bng cách s dng các phng tin chi tr nh: séc, y nhim chi, y
nhim thu… đây, rõ ràng khách hàng gi tin vào ngân hàng không
nhm mc đích hng lãi mà nhm vào các tin ích thanh toán do ngân
hàng cung cp nh: nhanh chóng, an toàn, tin li… Xác đnh đc điu
này giúp cho ngân hàng có k hoch c th, phù hp đ ngày càng hoàn
thin các dch v cung cp cho khách hàng, t đó s thu hút ngày càng
nhiu ngun tin gi này.
i vi ngân hàng, khi thc hin nghip v tin gi thanh toán s
giúp ngân hàng gia tng ngun vn huy đng có chi phí s dng vn (chi
phí lãi) rt thp. Chính vì vy các ngân hàng nên tp trung huy đng ngun
vn này, thì hot đng kinh doanh ca ngân hàng mi có hiu qu cao.
Ngoài ra vic thanh toán qua tài khon tin gi không k hn còn giúp tng
ngun thu phí dch v cho các NHTM, gim thiu ri ro trong hot đng
thanh toán ca nn kinh t.
Theo thông l các nc phát trin, ngân hàng không tr lãi cho
khách hàng m tài khon tin gi thanh toán vì mc đích ca khách hàng
khi s dng tài khon này là đ thc hin thanh toán qua ngân hàng ch
không phi đ hng lãi. Hn na, ngân hàng còn yêu cu khách hàng phi
duy trì mt s d ti thiu đ đc hng các dch v ngân hàng, nu
không đ s d đ thanh toán thì khách hàng có th đc thu chi và nh
vy khách hàng phi tr mt khon phí cho ngân hàng (lãi). Vit Nam,
do ngi dân cha có thói quen s dng tài khon nên đ thu hút khách
hàng, ngân hàng vn tr lãi đi vi tài khon tin gi thanh toán
- 12 -
12
Nu xét riêng l tng tài khon tin gi thanh toán ca khách hàng
thì loi tin gi này có tính bin đng rt ln, do loi tin gi này đc gi
và rút ra bt c lúc nào theo lnh ca ch tài khon. Tuy nhiên, xét góc
đ tng th ca ngân hàng thì bt c thi đim nào, nu tng hp tt c
các s d trên các tài khon ca khách hàng s thy có mt lng tin gi
tn ti mt mc đ n đnh nht đnh nào đó.
Chính vì s n đnh này nên đây là ngun vn rt tt đ ngân hàng
s dng trong hot đng kinh doanh sinh li. Nu tng đc lng tin gi
thanh toán có chi phí đu vào thp, ngân hàng s tng đc sc cnh tranh
và m rng kinh doanh, mang li li nhun cao cho mình.
1.1.3.2 Tin gi có k hn:
*Khái nim:
Tin gi có k hn là loi tin gi mà ngi gi tin ch có th rút ra
khi đáo hn, tuy nhiên trong trng hp bình thng các ngân hàng vn
cho khách hàng rút tin trc hn vi điu kin ch đc hng lãi theo lãi
sut không k hn.
*c đim :
- Có s n đnh tng đi, do đó các NHTM thng dùng đ cho
vay trung hn, dài hn.
- Có chi phí s dng vn khá cao. Ngi gi tin có k hn nhm
mc đích hng lãi, do đó lãi sut hp dn, lãi sut cao là đòn by, là công
c đ thu hút ngun vn này. Nh vy công c ch yu đ gia tng ngun
vn gi đnh k chính là lãi sut.
1.1.3.3 Tin gi tit kim:
*Khái nim:
Tin gi tit kim là khon tin ca cá nhân đc gi vào tài khon
tin gi tit kim, đc xác nhn trên th tit kim, đc hng lãi
- 13 -
13
theo qui đnh ca t chc nhn tin gi tit kim và đc bo him theo
qui đnh ca pháp lut v bo him tin gi.
Tài khon tin gi tit kim không đc s dng đ phát hành séc
và thc hin các giao dch thanh toán, tr trng hp chuyn sang tài
khon tin vay hoc tài khon khác ca chính khách hàng ti t chc nhn
tin gi tit kim đó.
*c đim:
- Tin gi tit kim là ngun vn tng đi n đnh, cho phép ngân
hàng ch đng trong vic s dng vn đ cp tín dng, đu t.
- Tuy nhiên lãi sut áp dng cho các khon tin gi tit kim thng
cao hn và qui mô s d trung bình ca nhng khon tin gi này thng
có giá tr không ln, nhng nu ngân hàng thu hút đc mt s lng
khách àhng khá ln thì tng khi lng vn huy đng qua hình thc tin
gi này có th tr nên đáng k.
* Có 02 loi tin gi tit kim c bn:
- Tin gi tit kim không k hn: Là tin gi tit kim mà ngi gi
tin có th rút tin theo yêu cu mà không cn báo trc vào bt k ngày
gi làm vic nào ca t chc nhn tin gi tit kim.
Loi tin gi này thng có lãi sut thp. Khi khách hàng có nhu
cu chi tiêu có th rút mt phn trên s tin tit kim sau khi xut trình
giy t hp l.
- Tin gi tit kim có k hn: là tin gi tit kim trong đó ngi
gi tin tha thun vi t chc nhn tin gi tit kim v k hn gi
nht đnh.
Tin gi tit kim có k hn có th phân thành nhiu loi theo k
hn ngày, tun, tháng. Khách hàng đc rút tin trc hn nu có tha
thun vi t chc nhn tin gi tit kim khi gi tin và đc hng lãi
- 14 -
14
theo qui đnh ca t chc nhn tin gi tit kim.
Cn c vào loi tin: đng Vit Nam, vàng hay ngoi t,…
Cn c vào phng thc tr lãi thì có th chia làm 3 loi:
+ Tin gi là tin gi k hn lnh lãi đu k (lnh lãi trc).
+ Tin gi k hn lnh lãi cui k.
+ Tin gi lnh lãi đnh k (tháng, quý, hoc 6 tháng mt ln).
Cn c vào mc đích: an toàn, s dng (mua nhà, mua xe, đu t,…)
1.1.3.4 Phát hành các giy t có giá (k phiu, trái phiu,…):
* Khái nim:
Giy t có giá là chng nhn ca Ngân hàng thng hàng mi phát
hành đ huy đng vn, trong đó xác đnh ngha v tr n mt khon tin
trong mt thi gian nht đnh, điu kin tr lãi và các điu khon cam kt
khác gia Ngân hàng thng mi vi Ngi mua.
* c đim:
- Tính n đnh chc chn: nhng ngi mua k phiu, chng ch tin
gi tit kim, trái phiu ngân hàng ch đc hoàn vn khi đáo hn. ây là
đc đim ni bt ca loi ngun vn này.
- Lãi sut (chi phí s dng vn) thng cao hn lãi sut tin gi đnh
k, do đó hp dn hn đi vi khách hàng.
- Ngun vn này đc tái lp thi hn nh tin gi đnh k.
* Phân loi giy t có giá:
- Cn c vào quyn s hu: Có 02 loi
+ Giy t có giá ghi danh: là giy t có giá phát hành theo hình thc
chng ch ghi s, có ghi tên ngi s hu.
+ Giy t có giá vô danh: là giy t có giá phát hành theo hình thc
chng ch, không ghi tên ngi s hu. Giy t có giá vô danh thuc
quyn s hu ca ngi nm gi nó.
- 15 -
15
- Cn c vào thi hn: có 02 loi
+ Giy t có giá ngn hn:
Giy t có giá ngn hn là giy t có giá có thi hn di 1 nm,
bao gm: k phiu, chng ch tin gi ngn hn, tín phiu và các giy t có
giá khác.
ÇK phiu là mt loi giy t có giá do Ngân hàng phát hành đ
huy đng vn ngn hn, trong đó Ngân hàng cam kt s tr lãi đc hng
và vn gc cho nhà đu t khi k phiu đn hn.
ÇNgoài k phiu các NHTM còn có th phát hành chng ch tin
gi đ huy đng vn ngn hn. Vit Nam trong thi gian qua các NHTM
c phn ít s dng hình thc huy đng này, nhng nó thng đc s
dng các NHTM nhà nc.
+ Giy t có giá dài hn:
Trên thc t các NHTM cn khi lng vn rt ln và nhu cu huy
đng vn dài hn hn, đ đáp ng nhu cu này NHTM có th dùng các
hình thc phát hành trái phiu, trái phiu chuyn đi và các giy t có giá
khác có k hn t 12 tháng tr lên.
ÇTrái phiu: là giy chng nhn n do các NHTM phát hành đ
huy đng vn dài hn, theo đó ngân hàng cam kt s tr lãi và vn gc cho
các nhà đu t mua trái phiu.
c đim:
Mnh giá: là giá tr đc công b trên trái phiu mà nhà đu t s
nhn li khi trái phiu đáo hn.
Lãi sut: là lãi sut nhà đu t đc hng, đc công b và ghi
trên trái phiu.
Thi hn: là khon thi gian tính t lúc phát hành cho đn khi trái
phiu đn hn hoàn tr vn gc.
- 16 -
16
Do ngân hàng phát hành có th đc xem nh là mt loi trái phiu
công ty. So vi trái phiu chính ph, trái phiu ngân hàng ri ro hn nên
chi phí huy đng vn cao hn so vi trái phiu chính ph hay trái phiu
kho bc.
ÇTrái phiu chuyn đi: là loi trái phiu có th chuyn đi thành
c phiu ph thông ca cùng mt t chc tín dng phát hành theo các điu
kin đã đc xác đnh trong phng án phát hành.
c đim: Trái phiu chuyn đi va có tính cht nh mt chng
khoán n va có tính cht nh mt chng khoán vn.
Vi đc tính có đính kèm quyn chuyn đi thành c phiu nên có
th giúp các t chc phát hành gim đc chi phí huy đng vn. Loi trái
phiu này rt ph bin các nc có th trng vn phát trin, nhng cha
đc ph bin lm Vit Nam.
Vit Nam vic phát hành giy t có giá hin nay đc áp dng
theo quyt đnh s 07/2008/Q-NHNN ngày 24/03/2008 ca Thng đc
NHNN Vit Nam. Theo quyt đnh này giy t có giá là chng nhn ca t
chc tín dng phát hành đ huy đng vn, trong đó xác đnh ngha v tr
n mt khon tin trong mt thi gian nht đnh, điu kin tr lãi và các
điu kin cam kt khác gia T chc tín dng và Ngi mua.
Các Ngân hàng Vit Nam huy đng vn ch yu di dng tin gi
chim 94% tng ngun vn huy đng, ch có mt s Ngân hàng huy đng
vn ngn hn qua hình thc phát hành các loi giy t có giá nh:
Agribank, Vietinbank, Vietcombank,…Nguyên nhân là do thói quen ca
ngi Vit Nam thích s dng tin mt. Bên cnh đó th trng tin t Vit
Nam phát trin chm, vic huy đng giy t có giá chi phí li cao hn chi
phí lãi sut tin gi.
- 17 -
17
1.1.3.5 Các hình thc huy đng khác:
Tin gi ký qu, tin gi đm bo thanh toán, tin tm gi, tin đang
chuyn,….Các ngun vn này phát sinh trong quá trình hot đng ca
ngân hàng nh: làm đi lý, dch v thanh toán, bán chng khoán có giá,
làm trung gian thanh toán, các hot đng thanh toán không dùng tin mt.
Ngun vn huy đng t các ngun trên là ngun vn có chi phí r,
do thng tn ti di dng tin gi thanh toán, thng là vi lãi sut thp.
Chính vì vy Ngân hàng cn có chính sách hp lý đ huy đng ngun vn
này.
1.1.3.6 Các ngun vn khác:
- Vn vay Ngân hàng trung ng: trong mt s trng hp khi
NHTM gp khó khn Ngân hàng trung ng có th xem xét cho vay vi
thi hn rt ngn đ gii quyt các khó khn tm thi trong thanh toán ca
Ngân hàng. Hình thc cho vay ch yu là tái chit khu, cho vay thanh
toán,…
- Vn vay các ngân hàng thng mi và các t chc tín dng khác:
thc hin trên th trng tin t. Các NHTM có th vay và cho vay ln
nhau thông qua th trng liên ngân hàng. Ngun vay mn t các ngân
hàng là đ đáp ng nhu cu d tr, chi tr cp bách và trong nhiu trng
hp nó còn thay th cho ngun vay mn t ngân hàng nhà nc.
- Vn tip nhn: ngun vn tài tr ca chính ph, ca các t chc tài
chính tin t và các t chc đoàn th xã hi đc chuyn qua ngân hàng đ
cho vay trung hn và dài hn thuc k hoch xây dng c bn tp trung
ca Nhà nc đ thc hin các chng trình, d án có mc tiêu đnh trc
v phát trin kinh t xã hi, ci to môi trng,…
- 18 -
18
1.1.4 Mt s ch tiêu đánh giá hiu qu huy đng vn
1.1.4.1 Gii hn huy đng vn: (H1)
Nhm đm bo mt khon cách an toàn trong hot đng ca
ngân hàng, khi huy đng vn thì phi có mt đim dng, tránh tình trng
ngân hàng huy đng quá nhiu vt quá mc bo v ca vn t có làm cho
ngân hàng có th mt kh nng chi tr.
Cách tính:
H1 = (Vn ch s hu/Tng ngun vn huy đng)*100%
Trong đó:
- Vn ch s hu: bao gm vn điu l thc có, qu d tr và d
phòng, qu đu t phát trin nghip v, li nhun gi li.
- Tng ngun vn huy đng bao gm: tin gi không k hn, tin
gi có k hn, tin gi tit kim, phát hành k phiu, trái phiu ngân hàng,
chng ch tin gi đ huy đng vn, các khon tin khác,…
H s này đa ra nhm đ gii hn mc huy đng vn ca ngân
hàng, tránh tình trng huy đng vn quá nhiu vt quá mc bo v ca
vn ch s hu, làm cho ngân hàng có th mt kh nng chi tr. Theo các
vn bn hng dn Lut các T chc tín dng ca ngân hàng nhà nc
Vit Nam là H1 >= 5%.
1.1.4.2 H s an toàn vn (CAR):
CAR = Vn t có / Tng tài sn có ri ro
Theo quy đnh ca Ngân hàng Nhà nc nm 2008, h s an toàn
vn (CAR) ti thiu ca các ngân hàng phi đt 8%, theo tiêu chun ca
Basel I do y ban giám sát các ngân hàng Basel ban hành.
Tuy nhiên, trên th gii, vic áp dng h s an toàn vn ti thiu
hin ph bin theo tiêu chun ca Basal II vi mc 12%. Và trc yêu cu
tng cng qun lý ri ro, theo thông l quc t, vic nâng h s
- 19 -
CAR này bt buc đi vi các ngân hàng thng mi ti Vit Nam đang
đc tính ti. Vic yêu cu nâng h s CAR ti thiu hin nay lên theo
chun quc t hin nay là cn thit. Tuy nhiên, mt t l cao cha hn là đã
tt, bi
ngoài yêu cu đm bo an toàn, ngân hàng cng cn tính đn mt yêu cu
quan trng khác là mt yêu cu quan trng khác là hiu qu s dng ngun
vn.
1.1.4.3 Tc đ tng huy đng vn:
(Theo thông t 49/2004/TT-BTC ngày 03/09/2004).
Công thc tính :
S d vn huy đng bình quân 12 tháng nm nay
Tc đ tng HV = ( - 1 ) x 100%
S d vn huy đng bình quân 12 tháng nm trc
Trong đó: S d vn huy đng bao gm tin gi t dân c và các t
chc kinh t (ngoi tr tin gi, tin vay ca các T chc tín dng đang
hot đng kinh doanh trong nc), phát hành k phiu, trái phiu, chng
ch tin gi và các giy t có giá khác.
1.1.4.4 T l ti đa d n cho vay so vi s d tin gi(Td):
Td đc xác đnh bng cách ly d n cho vay chia cho s d tin gi.
Td = D n cho vay / S d tin gi
Theo quyt đnh s 457/2005/Q_NHNN ngày 19/04/2005 v/v ban
hành “Quy đnh v t l đm bo an toàn trong hot đng ca t chc tín
dng” qui đnh t l ti đa ca ngun vn ngn hn ca t chc tín dng đ
cho vay trung và dài hn là: Ngân hàng thng mi 40%; T chc tín dng
khác 30%.
19
- 20 -
20
1.1.4.5 Chi phí huy đng vn cho ngun tin gi và phi tin gi:
Trong môi trng cnh tranh ngày càng khc lit, ngân hàng cn
phi bit chi phí huy đng vn bao gm nhng khon mc nào? có
mt ngun vn huy đng phi b ra mc chi phí bao nhiêu? Chi phí huy
đng vn là chi phí cao nht trên c chi phí v nhân lc, chi phí qun lý và
chi phí khác.
Chi phí huy đng = Chi phí lãi phi tr cho các khon tin gi +Chi phí phi lãi
Ngân hàng mun tng thu nhp thì phi h thp chi phí này, điu
này thc hin không d dàng cho các ngân hàng, bi vì chi phí này ph
thuc vào nhiu yu t nh mc cung tin gi, kh nng cnh tranh ca
ngân hàng, lãi sut cho vay, chênh lêch gi lãi sut tin gi và lãi sut đi
vay, quy mô ca khon tin gi không phi tr lãi.
1.2 Các nhân t nh hng đn huy đng vn ca NHTM
1.2.1 T các ngân hàng thng mi:
1.2.1.1 Thng hiu ca ngân hàng:
Thng hiu ca ngân hàng chính là uy tính và hình nh ca ngân
hàng đc to dng qua quá trình hot đng, là khi tài sn vô hình nhng
có giá tr nht trong hot đng ca ngân hàng.
Xut phát t đc thù ca hot đng ngân hàng là da trên nn tng
nim tin ca công chúng, chính vì vy thng hiu ca ngân hàng càng
đc nhiu khách hàng bit đn và tin tng thì vic huy đng vn cho
ngân hàng s có rt nhiu thun li, mt thng hiu mnh s khin khách
hàng không ngn ngi khi quyt đnh gi tin.
Thng hiu đc qung bá đp vào mt mi ngi, đi sâu vào lòng
ngi, to thành thói quen cho con ngi, mun làm đc nh vy thì phi
thông qua nhiu hình thc qung bá:
- 21 -
21
- Biu tng: Là mt công c biu th đc trng ca NHTM, nó biu
th nim tin giá tr mà ngân hàng mun gi gm. Các công trình kin trúc,
l nghi, giai thoi truyn thuyt, khu hiu, hình thc mu mã ca
sn phm, cách b trí trong ngân hàng… đu cha đng nhng đc trng
ca biu tng, bi thông qua giá tr vt cht c th, hu hình, các biu
trng này đu mun truyn đt nhng giá tr, nhng ý nim, nhng ý ngha
tim n bên trong, sâu xa cho khách hàng tip nhn theo các cách thc
khác nhau. Nên bin hiu ca các chi nhánh các cp cng phi thng nht
v kiu mu và màu sc.
- Ngôn ng: Trong quá trình hot đng, ngân hàng có th la chn
mt hay nhiu ngôn ng khác nhau, song trong xu th hi nhp thì vic s
dng thành tho ting Anh cng là mt trong nhng điu kin thit yu ca
cán b công nhân viên ngân hàng.
- Khu hiu là hình thc d nhp tâm, ngn gn, xúc tích, d nh và
là cách din đt ngn gn nht ca trit lý kinh doanh. Không ch nhân
viên mà c các đi tác luôn nhc đn khu hiu. Khu hiu thng đc s
dng vi các ngôn t đn gin nên đ hiu đc ý ngha tim n ca
chúng, cn liên h vi bn tuyên b s mnh ca ngân hàng.
- V trang phc, trong gi làm vic, ti tr s, quy giao dch thì cán
b công nhân viên đu phi thc hin mc đng phc, mang phù hiu, huy
hiu logo theo quy đnh thng nht. Màu sc ca trang phc đc thng
nht theo màu nn ca logo.
- n phm đin hình: ây là nhng t liu chính thc có th giúp
nhng ngi hu quan nhn thy rõ hn v thng hiu ca ngân hàng.
Nhng tài liu này giúp làm rõ hn v mc tiêu, phng châm hành đng,
nim tin, giá tr ch đo, thái đ vi cán b công nhân viên, khách hàng và
xã hi ca ngân hàng. Nó là mt biu trng quan trng và là cn c
- 22 -
22
quan trng đ nhn bit v thng hiu ca mt ngân hàng.
1.2.1.2 Cht lng ca dch v:
Cht lng dch v là nng lc dch v ngân hàng cung ng và
th hin qua mc đ thoã mãn nhu cu và mong mun ca khách hàng
mc tiêu.
Cht lng dch v là do khách hàng cm nhn ch không phi do
ngân hàng quyt đnh. Khi đánh giá cht lng dch v ca các ngân hàng,
khách hàng s xem xét trên các mt:
- S đa dng ca các dch v: các ngân hàng có dch v tt và đa
dng nh dch v ngân hàng đin t (Internet banking, Home banking,
Mobile banking, Phone banking…), các dch v chi tr t đng…s có li
th hn các ngân hàng có s lng dch v gii hn.
- c đim vt cht: mt tr s ln kiên c vi đy đ tin nghi, có
ni giao dch thun tin và các phòng tin gi an toàn cng to nên u th
cho ngân hàng. Ngoài ra, mt bàn nc vi mt l hoa và mt vài tp chí
gii thiu v hot đng ca ngân hàng, mt vài dch v nh trong khi ch
đi cng là mt cách thu hút khách hàng hiu qu. Vì vy, vic thit k bao
gm b trí trong ngân hàng, thit b, đ đc, không gian, màu sc, tt c
nhng yu t đó có th to nên không khí thân thin và giúp vic loi b
"hàng rào ngn cách" gia khách hàng và nhân viên ngân hàng.
Hn na nu yu t thi gian đc loi b trong mi giao dch ca
ngân hàng thì s thu hút đc nhiu khách hàng hn.
- i ng nhân s ca ngân hàng: Ngân hàng phi tìm cách bin mi
nhân viên nghip v ca mình thành mt th mnh thc s ca ngân hàng,
thay đi nhn thc t mt cán b công chc sang mt nhân viên phc v.
Bi vì hu ht khách hàng đu giao dch trc tip vi nhân viên ngân hàng.
Mi c ch, tác phong, hành đng ca nhân viên ngân hàng đu nm
- 23 -
23
trong mt ca khách hàng và thc t khách hàng thng đánh giá ngân
hàng qua nhân viên ca ngân hàng đó.
Do đó đi ng nhân s có tm quan trng rt ln trong vic phát
trin quan h gia Ngân hàng vi khách hàng. Vi đi ng nhân viên
đc đào to chuyên nghip, có k nng, trình đ, thái đ nghiêm túc, có
trách nhim vi công vic, đo đc tt, là yu t quyt đnh cht lng
dch v.
Các tiêu chun v đo đc, trình đ ca nhân viên ngân hàng có vai
trò rt quan trng, vì h là ngi trc tip to ra các sn phm phc v các
nhu cu ca khách hàng và do đc trng ca hot đng ngân hàng là gn
lin vi “tin” – lnh vc rt nhy cm – rt d làm cho con ngi thay
đi. Ngay t khi mi đc thành lp, các quy đnh v chun mc đo đc
ca nhân viên ngân hàng phi đc chú ý xây dng. Tng ngân hàng đu
có nhng quy đnh v tiêu chun cn phi có ca nhân viên ngân hàng,
song các tiêu chun đy đu phi hng đn mt mc tiêu c th là nhân
viên ngân hàng phi “va có Tâm va có Tm, gii nghip v, hành đng
theo pháp lut, có đo đc trong kinh doanh ngân hàng, vn minh trong
giao tip, có np sng lành mnh”… Khách hàng s cm thy yên tâm hn
khi nhn đc nhng li khuyên nh và s hng dn ca h và vì th mà
hình nh ca ngân hàng s có sc sng lâu dài hn trong lòng các khách
hàng.
Vic nâng cao cht lng dch v là yêu cu cp thit trong môi
trng cnh tranh gay gy hin nay gia các ngân hàng, cht lng dch v
tr thành tiêu đim đ quyt đnh s thành công ca ngân hàng.
1.2.1.3 Chin lc kinh doanh ca NHTM:
Mi hot đng kinh doanh, giao dch thng mi, dch v s không
thc hin đc nu nh không có khách hàng. Cho nên hin nay,
- 24 -
24
trong hot đng kinh t mi ngành đu đ cao yu t khách hàng và
NHTM cng đi theo vòng xoáy đó. Mt ngân hàng đ ra đc nhng
chính sách đúng đn s đc khách hàng tin tng rng vic giao dch ti
ngân hàng
này s đc điu hành mt cách chính xác và lành mnh. Chính vì th các
chính sách tín dng, chính sách đu t,…là mt tiêu chun đo lng quan
trng đ đánh giá nng lc, trình đ ca các nhà qun lý ngân hàng.
Chin lc kinh doanh ca các ngân hàng khác nhau là khác nhau và
các chin lc phi ph thuc vào môi trng kinh doanh ti tng thi
đim, tuy nhiên nhng ni dung chính v chin lc mà ngân hàng phi
bo đm đó là: không ngng hoàn thin các sn phm phc v tt nht cho
các nhu cu ca khách hàng; có nhng dch v h tr đ khách hàng khai
thác đc ti đa các sn phm đã cung ng, to nhng tin nghi, ci tin
th tc h s…Các NHTM Vit Nam cn có bc đi và chin lc c th
đ có th gi chân khách hàng c và thu hút nhiu khách hàng tim nng.
Cnh tranh mang li đng lc đ các ngân hàng t hoàn thin mình đ hot
đng tt hn. Nhng nu trong môi trng cnh tranh khc lit y, ngân
hàng nào không vch đnh đc chin lc và bc đúng đn s không th
tn ti và phát trin bn vng
1.2.2 T môi trng kinh t:
1.2.2.1 Chính sách tin t ca ngân hàng trung ng
Ngân hàng thng mi là mt doanh nghip đc bit bi vì: cht liu
kinh doanh ca NHTM là tin, nó là công c đc nhà nc s dng đ
qun lý v mô nn kinh t. Tin quyt đnh s phát trin hay suy thoái ca
nn kinh t. Cho nên vic ngân hàng m rng hay thu hp hot đng kinh
doanh đu b l thuc rt nhiu vào chính sách tin t ca ngân hàng Trung
ng.