B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
NGUYN VN NGNG
XÂY DNG MÔ HÌNH GIAO DCH QUYN
CHN CHNG KHOÁN TRÊN TH TRNG
CHNG KHOÁN VIT NAM
LUN VN THC S KINH T
TP. H Chí Minh – Nm 2009
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T Tp.HCM
NGUYN VN NGNG
XÂY DNG MÔ HÌNH GIAO DCH
QUYN CHN CHNG KHOÁN TRÊN
TH TRNG CHNG KHOÁN VIT NAM
Chuyên ngành: Kinh t Tài chính – Ngân hàng
Mã s: 60.31.12
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
PGS.TS. NGUYN TH LIÊN HOA
TP. H Chí Minh – Nm 2009
83
MC LC
Trang
Chng 1. Tng quan v quyn chn chng khoán : 1
1.1 Các vn đ lý lun chung v quyn chn và quyn chn chng
khoán : 1
1.1.1 Khái nim quyn chn : 1
1.1.2 Lch s phát trin th trng quyn chn : 2
1.1.3 Quyn chn chng khoán : 4
1.1.3.1 Khái nim quyn chn chng khoán : 4
1.1.3.2 c đim ca quyn chn chng khoán : 5
1.1.4 Tính hai mt ca công c quyn chn chng khoán : 7
1.2 Mt s c ch giao dch quyn chn chng khoán: 9
1.2.1 Giá tr nhn đc ca quyn chn mua lúc đáo hn 9
1.2.1.1 Trng hp mua quyn chn mua 10
1.2.1.2 Trng hp bán quyn chn mua 10
1.2.2 Giá tr nhn đc ca quyn chn bán lúc đáo hn 11
1.2.1.1 Trng hp mua quyn chn bán 11
1.2.1.2 Trng hp bán quy
n chn bán 12
1.2.3 Giá ca quyn chn 13
1.3 Vn dng các chin lc quyn chn đ kinh doanh và
phòng nga ri ro trên th trng chng khoán 13
1.3.1 Quyn chn mua đc phòng nga 14
1.3.2 Quyn chn bán bo v 15
1.3.3 Chin lc Straddle mua quyn chn 16
1.3.4 Chin lc Strangle mua quyn chn 17
1.3.5 Chin lc Spread 17
1.3.6 Quyn chn bán bo v 18
84
Chng 2. Các mô hình giao dch quyn chn chng khoán đin
hình trên th gii và s cn thit ca vic áp dng quyn chn
chng khoán trên th trng chng khoán Vit Nam : 20
2.1 Các mô hình giao dch quyn chn chng khoán đin hình
trên th gii: 20
2.1.1 Mô hình giao dch quyn chn chng khoán M: 20
2.1.2 Mô hình giao dch quyn chn chng khoán Châu Âu: 26
2.1.3 Mô hình giao dch quyn chn chng khoán
Nht Bn: 32
2.1.4 So sánh các mô hình giao dch trên : 39
2.2 Khái quát tình hình th trng chng khoán Vit Nam 39
2.2.1 Các vn bn pháp quy chi phi: 40
2.2.2 Hàng hoá giao dch và quy mô th trng: 40
2.3 S cn thit ca vic áp dng quyn chn chng khoán trên th
trng chng khoán Vit Nam : 44
2.3.1 Quyn chn là công c phòng nga ri ro hiu qu nht
trên th trng chng khoán : 44
2.3.2 Thu ngn khon cách v
i th trng th gii : 45
2.3.3 Nâng tm hiu bit ca các nhà đu t chng khoán : 46
2.4 Bài hc ca Vit Nam trong vic xây dng mô hình giao dch
quyn chn chng khoán ti Vit Nam 46
2.4.1 Nhng đim thun li trong vic xây dng mô hình giao
dch quyn chn chng khoán ti Vit Nam 46
2.4.1.1 iu kin phát trin còn nhiu tim nng : 46
2.4.1.2 Ch tr
ng đy mnh phát rin th trng tài
chính ca chính ph : 48
2.4.1.3 Yêu cu qun tr ri ro tt hn ca nhà đu t
chng khoán : 48
2.4.2 Nhng đim khó khn trong vic xây dng mô hình giao
dch quyn chn chng khoán ti Vit Nam 48
2.4.2.1 Khung pháp lý cha hoàn chnh : 48
2.4.2.2 H tng k thut cha đáp ng kp nhu cu: 49
85
2.4.2.3 Trình đ và nhn thc v th trng ca nhà đu
t còn khá thp: 49
2.4.2.3 S phc tp trong vic t chc giao dch 50
2.5 C s pháp lý cho s ra đi quyn chn chng khoán ti Vit
Nam 50
Chng 3. Xây dng mô hình giao dch quyn chn chng khoán
trên th trng chng khoán Vit Nam : 53
3.1 Các yu t đáp ng đ mô hình giao dch quy
n chn ra đi
ti Vit Nam : 53
3.1.1 m bo tính cnh tranh cao trên th trng : 53
3.1.2 Yêu cu v tính thanh khon trên th trng : 53
3.1.3 Quyn chn phi đc chun hoá : 53
3.2 L trình xây dng và áp dng quyn chn chng khoán ti Vit
Nam 54
3.2.1 Giai đon chun b t nay đn nm 2011 54
3.2.1 Giai đon sau nm 2011 54
3.3 Xây dng mô hình giao d
ch quyn chn chng khoán ti Vit
Nam : 55
3.4 Các gii pháp chun b cho s ra đi công c quyn chn chng
khoán ti th trng chng khoán Vit Nam : 65
3.4.1 Hoàn thin khung pháp lý: 65
3.4.2 y mnh đu t c s vt cht và công ngh thông tin : 66
3.4.3 ào to đi ng chuyên gia tài chính đ nng lc: 66
3.4.4 Tng cng công tác phát trin th trng: 67
3.4.5 Các gii pháp khác: 68
Kt lun đ tài 72
* Tài liu tham kho
1
LI M U
1/ Lý do chn đ tài:
Trong giai đon hi nhp kinh t quc t, th trng tài chính Vit Nam
là ni thu hút vn đu t nhiu nht, có tc đ phát trin vi nhanh nht c v
quy mô và cht lng. c bit là tng trng mnh m vt mc d báo đn
nm 2010, ca th trng chng khoán Vit Nam. iu đó, chng t ti
m
nng phát trin th trng tài chính nói chung và th trng chng khoán nói
riêng còn rt ln.
Tuy nhiên, thc t thi gian qua th trng chng khoán ca Vit Nam
phát trin ht sc bt thng cùng tng hoc cùng gim ht biên đ. Mc dù
tính chuyên nghip và tng tri ca nhà đu t đc th thách cùng vi bin
đng mnh ca th trng. Nhng nhà đu t luôn b cu
n theo vòng xoáy ri
ro mà không phi nhà đu t nào cng đ kh nng chp nhn. T đây, nhu
cu qun tr ri ro ca các nhà đu t càng tr nên cp thit, và công c quyn
chn là ti u trong trng hp này.
Hu ht các th trng giao dch chng khoán trên th gii đã có th
trng giao dch chng khoán phái sinh hàng trm nm vi nhiu công c đ
nhà đu t la chn “khu v” ri ro cho mình. Vic hình thành th trng
chng khoán phái sinh, ngoài vic đáp ng nhu cu ni ti th trng chng
khoán trong nc, bên cnh đó còn là s phát trin tt yu khách quan ca qui
lut phát trin.
T nhng yu t trên, vic nghiên cu và ng dng quyn chn chng
khoán trên th trng chng khoán Vit Nam là mt bc đi cn thit và phù
hp vi xu hng phát trin trong giai đon hi nhp quc t. Do vy, tác gi
chn đ tài “Xây dng mô hình giao dch quyn chn chng khoán trên
th trng chng khoán Vit Nam” to tin đ cho s ra đi th trng giao
dch quyn chn chng khoán, giúp nhà đu t có thêm công c phòng nga
2
ri ro, cng nh thc hin đa dng hoá hàng hoá giao dch trên th trng
chng khoán
2/ Mc tiêu nghiên cu:
Hiu sâu v lch s ra đi, đc đim, vai trò ca công c quyn chn,
cng nh chin lc phòng nga ri ro bng quyn chn chng khoán, cu
trúc c bn ca th trng quyn chn.
Phân tích thc trng th trng chng khoán Vit Nam, nhu cu đa dng
hoá v hàng hoá giao dch trên th trng và các chin lc phòng nga ri ro
ca nhà đu t bng công c quyn chn chng khoán.
Tìm hiu các mô hình giao dch quyn chn đin hình trên th gii, qua
đó đ xut xây dng mô hình giao dch quyn chn chng khoán Viêt Nam.
3/ i tng và phm vi nghiên cu:
Nghiên cu lý lun liên quan v công c quyn chn, v quyn chn
chng khoán
Tip cn 03 mô hình giao dch quyn chn đin hình trên th gii, so
sánh u khuyn đim các mô hình trên. Trên c s đó, kin ngh mt s điu
kin xây dng mô hình giao dch quyn chn chng khoán Vit Nam
Lun vn tp trung vào nghiên cu mô hình giao dch quyn chn, do vy
không đi sâu vào các phng pháp k thut đnh giá quy
n chn.
4/ Phng pháp nghiên cu:
Phng pháp nghiên cu ch yu là tng hp lý thuyt tài chính hin đi,
lý thuyt v qun tr ri ro tài chính, kt hp thng kê mô t thc tin các mô
hình giao dch quyn chn. ng thi phân tích và tng hp, so sánh d liu
đm bo tính khái quát, khoa hc, khách quan khi th hin các ni dung ca
lun vn.
5/ Kt cu ca lun vn
3
Vi phm vi nghiên cu nh trên, ni dung chính ca lun vn bao gm
3 chng:
Chng 1: Lý lun tng quát ca đ tài
Chng 2: Các mô hình giao dch quyn chn chng khoán đin hình
trên th gii, và s cn thit áp dng quyn chn chng khoán trên th trng
chng khoán Vit Nam.
Chng 3: Xây dng mô hình giao dch quyn chn chng khoán đc
trng đi vi th trng chng khoán Vit Nam.
4
CHNG 1. TNG QUAN V QUYN CHN CHNG KHOÁN
1.1 Các vn đ lý lun chung v quyn chn và quyn chn chng khoán
1.1.1 Khái nim v quyn chn
Quyn chn ( Option) là mt hp đng ký kt gia hai bên – bên mua và bên
bán (seller hoc writer)- mà theo đó ngi mua mua t ngi bán quyn mua hoc
bán mt tài sn mt mc giá c đnh. Nh trong bt k mt hp đng nào, mt
bên s cung cp mt loi hàng hoá cho bên kia. Ngi mua tr m
t khon phí gi là
phí quyn chn, chính là giá ca quyn chn. Quyn chn cho phép ngi nm gi
hp đng c hi (nhng không bt buc thc hin). Ngi bán hoc ngi phát
hành quyn chn bt buc phi thc hin hp đng quyn chn nu ngi mua
quyn chn yêu cu.
• Ngi mua quyn (holder) – Ngi b ra chi phí đ đc n
m gi quyn
chn và có quyn yêu cu ngi bán có ngha v thc hin quyn chn theo ý mình
• Ngi bán quyn (writer) – Ngi nhn chi phí mua quyn ca ngi mua
quyn, do đó, có ngha v phi thc hin quyn chn theo yêu cu ca ngi mua
quyn.
• Tài sn c s (underlying assets) – Tài sn mà da vào đó quyn chn
đc giao dch. Giá c trên th trng ca tài sn c
s là cn c đ xác đnh giá tr
ca quyn chn. Tài sn c s có th là hàng hoá nh cà phê, du ha, vàng, hay
chng khoán nh c phiu, trái phiu hoc ngoi t nh EUR, CHF,CAD,
• Tr giá hp đng quyn chn (volume) – Tr giá đc chun hóa theo tng
loi th trng giao dch.
• Thi hn ca quyn chn (maturity) – Thi hn hiu lc c
a quyn chn.
Quá thi hn này quyn không còn giá tr.
• Phí mua quyn (premium) – Chi phí mà ngi mua quyn phi tr cho
ngi bán quyn đ đc nm gi hay s hu quyn chn. Chi phí này thng
đc tính bng mt s ni t trên mi ngoi t giao dch.
• Loi quyn chn – Loi quyn mà ngi mua nm gi. Loi quyn chn
nào cho phép ngi mua có quyn đc mua mt lo
i tài sn c s mc giá xác
5
đnh trc trong thi hn nht đnh gi là quyn chn mua (call). Ngc li,
loi quyn chn nào cho phép ngi mua có quyn đc bán gi là quyn chn bán
(put).
• Kiu quyn chn – Kiu giao dch do hai bên tha thun cho phép ngi
mua quyn đc la chn thi đim thc hin quyn. Kiu quyn chn cho phép
ngi mua quyn đc thc hin bt c th
i đim nào trong thi hn hiu lc ca
quyn chn gi là quyn chn kiu M. Kiu quyn chn ch cho phép ngi mua
thc hin khi quyn chn đn hn gi là quyn chn kiu châu Âu. Quyn chn có
th áp dng cho nhiu loi th trng vi nhiu loi hàng hóa khác nhau. Do vy có
nhiu loi quyn chn khác nhau theo nhng loi th
trng khác nhau, chng hn
quyn chn trên th trng chng khoán vi hai hình thc khác nhau: quyn chn
mua (call option) và quyn chn bán (put option). Quyn chn mua là kiu hp
đng quyn chn cho phép ngi mua nó có quyn, nhng không bt buc, đc
mua mt s lng chng khoán mt mc giá và trong thi hn đc xác đnh
trc. Quyn chn bán là kiu hp đng quyn chn cho phép ngi mua nó có
quy
n, nhng không bt buc, đc bán mt s lng chng khoán mt mc giá
và trong thi hn đc xác đnh trc. Nu t giá bin đng thun li ngi mua s
thc hin hp đng (exercise the contract), ngc li ngi mua s không thc hin
cho đn khi hp đng ht hn. đây cng cn thit phân bit hai kiu hp đng
quy
n chn: Hp đng quyn chn theo kiu M và hp đng quyn chn theo kiu
châu Âu. Hp đng quyn chn theo kiu M (American Options) cho phép ngi
mua nó có quyn thc hin hp đng bt k thi đim nào trc khi hp đng ht
hn. Trong khi quyn chn theo kiu châu Âu (European Options) ch cho phép
ngi mua thc hin hp đng khi hp đng đn h
n (at maturity).
1.1.2 Lch s phát trin th trng giao dch quyn chn
Trong nhng nm đu ca thp niên 1900, mt nhóm các công ty gi là Hip
hi các nhà môi gii và kinh doanh quyn chn mua và các quyn chn bán đã
thành lp th trng các quyn chn. nu mt ngi nào đó mun mua quyn chn,
6
mt thành viên c hip hi này s tìm mt ngi bán sn sàng mun ký kt hp
đng quyn bán quyn chn. Vì vy mt công ty thành viên có th va là nhà môi
gii - ngi mang ngi mua và ngi bán đn vi nhau - hoc nhà kinh doanh -
ngi tht s thc hin v th giao dch.
Mt dù th trng quyn chn phi tp trung (OTC) này có th tn ti, nó có
rt nhiu khim khuyt. Th nh
t th trng này không cung cp cho ngi nm gi
quyn chn c hi bán quyn chn cho ngi khác trc khi quyn chn đáo hn.
Các quyn chn đc thit k đ đc nm gi cho đn khi đáo hn, và ri thì
chúng s đc thc hin hoc đ cho ht hiu lc. Vì vy hp đng quyn chn có
rt ít thm chí là không có tính thanh kho
n. Th hai, vic thc hin hp đng ca
ngi bán hoc công ty thành viên ca Hip hi các Nhà môi gii kinh doanh
quyn chn mua và quyn chn bán b phá sn, ngi nm gia quyn chn tuyt
đi không may mn. Th ba, chi phí giao dch tng đi cao, mt phn là do hai
vn đ trên.
Nm 1973, đã có mt s thay đi mang tính cách mng trong th gii quyn
chn. sàn giao dch Chicago Board of Trade (CBOT) sàn giao d
ch lâu đi nht và
ln nht các hp đng giao sau hàng hoá, đã t chc mt sàn giao dch dành riêng
cho giao dch quyn chn c phiu. Sàn giao dch này đc đt tên là Chicago
Broard option Exchange (CBOE) và m ca giao dch quyn chn mua vào ngày
26/04/1973. Các hp đng quyn chn bán đu tiên đc đa vào giao dch trong
tháng 06/1977
CBOE đã to ra mt th trng trung tâm cho các hp đng quyn chn.
Bng cách tiêu chun hoá các k hn và đi
u kin ca hp đng quyn chn, nó đã
làm tng tính thanh khon ca th trng. Nói cách khác mt nhà đu t đã mua
hoc bán mt hp đng quyn chn trc đó có th quay li th trng trc khi
hp đng đáo hn và bán hoc mua quyn chn, và nh vy đã bù tr v th ban
đu. Tuy nhiên, quan trng nht, CBOE đã b sung mt trung tâm thanh toán
đm
bo cho ngi mua rng ngi bán s thc hin đy đ ngha v theo hp đng. Vì
vy không ging nh th trng phi tp trung, ngi mua quyn chn không còn lo
7
lng v ri ro tín dng ngi bán. iu này khin quyn chn tr nên hp dn hn
đi vi công chúng.
T thi đim đó, nhiu sàn giao dch chng khoán và gn nh tt c sàn giao
dch giao sau bt đu giao dch quyn chn. c kích thích bi nhu cu ca công
chúng v quyn chn, ngành kinh doanh này tng trng mnh m cho đn khi th
trng ch
ng khoán sp đ nng n vào nm 1987. B tn hi bi cú sc này, nhiu
nhà đu t cá nhân đã s dng quyn chn trc đây đã tránh xa th trng này, và
khi lng ch mi phc hi mc nm 1987 trong thi gian gn đây.
Mc dù các giao dch ca các đnh ch trên sàn giao dch quyn chn vn
tng đi mnh sau v
sp đ, mt xu hng đng thi tn ti đã buc các sàn giao
dch phi đng đu vi mt mi đe da cnh tranh mi: s hi sinh ca th trng
quyn chn phi tp trung. Vào đu thp niên 1980, nhiu công ty bt đu s dng
hoán đi tin t và lãi sut đ qun tr ri ro, chúng chu ri ro tín dng khi mt bên
có th
mt kh nng chi tr, đ cho bên còn li nm gi mt khon n buc phi
tip tc theo đui lên đn toà án phá sn. Tuy nhiên các khon n nh vy li ít và
tha tht; và th trng này vn hành tt mt cách khác thng. Ngay sau đó, các
công ty bt đu to ra các dng hp đng phi tp trung khác, nh hp đng k hn,
và nh mong đi, quy
n chn cng bt đu đc s dng. Tuy nhiên, vì đnh mc
ti thiu ca mi giao dch khá ln và có ri ro tín dng, công chúng không th
tham gia vào th trng phi tp trung mi hi sinh này. S phát trin ca th trng
phi tp trung ca các đnh ch này đã gây áp lc nng n lên các sàn giao dch
quyn chn. Vào đu thp niên 1990, các sàn giao dch c gng tr nên sáng to
hn đ
giành li th phn giao dch ca các đnh ch và kích thích mi quan tâm ca
công chúng vi quyn chn. Tuy nhiên, các xu hng này không có ngha là quyn
chn đang mt dn tính đi chúng. Tht ra, chúng tr nên ph bin hn bao gi ht
đi vi đnh ch tài chính và doanh nghip, nhng mc tng trng thì tp trung
các th trng phi tp trung.
1.1.3 Các vn đ lý lun chung v quyn chn chng khoán
1.1.3.1 Khái nim v quyn chn chng khoán
8
Quyn chn chng khoán cho phép ngi nm gi hp đng c hi nhng
không bt buc thc hin mua hoc bán chng khoán vi giá đã tho thun trc.
ngi bán hoc ngi phát hành quyn chn chng khoán bt buc phi thc hin
hp đng quyn chn nu nh ngi mua quyn chn yêu cu.
Quyn chn mua, quyn chn bán chng khoán là quy
n đc ghi trong hp
đng cho phép ngi mua la chn quyn mua hoc quyn bán mt s lng chng
khoán đc xác đnh trc trong khon thi gian nht đnh vi mc giá đc xác
đnh trc.(Theo Lut Chng Khoán hin hành ca Vit Nam)
Các th trng giao dch quyn chn ln trên th gii nh: Chicago Board
Option Exchange (CBOE), Philadelphia Stock Exchange (PHLX), NewYork Stock
Exchange (NYSE), American Stock Exchange (AMEX), Pacific Stock Exchange
(PSE).
- Quyn chn c phiu (Stock Option): là quyn chn
đi vi c phn
thng. Quyn chn này đi vi c phiu riêng l và tn ti đi vi hàng ngàn lô c
phiu riêng l.
- Quyn chn ch s (Index Option) : là quyn chn đi vi mt ch s
chng khoán. Quyn chn này s dng mt s ch s chng khoán nh NASDAQ
100, S7P 500, Dow Jone,… Ngoài ra, còn s dng c các ch s ca nhi
u ngành
kinh doanh khác nhau và nhng khu vc th trng khác nhau.
- Hp đng quyn chn mua chng khoán có th chuyn nhng đc vi
quyn mua chng khoán u đãi (incentive stock option). Quyn mua chng khoán
u đãi là quyn đc chn mua chng khoán mt công ty nht đnh, do công ty
đó dành cho mt s ngi nht đnh nào đó ( thng là các nhà qun lý cp cao).
Khi quyn chn mua chng khoán u đãi đc thc hin thì m
t s lng c phn
mi đc phát hành. Quyn chn chng khoán u đãi cng s không đc mua bán
rng rãi trên th trng m. Ngc li mt khi hp đng quyn chn mua đc thc
hin, không có c phn mi nào đc phát hành mà ch là s chuyn nhng t ch
s hu này sang ch s hu khác.
1.1.3.2 c đim v quy
n chn chng khoán
9
* Giá thc hin ( Exercise prise) : Là mc giá mà ti đó ngi s hu quyn
chn s mua hoc bán chng khoán c s.
Trên sàn giao dch quyn chn giá thc hin đc chun hoá. Sàn giao dch
qui đnh mc giá thc hin có th ký kt hp đng quyn chn. quyn chn chng
khoán đc qui đnh mc giá thc hin có khon cách chênh lch 2,5$ nu giá c
phiu thp h
n 25$, khong 5$ nu giá c phiu t 25$ đn 200$, và trong khong
10$ nu giá c phiu trên 200$. i vi quyn chn ch s, các khon chênh lch
giá thc hin có s khác bit nhiu do biên đ rng ca nhiu ch s khác nhau.
* Ngày đáo hn (Expiration date): Là ngày mà sau đó hp đng quyn chn
không còn hiu lc.
Quyn chn chng khoán thng đc qui đnh chu k đáo h
n theo các chu
k tháng : Chu k tháng 1 ( gm các tháng 1,4,7 và 10); Chu k tháng 2 ( gm các
tháng 2,5,8,11); Chu k tháng 3 ( gm các tháng 3,6,9,12). Ngày đáo hn chính xác
là vào lúc 22 gi 59 phút ( theo gi ca trung tâm giao dch) ca ngày th by ngay
sau ngày th sáu tun l th ba ca tháng đáo hn. Theo thông l nhà đu t nm
gi quyn chn ( nu quyt đnh thc hin quyn chn) s có thi gian đn ht 16
gi 30 phút ca ngày th sáu đó đ thông báo cho nhà môi gii th
c hin quyn
chn. Sau đó, nhà môi gii s có thi gian đn 22 gi 59 phút ca ngày th by
hôm sau đ hoàn thành các th tc thông báo cho Trung tâm giao dch chng khoán
thc hin quyn chn đó.
* nh hng ca vic phân chia c tc và c phiu: Quyn chn chng
khoán trên th trng OTC đc đm bo v c tc. Khi mt công ty công b chi c
tc b
ng tin mt, thì giá thc hin ca quyn chn v c phiu s gim mt khong
bng vi s c tc vào thi đim không nhn c tc. Quyn chn chng khoán trao
đi qua trung tâm giao dch chng khoán nói chung không đc điu chnh theo c
tc tr bng tin mt, nhng điu chnh theo s phân chia c tc. Vi
c phân chia c
phiu xy ra khi s c phiu hin ti đc chia thành nhiu c phiu nh hn.
Ngoài ra quyn chn v c phiu còn đc điu chnh theo c tc chi tr bng c
phiu.
10
* Hn ch v th và hn ch mc thc hin: đc thit k nhm ngn nga
tình trng th trng quyn chn b chi phi quá mc bi hành vi ca mt hoc mt
nhóm các nhà đu t cá bit. Hn mc v th (position limit): là s lng quyn
chn ti đa mà nhà đu t có th nm gi v mt phía c
a th trng. Sàn giao dch
chng khoán ban hành hn mc v th cho tng chng khoán cn c vào khi lng
c phiu giao dch và tng s ca c phiu đó. Hn mc thc hin (exercise limit):
là s quyn chn ti đa mà nhà đu t có th thc hin trong vòng 5 ngày làm vic
liên tc bt k bi nhng nhà đu t riêng l hay mt nhóm các nhà đ
u t cùng
hành đng vi nhau. Mc tiêu ca hn mc thc hin và hn mc v th là nhm
ngn cn tng cá nhân hoc mt nhóm ngi có tác đng đáng k đn th trng
* iu kin niêm yt: Các sàn giao dch quyn chn qui đnh các tài sn mà
giao dch đc phép. i vi quyn chn c phiu, sàn giao dch quy đnh nhng
đi
u kin ti thiu mà mt c phiu phi đt đc đ có th giao dch quyn chn.
* Quy mô hp đng: Mt hp đng quyn chn giao dch trên sàn là tiêu
chun gm 100 quyn chn đn l, mi quyn chn đn l đc mua (bán) mt c
phiu. Nh vy mt hp đng quyn chn đc mua (bán) ti thiu là 100 c phi
u.
Tuy nhiên quyn chn cng tuân th nguyên tc chia tách c phiu và c tc.
1.1.4 Tính hai mt ca công c quyn chn chng khoán
Các công c phái sinh nói chung hay quyn chn nói riêng là nhng hình
thc đc đánh giá là rt hu dng trên th trng chng khoán. Thc t, trong thi
gian va qua, khi th trng tri st tht thng, nu các nghip v này đã đc áp
dng thì có th các nhà đu t
có đc nhng quyt đnh hp lý hn, bám sát theo
nhng bin đng ca th trng chng khoán.
Trên th trng chng khoán, công c phái sinh này giúp nhà đu t tránh
đc tình trng thua l quá nng khi th trng đi xung sâu và ngc li, nhà đu
t có th đt mc li nhun rt cao khi th trng đi lên.
Hin nay, không ch các th trng toàn cu nói chung và th trng Vit
Nam nói riêng, mi ngi đu lo ngi v vn đ qun lý ri ro, và đây cng là thi
đim tt đ mt th trng non tr, vi nhiu bin đng v giá trong thi gian qua
11
nh Vit Nam có th xem xét đn vic áp dng nhng hình thc giao dch quyn
chn này.
Công c phái sinh có vai trò rt quan trng trong vic qun lý ri ro nên hình
thc này giúp nhà đu t có thêm t tin khi tham gia th trng, điu này giúp thu
hút thêm nhà đu t tham gia th trng. Vì vy, c hi ca các công c quyn chn
chng khoán trên nhng th trng chng khoán mi ni nh Vit Nam đc đánh
giá là khá nhi
u và trong đnh hng phát trin th trng các c quan qun lý cng
có tính đn phng án áp dng các hình thc này
Tuy nhiên, đi đôi mt tích cc thì mt trái c bn nht ca các công c phái
sinh trong giao dch chng khoán đc ví nh vic đt cc v tng lai ca mt
c phiu. Nu din bin th trng ca c phiu ging k vng ca b
n, d nhiên
bn đc li, nu c phiu không ging k vng ca bn, bn s mt phn đt cc.
Ngoài ra, vi th trng chng khoán non tr nh Vit Nam, khi có mt công c
mi trên “sân chi”, vn đ đc lu tâm nht vn là mc đ “sn sàng” ca th
trng. Vic áp dng mt hình thc giao dch mi vào mt th
trng mi cng cn
nghiên cu rt k lng và cn xây dng nhng khuôn kh pháp lý chun mc cho
các hot đng này. n khi các thành viên đã sn sàng thì th trng mi có th vn
hành tt
Rõ ràng là, bên cnh nhng mt tích cc ca các công c phái sinh, cng
cn chú ý ri ro có th có ca nhng công c này. Các công c tài chính đu có hai
mt, mt mt các nhà đu t có th phòng v
ri ro, chng hn mua mt hp đng
quyn chn đ bo v hàng hóa đang mua, tuy nhiên, nhà đu t có th gp ri ro
ln nu không bit cách đt lnh, gii hn đc tn tht nu có
Có th gây ra thua l ln do vic s dng các công c đòn by hay vay
mn; ri ro do đi tác không thc hin ngha v hp đng và tim n r
i ro rt ln
đi vi nhng nhà đu t nh, thiu kinh nghim.
Giá tr danh ngha quá ln: ri ro dn đn thua l ln mà nhà đu t không
th bù đp đc. Kh nng dn đn phn ng dây chuyn phá hy hàng lot khi có
khng hong kinh t. Giá tr danh ngha quá ln dn ti vic làm méo mó th trng
12
vn thc. Nhà đu t bt đu nhìn vào th trng các công c phái sinh đ quyt
đnh mua hoc bán chng khoán, nh vy cái mà ban đu đc xem là th trng là
đ chuyn ri ro tr thành mt ch s hng dn th trng.
òn by n trong nn kinh t: vic gia tng đòn by n trong nn kinh t
làm nn kinh t thc không đ kh nng đ
tài tr cho ngha v n và điu chnh
nhng hot đng kinh t thc, điu này có th gây ra suy thoái hay khng hong
kinh t.
hn ch tác đng tiêu cc, các c quan qun lý có th đa ra nhng quy
đnh v s lng quyn chn ti đa, quyn mua ti đa ca mt cá nhân, nhm hn
ch tình trng mt cá nhân có th làm lng đ
on c th trng. Mt vn đ cng rt
cn suy xét là th trng hàng hóa ca Vit Nam đã ra đi t rt lâu, nhng công c
phái sinh vn là khái nim khá mi m vi nhiu thành viên ca th trng
Nhiu nhà khoa hc cho rng th trng chng khoán Vit Nam mi đc 9
nm tui đi vi s bt n trong ca tâm lý nhà đu t, quy mô c
a th trng
chng khoán Vit Nam trong so sánh vi th trng chng khoán th gii vn là
mt s “khp khing” rõ nét, nên chng áp dng các công c phái sinh mi m này
cho th trng hàng hóa trc ri mi đn th trng chng khoán
Vic có nên áp dng các công c phái sinh là hp đng quyn chn cho th
trng hàng hóa trc khi áp dng cho th trng chng khoán. Chng hn, nên
xem xét áp dng tr
c cho giao dch ca các hàng hóa xut khu ch lc ca Vit
Nam trc nh cà phê, cao su và loi hàng hóa Vit Nam nhp khu khá ln và đã
có nhiu bin đng trong thi gian qua là vàng. iu chc chn là phi nghiên cu
rt k.
1.2 Mt s c ch hot đng giao dch quyn chn:
1.2.1 Giá tr nhn đc ca quyn chn mua vào lúc đáo hn
Gi T là th
i đim đáo hn, ST là giá tr th trng ca tài sn c s vào lúc
đáo hn, X là giá thc hin và VT là giá tr nhn đc ca quyn chn và lúc đáo
hn.
13
1.2.1.1 Trng hp mua quyn chn mua:
Vào lúc đáo hn, nu thc hin quyn, ngi mua s mua tài sn c s vi
giá X. Nu mua trên th trng, ngi mua s tr vi giá ST.
Trng hp ST > X. Nu thc hin quyn ngi mua s mua tài sn c s
vi giá X, trong khi nu ra th trng thì phi mua vi giá ST >X. Khon li thu
đc là ST –X > 0. Nh vy, nu ST > X, ngi mua quyn ch
n mua s thc hin
quyn và nhn đc giá tr VT = ST -X.
Trng hp ST <= X. Nu thc hin quyn, ngi mua s mua tài sn c s
vi giá X, trong khi hoàn toàn có th ra th trng đ mua vi giá ST < X. Nh vy,
nu ST <= X, ngi mua quyn chn mua s không thc hin quyn và nhn đc
giá tr VT = 0.
Tóm li, giá tr nhn đc đi vi ngi mua quyn chn mua vào lúc
đáo
hn là: VT = max[(ST – X);0].
Ví d: trong quyn chn mua c phiu IBM trên, giá thc hin X = 50
USD. Nu vào ngày đáo hn 1/5/01, giá c phiu IBM là ST = 60 USD, thì ngi
mua quyn s đc li. Anh ta thc hin quyn và mua 1 c phiu IBM vi giá 50
USD. Nu không có quyn, anh ta s phi mua trên th trng vi giá 60 USD.
Khon li mà anh ta thu đc bng ST – X = 10 USD trên 1 c phiu IBM. Ngc
li, gi s vào ngày đáo hn 1/5/01, giá c phiu IBM là ST = 40 USD. N
u thc
hin quyn, ngi nm gi quyn s mua 1 c phiu IBM vi giá 50 USD, trong
khi nu mua trên th trng thì ch phi tr giá 40 USD. Nh vy, ngi gi quyn
s không thc hin quyn và giá tr anh ta nhn đc bng 0.
Vào thi đim đáo hn hay trong bt c thi đim nào khi quyn chn còn
hiu lc, nu giá tài sn c s
ln hn giá thc hin (S>X), ta gi quyn chn mua
là có li (in-themoney); nu giá tài sn c s nh hn giá thc hin (S<X), ta gi
quyn chn mua là không có li (out-of-the-money); còn nu giá tài sn c s bng
giá thc hin (S=X), ta gi quyn chn mua là hòa tin (at-the-money).
1.2.1.2 Trng hp bán quyn chn mua:
14
Nh đã trình bày, vào lúc đáo hn, nu ST > X thì ngi mua quyn chn
mua s thc hin quyn, tc là mua tài sn c s. Trong trng hp đó, ngi bán
quyn chn mua s phi bán tài sn c s cho ngi mua quyn mc giá X, trong
khi l ra có th bán ra th trng vi giá ST. Ngi bán quyn chn mua b l ST –
X, hay nhn đc giá tr VT = X – ST. Nu ST <= X, ngi mua quyn chn mua
s không thc hin quyn và nh vy thì giá tr mà ngi bán quyn chn mua nhn
đc là VT = 0.
Tóm li, giá tr nhn đc đi vi ngi bán quyn chn mua vào lúc đáo
hn là: VT = min[(X - ST);0].
Ví d: trong quyn chn mua c phiu IBM, nu vào ngày đáo hn 1/5/01,
giá c phiu IBM là ST = 60 USD, thì ngi mua quyn s thc hin quyn và
đc li 10USD/c phiu. Ngc li, ngi bán quyn s b
thit 10 USD/c phiu,
do phi bán cho ngi mua vi giá X=50 USD trong khi có th bán ra th trng
vi giá 60 USD. Còn nu vào ngày đáo hn 1/5/01, giá c phiu IBM là ST = 40
USD, thì ngi mua s không thc hin quyn. Ngi bán quyn nhn đc giá tr
bng 0.
1.2.2 Giá tr nhn đc ca quyn chn bán vào lúc đáo hn
1.2.2.1 Trng hp mua quyn chn bán:
Vào lúc đáo hn, nu thc hin quyn, ngi mua quyn ch
n bán s bán tài
sn c s vi giá X. Còn nu bán trên th trng, thì mc giá là ST. Trng hp ST
>= X. Nu thc hin quyn ngi mua quyn chn bán s bán tài sn c s vi giá
X, trong khi nu ra th trng thì s bán đc vi giá ST >=X. Nh vy, nu ST >=
X, ngi mua quyn chn bán s không thc quyn và nhn giá tr VT = 0.
Trng hp ST < X. Nu thc hin quyn, ngi mua quy
n chn bán s
bán tài sn c s vi giá X, trong khi ra th trng thì phi bán vi giá ST < X. Nh
vy, nu ST < X, ngi mua quyn chn bán s thc hin quyn và nhn đc giá
tr VT = X - ST.
Tóm li, giá tr nhn đc đi vi ngi mua quyn chn bán vào lúc đáo
hn là: VT = max[(X - ST);0].
15
Ví d: Quyn chn bán c phiu IBM có giá thc hin X = 50 USD. Nu
vào ngày đáo hn 1/5/01, giá c phiu IBM là ST = 60 USD, thì ngi mua quyn
chn bán s không đc li gì, vì nu thc hin quyn, anh ta s bán 1 c phiu
IBM vi giá 50 USD, trong khi có th ra th trng đ bán vi giá 60 USD. Nh
vy, quyn s không đc thc hin và giá tr nhn đc bng 0. Ngc li, gi s
vào ngày đáo h
n 1/5/01, giá c phiu IBM là ST = 40 USD. Nu thc hin quyn,
ngi mua quyn chn bán s bán 1 c phiu IBM vi giá 50 USD, trong khi nu
bán trên th trng thì ch có th bán vi giá 40 USD. Nh vy, ngi có quyn
chn bán s thc hin quyn và khon li anh ta nhn đc là 10 USD. i vi
quyn chn bán, vào thi đim đáo hn hay trong bt c thi đim nào khi quyn
ch
n còn giá tr, nu giá tài sn c s ln hn giá thc hin (S>X), ta gi quyn
chn bán là không có li (out-of-the-money); nu giá tài sn c s nh hn giá thc
hin (S<X), ta gi quyn chn bán là có li (in-the-money); còn nu giá tài sn c
s bng giá thc hin (S=X), ta gi quyn chn bán là hòa tin (at-the-money).
1.1.2.2 Trng hp bán quyn chn bán:
Nu ST >= X, ta bit rng ngi mua quyn chn bán s không th
c hin
quyn và ngi bán quyn chn bán cng nhn giá tr VT = 0. Nu ST < X, ngi
mua quyn chn bán s thc hin quyn, và ngi bán quyn chn bán s buc phi
mua tài sn c s vi giá X trong khi l ra có th mua trên th trng vi giá ST.
Nh vy, nu ST < X, ngi bán quyn chn mua s b l hay nhn đc giá tr VT
= ST - X.
Tóm li, giá tr nhn đc
đi vi ngi bán quyn chn bán vào lúc đáo
hn là: VT = min[(ST - X);0].
Ví d: Quyn chn bán c phiu IBM có giá thc hin X = 50 USD. Nu
vào ngày đáo hn 1/5/01, giá c phiu IBM là ST = 60 USD, thì ngi mua quyn
chn bán s không thc hin quyn và c ngi mua ln ngi bán quyn chn bán
nhn đc giá tr bng 0. Nu giá c phiu IBM là ST = 40 USD vào ngày đáo hn
thì ngi mua quyn chn bán chc chn s th
c hin quyn và ngi bán quyn
16
chn bán phi mua tài sn c s vi giá 50 USD, trong khi có th ra mua trên th
trng vi giá 40 USD. Nh vy, ngi bán quyn chn bán s b l 10 USD.
1.1.3 Giá ca quyn chn
Trong các trng hp trên, ta thy giá tr mà ngi mua quyn (chn mua
hay chn bán) nhn đc (FT) không bao gi có giá tr âm, tc là không bao gi b
l. Còn giá tr ngi bán quyn nhn đc không bao gi có giá tr dng, tc là
không bao gi có li.iu này có v nh ngi mua quyn đc li còn ngi bán
quyn thì b thit. Nhng thc t không phi nh vy. Vì quyn chn là tài sn có
giá tr đi vi ngi nm gi nó nên đ có đc quyn, ngi mua quyn phi tr
mt khon tin (gi là phí hay giá ca quyn chn) cho ngi bán quyn. Mc phí
này đc thanh toán ngay khi ký kt hp đng quyn chn.
Các yu t tác đng đn giá quyn chn:
Yu t Quyn chn mua Quyn chn bán
Giá ca tài sn c s (S) + -
Giá thc hin (X) - +
Thi gian (T-t) + +
bin thiên ca giá tài sn c s () + +
Lãi sut phi ri ro (rf) + -
Ghi chú ký hiu:
+ tác đng đng bin.
- tác đng nghch bin.
1.3 Vn dng các chin lc quyn chn đ kinh doanh và phòng nga ri
ro trên th trng chng khoán.
Quyn chn có đc tính là kt hp vi c phiu hoc mt quyn chn khác
đ to ra nhiu chin lc đa dng nhm đáp ng mc ri ro u thích ca nhà đu
t và phù hp vi d báo ca th trng.
Khi nhà đu t có d đnh mua chng khoán và k vng giá ca chng
khoán đó s tng lên trong tng lai thì h s phòng nga ri ro bng cách mua mt
quyn chn mua. n thi đim đáo hn ca hp đng quyn chn, nu giá chng
17
khoán lên cao nh d đoán thì ngi s hu quyn chn s thc hin hp đng và
mua chng khoán theo giá đã tho thun ti thi đim ký hp đng .
iu này s có li hn so vi phi mua theo giá hin ti trên th trng,
khon lãi này là không gii hn tu thuc vào chênh lch gia giá chng khoán
hin ti và giá cht trên hp đng
Trong trng h
p này, nu giá chng khoán din bin ngc li so vi d
đoán thì ngi s hu quyn chn s không thc hin hp đng và ch chu mt
khon l gii hn bng vi khon phí mua quyn chn.
Ngc li khi nhà đu t đang s hu chng khoán và h d đoán trong
tng lai giá chng khoán s gim thì s la ch
n cho ni lo v giá ca h đi vi
chng khoán đang s hu là mua mt quyn chn bán. Nu có công c quyn chn
chng khoán thì nhà đu t s không b hong lon khi th trng đo chiu vì h
đã mua “bo him” v giá.
1.3.1 Quyn chn mua và c phiu: (Quyn chn mua đc phòng nga)
Mt trong s các chin lc ph bin nh
t ca nhà kinh doanh quyn chn
chuyên nghip là mua c phiu và bán quyn chn mua đi vi mt loi c phiu.
nhà đu t thc hin chin lc này gi là bán mt quyn chn mua có phòng nga.
Vì ngi kinh doanh quyn chn đang s hu c phiu nu ngi mua quyn chn
thc hin quyn thì nhà kinh doanh quyn chn này ch chuyn giao c phiu mà
không phi mua trên th
trng vi mt mc giá có th khá cao. ng trên quan
đim khác, ngi s hu c phiu mà không bán quyn chn s gp phi mt ri ro
đáng k khi giá c phiu phiu gim xung. Bng cách bán mt quyn chn mua
đi vi c phiu đó, nhà đu t s gim ri ro khi giá c phiu gim xung đáng k,
vì lúc này khon l đ
ã đc bù đp mt phn bi phí quyn chn mua.
Ta có phng trình li nhun ca vic mua c phiu là:
=N
s
(S
t
-S
o
) (1.1) vi N
s
>0
Và phng trình li nhun ca vic bán mt quyn chn mua nh sau:
=N
c
[Max(0,S
t
-X)-C] Vi N
c
<0
Phng trình kt hp li nhun ca hai chin lc là:
18
=N
s
(S
t
-S
o
)+N
o
[Max(0,S
t
-X)-C]
Xét trng hp ca mt c phiu và quyn chn, vi N
s
>0 (mua c phiu),
N
c
<0 (bán quyn chn) và N
s
=-N
c
=1, phng trình li nhun lúc này là
=S
t
-S
o
-Max(0,S
t
-X)+C
Nu S
t
< X tc là giá c phiu khi đáo hn nh hn hoc bng giá thc hin
quyn chn, ngi mua quyn chn s không yêu cu thc hin quyn chn, vì vy
li nhun ca ngi bán quyn là phí quyn chn tng ng C. Tuy nhiên do giá c
phiu gim nên nhà đu t b l mt khon là S
t
-S
o
. Phng trình li nhun kt hp
chin lc là:
–S
t
-S
o
+C
Nu S
t
>X tc giá c phiu khi đáo hn ln hn giá thc hin, ngi mua
quyn yêu cu thc hin hp đng, lúc này giá tr l ca ngi bán quyn t l
thun vi mc chênh lch gia giá th trng và giá thc hin và s quyn chn
trong hp đng.
Lúc này, li nhun ca chin lc mua c phiu và bán quyn chn mua là
li nhu
n ca chin lc thc hin hai v th song song. Phng trình li nhun ca
nhà đu t lúc này là :
=S
t
-S
o
-S
t
+X+C=X-S
o
+C
1.3.2 Quyn chn bán và c phiu: (Quyn chn bán bo v)
Mt chin lc khác ca quyn chn là kt hp gia mua c phiu và bán
mt quyn chn mua, ngi s hu c phiu có th đc bo v khi giá gim.
Trong mt th trng giá lên, c phiu gn nh đc mua li bng cách thc hin
quyn chn. M
t cách đ nhn đc s bo v trc th trng giá xung và vn có
th chi phn li nhun trong mt th trng giá lên là mua mt quyn chn bán bo
v, tc là nhà đu t mua c phiu và mua mt quyn chn bán. Quyn chn bán
cung cp mt mc giá bán ti thiu dành cho c phiu.
Ta có phng trình li nhun ca vic mua mt quyn ch
n bán nh sau:
=N
p
[Max(0,X-S
t
)-P] (1.2) vi Np>0
19
Phng trình kt hp li nhun ca hai chin lc đc thit lp bng cách
cng hai phng trình li nhun ca chin lc mua c phiu (1.1) và chin lc
mua quyn chn bán (1.2)
=N
s
(S
t
-S
0
)+ N
p
[Max(0,X-S
t
)-P]
Xét trng hp ca mt c phiu và mt quyn chn, vi N
s
>0 (mua c
phiu) và N
p
>0 (mua quyn chn bán) và N
s
=N
p
=1, phng trình li nhun này là:
=S
t
-S
0
+Max(0,X-S
t
)-P
Nu S
t
>X tc là giá c phiu khi đáo hn ln hn hoc bng giá thc hin,
quyn chn s không đc thc hin và kt qu là: =S
t
-S
0
-P, li nhun t vic c
phiu tng giá s đc tr đi mt phn chi phí d phòng ri ro
N S
t
<X, tc là giá phiu khi đáo hn nh hn giá thc hin, ngi mua
quyn chn yêu cu thc hin quyn, tc là ngi bán quyn mua li c phiu,.
ngi mua quyn có phng trình li nhun kt hp ca chin lc này là:
=S
t
-S
o
-S
t
+X-S
t
-P =X-S
o
-P
Quyn chn trong trng hp này nh mt hp đng bo him đi vi c
phiu. Trong th trng giá xung, tn tht ca c phiu s phn nào bù đp bi
vic thc hin quyn chn, trong th trng giá lên, bo him là không cn thit và
mc li nhun do c phiu tng giá b gim đi do phí ca quyn ch
n tr trc đ
phòng nga ri ro.
Nh vy quyn chn bán bo v n đnh mc l ti đa do giá c phiu gim
nhng li chu mt khon chi phí là li nhun ít hn khi giá tng.
1.3.3 Chin lc Straddle mua quyn chn
Vi chin lc này nhà đu t mua quyn chn, mua c quyn chn bán và
quyn chn mua vi cùng giá th
c hin và ngày đáo hn. Vi chin lc Straddle,
nhà đu t phi cân đi gia chi phí b ra và thi gian cn thit cho chin lc có
s la chn tt nht. Do thi gian đáo hn càng dài cung cp nhiu c hi hn, cn
kim soát cht ch v th ca chin lc và có th thoát khi v th trc khi đáo
hn. Mua theo chin lc straddle khi d
đoán giá chng khoán bin đng nhiu
hn phí Straddle
1.3.4 Chin lc Strangle
Chin lc này có li khi mc đ bin đng ca chng khoán càng ln, nó
bao gm mua (bán) mt quyn chn mua và mt quyn chn bán vi cùng s
lng hp đng, cùng ngày đáo hn nhng khác nhau giá thc hin. Chin lc
này đc bo v ln hn khi giá chng khoán dao đng ra xa khi giá thc hin.
Khi giá quyn chn cao hn giá tr thc, và nhà kinh doanh tin chng
khoán c s s dao đng trong phm vi hp, lúc này chin lc Strangle bán
quyn chn s đc u tiên chn.
1.3.5 Chin lc Spread
Trng hp nhà đu t d báo th trng đi lên nhng không đ thuyt
phc đ mua quyn chn mua, lúc này nhà đu t s s dng chin lc spread
liên quan đn vic nm gi v th hai hoc nhiu quyn chn cùng kiu vi giá
thc hin khác nhau. Nhà đu t mua mt quyn chn mua chng khoán vi giá
th hin nht đnh và bán quyn chn mua trên cùng loi chng khoán vi giá
thc hin cao hn, c hai quyn chn này có cùng ngày đáo hn.
Ví d, giá c phiu A tng mnh trong sáu tháng va qua đn tháng 4 giá
$13.00 th trng lúc này đang có chiu hng đi xung, nhng nhà đu t vn d
báo trong thi gian ti giá vn tip tc tng và giao đng khon $13.50. Khi so
sánh vi giá quyn chn mua ti giá $13.00 là $0.76 cao hn so vi li nhun thu
đc là $0.50 nhà đu t quyt đnh s dng chin lc spread cho quyn chn
mua. Nhà đu t mua mt hp đng quyn chn mua ngày đáo hn tháng 8, giá
thc hin $13.00 vi giá quyn chn $0.76. ng thi bán mt hp đng quyn
chn mua ngày đáo hn tháng 01 giá thc hin $13.50 vi giá quyn chn $0.61.
Nh vy chi phí b ra ban đu cho chin lc này là $0.15 nh hn so vi chi phí
khi mua quyn chn mua.
20