B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
NGUYN TH MINH CHÂU
GII PHÁP PHÁT TRIN
KINH DOANH TH TI NGÂN HÀNG
U T VÀ PHÁT TRIN VIT NAM
Chuyên ngành: Kinh t tài chính-Ngân hàng
Mã s: 60.31.12
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC
TS. TRN TH VIT THU
Bình Dng – Nm 2009
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn này là công trình do tôi t nghiên cu cùng vi s hng
dn ca TS.Trn Th Vit Thu. H thng các bng, biu s liu trong lun vn đu có
ngun gc, trung thc và đc phép công b.
Nguyn Th Minh Châu
LI NHN XÉT
MC LC
GII PHÁP PHÁT TRIN KINH DOANH TH TI
NGÂN HÀNG U T VÀ PHÁT TRIN VIT NAM
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT
DANH MC CÁC BNG
DANH MC CÁC HÌNH V, TH
LI M U
CHNG 1: LÝ LUN CHUNG V TH NGÂN HÀNG
1.1 TNG QUAN V TH NGÂN HÀNG 1
1.1.1 Khái nim th ngân hàng…………………………………………… 1
1.1.2 Lch s ra đi ca th ngân hàng………………………………… ….1
1.1.3 S
phát trin ca th ngân hàng……………………………………… 3
1.1.4 Phân loi th ngân hàng………………………………………… ……6
1.1.5 Hiu qu ca vic s dng th ngân hàng 9
1.2 CÁC YU T NH HNG N PHÁT TRIN KINH DOANH TH CA
NGÂN HÀNG THNG MI 13
1.2.1 Yu t t phía ngân hàng………………………………… 13
1.2.2 Yu t t phía khách hàng………………………………… 15
1.2.3 Yu t thuc v môi trng kinh doanh 16
1.2.4 Yu t ri ro 17
1.3 KINH NGHIM PHÁT TRIN TH TI SINGAPORE, BÀI HC CHO
VIT NAM VÀ BIDV 18
1.3.1 Kinh nghim phát trin th ngân hàng ti Singapore……………….18
1.3.2 Bài hc kinh nghim áp dng ti th trng th Vit Nam và BIDV.19
Kt lun chng 1………………………………………………………… ……21
CHNG 2: THC TRNG KINH DOANH TH TI NGÂN HÀNG U T
VÀ PHÁT TRIN VIT NAM
2.1 TNG QUAN V BIDV VÀ DCH V TH 22
2.1.1 Quá trình hình thành và phát trin BIDV……… ………………… 22
2.1.2 Quá trình phát trin dch v th BIDV………… ………………… 23
2.1.3 Nhim v ca Trung tâm th…………………… ………………… 26
2.1.4 Mt s loi sn phm th BIDV 27
2.2 THC TRNG KINH DOANH TH CA BIDV GIAI ON 2006 – 2008
VÀ N T9/2009 30
2.2.1 Tình hình th trng th Vit Nam 30
2.2.2 Thc trng hot đng kinh doanh th BIDV giai đon 2006-2008
và đn tháng 6/2009 33
2.2.2.1 Kt qu c th hot đng kinh doanh th 33
2.2.2.2 Hiu qu hot đng mng li ATM 41
2.2.2.3 Công tác phát trin sn phm th 45
2.2.2.4 Công ngh h tr hot đng kinh doanh th 46
2.2.2.5 Qun tr điu hành, mô hình t chc và ngun nhân lc 48
2.3 PHÂN TÍCH MÔI TRNG KINH DOANH TH TI VIT NAM VÀ
PHÂN TÍCH SWOT HOT NG KINH DOANH TH BIDV 51
2.3.1 Môi trng kinh doanh dch v th 51
2.3.1.1 Môi trng kinh t v mô 51
2.3.1.2 Xu hng th trng dch v th 52
2.3.1.3 Phân tích các đi th cnh tranh ch yu trên th trng 54
2.3.2 Phân tích SWOT hot đng kinh doanh th ca BIDV 56
2.3.2.1 im mnh 56
2.3.2.2 i
m yu 57
2.3.2.3 C hi 59
2.3.2.4 Thách thc 60
Kt lun chng 2 62
CHNG 3: GII PHÁP PHÁT TRIN KINH DOANH TH TI NGÂN
HÀNG U T VÀ PHÁT TRIN VIT NAM
3.1. NH HNG PHÁT TRIN HOT NG KINH DOANH TH BIDV
N 2012, TM NHÌN N 2015 63
3.1.1 Mc đích, tm nhìn trong hot đng kinh doanh th BIDV 63
3.1.2 nh v dch v th và xác đnh các đon th trng mc tiêu 63
3.1.3 Các ch tiêu ch yu 64
3.2 GII PHÁP PHÁT TRIN KINH DOANH TH TI BIDV 64
3.2.1 Nhóm gii pháp c
p thit, cn thc hin ngay 64
3.2.1.1 Gii pháp v mô hình t chc kinh doanh và nhân s 64
3.2.1.2 Gii pháp v sn phm 66
3.2.1.3 Gii pháp v truyn thông và Marketing 66
3.2.2 Nhóm gii pháp chin lc, lâu dài 67
3.2.2.1 Gii pháp phát trin mng li chp nhn th 67
3.2.2.2 Gii pháp v chm sóc khách hàng 69
3.2.2.3 Gii pháp v công ngh 69
3.2.2.4 Gii pháp v qun lý r
i ro 70
3.2.2.5 Gii pháp đng lc phát trin hot đng kinh doanh th 70
3.2.2.6 Gii pháp v qun tr điu hành 71
3.3 GII PHÁP H TR 71
3.3.1 T Chính ph 71
3.3.2 T Ngân hàng Nhà nc 72
3.3.3 T Hi th Ngân hàng Vit Nam 74
Kt lun chng 3 75
Kt lun 76
Tài liu tham kho 77
Phiu điu tra 79
Kt qu phiu điu tra 83
DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT
ACB : Ngân hàng thng mi c phn Á Châu
Agribank : Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn Vit Nam
ATM : Automatic teller machine - Máy rút tin t đng
BIDV : Ngân hàng u t-Phát trin Vit Nam
Banknet : Liên minh th ca Công ty C phn tài chính quc gia VN
CIF : (Vit tt ca: Customer Information File) là Mã khách hàng
EAB : Ngân hàng thng mi c phn ông Á
EMV : Europay - Mastercard -Visa
Eximbank : Ngân hàng thng mi c phn Xut nhp khu
VCNT : n v chp nhn th
NH : Ngân hàng
NHNN : Ngân hàng Nhà nc
NHTM : Ngân hàng thng mi
PIN : (Vi
t tt ca: Personal Identification Number) là Mt mã th cá nhân
POS : (Vit tt ca : Point of Sale) là im chp nhn thanh toán
Smartlink : Liên minh th do Vietcombank sáng lp
TA2 : D án hin đi hoá ngân hàng BIDV giai đon 2
Techcombank: Ngân hàng thng mi c phn K thng Vit Nam
TMCP : Thng mi c phn
VCB, Vietcombank: Ngân hàng Ngoi thng Vit Nam
Vietinbank : Ngân hàng Công thng Vit Nam
DANH MC CÁC BNG
Bng 2.1: S liu th trng th Vit Nam t 2006-06/2009…………………… 30
Bng 2.2: S liu hot đng kinh doanh th ti BIDV giai đon 2006-9 tháng đu
nm 2009 ………………………………………………………………….33
Bng 2.3: S lng th ghi n ca BIDV theo khu vc ………………………36
Bng 2.4: S lng POS ca BIDV theo khu vc …………………………….39
Bng 2.5: S lng và doanh s giao dch trên ATM ca BIDV ……………… 42
Bng 2.6: Kt qu thanh toán th Banknetvn trên ATM BIDV ……………….43
Bng 2.7: Kt qu thanh toán th Visa trên ATM BIDV ……………………….43
B
ng 2.8: Hiu qu hot đng mng li ATM theo khu vc …………………44
DANH MC CÁC HÌNH V, TH
Biu 2.1: S lng th ghi n BIDV giai đon 2006 – tháng 9/2009 34
Biu 2.2: S lng th ghi n ca BIDV so vi mt s đi th cnh tranh ch yu 35
Biu 2.3: S lng POS BIDV giai đon 2007 – tháng 9/2009 37
Biu 2.4: S lng POS ca BIDV so vi mt s đi th cnh tranh ch yu 38
Biu 2.5: Thu phí ròng dch v th BIDV giai đon 2006 – 9 tháng đu nm 2009 40
Biu 2.6: S lng ATM ca BIDV so vi th trng Vit Nam 41
Biu 2.7: Tc đ tng trng s lng và doanh s giao dch trên ATM BIDV giai
đon 2006 – 2009 (d kin nm 2009) 42
LI M U
1. Lý do chn đ tài
Phát trin dch v ngân hàng là mi quan tâm hàng đu ca ngân hàng thng
mi Vit Nam trong xu th hi nhp và phát trin ngày nay.
i vi lnh vc th ngân hàng, các Ngân hàng Vit Nam s phi gp thách thc
ln khi có s cnh tranh ca ngân hàng nc ngoài vi th mnh v vn, công ngh và
kinh nghim trong lnh vc kinh doanh th khi hi nhp.
ng trc tình hình đó, các ngân hàng thng mi cn xác
đnh hng đi phù
hp đ có th đng vng trong môi trng cnh tranh khc lit. Mt trong nhng bin
pháp đ tng cng v th ca ngân hàng trên th trng là phát trin th ngân hàng.
Ngoài vic xây dng hình nh thân thin đi vi tng khách hàng, vic trin khai dch
v th cng th hin s tiên tin v công ngh ca mt ngân hàng.
BIDV, đc bit là m
t trong nhng ngân hàng đu tiên trin khai dch v th
và h thng ATM. BIDV vi b dày hot đng và nhng bc chun b tích cc v đu
t công ngh, h thng máy ATM, nhân s…nhng sn phm dch v th ca BIDV
vn cha thc s phát trin mnh, cha to đc du n đc trng ca thng hiu th
riêng bit, tin ích cha hp dn vi chc nng ch yu dùng đ rút tin mt.
Làm th nào đ BIDV m rng và phát trin sn phm dch v th trong điu
kin cnh tranh ngày càng gay gt trên th trng đy tim nng và cng đy thách
thc? Là mt nhân viên công tác ti B phn th ca BIDV tôi rt tâm huyt mun
đc góp phn xây dng thng hiu th BIDV to du n khác bit trên th trng th
Vit Nam nên tôi đã chn đ tài “Gii pháp phát trin kinh doanh th ti Ngân
hàng u t và Phát trin Vit Nam” đ làm đ tài nghiên cu ca mình.
2. Mc đích nghiên cu:
Nghiên cu nhng vn đ c bn v th ngân hàng, t đó hiu và nm bt đc
tm quan trng ca vic s dng th ngân hàng là mt b phn quan trng trong thanh
toán không dùng tin mt ca nn kinh t, nhng li ích mà th ngân hàng mang li
cho khách hàng, cho ngân hàng.
Phân tích tình hình phát hành và s dng th ti BIDV, xem xét v th sn phm
dch v
th ca BIDV trên th trng th Vit Nam, đa ra nhng mt tích cc và
nhng vn đ tn ti. ng thi đ xut mt s gii pháp nhm phát trin ht tim nng
và th mnh ca sn phm dch v th ca BIDV.
3. i tng nghiên cu:
Nghiên cu sn phm dch v th ca Ngân hàng u t và Phát trin Vit Nam
4. Phng pháp nghiên cu:
Thu thp thông tin, phân tích, đánh giá đ gii quyt nhng vn đ đt ra trong
lun vn.
5. Kt cu ca lun vn:
Lun vn đc chia thành ba chng:
Chng 1: Lý lun chung v th ngân hàng
Chng 2: Thc trng kinh doanh th ca BIDV
Chng 3: Gii pháp phát trin kinh doanh th ti BIDV
Dù đã c gng nghiên cu đ có th cp nht đc nhng vn đ cng nh thông tin
mi nht cung cp cho lun vn nhng lun vn khó tránh khi thiu sót. Em xin chân
thành cám n Tin s Trn Th Vit Thu đã tn tình hng dn em, vi b dày kinh
nghim công tác trong ngành ngân hàng, nhng ch bo ca cô đã giúp lun vn ca
em đi sâu vào thc tin hn. Rt mong nhn đc nhng ý kin đóng góp ca Quý
Thy Cô và các bn.
-1-
CHNG 1: LÝ LUN CHUNG V TH NGÂN HÀNG
1.1 TNG QUAN V TH NGÂN HÀNG
1.1.1 Khái nim th ngân hàng
Th ngân hàng đc hiu qua các khái nim sau:
̇ Th ngân hàng là mt loi th giao dch tài chính đc phát hành bi ngân
hàng.
̇ Th ngân hàng là mt phng tin thanh toán không dùng tin mt, mà
ngi s hu th có th s dng rút tin mt ti các máy ATM, các quy dch
v ca ngân hàng; đng thi có th s dng th đ thanh toán tin hàng hóa,
d
ch v ti c s chp nhn th.
Theo “Quy ch phát hành, thanh toán, s dng và cung cp dch v h tr hot đng
th ngân hàng” ban hành kèm theo Quyt đnh s 20/2007/Q-NHNN ca Ngân
hàng Nhà nc ngày 15/05/2007 có khái nim v th ngân hàng nh sau: “Th ngân
hàng là phng tin do t chc phát hành th phát hành đ thc hin giao dch th
theo các điu kin và điu khon đc các bên tha thun”. T chc phát hành th
đc gii thích theo Quyt đnh này tng đi rng “Là ngân hàng, t chc tín dng
phi ngân hàng, t chc tín dng hp tác, t chc khác không phi là t chc tín
dng đc phép đc phát hành th theo quy đnh ti iu 9, Quy ch này”.
Th trong Quyt đnh này không bao gm các loi th do các nhà cung ng hàng
hóa, dch v phát hành đ s dng trong vic thanh toán hàng hóa, dch v cho
chính các t chc đó.
1.1.2 Lch s ra đi ca th Ngân hàng.
Th ngân hàng ra đi bt ngun t vic các đi lý bán l cung cp tín dng
cho khách hàng. Chic th ngân hàng đu tiên trong lch s loài ngi có l là chic
th g ca nhng ngi Tallymen th k 18.
-2-
H bán trang phc cho khách hàng bng cách tr góp hàng tun. H s tr
tin ca khách hàng đc h lu gi và tính toán trên mt ming g, tin n đc
ghi trên mt đu và tin tr hàng tun đc khc trên đu kia.
n nm 1951, th ngân hàng mi đc ra đi. Cha đ ca nó là Frank X
Namara, mt doanh nhân ngi M sáng ch. Có mt ln sau khi dùng ba ti ti
mt nhà hàng New York, ông Namara bng phát hin mình không mang theo tin
mt. Ông phi gi đin thoi cho v mình mang tin mt đn đ thanh toán. Tình
trng khó x trên khin ông mày mò ch to mt phng tin chi tr không dùng
tin mt trong nhng trng hp tng t nh trên. Công ty ca Frank X.
McNamara phát hành 200 th đu tiên, và tt nhiên th sn phm “xa x” này ch đ
dành cho nhng ngi có ting tm trong xã hi New York. Tính nng duy nht ca
nó là thanh toán hóa đn 27 nhà hàng sang trng ca New York by gi. ó là
chic th có tên là Diner’s Club (câu lc b n ung).
Theo chân Diner’s Club, công ty American Express cng phát hành th mang
tên mình. Th American Express m rng tính nng thêm mt chút là cho phép
thanh toán các dch v du lch. Tuy nhiên đi tng khách hàng ca nó vn hn ch
nhóm nh nhng ngi giàu có. Ri dn dà, s tin li ca th tín dng khin các
công ty nhy vào cuc đua phát hành chung. Tuy nhiên thi hoàng kim ca th tín
dng ch thc s bt đu t nhng nm 1970, khi k thut đin toán, h thng tiêu
chun bng t và máy tính ra đi. K ngh th tín dng thênh thang r sang con
đng mi.
Bây gi thì nhng cái tên nh Visa hay Master Card đã nm trong danh sách
nhng thng hiu ni ting nht hành tinh. Chúng góp phn làm cho các quc gia
gn nhau hn. Th gii rõ ràng đã tr nên nh bé và thân thin hn khi ngi ta có
th đi khp th gii ch vi chic th trên tay.
-3-
1.1.3 S phát trin ca th ngân hàng
Do th ngày càng đc s dng rng rãi, các công ty và ngân hàng liên kt
vi nhau đ khai thác lnh vc thu nhiu li nhun này. Th dn dn đc xem nh
mt công c vn minh, thun li trong các cuc giao dch mua bán. Các loi th
Master, Visa, Diner Club, JBC, American express (Amex) đc s dng rng rãi
trên toàn cu và các loi th thay nhau phân chia nhng th trng rng ln.
Th Diners Club, th du lch và gii trí T&E (Travel and Entertainment) đu
tiên đc phát hành nm 1949. Nm 1960 là th trc tiên có mt ti Nht Bn, chi
nhánh đc qun lý bi Citi Corp, ngi đng đu trong s ngân hàng phát hành
th.
Nm 1990 Diner Club có 6.9 triu ngi s dng trên toàn th gii vi
doanh s khon 16 t dollars. Hin nay s ngi s dng th này gim dn, đn
nm 1933, tng doanh s ch còn khon 9.7 t và 1.5 triu th lu hành.
Th American Express (Amex) ra đi vào nm 1958, hin nay đang là t
chc th du lch và gii trí (T&E) ln nht th gii. Tng s th phát hành gp 5 ln
Dinner Club và gp 2 ln JCB. Nm 1990, tng doanh thu ch khong 111.5 triu
dollars vi khong 36.5 triu th lu hành. Nhng đn nm 1993 thì tng doanh thu
lên khong 124 t dollars vi 35.4 triu th lu hành.
Không ging nh các th khác, Amex t phát hành th ca chính mình và
trc tip qun lý ch th. Nh mi quan h này mà h có th nm đc các thông
tin cn thit v khách hàng, t đó có các chng trình phát trin nh phân loi
khách hàng đ cung cp dch v. Nm 1987, Amex cho ra đi loi th tín dng mi
có kh nng cung cp tín dng tun hoàn cho khách hàng có tên là Optima Card đ
cnh tranh vi Visa và MasterCard.
Th Visa tin thân là Bank Americard do Bank of America phát hành nm
1960. Ngày nay Visa là loi th có quy mô phát trin nht trên toàn cu. n cui
-4-
1990 có khong 257 triu th đang lu hành vi doanh thu khong 354 t dollars.
Nhng ch trong vòng 3 nm, doanh thu ca Visa đã tng mnh m lên đn 542 t
dollars. H thng máy rút tin t đng ca Visa khong 164.000 máy 65 nc
trên th gii. Visa không trc tip phát hành th mà giao li cho các thành viên;
điu này cng là mt giúp cho Visa d m rng th trng hn các loi th khác.
Visa tr thành thng hiu th thanh toán hàng đu trên th gii. Visa nm
rõ nhng thông tin v khách hàng ca chính mình, nhn đc s chp nhn và s
dng rng rãi ca khách hàng nhiu hn các thng hiu thanh toán khác. S lng
khách hàng s dng Visa trên toàn cu ln hn tng s khách hàng s dng các
thng hiu thanh toán khác cng li. Ti M, thanh toán bng th Visa vt qua
hình thc thanh toán bng tin mt.
Vào thi gian khi đu ca tên Visa, công ty hiu rng giá tr lâu dài ca
thng hiu không b gii hn bi tên thng hiu hoc đc đim gn lin vi t
“card”. Tm nhìn xa so vi thi đim đó khi mà các hình thc thanh toán có th
đuc m rng nh s h tr ca các phng tin mi đã giúp cho Visa theo kp vi
nhng thay đi trong li sng và phng thc làm vic.
Thay vì ch tp trung vào phát hành th, trong 40 nm qua Visa luôn chú ý
ti nhng đi mi không ngng, s chp nhn và tin tng, to nên nhiu phát trin
đáng k trong ngành công nghip này, gm thit b máy quay s đin t đu tiên,
mng li ATM toàn cu đu tiên và phát minh Visanet cng nh là mt nhng
dch v an ninh mnh nht trong ngành công nghip này.
Hàng nm Visa đu t 200 triu dollars vào hot đng phát trin và trin khai
công ngh nhm đu tranh chng li vic gian ln và bo v quyn li ca khách
hàng, loi b vic gian ln trong h thng Visa ti mc thp nht. Nm 2005 gian
ln còn ch 5cent trên 100 dollars giao dch, mc dù mc giao dch Visa mi nm là
1,3 triu t dollars.
-5-
Vi nhng cam kt kiên đnh v an ninh, thun li và đi mi, Visa đã có
đc lòng tin và lòng trung thành ca các th h khách hàng, giúp h tn dng ti
đa nhng c hi ca cuc sng. Sc mnh c bn ca thng hiu Visa chính là giá
tr ca nó trong vic to ra nhng c hi cho tt c các thành viên, gm nhng thành
viên tài chính, các doanh nghip, đi tác tip th, khách hàng và các doanh nghip.
Th JCB là th đc xut phát t Nht Bn vào nm 1961 bi ngân hàng
Sanwa, đã bt đu phát trin thành mt c s quc t vào nm 1981. Mc tiêu ch
yu là hng vào th trng du lch và gii trí, đang là loi th cnh tranh vi
Amex. n nm 1990, doanh thu th JCB khong 16.5 t dollars vi 17 triu th
lu hành. Ngày nay th JCB đc chp nhn trên 400.000 ni, tiêu th trên 109
quc gia ngoài Nht Bn.
Master Card ra đi vào nm 1966 vi tên gi là Master Charge do hip hi
th liên ngân hàng đc gi tt là ICA (Interbank Card Association) phát hành
thông qua các thành viên trên th gii. Nm 1990, mt h thng ATM ln nht trên
th gii đc s dng, phc v cho nhng ngi s dng th Mastercard trên
50.000 đa phng trên th gii. Cng nm này, Mastercard đã phát hành hn 178
triu th, có 5.000 thành viên phát hành và có 9 triu đim chp nhn th.
n nm 1993, tng doanh thu ca MasterCard lên đn 320.6 t dollars và
có khong 215.8 triu th lu hành 220 nc. H thng qun lý máy rút tin t
đng cng phát trin nhanh chóng, có khong 162.000 máy 152 nc trên toàn th
gii. Cho đn nay s lng thành viên tham gia vào hip hi MasterCard đã lên đn
29.000 thành viên, mng li rút tin mt đc trin khai rng rãi hn 191.000
chi nhánh ngân hàng trên th gii.
Là mt trong nhng thng hiu thanh toán đc công nhn trên toàn th
gii, MasterCard đã to dng hình nh ca mình trong mt khách hàng bng nhng
giá tr, li ích và s tin dng.
-6-
H thng Mastercard đc chp nhn trên toàn cu và đc s dng hn
15 triu khu vc trên th gii vi hn 3.800 khách hàng đng ký mi mi ngày.
Thành viên ca Mastercard bao gm các ngân hàng, các t chc tài chính
hoc nhng công ty cung cp dch v tài chính và mi ngành đu có nhng lut l
s giám sát khác nhau. Các thành viên ca Mastercard sn sàng đáp ng nhng sn
phm và th tín dng mang thng hiu MasterCard.
Ngoài phm vi chi tr cho thng mi, kinh doanh và tp th, Mastercard
còn giúp các công ty theo dõi, qun lý chi tiêu trong du lch, gii trí hoc bt c chi
tiêu nào khác. Di bt k hình thc nào thì các sn phm ca Mastercard cng đã
đáp ng đc bn cht “mi lúc, mi ni” ca tín dng.
MasterCard Global Service là mt chng trình phc v khách hàng vi k
thut công ngh cao hoàn ho nht. Ch th MasterCard có th gi đin thoi xin
tr giúp các vn đ liên quan ti th hoàn toàn min phí. Dch v này cung cp trên
140 ngôn ng và có th nhn cuc gi t hn 200 khách hàng 130 quc gia khác
nhau.
1.1.4 Phân loi th ngân hàng
1.1.4.1 Phân loi theo tính cht thanh toán ca th
Th tín dng (Credit Card): là loi th cho phép ch th s dng mt hn
mc tín dng theo tha thun vi t chc phát hành (thng là ngân hàng) và
ch th phi thanh toán mc tr n ti thiu vào ngày đn hn. ây là loi
th đc s dng ph bin nht, đc xem là mt công c tín dng trong lnh
vc cho vay tiêu dùng. Các ngân hàng hay t chc tài chính phát hành th tín
dng da trên uy tín và kh nng tr n ca khách hàng. Do đó mi đi
tng khách hàng có nhng hn mc tín dng khác nhau.
-7-
Th tín dng có ti Vit nam cách đây 10 nm nhng vn không phát trin mnh
vì các ngân hàng rt hn ch cp hn mc tín chp cho ch th, thông thng ch
th phi ký qu hoc th chp tài sn đ đm bo cho hn mc tín dng đc cp.
Th ghi n (Debit card): là loi th thanh toán liên kt trc tip đn tài
khon tin gi thanh toán giúp ch th đáp ng các nhu cu chi tiêu tin mt,
rút tin mt hoc thanh toán. Thng thì th ghi n không có hn mc tín
dng vì nó ph thuc vào s d hin hu trên tài khon ca ch th. Tuy
nhiên trong thc t th ghi n vn có th rút tin mc âm, hay rút thu chi,
hay mt dch v tín dng giá tr gia tng mà các ngân hàng trin khai cho các
ch tài khon da trên c s có tài sn th chp, có s tin cy nht đnh hoc
thc hin phng thc tr lng qua tài khon.
Th ATM là mt hình thc đu tiên ca th ghi n, cho phép ch th giao dch trc
tip qua tài khon t h thng máy rút tin t đng (ATM). Ngoài giao dch rút tin
mt, ch th còn có th thc hin nhiu giao dch ti các ATM nh: vn tin, chuyn
khon, in sao kê, thanh toán hóa đn…mà không cn phi đn ngân hàng.
Th tr trc (Prepaid card): th tr trc là loi cho phép ch s hu gi,
np, rút tin mt, thanh toán tin hàng hóa, dch v, s dng các dch v khác
trong phm vi giá tr tin đc np vào th. Ch th tr trc không nht
thit phi có mi quan h tài khon vi ngân hàng. Có loi th đòi hi xác
đnh danh tính ch th, cng có loi vô danh, cho phép dùng mt ln hoc tái
np (np thêm tin đ tng s d)
Trên th gii, th tr trc do ngân hàng phát hành khá ph bin, mà mt
dng ca nó là Cashcard-th tin mt. Khách hàng có th mua th vi mnh giá nht
đnh và dùng đ chi tiêu thay cho tin mt.
-8-
1.1.4.2 Phân loi theo công ngh sn xut
Th khc ch ni (Embossing Card): da trên công ngh khc ch ni,
tm th đu tiên đc sn xut theo công ngh này. Hin nay ngi ta không
còn s dng loi th này na vì k thut quá thô s d b gi mo.
Th bng t (Magnetic stripe): da trên k thut th tín vi hai bng t
cha thông tin c bn ca th và ch th đng sau mt th (ngoi tr nhng
thông tin bo mt). Th này đã đc s dng ph bin trong 20 nm qua, đã
bc l mt s nhc đim: thông tin ghi trên th không t mã hóa đc, th
ch mang thông tin c đnh, không gian cha d liu ít, không áp dng đc
k thut mã hóa, bo mt thông tin…Tuy nhiên cho đn nay vn là loi th
thông dng nht các nc có th trng th mi phát trin nh Vit nam vì
giá thành r.
Th thông minh (Smart card): đây là th h mi nht ca th thanh toán,
th có cu trúc hoàn toàn nh mt máy vi tính tht s, s dng công ngh th
chip. Do con chip gn trên th ngoài kh nng lu tr d liu còn có thêm
mt tính nng quan trng là x lý d liu, th ngân hàng s dng công ngh
chip có nhng tính nng vt tri so vi th t:
X Tng cng đ bo mt, chng gi mo th thông qua c ch xác nhn đng
và tnh.
X Có kh nng tng tác vi h thng qun lý th ca ngân hàng.
X Cho phép thc hin giao dch theo c ch phi trc tuyn.
X Kh nng ch
y các trình ng dng (application) trên con chip, ví d nh
chng trình t tính đim thng, chng trình gii hn mc chi tiêu, s ln
chi tiêu…
X S dng ti nhiu thit b đc th: đin thoi công cng, các trm thu phí
giao thông, bán vé…
Th chip còn có kh nng đóng vai trò mt tm th đa chc nng (multi-
purpose card) va đóng vai trò th thanh toán, va là th nhn dng, th
đin thoi,
th ra vào…
-9-
1.1.4.3 Phân loi theo phm vi lãnh th
Th ni đa: là th ch đc s dng trong phm vi mt quc gia, do đó
đng tin giao dch phi là đng bn t ca nc đó. Gii hn này dn đn đa
s khách hàng th ni đa là ngi dân trong nc và ch có nhng đn v
cung ng hàng hóa dch v trong nc mi chp nhn thanh toán th này.
Th này li có u đim thun tin cho ngi s dng trong nc và d dàng
nhn bit ti các đim thanh toán trong nc.
Th quc t: ây là th đc s dng trên phm vi toàn cu, đc phép giao
dch nhng ngoi t mnh. Mng li chp nhn thanh toán ca loi th này
đc ph khp nhiu quc gia trên th gii, rt thích hp vi các doanh nhân
và khách du lch. Th quc t có nhiu tính nng ca th ghi n, th tín dng,
th tin mt và đc s dng công ngh hin đi.
1.1.5 Hiu qu ca vic s dng th ngân hàng
Vic s dng th ngân hàng đã đem li li ích cho ch th, cho h thng
ngân hàng và cho c nn kinh t.
1.1.5.1 i v
i ngi s dng th
Th nht, là mt phng tin thanh toán không cn tin mt va tin li, an
toàn, tit kim, va vn minh, hin đi.
Th hai, s dng th mang li s an toàn cho khách hàng, tránh s phin hà
và nguy him khi dùng tin mt đi công tác hay mua bán. Trong trng hp b mt
th, ch th có th báo ngay cho ngân hàng phát hành đ kp thi phong ta tài
khon. Ngi nht hay ly cp th cng khó có th s dng đc. Vì khi th đã b
khóa, cho vào máy, máy s nut th ngay.
Th ba, khách hàng s dng th có th thanh toán các giao dch d dàng nh
vào mng li rng rãi các đi lý chp nhn th trong và ngoài nc nh khách sn,
nhà hàng, siêu th, ca hàng bán l, dch v taxi, công ty du lch.
-10-
Th t, khi cn thit ch th có th rút tin mt ti các t chc tài chính hay
các ngân hàng trên th gii hay ti các máy ATM vi loi tin phù hp vi nc s
ti, va an toàn, va đn gin, chi phí thp hn nhiu so vi vic phi mang tin
mt.
Th nm, s dng th tín dng, khách hàng có th chi tr tin mua sm trc
và thanh toán li sau cho ngân hàng. Khách hàng s dng th tín dng đc cp
trc mt hn mc chi tiêu mà không phi tr lãi vay khi khách hàng thanh toán
đúng hn theo yêu cu ca ngân hàng.
1.1.5.2 i vi ngân hàng
Là mt kênh huy đng vn tt cho ngân hàng
Li ích thit thc nht mà th mang li cho ngân hàng là vic tit gim chi
phí huy đng vn vì lãi sut tr cho s d tin gi ca tài khon th thng rt thp.
ây là mc tiêu hàng đu ca ngân hàng khi trin khai sn phm th, thm chí các
ngân hàng sn sàng min phí phát hành th đ tn dng ngun vn huy đng giá r
này. Các đn v chp nhn th ti ngân hàng cng m tài khon to cho ngun vn
ca ngân hàng tng thêm. Ngân hàng s dng ngun vn huy đng này đa vào các
hot đng kinh doanh có kh nng sinh li cao.
Góp phn tng thu nhp cho ngân hàng:
Ngun thu nhp t hot đng dch v phi tín dng là ngun thu chc chn vi
mc đ ri ro thp nht. Thu phí dch v liên quan đn hot đng th là ngun thu
chc chn vi mc đ ri ro thp nht. Thu phí dch v liên quan đn hot đng th
là ngun thu đang đc nhiu ngân hàng quan tâm. Có nhiu loi phí dch v liên
quan mà các thng hiu th có ting trên th gii đã áp dng nh: thu phí phát
hành th, phí thng niên khi s dng dch v th, phí cp li th…Trong nhng
nm gn đây, tt c các khon thu t nghip v kinh doanh th đem li t sut sinh
li lên đn 20%/nm cho ngân hàng; cho nên lnh vc kinh doanh th đang thu hút
s quan tâm đc bit ca các ngân hàng.
-11-
Nâng cao thng hiu, hình nh ngân hàng ti th trng trong nc và
quc t góp phn hin đi hóa ngân hàng
Ngoài nhng li ích c th, sn phm th còn đem li nhng li ích vô hình
cho ngân hàng: nâng cao v th ca ngân hàng, qung bá hình nh thng hiu và
kéo khách hàng đn vi ngân hàng.
Vic s hu nhng chic th ngân hàng nh gn trong ví luôn mang theo
ngi, hình nh ca ngân hàng gân gi hn vi sinh hot thng nht ca cuc sng
sôi đng trong nc và trên th gii. Cùng vi vic phát trin hot đng kinh doanh
th, nng lc công ngh ca ngân hàng ngày càng đc nâng cao là tin đ cho vic
m rng và nâng cao cht lng các nghip v, sn phm và dch ngân hàng khác.
1.1.5.3 i vi đn v chp nhn th
Vi t cách là mt ch th quan trng tham gia vào c ch phát hành và thanh toán
th, các đn v chp nhn th (VCNT) thu đc nhiu li ích t sn phm dch v
này:
Th nht: vic chp nhn th mang li li ích cho các VCNT nh mt bin
pháp đ m rng th trng và doanh s. Th tín dng là mt cách thc m
rng kh nng tài chính ca ch th, giúp ch th chi tiêu vt quá kh nng
tài chính ngn hn ca mình, làm tng sc mua, kích cu.
Th hai, VCNT đc hng li t chính sách khách hàng ca ngân hàng.
Th ba, khi thanh toán bng th, các VCNT có th tránh đc hin tng
khách hàng s dng tin gi; đng thi gim chi phí giao dch, và đy nhanh
vòng quay vn vì tin thu ca khách hàng s đc hch toán tc thi t tài
khon ca ch th sang tài kho
n ca VCNT.
-12-
1.1.5.4 i vi nn kinh t:
Trên ht, th ngân hàng đã đem li nhng li ích vô cùng to ln cho nn kinh t,
góp phn phát trin nn vn minh xã hi.
Góp phn tng trng kinh t
Khi đng ký s dng th, khách hàng s gi tin vào ngân hàng và cng
chính là mt đng lc cho tng trng kinh t vì ngân hàng s s dng khon tin
tin gi đó cho vay, góp phn đem li nhng khon đu t mi và to thêm vic làm
mi. Chic th vi nhng tin li trong chi tiêu đã đy mnh doanh s mua sm tiêu
dùng nhiu hn, góp phn kích cu cho nn kinh t.
Nâng cao tính minh bch ca nn kinh t, gim nn tham nhng
Vic thanh toán bng tin mt trao tay vi nhau to k h cho nhng hành vi
gian ln, trn thu, tham nhng. Thanh toán bng th qua ngân hàng đã góp phn
minh bch hóa mi giao dch, kim soát đc thu nhp ca cá nhân làm gim đng
c tham nhng, trn thu vì các giao dch hu nh đc theo dõi. Vi công ngh
hin đi, mi giao dch đu nm trong kh nng kim soát ca ngân hàng, to nn
tng cho công tác qun lý v mô ca Nhà nc, thc hin chính sách tin t quc
gia.
To ra mt môi trng thng mi vn minh, hin đi
Vic thanh toán th gn lin vi vic s dng các tin b khoa hc k thut và
công ngh hin đi, to điu kin thun li cho vic hi nhp kinh t quc t, trc
ht là thông qua các hip hi th trên th gii. T đó nhà nc có th d dàng kim
soát lng tin ngi dân chi tiêu nc ngoài, d qun lý hot đng ngoi hi,
tránh tình trng chuyn ngân không đc phép.
-13-
y mnh thanh toán không dùng tin mt
Là mt phng tin thanh toán không dùng tin mt, th ngân hàng làm gim
khi lng tin mt trong lu thông. các nc phát trin trên th gii, vic thanh
toán nhu cu mua sm tiêu dùng bng th chim t l rt cao, do đó khi lng
cng nh áp lc trong lu thông tin mt gim đáng k.
ây là gii pháp hu hiu đ gim chi phí lu thông toàn xã hi, gim chi
phí vn chuyn, kim đm, in n, bo qun tin mt.
y nhanh quá trình chu chuyn vn
Hu ht mi giao dch th trong phm vi quc gia hay toàn cu đu đc
thanh toán trc tuyn, mi thông tin v giao dch th đc x lý qua h thng máy
đin t thun tin, nhanh chóng, chính xác, tc đ thanh toán nhanh góp phn tng
tc đ chu chuyn vn.
1.2 Các yu t nh hng đn phát trin kinh doanh th ca ngân hàng thng
mi
1.2.1 Yu t t phía ngân hàng
Tin ích và công ngh ca th
Dch v th ca ngân hàng có tin ích càng nhiu càng d thu hút khách
hàng. Th ngân hàng ngoài nhng tin ích cao hn nh thanh toán hóa đn tin đin
tin nc, thanh toán mua sm hàng hóa dch v ti các đim chp nhn th, nhn
kiu hi…Ngoài ra chic th còn đc s dng nh th sinh viên, th VIP ti các
đim mua sm. Công ngh đóng vai trò ht sc quan trng đi vi cht lng dch
v th. Ngân hàng nào có đu t công ngh nhiu thì dch v th mi có th phát
trin. Có th thy liên quan đn chic th là h thng máy móc th, máy cà th, công
ngh kt ni. Nu mt trong nhng loi máy móc thit b này xy ra trc trc s
làm đình tr hot đng ca dch v th. Vic ng dng các công ngh mi vào hot
đng th trong nhng nm va qua thc s đem li nhng bc phát trin nhy vt
ca các sn phm th trên toàn th gii.
-14-
Chính sách sn phm th ca ngân hàng
Ngân hàng mun có mt ch đng nht đnh trên th trng th cn xây dng
chính sách sn phm dch v th mt cách hp lý và có đc thù riêng. ó là công
tác xây dng thng hiu th, phát trin mng li chp nhn th, chính sách
khuyn mãi, qung cáo chm sóc khách hàng… thc hin chính sách dch v th
ngân hàng cn hoch đnh ngun vn cn thit hiu qu và mang tính đt phá vì đây
là mt dch v có hàm lng công ngh cao. Trong quá trình thc hin chính sách
dch v th cn đánh giá kt qu đt đc, điu chnh, b sung đ chính sách thc
thi đc mc tiêu phát trin th phn th ngân hàng và thu đc ngun kinh phí
đáng k trong t trng th dch v ròng.
Ngân hàng cn áp dng chính sách dch v th cho tng đi tng khách
hàng khác nhau. Chng hn khách hàng là sinh viên cn có mc phí giao dch u
đãi, khách hàng là tng lp có thu nhp cao thì các tin ích phc v nh th nào.
Các chính sách ca Ngân hàng dành cho các c s chp nhn th, hoa hng dành
cho nhà môi gii phát hành th, cán b công nhân viên có đóng góp cho hot đng
kinh doanh th…cng có nh hng quan trng đn s phát trin ca dch v th.
Mô hình qun lý và trình đ ngun nhân lc
Xây dng mt mô hình qun lý phù hp có tác đng tích cc đn s phát
trin dch v th. Mô hình qun lý có th thay đi theo tng giai đon phát trin th
ngân hàng. Có th k đn nhng mô hình qun lý hin nay nh Phòng, Trung Tâm
Th, Công ty…ti Hi s chính phi hp vi tng t hoc phòng th ti các Chi
nhánh. Hu ht các ngân hàng ln trên th gii vi nng lc tài chính mnh có xu
hng thành lp hn mt công ty con qun lý hoàn toàn hot đng kinh doanh th.
Ti Vit Nam, dch v th cng mi phát trin trong vòng 10 nm qua nên các ngân
hàng t chc mô hình qun lý theo hình thc t hay phòng hoc Trung tâm th trc
thuc Hi s chính.