TRNG I HC M THÀNH PH H CHÍ MINH
KHOA QUN TR KINH DOANH
−−−−−(−−−−−
LÊ THY AN KHÁNH
MSSV : 40581228
BIN PHÁP NÂNG CAO
HOT NG TUYN DNG, ÀO TO
VÀ PHÁT TRIN NHÂN S TI
CÔNG TY IN THOI ÔNG TP.HCM
KHÓA LUN TT NGHIP
NGÀNH QUN TR KINH DOANH
Chuyên ngành Qun Tr Kinh Doanh
Lp : QN52A1
NGI HNG DN KHÓA LUN
TS. NGUYN HU THÂN
Thành ph H Chí Minh - Nm 2008
i
LI TRI ÂN
u tiên tôi xin t lòng bit n đn Quý Thy Cô Trng i Hc M
TP.HCM và đc bit là Quý Thy Cô Khoa Qun Tr Kinh Doanh đã
tn tình truyn đt cho tôi nhng kin thc và nhng kinh nghim quý
báu trong sut quá trình hc tp.
Tôi xin chân thành t lòng kính trng và bit n vô hn đn Thy
Nguyn Hu Thân, dù rt bn rn nhng Thy đã dành thi gian và tâm
sc hng dn, ch bo tôi tn tình đ tôi hoàn thành khóa lun tt
nghip này.
Trân trng cm n ban lãnh đo Công ty in Thoi ông Thành Ph
và các anh ch Phòng Nhân S, Phòng T Chc Cán B Lao ng đã
nhit tình h tr tôi trong vic cung cp tài liu và góp ý chân thành đ
giúp tôi hoàn tt khóa lun ca mình.
Xin gi li cm n chân thành đn gia đình, bn bè – nhng ngi đã
ng h và giúp đ tôi rt nhiu trong sut quá trình hc tp cng nh
trong thi gian thc hin khóa lun tt nghip ca mình.
Cui cùng tôi xin kính chúc toàn th Quý Thy Cô, CB-CNV Công ty
in Thoi ông Thành Ph di dào sc khe, công tác tt. Kính chúc
Tin s Nguyn Hu Thân luôn khe mnh đ ging dy và cng hin
sc mình vì s nghip giáo dc ca nc nhà.
Trân trng.
Sinh viên
LÊ THY AN KHÁNH
vi
MC LC
∗ Li tri ân i
∗ Nhn xét ca Ging viên hng dn ii
∗ Nhn xét ca Ging viên phn bin iv
∗ Giy chng nhn ca Công ty in Thoi ông Thành Ph v
∗ Mc lc chi tit vi
∗ Mc lc các bng biu, s đ, hình nh. x
CHNG DN NHP
1. LÝ DO CHN TÀI 1
2. PHM VI TÀI 2
3. PHNG PHÁP NGHIÊN CU 3
4. B CC TÀI 3
CHNG 1: C S LÝ LUN V TUYN DNG, ÀO TO VÀ
PHÁT TRIN NHÂN S
I. TNG QUÁT V QUN TR NHÂN S 4
A. nh ngha Qun tr nhân s 4
B. Mc tiêu và tm quan trng ca Qun tr nhân s 5
1. Mc tiêu ca Qun tr nhân s 5
2. Tm quan trng ca Qun tr nhân s 6
C. Chc nng ca b phn Qun tr nhân s 7
II. TUYN DNG, ÀO TO VÀ PHÁT TRIN NHÂN S 8
A. Tuyn dng 8
1. Khái nim 8
2. Quy trình tuyn dng 8
3. Ngun ng viên đ doanh nghip tuyn dng 10
a. Ngun ni b 10
b. Ngun bên ngoài 10
4. Tiêu chun tuyn dng. 11
vii
B. ào to và Phát trin 11
1. Quan nim v đào to và phát trin nhân s 11
1.1. Khái nim đào to và phát trin 11
1.2. Mc đích ca vic đào to và phát trin 12
1.3. Vai trò ca đào to và phát trin 12
2. Nhu cu đào to và phát trin. 13
2.1. i vi Công ty mi thành lp 13
2.2. i vi Công ty lâu đi. 14
3. Các phng pháp đào to và phát trin 14
3.1. Phng pháp phát trin cp qun tr 16
3.2. Phng pháp đào to công nhân 17
4. Tin trình đào to và phát trin 18
CHNG 2: GII THIU KHÁI QUÁT V CÔNG TY IN
THOI ÔNG THÀNH PH
I. TNG QUAN V CÔNG TY 20
A. Gii thiu khái quát Công ty 20
1. Vài nét gii thiu v Công ty in Thoi ông Thành Ph 20
2. Lnh vc kinh doanh 21
3. Phm vi hot đng 21
B. c đim ca sn phm Bu in 22
II. CHC NNG, NHIM V, QUYN HN VÀ MI QUAN H CA
CÔNG TY IN THOI ÔNG THÀNH PH 23
A. Chc nng và nhim v 23
B. Quyn hn 23
C. Mi quan h
24
III. B MÁY QUN LÝ VÀ NHÂN S 25
A. C cu t chc Công ty in thoi ông Thành ph 25
B. Chc nng, nhim v ca các đn v trc thuc Công ty 26
viii
1. Giám đc 26
2. Các Phó Giám đc 26
3. Phòng t chc cán b lao đng 26
4. Phòng hành chánh qun tr 26
5. Phòng tài chính k toán 26
6. Phòng kinh doanh 26
7. Phòng vt t 27
8. Phòng k thut nghip v 27
9. Phòng tin hc 27
10. Trung tâm dch v khách hàng 27
11. Trung tâm chuyn mch truyn dn và ng cu thông tin 27
12. Xng lp đt và sa cha thit b vin thông 27
12. Các chi nhánh đin thoi trc thuc Công ty 27
IV. K HOCH SN XUT KINH DOANH NM 2008 27
A. Phng hng nhim v sn xut kinh doanh 2007-2008 27
1. Ch tiêu sn lng sn phm ch yu 28
2. Ch tiêu sn xut kinh doanh 29
3. Mc tiêu cht lng 30
4. Lao đng tin lng 31
5. Qun lý tài chính, hch toán kinh t 31
B. Thun li và khó khn 31
1. Thun li 31
2. Khó khn 32
CHNG 3: THC TRNG HOT NG TUYN DNG, ÀO
TO VÀ PHÁT TRIN TI CÔNG TY
I. TÌNH HÌNH LAO NG TRONG CÔNG TY 33
A. Trình đ hc vn 33
B. C cu gii tính 34
C. C cu đ tui 34
ix
D. Thi gi làm vic, ch đ lng, thng và đãi ng nhân viên 35
1. Thi gi làm vic 35
2. Ch đ lng thng và ch đ đãi ng 35
II. HOT NG TUYN DNG (TUYN M & TUYN CHN)
NHÂN S 37
A. c tính chung 37
B. Tin trình tuyn m và tuyn chn nhân viên 39
C. Nhn xét 40
III. HOT NG ÀO TO VÀ PHÁT TRIN NHÂN S 40
A. c đim, tình hình 40
B. Yêu cu trong vic c ngi đi đào to 42
C. Các hình thc đào to 42
D. i tng, tiêu chun và ngun kinh phí. 42
E. Quy trình qun lý đào to ngun nhân s 46
F. K hoch đào to, bi dng 51
G. Nhn xét 53
CHNG 4: NHNG BIN PHÁP NÂNG CAO HOT NG
TUYN DNG, ÀO TO, PHÁT TRIN TI
CÔNG TY
I. BIN PHÁP NÂNG CAO HOT NG TUYN DNG NHÂN S55
II. BIN PHÁP NÂNG CAO HOT NG ÀO TO VÀ PHÁT TRIN
NHÂN S 58
III. NHNG XUT KHÁC
60
KT LUN 62
PH LC
TÀI LIU THAM KHO
x
MC LC
BNG BIU – S - HÌNH NH
STT Tên gi Trang
Hình 1.1 Qun tr nhân s qua cách nhìn tng th ca 5
nhân viên, khách hàng, c đông và môi trng
(t nhiên và xã hi)
Hình 1.2 Chc nng ca phòng nhân s 7
Hình 1.3 S đ qun tr b phn nhân s 8
Hình 1.4 Tin trình tuyn chn nhân viên 9
Hình 1.5 Các phng pháp đào to và phát trin 15
Hình 1.6 Tin trình đào to và phát trin 18
S đ 2.1 C cu t chc Công ty in thoi ông Thành Ph 25
Bng 2.1 Ch tiêu sn lng sn phm ch yu 28
Bng 2.2 Ch tiêu sn xut kinh doanh 29
Bng 3.1 Trình đ hc vn 33
Biu đ 3.1 C cu gii tính 34
Bng 3.2 C cu đ tui 34
Hình 3.1 Tin trình tuyn m và tuyn chn nhân viên 39
Hình 3.2 Quy trình qun lý đào to ngun nhân lc 46
Bng 3.3 Bng biu lu h s 50
Bng 3.4 K hoch đào to ngn hn 06 tháng cui nm 2007 51
Bng 3.5 K hoch đào to (sau đi hc, trung hoc chuyên
nghip) nm 2008 52
Bng 3.6 K hoch bi dng ngn hn nm 2008 53
CHNG DN NHP
NI DUNG
1. LÝ DO CHN TÀI
2. PHM VI TÀI
3. PHNG PHÁP NGHIÊN CU
4. B CC TÀI
Chng dn nhp
- 1 -
1. LÝ DO CHN TÀI
Cùng vi xu hng phát trin kinh t ca khu vc cng nh toàn th gii trong
giai đon hin nay, nn kinh t Vit Nam đã phát trin không ngng trên mi
lnh vc, trong đó có lnh vc Bu Chính Vin Thông. Ngành Bu Chính Vin
Thông đã đc Nhà nc xác đnh là ngành kinh t, k thut và dch v quan
trng. Phát trin Bu Chính Vin Thông nhm đáp ng nhu cu phát trin kinh
t xã hi, góp phn nâng cao cht lng cuc sng ca nhân dân, đng thi góp
phn đm bo anh ninh quc phòng quc gia. Ngành Bu Chính Vin Thông
phát trin s làm tng v th ca Vit Nam trên trng quc t, tng cng các
mi quan h kinh t, chính tr, vn hóa quc t. Trong xu th hi nhp và toàn
cu hóa, vai trò ca ngành Bu Chính Vin Thông càng tr nên quan trng.
Ngay t nm 2000, Bu Chính Vin Thông Vit Nam đã bc vào chin lc
phát trin và hoàn thin. Ni dung ca chin lc này đc nêu rõ trong
“Chin lc phát trin Bu Chính - Vin Thông đn nm 2010 và đnh hng
đn nm 2020” và đc Chính ph phê duyt theo Quyt đnh s
158/2001/Q-TTg ngày 18/10/2001.
V quan đim hi nhp quc t, Chin lc đã khng đnh: “Phát huy
mi ngun ni lc ca đt nc kt hp vi hp tác quc t hiu qu đ
m rng, phát trin th trng. Tip tc xóa b nhng lnh vc đc
quyn doanh nghip, chuyn mnh sang th trng cnh tranh, to điu
kin cho mi thành phn kinh t tham gia các hot đng dch c Bu
Chính, Vin Thông, Internet trong mi quan h gi vng vai trò ch đo
ca nn kinh t nhà nc. Tích cc khai thác th trng trong nc,
đng thi vn ra hot đng trên th trng quc t. Ch đng hi nhp
kinh t theo l trình đã đc cam kt đa phng và song phng”
(1)
Và ngày 29/4/2003 là mt mc quan trng đáng nh đi vi th trng vin
thông Vit Nam, là ngày mà th trng vin thông Vit Nam xóa b c ch đc
(1)
TS. Hà Vn Hi, Hi nhp WTO – nhng tác đng đn Bu Chính Vin Thông và Công Ngh Thông
Tin Vit Nam (Hà Ni: Bu in, 2006), tr. 226
Chng dn nhp
- 2 -
quyn doanh nghip, chuyn sang cnh tranh trên tt c các loi hình dch v,
to lp mt th trng vin thông sôi đng, tng trng vt bc.
ó là nhng chính sách đi mi, nhng chin lc phát trin đc thc hin
nhm ch trng m ca đ hi nhp cùng s phát trin ca th gii. Do đó, đ
tìm đc mt ch đng trên th trng trong nc cng nh tng bc m
rng th trng th gii, ngoài vic đi mi công ngh, tng cng qun lý,
nâng cao cht lng sn phm, sc cnh tranh cng nh uy tín ca doanh
nghip thì các doanh nghip cn phi quan tâm đn Tài Nguyên Nhân S ca
mình, bi đây là tài nguyên quý giá góp phn vào thành công ca doanh
nghip. Qun Tr Tài Nguyên Nhân S là mt công vic vô cùng phc tp, cht
lng ngun Tài Nguyên Nhân S là mt trong nhng yu t ngày càng có ý
ngha quyt đnh s tn ti và phát trin ca t chc. Tuy nhiên, làm th nào đ
Qun Tr Ngun Nhân Lc có hiu qu, cng nh vic xây dng chính sách
chính sách nhân s tt, đáp ng và tha mãn nhu cu ca nhân viên là nhng
vn đ khó khn và th thách ca doanh nghip.
Xut phát t thc t trên đã thúc đy tác gi quyt đnh chn đ tài “BIN
PHÁP NÂNG CAO HOT NG TUYN DNG, ÀO TO VÀ PHÁT
TRIN NHÂN S TI CÔNG TY IN THOI ÔNG TP.HCM” làm
đ tài cho khóa lun tt nghip. Và xem đây là c hi mt c hi tt đ tip
xúc vi tình hình thc t nhm s dng nhng lý thuyt đã hc và tham kho.
Qua đó, ít nhiu tác gi s đc bit thêm nhng điu cha hc, cha đc tri
qua nhm rút ra nhng kinh nghim, bài hc đ trang b thêm kin thc cho
hành trang ngh nghip và cuc sng.
2. PHM VI TÀI
Qun tr nhân s là mt vn đ rt rng và phong phú, không ch đn thun là
hot đng tuyn dng, đào to, phát trin, h thng tin lng, thng…Nhng
vì kh nng và thi gian có hn cùng vi mt s hn ch khách quan khác nên
đ tài không nghiên cu toàn b v Qun tr nhân s mà ch tp trung nghiên
cu và phân tích nhng đim chính trong công tác Tuyn dng, ào to, Phát
trin Nhân s ti Công ty in Thoi ông Thành Ph. Qua đó, rút ra mt s
Chng dn nhp
- 3 -
nhn xét và đ xut cho chin lc Tuyn dng, ào to, Phát trin Nhân s ti
Công ty.
Vì kh nng và kin thc còn hn ch nên tác gi khó tránh đc nhng sai sót
trong khóa lun này. Rt mong nhn đc ý kin nhn xét và đóng góp t Thy
Cô, bn bè, gia đình đ tác gi có đc nhng kin thc thc t hn, giúp cho
khóa lun đc hoàn thin hn.
3. PHNG PHÁP NGHIÊN CU
nghiên cu đ tài khóa lun này, tác gi đã thc hin mt s bin pháp
nghiên cu sau:
a. Phng pháp bàn giy: Tham kho sách, t liu, vn bn, website…nói
v Qun tr nhân s, Bu Chính Vin Thông và các vn đ liên quan đn đ
tài.
b. Phng pháp thc đa: Quan sát, phng vn, trò chuyn vi mt s nhân
viên và cán b ca Công ty; thu thp tài liu và s liu có sn.
4. B CC TÀI
tài đc chia làm 4 chng:
Chng 1: Gii thiu c s lý lun v Tuyn dng, ào to, Phát trin
Nhân s, đ t đó, làm c s cho vic phân tích sâu vào thc t
cho các chng sau.
Chng 2: Gii thiu khái quát v Công ty in Thoi ông Thành Ph,
chc nng, nhim v, c cu ca Công ty; nhng thun li và
khó khn mà Công ty đang đi mt.
Chng 3
: Gii thiu c th thc trng, nhu cu v Tuyn dng, ào to và
Phát trin Nhân s ti Công ty. T đó, có nhn xét v u khuyt
đim t thc trng hin nay ca Công ty
Chng 4: chng này, tác gi trình bày mt s bin pháp nâng cao hot
đng Tuyn dng, ào to và Phát trin Nhân s ti Công ty.
CHNG 1
C S LÝ LUN V TUYN DNG, ÀO TO
VÀ PHÁT TRIN NHÂN S
NI DUNG
I. TNG QUÁT V QUN TR NHÂN S
II. TUYN DNG, ÀO TO VÀ PHÁT TRIN NHÂN S
Chng 1: C s lý lun v Tuyn dng, ào to và Phát trin Nhân s
- 4 -
T khi con ngi bit hp thành t chc thì vn đ qun tr bt đu hình thành.
Xã hi loài ngi ngày càng phc tp, đa dng bao nhiêu thì vai trò ca các nhà
qun tr quan trng by nhiêu.
Trong nn kinh t th trng, trc tình hình cnh tranh gay gt nh hin nay,
mt trong nhng câu hi mà các nhà qun tr luôn đt ra là “làm th nào đ
nhân viên ca tôi làm vic tích cc, tp trung và tham gia vào các hot đng
nhm đt đc mc tiêu doanh nghip?”. Trong thc t không th có đáp án
cho câu hi trên. Các nhà qun tr mun qun tr tt nhân viên ca mình trc
ht cn phi nm vng mt s lý thuyt v đng lc thúc đy và mt s c s
lý lun v qun tr nhân s
.
I. TNG QUÁT V QUN TR NHÂN S
A. nh ngha Qun tr nhân s
Ngày nay, ngi ta bt đu nói nhiu v Qun tr nhân s. Khi nói đn nhng
yu kém trong công vic kinh doanh ca mt t chc, yu t hn ch trong hu
ht mi trng hp chính là s thiu kh nng điu hành công vic, thiu đc
trang b kin thc v Qun tr nhân s hay thiu kinh nghim trong chin lc
con ngi…
Nhng Qun tr nhân s là gì? Ta hiu nh th nào v Qun tr nhân s?
Qun tr nhân s là s phi hp mt cách tng th các hot đng hoch
đnh, tuyn m, tuyn chn, duy trì, phát trin, đng viên và to mi điu
kin thun li cho Tài Nguyên Nhân S thông qua t chc, nhm đt
đc mc tiêu chin lc và đnh hng vin cnh ca t chc
(1)
Vì th, có th nói Qun tr nhân s là mt công vic ht sc khó khn và phc
tp, bi vì nó đng chm đn nhng con ngi c th vi nhng hoàn cnh,
nguyn vng, s thích, vn hóa riêng bit. Chính công tác Qun tr nhân s
giúp tìm kim, phát trin và duy trì đi ng nhân viên và qun lý có cht lng-
đây chính là nhng ngi tham gia tích cc vào s thành công ca t chc.
(1)
Nguyn Hu Thân, Qun tr nhân s (TP.HCM: Lao ng – Xã Hi, 2007) tr. 17
Chng 1: C s lý lun v Tuyn dng, ào to và Phát trin Nhân s
- 5 -
Yêu cu chính ca Qun tr nhân s là tìm ra đúng ngi, đúng s lng và
đúng thi gian trong các điu kin tha mãn c doanh nghip và nhân viên.
B. Mc tiêu và tm quan trng ca Qun tr nhân s
1. Mc tiêu ca Qun tr nhân s
Mc tiêu c bn ca b phn Qun tr nhân s là đm bo cho ngun nhân s
ca t chc đc qun lý và s dng có hiu qu, làm hài hòa và ti u v s
quân bình gia các đi lng thuc các nhóm đc hng li ích sau đây:
̇ Khách hàng
̇ Nhân viên
̇ C đông
̇ Môi trng (xã hi và sinh thái)
Mô hình Kim T Tháp cho bit Qun tr ngun nhân lc hng đn mc tiêu
phc v nhân viên, nhà qun tr phi giúp nhân viên mình đt đc các mc
tiêu cá nhân ca h, to điu kin cho nhân viên phát huy ti đa nng lc cá
nhân, đc kích thích đng viên nhiu nht ti ni làm vic và trung thành tn
ty vi công ty.
Hình 1.1: Qun tr nhân s qua cách nhìn tng th ca nhân viên, khách
hàng, c đông và môi trng (t nhiên và xã hi)
Ngun: c phép ca tác gi Martin Hilb
(2)
(2)
Nguyn Hu Thân, Sách đã dn, tr. 20
Chng 1: C s lý lun v Tuyn dng, ào to và Phát trin Nhân s
- 6 -
Nh vy, Qun tr ngun nhân lc đc phát trin trên c s các nguyên tc
ch yu sau:
̇ Nhân viên đc đu t tha đáng đ phát trin các nng lc riêng
nhm tho mãn các nhu cu cá nhân, đng thi to ra nng sut lao
đng, hiu qu làm vic cao và đóng góp tt nht cho t chc.
̇ Các chính sách, chng trình và thc tin qun tr cn đc thit lp
và thc hin sao cho có th tha mãn c nhu cu vt cht ln tinh thn
ca nhân viên.
̇ Môi trng làm vic cn đc thit lp sao cho có th kích thích nhân
viên phát trin và s dng ti đa các k nng ca mình.
̇ Các chc nng nhân s cn đc thc hin phi hp và là mt b phn
quan trng trong chin lc kinh doanh ca doanh nghip.
Tóm li, Qun tr ngun nhân lc là h thng các trit lý, chính sách và hot
đng chc nng v thu hút, đào to phát trin và duy trì con ngi ca mt t
chc nhm đt đc kt qu ti u cho c t chc ln nhân viên.
2. Tm quan trng ca Qun tr nhân s
2.1 V mt c cu cu doanh nghip
Qun tr nhân s thit lp hoc tham gia thit lp chính sách ngun nhân lc.
Thc hin hoc phi hp cùng các lãnh đo trc tuyn hoc các phòng ban
khác thc hin các chc nng, hot đng qun tr ngun nhân lc ca doanh
nghip.
C vn cho các lãnh đo trc tuyn v các k nng qun tr ngun nhân lc.
Kim tra, đôn đc vic thc hin các chính sách và th tc v ngun nhân lc.
2.2 V mt kinh t
Qun tr nhân s giúp cho doanh nghip khai thác các kh nng tim tàng nâng
cao nng sut lao đng và li th cnh tranh ca doanh nghip v ngun nhân
lc.
Chng 1: C s lý lun v Tuyn dng, ào to và Phát trin Nhân s
- 7 -
2.3 V mt xã hi.
Qun tr nhân s th hin quan đim rt nhân bn v quyn li ca ngi lao
đng, đ cao v th và giá tr ca ngi lao đng, chú trng gii quyt hài hoà
mi quan h li ích gia t chc, doanh nghip và ngi lao đng, góp phn
làm gim bt mâu thun t bn và lao đng các doanh nghip.
C. Chc nng ca b phn Qun tr nhân s
Tùy thuc vào mi công ty mà chc nng ca phòng nhân s khác nhau. Di
đây là các chc nng ch yu ca b phn / phòng nhân s ph bin trên th
gii, bao gm: nghiên cu tài nguyên nhân s, hoch đnh tài nguyên nhân s,
tuyn dng, đào to và phát trin, qun tr tin lng, quan h lao đng, dch v
và phúc li, y t và an toàn. ây là tám chc nng ch yu, có tính bao quát
trong toàn công ty.
Hình 1.2: Chc nng ca phòng nhân s
Ngun: School of Business Studies, Introduction to Business (Australia: Darling
Downs Institude of Advanced Education, 1987), p.51. (có b sung)
(3)
Giám c tài nguyên nhân s hay trng b phn tài nguyên nhân s cng có
chc nng nhiêm v hoch đnh – t chc – lãnh đo – kim tra nh Giám c
hay các trng b phn khác trong phm vi tuyn quyn hn ca mình. Ngoài
ra, còn phi làm tròn nhim v chc nng chuyên môn ca mình là phc v các
b phn khác mt cách hiu qu liên quan đn tám lnh vc nêu trên. Mi liên
h vi các b phn khác ch mang tính tham mu
(3)
Nguyn Hu Thân, Sách đã dn, tr. 23
Chng 1: C s lý lun v Tuyn dng, ào to và Phát trin Nhân s
- 8 -
Hình 1.3: S đ qun tr b phn nhân s
(4)
II. TUYN DNG, ÀO TO VÀ PHÁT TRIN NHÂN S
A. Tuyn dng
1. Khái nim
Mt công ty thành công hay không cng do chính sách dùng ngi, trong đó
giai đon tuyn chn ngi dùng kh nng vào làm vic là giai đon khi đu
ht sc quan trng. Tuyn dng nhân viên là mt hot đng quan trng trong
công tác qun tr. ây là mt quá trình không đn gin nh chún ta thng
ngh, không nhng nhim v này đòi hi phi có nghip v chuyên môn mt
cách khoa hc mà còn tùy thuc vào chính sách tuyn dng nhân viên. Tuyn
dng nhân viên gm có hai giai đon chính: tuyn m và tuyn chn.
Tuyn dng nhân viên là mt tin trình thu hút nhng ngi có kh nng
t nhiu ngun khác đn đng ký, np đn tìm vic làm. T đó, quyt đnh
xem trong s các ng viên y ai là ngi hi đ các tiêu chun đ làm
vic cho công ty
(5)
2. Quy trình tuyn dng
Quá trình tuyn chn nhân lc là quá trình đánh giá các ng viên theo
nhiu khía cnh khác nhau da vào các yêu cu ca công vic, đ tìm
(4)
Nguyn Hu Thân, Sách đã dn, tr. 24
(5)
Nguyn Hu Thân, Sách đã dn, tr. 153 và tr. 181
B
PH
N NHÂN S
Giám c Nhân S
Ho
ch đ
nh T chc Lãnh đ
o Kim tra
B phn ca mình
Phc v các b phn khác có hiu
Chng 1: C s lý lun v Tuyn dng, ào to và Phát trin Nhân s
- 9 -
đc nhng ngi phù hp vi các yêu cu đt ra trong s nhng ngi
đã thu hút đc trong quá trình tuyn m. C s ca tuyn chn là các
yêu cu ca công vic đã đc đ ra theo bng mô t công vic và bng
yêu cu đi vi ngi thc hin công vic.
(6)
Hình 1.4: Tin trình tuyn chn nhân viên
(7)
Hình 1.4 phác ha tin trình tuyn chn tám bc. ó là quá trình tuyn chn
nhân viên mt cách chính thc. Tuy nhiên, trc khi bc vào giai đon này,
các công ty chun b rt chu đáo. Do đó, chúng ta có th chia ra làm hai giai
đon trong vic tuyn chn nhân viên
(6)
Nguyn Vân im và Nguyn Ngc Quân, Qun tr nhân lc (TP.HCM: Lao ng - Xã Hi, 2006)
tr.108
(7)
nguyn Hu Thân, Sách đã dn, tr.186
M
Ô
I TR
N
G
BÊN N
GO
ÀI
MÔI TR
NG BÊN TRONG
Xét h s xin vic
Trc nghim
Phng vn s b
Phng vn k (sâu)
Tham kho và tra cu lý lch
Quyt đnh tuyn chn
Khám sc khe
Tuyn dng b nhim
NG
VIÊN
B
BÁC
(LOI
B)
Chng 1: C s lý lun v Tuyn dng, ào to và Phát trin Nhân s
- 10 -
̇ Giai đon chun b
̇ Giai đon chính thc
3. Ngun ng viên đ doanh nghip tuyn dng
3.1. Ngun ni b
Khác vi đ bt, b nhim ni b, hình thc tuyn dng ni b đc thc hin
công khai, vi các tiêu chun rõ ràng đi vi tt c các ng viên t bên trong
doanh nghip.
ây là mt ngun tuyn dng nhanh chóng, tit kim vì khi yu t thi gian là
vn đ cp thit đ tìm ra mt ngi thích hp cho v trí mà công ty đang cn,
và đây cng là mt vn đ thuc v chính sách, mt c hi cho tt c công nhân
viên trong công ty có c hi thng tin.
Tuyn t ngun ni b có li đim là nhân viên thy công ty luôn to c hi đ
h đc thng tin và do đó h gn bó vi công ty hn và làm vic tích chc
hn. Công ty đánh giá kh nng ca h qua quá trình làm vic, do đó kt qu
khá chính xác, vì là ngi đã quen vi chính sách và c cu ca công ty nên h
s nhanh chóng hi nhp vào môi trng làm vic mi. ngoài ra, đây là ngun
tuyn dng ít tn kém.
3.2. Ngun bên ngoài
tuyn đc mt nhân viên gii, đúng vi nng lc và v trí ca h thì ngoài
ngun tuyn ni b ít tn kém còn có nhiu ngun tuyn dng t bên ngoài
nh:
̇ Bn bè ca nhân viên
̇ Nhân viên c ca công ty
̇ ng viên t np đn xin vic
̇ Các trng i Hc và Cao ng
̇ Các trung tâm môi gii và gii thiu vic làm
̇ Ngi tht nghip
̇ Ngi làm ngh t do
̇ Các hi ch vic làm.
Chng 1: C s lý lun v Tuyn dng, ào to và Phát trin Nhân s
- 11 -
4. Tiêu chun tuyn dng
Các tiêu chun tuyn chn nhân viên cn phi da trên chin lc s dng
nhân s, đnh hng vin cnh ca công ty, và bu không khí vn hóa ca công
ty. Vic tuyn chn nhân viên cn phi da trên các iêu chun sau:
̇ Kh nng nhân cách
̇ Kh nng giao t
̇ Kh nng chuyên môn
̇ Kh nng lãnh đo (nu tuyn chn cp qun tr)
ng viên ng c chc v càng hp càng đòi hi nhiu k nng k thut, nghip
v chuyên môn (technical skill). K nng qun tr (managerial skills) gm k
nng nhn thc (conceptual skills) và k nng giao t (interpersonal skills)
(8)
Ngi lãnh đo b phn đi ngoi phi là con ngi có phm cht ca nhà
doanh nghip và có tính nhân bn (“có đu óc sáng sut, trái tim nhit huyt và
đôi bàn tay nng đng”)
̇ Kh nng cá nhân
̇ Kh nng chuyên môn
̇ Kh nng giao t
̇ Kh nng lãnh đo
Nhng hng này phù hp vi vin cnh và đc tip tc sp xp theo tng v
trí, chúng đc coi nh nhng mc tiêu đã đc n đnh trc đi vi mi cuc
nói chuyn vi nhng ngi xin vic.
(9)
B. ào to và Phát trin
1. Quan nim v đào to và phát trin nhân s
1.1. Khái nim
ào to và phát trin là các hot đng đ duy trì và nâng cao cht lng
ngun nhân lc ca t chc, là điu kin quyt đnh đ các t chc có th
đng vng và thng li trong mi môi trng cnh tranh. Do đó, trong
(8)
Nguyn Hu Thân, Sách đã dn, tr. 182 và tr. 183
(9)
Nguyn Hu Thân, Sách đã dn, tr. 184 và tr. 185
Chng 1: C s lý lun v Tuyn dng, ào to và Phát trin Nhân s
- 12 -
các t chc, công tác đào to và phát trin cn phi đc thc hin mt
cách có t chc và có k hoch.
(10)
ào to là các hot đng nhm mc đích nâng cao tay ngh hay k nng ca
nhân viên đi vi công vic hin hành hay trc mt. Phát trin bao gm các
hot đng nhm chun b cho nhân viên theo kp vi c cu t chc khi nó thay
đi và phát trin trong tng lai.
1.2. Mc đích ca vic đào to và phát trin
ào to và phát trin nhân s có nh hng rt nhiu đn s phát trin kinh t
xã hi ca mt quc gia, cng nh kh nng cnh tranh ca doanh nghip. Mc
đích chung ca đào to và phát trin là s dng ti đa ngun nhân lc hin có,
nâng cao hiu qu ca t chc thông qua vic giúp cho đi ng nhân s ca
doanh nghip hiu rõ hn v công vic, nm vng hn v ngh nghip; thc
hin chc nng nghip v ca mình mc cách t giác hn vi thái đ tích cc
hn, cng nh nâng cao kh nng thích ng ca h vi công vic hin ti.
1.3. Vai trò ca đào to và phát trin
Có nhiu lý do đ nói rng công tác đào to và phát trin là quan trng và cn
đc quan tâm trong các t chc. Tuy nhiên, có ba lý do đc cho là ch yu
là:
̇ áp ng nhu cu công vic, đm bo nh cu tn ti và phát trin ca
t chc.
̇ áp ng nhu cu hc tp và phát trin ca ngi lao đng.
̇ To ra li th cnh tranh cho doanh nghip.
Trong thc t cho thy, đào to và phát trin là điu kin quyt đnh đ mt
doanh nghip có th đi lên trong cnh tranh. Nu công tác đào to và phát trin
đc thc hin tt s đem li nhiu tác dng cho t chc:
̇ Nâng cao nng sut lao đng, hiu qu thc hin công vic
̇ Gim tai nn lao đng do ngi lao đng nm ngh nghip tt hn và
có thái đ tt hn.
(10)
Nguyn Vân im và Nguyn Ngc Quân, Sách đã dn, tr. 161
Chng 1: C s lý lun v Tuyn dng, ào to và Phát trin Nhân s
- 13 -
̇ Gim bt s giám sát vì ngi lao đng đc đào to là ngi có kh
nng t giám sát công vic nhiu hn do hiu rõ qui trình, hiu rõ công
vic.
̇ Nâng cao tính n đnh và nng đng ca t chc
̇ Duy trì và nâng cao cht lng ca ngun nhân lc
̇ To điu kin cho áp dng tin b k thut và qun lý vào t chc
̇ To th cnh tranh cho doanh nghip.
i vi ngi lao đng, vai trò ca đào to và phát trin đc th hin ch:
̇ To s gn bó gia ngi lao đng và doanh nghip.
̇ To ra tính chuyên nghip cho ngi lao đng
̇ To ra s thích ng gia ngi lao đng và công vic hin ti cng
nh cho tng lai.
̇ áp ng nhu cu và nguyn vng phát trin ca ngi lao đng.
̇ To cho ngi lao đng có cách nhìn, cách t duy mi torng công
vic, đây là c s đ phát huy tính sáng to ca ngi lao đng trong
công vic.
2. Nhu cu đào to và phát trin.
Mi công ty xí nghip hot đng trong lnh vc khác nhau và trong tng đn v
li có nhng b phn, phòng ban đm trách nhng công vic khác nhau…đòi
hi phi có đi ng nhân viên, lc lng lao đng khác nhau v trình đ, kin
thc…sao cho phù hp vi tng công vic mà h đm trách. Chính vì vy, mi
công ty xí nghip s có nhu cu đào to và hun luyn khác nhau. Vic đào to
hun luyn không ch đc thc hin đi vi mi cp lãnh đo mà còn cho
nhng công nhân có tay ngh chuyên môn thp.
2.1. i vi Công ty mi thành lp
Trng hp công ty mi ra đi thì nhu cu đào to – hun luyn nhân viên là
nhim v cp bách và quan trng nht. Bi l cho dù công ty đó đc trang b
h thng máy móc, thit b tinh vi, hin đi đn my mà không có nhng con
ngi đ kh nng điu khin nhng trang tht b đó…thì cng tr nên vô ích,
ung phí và công ty đó chc chn không th hot đng và tn ti đc. nhng
Chng 1: C s lý lun v Tuyn dng, ào to và Phát trin Nhân s
- 14 -
k nng chuyên môn mà quan trng và cn thit nh vy, hung chi nhng k
nng qun tr, lãnh đo, t chc…là nhng nghip v có tính vô hình thì còn
quan trng bit chng nào. Và nh vy, nhu cu đào to và hun luyn là quan
trng hàng đu, là không th thiu đc đi vi mt công ty mi thành lp.
2.2. i vi Công ty lâu đi.
Trong trng hp công ty đã thành lp lâu nm thì nhu cu v đào to, hun
luyn và giáo dc li là vn đ khác. Sau thi gian hot đng và vi nhng kinh
nghim thu đc, công ty đã thit lp đc bng mô t công vic cùng vi
bng mô t chi tit công vic ca tng ngi trong đn v ca mình. Cn c
vào đó, công ty thy cn phi tuyn nhng nhân viên nh th nào và khi tuyn
nhân viên đó, h bit ngay nhân viên mi đc tuyn còn thiu nhng k nng
nào. Dù th nào chng na, nhng nhân viên mi đc tuyn thng phi tri
qua mt thi k đào to và hun luyn. ào to nhân s không ch thc hin đ
đi phó, gii quyt nhng khó khn và nhu cu nhân s trc mt mà còn nhm
ti li ích lâu dài, giúp công ty to đc b dày cht lng v tài nguyên nhân
s quý him trong tng lai, có nh vy công ty mi có th tn ti và bn
vng.
Tóm li, đào to và phát trin ngun nhân lc có tm quan trng hàng đu vi
s tn ti và phát trin ca mi công ty, xí nghip và vì vy nó tr thành nhu
cu cn đc đáp ng ca mi công ty xí nghip.
3. Các phng pháp đào to và phát trin
cho các chng trình đào to đt kt qu cn phi có nhng phng pháp
đào to và phát trin thích hp và thc hin mt cách khoa hc, có t chc.
Trên th gii hin nay có rt nhiu phng pháp đào to và phát trin, tên gi
ca mi phng pháp có th là khác nhau nhng ni dung và cách đào to
tng đi ging nhau. Bng sau đây th hin 16 phng pháp đào to và phát
trin s cho chúng ta mt cách nhìn khái quát.
Chng 1: C s lý lun v Tuyn dng, ào to và Phát trin Nhân s
- 15 -
PHNG PHÁP ÁP DNG CHO THC HIN TI
Qun tr
gia và
chuyên
viên
Công
nhân
C hai
cp
Ti ni
làm vic
Ngoài
ni làm
vic
1. Dy kèm - - x x 0
2. Trò chi kinh doanh x 0 0 0 x
3. in qun tr x 0 0 0 x
4. Hi ngh / tho lun x 0 0 0 x
5. Mô hình ng x x 0 0 0 x
6. Hun luyn bàn giy x 0 0 0 x
7. Thc tp sinh x 0 0 x 0
8. óng kch x 0 0 0 x
9. Luân phiên công vic - - x x 0
10. Ging dy theo th t tng
chng trình
- - x 0 x
11. Ging dy nh máy vi tính
h tr - CAI
- - x 0 x
12. Bài thuyt trình trong lp - - x 0 x
13. ào to ti ch 0 x 0 x 0
14. ào to hc ngh 0 x 0 x 0
15. Dng c mô phng 0 x 0 0 x
16. ào o xa ni làm vic 0 x 0 0 x
Hình 1.5: Các phng pháp đào to và phát trin.
Ghi chú: - = áp dng cho c hai cp qun tr gia và công nhân
0 = không áp dng
x = áp dng.
(11)
Bng trên tóm tt các phng pháp đào to các đi tng. Có nhng phng
pháp áp dng cho c hai cp qun tr k c chuyên viên và công nhân trc tip
sn xut, đó là nhng phng pháp khá ph bin nh: luân phiên công vic,
ging dy theo th t tng chng trình, dy kèm, các bài thuyt trình trong
(11 )
Nguyn Hu Thân, Sách đã dn, tr. 288
Chng 1: C s lý lun v Tuyn dng, ào to và Phát trin Nhân s
- 16 -
lp và đc bit ging dy nh máy tính h tr (CAI). Tuy nhiên, cng có nhng
phng pháp riêng bit cho tng đi tng. Mt s phng pháp áp dng cho
cp qun tr và các chuyên viên nh phng pháp trò chi kinh doanh, đin tr,
hi ngh / tho lun, mô hình ng x, hun luyn ti bàn giy, thc tp sinh,
đóng kch, dy kèm và bài thuyt trình trong lp. Phng pháp đào to áp dng
cho công nhân thì tng đi đn gin hn, đó là các phng pháp: đào to ti
ch theo kiu km cp, đào to hc ngh, đào to bng các dng c mô phng
và đào to xa ni làm vic
Du sao đây ch là nhng phng pháp chính quy, áp dng mt cách bài bn,
trong thc t không hoàn toàn nh vy, hoc thm chí khác hn. Di đây,
tng phng pháp s thy mt cách chi tit và c th hn.
3.1. Phng pháp phát trin cp qun tr
Chúng ta ai cng bit nhà qun tr dù là cp cao nh giám đc, ch tch hi
đng qun tr…., trung cp nh trng phó phòng, trng ban…hay cp c s
nh t trng, trng nhóm…đu có chc nng giám sát, ch huy ngi khác.
Nhà qun tr có th t mình làm mt s công vic nht đnh nào đó nh nhng
nhân viên khác nhng chc nng ch yu ca h vn là theo dõi, ch huy hot
đng ca ngi khác di quyn trong phm vi ca h. Vai trò ca cp qun tr
rt quan trng và là nhân t quyt đnh s thành bi ca t chc. đây, chúng
ta không ph nhn vai trò ca nhân viên, bi vì trong mt t chc dù cho ban
giám đc có gii đn đâu mà không có nhân viên thì t chc đó cng không
làm đc gì hay cng không th tn ti. Nhng thc t, dù nhân viên có kh
nng, nng lc hay tay ngh gii cách my, có inh thn vì s nghip chung đn
my, nu không có ch huy, hng dn ca ban lãnh đo gii, thì t chc cng
chng hot đng đc. Do đó, đ có cp qun tr gii, có nng lc cao, lãnh
đo tài tình, có kh nng đa t chc hot đng ngày mt tt hn thì đòi hi
phi ra sc hun luyn, đào to và phát trin cp qun tr.
Bên cnh mt s phng pháp đã trình bày trên, các t chc có th khuyn
khích cp qun tr hc các chng trình hàm th, các khóa đc bit m ti các
trng đi hc di nhiu hình thc nh hc ti chc, hc ngoài gi làm