Chuyên đề 4 Kiểm toán nợ phải thu hồi khách hàng (Môn Kiểm toán 2)

Chuyên đề 4
KIỂM TOÁN NỢ PHẢI THU KHÁCH HÀNG
Vũ Hữu Đức 2011

2
Mục đích

Giúp người học hệ thống hóa và vận
dụng các kiến thức về kế toán, kiểm
soát nội bộ và kiểm toán vào thực tế của
nợ phải thu

3
Nội dung

Quan hệ NPT và Doanh thu

Những yêu cầu về việc lập và trình bày
khoản mục NPT trên BCTC

Mục tiêu và đặc điểm kiểm toán NPT

KSNB đối với NPT

Quy trình kiểm toán NPT

4
Nợ phải thu và Doanh thu
Nợ phải thu
đầu kỳ

Doanh thu
trong kỳ
Nợ phải thu
cuối kỳ
Tiền thu
bán hàng

5
Nợ phải thu

Ghi nhận nợ phải thu

Đánh giá nợ phải thu

Trình bày và công bố
CÁC YÊU CẦU VỀ VIỆC LẬP VÀ TRÌNH BÀY

6
Ghi nhận NPT
Nợ phải thu là một tài sản:

Thỏa mãn đònh nghóa của tài sản

Thỏa mãn điều kiện ghi nhận tài sản

7
Ghi nhận NPT

Vấn đề cơ bản là doanh thu đã phát sinh
và khách hàng còn nợ lại


Doanh thu bán hàng

Doanh thu cung cấp dòch vụ

8
Doanh thu bán hàng

Doanh thu bán hàng được ghi nhận khi đồng
thời thỏa mãn tất cả năm điều kiện sau:

Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi
ích gắn liền với quyền sở hữu sản phẩm hoặc hàng
hóa cho người mua;

Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý
hàng hóa như người sở hữu hàng hóa hoặc quyền
kiểm soát hàng hóa;

Doanh thu được xác đònh tương đối chắc chắn;

Doanh nghiệp đã thu được hoặc sẽ thu được lợi ích
kinh tế từ giao dòch bán hàng;

Xác đònh được chi phí liên quan đến giao dòch bán
hàng.

9
Doanh thu cung cấp dòch vụ


Doanh thu của giao dòch về cung cấp dòch vụ
được ghi nhận khi kết quả của giao dòch đó
được xác đònh một cách đáng tin cậy. Kết quả
của giao dòch cung cấp dòch vụ được xác đònh
khi thỏa mãn tất cả bốn điều kiện sau:

Doanh thu được xác đònh tương đối chắc chắn;

Có khả năng thu được lợi ích kinh tế từ giao dòch
cung cấp dòch vụ đó;

Xác đònh được phần công việc đã hoàn thành vào
ngày lập Bảng Cân đối kế toán;

Xác đònh được chi phí phát sinh cho giao dòch và chi
phí để hoàn thành giao dòch cung cấp dòch vụ đó.

10
Các trường hợp đặc biệt

Bán hàng trả chậm

Bán nhưng chưa giao hàng

Bán hàng kèm cung cấp dòch vụ

11
Đánh giá Nợ phải thu
•
Nợ phải thu phải được trình bày theo giá trò

thuần có thể thực hiện
•
GTTCTTH = Giá trò sổ sách – Dự phòng

12
Dự phòng NPT khó đòi

Dự phòng riêng biệt

Dự phòng chung

DP trên doanh thu bán chiụ

DP trên số dư NPT phân theo tuổi nợ

Quy đònh của Việt Nam

13
Trình bày và công bố

Trình bày Nợ phải thu trên BCTC

Các nội dung phải công bố trên Bảng
thuyết minh

Chính sách kế toán

Các thông tin bổ sung
2.7 Khoản phải thu khách hàng
Các khoản phải thu khách hàng được thể hiện theo

giá trò của hóa đơn gốc trừ dự phòng các khoản
phải thu khó đòi được ước tính dựa trên cơ sở xem
xét của Ban Giám đốc đối với tất cả các khoản còn
chưa thu tại thời điểm cuối năm. Các khoản nợ
được xác đònh là không thể thu hồi sẽ được xử lý
theo hướng dẫn tại Thông tư số 13/2006/TT-BTC
ngày 27 tháng 2 năm 2006 của Bộ Tài chính.
2.14 Ghi nhận doanh thu
Doanh thu được thể hiện trên báo cáo tài chính hợp nhất sau
khi đã trừ đi thuế giá trò gia tăng (GTGT).
(a) Doanh thu bán hàng
Doanh thu bán hàng được ghi nhận trong báo cáo kết quả
hoạt động kinh doanh khi phần lớn những rủi ro và lợi ích về
quyền sở hữu hàng hóa đã được chuyển giao cho người mua.
Doanh thu không được ghi nhận khi có yếu tố không chắc
chắn mang tính trọng yếu về khả năng thu về các khoản tiền
bán hàng hoặc có khả năng hàng bò trả lại.
(b) Doanh thu dòch vụ
Doanh thu cung cấp dòch vụ được ghi nhận trong báo cáo kết
quả hoạt động kinh doanh khi dòch vụ đã được cung cấp, bằng
cách tính mức độ hoàn thành của từng giao dòch, dựa trên cơ
sở đánh giá tỉ lệ dòch vụ đã cung cấp so với tổng khối lượng
dòch vụ phải cung cấp.
(c) Doanh thu từ các hợp đồng cung cấp và lắp đặt (“Hợp
đồng M&E”)
Doanh thu từ các hợp đồng cung cấp và lắp đặt được ghi nhận
theo tỷ lệ phần trăm hợp đồng đã được hoàn thành tại ngày
lập bảng cân đối kế toán hoặc được ghi nhận theo khối lượng
công việc hoàn thành khi mà kết quả công việc hoàn thành
có thể ước tính một cách đáng tin cậy.

(d) Doanh thu từ Hợp đồng Hợp tác Kinh doanh (“BCC”)
Doanh thu được ghi nhận khi BCC công bố chia lãi cho các bên
tham gia BCC.
(e) Doanh thu từ cho thuê văn phòng
Doanh thu từ hoạt động cho thuê văn phòng được ghi nhận theo
thời hạn thuê đã được nêu trong hợp đồng thuê văn phòng.
(f) Lợi nhuận từ hoạt động đầu tư
Lợi nhuận từ hoạt động đầu tư được ghi nhận khi bán. Lợi nhuận
từ hoạt động đầu tư cũng bao gồm cổ tức từ các khoản đầu tư
và được ghi nhận khi quyền của cổ đông đối với việc nhận
khoản lợi tức này được thiết lập.
(g) Thu nhập lãi
Thu nhập lãi được ghi nhận khi được hưởng.

18
KSNB đối với nợ phải thu

Bán hàng

Bán chòu

Giao hàng

Lập hóa đơn

Theo dõi công nợ

Xử lý nợ khó đòi

19

Bán hàng

Các rủi ro

Bán không đúng đối tượng

Không có hàng để giao

Nhầm lẫn hàng giao, khách hàng, điều kiện
giao hàng…

20
Thủ tục kiểm soát

Phân chia trách nhiệm

Ủy quyền và xét duyệt

Chứng từ, sổ sách

Kiểm tra độc lập

Bảo vệ tài sản

Phân tích rà soát

21
Bán chòu

Các rủi ro:


Thu hồi nợ chậm

Không đòi được nợ

Xét duyệt bán chiụ sai chính sách, quá
thẩm quyền…

Mất cân đối tài chính

22
Thủ tục kiểm soát

Phân chia trách nhiệm

Ủy quyền và xét duyệt

Chứng từ, sổ sách

Kiểm tra độc lập

Bảo vệ tài sản

Phân tích rà soát

23
Giao hàng

Các rủi ro:


Giao hàng không đúng chủng loại, số lượng

Thất thoát trong quá trình giao hàng

Gian lận tham ô hàng bằng cách chuyển
qua người nhận hàng

24
Thủ tục kiểm soát

Phân chia trách nhiệm

Ủy quyền và xét duyệt

Chứng từ, sổ sách

Kiểm tra độc lập

Bảo vệ tài sản

Phân tích rà soát

25
Lập hóa đơn

Các rủi ro:

Bỏ sót không lập hóa đơn

Hóa đơn tính tiền sai


Các khoản chiết khấu tính sai

Lập hóa đơn trùng lắp