Thực hiện Chương trình 135 trên địa bàn huyện Bắc Mê, tỉnh Hà Giang

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
o0o



NGUYỄN THỊ BÌNH


THỰC HIỆN CHƢƠNG TRÌNH 135 TRÊN ĐỊA BÀN
HUYỆN BẮC MÊ, TỈNH HÀ GIANG




LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH




Hà Nội – 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
o0o

NGUYỄN THỊ BÌNH

THỰC HIỆN CHƢƠNG TRÌNH 135 TRÊN ĐỊA BÀN
HUYỆN BẮC MÊ, TỈNH HÀ GIANG

Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 60 34 04 10

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN HỮU SỞ
N CA GVHD

N CA CH
TCH HNG


Hà Nội – 2015


LỜI CẢM ƠN

c tn luc s
 ta nhip thc h
ci ging dn, TS. Nguyn Hu S, 
t ng dn, ch bc hin lu
 s c ng nghip ti 
huyn Bu ki c tp,


Nhng nng v m, h ng
c tnhng li cc
v nh ca h   c c
Vi s h tr rt nhi ca nhiu bng nghip, bc
tip, mc k n   s
bic s ti h. C li nhm khuyng yu
m c






LỜI CAM ĐOAN

u c liu, kt qu
 trong bt k

n trong lun 
ngun gc.





TÓM TẮT LUẬN VĂN

   THC HI      
HUYN B




Mục đích và nhiệm vụ ngiên cứu:
c nh n nht v  
gi c nhn cng
ng ch y gii quyt v.
- ng nn cc t
tm quan trng ci v 
- S d       c trng trin khai
n B  c nh
c nhng hn ch c hi
- Khuyn ngh u qu 
thi gian ti tn B
Những đóng góp mới của luận văn:
- Cung c n v ng
n nht v 
- t bc tranh v vic thc hi
huyn B
-   ng kin ngh i v   p    
  c hii
 u qu 




MỤC LỤC

DANH M VIT TT i
DANH MC BNG ii
DANH MC BI iii

PHN M U 1
CHNG 1: C S  N C BN V    NG
 7
m v  7
1.1.1. Đói nghèo 7
1.1.2. Xóa đói giảm nghèo 7
 th  8
1.2.1. Ngưỡng nghèo (hay chuẩn nghèo) 8
1.2.2. Tỷ lệ đói nghèo 9
1.2.3. Khoảng nghèo 10
 10
i dung h tr gi 12
1.5. H th Vit Nam 13
1.5.1. Các chương trình, dự án, chính sách giảm nghèo toàn diện 14
1.5.2. Các dự án, chính sách giảm nghèo theo ngành 14
1.5.3. Các dự án, chính sách hỗ trợ giảm nghèo theo vùng 15
1.6. C chc 16
1.6.1. Các cơ chế, chính sách của Nhà nước Trung ương 16
1.6.2. Cơ chế, chính sách của UBND các tỉnh: 17
1.7. Chp phn/ni dungthc hi 17
1.7.1. Chương trình 135 giai đoạn I (1998-2006) 18
1.7.2. Chương trình 135 giai đoạn II (2007-2012) 19
1.7.3. Chương trình 135 giai đoạn III (2013-2016) 20
c thc hin ch 21


CHNG 2: PHU 23
2.1. Phn 23
2.1.1. Phương pháp duy vật biện chứng 23
2.1.2. Phương pháp duy vật lịch sử 24

2.2. Phu c th 24
2.2.1. Phương pháp thu thập dữ liệu 25
2.2.2. Phương pháp xử lý và phân tích dữ liệu 28
CHNG 3. THC TRNG TRIN KHAI CH   A
N B 31
m t i, c s vt cht h tng ca
huyn B 31
3.1.1. Tự nhiên 31
3.1.2. Kinh tế 31
3.1.3. Xã hội 34
3.1.4. Cơ sở vật chất hạ tầng 36
3.2. N lc gia B 38
n khai thc hin chn B
t 39
3.3.1. Công tác chỉ đạo điều hành 40
3.3.2. Phân cấp quản lý thực hiện 42
3.3.3. Thực hiện nguyên tắc dân chủ công khai và sự tham gia của người dân 43
3.3.4. Công tác tuyên truyền về Chương trình 135 43
3.3.5. Công tác kiểm tra, giám sát thực hiện 43
3.3.6. Cơ chế quản lý, công trình sau khi hoàn thành đưa vào sử dụng. 45
3.3.7.Công tác báo cáo, tổng hợp báo cáo. 45
c thc hin tng hp phn trongch
huyn B 45
3.4.1. Hợp phần hỗ trợ phát triển sản xuất 45
3.4.2. Dự án phát triển cơ sở hạ tầng 46


3.4.3. Dự án đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực cán bộ xã, thôn bản và cộng
đồng 48
3.4.4. Chính sách hỗ trợ các dịch vụ, cải thiện và nâng cao đời sống nhân dân,

trợ giúp pháp lý để nâng cao nhận thức pháp luật. 48
c thc hin chn B
t 48
3.5.1. Thành công 48
3.5.2. Hạn chế và nguyên nhân 50
c kinh nghi c hin Chi huyn
B 52
CHNG 4: PHNG H       C
THC THI CH     N B  NH
 53
4.1. Phng h  c thc thi Ch  
huyn B 53
4.1.1. Quan điểm của Nhà nước về xóa đói giảm nghèo và Chương trình 135 ở
vùng cao Tây Bắc 53
4.1.2. Mục tiêu và định hướng của tỉnh Hà Giang về thực hiện Chương trình
135 trong giai đoạn 2011-2015 56
4.1.3. Phương hướng nâng cao năng lực thực thi các chương trình xóa đói
giảm nghèo và Chương trình 135 trên địa bàn huyện Bắc Mê 57
 th u qu Chn
B 58
4.2.1. Xây dựng, bồi dưỡng và lựa chọn nhân sự tốt, đủ khả năng để đảm nhận
trách nhiệm thực thi chương trình 58
4.2.2. Tăng cường tuyên truyền về các nội dung của Chương trình 135 nhằm phát huy
nội lực, huy động nguồn lực tại chỗ để phát triển kinh tế xã hội ở các xã ĐBKK 58
4.2.3. Thực hiện lồng ghép các Chương trình, Dự án trên địa bàn các xã
ĐBKK 59


4.2.4. Tăng cường áp dụng khoa học công nghệ vào sản xuất 59
4.2.5. Vận dụng cơ chế chính sách hợp lý vào địa bàn các xã ĐBKK 60

n ngh 61
4.3.1. Đối với Trung ương 61
4.3.2. Đối với tỉnh 63
4.3.3. Đối với huyện 64
KT LUN 66
U THAM KHO 67
PH LC





i

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

STT
Ký hiệu
Nguyên nghĩa
1
CNH-
 hi
2

c bi
3

ng
4


H
5
MTQG
Mc gia
6
UBND

7


8
WB
 Gii


ii

DANH MỤC BẢNG

STT
Bảng
Nội dung
Trang
1
Bng 3.1
 ca huyn B
32
2
Bng 3.2
Nhng ch s i c bn ca huyn Bnh


34
3
Bng 3.3
Ch s  n c s vt cht h tng ca huyn
B
36



iii

DANH MỤC BIỂU ĐỒ

STT
Biểu đồ
Nội dung
Trang
1
Bi 3.1.
C cu kinh t huyn B 
n 2011-2014
31
2
Bi 3.2.
S lc gii quyt vi
la
huyn B-201
33
3

Bi 3.3.
T l h ng s h a huyn
B-2013
37

Bi 3.4.
H thng t chnh

39





1

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Nhu ch 
nhm tu kii sng, vt cht, tinh th
c thiu s, c hu,
ch       n chung ca c  
n bao g
ng hp, nhm mi thii sng ca
  p cn dch v, kt cu h tng; h tr sn xut,
y sn xut th o ngh, tu ki
trit ci sng kinh th
c gia v gi
Nh h th
t trong nhng qu gic gim

n kinh t p k va qua. T l m t
ng kho 
nhng yu t ng kinh t n vng. Nh  ba
trong s bi i
gian t gim ln lng  khu vc
          yu c    c thiu
s.Huyn Bc tc p t 
huyn V a t
c thiu s sinh sng t trn, t l h n
cuy, vi huyn B 
n nay vt trong nhng nhim v 
u.
  ng li t  kinh t
ph n II (2007-c tip tc
trin III (2013-2016).  nhnh r
2

ging nht, h tr c thiu s 
xa. n B ng li t 
 c nhng m 135-II c thit k vi bn hp
ph tr sn xui thin k 
n xut mp dng c sn xuc thiu s; (ii) H
tr n c h tng   p c h tngn
c i thii s  p
cch v c bng vic cung c
  n thc v qup
 rng kin thc v quu th
Nh      c tri      
mang li nhiu kt qu quan trt
ng cuc si din m h t trn

n. C th  trong bi c h tr ln t c,
nh l h a Bng du hi
2013, s h m 520 so vS h  
666 h  191 h. T l h a huym (7,2%
 t  h a huyn,
t l gic s mnh m u hiu chng li trong nh
g
a Ban ch o giy ngh ca Huyn
Bn khai 
vnhiu tn tgng mc. Nhng tn t
bao gm: Th nht, vic l-i v
gii mt s n ch, vim v gi
u, ch yu mi ch trin khai v n kinh t  u
 tr cc. Th  m
  p so vi nhu cu c    n v  
ngun v tr  t s nhim
3

v, d  quy hoc gia v
gi  a t    u kh  n s  c hin
c. Mt s ngun lc b ct hoc gim vc huyn
hu  ba, mt s n, t  
        p th   t s b phn
  l
t qu gi n vng, s h  

 iu thc trng thc hin a
n Bc k vu lc thc thi
, mang li hiu qu cao nh
gii v ca huyn B ng gii

 xui vi huyn B 
thc hi n a t c khu v
tc. Xut  t nh,  la chn  "Thực
hiện chương trình 135 trên địa bàn huyện Bắc Mê, tỉnh Hà Giang” i
u trong lubc Th
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục đích nghiên cứu
















 135 

























 135 






.  sung kin th 
vc t tria quc
135 . 

 hiu bit v kin

thc t ,     ng, gi   th
nhng cao hiu qu n Bi
gian tn thng li mn kinh t i ti huyn B

4

2.2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
 c m sau:
- c nh n nht v 
gi c nhn cng
ng ch y gii quyt v.
- ng nn c
tm quan trng ci v 
- S d       hc trng trin khai
n B ch c nh
c nhng hn ch c hi
- Khuyn ngh giu qu 
thi gian ti ta bn B
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
u tlu c th
n B t ni dung
 cn phi tip cn vi mt s ch th  u. 
ch th      
phi hp thc hit qu thc hinh
gia tri
a huyn B (thc 
Giang hc hc kinh nghi .
 tip cn nhi trc tip th ng l 
 thu thp nhn hi v ng ca nh

3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Ph u v n B
tnh 
- Phm v th u v vic thc hin 
n 2010  2013.
5

4. Câu hỏi nghiên cứu
: Huyn Bn ph
u lc th tr li l
s lt tr li u nh sau:
- n nht c
- ng gii quya Vit Nam 
th ?
-  i v
n c?
- Thc trng v trin Bnh
 trong thi gian t  ?
- Nhng gi     n    c thc thi 
i vi huyn B
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
V  vn dng hai bin nht
bin cht lch s 















 , 























ca lch s.
V u c th ng 






, , 

ng vn, 












i nhiu c  nhiu th.
6. Đóng góp của luận văn
Nhc k vng ca lun m:
- Cung cp c n v ng
n nht v ;
- t bc tranh v vic thc hin 
huyn B

6

-   ng kin ngh i v   p    
 c hii
 u qu 
7. Cấu trúc luận văn
n m t lun, luc thit k 
Chƣơng I:  n v 
Chƣơng 2: u
Chƣơng 3: Thc trng tri    n Bc

Chƣơng 4: c thc hin C
n Bc M

7

CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ NGHÈO ĐÓI VÀ CHƢƠNG
TRÌNH 135
1.1. Khái niệm về đói nghèo và xóa đói giảm nghèo
1.1.1. Đói nghèo
Đói (hay thiếu đói)    ng thi 
thng thiu th i sng vt chn mc nhu cu
thit yu s m tn ti (nhu c i b
thip ph u kin sinh s
  u kin sn xut, to thu nh sng; hoc gp phi
nhng s c bnh ta hon, dch b
Nghèo    hot  thuu ti
thiu ci sng vt chp phi nhnh
  trang trc cho
nhu c  m c t

ranh gi          
vy, trong nhi ng h i ta vn gp chung li, g    
[27].
Ti Hi ngh ch- y ban
kinh t - i khu v-  chc tc,
         ng mt b ph 
n cng nhu
ci tha nhn tu  n kinh t - 
phong tc t c Vit Nam
tha nh chc thc hin v
c Th  t t
bn s 2685/VPCP-
1.1.2. Xóa đói giảm nghèo
Xóa đói, giảm nghèoi i
p t ng c  h tr cng
8

 p cch v  i s
hy vng ca mng ca mc
t cho s ng ci
u qu qun c gia.
Cơ chế, chính sách XĐGN  thnh cc v 
thc t chc, quc, chun mc c th nhm h
tr  dng hiu qu n lc
 t qua nhng tr ngu th, tip cch v i, t chc
sn xu             
 c thc hi nh
cChương trình m
n 2001-2005, theo Quy-a Th
; Dự ánkhuy- -  tr n sn xu

tri thuquc gia gin 2006-
2010 theo Quy-TTg ca Th ; Quy định v mt
s  tr t sn xut  c sinh hot cho h 
c thiu s i snh s 1-TTg
a Th 
1.2. Các thƣớc đo về đói nghèo
1.2.1. Ngưỡng nghèo (hay chuẩn nghèo)
 v i s i
git trong nhc 
ng cn h tr ng
i.
Ngưỡng nghèo tuyệt đối  tuyi v mc sng c 
t khong thi gian nhnh ca mi quc gia, ma
 thuc s n trong mn,
ci cho qu, khu
vc ho  trip, mt b ph 
9

 i v c,
thc ph tin cn thi c mc, thc phm bo
m cung cp m c sn xut s
n s ti n ph
th
 n, theo
  c.  n 1996-      o 55.000
   ng b      n
2000  ng bng: 100.000
n 2006  
 d thu nhp
i trong h m n 1993-

 n 1995-i 13kg
cho tt c 
 ng th gi         
i
t  xup th
thu nh
Ngưỡng nghèo tương đối  c sng (mc thu nhp) c
theo t l phi thu nhi ci. T l 
nh  mc 50% hoc 60%. Nhc thu nh
thp 
1.2.2. Tỷ lệ đói nghèo
T l     l ph  a s    c h
 (hoc tng s h
d t hn ch
ca ch  hi c m i
chu   n     c  n
  ci vy,
10

nu ch   l   
p vi tng long,  t
tc thiu s vi kinh; ging bng, trung du v
1.2.3. Khoảng nghèo
Khong tng mc thiu ht ca tt c nhi
   sung cho m 
a mi c           
ho mc chi
n ph tt c nhi n 
t mc sng ngang bng v
1.3. Nguyên nhân của đói nghèo

 gii u v  
i hc cng, c vn cho nhiu d 
    5 yu t ln d n s       thiu hiu bit:
 u kin th y thiu nhn thit,
hy, vio cn phi chn lc nhng
kin th ging dc bii v
 c thiu s. (2) nh t m
kh  chi, dn t  
s  p cch vu y t. (3) S m: khi con
i cm thy bt l ci thi
tr n m ngun tin
h tr gi 
th m  S l thuc: 
 li cn vin tr
 c phi ti,
to ngun thu nhp cho b n vng[37].
 Vit Nam, tri qua lch s chin tranh gio v c,
 c la ci, sn xut b , kt cu h
11

tng b ng
i k c, hi nhp quc t ng,
 yu sau[33]:
- Nguồn lực hạn chế: gc (vt lu sn
xut ), nhu ki
sn xut sng ca hc thp ln tr kh 
ng thi rung
i tip cch v sn xuo v
thc vt; thiu kh p c u kin th
chp; thi  

- Trình độ học vấn thấp, viu
kin hc ty thiu kh u qu sn xut kinh doanh. Hc
vn th 
t hn ch.
- Thiếu điều kiện tiếp cận với pháp luậtc bo v quyp
  gii quy ng m
 t. Nhi      thc hin phc ti
m bt; mch v n ch u,
ch yu mi tp trung  , th ch v 
- Đông con, v     qu c   l sinh
c h      con
 n ci mc 2,1 con
ct. T l i
0,37 ct.
- Dễ bị tổn thương do ảnh hưởng của thiên tai, dịch bệnh: Ngun thu nhp
thu kich
bnh. Ri ro trong sn xut kinh doanh c   u kin
th thp. Tm b
 nh t l  l gp rn.
12

- Bất bình đẳng giới  n
ng chim t l thp hun khuyi tip cn
vo. H ng gp nhing
i thiu quyn quynh trong h c tr
ng thi  t loi vic. Ph n c vn
thp dn ti t l t vong tr  c kho c nh
 ng giu t  l
 l n HIV do ph n thiu tikh  bo v
trong quan h c.

- Bệnh tật và sức khoẻ yếu kém u t ng
m trng. Bnh tp t ng, li phu
a bn ch n, cm c
 n trang trc tip cch v nh
c s ) cn ch
kh  mc bnh.
- Những tác động của chính sách vĩ mô: n kinh t,
thit lng cnh tranh, t o ra nhng lc tt
cho nn kinh t, khuy
 bo tr thng yu th s t b phi lao
ng tr u vic tht nghip
xp li doanh nghic quu
tit hn nu 
b b
1.4. Các nội dung hỗ trợ giảm nghèo
Ni dung m p phc
tip cn bng nh th h thp phn
ch yu sau:
- Hỗ trợ phát triển sản xuất: g tr vn sn xu
 c, tr  tr ng, v
13

 tr t sn xut; h tr trng rng, quo v rng; t
chng khuy
- Hỗ trợ đầu tư kết cấu hạ tầng: gm h tr vng, v
duy tu, b   t cu h tng thit y   
 lc sinh hong hc, trm y t   t li 
p qut cu h t 
a ch
qu n thc qun

   ng.
- Hỗ trợ tiếp cận các dịch vụ xã hội:(1) H tr v c: gm h tr hc
; h tr t
c n  c
b quc  ; (2) H tr v y t: gm h tr ti
cha bng t thun, trm y t i thing v sinh,
 ; (3) Tr  c vn chuyn mt s mt
t yu t tr 
i; cho trng rng thay th y
- Hỗ trợ các hoạt động nâng cao năng lực xoá đói giảm nghèo: go
 qu chc thc hi tr tip cp hun
kin thc v  chng th ng
trong la chn mc hi

1.5. Hệ thống chính sách xóa đói giảm nghèo ở Việt Nam
 m
h tr c lc phc nhng yu
th. 
 i trc tip hon cuc si
Ph lc).