tiết 25 Tác dụng từ td hóa học và td sinh lí của dòng điện

Giáo viên dạy: Dương Thanh Trúc

KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Em hãy nêu tác dụng nhiệt của dòng
điện?
2. Dòng điện có tác dụng phát sáng khi
chạy qua dụng cụ nào dưới đây?
a) Ruột ấm điện
b) Công tắc
c) Máy bơm nước chạy điện
d) Đèn báo của Tivi

Cần cẩu dùng nam châm điện để
vận chuyển hàng hoá

Bài 23: TÁC DỤNG TỪ - TÁC DỤNG SINH LÍ –
TÁC DỤNG HOÁ HỌC CỦA DÒNG ĐIỆN

I. TÁC DỤNG TỪ
1/ Tính chất từ của nam châm
Sắt
Thép
Đồng
Giấy
go
ã
NHẬN XÉT:
Nam châm có tính chất từ vì có khả năng
hút các vật bằng …………………………
sắt hoặc thép

T
h
a
n
h

n
a
m

c
h
a
â
m
BÀI 23: TÁC DỤNG TỪ, TÁC DỤNG HOÁ HỌC VÀ
TÁC DỤNG SINH LÝ CỦA DÒNG ĐIỆN

I. TÁC DỤNG TỪ
1/ Tính chất từ của nam châm
Kim nam châm
BÀI 23: TÁC DỤNG TỪ, TÁC DỤNG HOÁ HỌC VÀ
TÁC DỤNG SINH LÝ CỦA DÒNG ĐIỆN

I. TÁC DỤNG TỪ
1/ Tính chất từ của nam châm
Nhân xét:
Khi đưa thanh nam châm lại gần 1 kim nam châm
thì 1 trong 2 cực của kim bò …………………. còn cực kia
bò ………………….

hút
đẩy

I. TÁC DỤNG TỪ
2/ Nam châm điện
C1: a) Khi công tắc
đóng, cuộn dây hút
đinh sắt nhỏ.
Khi ngắt công tắc,
đinh sắt nhỏ rơi ra.
C1: a) Đưa 1 đầu của
cuộn dây lại gần các
đinh sắt nhỏ, các
mẫu dây đồng và
nhôm. Đóng và ngắt
công tắc, quan sát
hiện tượng.

I. TÁC DỤNG TỪ
2/ Nam châm điện
C1: b) Đưa kim nam
châm lại gần một đầu
của cuộn dây và
đóng công tắc thì 1
trong 2 cực của kim
nam châm bò hút còn
cực kia bò đẩy.
C1: b) Đưa một kim
nam châm lại gần 1
đầu cuộn dây và

đóng công tắc. Điều
gì xảy ra với 2 cực
của kim nam châm?


Nam châm có tính chất
từ vì có khả năng hút các
vật bằng sắt hay thép.

Khi đưa thanh nam
châm lại gần 1 kim nam
châm thì 1 trong 2 cực
của kim bò hút còn cực
kia bò đẩy

Khi công tắc đóng, cuộn
dây có dòng điện chạy
qua hút đinh sắt nhỏ.

Đưa kim nam châm lại
gần một đầu của cuộn
dây và đóng công tắc thì
1 trong 2 cực của kim bò
hút còn cực kia bò đẩy.
Sự giống nhau của nam châm và cuộn dây
quấn lõi sắt non có dòng điện chạy qua
NAM CHÂM CUỘN DÂY

KẾT LUẬN:
1. Cuộn dây dẫn quấn quanh lõi sắt non có dòng

điện chạy qua là ……………………………………
2. Nam châm điện có …………………………… vì nó có khả
năng làm quay kim nam châm và hút các vật bằng
sắt hoặc thép.
nam châm điện
tính chất từ
 Dòng điện có tác dụng từ vì nó có thể làm
quay kim nam châm.

I. TÁC DỤNG TỪ
3/ Tìm hiểu chuông điện
Mắc chuông điện vào mạch điện, đóng công tắc.
Chuông điện có cấu tạo và hoạt động như thế nào?

Nguồn điện
Chốt kẹp
Lá thép
đàn hồi
Miếng sắt
Tiếp điểm
Đầu gõ chng
Chng
Cuộn
dây
Hình 23.2
I. TÁC DỤNG TỪ
3/ Tìm hiểu chuông điện

C
2

. Khi đđóng công tắc, có hiện tượng gì xảy ra với cuộn
dây, với miếng sắt và với đầu gõ chuôn?
•
C
2
. Khi công tắc đóng, dòng điện đi qua cuộn dây và cuộn
dây trở thành nam châm điện. Khi đó cuộn dây hút miếng
sắt làm cho đầu gõ chuôn đạp vào chuôn, chuôn kêu.
I. TÁC DỤNG TỪ
3/ Tìm hiểu chuông điện
•
C
3
. Ngay sau đó, mạch điện bò hở. Hãy chỉ ra chỗ hở của
mạch này, Giải thích tại sao miếng sắt khi đó lại trở về tì
sát vào tiếp điểm.
•
C
3
. Chỗ hở của mạch ở chỗ miếng sắt bò hút nên rời khổi tiếp điểm. Vì
mạch hở cuộn dây không có dòng điện chạy qua nên cuộn dây không
còn tính chất từ, không còn hút lá sắt nữa. Nhờ lá thép đàng hồi nên lá
sắt trở về tì sát vào tiếp điểm.
•
C
4
. Tại sao chuôn kêu liên tiếp chừng nào công tắt cò
đóng?
•
C

4
. Khi miếng sắt trở lại tì sát vào tiếp điểm, mạch kín cuộn
dây có dòng điện chạy qua và lại có tính chất từ. Cuộn dây
hút miếng sắt đầu gõ vào chuôn làm chuôn kêu. Mạch bò hở.
Cứ như vậy chuôn kêu liên tiếp chừng nào công tắt còn đóng.


Sự chuyển động của đầu gõ chuông của chuông
điện biểu hiện tác dụng cơ học của dòng điện

Các động cơ điện như quạt điện, máy bơm
nước … hoạt động dựa trên tác dụng này của
dòng điện.
Quạt điện Đồng hồ
dùng pin
Máy bơm
nước

II. TÁC DỤNG HÓA HỌC
Thí nghiệm (SGK/64 và hình 23.3)

- +
Acquy
Hình 23.3
II. TAÙC DUÏNG HOÙA HOÏC

C
5
. Quan sát đèn khi công tắt đóng và cho biết dung dòch
muối đồng sunphat (CuSO

4
) là chất dẫn điện hay cách điện?
II. TÁC DỤNG HÓA HỌC
C
5
. Khi công tắt đóng đèn sáng. Dung dòch muối đồng
sunphat là chất dẫn điện.
C
6
. Thỏi than hối với cực âm lúc trước có màu đen. Sau vài
phút thí nghiệm nó được phủ một lớp màu gì?
C
6
. Sau thí nghiệm, thỏi than nối với cực âm được phủ một
lớp đỏ nhạt.
 KẾT KUẬN: Dòng điện đi qua dung dòch muối đồng làm
cho thỏi than nối với cực âm được phủ một lớp ……………………
đồng
Acquy
- +

III. TÁC DỤNG SINH LÍ
Nếu dòng điện đi qua cơ thể người sẽ làm các cơ co giật,
có thể làm tim ngừng đập, ngạt thở, thần kinh bò tê liệt
 Dòng điện có
tác dụng sinh lí
khi đi qua cơ thể
người và động
vật.

IV. VẬN DỤNG
C7: Vật nào dưới đây có tác dụng từ?
A. Một pin còn mới đặt riêng trên bàn.
B. Một mảnh nilông đã được cọ sát.
C. Một cuộn dây dẫn đang có dòng điện
chạy qua.
D. Một đoạn băng dính.

IV. VẬN DỤNG
C8: Dòng điện không có tác dụng nào dưới đây?
A. Làm tê liệt thần kinh.
B. Làm quay kim nam châm.
C. Làm nóng dây dẫn.
D. Hút các vụn giấy.

I. TÁC DỤNG TỪ
1. Cuộn dây dẫn quấn quanh lõi sắt non có dòng điện
chạy qua là nam châm điện
2. Nam châm điện có tính chất từ vì nó có khả năng làm
quay kim nam châm và hút các vật bằng sắt hoặc thép.
II. TÁC DỤNG HÓA HỌC
Dòng điện đi qua dung dòch muối đồng làm cho thỏi
than nối với cực âm được phủ một lớp đồng
III. TÁC DỤNG SINH LÍ
Nếu dòng điện đi qua cơ thể người sẽ làm các cơ co giật,
có thể làm tim ngừng đập, ngạt thở, thần kinh bò tê liệt.

Ghi nhớ
•
*Dòng điện có tác dụng từ vì nó có thể làm

quay kim nam châm.
•
* Dòng điện có tính chất hóa học, chẳn hạn
khi dòng điện đi qua dung dòch muối đồng thì
nó tách đồng ra khổi dung dòch, tạo thành lớp
đồng bám trên thỏi than nối với cực âm.
•
* Dòng điện có tác dụng sinh lí khi đi qua cơ
thể người và các động vật.


Học bài, làm bài tập trong
sách bài tập của bài 23.

Xem trước bài 24.