Phương pháp soạn thảo giáo án vật lí 7

Phương pháp soạn giáo án điện tử trong giảng dạy vật lí 7

PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO HUYỆN CHÂU THÀNH
TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ THỊ TRẤN
  
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:
“PHƯƠNG PHÁP SOẠN GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ
TRONG GIẢNG DẠY VẬT LÝ 7”

Giáo viên: Trần Thò Ngọc Hiền
Người thực hiện: Trần Thò Ngọc Hiền
1
Phương pháp soạn giáo án điện tử trong giảng dạy vật lí 7
BẢN TÓM TẮT ĐỀ TÀI
***********
 Tên đề tài: “Phương pháp soạn giáo án điện tử trong giảng dạy vật lý 7”.
 Người thực hiện: Trần Thò Ngọc Hiền.
 Đơn vò công tác: Trường THCS Thò Trấn Châu Thành.
I. Lí do chọn đề tài:
- Trong thời đại công nghệ thông tin phát triển và khoa học kó thuật được áp
dụng nhiều như ngày nay, việc dạy học theo phương pháp cũ không còn phù hợp
nữa mà đòi hỏi người giáo viên phải đổi mới phương pháp dạy học, phương tiện
dạy học. Do đó, việc áp dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy là 1 trong
những cách làm nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới đó.
- Muốn học sinh hiểu rõ, nắm vững thì trong mỗi tiết dạy chúng ta phải kết
hợp nhuần nhuyễn đồ dùng dạy học, phương tiện dạy học lồng ghép vào trong
mỗi tiết dạy. Qua thực tế giảng dạy tôi nhận thấy môn Vật lý cấp THCS là môn
học có rất nhiều nội dung cần các hình ảnh trực quan, các thí nghiệm mô tả hiện
tượng, các câu hỏi trắc nghiệm… sẽ đem lại hiệu qua cao nếu ta ứng dụng CNTT
vào giảng dạy.- Thực hiện được điều này đòi hỏi bản thân giáo viên phải có kiến
thức cơ bản về tin học, biết thu thập thông tin từ Internet, cách sử dụng các phần

mềm tiện ích.
II. Đối tượng nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu:
1. Đối tượng nghiên cứu:
- Đối tượng nghiên cứu là học sinh lớp 7A
5,
7A
6
trường THCS Thò Trấn Châu
Thành, huyện Châu Thành, tỉnh Tây Ninh.
- Thực hiện tiết dạy môn vật lí lớp 7 khối THCS.
2. Phương pháp nghiên cứu:
- Nghiên cứu tài liệu.
- Điều tra, dự giờ, thực nghiệm.
3. Đề tài đưa ra giải pháp mới:
- Nội dung bài giảng được minh họa bằng những âm thanh và hình ảnh sống
động.
- Những thí nghiệm, những tranh ảnh minh họa được động hóa.
Người thực hiện: Trần Thò Ngọc Hiền
2
Phương pháp soạn giáo án điện tử trong giảng dạy vật lí 7
- Trong một tiết học có thể sử dụng được nhiều hình thức truyền đạt: Biểu đồ,
tranh ảnh, sơ đồ, phim.
4. Hiệu quả áp dụng:
- Học sinh tỏ ra thích thú và tiếp thu bài nhẹ nhàng hơn.
- Học sinh dễ hình dung và hiểu bài nhanh hơn.
- Tăng tính chủ động học tập của học sinh.
- HS ghi bài chủ động và có nhiều thời gian suy nghĩ để trả lời câu hỏi giáo
viên nêu ra.
- Dễ dàng hình dung các vấn đề trừu tượng, hứng thú và nhớ lâu hơn cho học
sinh.

- Giáo viên và học sinh tiếp cận với thành tựu mới của khoa học kĩ thuật, nâng
cao dần chất lượng dạy – học của giáo viên và học sinh.
- Tạo nên một tác phong lao động mới của người GV trong lĩnh vực cơng nghệ
thông tin.
5. Phạm vi áp dụng:
Lớp 7A
5,
7A
6
trường THCS Thò Trấn Châu Thành.
Thò Trấn, ngày 09 tháng 4 năm 2010
Người thực hiện đề tài


TRẦN THỊ NGỌC HIỀN
Người thực hiện: Trần Thò Ngọc Hiền
3
Phương pháp soạn giáo án điện tử trong giảng dạy vật lí 7
A. MỞ ĐẦU:
I. Lí do chọn đề tài:
- Trong thời đại khoa học kó thuật ngày nay, dạy học theo phương pháp cũ
không còn phù hợp nữa mà đòi hỏi người giáo viên phải đổi mới phương pháp dạy
học, phương tiện dạy học. Áp dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy là 1
trong những cách làm nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới đó.
- Để làm được điều này đòi hỏi người giáo viên phải có kiến thức cơ bản về
tin học, biết thu thập thông tin từ Internet, cách sử dụng các phần mềm tiện ích.
- Những năm gần đây, Nghò quyết của Đại Hội Đảng khóa X và nhiều văn
kiện khác của Nhà nước, Bộ giáo dục đào tạo đều nhấn mạnh việc đổi mới
phương pháp dạy học là nhiệm vụ quan trọng của các cấp học và bậc học ở nước
ta. Trong đó, giáo viên giữ vai trò chủ đạo trong công tác giảng dạy còn học sinh

giữ vai trò chủ động tích cực lónh hội kiến thức. Môn vật lý có vai trò quan trọng
trong việc thực hiện mục tiêu đào tạo tại các trường Trung học cơ sở, hình thành
nơi các em những kỹ năng cơ bản phổ thông và thói quen làm việc khoa học.
- Xuất phát từ thực tế giảng dạy ở trường, yêu cầu của xã hội nên việc tìm
biện pháp ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy , soạn giáo án nhằm nâng
cao hơn nữa hiệu quả của tiết dạy là điều rất cần thiết . Do đó tôi chọn đề tài:
“
Phương pháp soạn giáo án điện tử trong giảng dạy vật lý 7”

II. Đối tượng nghiên cứu:
- Đối tượng nghiên cứu là học sinh lớp 7A5, 7A6 trường THCS Thò Trấn
Châu Thành, huyện Châu Thành, tỉnh Tây Ninh.
- Thực hiện tiết dạy môn vật lí lớp 7 khối THCS
- Thời gian thực hiện: năm học 2009 – 2010
III. Phạm vi nghiên cứu của đề tài: Lớp 7A5, 7A6 trường THCS Thò Trấn
Châu Thành.
IV. Phương pháp nghiên cứu:
- Nghiên cứu tài liệu chuyên môn, học tin học. Cập nhật các thông tin, hình
ảnh trên mạng, các phần mềm tiện ích.
- Dạy thực nghiệm để lắng nghe góp ý của đồng nghiệp
- Dự giờ các tiết dạy có ứng dụng công nghệ thông tin để tham khảo, học hỏi,
rút kinh nghiệm
- Lập kế hoạch viết đề tài
Người thực hiện: Trần Thò Ngọc Hiền
4
Phương pháp soạn giáo án điện tử trong giảng dạy vật lí 7
B. NỘI DUNG:
I. Những cơ sở lí luận cho việc áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:
- Việc đổi mới phương pháp dạy học và ứng dụng công nghệ thông tin vào
giảng dạy dựa vào các chỉ thò, nghò quyết của Đảng.

- Bộ giáo dục và đào tạo đã có chỉ thò số 29/2000/CT với mục tiêu : “Đẩy
mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong giáo dục đào tạo ở tất cả các cấp học,
bậc học, ngành học theo hướng sử dụng công nghệ thông tin…”
- Chỉ đạo của sở GD về việc khuyến khích sử dụng giáo án vi tính , giáo án
điện tử
- Nghò quyết TƯ 2 khóa 8 tiếp tục khẳng đònh: “ Phải đổi mới phương pháp
giáo dục đào tạo, khắc phục lối truyền thụ 1 chiều, rèn luyện thành nếp tư duy
sáng tạo của người học…”
- Ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy và học tập giúp người giáo
viên nâng cao trình độ tin học, giúp học sinh yêu thích khám phá thế giới công
nghệ thông tin, từng bước hoàn thiện kó năng , rèn luyện tác phong công nghiệp,
năng động, sáng tạo điều đó rất cần trong quá trình hội nhập với thế giới
II. Cơ sở thực tiễn:
1. Thuận lợi:
- Trường THCS Thò Trấn Châu Thành là trường trọng điểm về ứng dụng
CNTT trong huyện, trường được trang bò bộ máy chiếu ở 1 phòng chức năng để
GV giảng dạy bằng giáo án điện tử
- Ngoài ra trường trang bò thêm máy chiếu vật thể, 2 máy vi tính xách tay
phục vụ giảng dạy giáo án điện tử của giáo viên
- Hầu hết GV trường được tập huấn về ứng dụng công nghệ thông tin trong
giảng dạy và đã có bằng A tin học.
- Phòng học có đầy đủ bàn ghế, bảng từ, phông màn phục vụ đèn chiếu. Cơ
sở vật chất nhìn chung đạt về số lượng lẫn chất lượng.
- Việc cung cấp đồ dùng dạy học kòp thời phục vụ tốt cho các tiết dạy giúp
giáo viên chủ động hơn về thời gian, truyền đạt kiến thức dễ dàng hơn.
- Tổ bộ môn bước đầu đã soạn giáo án bằng vi tính, từng bước ứng dụng công
nghệ thông tin vào giảng dạy.
- Thực tế ở trường THCS Thò Trấn Châu Thành trong năm vừa qua có sự
chuyển biến rõ rệt, hầu hết các thầy cô đã tiếp cận và vận dụng từng bước công
nghệ thông tin vào giảng dạy, đạt những thành công ban đầu rất đáng biểu dương.

Người thực hiện: Trần Thò Ngọc Hiền
5
Phương pháp soạn giáo án điện tử trong giảng dạy vật lí 7
- Trong một xã hội phát triển, khi học sinh là những người khá thông thạo về
tin học, tiếp cận dễ dàng với công nghệ thông tin hiện đại thì không thể chấp
nhận tình trạng người thầy dạy mình không biết gì về tin học. Vì thầy phải luôn
hơn trò một cái đầu, tầm tư duy hiểu biết để có đủ kiến thức truyền đạt, đó là tiêu
chuẩn mà xã hội qui đònh. Nếu người thầy không đáp ứng được yêu cầu này,
không ít thì nhiều sẽ làm giảm niềm tin nơi học sinh và khó có thể hoàn thành tốt
nhiệm vụ theo yêu cầu mới.
2. Những khó khăn tồn tại:
- Máy móc phục vụ giảng dạy bằng giáo án điện tử chưa đáp ứng được nhu
cầu giảng dạy của giáo viên, số lượng còn hạn chế.
- Một số phần mềm phục vụ giảng dạy giá thành còn cao nên giáo viên tự
sắm bằng kinh phí bản thân mà chỉ sử dụng phần mềm miễn phí trên mạng hoặc
được trang cấp.
- Hệ thống phòng thí nghiệm thực hành có bàn ghế, dụng cụ chưa phù hợp
với dạy bằng giáo án điện tử.
III. Nội dung vấn đề:
1. V ấn đề đặt ra:
- Việc giảng dạy bằng giáo án điện tử đòi hỏi người giáo viên phải soạn giáo
án bằng vi tính , ứng dụng các kó năng tin học vào giảng dạy.
- Thực hiện đổi mới phương pháp giảng dạy sử dụng phương pháp thực
nghiệm, kết hợp thí nghiệm với công nghệ thông tin nhằm phát huy tính tích cực
của học sinh, rèn luyện kó năng thực hành thí nghiệm, tạo cho học sinh tình yêu
khoa học, thích công nghệ thông tin đó là cánh cổng dẫn các em đi đến thành
công
- Để giảng dạy được tốt, đòi hỏi người giáo viên không ngừng học hỏi những
kiến thức về tin học, truy cập những tiện ích trên Internet để đưa vào bài giảng,
học hỏi đồng nghiệp những thao tác hay, kó năng mới để làm cho bài giảng của

mình ngày càng phong phú hơn.
2. G iải pháp thực hiện : Để có 1 bài giảng hay, tạo không khí vui vẻ hấp dẫn
học sinh thì bài giảng đó phải được chuẩn bò tốt về nội dung, hình thức, dụng cụ
thí nghiệm.Việc giảng dạy bằng giáo án điện tử thực hiện theo những bước sau:
Người thực hiện: Trần Thò Ngọc Hiền
6
Phương pháp soạn giáo án điện tử trong giảng dạy vật lí 7
* Bước 1: Tìm hiểu, nghiên cứu mục tiêu, nội dung bài dạy.
- GV nghiên cứu qua SGV,SGK, tài liệu chuyên môn.
- Phương pháp truyền thụ kiến thức.
- Trọng tâm cần khắc sâu.
* Bước 2: Soạn giáo án điện tử trên máy vi tính: Khi thực hiện bước này giáo
viên phải hình dung các bước trình chiếu, nội dung sắp xếp thứ tự các hoạt động.
Phần nào giáo viên giảng, phần nào trình chiếu, hỗ trợ của các phần mềm, hình
ảnh, âm thanh.
*Bước 3: Chỉnh sửa, hoàn chỉnh giáo án
- Thêm vào giáo án các phần mềm, scan hình, dựng phim
*Bước 4: Chạy thử trên máy nhà trường trước tiết dạy, chỉnh font, màu, âm
thanh phù hợp trước khi giảng dạy.
* Bước 5: Giảng dạy trên lớp, phối hợp hoạt động của thầy và trò.
IV. Những biện pháp đã áp dụng:
- Không chỉ bản thân tôi nhận thức được việc ứng dụng công nghệ thông tin
vào giảng dạy rất cần thiết mà tập thể giáo viên trường tôi cũng thấy được điều
đó. Được tiếp cận với khoa học kó thuật tiên tiến, tiếp thu những tinh hoa của nhân
loại sẽ giúp cho người thầy 1 phong cách hoạt động mới nhằm phát huy tính tích
cực chủ động của học sinh.
- Ban giám hiệu trường đã tạo điều kiện cho giáo viên được học tin học vào
dòp hè, được tham dự các lớp tập huấn về công nghệ thông tin. Ngoài ra trường
còn tổ chức thi dạy giáo án điện tử nhằm tạo hứng thú cho giáo viên được thể
hiện tài năng của mình.Người giáo viên phải có trình độ tin học cơ bản như soạn

thảo văn bản, tạo bảng tính, vẽ biểu đồ, có khả năng truy cập Internet để tìm hình
ảnh và tư liệu giảng dạy
Truy cập Internet để tìm kiếm thông tin:
Bước 1: Nhấp kép vào biểu tượng Internet Explorer
Bước 2: Chọn lựa trang Web tìm kiếm phù hợp
Một số trang Web giáo dục:


Người thực hiện: Trần Thò Ngọc Hiền
7
Phương pháp soạn giáo án điện tử trong giảng dạy vật lí 7




Từ trang Web ta có thể sao chép nội dung hình ảnh cần tìm lưu về máy tính
hoặc đóa mềm bằng cách dùng các thao tác copy, paste.
Tự vẽ hình bằng các phần mềm Autocard, Corel draw hay phần mềm có sẵn
trong máy như Paint.
Có thể chụp ảnh màn hình bằng cách nhấn phím PrintScreen. Với chức năng
này ta có thể nhận cả 1 bức màn hình lớn, sử dụng công cụ select để lựa chọn
phần cần thiết đưa vào sử dụng. Ví dụ: Mô hình thí nghiệm tác dụng nhiệt của
dòng điện.
GV Scan hình có sẵn trong sách giáo khoa để đưa vào giáo án điện tử
Khi đã soạn xong giáo án vi tính , giáo viên bắt đầu thiết kế giáo án điện tử
bằng chương trình Power Point.
Để thiết kế 1 giáo án điện tử bằng chương trình Power Point ta phải nắm 1
số kó năng cơ bản sau:
Bước 1: Start/Program/Microsoft Office/Microsoft Office Power Point 2003
Bước 2: Format/Slide Layout để chọn kiểu trình chiếu

Bước 3: Mở song song 2 cửa sổ MS Word và MS Power Point
Dùng Ctrl + C để copy các phần nội dung cần thiết và dán vào PP bằng Ctrl
+ V (hoặc các biểu tượng copy, paste trên màn hình)
Bước 4: Slide Show/Custom Animation/Add Effect để tạo hiệu ứng động cho
phần trình chiếu
Người thực hiện: Trần Thò Ngọc Hiền
8
Phương pháp soạn giáo án điện tử trong giảng dạy vật lí 7
Bước 5: Tạo các liên kết: vào AutoShape chọn các hình mũi tên , ngôi nhà…
và chọn Hyperlink to để liên kết đến các Slide hoặc liên kết trực tiếp vào Word,
Internet hoặc các phần mềm, hình vẽ cần sử dụng
Bước 6: Chọn Wiew/ Slide Show hoặc phím F5 để trình chiếu
Bước 7: Lưu tập tin cần trình chiếu vào đóa
Có thể sử dụng phần mềm Hot Potatoes, Minmap ,Violet để soạn trò chơi ,
bài tập phần củng cố vận dụng
1. Đối với phần mềm Violet:
Violet là phần mềm công cụ giúp cho giáo viên có thể tự xây dựng được các
bài giảng trên máy tính 1 cách nhanh chóng và hiệu quả. So với các công cụ khác
Violet chú trọng hơn trong việc chọn bài giảng có âm thanh, hình ảnh, chuyển
động và tương tác…rất phù hợp với học sinh THCS.
Violet được viết tắt từ cụm từ tiếng Anh: Visual & Online Lesson Editor for
Teachers (công cụ soạn thảo bài giảng trực tuyến dành cho giáo viên).
Tương tự phần mềm Powerpoint, Violet có đầy đủ chức năng dùng để tạo các
trang nội dung bài giảng như cho phép nhập các dữ liệu văn bản, công thức, các
file dữ liệu multimedia (hình ảnh, âm thanh, phim, hoạt hình Flash).
- Violet cho phép tạo được 4 kiểu bài tập trắc nghiệm:
+ Một đáp án đúng
+ Nhiều đáp án đúng
Đúng/sai: với mỗi phương án phải trả lời là đúng hay sai.
Câu hỏi ghép đôi: Kéo thả các ý ở cột phải vào các ý tương ứng ở cột trái

Người thực hiện: Trần Thò Ngọc Hiền
9
Phương pháp soạn giáo án điện tử trong giảng dạy vật lí 7
Violet có giao diện được thiết kế trực quan và dễ dùng, ngôn ngữ giao tiếp
và phần trợ giúp đều hoàn toàn bằng tiếng Việt, nên phù hợp với cả giáo viên
không giỏi tin học và ngoại ngữ. Mặt khác do sử dụng Unicode nên font chữ trong
các sản phẩm bài giảng đều đẹp, dễ nhìn. Thêm nữa Unicode là bảng mã chuẩn
quốc tế nên font tiếng việt luôn đảm bảo tính ổn đònh trên mọi hệ máy tính, hệ
điều hành và mọi trình duyệt Internet.
*Cài đặt và chạy chương trình:
Có thể download và cài đặt phần mềm Violet từ đóa CD hoặc theo đòa chỉ
Website của công ty bạch kim: .
Tìm kiếm các tư liệu, âm thanh, hình ảnh qua Internet:
+ Tìm kiếm ảnh: Vào đòa chỉ: www.google.com.vn
Chọn chức năng tìm kiếm hình ảnh
Nhập từ khóa tìm kiếm
Clich chuột vào ảnh nào đạt yêu cầu để đến trang Web chứa nó
Nhấn chuột phải vào ảnh, chọn Save PictureAs… nhấn nút Save
+Tìm kiếm phim: Vào trang tìm kiếm www.yahoo.com
Chọn mục Video, nhập từ khóa tìm kiếm
Các file phim tìm thấy có thể có đuôi là: avi, mov,mpg, dvi,….
Để đưa các đoạn phim này vào Violet ta vào menu File  Import .. và chọn
một file phim (avi,mov…)
Người thực hiện: Trần Thò Ngọc Hiền
10