MỤC LỤC
Chương II: THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ NỘI DUNG ĐỀ TÀI KHOA HỌC......7
Chương III - GIẢI PHÁP THỰC HIỆN : ........................................................8
1/ Phải gây hứng thú cho học sinh ngay từ phần mở đầu bài học, phần giới
thiệu đề mục mới:..........................................................................................8
2/ Trong quá trình giảng dạy giáo viên phải biết phát huy tính tích cực, chủ
động sáng tạo của học sinh nhằm gây hứng thú học tập cho các em............8
3/ Vận dụng linh hoạt các phương pháp dạy học: ........................................8
4/Trong quá trình giảng dạy cần đưa vào một số trò chơi vừa nâng cao hiệu
quả bài học, vừa tạo hứng thú cho học sinh................................................13
5/ Giáo viên phải biết sử dụng phương tiện dạy học như một yếu tố gây
xúc cảm........................................................................................................13
6/Thường xuyên củng cố và phát triển hứng thú của học sinh trong giờ học
âm nhạc........................................................................................................14
7/ Tăng cường các hoạt động âm nhạc trong lớp, trường để học sinh được
xem, được nghe đuựơc thể hiện và bình luận :............................................14
KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM .............................14
QUA QUÁ TRÌNH GIẢNG DẠY:.................................................................14
1. Kết quả đạt được:...................................................................................14
2. Bài học kinh nghiệm................................................................................15
PHẦN III - KẾT LUẬN .................................................................................16
PHẦN I - PHẦN MỞ ĐẦU
Xuất phát từ mục tiêu giáo dục phổ thông nói chung và mục tiêu tầm quan
trọng của môn học âm nhạc nói riêng.
Giáo dục phổ thông nhằm giáo dục học sinh phát triển toàn diện, không
những nâng cao hiểu biết về kiến thức văn hoá mà còn phát huy năng lực cảm
thụ âm nhạc và những năng khiếu khác.
1
- Xut phỏt t c trng b mụn thuc phm trự ngh thut ũi hi s hng
thỳ cao.
- Xut phỏt t yờu cu ca vic i mi phng phỏp l phỏt huy tớnh tớch
cc ch ng sỏng to ca hc sinh. Cú nh vy cỏc em mi cú iu kin khc
phc khú khn tip nhn kin thc mi.
- Xut phỏt t tõm lý la tui hc sinh lp 8 l la tui nhy cm hiu ng
ham thớch ca hỏt. Nu giỏo viờn gõy c hng thỳ trong bi dy s to cho hc
sinh s phn chn, ho hng tip thu bi hc mt cỏch cú hiu qu.
- T thc tin ging dy cng nh thc tin ca hc sinh nụng thụn ớt cú
iu kin tip nhn tri thc v õm nhc, nu giỏo viờn to c hng thỳ
trong ging dy v hc tp s giỳp cho hc sinh say mờ hc tp.
- T nhng lý do núi trờn, bn thõn tụi nhn thy vic gõy hng thỳ cho hc
sinh trong hc tp õm nhc l mt trong nhng gii phỏp ht sc quan trng
trong vic nõng cao cht lng trong vic dy v hc. Vỡ vy nú l ng lc
giỳp tụi i sõu nghiờn cu ỳc rỳt kinh nghim ny.
1/ Lí do chọn đề tài:
Âm nhạc là bộ môn nghệ thuật dùng âm thanh và nhịp điệu để diễn tả t tửụỷng
tình cảm của con ngời, noự xuất hiện từ rất lâu đời và gắn bó mật thiết với con ngụứi
cho đến hết cuộc đời, Am nhaùc có tính truyền cảm trực tiếp, bao gồm cả âm thanh
của giọng hát và âm thanh của các loại nhạc cụ. Loài ngời đã sữ dụng âm nhạc nh
một phơng tiện để làm cho đời sống tinh thần phong phú, góp phần cải thiện và
nâng cao chất lợng cuộc sống. Âm nhạc đem đến cho con ngời những khoái cảm
thẩm mỹ, khả năng truyền bá của Âm nhạc hết sức rộng lớn.
2
M«n ¢m nh¹c ë trêng THCS bước đầu hình thành cho HS sù hiĨu biÕt vµ
n¨ng lùc c¶m thơ ¢m nh¹c. Mn ®¹t ®ỵc ®iỊu nµy th× ngêi gi¸o viªn ph¶i híng
dÉn, gi¶ng d¹y, tỉ chøc cho c¸c em ho¹t ®éng häc tËp tèt c¶ ba ph©n m«n trong
ch¬ng tr×nh ¢m nh¹c ë trêng THCS, ®ã lµ häc h¸t, Nh¹c lÝ - TËp ®äc nh¹c vµ ¢m
nh¹c thêng thøc.
* Lý do khách quan: Víi c¬ së vËt chÊt, thiÕt bÞ d¹y häc cđa bé m«n ¢m
nh¹c ®ỵc trang bÞ ë ®¹i ®a sè c¸c trêng THCS nh hiƯn nay sẽ chØ ®đ ®¶m b¶o ®ỵc
yªu cÇu cÇn thiÕt khi d¹y hai ph©n m«n: H¸t nh¹c, Nh¹c lÝ - T§N theo ph¬ng ph¸p
míi. Riªng ph©n m«n ¢m nh¹c thêng thøc th× thiÕt bÞ phơc vơ cho ph©n m«n nµy
cßn qu¸ Ýt, trong lóc ®ã, ®Ĩ d¹y tèt ph©n m«n nµy ®¹t hiƯu qu¶ th× cÇn ph¶i cã ®Çy
®đ c¸c thiÕt bÞ nh: m¸y nghe nh×n, tranh ¶nh minh hoạ về các câu chuyện, về
các nhạc só…MỈt kh¸c gi¸o viªn mn t×m hiĨu thªm c¸c th«ng tin t liƯu ngoµi
s¸ch gi¸o khoa cđa bé m«n ®Ĩ giíi thiƯu cho c¸c em th× tµi liƯu vỊ ¢m nh¹c l¹i
qu¸ nghÌo nµn. V× vËy khi d¹y ph©n m«n nµy gi¸o viªn thêng hay d¹y chay.
* Lý do chủ quan:
- Tríc nh÷ng thùc tÕ ®ã, b¶n th©n t«i còng nh c¸c b¹n bÌ ®ång nghiƯp cã nhiỊu
b¨n kho¨n, tr¨n trë ph¶i lµm thÕ nµo ®Ĩ dùa trªn c¬ së c¸c thiÕt bÞ d¹y ë trêng rÊt
h¹n chÕ mµ m×nh vÉn cã thĨ thù hiƯn ®ỵc giê häc ¢m nh¹c thêng thøc cho HS ®¹t
®ỵc kÕt qu¶ tèt, tr¸nh ®ỵc sù nhµm ch¸n cho c¸c em khi häc ph©n m«n nµy.
- Trong thùc tÕ, trong giê häc m«n ©m nh¹c ®¹i ®a sè häc sinh ít ham häc
ph©n m«n TËp ®äc nh¹c vµ ph©n m«n ¢m nh¹c thêng thøc, mµ chØ thÝch häc ph©n
m«n häc h¸t. Do ít ham häc, cho nªn khi häc néi dung nµy c¸c em Ýt chó ý.
- §Ĩ cã ®ỵc giê d¹y ¢m nh¹c thêng thøc theo mong mn cđa m×nh, viƯc ®Çu
tiªn lµ chúng ta lùa chän c¸c ph¬ng ph¸p phï hỵp víi ph©n m«n, vµ ph¶i tÝnh ®Õn
kh¶ n¨ng cđa b¶n th©n, ®iỊu kiƯn cđa trêng, sau ®ã lµ viƯc lµm nh thÕ nµo ®Ĩ phèi
hỵp mét c¸ch hỵp lý, c¸c ph¬ng ph¸p vµ c¸c trang thiÕt bÞ ®ã cho phï hỵp víi tõng
tiÕt d¹y
- Víi nh÷ng lÝ do kh¸ch quan vµ chđ quan nh ®· ph©n tÝch ë trªn t«i m¹nh
d¹n chän ®Ị tµi “ ¸p dơng ph¬ng ph¸p míi ®Ĩ d¹y tèt ©m nh¹c 8 ë trêng THCS”
2/ Mơc ®Ých nghiªn cøu:
3
- Môn âm nhạc có vị trí quan trọng trong việc phát triển toàn diện của HS
về đức, trí, thể, mỹ . Nhng trên thực tế việc giảng dạy môn học này cho HS các tr-
ờng THCS nói chung và các trờng THCS huyện Gia Bình nói riêng còn nhiều bất
cập. Qua nghiên cứu chúng tôi muốn khẳng định tầm quan trọng của môn học
trong chơng trình THCS để từ đó đề xuất ra những kiến nghị và giảI pháp nhằm
nâng cao hiệu quả giảng dạy cho môn học này.
3/ Đối tợng, phơng pháp nghiên cứu và đối tợng khảo sát
a/ Đối tợng nghiên cứu: - Học sinh lớp 8
b/ Phơng pháp nghiên cứu:
- Sự phối hợp các phơng pháp trong tiết học là rất quan trọng. Chúng ta phải
lựa chọn phơng pháp cho từng tiết học cụ thể ,sử dụng, phối hợp các phơng pháp
để đạt kết quả cao nhất. Có thể chia môn Âm nhạc ra thành các phân môn sau:
+ Học hát
+ Tập đọc nhạc
+ Nhạc Lí
+ Âm nhạc thờng thức
- Trong quá trình thực hiện đề tài chúng tôi đã sử dụng các phơng pháp
nghiên cứu nh: phơng pháp luận khoa học chủ nghĩa Mác-Lênin mà trực tiếp là
chủ nghĩa duy vật lịch sử và chủ nghĩa duy vật biện chứng.
Các phơng pháp nh:
+ Phơng pháp điều tra
+ Phơng pháp quan sát
+ Phơng pháp thống kê
+ Phơng pháp phân tích và tổng hợp
đã đợc chúng tôi vận dụng chặt chẽ trong quá trình nghiên cứu và trình bày
đề tài này.
4/ Nhiệm vụ, phạm vi và thời gian thực hiện:
a/ Nhiệm vụ:
- GV cần nắm chắc kiến thức cần truyền đạt tới HS
- Tâm huyết với nghề
b/ Phạm vi và thời gian thực hiện
4
- Đối tợng HS lớp 8 trong trờng THCS Nhân Thắng
- Học kỳ I năm học 2010-2011
5/ Đóng góp về mặt khoa học, kinh tế, xã hội của đề tài.
Nếu đề tài đợc triển khai và thực hiện tốt sẽ có những đóng góp nhất định:
- Về thực tiễn quản lý, đề tài cho chúng ta thấy thực trạng của việc dạy học
và học môn âm nhạc của học sinh lớp 8 các trờng THCS. Qua đó thấy đợc tính tất
yếu khách quan phải tiến hành cải cách, hoàn thiện nguồn nhân lực và hệ thống
phơng pháp giảng dạy môn học này.
- Kết quả nghiên cứu của đề tài cả về mặt lý luận và thực tiễn có thể giúp
các trờng THCS có thêm nguồn tài liệu tham khảo đề nghiên cứu và đa ra những
giải pháp cụ thể cho đơn vị mình. Đó là những đóng góp lợi ích trớc mắt, về lâu
dài với đề tài này sẽ là cơ sở tạo tiền đề và điều kiện thuận lợi cho việc nâng cao
chất lợng giảng dạy môn âm nhạc.
PHN II - NI DUNG TI
Ch ơng I : cơ sở khoa học của đề tài
1/ C s lý lun
Nh chỳng ta ó bit õm nhc cú vai trũ rt to ln, õm nhc em n nhng
khoỏi cm thm m cao, l mún n tinh thn khụng th thiu trong cuc sng
ca con ngi.
Trong nhng nm qua, t khi nc ta bc sang th k XXI, s nghip giỏo
dc o to õm nhc cú iu kin phỏt trin nhng bc cao hn. Cho n ngy
nay vic a õm nhc vo hc ng ó c chỳ trng vỡ nhng li ớch quan
trng ca nú trong vic giỏo dc hc sinh thnh nhng con ngi ton din.
Bi vy vic dy õm nhc trng THCS núi chung v lp 8 núi riờng mc
dự khụng nhm o to cỏc em thnh nhng con ngi hot ng ngh thut
chuyờn nghip m ch yu l giỏo dc vn hoỏ õm nhc, lm cho cỏc em yờu
thớch ngh thut õm nhc, hỡnh thnh hc simh mt tõm hn trong sỏng, mt
5
thị hiếu âm nhạc lành mạnh, cách tư duy sắc sảo, lòng khát khao sáng tạo, giàu
tình cảm nhanh nhẹn hoạt bát và sống vui tươi. Âm nhạc phát triển tối đa những
tố chất sinh lý, những phẩm chất tâm lý của lứa tuổi học sinh, tạo điều để các
em hoàn chỉnh và cân đối về tâm hồn, trí tuệ và thể chất, làm phong phú tình
cảm của lứa tuổi học trò.
Mặt khác qua đó phát triển bồi dưỡng những mầm non nghệ thuật cho
tương lai đất nước. Đây là một môn học còn rất mới mẻ không giống những
môn học khác, môn học mang tính nghệ thuật cao, học sinh học theo phương
châm học vui- vui học. Vì vậy tạo cho các em say mê hứng thú học tập là rất
cần thiết.
Ta đã biết rằng bất kỳ làm việc gì nếu có hứng thú thì sẽ đi đến thành
công, đặc biệt là đối với học sinh do đặc điểm tâm sinh lý của lứa tuổi các em.
Nếu thích thú thì các em sẽ làm tốt, khi hoạt động nhận thức của học sinh dựa
trên cơ sở của hứng thú nó sẽ trở nên hào hứng, thoải mái và dễ dàng.
Hứng thú trong học tập nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, nuôi dưỡng ở
các em lòng ham muốn chính đáng trong việc không ngừng vươn tới những đỉnh
cao của việc nắm kiến thức, luôn tìm tòi học tập cái mới tích cực sáng tạo cái đã
học vào hoạt động thực tiễn.
Môn học nào cũng có khả năng gây hứng thú cho học sinh. Âm nhạc bản
thân nó cũng là nguồn cảm hứng cho nhiều người tạo cho các em hứng thú trong
học tập môn âm nhạc không chỉ nâng cao hiệu quả dạy học mà còn làm cho các
em vui tươi phấn khởi thoải mái về tinh thần.
Là một giáo viên giảng dạy bộ môn âm nhạc, bản thân tôi nhận thấy đó là
một trong những yếu tố hết sức quan trọng
2/ Cơ sở thực tiễn
Học sinh lớp 8- đây là lứa tuổi có nhiều thay đổi về đặc điểm tâm sinh lý,
các em bắt đầu có sự e ngại, chất giọng cũng có sự thay đổi, có em đã thể hiện
giọng điệu của người lớn, sự hồn nhiên của trẻ em đã có sự giảm sút. Một số em
6
đã tỏ ra không thích hay còn e ngại khi trình bày một bài hát trước tập thể lớp vì
vậy việc tạo cho học sinh hứng thú trong học tập là một điều hết sức cần thiết.
Từ thực tế giảng dạy âm nhạc trong những năm qua tôi xin mạnh dạn trình bày
để các thầy, cô và các bạn tham khảo
Chương II: THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ NỘI DUNG ĐỀ TÀI KHOA HỌC
Xuất phát từ sự thay đổi về mặt tâm sinh lý lứa tuổi và một số học sinh
còn xem môn học âm nhạc là một môn phụ, các em chỉ quan tâm đến môn học
mà các em đã định hướng cho nghề nghiệp tương lai sau này nên một số học
sinh chưa thực sự hứng thú học.
Qua thời gian đi thực tế tại các trường tôi thấy số giáo viên đào tạo
chuyên sâu vào môn nhạc còn ít, có nhiều giáo viên dạy môn Văn , Anh
văn.....được kèm theo cả môn nhạc nữa nên trong quá trình dạy chưa đáp ứng
hết yêu cầu của bộ môn. Dạy còn mang tính chất qua loa chưa thực sự gây hứng
thú đối với học sinh. Bởi vì đặc trưng của bộ môn âm nhạc là khác so với nhiều
môn khác nhưng có một số giáo viên chưa thực sự nắm vững đặc trưng của bộ
môn nên trong quá trình dạy còn hơi cứng nhắc vì vậy học sinh thấy tiết học
nhạc còn nặng nề không tập trung học. Để cung cấp kiến thức khoa học giáo dục
tư tưởng và rèn luyện kỷ năng cho học sinh , giáo viên phải làm cho học sinh
ham mê hứng thú học tập làm cho quá trình học tập của các em trở nên tự giác
tạo nên niềm vui trong sáng và bổ ích. Bất kỳ môn học nào cũng có khả năng
gây hứng thú học tập đối với học sinh. Bản thân nghệ thuật âm nhạc nói chung
và môn âm nhạc ở trường là nguồn cảm hứng là sự kích thích, sự say mê học tập
của học sinh nhưng không phải dạy như thế nào cũng gây được hứng thú cho
học sinh đặc biệt là học sinh lớp 8.
Xuất phát từ thực tế hiện nay là đang đổi mới phương pháp dạy học, học
sinh tự chủ động chiếm lĩnh kiến thức, giáo viên là người hướng dẫn điều khiển
việc tạo hứng thú học tập cho các em có vai trò rất quan trọng trong việc nâng
cao hiệu quả chất lượng dạy học
7