Tìm hiểu công tác kế toán vốn bằng tiền tại Công ty Cổ phần Xuất khẩu và Thương mại Lê Gia

LỜI MỞ ĐẦU
Nền kinh tế của chúng ta đang trên đà phát triển, các doanh nghiệp, công ty
mọc lên như “nấm sau mưa”, sự cạnh tranh để tồn tại giữa các doanh nghiệp cũng
trở nên gay gắt hơn. Vì vậy mà mỗi doanh nghiệp phải tìm cho mình những giải
pháp tốt nhất để có thể tồn tại và ngày càng phát triển. Để làm được những điều
đó nhất định phải có một đội ngũ nhân viên có năng lực, nhất là một kế toán giỏi
để có thể cân bằng tình hình tài chính cho công ty của mình.
Trong mọi doanh nghiệp từ tư nhân đến doanh nghiệp nhà nước đều cần đến vị trí
kế toán để thu thập, xử lý các vấn đề liên quan đến tài chính cũng như tình hình
hoạt động của công ty. Ở những nền kinh tế càng phát triển thì vai trò của người
kế toán càng được đánh giá cao hơn vì họ chính là những người góp phần xây
dựng một nền kinh tế bền vững.
Kế toán không chỉ đơn thuần là nói đến tiền mà còn là những vấn đề quan trọng
khác nữa. Trong môi trường kinh tế năng động này, kế toán phải có kiến thức sâu
rộng, nhạy bén để có thể ứng phó với mọi điều có gặp phải trong công việc.
Vai trò của bộ máy kế toán trong doanh nghiệp rất quan trọng, kế toán đảm nhận
việc kích thích và điều tiết các hoạt động kinh doanh. Kế toán là những người
duy trì và phát triển các mối liên kết trong doanh nghiệp. Mọi bộ phận trong
doanh nghiệp đều liên quan đến kế toán, từ khâu kinh doanh đến hành chánh
nhânsự.
Nhờ những tài liệu mà bộ phận kế toán cung cấp mà các doanh nghiệp có
thể thường xuyên theo dõi cũng như nắm bắt được tình hình hoạt động, sản xuất,
kinh doanh của mình. Như vậy, chủ doanh nghiệp có thể quản lý và điều hành các
hoạt động có hiệu quả hơn cũng như định ra những điều cần phải làm cho mỗi cá
nhân, cho từng giai đoạn trong thời gian tới và trong cả tương lai.
Svtt: Lê Thị Sâm 1 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng
Không những vậy, kế toán còn là bộ phận chịu trách nhiệm quản lý các
khoản thu – chi dựa trên việc lập các kế hoạch, sổ sách báo cáo hàng ngày. Qua
đó sẽ thấy được những khoản chi phí không cần thiết để có cách cắt giảm nó.
Đồng thời là cơ sở để người quản lý đưa ra những quyết định phù hợp với chiến
lược kinh doanh. Do đó, nếu thông tin mà kế toán đưa ra không chính xác, bị sai

lệch thì sẽ dẫn tới việc hoạch định kinh doanh của nhà quản lý sẽ không phù hợp,
thậm chí gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới việc kinh doanh của doanh nghiệp.
Với những vai trò nêu trên, rõ ràng bộ máy kế toán trong doanh nghiệp rất quan
trọng và cần thiết. Doanh nghiệp không thể tồn tại nếu không có kế toán, vì vậy
chúng ta không được xem nhẹ bộ phận cốt yếu này.
Mục đích nghiên cứu
- Để vận dụng những lý thuyết đã tiếp thu được ở trường vào thực tiễn nhằm
củng cố và nâng cao những kiến thức đã học.
- Tìm hiểu công tác kế toán vốn bằng tiền tại Công ty Cổ phần Xuất khẩu và
Thương mại Lê Gia.
Đưa ra những đánh giá nhận xét về thực tế công tác kế toán vốn bằng tiền tại
công ty. Bước đầu đề xuất một số biện pháp góp phần hoàn thiện công tác hoạch
toán kế toán vốn bằng tiền tại công ty nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động sản
xuất.
Phương pháp nghiên cứu
Để hoàn thành chuyên đề tốt nghiệp này tôi đã sử dụng các phương pháp.
- Phương pháp phỏng vấn trực tiếp là phương pháp hỏi trực tiếp những người
cung cấp thông tin dữ liệu cần thiết cho việc nghiên cứu đề tài. Phương pháp này
Svtt: Lê Thị Sâm 2 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng
sử dụng trong giai đoạn thu thập những thông tin cần thiết và những số liệu có
liên quan đến đề tài.
- Phương pháp thống kê là phương pháp liệt kê những thông tin dữ liệu thu thập
được phục vụ cho việc lập các bảng phân tích.
- Phương pháp phân tích kinh doanh là phương pháp dựa trên nhưng số liệu có
sẵn để phân tích những ưu nhược điểm trong công tác kinh doanh nhằm hiểu rõ
hơn các vấn đề nghiên cứu từ đó tìm ra nguyên nhân và giải pháp khắc phục.
- Phương pháp so sánh là Phương pháp dựa vào những số liệu có sẵn để tiến hành
so sánh đối chiếu được số tương đối hoặc tuyệt đối, thnường là so sánh giữa hai
năm liền kề để tim ra sự tăng giảm của giá trị nào đó, giúp cho quá trình phân
tích kinh doanh cũng như các quá tình khác.

- Phương pháp hoạch toán kế toán là phương pháp sử dụng chứng từ, đòi hỏi sổ
sách để hệ thống hóa và kiểm soát thông tin về các nghiệp vụ kinh tế phát sinh.
Đây là Phương pháp trọng tâm được sử dụng chủ yếu trong hoạch toán kế toán.
Ngoài ra tôi còn sư dụng một số các Phương pháp kinh tế khác.
Qua thời gian thực tập, tìm hiểu về Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu và
Thương mại Lê Gia, em đã lựa nội dung báo cáo:" Kế toán vốn bằng tiền".
Ngoài phần mở đầu, kết luận khóa luận bao gồm ba chương:
Chương 1: Đặc điểm tình hình chung của Công ty Cổ phần nhập Xuất
khẩu và Thương mại Lê Gia.
Chương 2: Thực trạng công tác kế toán vốn bằng tiền của Công ty Cổ
phần Xuất nhập khẩu và Thương mại Lê Gia.
Chương 3: Nhận xét và kiến nghị về tổ chức công tác kế toán vốn bằng
tiền của Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu và Thương mại Lê Gia.
CHƯƠNG I: ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH CHUNG CỦA ĐƠN VỊ
THỰC TẬP
Svtt: Lê Thị Sâm 3 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng
1. Tình hình thực tế của Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu và Thương mại
Lê Gia
1.1. Lịch sử phát triển của Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu và Thương mại
Lê Gia
Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu và Thương mại Lê Gia được thành lập
theo Giấy phép ĐKKD số 0106124076 do Sở Kế hoạch và Đầu tư Thành phố Hà
Nội cấp ngày 13/04/2013 với hoạt động kinh doanh chính là xuất nhập khẩu và
phân phối các mặt hàng điện máy, gia dụng của các hãng uy tín trên thế giới như:
Sharp, Panasonic, Electrolux, Toshiba, Philips, Hitachi
Smilemart.vn ra đời là bước đột phá mới trong định hướng mở rộng thị
trường, nắm bắt xu hướng tiêu dùng trong tương lai. Chúng tôi mong muốn mang
đến cho Quý khách hàng những sản phẩm chất lượng tốt nhất, giá cạnh tranh nhất
với dịch vụ hoàn hảo nhất.
Địa chỉ: Số 62 Vương Thừa Vũ, quận Thanh Xuân, TP.Hà Nội

Tel: 04. 6654 9696 / 0966.141.860
Email:
1.2. Nhiệm vụ chủ yếu của Công ty:
Hoạt động kinh doanh chính là xuất nhập khẩu và phân phối các mặt hàng
điện máy, gia dụng của các hãng uy tín trên thế giới như: Sharp, Panasonic,
Electrolux, Toshiba, Philips, Hitachi

1.3. Sơ đồ bộ máy quản lý của công ty:
Svtt: Lê Thị Sâm 4 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng
Svtt: Lê Thị Sâm 5 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng
G
I
Á
M
PHÒNG
TÀI
CHÍNH
KẾ
PHÒNG
KINH
DOANH
PHÒNG
VẬN
CHUYỂN
Chức năng và nhiệm vụ của từng bộ phận
-Giám đốc : là người đứng đầu công ty,chịu trách nhiệm toàn diện và điều
hành toàn bộ hoạt động của công ty,là người đại diện quyền lợi của công ty trước
Nhà nước và pháp luật.
- Phòng tài chính kế toán: có nhiệm vụ tổ chức công tác hạch toán,kế toán
trong công ty,đảm bảo chính xác kịp thời,trung thực và có hiệu quả cao. Ghi chép

và phản ánh toàn bộ hoạt động sản xuất kinh doanh trong công ty. Nắm bắt tinh
hình tài chính của công ty,cũng như việc sử dụng hiệu quả tiền vốn,lao động,vật
tư. Giám sát việc chấp hành chế độ hạch toán. Lập báo cáo,xác định kết quả bán
hàng và hiệu quả kinh doanh. Phân tích tài chính và hiệu quả kinh doanh.

- Phòng kinh doanh: có nhiệm vụ theo dõi quá trình kinh doanh của công
ty,nắm bắt nhu cầu của thị trường,từ đó có những chính sách kinh doanh phù hợp.
Ngoài ra phòng kinh doanh còn chịu trách nhiệm giữ mối quan hệ với khách hang
2. Tổ chức công tác kể toán của Công ty
2.1. Tổ chức bộ máy kế toán:
Sơ đồ : Tổ chức bộ máy kế toán của Công ty
Bộ máy tổ chức Kế toán khá chặt chẽ và có sự điều tiết linh hoạt trong công việc.
Các cá nhân trong Phòng Kế toán hỗ trợ và tích cực hoạt động để hoàn thành
những nhiệm vụ được giao của cấp trên. Và nhiệm vụ của từng thành phần kế
toán chi tiết như sau:
 Kế toán trưởng: Điều tiết các công việc trong ngày, chỉ đạo và đốc thúc các Kế
toán bán hàng hoàn thành nhiệm vụ được giao, kiểm tra và hoàn thành các báo
cáo hàng tháng, quý và năm.
Svtt: Lê Thị Sâm 6 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng
Phòng kế toán
Kế toán bán hàng
(2 người)
Trường phòng
(1 người)
 Kế toán bán hàng: thực hiện các nhiệm vụ được giao của trưởng phòng, bán hàng
và viết hóa đơn, chứng từ trong ngày, sắp xếp chứng từ, lưu trữ chứng từ, hỗ trợ
báo cáo hàng tháng, quý và năm
2.2. Hình thức kế toán:
Công ty sử dụng hình thức Kế toán theo Kế toán Nhật ký chung. Tất cả các
nghiệp vụ kinh tế, tài chinh phát sinh đều phải gi vào sổ Nhật ký, mà trọng tâm là

sổ Nhật ký chung, theo trình tự thời gian phát sinh và theo nội dung kinh tế (định
khoản kế toán) của nghiệp vụ đó. Sau đó lấy số liệu trên các sổ Nhật ký để ghi Sổ
Cái theo từng nghiệp vụ phát sinh.
Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức kế toán Nhật ký chung (Biểu số 01)
(1) Hàng ngày, căn cứ vào các chứng từ đã kiểm tra được dùng làm căn cứ
ghi sổ, trước hết ghi nghiệp vụ phát sinh vào sổ Nhật ký chung, sau đó căn cứ số
liệu đã ghi trên sổ Nhật ký chung để ghi vào Sổ Cái theo các tài khoản kế toán
phù hợp. Đơn vị mở các sổ Nhật ký đặc biệt thì hàng ngày, căn cứ vào các chứng
từ được dùng làm căn cứ ghi sổ, ghi nghiệp vụ phát sinh vào sổ Nhật ký đặc biệt
liên quan. Định kỳ (3, 5, 10 ngày) hoặc cuối tháng, tuỳ khối lượng nghiệp vụ
phát sinh, tổng hợp từng sổ Nhật ký đặc biệt, lấy số liệu để ghi vào các tài khoản
phù hợp trên Sổ Cái, sau khi đã loại trừ số trùng lặp do một nghiệp vụ được ghi
đồng thời vào nhiều sổ Nhật ký đặc biệt (nếu có).
(2) Cuối tháng, cuối quý, cuối năm, cộng số liệu trên Sổ Cái, lập Bảng cân
đối số phát sinh.
Sau khi đã kiểm tra đối chiếu khớp đúng, số liệu ghi trên Sổ Cái và bảng
tổng hợp chi tiết (được lập từ các Sổ, thẻ kế toán chi tiết) được dùng để lập các
Báo cáo tài chính.
Về nguyên tắc, Tổng số phát sinh Nợ và Tổng số phát sinh Có trên Bảng cân
đối số phát sinh phải bằng Tổng số phát sinh Nợ và Tổng số phát sinh Có
trên sổ Nhật ký chung (hoặc sổ Nhật ký chung và các sổ Nhật ký đặc biệt sau
khi đã loại trừ số trùng lặp trên các sổ Nhật ký đặc biệt) cùng kỳ.
Svtt: Lê Thị Sâm 7 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng
2.3. Chế độ kế toán:
Vì Công ty thuộc loại hình công ty vừa và nhỏ nên Công ty thực hiện chế độ kế
toán theo Quyết định số 48/2006/QĐ-BTC để thực hiện đầy đủ và chính xác các
nhiệm vụ Kế toán một cách thuận tiện, hợp lý và hợp pháp.
Theo Quyết định số 48/2006/QĐ-BTC, Công ty là Công ty Cổ phần nên đã thực
hiện đầy đủ và chính xác theo các quy định về các phần của chế độ Kế toán dành
cho loại hình Công ty Cổ phần:

Quy định chung
Áp dụng chế độ Kế toán cho Doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Svtt: Lê Thị Sâm 8 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng
Áp dụng chế đọ Kế toán không đầy đủ do Công ty không cần thêm một số thủ tục
rườm rà.
Chữ viết sử dụng trong kế toán là Tiếng Việt. Chữ số sử dụng trong kế toán là
chữ số Ả Rập: 0,1,2,3, ,9; sau chữ số hàng nghìn, triệu,tỷ,nghìn tỷ , phải đặt
dấu chấm (.). Đơn vị tiền tệ là đồng Việt Nam ( kí hiệu quốc gia là " đ", kí hiệu
quốc tế là "VND"). Khi có phát sinh vè ngoại tệ, phải ghi theo nguyên tệ và đồng
Việt Nam theo tỷ giá hối đoái thực tế hoặc quy đổi theo tỷ giá hối đoái do Ngân
hàng Nhà nước Việt Nam công bố tại thời điểm phát sinh.
Kỳ kế toán áp dụng cho Công ty là kỳ kế toán năm. Kỳ kế toán năm là 12
tháng,tính từ đầu ngày 01 tháng 01 đến hết ngày 31 tháng 12 năm dương lịch.
Đơn vị kế toán có đặc thù riêng về tổ chức, hoạt động được chọn kì kế toán năm
là 12 tháng tròn theo năm dương lịch, bắt đầu từ ngày mùng 01 tháng đầu quý
này đến hết ngày cuối cùng của tháng cuối quý trước năm sau và thông báo cho
cơ quan Thuế biết.
Công ty phải nộp và lập báo cáo tài chính cho các cơ quan Nhà nước theo kỳ kế
toán năm.
Kiểm kê tài sản là việc cân, đong, đo, đếm số lượng; xác nhạn và đánh giá chất
lượng, giá trị của tài sản, nguồn vốn hiện có tại thời điểm kiểm kê để kiểm tra,
đối chiếu với số liệu trong kế toán. Công ty phải kiểm kê tài sản trong các trường
hợp sau:
- Cuối kỳ kế toán năm, trước khi lập báo cáo tài chính.
- Chia, tách, hợp nhất, sáp nhật, giải thể, chấm dứt hoạt động, phá sản hoặc
bán, khoán, cho thuê doanh nghiệp.
- Chuyển đổi hình thức sở hữu doanh nghiêp.
- Xảy ra hỏa hoạn, thiên tai và các thiệt hại bất thường khác.
- Đánh giá lại tài sản theo quyết định của cơ quan Nhà nước có thẩm
quyền.

- Các trường hợp khác theo quy định của pháp luật.
Nội dung công khai báo cáo tài chính của công ty gồm:
Svtt: Lê Thị Sâm 9 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng
- Tình hình tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu.
- Trích lập và sử dụng các quỹ.
- Kết quả hoạt động kinh doanh.
- Thu nhập của người lao động.
Hình thức và thời hạn công khai báo cáo tài chính:
- Phát hành ấn phẩm.
- Thông báo bằng văn bản.
- Niêm yết.
- Các hình thức khác theo quy định của pháp luật.
Svtt: Lê Thị Sâm 10 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN VỐN
BẰNG TIỀN Ở CÔNG TY CỔ PHẦN XUẤT NHẬP KHẨU VÀ
THƯƠNG MẠI LÊ GIA
I: Cơ sở lí luận của kế toán vốn bằng tiền
1.Khái niệm kế toán vốn bằng tiền:
Vốn bằng tiền là một bộ phận của tài sản ngắn hạn trong doanh nghiệp tồn tại
dưới hình thái tiền tệ có tính thanh khoản cao nhất tồn tại dưới hình thái gía trị và
thực hiện chức năng phương tiện thanh toán trong quá trình sản xuất kinh doanh
của doanh nghiệp. Vốn bằng tiền là một tài sản mà doanh nghiệp nào cũng có và
sử dụng
Vốn bằng tiền của doanh nghiệp bao gồm :
+ Tiền tại quỹ : Gồm giấy bạc việt nam, ngoại tệ, bạc, vàng, kim khí quý đá quý,
ngân phiếu hiện đang được giữ tại két của doanh nghiệp để phục vụ cho nhu cầu
chi tiêu thực hiện hàng ngày trong sản xuất kinh doanh.
+ Tiền gửi ngân hàng : Là tiền việt nam, ngoại tệ, bạc, vàng, kim khí quý đá quý,
mà doanh nghiệp đang gửi tại tài khoản của doanh nghiệp tại ngân hàng.
+ Tiền đang chuyển : Là tiền đang trong quá trình vận động để hoàn thành chức

năng phương tiện thanh toán hoặc đang trong quá trình vận động từ trạng thái này
sang trạng thái khác.
Phân loại:
- Theo hình thức tồn tại, vốn bằng tiền được phân chia thành:
Tiền Việt Nam: là loại tiền phù hiệu. Đây là loại giấy bạc và đồng xu do
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phát hành và được sử dụng làm phương tiện giao
dịch chính thức với toàn bộ hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Ngoại tệ: là loại tiền phù hiệu. Đây là loại giấy bạc không phải do Ngân hàng
Nhà nước Việt Nam phát hành nhưng được phép lưu hành trên thị trường Việt
Nam như: đồng Đô la Mỹ( USD), đồng tiền chung Châu Âu( EURO), đồng yên
Nhật(JPY)…
Svtt: Lê Thị Sâm 11 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng
Vàng bạc, kim khí quý, đá quý: là loại tiền thực chất, tuy nhiên loại tiền này
không có khả năng thanh khoản cao. Nó được sử dụng chủ yếu vì mục đích cất
trữ. Mục tiêu đảm bảo một lượng dự trữ an toàn trong nền kinh tế hơn là vì mục
đích thanh toán trong kinh doanh.
- Theo trạng thái tồn tại, vốn bằng tiền của doanh nghiệp bao gồm các
khoản sau:
Vốn bằng tiền được bảo quản tại quỹ của doanh nghiệp gọi là tiền mặt.
Tiền gửi tại các ngân hàng, cá tổ chức tài chính, kho bạc nhà nước gọi
chung là tiền gửi ngân hàng.
Tiền đang chuyển: là tiền trong quá trình trao đổi mua bán với khác hàng
và nhà cung cấp.
Đặc điểm kế toán vốn bằng tiền :
Trong quá trình sản xuất kinh doanh, vốn bằng tiền được sử dụng để đáp
ứng nhu cầu về thanh toán các khoản nợ của doanh nghiệp hoặc mua sắm các loại
vật tư hàng hóa phục vụ cho nhu cầu sản xuất kinh doanh. Đồng thời vốn bằng
tiền cũng là kết quả của việc mua bán và thu hồi các khoản nợ. Chính vì vậy, quy
mô vốn bằng tiền đòi hỏi doanh nghiệp phải quản lí hết sức chặt chẽ do vốn bằng
tiền có tính thanh khoản cao, nên nó là đối tượng của gian lận và sai sót. Vì vậy

việc sử dụng vốn bằng tiền phải tuân thủ các nguyên tắc, chế độ quản lí thống
nhất của Nhà nước chẳng hạn: lượng tiền mặt tại quỹ của doanh nghiệp dùng để
chi tiêu hàng ngày không vượt quá mức tồn quỹ mà doanh nghiệp và ngân hàng
đã thỏa thuận theo hợp đồng thương mại…
Yêu cầu quản lí vốn bằng tiền :
Tổ chức kiểm soát nội bộ tốt sẽ hạn chế đựơc những rủi ro,thất thoát tài sản, đảm
bảo cho số liệu của báo cáo tài chính là đáng tin cậy.Với tiền, để thực hiện tốt
công tác kiểm soátnội bộ cần phải thực hiện những điều sau:
- Trong việc sử dụng con người: Con người là yếu tố quyết định trong mọi trường
hợp, sử dụng con người trong việc quản lý tiền lại càng trở nên quan trọng vì tiền
Svtt: Lê Thị Sâm 12 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng
dễ bị gian lận,nhầm lẫn. Do đó cần phải sử dụng những nhân viên có đức tính cẩn
thận, thật thà, liêm chính.
- Trong việc phân công công việc: Thực hiện nguyên tắc bất kiêm nhiệm.Nếu
phân công một người vừa chịu trách nhiệm kí xét duyệt các khoản thu, chi, vừa
giữ tiền, lại vừa ghi sổ kế toán thì khả năng xảy ra gian lận là chiếm dụng tiền là
rất nhiều. Cần phân công mỗi người một việc trong chu trình từ khi bắt đầu đến
khi kết thúc nghiệp vụ thu hoặc chi tiền
- Trong việc ghi chép sổ sách kế toán: Các chứng từ thu, chi đều được ghi chép
kịp thời và đầy đủ trên chứng từ gốc hợp lệ. Mỗi khi thu chi tiền đều phải có chữ
kí của người xét duyệt. Hạn chế các khoản chi tiêu bằng tiền mặt. Thực hiện việc
kiểm tra đối chiếu thường xuyên giữa sổ tổng hợp và sổ chi tiết, giữa sổ quỹ tiền
mặt và thực tồn ở quỹ, giữa sổ cái tài khoản tiền gửi ngân hàng với ngân hàng.
2. Nhiệm vụ của kế toán vốn bằng tiền :
- Phản ánh kịp thời các khoản thu, chi bằng tiền tại doanh nghiệp, khóa sổ kế
toán tiền mặt cuối mọi ngày để có kết quả đối chiếu với thủ quỹ tổ chức thực hiện
đầy đủ, thống nhất các quyết định về chứng từ, thủ tục hoạch toán vốn bằng tiền
nhằm thực hiện chức năng kiểm soát và phát hiện kịp thời các trường hợp chi tiêu
lãng phí
- So sánh, đối chiếu kịp thời, thường xuyên số liệu giữa sổ quỹ tiền mặt, sổ kế

toán tiền mặt với sổ kiểm kê thực tế nhằm kiểm tra, phát hiện kịp thời các trường
hợp sai lệch để kiến nghị các biện pháp xử lý.
- Kiểm tra thường xuyên tình hình thực hiện chế độ sử dụng và quản lý
vốn bằng tiền, kỉ luật thanh toán, kỉ luật tín dụng. Phát hiện và ngăn ngừa
các hiệm tượng tham ô và lợi dụng tiền mặt trong kinh doanh.
- Hướng dẫn và kiểm tra việc ghi chép của thủ quỹ. Kiểm tra thường
xuyên, đối chiếu số liệu của thủ quỹ với kế toán tiền mặt để đảm bảo tính
cân đối thống nhất.
2.1.Các nguyên tắc kế toán vốn bằng tiền
- Nguyên tắc tiền tệ thống nhất: Hạch toán kế toán phải sử dụng thống
Svtt: Lê Thị Sâm 13 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng
nhất một đơn vị giá là “đồng Việt Nam (VND)” để tổng hợp các loại vốn
bằng tiền. Nghiệp vụ phát sinh bằng ngoại tệ phải quy đổi ra “đồng Việt
Nam” để ghi sổ kế toán. Đồng thời phải theo dõi nguyên tệ các loại tiền
đó.
- Nguyên tắc cập nhật: Kế toán phải phản ánh kịp thời chính xác số tiền
hiện có và tình hình thu chi toàn bộ các loại tiền, mở sổ theo dõi chi tiết
từng loại ngoại tệ theo nguyên tệ và theo đồng Việt Nam quy đổi, từng
loại vàng bạc, đá quý theo số lượng, giá trị, quy cách, độ tuổi, phẩm chất,
kích thước…
- Nguyên tắc hoạch toán ngoại tệ: Nghiệp vụ phát sinh bằng ngoại tệ
phải quy đổi ra “đồng Việt Nam” để ghi sổ kế toán. Đồng thời phải theo
dõi nguyên tệ của các loại tiền đó. Tỷ giá quy đổi là tỷ giá mua bán thực
tế bình quân trên thị trường liên ngân hàng do Ngân hàng Nhà nước Việt
Nam công bố chính thức tại thời điểm phát sinh nghiệp vụ. Với những
ngoại tệ không công bố tỷ giá quy đổi ra đồng Việt Nam thì thống nhất
quy đổi thông qua đồng đô la Mỹ(USD).
Với vàng bạc kim khí quý đá quý thì giá nhập vào trong kì được tính
theo giá trị thực tế, còn giá xuất trong kì được tính theo phương pháp sau:
+ Phương pháp giá thực tế bình quân bình quân gia quyền giữa giá

đầu kì và giá các lần nhập trong kì
+ Phương pháp giá thực tế nhập trước - xuất trước
+ Phương pháp giá thực tế nhập sau - xuất trước
+ Phương pháp giá thực tế đích danh
+ Phương pháp giá bình quân sau mỗi lần nhập
Thực hiện đúng các nguyên tắc trên thì việc hạch toán vốn bằng tiền
sẽ giúp doanh nghiệp quản lí tốt về các loại vốn bằng tiền của mình.
Đồng thời doanh nghiệp còn chủ động trong kế hoạch thu chi, sử dụng có
hiệu quả nguồn vốn đảm bảo quá trình sản xuất kinh doanh diễn ra
thường xuyên, liên tục.
3. Phương pháp kế toán vốn bằng tiền :
Svtt: Lê Thị Sâm 14 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng
3.1 Kế toán tiền mặt tại quỹ
3.1.1 Đặc điểm
- Công ty luôn dữ một lượng tiền nhất định để phục vụ cho việc chi tiêu
hàng ngày và đảm bảo cho hoạt động của công ty không bị gián đoạn. Tại
công ty, chỉ những nghiệp vụ phát sinh không lớn mới thanh toán bằng
tiền mặt.
- Hạch toán vốn bằng tiền do thủ quỹ thực hiện và được theo dõi từng
ngày. Tiền mặt của công ty tồn tại chủ yếu dưới dạng đồng nội tệ và rất ít
dưới dạng đồng ngoại tê.
3.1.2 Các nguyên tắc quản lý tiền mặt
Hạch toán TK 111 cần tôn trọng một số quy định sau:
(1) Chi phản ánh vào TK111 số tiền mặt, ngoại tệ thực tế nhập, xuất quỹ
tiền mặt. Đối với khoản tiền thu được chuyển nộp vào ngay ngân hàng
(không qua quỹ tiền mặt) thì ghi vào bên Nợ TK 113.
(2) Các khoản tiền mặt do doanh nghiệp khác và cá nhân ký cược, ký quỹ tại
doanh nghiệp được quản lý và hạnh toán như các loại tài sản bằng tiền
của doanh nghiệp.
(3) Khi tiến hành nhập, xuất quỹ tiền mặt phải có phiếu thu, phiếu chi và có

đủ chữ ký của người nhận, người giao, người cho phép nhập, xuất quỹ
theo quy định của chứng từ kế toán.
(4) Kế toán quỹ tiền mặt phải có trách nhiệm mở sổ kế toán quỹ tiền mặt ghi
chép hàng ngày liên tục theo trình tự phát sinh các khoản thu, chi, xuất,
nhập quỹ tiền mặt, ngoại tệ và tính ra số tồn quỹ tại mọi thời điểm.
(5) Thủ quỹ chịu trách nhiệm quản lý và nhập, xuất quỹ tiền mặt. Hàng
ngày, thủ quỹ phải kiểm kê số tồn quỹ tiền mặt thực tế, đối chiếu số liệu
sổ quỹ tiền mặt và sổ kế toán tiền mặt. Nếu có chênh lệch, kế toán và thủ
quỹ phải kiểm tra lại để xác định nguyên nhân và kiến nghị biện pháp xử
lý chênh lệch.
(6) Đối với vàng bạc, kim khí quý, đá quý phản ánh ở tài khoản tiền mặt chỉ
Svtt: Lê Thị Sâm 15 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng
áp dụng cho các DN không đăng ký kinh doanh vàng bạc, kim khí quý, đá quý ở
các DN có vàng bạc, kim khí quý, đá quý nhập quỹ tiền mặt thì
việc nhập xuất được hạch toán như các loại hàng tồn kho, khi sử dụng để
thanh toán chi trả được hạnh toán như ngoại tệ.
3.1.3 Chứng từ và sổ sách sử dụng
- Chứng từ sử dụng:
+ Phiếu thu
+Phiếu chi
+ Biên lai thu tiền
+ Bảng kê vàng, bạc, kim khí quý, đã quý: Mẫu 07-TT.
- Ngoài các chứng từ bắt buộc trên, kế toán còn sử dụng một số chứng từ
hướng dẫn sau:
+ Bảng kiểm kê quỹ
+ Bảng kê chi tiền
- Sổ kế toán sử dụng:
Sổ tổng hợp.
+ Sổ quỹ tiền mặt
3.1.4 Tài khoản sử dụng

Kế toán sử dụng tài khoản 111 “tiền mặt” để hạch toán. Nội dung kết cấu
TK 111 như sau:
- Bên nợ TK 111:
+ Số dư đầu kì: phản ánh số hiện còn tại quỹ.
+ Phát sinh trong kì:
Thu tiền mặt, ngân phiếu, ngoại tệ, vàng bạc kim khí quý đá quý nhập
quỹ, số tiền mặt thừa ở quỹ phát hiện khi kiểm kê, chênh lệch tỉ giá ngoại tệ
tăng khi điều chỉnh.
- Bên có TK 111:
+ Phát sinh trong kì:
Svtt: Lê Thị Sâm 16 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng
Các loại tiền mặt, ngân phiếu, ngoại tệ, vàng bạc kim khí quý, đá quý
xuất quỹ, số tiền mặt thiếu tại quỹ, chênh lệch tỷ giá giảm khi điều chỉnh.
- Dư cuối kì: Các khoản tiền mặt, ngân phiếu, ngoại tệ, vàng bạc, kim khí
quý, đá quý còn tồn ở quỹ tiền mặt.
TK 111 có 3 tài khoản cấp 2
+ TK1111: Tiền Việt Nam+ TK 1112: Ngoại tệ
+ TK 1113: Vàng bạc, kim khí quý, đá quý.
3.1.5 Kế toán chi tiết tiền mặt
Theo chế độ hiện hành, mỗi doanh nghiệp đều có một số tiền mặt nhất
định tại quỹ. Số tiền thường xuyên có mặt tại quỹ được ấn định tùy thuộc
vào quy mô, tính chất hoạt động của doanh nghiệp và được sự thỏa thuận
của ngân hàng.
Để quản lí và hạch toán chính xác, tiền mặt của công ty được tập trung
bảo quản tại quỹ. Mọi nghiệp vụ có liên quan đến thu, chi, quản lí và bảo
quản tiền mặt đều do thủ quỹ chịu trách nhiệm thực hiện. Thủ quỹ do giám
đốc doanh nghiệp chỉ định và chịu trách nhiệm gửi quỹ.
Tất cả các khoản thu chi tiền mặt đều phải có các chứng từ thu chi hợp lệ.
Phiếu thu được lập thành 3 liên, sau đó chuyển cho kế toán trưởng để soát
xét và giám đốc kí duyệt mới chuyển cho thủ quỹ làm thủ tục nhập quỹ. Sau

khi đã nhận đủ số tiền, thủ quỹ ghi số tiền thực tế nhập quỹ (bằng chữ) vào
phiếu thu trước khi kí và ghi rõ họ tên. Đối với phiếu thu cũng lập làm 3 liên
và chỉ sau khi có đủ chữ kí (kí trực tiếp từng liên) của người lập phiếu, kế
toán trưởng, giám đốc, thủ quỹ mới được xuất quỹ. Sau khi nhận đủ số tiền,
người nhận tiền phải trực tiếp ghi rõ số tiền đã nhận bằng chữ, kí tên và ghi
rõ họ tên vào phiếu chi.
Trong 3 liên của phiếu thu, phiếu chi:
- Thủ quỹ giữ 1 liên để ghi sổ quỹ
- 1 liên giao người nộp tiền
- 1 liên lưu nơi lập phiếu
Svtt: Lê Thị Sâm 17 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng
Cuối mỗi ngày, căn cứ vào các chứng từ thu – chi để ghi sổ quỹ và lập
báo cáo quỹ kèm theo các chứng từ thu chi để ghi sổ kế toán.
Trường hợp phiếu thu, phiếu chi gửi ra ngoài doanh nghiệp, liên gửi ra
ngoài doanh nghiệp phải được đóng dấu. Đối với việc thu bằng ngoại tệ,
trước khi nhập quỹ phải được kiểm tra và lập bảng kê ngoại tệ đính kèm
phiếu thu và kế toán phải ghi rõ tỷ giá tại thời điểm nhập quỹ, còn nếu chi
bằng ngoại tệ, kế toán phải ghi rõ tỷ giá thực tế, đơn giá tại thời điểm xuất
quỹ để tính ra tổng số tiền ghi sổ kế toán.
Phiếu thu, phiếu chi được đóng thành từng quyển và phải ghi số từng
quyển dùng trong 1 năm. Trong mỗi phiếu thu (phiếu chi), số của từng phiếu
thu (phiếu chi) phải đánh liên tục trong 1 kì kế toán.
Bên cạnh phiếu thu, phiếu chi bắt buộc dùng để kế toán tiền mặt, kế toán
còn phải lập “Biên lai thu tiền”. Biên lai thu tiền được sử dụng trong các
trường hợp thu tiền phạt, thu lệ phí, phi…và các trường hợp khách hàng nộp
séc thanh toán nợ. Biên lai thu tiền cũng là chứng từ bắt buộc của doanh nghiệp
hoặc cá nhân dùng để biên nhận số tiền hay séc đã thu của người nộp,
làm căn cứ để lập phiếu thu, nộp tiền vào quỹ; đồng thời, để người nộp thanh
toán với cơ quan hoặc lưu quỹ. Biên lai thu tiền cũng phải đóng thành quyển
và phải đóng dấu đơn vị, phải đánh số từng quyển. Trong từng quyển phải

ghi rõ số hiệu từng tờ biên lai thu tiền. Số hiệu này được đánh liên tục theo
từng quyển biên lai. Khi thu tiền ghi rõ đơn vị là VNĐ hay USD, EURO…
Trường hợp thu bằng séc, phải ghi rõ số, ngày, tháng, năm của tờ séc bắt đầu
lưu hành và họ tên người sử dụng séc. Biên lai thu tiền được lập thành 2 liên
(đặt giấy than viết 1 lần):
- Một liên lưu
- Một liên giao cho người nộp tiền
Cuối ngày, người thu tiền phải căn cứ vào biên lai thu tiền( bản lưu) để
lập Bảng kê biên lai thu tiền trong ngày (bảng kê thu tiền riêng, thu séc
riêng), nộp cho kế toán để kế toán lập phiếu thu, làm thủ tục nhập quỹ hay
Svtt: Lê Thị Sâm 18 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng
thủ tục nộp ngân hàng. Ngoài ra, bảng kê chi tiền được sử dụng để liệt kê các
khoản tiền đã chi,
làm căn cứ quyết toán các khoản tiền đã chi và ghi sổ kế toán. Bảng kê chi
tiền phải ghi rõ tổng số tiền bằng chữ và số chứng từ gốc đính kèm. Bảng kê
chi tiền phải được kế toán trưởng, người duyệt chi tiền và người lập bảng kê
cùng kí, được lập thành 2 liên (đặt giấy than viết 1 lần):
- Một liên lưu ở thủ quỹ
- Một liên lưu ở kế toán quỹ Đơn vị :…
Kế toán tiền mặt sau khi nhận được phiếu thu, phiếu chi kèm theo chứng
từ gốc do thủ quỹ chuyển đến phải kiểm tra chứng từ và cách ghi chép trên
các chứng từ tiến hành định khoản. Sau đó mới ghi vào “Sổ kế toán chi tiết
quỹ tiền mặt” theo trình tự phát sinh của các khoản thu, chi ( nhập, xuất) tiền
mặt, tính ra số tồn quỹ vào cuối ngày.
3.1.6 Kế toán tổng hợp
a) Phương pháp hạch toán
Để theo dõi chi tiết tình hình biến động tiền mặt tại quỹ kế toán sử dụng
tài khoản 111. Hàng ngày căn cứ vào các phiếu thu, phiếu chi, các lệnh chi,
các hợp đồng… thủ quỹ kiêm kế toán ngân hàng và kế toán công nợ sẽ tiến
hành viết phiếu thu, phiếu chi tương ứng.

Khi phát sinh nghiệp vụ thu, chi tiền kế toán sẽ lập phiếu thu( phiếu chi)
trình giám đốc, kế toán trưởng duyệt rồi chuyển cho thủ quỹ thu tiền, sau đó
kế toán phần hành sẽ tiến hành định khoản và cập nhật số liệu vào sổ quỹ
tiền mặt và đính kèm chứng từ gốc.
b) Trình tự ghi sổ kế toán tiền mặt
Được thực hiện theo sơ đồ
Svtt: Lê Thị Sâm 19 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng
Ghi hàng ngày
Ghi cuối tháng
Hàng ngày hoặc định kì căn cứ vào các chứng từ thu chi tiền mặt để
lên sổ quỹ tiền mặt (kiêm báo cáo quỹ), kế toán tiền mặt làm nhiệm vụ:
- Kiểm tra sổ quỹ về cách ghi và số dư
- Phân loại chứng từ có TK111, nợ TK liên quan để ghi vào nhật kí chứng
từ số 1. Đối ứng nợ TK111, có các TK liên quan ghi vào bảng kế số 1.
- Cuối tháng khóa sổ nhật kí chứng từ số 1 và bảng kế số 1 để đối chiều
với các NKCT và các bảng kê liên quan.
Svtt: Lê Thị Sâm 20 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng
Chứng từ gốc
NKC số 1
Sổ cái TK111
Báo cáo tài
chính
Sổ quỹ
Bảng kê chứng
từ số 1
c) Sơ đồ hạch toán tổng
TK 111
Svtt: Lê Thị Sâm 21 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng
TK 111 TK 112,113
Gửi tiền vào NH tiền

Rút tiền từ Ngân hàng đang chuyển
TK 511,711,721 TK 152,153,156,221,213
Doanh thu bán hàng và thu
nhập hoạt động khác Mua vật tư hàng hóa tài sản
TK 131,136,138,144,244 TK 641,141,627,641,642,811,821
Thu hồi các khoản nợ, các
khoản ký cược, ký quỹ Sử dụng cho chi phí
TK 121,128,228,221 TK 121,128,221
Thu hồi các khoản nợ từ
tài chính Nợ từ tài chính
TK 411,541,461
TK 121,128,221
Nhận vốn, nhận liên doanh
liên kết, nhận kinh phí Thanh toán nợ phải trả
TK 338 (338) TK 138(1381)
Thừa tiền quỹ chờ xử lý Thiếu tiền quỹ chờ xử lý
Svtt: Lê Thị Sâm 22 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng
3.2 Kế toán tiền gửi ngân
3.2.1 Đặc điểm
Tiền gửi ngân hàng là số tiền tạm thời nhàn rỗi của DN đang gửi tại
ngân hàng hoặc kho bạc hay công ty tài chính.
Tiền gửi ngân hàng của công ty phần lớn được gửi tại ngân hàng để
thực hiện công việc thanh toán một cách an toàn và tiện dụng. Lãi thu từ
tiền gửi ngân hàng được hạch toán vào doanh thu hoạt động tài chính.
Tiền gửi ngân hàng được công ty sử dụng để thanh toán hầu hết các
nghiệp vụ phát sinh có giá trị từ nhỏ đến lớn.
3.2.2 Chứng từ và sổ sách sử dụng
- Chứng từ sử dụng:
• Giấy báo Có
• Giấy báo Nợ

• Bản sao kê của ngân hàng kèm theo chứng từ gốc (ủy nhiệm thu, ủy
nhiệm chi, séc chuyển khoản, séc bảo chi…).
- Sổ kế toán sử dụng
• Sổ tiền gửi ngân hàng
3.2.3 Tài khoản sử dụng
TK 112 - Tiền gửi ngân hàng.
- Tác dụng: Tài khoản này dùng để phản ánh số hiện có và tình hình biến
động tăng, giảm các khoản tiền gửi tại ngân hàng của DN.
- Kết cấu và nội dung phản ánh của TK 112- Tiền gửi ngân hàng.
Bên Nợ:
Svtt: Lê Thị Sâm 23 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng
+ Các khoản tiền Việt Nam, ngoại tệ, vàng bạc, kim khí quý, đá quý gửi
vào ngân hàng.
+ Chênh lệch tăng tỷ giá hối đoái do đánh giá lại số dư tiền gửi ngoại tệ
cuối kỳ.
+ Số dư đầu kì: Phản ánh số tiền hiện có tại ngân hàng
+ Số phát sinh trong kì: Các khoản tiền gửi vào ngân hàngBên Có:
+ Các khoản tiền Việt Nam, ngoại tệ, vàng bạc, kim khí quý, đá quý rút ra
từ ngân hàng.
+ Chênh lệch giảm tỷ giá hối đoái do đánh giá lại số dư tiền gửi ngoại tệ
cuối kỳ.
+ Số dư cuối kì: Phản ánh số tiền hiện có tại ngân hàng
+ Số phát sinh trong kì: Các khoản tiền rút ra từ ngân hàng
Số dư bên Nợ:
Số tiền Việt Nam, ngoại tệ, vàng bạc, kim khí quý, đá quý hiện còn
gửi tại ngân hàng.
- TK 112- TGNH có 3 TK cấp 2:
+ TK 1121- Tiền Việt Nam: phản ánh số tiền gửỉ vào, rút ra và hiện
đang gửi tại ngân hằng bằng đồng Việt Nam.
+ TK 1122- Ngoại tệ: phản ánh số tiền gửi vào, rút ra và hiện đang gửi

tại ngân hàng bằng ngoại tệ các loại đã quy đổi ra đồng Việt Nam.
+TK 1123- Vàng bạc, kim khi quý, đá quý: phản náh giá trị vàng bạc,
kim khí quý, đá quý gửi vào, rút ra và hiện đang gửi tại ngân hàng.
3.2.4 Kế toán chi tiết tiền gửi ngân hàng
Tiền gửi ngân hàng là số tiền tạm thời nhàn rỗi của doanh nghiệp
đang gửi tại ngân hàng( hoặc kho bạc hay công ty tài chính). Kế toán tiền
gửi ngân hàng phải mở sổ theo dõi chi tiết từng loại tiền gửi( tiền Việt
Nam, ngoại tệ, vàng bạc, đá quý) và theo từng nơi gửi.
Hàng ngày, khi nhận được chứng từ của ngân hàng chuyển đến, kế
toán đối chiếu với chứng từ gốc đính kèm, thông báo với ngân hàng để
Svtt: Lê Thị Sâm 24 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng
đối chiếu, xác minh và xử lí kịp thời các khoản chênh lệch( nếu có).
Trường hợp doanh nghiệp mở tài khoản TGNH ở nhiều ngân hàng, thì kế toán
phải tổ chức hạch toán chi tiết theo từng ngân hàng để tiện cho việc
kiểm tra, đối chiếu.
Để theo dõi chi tiết tiền Việt Nam gửi tại ngân, kế toán sử dụng “ Sổ
tiền gửi ngân hàng”. Sổ được mở chi tiết theo từng ngân hàng gửi tiền,
mỗi nơi gửi một quyển; trong đó, phải ghi rõ nơi mở tài khoản và số hiệu
tài khoản giao dịch. Căn cứ ghi sổ là các giấy báo Nợ, giấy báo Có hoặc
sổ phụ của ngân hàng. Cuối tháng tính ra số tiền còn gửi tại ngân hàng
chuyển sang tháng sau. Số dư trên sổ tiền gửi được dùng để đối chiếu với
số dư tại ngân hàng nơi mở tài khoản.
3.2.5 Kế toán tổng hợp tiền gửi ngân hàng
a) Phương pháp hạch toán
Đối với các doanh nghiệp, kế toán tiền gửi ngân hàng là một phần
hành rất quan trọng. Ngay khi nhận được giấy báo của ngân hàng, kế toán
tiến hành kiểm tra đối chiếu với các chứng từ gốc kèm theo và sổ sách kế
toán của công ty. Các chứng từ hạch toán tiền gửi ngân hàng là: giấy báo
nợ, giấy báo có, hay các bảng sao kê. Dựa vào các chứng từ trên, kế toán
tiến hành vào sổ tiền gửi ngân hàng để theo dõi khoản tiền của doanh nghiệp.

b) Trình tự ghi sổ kế toán tiền gửi ngân hàng.
Svtt: Lê Thị Sâm 25 Gvhd: Nguyễn Nguyệt Hằng