LỜI CẢM ƠN
- -
Được sự tiếp nhận của Cán bộ quản lý Khu chuẩn đoán kỹ thuật ô tô,
chúng tôi đã được thực tập kỹ thuật ngay tại xưởng của Bộ môn ô tô, Viện Cơ
khí Động lực, đại học Bách Khoa Hà Nội. Trong suốt quá trình thực tập tại
xưởng chúng tôi đã được học thêm những kiến thức cũng như kinh nghiệm thực
tế và có điều kiện phát huy những kiến thức chuyên môn đã được học trong
trường do các thầy cô tận tình giảng dạy. Đó sẽ là hành trang để chúng tôi vững
bước vào đời, với lòng biết ơn vô hạn chúng tôi xin gửi lời cảm ơn đến:
Các thầy cô Viện Cơ khí Động lực, đại học Bách Khoa Hà Nội, đã tạo
điều kiện cho chúng tôi được thực tập và tiếp xúc với các máy móc, thiết bị nhà
xưởng. Đặc biệt, tôi xin chân thành cảm ơn đến thầy hướng dẫn Phạm Ngọc
Toàn đã trực tiếp chỉ bảo, tạo mọi điều kiện thuận lợi trong công việc, tận tình
hướng dẫn chúng tôi trong suốt thời gian thực tập và trong quá trình làm báo cáo
thực tập kỹ thuật này.
Trong thời gian thực tập chúng tôi đã được truyền đạt những kinh nghiệm
quí báu để giúp chúng tôi trong công việc sau này. Với những suy nghĩ nông cạn
và sự hiểu biết còn hạn chế nên bài báo cáo không thể tránh khỏi những thiếu
xót. Rất mong được sự chỉ dẫn của quý thầy cô trong Viện và các cô chú, anh em
trong khu chuẩn đoán. Xin chân thành cảm ơn!
LỜI NÓI ĐẦU
Có thể nói rằng, nền công nghiệp Việt Nam nói riêng và nền công nghiệp
thế giới nói chung, thì ngành ô tô đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Nó
chiếm vị trí là một trong những ngành công nghiệp mũi nhọn trong công cuộc
phát triển của mỗi quốc gia. Không những chỉ từ nguồn lợi nhuận mà chính bản
thân nó đem lại, mà thêm nữa chính những tiện ích của ngành ô tô đã thúc đẩy
sự phát triển của những ngành công nghiệp khác (là thứ phương tiện vận tải
không thể thiếu đối với bất kì một ngành công nghiệp nào). Đồng thời, chính
tiện ích của ngành ô tô đã giúp nâng cao thêm đời sống của nhân dân (nâng cao
đời sống kinh tế, tạo công ăn việc làm, và tiện lợi hơn trong vấn đề giao thông,
đi lại…). Đặc biệt hơn, đối với một đất nước đang trên đà phát triển như Việt
Nam, cùng với xu thế hội nhập hiện nay thì việc phát triển mạnh nền công
nghiệp ô tô sẽ là một trong những tiêu trí hàng đầu được đặt ra để phát triển đất
nước, nâng tầm khu vực, sánh vai cùng với các cường quốc năm châu.
Tuy nhiên, để có thể làm được những điều đó thì bên cạnh việc trang bị
thêm những máy móc, trang thiết bị hiện đại, chúng ta cũng cần phải nâng cao
chất lượng nhân tố con người. Nhất thiết phải có một đội ngũ công nhân lành
nghề, một đội ngũ kĩ sư giỏi (không những chỉ giỏi lý thuyết mà quan trọng hơn
cả là phải biết vận dụng những lý thuyết đó vào công việc thực tiễn) và đây
chính là vấn đề quan trọng đặt ra trong việc kết hợp giữa công việc đào tạo tại
trường học với các công ty, xí nghiệp.
Bản báo cáo thực tập là đúc kết lại những công việc thực tiễn mà chính bản
thân tôi đã tiếp xúc, cùng với những bài học thực tế mà tôi đã tích lũy được trong
thời gian thực tập tại Công ty. Với những kiến thức và sự hiểu biết còn hạn chế,
bản báo cáo không thể không tránh khỏi những sai sót. Vì vậy, tôi tha thiết cầu
mong niềm thông cảm sâu sắc từ phía Thầy cô trong Viện Cơ khí Động lực –
Đại học Bách Khoa Hà Nội, cùng các cô, chú, anh, chị trong khu chuẩn đoán.
NHẬN XÉT CỦA KHU CHUẨN ĐOÁN KỸ THUẬT Ô TÔ
Hà Nội, ngày….tháng… năm 2013
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
Hà Nội, ngày… tháng…… năm 2013
PHẦN 1: GIỚI THIỆU KHU CHUẨN ĐOÁN KỸ THUẬT Ô TÔ
KHU CHUẨN ĐOÁN KỸ THUẬT Ô TÔ ( thuộc quản lý của Bộ môn
Ô tô và xe chuyên dụng, Viện Cơ khí Động lực, trường Đại học Bách Khoa
Hà Nội) được đưa vào hoạt động từ những năm đầu thành lập Viện, là
trung tâm bảo dưỡng, bảo trì, sửa chữa tất cả các dòng xe du lịch và
xe thương mại
Khu chuẩn đoán gồm ba khu vực: khu vực băng thử phanh và khu
vực bảo dưỡng xe du lịch, xe thương mại
Khu vực băng thử phanh gồm 1 băng thử phanh cỡ lớn được kết
nối với máy tính có khả năng in kết quả chính xác và nhanh chóng.
Khu vực bảo dưỡng xe du lịch gồm 1 cầu nâng xe, các thiết bị đo
kiểm hiện đại, nhân viên, kỹ thuật viên tận tâm với nghề nghiệp đảm
bảo sự an tâm, tin cậy của khách hàng.
Khu vực bảo dưỡng xe thương mại, khu vực có 1 đường hầm để
các xe bảo dưỡng vào đậu, đảm bảo sự an toàn và thuận lợi các kỹ
thuật viên trong công việc.
PHẦN 2: NỘI DUNG THỰC TẬP
1. Vệ sinh, dọn dẹp nhà xưởng
Vệ sinh công nghiệp nhà xưởng, sắp xếp, sử dụng thiết bị dụng cụ. Công
việc vệ sinh nhà xưởng là việc nhỏ nhưng quan trọng, ảnh hưởng lớn đến
hiệu suất công việc và an toàn trong lao động. Ngoài ra thể hiện sự chuyên
nghiệp trong làm việc, nâng cao hình ảnh Khu chuẩn đoán với khách
hàng, tạo sự tin tưởng.
2. Bảo dưỡng bệ thử phanh
Bảo dưỡng bệ thử phanh:
Bảo dưỡng bộ piston – xylanh nâng bánh xe, bảo dưỡng hộp số và bộ dẫn động
xích tải. Kiểm tra lại đường điện và tủ điện, kết nối với máy tính.
1 2 4
3
78
9
12
11
10
56
Hình 2.2. Sơ đồ truyền động từ mô tơ đến rulô chủ động.
1. Rulô bị động; 2. Bánh xe cần thử; 3,6,7,9. Các đĩa xích; 4. Rulô chủ động; 5,8.
Các xích dẫn động; 10. Hộp giảm tốc; 11. Mô tơ điện; 12. Cảm biến lực phanh.
3. Bảo dưỡng xe Uoat
Bảo dưỡng xe U-oát biển số 31A-3488: Sửa chữa cơ cấu điều khiển ly hợp (thay
thế cupen chấp hành, tổng côn, điều chỉnh khoảng dơ bàn đạp, xả khí dầu), sửa
chữa cơ cấu điều khiển phanh (vệ sinh tổng phanh, xả air dầu), vệ sinh toàn bộ
đông cơ.
3.1. HỆ THỐNG PHANH THUỶ LỰC (PHANH DẦU)
Nguyên nhân sửa chữa.
- Ống dầu dơ bẩn ngắt dầu không hoạt động.
- xylanh chính kẹt, cúp ben dầu không hoạt động.
a. Ống dầu dơ bẩn nên ngắt dầu không hoạt động: do trong dầu
không có cặn bẩn nên trong quá trình làm việc cặn bẩn làm nghẹt đường
dầu.
+ Phương pháp sửa chữa
- Xả hết dầu thắng lấy bình chứa ra ngoài
- Dùng cà lê thích hợp tháo hết các ống dầu ra
- Dùng bình hơi thổi sạch bình và ống dẫn dầu.
+ Kiểm tra lắp ráp
- Sau khi vệ sinh sách các đường ống dẫn và bình chứa dầu ta tiến
hành lắp các đường ống dẫn dầu. Xiết chặt lại rồi thay dầu mới.
- Thử đạp thắng liên tục sao cho dầu ở bình chứa chảy ra các ống dẫn
dầu và các heo con.
- Sau khi lắp hoàn toàn rồi dùng con đội, đội lên sao cho hỏng các
bánh xe, và kê cho chắc chắn.
- Cho máy khởi động, cài số thử thắng.
b. Heo con không hoạt động là do quá trình xe chạy bị mòn, vỡ cúp
ben chảy dầu nên không hoạt động hoặc pítton và lò xo bi xiết không trả về.
* Phương pháp tháo rã sửa chữa:
- Dùng con đội, đội bánh xe lên khỏi mặt đất.
- Tháo tắc kê lấy bánh xe ra
- Tháo khớp nối giữa ống dầu và heo con.
- Tháo phết và các bộ phận heo con ra.
- Làm sạch nếu nếu cúp ben phết mỡ, mòn thì thay mới.
- Vệ sinh sạch sẽ.
* Phương pháp ráp:
- Ráp pítton và phếch heo con
- Ráp bánh xe và xiết tắc kê.
- Thử đạp bàn đạp có hoạt động tốt không.
2. Phương pháp điều chỉnh phanh
Phía sau má phanh có một nút điều chỉnh phanh lớn và nhỏ nhất ta
điều chỉnh từng nút một, dùng đồ nghề vặn lớn nhất rồi thả từ từ đến khi
vừa thì thôi.
1. Các công việc sửa chữa hệ thống phanh dầu thường gặp
Thay xylanh phanh chính
Tháo xylanh phanh chính ra khỏi xe, tháo rời nó thay piston cùng với cuppen.
Nếu khu vực lắp cuppen bên trong xylanh phanh chính bị biến chất, có thể xảy
ra rò rỉ dầu và áp suất dầu có thể bị mất, nó có thể dẫn đến mất hiệu quả phanh.
a. Quy
trình tháo
xylanh phanh
chính
Xả dầu
phanh
- Rải một
miếng giẻ bên
dưới xylanh
phanh chính sao cho dầu phanh không bám vào bất kì chi tiết hay bề mặt sơn nào
thậm chí nó bắn ra.
- Dùng xylanh, rút dầu phanh ra khỏi bình chứa xylanh phanh chính.
Tháo xylanh phanh chính ra khỏi xe
- Dùng khóa 12 nới lỏng ống dầu phanh
- Tháo xylanh phanh chính và gioăng
b. Thay bộ phụ kiện xylanh chính
Tháo rời các chi tiết xylanh phanh chính
- Kẹp phần lắp bộ trợ lực của xylanh cái lên êtô giữa các miếng nhôm mềm.
Chú ý: kẹp phần xylanh lên êtô có thể làm biến dạng nó.
Ấn piston và tháo bu lông hãm piston và phanh hãm
Phanh hãm
-
Đối với việc tháo ra có hai loại phanh hãm. Một loại bung ra ( phanh
hãm ngoài), một loại là bóp vào ( phanh hãm trong).
Sử dụng dụng cụ thích hợp tùy theo hình dạng hay vị trí, tháo và lắp
phanh hãm. Sử dụng dụng cụ không thích hợp sẽ làm hỏng phanh hãm và các chi
tiết.
Chú ý:
Che đầu ra bằng giẻ và ấn chậm piston vào để giữ cho dầu khỏi bắn ra
trong khi piston được ấn vào.
Nếu phanh hãm và bulông hãm piston bị tháo ra mà không ấn piston vào,
piston có thể bị hỏng.
1. piston 1; 2. piston 2 ; 3. giẻ
- Kéo piston 1 thẳng ra khỏi xylanh
- Đặt mặt bích của xylanh phanh chính vào lòng bàn tay gõ cho piston 2 bật
ra
- Khi đầu piston 2 bật ra kéo thẳng ra
Chú ý: nếu piston được kéo ra với một góc nghiêng có thể làm hỏng thành
xylanh.
Vệ sinh xylanh chính
- Rửa xylanh phanh chính bằng dầu phanh sạch.
Chú ý: nếu rửa bằng các thứ khác có thể làm hỏng các chi tiết bằng cao su,
như cao su, bị biến chất và rò rỉ dầu.
- Chiếu đèn vào bên trong xylanh để kiểm tra xem có hư hỏng hay rỉ không.
Sau khi tháo kiểm tra, sửa chữa, thay mới những chi tiết xylanh cái tiến
hành ráp lại lên xe và xả khí hệ thống phanh.
Xả khí:
Xả khí ra khỏi xy lanh chính:
-Tháo các ống dầu ra khỏi xylanh chính.
-Dùng khay đựng dầu.
-Đạp bàn đạp phanh và giữ ở vị trí đó.
-Bịt các cửa ra bằng tay rồi nhả phanh.
-Lặp lại từ 3 đến 4 lần.
-Nối các ống dầu vào xylanh chính.
Xả khí ra khỏi mạch dầu:
-Dùng khóa 8, một ống cao su, một bình chứa sẵn dầu phanh. Khi xả, một
đầu cắm vào bình, một đầu cắm vào vít xả gió.khi xả cần 2 người, một người
đạp phanh, một người đạp phanh đến khi nào thấy nặng thì báo cho người thứ 2
biết đển vặn vít xả, khi ra hết khí thì siết vít xả khí vào(người đạp phanh vẫn giữ
nguyên chân phanh), lặp lại thao tác cho đến khi hết bọt khí, dầu phanh chảy ra
thành dòng là được.
-Thực hiện xả khí như trên đối với các bánh xe còn lại.chú ý., luôn luôn
theo dõi mức dầu trong bình chứa và bổ sung kịp thời để mức dầu luôn đầy đến
mức quy định trong qua trình xả khí.
4. Vận hành bệ thử phanh
- Tiến hành thí nghiệm
+ Sau khi xe vào bệ thử, hệ thống điện sẵn sàng đóng điện.
+ Người điều khiển đóng điện cho rulô quay và kéo bánh xe quay theo.
+ Khi tốc độ đã ổn định, thì người lái tiến hành đạp phanh.
+ Do lực phanh tăng dần và đạt giá trị max rất lớn nên dễ làm cho mô tơ
đứng yên. Lúc này cảm biến tốc độ của mô tơ sẽ tự động ngắt điện để đảm
bảo an toàn cho mô tơ.
+ Trường hợp mô tơ vẫn quay mà bánh xe đứng yên thì hệ thống điện
cũng tự động ngắt nhờ cảm biến kiểm soát tốc độ xe của rulô an toàn 3.
- Để đánh giá độ chênh lệch người ta dùng hai bộ đo độc lập lực phanh ở 2
bánh xe trên cầu trước.
- Đóng điện cho motơ (động cơ) dẫn động 11 quay sao cho tốc độ của bánh
xe khoảng (2
÷
3km/h) để đảm bảo an toàn khi thí nghiệm.
5. Tháo lắp, sửa chữa ly hợp
I. Các hư hỏng thường gặp của bộ phận ly hợp và lý do:
A. Các hư hỏng:
- Bị trược trong lúc nối ly hợp
- Khi nối khớp ly hợp bị rung động không êm
- Không cắt hoàn toàn khi cắt khớp ly hợp
- Bộ ly hợp khua ở vị trí nối khớp
- Bộ ly hợp khua ở vị trí cắt khớp
- Chấn rung nơi bàn đạp ly hợp
- Đĩa ly hợp chóng mòn
- Bàn đạp ly hợp nặng
B. Lý do:
1. Bị trược trong lúc nối khớp ly hợp
Điều chỉnh sai chiều dài cây đẩy gắp vòng bi tê
a. Gãy lò xo mân ép
b. Đĩa ly hợp mòn mặc nạ sát.
c. Ba cầu đẩy bị cong.
2. Khi nối khớp ly hợp bị rung động không êm
Chỉnh sai cây ba đẩy
Mặc bố ly hợp có dính dầu mỡ hoặc lỏng đinh tán
a. Chiều cao ba cần đẩy không thống nhất
b. Đĩa ly hợp bị kẹt trên trục sơ cấp hộp số.
c. Mạc bố ly hợp, các lò xo, mâm ép bị vỡ.
3. Không cắt hoàn toàn khi cắc khớp ly hợp:
a. Sai khoản hành trình tự do của bàn đạp ly hợp.
b. Đĩa ly hợp hoặc mâm ép bị vênh
c. Các mặt bố ma sát ly hợp bị lỏng đinh tán.
d. Chiều cao ba cần đẩy không thống nhất
e. Môyơ ly hợp bị kẹt trên trục sơ cấp của hợp số.
4. Bộ ly hợp bị khua ở vị trí nối khớp:
a. Môyơ then hoa quá mòn lỏng trên trục sơ cấp hộp số.
b. Các lò xo giảm giao động xoắn của ly hợp yếu hoặc gãy.
c. Động cơ vá hộp số không ngay tâm
5. Bộ ly hợp khua ở vị trí cắt khớp
a. Vòng bi tê bị mòn hỏng thiếu bôi trơn
b. Cần bẩy chỉnh sai
c. Vòng bị gối trục sơ cấp nơi bánh trớn bị mòn hỏng hay khô mỡ.
6. Chân rung nơi bàn đạp ly hợp
a. Động cơ và hợp số không thẳng hàng
b. Cơ cấu mâm ép bị vênh
c. Ba càn bẩy chỉnh sai
d. Vỏ hộp ly hợp lệch tâm với bánh trớn
e. Các te bộ ly hợp bị lệch
f. Bánh trớn không ráp đúng vào chốt định vị
7. Đĩa ly hợp chóng mòn
a. Sai khoang hành trinh tu do bàn đạp ly hợp
b. Ba cần bẩy bị cong bị kẹt
c. Mâm ép hoặc đĩa ly bị vênh
d. Sử udngj liên tục đĩa ly hợp
e. Lái xe ấn mãi trên bàn đạp ly hợp
8. Bàn đạp ly hợp nặng
a. Bàn đạp bị cong hay kẹt
b. Các cần đẩy không ngang nhau
II. Kiểm tra và sửa chữa
1. Kiểm tra và sửa chữa các hư hỏng
- Nếu là chênh lệch giữa các bộ phận của bộ ly hợp thì phải cân chỉnh
lại.
- Nếu là mòn, phiết cong vênh mà nhẹ thì cải tạo lại nặng là thay mới
- Nếu sử dụng quá nhiều thì hạn bớt lại.
2. Kiểm tra và sửa chữa các chi tiết của ly hợp
a. Điều chỉnh khoảng hành trình tư do của bàn đạp ly hợp:
Hành trình tự do của bàn đạp ly hợp là khoảng duy chuyển của bàn
đạp này trước khi vong bi buýt tơ chạm vào ba cần bầy ly hợp.
Nếu khoảng hành trình này quá lớn sẽ cắt khớp ly hợp không dứt
khoát gây khó khăn trong việc cài số. Ngược lại nếu hành trình này quá ít sẽ
nối khớp ly hợp không hoàn toàn làm cho đĩa ly hợp chóng mòn.
Phương pháp và thông số điều chỉnh khoảng hành trình này tuỳ theo
xe và quy định của nhà máy chế tạo ô tô.
Muốn thay đổi hành trình này người ta thay đổi chiều dài thanh kéo
nối bàn đạp với ly hợp.
b. Kiểm tra, sửa chữa các chi tiết:
Sau khi tháo rời kiểm tra các chi tiết sau:
- Lò so mâm ép
Nếu bỏ ly hợp nóng quá mức lớp ngoài các lò so ép bị cháy, lò so có
màu xanh đậm. Phải thay mới lò xo ép này vì đã giảm tính đàn hồi. Nếu có
lò xo không bị nóng chảy xanh, cần phải kiểm tra sức ép tương úng với
chiều dài còn lại theo quy định trên bàn thử chuyên dùng.
- Đĩa ly hợp:
Kiểm tra đĩa ly hợp bị vênh, có vếch nức trên mặc bố ly hợp bị mòn
gần đến đầu đinh tán, các đinh tán bị hỏng.
Đặc ly hợp trên mặt phẳng bàn rà, lá cở đó 0,3 ly không được lọt qua
khe hở của mặt đĩa và bàn lrà. Nếu vượt quá giới này thì phải uống nắng
kiểm tra.
- Tấm đàn hồi sườn đĩa ly hợp:
Nếu lò xo sườn bên dưới vành bị nức, bị yếu, không còn dợn sóng,
phải thay đổi ly hợp.
- Lò so giảm xoắn:
Kiểm tra lò xo xoắn bố trí vành mô yơ, nếu có hiện tượng long lỏng,
xục xịch, giảm đàn hồi, phải thay mới đĩa ly hợp.
- Mô yơ đĩa hợp:
Mô yơ và trục dẫn đọng hợp số (trục sơ cấp hợp số) phải ráp vào
nhau vừa xiết lỏng theo chiều quay, không kẹt cứng. Nếu không đạt yêu cầu
này thì phải thay nhớt đĩa ly hợp hoặc cả trục sơ cấp.
- Vong bị buyt tê (khớp vòng bị nhã ly hợp)
Các loại vòng này thường được bọc mỡ bôi trơn ngay trong nhà máy
chế tạo, vì vậy không nên nhúng ngập vào trong đầu lửa hoặc xăng sẽ làm
hỏng lớp mở bôi trơn bên trong. Kiểm tra, xoay nhẹ vòng bi, nếu có hiện
tượng rơ lỏng, chưa phải thay mới.
- Định tấm catte ly hợp. (hộp ly hợp)
Bình thường ta không phải kiểm tra khâu này, vì cêtt bộ ly hợp đã
được định tâm với động cơ trong nhà máy chế tạo, tuy nhiên nếu có hiện
tưọng chấn rung nơi bàn đạp ly hợp, cài số khí, số nhảy trở lui về tưf điểm
thì chúng ta phải lưu ý kiểm tra khâu này.
- Vòng bị rung tâm đui trục khuỷu:
Trục sơ cấp của hợp số gối vào đuôi của trục khuỷu nhờ một bạc thau
gối trục hay vong bi. Nếu chi tiết này bị long lỏng mòn khuyết cần phải thay
mới và bôi trơn tốt. Tuyệt đối không được bôi mỡ vào trục sơ cấp hộp số.
* CHÚ Ý KHI THÁO LẮP BỘ LY HỢP:
Sau khi tháo rã, làm sạch và kiểm tra. Sửa chữa và điều chỉnh, bộ ly
hợp phải được ráp lại đúng vị trí ban đầu nó trên mặt bánh trớn. Nếu ráp
sai vị trí cũ sẽ mất thăng bằng. Động cơ làm việc sẽ bị chấn rung và nảy sinh
nhiều hỏng hóc mới.
Để đảm bảo ráp đúng vị trí nguyên thuy, người ta khó đánh dấu “X”
trên mặt bánh trớn và trên cỏ bộ ly hợp. Nếu dấu này không còn hoặc
không còn hoặc không rõ ta cần phải đánh dấu riêng khi tháo bộ ly hợp ra
khỏi bánh trớn.
- Ngày 12/6:
Hyudai Getz 1.1 MT (model 2008)
Biển số: 30K – 9140
Hiện tượng: xe đi yếu, lên dốc bình thường tại tay số 1 vẫn rất khó khăn, động
cơ hoạt động bình thường. Kiểm tra ly hợp thấy hiện tượng trượt, ma sát ly hợp
kém. Hạ hộp số, tháo ly hợp thấy đĩa ma sát đã bị mòn và xước rất nhiều, đĩa ép
có độ côn lớn, ổ bi tỳ vẫn tốt. Quyết định thay toàn bộ bộ đĩa ép, đĩa ma sát, ổ bi
tỳ. Vệ sinh lọc gió, bổ sung nước làm mát, dầu cầu, bảo dưỡng ắc quy,
6. Đảo lốp xe Joily
Đảo lốp xe Joily biển số: …
Cách đảo lốp…
7.
8. Sử dụng máy chuẩn đoán G-scan
Học cách sử dụng máy chuẩn đoán lỗi động cơ G-scan trên động cơ
Mazda …
9. Tháo lắp, bảo dưỡng hộp số