Tiết 41 CÁC ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN CỦA QUẦN THỂ SINH VẬT

Tiết 41
CÁC ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN CỦA
QUẦN THỂ SINH VẬT(tt)

V. Kớch thc ca qun th sinh vt:
QT voi 25 con
QT ONG haứng
ngaứn con
QT VK haứng trieọu con QT Hong haùc traờm con

•
Khaùi nieäm:
Kích thước của quần thể là số lượng cá thể ( hoặc khối
lượng hoặc năng lượng tích luỹ trong các cá thể) phân bố
trong khoảng không gian của quần thể .
1. Kích thước tối thiểu và kích thước tối đa
Kích thước tối đa
Kích thước tối thiểu

KÝch th íc tèi thiÓu

1. Kích thước tối thiểu và kích thước tối đa
a. Kích thước tối thiểu :
Là số lượng cá thể ít nhất mà QT cần có để duy trì và phát triển

=>dưới mức tối thiểu ->QT suy giảm, diệt vong, do:
Sự hỗ trợ nhau giảm
Khả năng sinh sản giảm
Sự giao phối gần thường xảy ra.
QT voi 25 con

KÝch th íc tèi ®a

b.Kích thước tối đa:
Là giới hạn lớn nhất về số lượng mà quần thể có thể đạt được, phù hợp
với khả năng cung cấp nguồn sống của môi trường.
=>vượt mức tối đa ->di cư, mức tử vong cao do:
+ Sự cạnh tranh
+ ô nhiễm môi trường, bệnh tật, tăng cao
2.Những nhân tố ảnh hưởng đến kích thước của quần thể

Thảo luận nhóm
2.Các
nhân
tố ảnh
hưởng
a.Mức độ sinh
sản của quần
thể sinh vật
b. Mức độ tử
vong của quần
thể sinh vật
c. Phát tán cá
thể của quần
thể thể sinh
vật
Khái
niệm
Các yếu
tố phụ

thuộc

Thảo luận nhóm
2.Các
nhân
tố ảnh
hưởng
a.Mức độ sinh
sản của quần
thể sinh vật
b. Mức độ tử
vong của quần
thể sinh vật
c. Phát tán cá
thể của quần
thể thể sinh
vật
Khái
niệm
- Là số lượng cá thể
của quần thể được
sinh ra trong một
đơn vị thời gian.
- Là số lượng cá
thể của quần thể
bị
chết trong
chết trong
một đơn vị thời
một đơn vị thời

gian
gian.
- Nhập cư: Số
cáthể chuyển
tới QT
- Xuất cư: Số
cá thể rời bỏ
QT
- Số lượng
trứng (hay con non)
-Số lứa đẻ
-Tuổi trưởng thành
sinh dục
-Tỷ lệ đực cái .
- Trạng thái của
quần thể
sống của MT.
-
Mức khai thác
của con người
Các điều kiện
sống của mơi
trường.
Các yếu
tố phụ
thuộc

b i

e
d
r
r
=
=
b – d + i – e
b – d + i – e
r : hệ số tăng trưởng
(chỉ số gia tăng cá thể)
của quần thể.

VI. Tăng trưởng của quần thể sinh vật
1. Tăng trưởng theo tiềm năng sinh học
Những loài có kích thước nhỏ, tuổi thọ thấp

Đå thÞ t¨ng tr ëng cña vi sinh vËt

VI. Tăng trưởng của quần thể sinh vật
2. Tăng trưởng thực tế
- Điều kiện mơi trường bị giới hạn.
- Đường cong tăng trưởng có hình
chữ S
Hình 38.3: Đường cong tăng trưởng
của quần thể

VII. Tăng trưởng của quần thể người
Hình 38.4:Đồ thị tăng trưởng dân số TG

Theo nguồn: Tổng cục dân số – kế hoạch hóa gia

đình (1/4/2009)
- Dân số Thế giới năm 2000: 6 tỷ người đến năm
2009: 6,777 tỷ người.
- Dân số Việt Nam: 85.789.573 người(tăng 9, 47 triệu
người so với năm 1999) => tỉ lệ tăng bình quân
1999 - 2009 là 1,2% / năm.
- Dân số tỉnh Qu ng Bìnhả : 846.924 người.
12

* Hậu quả của việc bùng nổ dân số:
Dân số tăng nhanh ảnh hưởng đến chất lượng của cuộc
sống : tình trạng đói nghèo gia tăng, chế độ nuôi dưỡng và
giáo dục thấp kém, gây nên ô nhiễm môi trường
* Biện pháp hạn chế sự gia tăng dân số:
- Thực hiện kế hoạch hoá gia đình.
- Phân bố dân cư hợp lý.
- Tuyên truyền giáo dục về dân số

Củng cố
1.kích thước của một quần thể không phải là ?
A.Tổng số cá thể của nó.
B.Tổng sinh khối của nó.
C. Năng lượng tích trong nó.
D. Kích thước nơi nó sống.

2. Khi số lượng cá thể của quần thể ở mức cao nhất để quần thể
có khả năng duy trì phù hợp nguồn sống thì gọi là ?
A. Kích thước tối thiểu.
B. Kích thước tối đa.
C. Kích thước bất ổn.

D. Kích thước dao động
12

Củng cố
3. Câu nào sau đây là đúng khi nói về sự sinh trưởng của quần thể sinh
vật trong điều kiện môi trường không bị giới hạn ?
A. Trong điều kiện không bị giới hạn thì quần thể sinh vật đạt kích
thước tối đa.
B. Trong điều kiện môi trường không bị giới hạn thì quần thể sinh
vật tăng trưởng theo đồ thị logistic.
C. Trong điều kiện môi trường không bị giới hạn thì quần thể sinh vật
tăng trưởng luỹ thừa.
D. Trong điều kiện môi trường không bị giới hạn thì quần thể sinh
vật tăng trưởng không giới hạn.

12

Củng cố
4. Những nhân tố nào dưới đây ảnh hưởng đễn sự sinh
trưởng của quần thể sinh vật ?
A. Mức độ sinh sản, tử lệ tử vong.
B. Sự xuất cư và nhập cư của các cá thể.
C. Mức độ sinh sản và sự xuất cư của các cá thể.
D. Cả A và B.
12