Biện pháp quản lý hoạt động dạy và học ở trường THCS nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

Lớp bồi dỡng cán bộ quản lý THCS khoá 5 đợt 2

A. đặt vấn đề
1. Lý do chọn đề tài.
Sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ, sự phát triển năng động
của nền kinh tế. Quá trình hội nhập và toàn cầu hoá đang làm cho việc rút ngắn
khoảng cách về trình độ phát triển giữa các nớc trở nên hiện thực hơn và nhanh
hơn. Khoa học công nghệ trở thành động lực cơ bản của sự phát triển kinh tế xã
hội, giáo dục là nền tảng của sự phát triển khoa học công nghệ, phát triển nguồn
nhân lực đáp ứng nhu cầu của xã hội hiện đại và đóng vai trò chủ yếu trong việc
nâng cao ý thức dân tộc, tinh thần trách nhiệm và năng lực các thế hệ hiện nay
và mai sau.
Đổi mới giáo dục đang diễn ra trên quy mô toàn cầu. Xu hớng hội nhập đã
tạo nên những thay đổi sâu sắc trong giáo dục, từ quan niệm về chất lợng giáo
dục, xây dựng nhân cách ngời học đến cách tổ chức quá trình và hệ thống giáo
dục. Kịp thời đình chỉnh và cơ cấu quy mô nâng cao trình độ đào tạo đáp ứng
nhu cầu đa dạng của thực tiễn. Tăng hiệu quả giáo dục nhạy bén và thích ứng
nhanh với những biến động của nhu cầu nhân lực. Xuất phát từ những yêu cầu
cần đổi mới của giáo dục, quản lý giáo dục, quản lý nhà trờng cần phải có một
chiến lợc đào tạo, bồi dỡng cán bộ quản lý, để đáp ứng kịp thời sự phát triển của
nhà trờng trong thời kỳ CNH - HĐH đất nớc.
Nghị quyết hội nghị lần thứ 3 của Ban chấp hành Trung ơng Đảng lần thứ
VIII về chiến lợc có đoạn ghi "Lấy tiêu chuẩn cán bộ làm căn cứ xây dựng ch-
ơng trình đào tạo bồi dỡng, thống nhất hệ thống nhà trờng, nội dung đào tạo
phải thiết thực phù hợp với yêu cầu. Đối với mỗi cán bộ chú trọng cả phẩm chất
đạo đức và kiến thức, cả lý luận và thực tiễn, bồi dỡng kiến thức cơ bản và hớng
dẫn kỹ năng thực hành" (Trích Nghị quyết trang 84).
Ngày nay đổi mới quản lý đã trở thành một xu thế chiến lợc hàng đầu đối với
sự phát triển kinh tế của nớc ta nói chung và sự nghiệp đào tạo nói riêng. Một trong
những biện pháp chiến lợc nhằm nâng cao chất lợng giáo dục chính là việc đổi mới
quản lý giáo dục từ cấp Trung ơng đến cơ sở. Trong hệ thống giáo dục quốc dân nhà

trờng là một tế bào quan trọng nơi mà chủ yếu diễn ra quá trình giáo dục, đào tạo ra
1
Lớp bồi dỡng cán bộ quản lý THCS khoá 5 đợt 2

những phẩm chất nhân cách con ngời cho tơng lai đất nớc một cách khoa học nhất,
quy cụ nhất và có hệ thống nhất. Trong nhà trờng nhiệm vụ chính quan trọng hàng
đầu là dạy - học và giáo dục học sinh. Quản lý dạy học đã trở thành một hoạt động
mang tính chuyên môn hoá giữ vai trò rất quan trọng trong các hoạt động của nhà
trờng. Nghệ thuật quản lý chính là vận dụng sáng tạo, năng động và hợp lý vào
nhữnh tình huống cụ thể, những hoàn cảnh riêng biệt. Muốn quản lý hoạt động dạy
học có hiệu quả, ngời quản lý cần sự dụng đồng bộ và toàn diện các phơng pháp
quản lý, các cách thức và các con đờng tác động lên từng đối tợng của quá trình dạy
học. Do đó quản lý trờng học là quản lý dạy và học và quản lý các hoạt động khác.
Thực tế giáo dục nớc ta hiện nay chất lợng dạy - học ở các trờng THCS nói
riêng và chất lợng nói chung đã có những tiến bộ bớc đầu. Trên một số mặt của
giáo dục và đào tạo đã xuất hiện một số nhân tố mới, phong trào thi đua học tập
sôi nổi, cải tiến phơng pháp dạy và học, loại hình trờng lớp trong các bậc học đa
dạng, dân trí từng bớc đợc nâng cao. Tuy nhiên nhìn chung hiện nay hệ thống
giáo dục - đào tạo của nớc ta ở trong trạng thái bất cập so với yêu cầu đất nớc,
chất lợng giáo dục nói chung còn thấp cha tiếp cận đợc với trình độ tiên tiến
trong khu vực và trên thế giới, học sinh còn hạn chế về năng lực t duy sáng tạo,
kỹ năng thực hành.
Thực hiện tinh thần các Nghị quyết và những chủ trơng đổi mới trong giáo
dục - đào tạo trong những năm qua cùng với sự quan tâm giúp đỡ tạo điều kiện
của các cấp, của địa phơng, của lực lợng cán bộ giáo viên trờng THCS Thị Trấn
Con Cuông. Mặc dù đã có nhiều cố gắng đổi mới trong dạy và học và đã đạt đợc
nhiều thành tích đáng kể, xây dựng đợc nề nếp giảng dạy và học tập. Song chất l-
ợng dạy và học của nhà trờng vẫn còn những hạn chế. cha đợc nâng lên một
cách toàn diện là một vấn đề cần quan tâm. Là cán bộ phụ trách chuyên môn
trong nhà trờng tôi thiết nghĩ phải làm thế nào để quản lý tốt hoạt động dạy và

học nhằm nâng cao chất lợng giáo dục? Để có thể tháo gỡ những trăn trở nói
trên, từng bớc đa nhà trờng lên tầm cao mới về chất lợng và hiệu quả đào tạo.
Với những cơ sở lý luận và thực tiễn tôi mạnh dạn chọn đề tài "Biện pháp quản
lý hoạt động dạy và học ở trờng THCS nhằm nâng cao chất lợng giáo dục,
2
Lớp bồi dỡng cán bộ quản lý THCS khoá 5 đợt 2

đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay." để nghiên cứu làm tiểu luận tốt
nghiệp khoá học và hy vọng nó sẽ góp một phần vào việc đảm bảo nâng cao chất
lợng hiệu quả giáo dục ở trờng THCS Thị Trấn Con Cuông - Huyện Con Cuông.
2. Mục đích nghiên cứu.
Nghiên cứu các biện pháp quản lý hữu hiệu nhằm đa việc dạy và học của
thầy và trò góp phần nâng cao chất lợng dạy và học ở trờng THCS Thị Trấn Con
Cuông - Huyện Con Cuông.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu.
- Xác định rõ những cơ sở lý luận và thực tiễn trong việc quản lý dạy và
học ở trờng THCS.
- Nghiên cứu thực trạng của công tác quản lý giảng dạy và học tập ở trờng
THCS Thị Trấn Con Cuông - Huyện Con Cuông.
- Đề xuất một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lợng dạy và học ở
trờng THCS Thị Trấn Con Cuông - Huyện Con Cuông.
4 .Phơng pháp nghiên cứu.
- Phơng pháp nghiên cứu lý thuyết: Đọc và nghiên cứu giáo trình
BDCBQL bậc THCS, các văn bản, chỉ thị, tài liệu có liên quan đến đề tài (Luật
giáo dục, điều lệ trờng THCS, Nghị quyết Trung ơng II khoá VIII).
- Tích luỹ một số kinh nghiệm, đề xuất một số biện pháp quản lý nhằm
nâng cao chất lợng dạy và học phù hợp với điều kiện hoàn cảnh của nhà trờng.
5. Đối tợng nghiên cứu.
- Nghiên cứu những biện pháp chủ yếu để quản lý nâng cao chất lợng dạy
và học ở trờng THCS Thị Trấn Con Cuông

B. Nội dung
Ch ơng I: Những cơ sở lý luận
3
Lớp bồi dỡng cán bộ quản lý THCS khoá 5 đợt 2

Sự nghiệp giáo dục đào tạo của nớc ta trong mấy chục năm qua đã có bớc
phát triển mạnh mẽ và toàn diện, nhất là từ sau khi có Nghị quyết Trung ơng II
khoá VIII ra đời. Nhìn lại một giai đoạn lịch sử, hội nghị Trung ơng VI khoá IX
đã khẳng định những thành tựu và nêu ra những yếu kém của nền giáo dục đào
tạo nớc nhà trong những năm qua. Đồng thời đã chỉ ra những nguyên nhân của
nó, trên cơ sở đó đề ra nhiệm vụ, giải pháp cho sự phát triển giáo dục đào tạo
trong những năm tới. Vấn đề bức xúc nhất trong nớc ta hiện nay là chất lợng
giáo dục, thái độ chính trị, lý tởng cách mạng, đạo đức của thế hệ trẻ. Trớc hoàn
cảnh đó hội nghị Trung ơng lần thứ VI khoá IX đã đề ra nhiệm vụ cụ thể là:
Nâng cao chất lợng, hiệu quả giáo dục và đào tạo nhân tài xây dựng chơng trình
nội dung và phơng pháp dạy học, nâng cao nhận thức trong xã hội và trong
ngành phù hợp với thời đại về vai trò và nhiệm vụ của giáo dục là quốc sách
hàng đầu, xây dựng môi trờng giáo dục lành mạnh.
Nghị quyết 40 của quốc hội khoá X đã xác định: "Mục tiêu của giáo dục
về đổi mới phơng pháp là nhằm nâng cao chất lợng giáo dục toàn diện đáp ứng
với yêu cầu phát triển nguồn nhân lực phục vụ CNH - HĐH đất nớc phù hợp với
thực tiễn và truyền thống Việt Nam tiếp cận trình độ phát triển trong khu vực và
thế giới" chất lợng giáo dục là trình độ thực hiện hoá mục tiêu giáo dục thể hiện
sự đổi mới và hiện đại hoá giáo dục theo định hớng XHCN. Cũng nh khả năng
thích ứng ngày càng cao của ngời học đối với những biến đổi nhanh chóng của
thực tế, chất lợng giáo dục đợc xem xét đánh giá một cách toàn diện hay từng
mặt đối với cả ngành, từng địa phơng hay một trờng học cụ thể đối với ngời học
trong từng giai đoạn, trong một hệ điều kiện nhất định. Chất lợng phổ thông là
chất lợng của từng mặt đạo đức, trí dục, mỹ dục, thể dục, giáo dục lao động và h-
ớng nghiệp hay nói cách khác đó là chất lợng "Dạy chữ, dạy ngời, dạy nghề" thể

hiện ở ngời học.
Đánh giá chất lợng giáo dục là một việc rất khó và phức tạp bởi vì sản
phẩm của giáo dục chính là nhân cách của ngời học, cần phải có quan điểm đúng
và phơng pháp đánh giá khoa học, khách quan. Khi đánh giá chất lợng giáo dục
phải căn cứ vào mục tiêu đào tạo của cấp học, bậc học, đối chiếu với sản phẩm
4
Lớp bồi dỡng cán bộ quản lý THCS khoá 5 đợt 2

đào tạo của từng cấp học, bậc học với mục tiêu đào tạo cụ thể của cấp học, bậc
học ấy. Đánh giá chất lợng giáo dục phổ thông không chỉ dừng lại ở các con số
về tỷ lệ học sinh lên lớp, tốt nghiệp, học sinh khá giỏi Chất lợng dạy học là
một phạm trù động, thay đổi theo thời gian và theo bối cảnh. Chất lợng đợc nhìn
nhận dới góc độ của sự nổi tiếng, dới góc độ nguồn lực, dới góc độ là một quá
trình, từ góc độ nội dung chất lợng dạy học cũng đợc nhìn từ góc độ là giá trị
tăng thêm. Chất lợng dạy học chính là chất lợng của ngời học hay tri thức phổ
thông mà ngời học lĩnh hội đợc, tri thức đó bao gồm tiềm năng trí tuệ và tiềm
năng tinh thần.
Quản lý chất lợng dạy học không chỉ là quản lý đơn thuần các hoạt động
dạy học mà phải quản lý quá trình tác động tới tất cả các thành tố hoạt động s
phạm có tác động hỗ trợ, giúp đỡ phục vụ cho hoạt động dạy học của thầy và trò.
Trong đó đặc biệt chú trọng đến các khâu, mục nh: mục tiêu, nội dung, phơng
pháp, kết quả. Quản lý chất lợng giáo dục cũng nh là quản lý các hoạt động toàn
diện trong trờng nhằm thực hiện các nhiệm vụ:
- Trang bị cho học sinh những tri thức khoa học cơ bản, toàn diện.
- Rèn luyện cho học sinh hệ thống các kỹ năng, kỹ xảo tơng ứng. Phát
triển các kỹ năng tâm lý đặc biệt là năng lực t duy và năng lực phát triển trí tuệ.
Trong quá trình dạy học phải chú trọng quản lý những yếu tố cơ bản.
Quán triệt mục tiêu kế hoạch và nội dung dạy học, xây dựng các điều kiện cần
thiết có tính khả thi cho hoạt động dạy và học của thầy và trò, đội ngũ giáo viên,
điều kiện cơ sở vật chất kỹ thuật, quy mô đào tạo, tài chính, môi trờng s phạm,

môi trờng xã hội và các mối quan hệ trong và ngoài nhà trờng. Các biện pháp
quản lý đóng vai trò quan trọng trong việc lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm
tra nhằm nâng cao chất lợng dạy và học. Đó là đờng lối chiến lợc đồng thời cũng
là các giải pháp chiến thuật trong các giai đoạn cụ thể. Các biện pháp nhằm nâng
cao chất lợng giáo dục phải đợc xác định từ mục tiêu giáo dục THCS, tức là tiếp
tục phát triển nhân cách học sinh lên cao hơn theo hớng phát triển toàn diện
nhân cách con ngời Việt Nam XHCN. Muốn vậy cần phải chú trọng các vấn đề
sau đây:
5
Lớp bồi dỡng cán bộ quản lý THCS khoá 5 đợt 2

- Chú ý xây dựng động cơ , thái độ học tập cho ngời học.
- Hình thành ở ngời học một hệ thống tri thức khoa học phổ thông cơ bản
và toàn diện.
- Chú trọng đến công tác lập kế hoạch phát triển giáo dục cho mỗi giai
đoạn phát triển của nhà trờng.
- Thờng xuyên chăm lo xây dựng đội ngũ.
- Chú trọng công tác phát huy các nguồn lực đảm bảo cho hoạt động của
nhà trờng.
Đặc biệt trong các biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lợng dạy học
phải đổi mới phơng pháp dạy - học. Phơng pháp dạy học có quan hệ chặt chẽ với
các thành tố của quá trình dạy học. Mục tiêu, nội dung, phơng pháp, phơng tiện,
tổ chức, đánh giá. Các thành tố này tơng tác với nhau tạo thành một chỉnh thể
thống nhất. Định hớng đổi mới phơng pháp đợc thể hiện trong t tởng Hồ Chí
Minh, các quan điểm giáo dục của Đảng cộng sản Việt Nam. Nghị quyết Trung -
ơng IV khoá VII đã xác định phải "Khuyến khích tự học" phải "áp dụng những
phơng pháp giảng dạy hiện đại để bồi dỡng cho học sinh t duy sáng tạo, năng
lực giải quyết vấn đề", Nghị quyết Trung ơng II khoá VIII tiếp tục khẳng định
phải "Đổi mới phơng pháp giáo dục đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều,
rèn luyện thành nếp t duy sáng tạo của ngời học từng bớc áp dụng các phơng

tiện tiên tiến và các phơng tiện hiện đại vào quá trình dạy học, bảo đảm điều
kiện và thời gian tự học, tự nghiên cứu cho học sinh". Dạy học là con đờng trực
tiếp, thuận lợi nhất để giúp học sinh có thể nắm đợc lợng kiến thức đồ sộ của loài
ngời. Hoạt động dạy học do nhiều ngời tham gia, diễn ra trong suốt năm học nó
đòi hỏi ngời thầy phải có trình độ chuyên môn nghiệp vụ vững vàng. Thầy biết
nhiều, hiểu sâu và có sự hợp tác với hoạt động học tập của học trò.
Ch ơng II: Thực trạng về chất lợng dạy học và quản lý
dạy học ở trờng THCS Thị trấn con cuông.
1. Vài nét về địa phơng và nhà trờng.
6
Lớp bồi dỡng cán bộ quản lý THCS khoá 5 đợt 2

Con Cuông là huyện miền núi cao của tỉnh Nghệ An, huyện cửa ngõ miền
Tây Nam xứ Nghệ với diện tích tự nhiên 174.451 ha. Nơi đây có vờn quốc gia Pù
Mát- khu bảo tồn nguyên sinh với tài nguyên rừng phong phú đa dạng, có tiềm
năng du lịch đang đợc khai thác. Đồng bào các dân tộc Con Cuông có truyền
thống yêu nớc,cần cù, hiếu học. Phong trào giáo dục hyện nhà đã và đang khẳng
định đợc trọng trách của mình trên mặt trận văn hoá t tởng.
Trờng THCS Thị Trấn Con Cuông đợc thành lập từ năm 1988. Trong
những năm qua nhà trờng luôn là niềm tự hào của lãnh đạo và nhân dân huyện
nhà về chất lợng đội ngũ và hiệu quả giáo dục.Trờng đóng trên địa bàn Thị Trấn
- là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội của toàn huyện. Trình độ dân trí
cao, kinh tế xã hội tơng đối phát triển, công tác xã hội hoá giáo dục đợc quan
tâm, tạo điều kiện thuận lợi cho việc xây dựng cơ sở vật chất cảnh quan nhà tr-
ờng, duy trì tốt phong trào dạy học, nâng cao chất lợng giáo dục trên địa bàn.
Đội ngũ cán bộ giáo viên trong nhà trờng luôn xác định đúng đắn vai trò trách
nhiệm của mình, liên tục phấn đấu thi đua đạt nhiều thành tích xuất sắc. Hàng
năm số giáo viên giỏi cấp huyện, cấp tỉnh, chiến sỹ thi đua các cấp và các danh
hiệu thi đua của nhà trờng đều đợc giữ vững và phát huy. Các tổ chức trong nhà
trờng nh Chi bộ Đảng, Công đoàn, Đoàn thanh niên, Đội thiếu niên hoạt động

đồng bộ và có phong trào hoạt động tốt. Đợc các cấp công nhận là đơn vị vững
mạnh xuất sắc nhiều năm liền. Đặc biệt với sự nỗ lực của đội ngũ của thầy và
trò, cùng với sự lãnh đạo chỉ đạo sát sao của Đảng và chính quyền các cấp, của
ngành giáo dục huyện nhà, sự ủng hộ nhiệt tình của nhân dân Thị Trấn, năm
2005 nhà trờng vinh dự đợc UBND tỉnh Nghệ An công nhận: Trờng chuẩn quốc
gia bậc THCS là trờng chuẩn quốc gia đầu tiên của các huyện miền núi Nghệ
An. Hiện nay cảnh quan, CSVC của nhà trờng đã khang trang hơn. Trờng có đủ
phòng học, bàn ghế, có phòng thực hành thí nghiệm, phòng tin học, có phòng
đọc, th viện đầy đủ sách báo và tài liệu để tham khảo phục vụ đáp ứng cho giảng
dạy, nghiên cứu và học tập.
Tuy nhiên, nhà trờng cũng gặp không ít khó khăn. Đó là việc nâng cao
chất lợng mũi nhọn và giáo dục toàn diện, mặc dầu địa bàn thị trấn nhng vẫn còn
7
Lớp bồi dỡng cán bộ quản lý THCS khoá 5 đợt 2

một bộ phận dân c đời sống vẫn còn nghèo, một số gia đình buôn bán cha quan
tâm đến việc học tập rèn luyện của con cái, còn phó mặc cho nhà trờng. Một số
học sinh cha xác định đúng động cơ học tập, còn ham chơi. Tất cả các lý do đó
đã ảnh hởng đến chất lợng nhà trờng.
1.1. Về đội ngũ cán bộ giáo viên và tình hình giảng dạy.
Trờng THCS Thị Trấn Con Cuông có 29 cán bộ giáo viên trong đó có 27
giáo viên trực tiếp giảng dạy, số giáo viên đạt chuẩn trở lên là 27 đồng chí. Hầu
hết nhiệt tình, tâm huyết với nghề nghiệp, có năng lực công tác.
Số giáo viên giỏi cấp tỉnh: 0 2 đ/c
Số giáo viên giỏi cấp huyện: 18 đ/c
Số giáo viên xếp loại giỏi: 02 đ/c
Số giáo viên xếp loại khá: 23 đ/c
Số giáo viên xếp loại đạt yêu cầu: 2 đ/c, Không có giáo viên xếp loại
không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Nhìn chung đội ngũ của trờng cơ bản đáp ứng yêu cầu công tác. Tuy

nhiên, còn một số giáo viên có tuổi đời cao sức khoẻ giảm sút, một số giáo viên
trẻ kinh nghiệm còn ít đôi khi lúng túng trong quá trình lên lớp, việc thừa thiếu
giáo viên phải dạy chéo môn làm ảnh hởng đến việc phân công công tác và hiệu
quả giảng dạy.
1.2. Về học sinh và chất lợng học tập.
Học sinh ở trờng THCS Thị Trấn Con Cuông thuộc hai địa bàn là Thị Trấn
và xã Bồng Khê. Đa số là là con em nông dân,gia đình tiểu thủ công nghiệp một
phần là con cán bộ giáo viên trên địa bàn. Hầu hết các em đợc gia đình quan tâm
tạo điều kiện cho việc học tập, phẩm chất đạo đức phần đa là tốt, ham học hỏi,
thích tham gia các phong trào tập thể. đợc học dới mái trờng khá thuận lợi về
mọi mặt, có đội ngũ giáo viên có năng lực, có kinh nghiệm s phạm, có phong
trào học tập hoạt động đoàn thể văn nghệ, thể thao. Bên cạnh sự quan tâm tạo
điều kiện của gia đình các em có ý chí vơn lên học tập và rèn luyện tốt, nhiều
em có ý thức tự bồi dỡng đã tự khẳng định mình qua các kỳ thi học giỏi cấp
8
Lớp bồi dỡng cán bộ quản lý THCS khoá 5 đợt 2

huyện, cấp tỉnh hàng năm. Tuy nhiên vẫn còn một số ít cha thực sự chăm lo
trong học tập làm ảnh hởng đến chất lợng chung của nhà trờng.
2. Thực trạng về cán bộ quản lý và công tác quản lý họat động dạy
học .
2.1. Về đội ngũ cán bộ quản lý.
Ban giám hiệu gồm 2 đồng chí: Hiệu trởng - Tuổi đời 48.
Hiệu phó - Tuổi đời từ 36
Cán bộ quản lý có trình độ đại học, đợc phát triển từ đội ngũ giáo viên đã
từng giảng dạy nhiều năm, có kinh nghiệm quản lý, điều hành hoạt động của nhà
trờng
Tổ chuyên môn: có hai tổ Tự nhiên và Xã hội. Hai tổ trởng chuyên môn đ-
ợc chọn từ giáo viên có uy tín và kinh nghiệm trong trờng.
Ngoài ra nhà trờng còn có các tổ chức khác. Tổ hành chính, công đoàn,

đoàn thanh niên, đội thiếu niên.
2.2. Công tác tổ chức chỉ đạo xây dựng đội ngũ.
Trong nhiều năm qua trờng đã ổn định đợc tổ chức và xây dựng đợc đội
ngũ giáo viên đủ sức đảm đơng nhiệm vụ chính trị của nhà trờng. Mặc dầu cha
thật đồng bộ vẫn còn tình trạng có môn thiếu, có môn thừa giáo viên dạy chéo
môn. Nhà trờng luôn coi trọng việc chỉ đạo hoạt động của giáo viên một cách
đồng bộ, khoa học và hết sức cần thiết, từ việc lập kế hoạch năm học của nhà tr-
ờng, kề hoạch tổ chuyên môn đến các cá nhân đều đợc thông qua kiểm tra, đánh
giá từ đầu năm học. Trong kế hoạch, yêu cầu nội dung cụ thể và có định lợng
con ngời có thời gian, có chỉ tiêu và biện pháp thực hiện một cách khả thi. Căn
cứ vào kế hoạch để phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng bộ phận, từng giáo viên,
dựa vào khả năng, hoàn cảnh và chức danh để quy định trách nhiệm cụ thể. Xây
dựng quy chế hoạt động cho các bộ phận, cho từng ngời. Quy định về chế độ báo
cáo cụ thể, kế hoạch tuần, tháng giao cho từng bộ phận, nhóm, cá nhân. Thực
hiện duy trì các buổi sinh hoạt chuyên môn đúng quy định nhóm, tổ mỗi tháng 2
lần, họp hội đồng 1 tháng 1 lần. Thực hiện tốt nguyên tắc Đảng lãnh đạo, nhà tr-
ờng phối hợp với các tổ chức công đoàn, đoàn thanh niên cải tiến nội dung hình
9
Lớp bồi dỡng cán bộ quản lý THCS khoá 5 đợt 2

thức sinh hoạt, thực hiện dân chủ hoá trong nhà trờng, trong công tác quản lý và
hoạt động chuyên môn. Duy trì nề nếp dự giờ thăm lớp, tổ chức các cuộc thi tìm
hiểu với các chủ đề, chủ điểm, thi văn nghệ, thi TDTT tất cả các hoạt động trên
đều đợc kiểm tra đôn đốc uốn nắn trên cơ sở quy chế quy định. Tuy vậy vấn đề
quản lý ở đây vẫn còn có một số hạn chế, kế hoạch của giáo viên của tổ chuyên
môn thiếu sáng tạo, trong khâu đánh giá chuyên môn còn nơng nhẹ cha thật
nghiêm túc.
2.3. Công tác chỉ đạo quá trình hoạt động học tập của học sinh.
- Ngay từ đầu tháng 8 của năm học mới nhà trờng đã tuyển học sinh lớp 6
theo quy chế và chỉ tiêu của phòng giáo dục. Sắp xếp lớp và phân công giáo viên

chủ nhiệm, phân công giáo viên giảng dạy ở các khối lớp.
- Khai giảng năm học mới đúng theo lịch của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
- Duy trì nề nếp kiểm tra học sinh ở mọi mặt.
- Họp phụ huynh học sinh vào giữa tháng 9 để thông báo chủ trơng kế
hoạch năm học. Thống nhất nội dung và biện pháp kế hoạch giáo dục học sinh.
Phối hợp tốt giáo dục nhà trờng - gia đình nhằm kịp thời điều chỉnh động cơ thái
độ học tập.
- Phát hiện, phân loại học sinh hợp lý, tổ chức bồi dỡng học sinh yếu kém,
khá giỏi.
- Xử lý nghiêm túc những học sinh vi phạm về nội quy học tập và rèn
luyện đạo đức.
Tuy nhiên trong quá trình thực hiện của trờng chúng tôi thấy có một số
mặt cha thực sự mang lại hiệu quả cho công tác dạy và học:
- Giáo viên chủ nhiệm giữa các lớp cha đồng bộ trong khâu quản lý và xử
lý học sinh.
- Chất lợng học sinh giữa các vùng cha đồng đều.
- Các biện pháp quản lý tự học hiệu quả cha cao.
- Việc đổi mới phơng pháp giảng dạy của giáo viên, phơng pháp tự học
của học sinh còn chậm.
10
Lớp bồi dỡng cán bộ quản lý THCS khoá 5 đợt 2

- Sự hạn chế về kinh phí của nhà trờng cũng ảnh hởng đến hoạt động dạy và
học.
2.4. Công tác điều hành hoạt động dạy - học.
- Ban giám hiệu phân công giáo viên giảng dạy và giáo viên chủ nhiệm.
Cử giáo viên làm tổ trởng chuyên môn, th ký hội đồng dựa vào năng lực và hoàn
cảnh cụ thể của mỗi giáo viên.
- Các tổ trởng chuyên môn phân công trách nhiệm bố trí dạy thay, các tổ
có kế hoạch hoạt động cụ thể.

- Hiệu trởng lên lịch hoạt động cụ thể hàng tuần.
- Hiệu phó phụ trách chuyên môn điều hành các hoạt động dự giờ thăm
lớp, thao giảng, kiểm tra chuyên môn toàn trờng.
- Thành lập các bộ phận kiểm tra để đánh giá mọi hoạt động của nhà trờng.
Trong quá trình điều hành, chỉ đạo kiểm tra hoạt động dạy - học, mặc dù
đã có nhiều cố gắng để tạo nên một sự hoạt động đồng bộ. Song đôi khi còn
nặng về hình thức mà cha đi sâu để định lợng đợc chất lợng.
2.5. Các hoạt động quản lý khác phục vụ cho dạy - học.
- Chỉ đạo tổ hành chính, tổ th viện từ đầu năm học để chuẩn bị mua sách
giáo khoa, tài liệu tham khảo, thiết bị thí nghiệm, mua văn phòng phẩm cho giáo
viên và cho mọi hoạt động của nhà trờng.
- Lập kế hoạch ngân sách dự trù kinh phí hàng năm phục vụ hoạt động của
nhà trờng.
- Tham mu và làm tốt công tác xã hội hoá giáo dục trên địa bàn.
- Phối hợp chặt chẽ với các tổ chức, đoàn thể trong nhà trờng để tạo nên
sức mạnh trong quá trình thực hiện nhiệm vụ năm học.
Tóm lại trong quá trình quản lý nhà trờng, trong những năm qua chúng tôi
thấy rằng nhà trờng có đội ngũ cán bộ giáo viên có ý thức trách nhiệm cao. Luôn
cố gắng hoàn thành công việc đợc giao, thể hiện đợc trọng trách của ngời giáo
viên đợc nhân dân tín nhiệm, học sinh tin yêu. Đội ngũ quản lý từ tổ trởng
11
Lớp bồi dỡng cán bộ quản lý THCS khoá 5 đợt 2

chuyên môn trở lên đều có trình độ chuyên môn và năng lực quản lý, các bộ
phận trong nhà trờng có sự phối hợp đồng bộ để đa phong trào nhà trờng đi lên
có chất lợng cả về chiều sâu và chiều rộng. Tuy nhiên nhà trờng còn có một số
khó khăn, hạn chế trớc yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp giáo dục và đào tạo
của đất nớc trong giai đoạn mới đó là: Đội ngũ giáo viên thiếu cục bộ, còn phải
dạy chéo môn, chất lợng học sinh không đồng đều, việc áp dụng các biện pháp
quản lý cha đồng bộ. Đặc biệt cán bộ quản lý cấp tổ cha đợc đào tạo nghiệp vụ

bồi dỡng quản lý do đó khi điều hành hoạt động còn lúng túng, cha khoa học nên
hiệu quả quản lý cha cao, cha thực sự đáp ứng đợc yêu cầu đổi mới công tác
quản lý trong giai đoạn hiện nay.
Với các thực trạng trên, để đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.
Việc nâng cao chất lợng dạy và học ở trờng THCS Thị trấn Con Cuông là tất yếu
và phải thờng xuyên quan tâm, cần phải có một hệ giải pháp thích hợp có tính
khả thi nhằm quản lý tốt hoạt động dạy và học đa chất lợng giáo dục của nhà tr-
ờng ngày càng phát triển vững chắc và toàn diện.
Ch ơng III: Một số biện pháp quản lý họat động dạy học
nhằm nâng cao chất lợng giáo dục ở trờng THCS thị trấn
Con cuông.
Quá trình nghiên cứu cơ sở lý luận về giảng dạy và quản lý, nghiên cứu
các nghị quyết định hớng của Đảng và Nhà nớc về chiến lợc phát triển giáo dục
và đào tạo đáp ứng với yêu cầu đổi mới xây dựng và phát triển mạnh nguồn lực
con ngời Việt Nam. Cung cấp nhân tài và phục vụ nhân lực cho sự nghiệp Công
nghiệp hoá - Hiện đại hoá đất nớc.
Qua thực tế của quá trình quản lý giáo dục ở trờng THCS Thị Trấn Con
Cuông, chúng tôi mạnh dạn đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động dạy học
nhằm nâng cao chất lợng giáo dục trong giai đoạn hiện nay nh sau:
1. Công tác giáo dục chính trị t tởng - phẩm chất đạo đức.
- Phải nâng cao nhận thức, thống nhất quan điểm và xác định những nội
dung cơ bản trong công tác chính trị giúp cho cán bộ giáo viên và học sinh nắm
vững đờng lối chính sách, quán triệt mục tiêu, nguyên lý giáo dục của Đảng
trong công tác quản lý hoạt động của nhà trờng.
12
Lớp bồi dỡng cán bộ quản lý THCS khoá 5 đợt 2

- Tổ chức tuyên truyền học tập các chủ trơng đờng lối chính sách của
Đảng và Nhà nớc. Cụ thể hoá các nghị quyết chỉ thị của ngành đa nội dung giáo
dục chính trị, t tởng đạo đức vào các buổi sinh hoạt lớp, sinh hoạt hội đồng, các

buổi chào cờ, các buổi kỷ niệm truyền thống, uốn nắn những t tởng lệch lạc,
phiến diện đồng thời cùng giáo dục thông qua việc giảng dạy các môn văn hoá,
lịch sử, GDCD
- Coi trọng công tác giáo dục truyền thống, tinh thần tự hào dân tộc, tự
hào về quê hơng đất nớc. Có ý thức phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc, ý
thức học tập để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thông qua các kỳ sinh hoạt. Xây
dựng mối đoàn kết và bầu không khí dân chủ thực sự trong nhà trờng. Xây dựng
môi trờng sinh hoạt lành mạnh, tạo nên chất lợng dạy học, tạo nên ý thức phấn
đấu cao về chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên.
2. Xây dựng nề nếp kỷ cơng trong giảng dạy và học tập
Muốn nâng cao chất lợng giáo dục trong nhà trờng không thể không coi
trọng công tác xây dựng nề nếp kỷ cơng để nâng cao chất lợng cả trong dạy và
học tập của học sinh.
- Yêu cầu giáo viên phải dạy đúng, dạy đủ theo phân phối chơng trình có
kế hoạch giảng dạy chi tiết, cải tiến phơng pháp dạy học phát huy tính tích cực
chủ động sáng tạo của học sinh.
Trong công tác quản lý phải chú ý các mặt sau:
- Chỉ đạo một cách sát sao việc thực hiện nội dung chơng trình, kế hoạch
dạy học theo quy định về thời gian, và chất lợng.
- Chỉ đạo nề nếp dạy học thông qua việc xây dựng và việc thực hiện thời
khoá biểu. Thời khoá biểu phải đợc sắp xếp một cách khoa học.
- Chỉ đạo việc tổ chức sinh hoạt chuyên môn của hội đồng s phạm, tổ
chuyên môn, nhóm tổ chuyên môn.
- Chỉ đạo kiểm tra, đánh giá kết quả và tổng kết đúc rút kinh nghiệm.
Cũng nh quản lý giảng dạy, cần phải quản lý việc học của học sinh phải
làm sao để học sinh học tập trong ý thức tự giác mà vẫn tuân thủ đợc kỷ cơng nề
nếp, theo chúng tôi cần có một số biện pháp sau:
13
Lớp bồi dỡng cán bộ quản lý THCS khoá 5 đợt 2

- Tổ chức tốt việc học tập các nội quy, quy chế. Tổ chức cho học sinh học
tập điều lệ nhà trờng, quy chế về đánh giá xếp loại các mặt giáo dục, làm cho các
em thấy đợc trách nhiệm nghĩa vụ học tập và rèn luyện của bản thân.
- Nâng cao vai trò của đội ngũ giáo viên chủ nhiệm trong việc phối hợp
giáo dục, sử dụng có hiệu quả sổ liên lạc giữa nhà trờng và gia đình.
- Tăng cờng phối hợp với gia đình kiểm tra giờ học ở nhà của học sinh.
- Tổ chức tốt hệ thống chấm điểm thi đua của tổ cờ đỏ do Đội, Đoàn chỉ
đạo có đánh giá và xếp loại thi đua hàng tuần, hàng tháng.
3. Một số biện pháp quản lý dạy và học của giáo viên và học sinh.
3.1. Quản lý các loại kế hoạch.
a. Quản lý kế hoạch tổ chuyên môn.
Tổ chuyên môn là đơn vị cuối cùng trong trờng phổ thông là mắt xích
quan trọng chủ yếu trong quá trình dạy học. Mỗi tổ chuyên môn có một chức
năng và nhiệm vụ cụ thể do đó kế hoạch chuyên môn của các tổ cũng có những
nét riêng song phải tạo đợc sức mạnh tổng hợp hớng vào mục tiêu chung. Xây
dựng và lập kế hoạch của tổ chuyên môn cần phải căn cứ vào định hớng chung
về nhiệm vụ, nội dung công việc, cách tiến hành quy mô phát triển của năm học.
- Yêu cầu các tổ chuyên môn lập kế hoạch theo mẫu thống nhất.
- Tổ chức cho mỗi giáo viên đăng ký thi đua, các danh hiệu thi đua, các
nhiệm vụ cụ thể.
- Tổ trởng căn cứ vào kế hoạch năm học của trờng, nhiệm vụ của tổ. Để
lập kế hoạch các hoạt động, thời gian tiến hành hoạt động, ngời thực hiện các chỉ
tiêu, danh hiệu đăng ký của tổ và mỗi thành viên trong tổ.
- Ban giám hiệu kiểm tra vào tuần 3 của tháng 9.
b. Quản lý kế hoạch của giáo viên.
- Kế hoạch của giáo viên là cụ thể hoá giảng dạy theo chơng trình của mỗi
cá nhân. Kế hoạch phải thể hiện nội dung phơng pháp thời lợng của từng bài,
từng phần giảng. Kế hoạch phải có tính hệ thống đủ đúng chơng trình phù hợp
với từng loại đối tợng.
14

Lớp bồi dỡng cán bộ quản lý THCS khoá 5 đợt 2

- Tổ chức cho giáo viên học tập quán triệt nhiệm vụ chỉ thị và nhiệm vụ
năm học kế hoạch của giáo viên đợc tổ trởng kiểm tra vào tuần 2 tháng 9 và
Ban giám hiệu kiểm tra vào tuần 1 tháng 10.
c. Quản lý kế hoạch chủ nhiệm.
- Kế hoạch chủ nhiệm phải dựa trên cơ sở kế hoạch của nhà trờng xác định
quyền hạn và nghĩa vụ của giáo viên chủ nhiệm.
- Xác định kế hoạch giữa giáo viên chủ nhiệm với giáo viên bộ môn và tổ
chức đoàn đội trong việc qảun lý chất lợng giáo dục học tập, quản lý nề nếp.
- Thể hiện các biện pháp giáo dục học sinh theo sát các đối tợng trong lớp,
những học sinh có biến động về đạo đức, những học sinh có hoàn cảnh đặc biệt.
- Kế hoạch chủ nhiệm đợc Ban giám hiệu kiểm tra vào tuần 3 tháng 9.
d. Quản lý việc sắp xếp thời khoá biểu.
- Đây là nhiệm vụ của Phó Hiệu trởng phụ trách chuyên môn. Thời khoá
biểu phải đợc sắp xếp một cách khoa học nhìn vào thời khoá biểu Hiệu trởng có
thể nắm bắt và quản lý tốt các giờ lên lớp của giáo viên. Bố trí thời khoá biểu
phải phù hợp để giáo viên trong các tổ, nhóm chuyên môn có điều kiện đi dự giờ
của nhau, phát huy tối đa hiệu qủa của phòng thực hành thí nghiệm.
4. Quản lý hoạt động dạy của thầy và hoạt động học của trò.
4.1. Quản lý hoạt động dạy của thầy.
* Quản lý việc thực hiện chơng trình dạy học.
- Thực hiện dạy đúng, đủ nội dung chơng trình các môn học theo phân
phối chơng trình của sở giáo dục đào tạo trên cơ sở khung chơng trình của bộ
quy định cho từng vùng miền về mức độ yêu cầu.
- Ban giám hiệu cùng các tổ chuyên môn theo dõi chặt chẽ việc thực hiện
chơng trình của giáo viên hàng tuần, hàng tháng qua các loại hồ sơ ( kế hoạch,
lịch báo giảng).
* Quản lý việc soạn giáo án.
Soạn giáo án có vai trò hết sức quan trọng, nó quyết định rất lớn đến chất

lợng bài giảng trên lớp.
15
Lớp bồi dỡng cán bộ quản lý THCS khoá 5 đợt 2

- Bài soạn phải đợc trình bày rõ ràng, khoa học phản ánh rõ thứ tự tiến
trình hoạt động của thầy, trò.
- Soạn bài giảng vừa đảm bảo tính chính xác của nội dung sách giáo khoa
vừa bổ sung liên hệ phù hợp với thực tế đối tợng học sinh.
- Bài soạn phải quan tâm đến việc rèn luyện kỹ năng, kỹ xảo và khả năng
vận dụng vào đời sống, năng lực phát triển t duy qua việc dạy tri thức văn hoá
cho học sinh.
- Bài soạn phải tạo đợc cảm xúc để bồi dỡng tinh thần thái độ động cơ
hứng thú học tập.
- Ban giám hiệu, tổ chuyên môn tổ chức kiểm tra đột xuất, kiểm tra định
kỳ theo kế hoạch.
* Quản lý các giờ lên lớp của giáo viên.
Quản lý giờ lên lớp của giáo viên là căn cứ vào nhiệm vụ cụ thể để đôn
đốc nhắc nhở giáo viên thực hiện nghiêm túc quy định chuyên môn.
- Thực hiện nghiêm túc giờ lên lớp đúng quy định của trờng. Phân phối
thời gian hợp lý cho từng phần giảng, tiết giảng, bài giảng và công tác giáo dục.
- Khi giảng bài trên lớp giáo viên phải chú ý nguyên lý: Giảng những gì
mà bài dạy yêu cầu, những gì mà học sinh cần chứ không phải những gì mà
mình có. Giáo viên phải thực sự có ý thức tìm tòi phơng pháp giảng dạy nhằm
tác động đến tất cả các đối tợng học sinh trong lớp và phát huy tính tích cực, chủ
động, sáng tạo của trò.
- Tăng cờng chỉ đạo hoạt động dự giờ thăm lớp của giáo viên đúng quy
định của ngành.
* Quản lý việc đánh giá xếp loại học tập của giáo viên đối với học sinh.
- Giáo viên phải thực hiện đúng chế độ kiểm tra, cho điểm theo đúng quy
định chung của Bộ Giáo dục và Đào tạo ( QĐ 40).

- Chấm bài, trả bài kiểm tra đúng quy định. Khi trả bài phải có nhận xét
đánh giá sửa chữa u, khuyết điểm cho học sinh.
16
Lớp bồi dỡng cán bộ quản lý THCS khoá 5 đợt 2

- Ban giám hiệu thờng xuyên kiểm tra và quản lý tốt sổ điểm quốc gia.
4.2. Quản lý hoạt động học của học sinh.
Để thực hiện tốt nhiệm vụ mà đảng và nhân dân giao phó ngoài việc thờng
xuyên nâng cao chất lợng, tinh thần trách nhiệm của ngời thầy giáo còn phải xây
dựng quy chế về quản lý hoạt động của học sinh một cách cụ thể chặt chẽ, đồng
bộ và hiệu quả.
- Muốn học sinh học tập đạt kết quả tốt. Nhà trờng phải xây dựng và duy
trì nề nếp học tập của học sinh, kết hợp một cách hợp lý môi trờng giáo dục giữa
nhà trờng, gia đình và xã hội. Thông qua việc xây dựng hệ thống các nội quy đặc
biệt là nội quy học sinh, xây dựng thời gian biểu hợp lý cho việc học ở trờng, ở
nhà.
- Phát huy tinh thần tự giác của học sinh trong học tập, kết hợp với việc
nắm bắt các nội dung cơ bản của các bộ môn để kiểm tra, đôn đốc học sinh học
tập có chất lợng.
- Thờng xuyên hớng dẫn học sinh phơng pháp tự học bằng việc giúp học
sinh nhận thức đợc hoạt động của việc tự học, tự lên đợc thời gian biểu học tập
hợp lý ở nhà. Phát triển tính sáng tạo của học sinh khuyến khích tính độc lập suy
nghĩ.
- Nhà trờng và các đoàn thể phải tạo động lực học tập cho học sinh khen
thởng và biểu dơng kịp thời những cố gắng của học sinh trong học tập.
- Tăng cờng công tác quản lý của giáo viên chủ nhiệm đối với học sinh.
5. Quản lý các hoạt động khác.
5.1. Quản lý hoạt động dự giờ thăm lớp, hội thảo chuyên môn.
- Trong một năm học giáo viên căn cứ vào kế hoạch nhà trờng, kế hoạch tổ,
nhiệm vụ mà bản thân đợc giao để lập kế hoạch cho cá nhân. Trong đó chú trọng

đến hoạt động dự giờ thăm lớp, tổ chuyên môn thông báo lịch dự giờ của tổ bố trí
sao cho các giáo viên trong tổ phải đi dự giờ, phải tổ chức họp rút kinh nghiệm nêu
những mặt u, khuyết điểm của giờ dạy. Tổ chức thảo luận những bài dạy khó, bài
mẫu. Những tiết dạy của giáo viên đợc cử thao giảng phải có sự góp ý chung của tổ
17
Lớp bồi dỡng cán bộ quản lý THCS khoá 5 đợt 2

chọn phơng án tối u hình thành đợc nề nếp trong giảng dạy, tổ chức hội thảo chuyên
đề bộ môn để giáo viên có cơ hội học tập lẫn nhau.
5.2. Quản lý hoạt động viết sáng kiến kinh nghiệm và làm đồ dùng dạy học.
- Sáng kiến kinh nghiệm phải đợc thông qua đề cơng ở tổ, nhóm chuyên
môn, có sự tham gia góp ý của các giáo viên khác để có giá trị thực tiễn.
- Sử dụng đồ dùng dạy học là một hình thức giúp cho học sinh nhìn vào
mô hình để có thể hình dung bài giảng một cách nhanh chóng có ấn tợng. Hàng
năm nhà trờng phải xác định tầm quan trọng, yêu cầu thực hiện và có kế hoạch
chấm phân loại chất lợng, có chính sách tài trợ và khen thởng những giáo viên
làm tốt sáng kiến kinh nghiệm và đồ dùng dạy học.
6. Xây dựng và quản lý đội ngũ giáo viên.
Trong mục tiêu nâng cao chất lợng dạy - học phải hết sức chú trọng công
tác xây dựng và quản lý đội ngũ giáo viên, bởi vì chất lợng đội ngũ giáo viên là
yếu tố quyết định chất lợng giáo dục của nhà trờng. Xây dựng và quản lý tốt đội
ngũ giáo viên hiện có và lâu dài là cơ sở hàng đầu cho việc xây dựng thành công
một nhà trờng vững mạnh toàn diện, muốn vậy phải thực hiện tốt các biện pháp:
- Làm tốt công tác phân công, phân nhiệm.
- Trong công tác quản lý dạy học, quản lý nhà trờng phải chú ý đến bồi d-
ỡng giáo viên có trình độ cao cả về khoa học cơ bản và năng lực s phạm. Phải
xây dựng đội ngũ giáo viên đủ về số lợng, mạnh về chất lợng, hình thành đội ngũ
giáo viên nòng cốt và đề xuất những chính sách đãi ngộ chính đáng cho giáo
viên giỏi, giáo viên đạt thành tích cao.
- Nhà trờng phải chú trọng việc bồi dỡng bản lĩnh chính trị, t tởng, phẩm

chất đạo đức, lối sống của nhà giáo để mỗi giáo viên là tấm gơng sáng cho học
sinh noi theo. Phải giáo dục lòng yêu nghề, phải có trách nhiệm với học sinh,
tâm huyết với sự nghiệp giáo dục, phải trăn trở với những bài giảng làm cho bài
giảng ngày một nâng cao về chất lợng đáp ứng đợc khả năng của học sinh và yêu
cầu xã hội.
Công tác xây dựng đội ngũ giáo viên phải xuất phát từ mục tiêu, nhiệm vụ
chung. Song cũng cần xuất phát từ lơng tâm trách nhiệm của thầy giáo trong nhà
18
Lớp bồi dỡng cán bộ quản lý THCS khoá 5 đợt 2

trờng bởi chính họ cũng rất mong muốn đợc cống hiến, khẳng định. Mặt khác
xây dựng đội ngũ phải có tính thừa kế không để gián đoạn khi bàn giao thế hệ,
phải có kế hoạch chiến lợc xây dựng đội ngũ cán bộ giáo viên đáp ứng yêu cầu
nhiệm vụ trong từng giai đoạn.
7. Quản lý xây dựng cơ sở vật chất và thiết bị dạy học.
Cơ sở vật chất và thiết bị trờng học là thành tố quan trọng của quá trình
dạy - học góp phần nâng cao hiệu quả dạy - học của trờng. Muốn đổi mới phơng
pháp trong giảng dạy đáp ứng với yêu cầu của đất nớc trong giai đoạn CNH -
HĐH, trờng phải có đủ th viện, phòng thí nghiệm tạo điều kiện cho giáo viên áp
dụng những biện pháp cải tiến phơng pháp giảng dạy nghiên cứu kích thích sự
suy nghĩ tính năng động, sáng tạo, ham tìm tòi của học sinh. Quản lý cơ sở vật
chất cần có những biện pháp sau:
- Giữ gìn củng cố và sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất và dạy học hiện
có. Giáo dục cho cán bộ giáo viên, học sinh ý thức bảo vệ của công.
- Xây dựng nội quy hoạt động một cách chi tiết của các phòng chức năng.
- Tổ chức bồi dỡng hoặc cử cán bộ giáo viên tham gia đầy đủ lớp tập huấn
về sử dụng và bảo quản thiết bị dạy học, có khả năng sử dụng thành thạo các
thiết bị dạy học.
- Thờng xuyên tổ chức kiểm tra các hoạt động của các bộ phận chức năng,
đồ dùng và cơ sở vật chất của từng lớp. Hàng năm phải có kinh phí bổ sung cho

việc xây dựng cơ sở vật chất và thiết bị dạy học.
8. Tăng cờng công tác kiểm tra, đánh giá quá trình dạy - học.
Trong quản lý giáo dục và quản lý nhà trờng thì kiểm tra đánh giá là khâu
cuối cùng, đồng thời là khởi đầu cho một chơng trình mới với chất lợng cao hơn.
Kiểm tra đánh giá thờng xuyên và chính xác sẽ giúp cho việc nắm bắt thực trạng,
kết quả thực chất của công việc, mức độ đạt đợc để có sự điều chỉnh mục tiêu,
thay đổi phơng pháp quản lý, phơng pháp tổ chức kiểm tra đánh giá chính xác sẽ
đạt đợc sản phẩm đào tạo. Kích thích đợc mọi nỗ lực vơn lên và hạn chế những
lệch lạc, những thiếu sót của cán bộ giáo viên và học sinh. Vì vậy trong quá trình
hoạt động cần có các hình thức kiểm tra:
19
Lớp bồi dỡng cán bộ quản lý THCS khoá 5 đợt 2

- Kiểm tra các mặt hoạt động của tổ.
- Kiểm tra chéo giữa các tổ chuyên môn.
- Kiểm tra của Ban thanh tra trờng học.
- Kiểm tra của tổ chủ nhiệm với từng lớp.
- Kiểm tra của đội thiếu niên, của đoàn thanh niên.
- Kiểm tra của Hội đồng thi đua.
- Kiểm tra của Ban giám hiệu với các tổ. Các thành viên trong trờng.
- Kiểm tra đánh giá của cấp quản lý chủ quản.
C. kết luận
Cuộc cách mạng khoa học công nghệ sẽ tiếp tục phát triển với những bớc
tiến nhảy vọt trong thế kỷ XXI. Đa thế giới chuyển từ kỷ nguyên công nghiệp
sang kỷ nguyên thông tin và phát triển kinh tế tri thức đồng thời tác động đến tất
cả mọi mặt, làm biến đổi nhanh chóng sâu sắc đời sống vật chất và tinh thần của
xã hội. Khoảng cách giữa các phát minh khoa học công nghệ và áp dụng vào
thực tiễn ngày càng thu hẹp. Kho tàng kiến thức của nhân loại ngày càng phong
phú tăng theo cấp số nhân.
Sự phát triển mạnh mẽ của khoa học đòi hỏi phải có những con ngời có

phẩm chất trí tuệ, đạo đức năng động sáng tạo. Việc đào tạo thế hệ con ngời Việt
Nam mới là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân và trớc hết là trách nhiệm lớn
lao và trọng tâm của ngành giáo dục và đào tạo. Vấn đề đặt ra là phải tạo ra
chuyển biến căn bản từ mục tiêu, nội dung đến phơng pháp để đa chất lợng giáo
dục đào tạo lên một tầm cao mới, đáp ứng đợc yêu cầu của đất nớc trong thời kỳ
đổi mới. Để hoàn thành nhiệm vụ lớn lao đó nhà trờng giữ vai trò hết sức quan
trọng, nhà trờng không chỉ là nơi truyền thụ về kiến thức khoa học, kỷ thuật, xã
hội đời sống mà còn có vai trò bồi dỡng thái độ, phát triển khả năng sáng tạo cho
thế hệ trẻ. Chính vì vậy mà trong nhà trờng ngời quản lý luôn tìm và xây dựng
những biện pháp quản lý trờng học cho phù hợp và khả thi để điều hành hoạt
động của nhà trờng mà trọng tâm của quá trình dạy học.
20
Lớp bồi dỡng cán bộ quản lý THCS khoá 5 đợt 2

Để phát huy nội lực của ngành và của mỗi nhà trờng. Phải biết xây dựng
và vận dụng những thiết kế quản lý phù hợp đồng bộ trên đồng bộ kế thừa và
phát huy những mặt tiến bộ tích cực các biện pháp quản lý truyền thống để cải
tiến các biện pháp quản lý giáo dục quản lý nhà trờng. Nhiệm vụ quản lý nâng
cao chất lợng dạy và học là một trong những nhiệm vụ cơ bản của công tác quản
lý ở mỗi trờng. ở trờng THCS Thị trấn Con Cuông trong những năm qua đã có
nhiều cố gắng vận dụng, cải tiến, tìm tòi các biện pháp dạy học một cách phù
hợp với hoàn cảnh, môi trờng, điều kiện và đối tợng nên đã thu đợc nhiều kết quả
tốt. Mỗi một trờng học có những kinh nghiệm riêng của mình trong công tác
quản lý để đạt đợc mục tiêu hiệu quả quản lý. Trong tiểu luận của mình chúng
tôi đã dựa trên cơ sở đúng đắn của khoa học quản lý qua phân tích, đánh giá thực
trạng của quá trình quản lý và những kết quả của quá trình dạy học ở trờng
THCS Thị trấn Con Cuông. Đồng thời đề xuất những biện pháp cụ thể trong các
hoạt động của nhà trờng, những hoạt động này trong những năm qua đã thu đợc
những kết quả khả quan và thực sự đa chất lợng dạy và học trong nhà trờng có
nhiều chuyển biến tích cực.

Tài liệu tham khảo
1. Giáo trình: Bồi dỡng Hiệu trởng trờng THCS (Trung tâm BDCBQL tr-
ờng CĐSP Nghệ AN).
2. Những vấn đề chiến lợc phát triển giáo dục trong thời kỳ CNH - HĐH
(Nhà xuất bản giáo dục - 1998).
21
Lớp bồi dỡng cán bộ quản lý THCS khoá 5 đợt 2

3. Những vấn đề cơ bản giáo dục hiện đại (Nhà xuất bản giáo dục 1999 -
Thái Duy Tuyên).
4. Rèn luyện nghiệp vụ s phạm (Nhà xuất bản giáo dục - 2004) TS. Phan
Trung Thạch - Ths. Nguyễn Thị Lý.
5. Luật giáo dục - Nhà xuất bản giáo dục - 2005.
6. Nguyễn Cảnh Toàn - Chủ biên: Học và dạy cách học - Nhà xuất bản Đại
học s phạm - 2002.
7. Điều lệ trờng Trung học - Nhà xuất bản giáo dục.
8. Lịch sử giáo dục Việt Nam (Nhà xuất bản giáo dục - 1996), Lịch sử
huyện Con Cuông.
Mục lục
Trang
A. Đặt vấn đề 1
1. Lý do chọn đề tài 1
2. Mục đích nghiên cứu 3
3. Nhiệm vụ nghiên cứu 3
4. Phơng pháp nghiên cứu 3
22
Lớp bồi dỡng cán bộ quản lý THCS khoá 5 đợt 2

5. Đối tợng nghiên cứu 3
B. nội dung 4

Ch ơng I: Cơ sở lý luận 4
Ch ơng II: Thực trạng về chất lợng dạy - học và quản lý dạy - học ở tr-
ờng THCS Thị Trấn Con Cuông
7
1. Vài nét về địa phơng và nhà trờng 7
2. Thực trạng về cán bộ quản lý và công tác quản lý hoạt động dạy học 9
Ch ơng III: Một số biện pháp quản lý hoạt động dạy học nhằm nâng
cao chất lợng giáo dục ở trờng THCS Thị Trấn Con Cuông
12
1. Công tác giáo dục chính trị t tởng - phẩm chất đạo đức 12
2. Xây dựng nề nếp kỷ cơng trong giảng dạy và học tập 13
3. Một số biện pháp quản lý dạy - học của giáo viên, học sinh 14
4. Quản lý hoạt động dạy của thầy và hoạt động học của trò 15
5. Quản lý các hoạt động khác 17
6. Xây dựng và quản lý đội ngũ giáo viên 18
7. Quản lý xây dựng cơ sở vật chất và thiết bị dạy học 19
8. Tăng cờng công tác kiểm tra đánh giá quá trình dạy học 19
C. kết luận 20
Tài liệu tham khảo 22
Phụ lục 23
23