Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh đầu cấp

Đề tài : Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 1

MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU.......................................................................................1
A. ĐẶT VẤN ĐỀ......................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài...................................................................................1
2. Cơ sở thực tiễn......................................................................................2
3. Mục đích nghiên cứu.............................................................................3
4. Giới hạn nghiên cứu đề tài ...................................................................3
5. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................3
B. PHẦN NỘI DUNG ..............................................................................5
CHƯƠNG I: NỘI DUNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU................................5
I. Thực trạng của học sinh lớp 1 trường tiểu học Lai Hưng C..................5
II. Đánh giá thực trạng .............................................................................5
CHƯƠNG II: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ "RÈN KỸ NĂNG
SỐNG CHO HỌC SINH LỚP 1"......................................................................7
I. Cơ sở lý luận..........................................................................................7
CHƯƠNG III: MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN KỸ NĂNG SỐNG CHO
HỌC SINH LỚP 1.............................................................................................7
I. Các biện pháp cụ thể .............................................................................7
C. KẾT QUẢ ..........................................................................................15
D. BÀI HỌC KINH NGHIỆM ...............................................................16

Giáo viên thực hiện: Lê Thị Hà

1


Đề tài : Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 1

PHẦN MỞ ĐẦU

A/ĐẶT VẤN ĐỀ
1.LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Bác Hồ nói:
“Có tài mà khơng có đức là vơ dụng
Có đức mà khơng có tài làm việc gì cũng khó”
Ghi nhớ lời dạy của Bác Hồ. Đảng ta khi đánh giá một con người luôn
lấy đức làm gốc. Một con người khơng có đức dù tài cán đến đâu cũng khơng
thể làm việc gì có ích cho dân, cho nước. Xuất phát từ thực tiễn xã hội hiện
nay, tác động của ngoại cảnh có ảnh hưởng lớn đến tư tưởng đạo đức của học
sinh ngay từ khi bước vào trường học. Đối với học sinh lớp Một khi cắp sách
tới trường, tất cả mọi hoạt động, các mối quan hệ với các em còn mới mẻ. Do
vậy việc hình thành cho các em những chuẩn mực hành vi là rất quan trọng.
Chuẩn mực đạo đức xã hội bao gồm những hành vi thói quen đạo đức, mối
quan hệ giữa con người với con người trong xã hội. Gần gũi với các em nhất
là mối quan hệ gia đình, nhà trường, cộng đồng và mơi trường tự nhiên.
Nhân cách đạo đức của các em khi đến trường rất trong sáng ngây thơ, chưa
có khả năng nhận biết phân tích, chưa hiểu sâu, hiểu rõ mọi tình huống vấn
đề. Nếu người thầy khơng uốn nắn tốt thì như cây thiếu ánh sáng sẽ phát triển
cong vẹo.
Xuất phát từ mục tiêu các môn học. Dạy học các môn học trong đó dạy
đạo đức là dạy học sinh những hành vi ứng xử phù hợp với các chuẩn mực
đạo đức xã hội và quyền trẻ em trong các tình huống đơn giản cụ thể của cuộc
sống hàng ngày. Nội dung của các môn học là sự kết hợp giữa giáo dục quyền
với giáo dục trách nhiệm bổn phận của học sinh. Hơn nữa giáo dục đạo đức
không chỉ giáo dục bổn phận, trách nhiệm của học sinh đối với gia đình, nhà
trường, xã hội và mơi trường tự nhiên, mà còn giáo dục trách nhiệm của các
em đối với chính bản thân mình.
Giáo viên thực hiện: Lê Thị Hà

2

Đề tài : Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 1

2. CƠ SỞ THỰC TIỄN.
Tất cả các mơn học ở tiểu học đều có mối quan hệ mật thiết với nhau, hỗ
trợ cho nhau. Trong các môn học bắt buộc ở lớp Một. Nhiều giáo viên, nhiều
cơ sở chỉ chú tâm hai mơn Tốn và Tiếng việt nhằm đạt được mục đích sau
khi học xong lớp Một học sinh biết đọc thông viết thạo là được, chưa chú ý
nhiều đến giáo dục kỹ năng cho học sinh.
Việc bồi dưỡng hình thành cho các em những phẩm chất đạo đức đâu
phải đó là một bài mẫu có sẵn, áp đặt, khn mẫu để học sinh thực hiện theo.
Mà nhiệm vụ giáo dục kỹ năng qua mỗi bài học là một chuẩn mực hành vi
đạo đức giúp các em nắm được những điều sơ đẳng của phép ứng xử trong
cuộc sống hằng ngày. Qua bài dạy của giáo viên các em nắm được nội dung
và ý nghĩa của chuẩn mực hành vi trong các hoạt động và trong các mối quan
hệ xã hội.
Với học sinh lớp Một việc bồi dưỡng cho các em cách nói năng lễ phép,
giúp các em biết cách cư xử với người lớn, bạn bè trong lớp. Từ đó các em có
nề nếp thói quen tốt, tạo điều kiện cho các em học tốt hơn . Đó là một cơng
việc đầu tiên và cũng thật khó đối với giáo viên lớp Một. Khi nhận lớp giáo
viên phải tiến hành tìm hiểu tình tình học sinh. Điều kiện sống của các em ở
gia đình. Hầu hết đối với học sinh lớp Một trường Tiểu học Lai Hưng C từ
lúc sinh ra và lớn lên đa số các em ít được va chạm với môi trường xung
quanh nên vốn kinh nghiệm sống nghèo nàn, các em chưa biết cách ứng xử
đơn giản với cô giáo và các bạn. Nhiều lúc cơ nói các em như khơng hiểu gì.
Từng vấn đề nhỏ cũng phải nói cụ thể rõ ràng, làm mẫu bằng động tác thì các
em mới hiểu, các em trầm lặng ít hoạt động, thích ngồi nhìn các bạn học,
chơi, nơ đùa. Nhiều bậc phụ huynh chưa chú ý dạy con em mình những phép
ứng xử nhỏ nhất, cần thiết nhất trong cuộc sống giao tiếp hàng ngày, khiến

cho các em rất ngại nói, ngại giao tiếp.
Chính vì những lý do trên song song với việc trang bị kiến thức cho các
em thì giáo dục kỹ năng sống cho các em qua các môn học là rất quan trọng.
Giáo viên thực hiện: Lê Thị Hà

3


Đề tài : Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 1

Xuất phát từ những lý do trên tôi chọn đề tài “Một số biện pháp rèn kỹ năng
sống cho học sinh lớp 1”.
3.MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU.
Việc nghiên cứu đề tài “Một số biện pháp rèn kỹ năng sống cho học
sinh lớp 1”. Trước hết giúp cho tôi hiểu rõ hơn về trách nhiệm của mình
nhằm nâng cao chất lượng rèn kĩ năng sống cho học sinh ở lớp đầu cấp
Khi nghiên cứu đề tài này, tôi mong muốn sau một năm học lớp Một có thể
trang bị cho các em một số hiểu biết ban đầu về một số chuẩn mực, hành vi
đạo đức và pháp luật phù hợp với lứa tuổi trong mối quan hệ của các em với
bản thân, gia đình, nhà trường, cộng đồng và ý nghĩa của việc thực hiện theo
các chuẩn mực đó. Từng bước hình thành kỹ năng nhận xét, đánh giá hành vi
của bản thân và những người xung quanh theo các chuẩn mực đã học, kỹ năng
lựa chọn và thực hiện các hành vi ứng xử phù hợp trong các mối quan hệ và
tình huống đơn giản, cụ thể của cuộc sống, biết nhắc nhở bạn bè cùng thực
hiện, hình thành thái độ tự trọng, tự tin, yêu thương, tôn trọng con người, yêu
cái thiện, cái đúng, cái tốt, khơng đồng tình với cái ác, cái sai, cái xấu.
Giúp cho các em có vốn kinh nghiệm sống phong phú, tự nhận biết các
hành vi đạo đức từ thực tế xung quanh các em qua các bài học, tranh ảnh, tiểu
phẩm, sắm vai, các hoạt động ngoài giờ lên lớp, vận dụng vốn kinh nghiệm
đó vào cuộc sống thực tế hàng ngày.

4. GIỚI HẠN NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI.
4.1 Trường tiểu học Lai Hưng C -Huyện Bàu Bàng –Tỉnh Bình
Dương.
4.2 Giới hạn đối tượng nghiên cứu:
“Một số biện pháp rèn kỹ năng sống cho học sinh lớp 1. Trường tiểu học
Lai Hưng C”.
4.3 Giới hạn về khách thể khảo sát: 33 em học sinh khối 1.
5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

Giáo viên thực hiện: Lê Thị Hà

4


Đề tài : Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 1

Để hoàn thành sáng kiến kinh nghiệm rèn kỹ năng sống cho học sinh
đầu cấp. Tôi đã vận dụng các phương pháp sau:
1.

Phương pháp nghiên cứu lý thuyết.

2.

Phương pháp nghiên cứu thực tiễn.

3.

Phương pháp quan sát.

4.

Phương pháp đàm thoại.

5.

Phương pháp thực nghiệm sư phạm.

6.

Phương pháp lấy ý kiến.

a/ Về mặt lý luận:
Nhà trường tiểu học là cái nôi đầu tiên không chỉ trang bị cho các em
những kiến thức khoa học mà còn trang bị cho các em những chuẩn mực hành
vi, để các em được chăm sóc phát triển tồn diện là người có ích cho xã hội.
Đối với học sinh lớp Một, các em vừa ở tuổi mẫu giáo, cái tuổi bắt chước theo
người lớn, vốn kinh nghiệm sống nghèo nàn, nên phần nào có ảnh hưởng đến
sự phát triển của trẻ ở mọi nơi, mọi lĩnh vực, kể cả việc lĩnh hội kiến thức.
Các em nhận biết cái tốt, cái xấu, cái sai, cái đúng, cái thiện, cái ác còn hạn
chế. Vào học lớp Một rồi có em cịn chưa nói được cụ thể họ và tên của mình,
họ tên của bố mẹ, cịn nói trống khơng, v.v…Nếu học sinh có kỹ năng giao
tiếp tức là có kỹ năng nói tốt tạo tiền đề học tốt các môn học. Để thực hiện
được nhiệm vụ này chúng ta cần tìm hiểu tâm lý học sinh lớp Một, nghiên
cứu chuẩn đạo đức xã hội. Nghiên cứu những lý luận cần thiết về rèn luyện kỹ
năng sống qua các bài học cụ thể.
b/ Về mặt thực tiễn:
- Tìm hiểu học sinh lớp Một: Lý lịch học sinh nơi cư trú, trò chuyện giao
tiếp để nắm bắt tình hình học sinh, tìm hiểu mặt yếu của học sinh, từ đó xây
dựng kế hoạch bồi dưỡng cho các em. Giáo viên phải yêu nghề mến trẻ là tấm

gương sáng cho học sinh noi theo.

Giáo viên thực hiện: Lê Thị Hà

5


Đề tài : Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 1

B. PHẦN NỘI DUNG.
CHƯƠNG I: NỘI DUNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
I. Thực trạng của học sinh lớp một trường Tiểu học Lai Hưng C
- Để biết được vốn kinh nghiệm sẵn có của các em tơi bắt tay vào tìm
hiểu tình hình học sinh lớp 1.
- Tổng số học sinh khối Một là 33 em: Trong đó có 10 em gia đình
điều kiện khó khăn, phần lớn là quê miền Tây theo cha mẹ đi làm ăn và ở trọ,
cha mẹ đi làm công ty từ 7 giờ sáng đến 9 giờ tối mới về. Vì vậy ít có điều
kiện quan tâm đến các em. Phần lớn các em chưa được gia đình chú ý quan
tâm bồi dưỡng vốn kinh nghiệm trong giao tiếp nên đến lớp các em thường
hay nhút nhát, khi đến lớp là khóc. Gọi lên bảng khơng dám lên, khơng dám
giơ tay phát biểu xây dựng bài, cô gọi chỉ gật và lắc đầu, hoặc "ơi","hở".
Nhiều em còn chưa biết nói lời thưa gửi thể hiện lễ phép.
- Do đặc điểm nơi cư trú của học sinh, các em ở rải rác nhiều ấp. Các em
nhút nhát, không cởi mở ngại giao tiếp với các bạn và cô giáo. Các em chưa
biết cách ứng xử đơn giản nhất với cô giáo và các bạn. Nhiều em chưa nói
được cụ thể họ tên mình, họ tên bố mẹ, chưa phân biệt được anh em trong
nhà với anh em họ.
- Từ tình hình thực tế trên tơi thiết nghĩ các em có khả năng giao tiếp tốt
sẽ tạo điều kiện cho các em học tốt các môn học cũng như tham gia các hoạt
động do trường, đội tổ chức.

II.Đánh giá thực trạng
1/Học sinh:
- Do đặc điểm tâm sinh lí hoc sinh, nhiều em tính cách nhút nhát, từ nhỏ
ít va chạm với môi trường xung quanh nên khi vào lớp Một các em bắt đầu
làm quen với hoạt động học tập. Tất cả đều mới mẻ vốn kinh nghiệm sống
hạn chế khó khăn cho việc tiếp thu kiến thức.
2/Môi trường sống và điều kiện gia đình.

Giáo viên thực hiện: Lê Thị Hà

6


Đề tài : Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 1

- Do đặc điểm nơi cư trú các em ở quê, bố mẹ mải làm ăn ít có thời gian
quan tâm đến việc học tập của các em, nhất là sửa những hành vi thói quen
chưa đúng, chưa chuẩn.
VD: Con nói trống khơng, chưa chú ý sửa lại lời nói chuẩn cho các em,
hoặc khi các em đưa đón vật gì đó với người lớn tuổi các em đưa một tay
cũng cho qua không sửa lại đúng cho các em v. v … nhiều bậc phụ huynh do
bận mải làm ăn hầu như chỉ chú ý con em mình có ăn là được, khơng có chút
thời gian quan tâm đến tâm tư tình cảm của các em, nhất là các bậc phụ huynh
ở trọ việc quan tâm đến học tập của các em càng hạn chế hơn. phụ huynh
chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc giáo dục kỹ năng cho các em,
trách nhiệm của mình trong việc học tập của con em cịn phó thác cho nhà
trường.
3/Giáo viên.
- Nhà trường là mơi trường giáo dục quan trọng nhất trong việc hình
thành và phát triển nhân cách học sinh, nhưng nhiều cơ sở chưa chú tâm đầu

tư mới chỉ hoàn thành theo mục tiêu môn học, chưa nghiên cứu phương pháp
dạy nhằm mục đích giáo dục cao nhất. Giáo viên chưa xác định được kĩ năng
cần rèn qua từng bài học. Chưa chú ý kiểm tra kỹ năng hành vi đạo đức đã
học của học sinh.
- Việc rèn kĩ năng sống cho học sinh chưa thường xuyên liên tục nên các
hành vi đạo đức chưa trở thành thói quen, các em chóng quên. hành vi đó
chưa có giá trị thực tế cao.
4/ Nhà trường, đoàn đội.
- Chưa tổ chức được nhiều hoạt động ngoại khoá: Như thi kể chuyện đạo
đức, học tập tấm gương người tốt việc tốt để học sinh được thưc hành hành vi
đã học vào những tình huống cụ thể trong cuộc sống.
- Nội dung sinh hoạt chưa được rút kinh nghiệm, thay đổi nội dung sinh
hoạt theo từng tháng.

Giáo viên thực hiện: Lê Thị Hà

7


Đề tài : Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 1

- Từ những thực trạng trên việc rèn kỹ năng sống cho học sinh lớp Một
là rất cần thiết, tạo tiền đề cho các em phát triển khả năng giao tiếp và học tập
tốt các môn học.
CHƯƠNG II: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ
“RÈN KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH LỚP MỘT”
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN.
Biện pháp rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh lớp 1.
Rèn kỹ năng sống cho học sinh qua các môn học.
1/Kỹ năng: Tức là qua các bài học xây dựng các chuẩn mực hành vi, các

chuẩn đó được vận dụng vào thực tế cuộc sống và nó trở thành thói quen của
mỗi người.
2/Kỹ năng sống: Vận dụng những chuẩn mực đã học vào cuộc sống
thực tế hàng ngày như đi học về chào ông chào bà, lễ phép chào hỏi thầy cô
khi gặp v.v… Tức là các điều học được vận dụng vào những tình huống cụ
thể trong cuộc sống.
3/Rèn kỹ năng sống cho học sinh lớp 1: là thông qua các bài học cung
cấp các hành vi cho các em. Các hành vi đó được luyện tập thực hành và trở
thành thói quen là vốn kinh nghiệm sống cho các em qua các môn học.
CHƯƠNG III: MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN KỸ NĂNG
SỐNG CHO HỌC SINH LỚP 1
I. Các biện pháp cụ thể.
- Xuất phát từ quan điểm chung Dạy – học được tiếp cận theo hướng đi
từ quyền đến trách nhiệm, bổn phận của học sinh. Cách tiếp cận đó sẽ giúp
cho việc Dạy – học trở nên nhẹ nhàng, sinh động hơn, tránh được tính chất
nặng nề, áp đặt trước đây.
- Dạy – học chỉ đạt được hiệu quả khi học sinh hứng thú và tích cực, chủ
động tham gia vào q trình dạy học. Dạy – học phải là quá trình giáo viên tổ

Giáo viên thực hiện: Lê Thị Hà

8


Đề tài : Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 1

chức, hướng dẫn học sinh hoạt động, Phát huy vốn kinh nghiệm và thói quen
tự khám phá và chiếm lĩnh tri thức mới, kỹ năng mới.
- Do cấu trúc chương trình các bài học của các mơn học sắp xếp lơ gíc
với nhau, có mối quan hệ mật thiết với nhau, hỗ trợ cho nhau. Qua từng bài

học kết hợp giữa giáo dục quyền với giáo dục trách nhiệm bổn phận cho học
sinh. Giáo viên cần nghiên cứu và hiểu mục đích nội dung chương trình
SGK để nâng cao hiệu quả giờ dạy.
- Giáo viên cần nghiên cứu tâm lý học sinh lớp Một các em là tuổi hoa
thích được làm việc, thích làm ra sản phẩm, thích được khen, từ đó lựa chọn
phương pháp dạy học nhằm đạt hiệu quả cao.
- Giáo viên, các bậc cha mẹ là tấm gương sáng cho học sinh noi theo.
- Qua việc nghiên cứu hiểu được vấn đề lý luận nhằm nâng cao giờ dạy.
Tôi suy nghĩ và tìm ra những biện pháp để rèn luyện kỹ năng sống cho học
sinh lớp Một . Qua các biện pháp cụ thể được áp dụng ở lớp Một như sau:
*Biện pháp 1: Xây dựng môi trường lớp học thân thiện
- Khi vào lớp Một tất cả các hoạt động với các em đều mới mẻ. Với tính
cách nhút nhát của một số em thì việc trang trí một mơi trường học tập thân
thiện là rất cần thiết. Thực hiện phong trào xây dựng trường học thân thiện,
học sinh tích cực.
- Thực hiện theo kế hoạch của phòng giáo dục và nhà trường. Về khơng
gian lớp học trang trí một môi trường học tập thân thiện gần gũi với các em.
Các em được tự mình trang trí lớp học qua các bài mẫu, bài vẽ, bài nặn theo
từng chủ đề đã học .
- Về giáo viên phải đến lớp sớm trị chuyện với các em, hỏi thăm về gia
đình tâm tư tình cảm, sở thích của từng em. Qua đó giáo viên nắm bắt được
từng đối tượng học sinh trong lớp từ đó đề ra biện pháp giáo dục phù hợp với
các em. Tạo khơng khí lớp học nhẹ nhàng, thân thiện, gần gũi giữa cơ - trị,
giữa trị – trò.
Giáo viên thực hiện: Lê Thị Hà

9


Đề tài : Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 1

* Biện pháp 2 : Giáo viên là tấm gương sáng cho học sinh noi theo.
- Giáo viên luôn gương mẫu từ cử chỉ, lời nói, việc làm, cách ăn mặc, đi
đứng cho học sinh noi theo. Cô không những như người mẹ thứ hai mà còn
phải như người chị của các em. Thường xuyên quan tâm, chăm sóc, giúp đỡ,
gần gũi, ân cần với các em.
VD: Bẻ lại cổ áo, chải lại tóc, hướng dẫn các em đi giày.v.v... giải quyết
những thắc mắc của các em, động viên khen ngợi, nhân điển hình tốt trước
lớp.
- Giáo viên cần có những hành vi thể hiện rõ chủ đề đã học với học sinh.
VD: Cô cảm ơn em, cô xin lỗi...

Giáo viên thực hiện: Lê Thị Hà

10


Đề tài : Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 1

* Biện pháp 3: Nghiên cứu kỹ năng sống cần rèn qua từng bài học.
- Giáo viên nghiên cứu chương trình mơn học, mục tiêu cần đạt qua từng
bài, xác định kỹ năng cần rèn cho học sinh.

* Biện pháp 4: Thông qua các giờ học trên lớp từng hành vi cho các em.
- Việt Nam tham gia hội nhâp WTO nền kinh tế rất phát triển keo theo
nhiều biến đổi trong xã hội. Tệ nạn xã hội ngày càng gia tăng, đạo đức xuống
cấp. Nên việc giáo dục đạo đức cho học sinh ngay từ khi bước vào trường học
là vô cùng quan trọng. Chính vì thế mơn học đạo đức cung cấp cho các em
những hiểu biết ban đầu về các kỹ năng giao tiếp, ứng xử lễ phép trong cuộc
sống hàng ngày, đó là những kỹ năng sống cần thiết cho mỗi con ngưịi, góp

phần phát triển hồn thiện nhân cách mai sau.
- Giáo viên cần nghiên cứu mục tiêu cần đạt của giờ học chú trọng cung
cấp kỹ năng phù hợp với từng nội dung bài dạy
- Lựa chọn các phương pháp dạy thích hợp với từng bài dạy gây hứng
thú học tập cho học sinh. Không dập khuôn máy móc, khơng áp đặt tình
huống, cần sáng tạo theo từng tiết dạy. Qua từng bài tập trò chơi, kể chuyện
theo tranh, quan sát tranh và trả lời câu hỏi, đánh giá và tự đánh giá hành vi
Giáo viên thực hiện: Lê Thị Hà

11


Đề tài : Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 1

của bản thân và những người xung quanh, các bài tập tơ màu, đóng vai theo
tranh theo tình huống v.v ... Học sinh tự khám phá và chiếm lĩnh kiến thức
mới, kỹ năng mới giáo viên kết luận hành vi đạo đức đúng.
- Hướng dẫn các em thực hiện hành vi qua các trò chơi, sắm vai, đố vui,
nêu ý kiến của mình để củng cố ghi nhớ hành vi đã học. Giáo viên khuyến
khích những em tính cách nhút nhát tham gia vào trị chơi.
- Tạo khơng khí lớp học thoải mái, nhẹ nhàng, sôi nổi, học sinh học tập
phấn khởi bằng những lời động viên, khen ngợi của giáo viên, các em được
phát biểu dân chủ khơng gị ép.
- Giáo viên tổ chức cho học sinh chơi trò chơi “Vòng tròn chào hỏi”.
Từng nhóm em đứng trước nắm tay nhau thành vịng trịn. Lần lượt từng em
giới thiệu tên của mình với các bạn. Qua trị chơi đó các em biết trẻ em có
quyền có họ tên, tự hào khi giới thiệu tên mình với các bạn.
- Qua trị chơi xây dựng một hành vi cho các em, hình thành kỹ năng tự
giới thiệu. Kỹ năng này giúp các em, biết tên và tự giới thiệu tên của mình
trong giao tiếp hàng ngày, là cơ sở để học những bài học sau.

* Biện pháp 5: Rèn kỹ năng sống qua các giờ học.
- Qua các giờ học giáo viên chú ý nhắc nhở các em thực hành hành vi đã
học.
VD: Trong các giờ học, học sinh chưa có cử chỉ thể hiện đúng hành vi
đạo đức như: Đưa sách vở cho cô đưa bằng một tay khơng biết nói lời ''thưa'',
''gửi''. Giáo viên sửa lại hành vi đúng cho các em thể hiện lễ phép với thầy cô
giáo và người lớn : Em đưa lại bằng hai tay và nói thưa cơ em nộp bài ạ.
- Các em được tham gia học nhóm, đóng vai, báo cáo kết quả thảo luận
trong các giờ Tự nhiên xã hội, Thể dục, Tiếng việt để thực hành hành vi đạo
đức đã học.
- Khi đến lớp giáo viên chú ý nhắc nhở các em quần áo đầu tóc gọn
gàng, sách vở đồ dùng ngăn nắp. giáo viên quy định cách sắp xếp đồ dùng
Giáo viên thực hiện: Lê Thị Hà

12


Đề tài : Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 1

sách vở trong ngăn bàn, chỗ treo cặp rõ ràng, cụ thể, vị trí nón, quần áo
..v..v... Một vài ngày đầu giáo viên phân công các tổ trưởng theo dõi kiểm tra,
cuối mỗi giờ học giáo viên nhận xét tuyên dương những em đã thực hiện tốt
trước lớp, giáo viên giúp đỡ động viên những em còn lúng túng chưa thật gọn
gàng. Dần dần hành vi trở thành thói quen gọn gàng của các em.
* Biện pháp 6: Tư vấn cho phụ huynh hướng dẫn các em thực hành
hành vi ở nhà.
- Tổ chức họp phụ huynh thơng báo đặc điểm tình hình của trường, lớp,
nêu tầm quan trọng của việc giáo dục đạo đức cho học sinh , tính cấp bách
của vấn đề kỹ năng sống cho học sinh qua các môn học. Thống nhất cùng phụ
huynh phương pháp giáo dục đạo đức ở nhà. Phụ huynh có nhiệm vụ nhắc

nhở con em mình thực hiện hành vi đã học ở nhà. Hướng dẫn phụ huynh nhắc
nhở con em mình thực hiện hành vi theo từng bài học và thời khoá biểu quy
định. Đó là những kỹ năng giao tiếp trong cuộc sống thể hiện đúng và lễ phép
với người lớn như: Đi học và học về biết chào ông, bà, bố, mẹ, anh, chị, em,
cách chào đúng khoanh tay nói vừa đủ nghe lễ phép. Biết tự giới thiệu họ tên
của mình, họ tên bố mẹ, người thân. Đầu tóc, quần áo gọn gàng. Biết lễ phép
vâng lời ông bà, cha mẹ, nhường nhịn em nhỏ, đi bộ đúng quy định, đi học
đúng giờ. Biết cùng cha mẹ làm những công việc vừa sức …

Giáo viên thực hiện: Lê Thị Hà

13


Đề tài : Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 1

* Biện pháp 7: Tổ chức ngoại khoá để thực hành hành vi.
- Trong chương trình học, một tuần có một tiết ngồi giờ lên lớp các em
được luyện tập thực hành kỹ năng hành vi đã học dưới hình thức tổ chức trị
chơi. Trong các giờ nghỉ giữa buổi tôi tổ chức các tiết múa ở sân trường, các
trò chơi dân gian…, để các em có cơ hội sinh hoạt tập thể, giao lưu bằng các
trị chơi dân gian từ đó các em mạnh dạn hơn.

* Biện pháp 8: Đội thiếu niên rèn kỹ năng sống cho học sinh qua
sinh hoạt sao nhi đồng.
- Phối hợp với đội về nội dung sinh hoạt sao theo từng tuần cho phù hợp
và đạt hiệu quả cao.
- Trao đổi cụ thể nội dung thực hành trong từng tuần sinh hoạt sao như
sau.
Tuần 2: Thực hành kỹ năng (THKN) tự giới thiệu họ tên của mình.

Tuần 4: THKN ăn mặc quần áo , đầu tóc gọn gàng sạch sẽ.
Tuần 6: THKN giữ gìn sách vở đồ dùng học tập.
Tuần 8: THKN lễ phép vâng lời ông bà, cha mẹ.
Tuần 10: THKN lễ phép với anh chị nhường nhịn em nhỏ.
Tuần 12: THKN đứng tư thế chào cờ.
Tuần 14: THKN đi học đều và đúng giờ không tự ý bỏ học.
Tuần 16: THKN giữ trật tự trong trường học, lớp học, khi ra vào lớp.
Tuần 18: THKN cuối kỳ 1.
Giáo viên thực hiện: Lê Thị Hà

14


Đề tài : Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 1

Tuần 20: THKN lẽ phép, vâng lời thầy giáo, cô giáo.
Tuần 22: THKN biết đoàn kết thân ái với bạn khi học, khi chơi, biết giúp
đỡ bạn.
Tuần 24: THKN đi bộ đúng quy định, thực hiện tốt an tồn giao thơng.
Tuần 25: THKN giữa kỳ II.
Tuần 26: THKN biết cảm ơn khi được giúp đỡ.
Tuần 28: THKN chào hỏi khi gặp mặt, tạm biệt khi chia tay.
Tuần 30: THKN bảo vệ hoa và cây xung quanh trường, nơi công cộng.

Biện pháp 9: Kết hợp với đoàn thanh niên xã, Ấp, tổ chức các hoạt
động cho các em trong dịp hè.
- Đoàn thanh niên, đội thiếu niên nhà trường tham mưu với đoàn thanh
niên xã, Ấp, tổ chức nhiều hoạt động trong dịp hè để các em được tham gia
như văn nghệ, lao động dọn vệ sinh ấp, đường làng, quét dọn nhà bia tưởng
niệm liệt sỹ. Đó là hình thức giáo dục đạo đức cho các em trách nhiệm với địa

phương nơi cư trú.

Giáo viên thực hiện: Lê Thị Hà

15


Đề tài : Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 1

* Biện pháp 10: Rèn kỹ năng thương xuyên liên tục.
- Việc rèn kỹ năng sống cho học sinh lớp Một, đòi hỏi giáo viên phải đầu
tư thời gian, kiên trì, chú tâm nhắc nhở hướng dẫn các em thực hiện hành vi
đúng, sửa chữa uốn nắn những hành vi chưa chuẩn. Tất cả những hành vi đó
phải làm thường xun liên tục vì các em rất chóng quên. Giáo viên cần chú ý
từng việc làm, cử chỉ, lời nói của các em ở mọi lúc, mọi nơi, ở trường, ở nhà
để các em ghi nhớ và thực hiện theo hành vi đúng để trở thành thói quen đạo
đức tốt cho các em.
C. KẾT QUẢ.
Sau thời gian áp dụng các biện pháp rèn kỹ năng sống qua các môn học
tôi thu được những kết quả sau:
- Qua thời gian áp dụng các biện pháp rèn kỹ năng sống cho học sinh qua
các môn học thì cách xưng hơ, lời nói, cử chỉ của các em từng bước thay
đổi.
- Sau tháng học đầu tiên các em đã bạo dạn hơn, tự tin hơn, mạnh dạn
nói chuyện trao đổi với cô giáo và các bạn, biết nhắc nhở bạn khi bạn chưa
thực hiện đúng hành vi đã học.
•

Các em u thích mơn học, thích chơi sắm vai, nói năng to rõ ràng, các

em tự tin hơn, sôi nổi hơn.
Giáo viên thực hiện: Lê Thị Hà

16


Đề tài : Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 1
•

Ở các giờ ngoại khóa, các em đồn kết chan hồ, vui vẻ, cở mở trong

giao tiếp.
•

Các em đã có ý thức tự vệ sinh cá nhân sạch sẽ, gọn gàng, biết giữ gìn

đồ dùng sách vở, sắp xếp sách vở gọn gàng, ngăn nắp.
•

Biết u q mọi người gia đình, đồn kết giúp đỡ bạn bè.

•

Nói năng lễ phép, biết cảm ơn khi được giúp đỡ, biết xin lỗi khi làm

phiền lòng người khác.
•

Thực hiện tốt an tồn giao thơng, biết chào, khi gặp mặt, tạm biệt khi

chia tay.
•

Có ý thức chăm sóc, bảo vệ hoa, cây xung quanh trường và nơi cơng

cộng.
•

Các em bạo dạn tự tin trong giao tiếp, nói năng lễ phép với người lớn

tuổi các em rất thích được tham gia đóng vai trong giờ học, các em diễn đạt rõ
ràng, trơi chảy dễ hiểu.
•

Các em tham gia các hoạt động do trường, đội tổ chức như : Hội thi văn

nghệ, trang trí mơi trường, lớp học thân thiện ..v..v...
D/ BÀI HỌC KINH NGHIỆM
- Trong những năm gần đây Đảng và nhà nước ta rất quan tâm đến sự
phát triển giáo dục. Giáo dục được xác định là “Quốc sách hàng đầu” là một
trong những chiến lược quan trọng xây dựng và phát triển đất nước tiến lên
chủ nghĩa xã hội. Bậc tiểu học là bậc học “nền” thì lớp Một là “móng”.
Nhiệm vụ của giáo viên lớp Một phải “ xây” làm sao cho cái móng thật chắc,
đó là xây dựng một thế hệ con người mới đủ đức, đủ tài, tự tin, dám nghĩ,
dám làm. Nhiệm vụ này vô cùng to lớn và nặng nề với người giáo viên tiểu
học. Là một giáo viên tôi xác định nhiệm vụ đầu tiên là hình thành cho các
em kỹ năng giao tiếp tốt. Tức là kỹ năng diễn đạt trôi chảy, giúp các em tham
gia các hoạt động học tập và cuộc sống xung quanh các em. Vì học sinh lớp
Một các em bắt đầu làm quen với hoạt động học tập, các em có kỹ năng nói
tốt tạo tiền đề học tốt các môn khác.

- Để thực hiện được nhiệm vụ này người giáo viên phải tâm huyết với
nghề, thực sự yêu nghề, mến trẻ, có tinh thần rèn luyện, tinh thần trách nhiệm
Giáo viên thực hiện: Lê Thị Hà

17


Đề tài : Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 1

cao, có ý thức tu dưỡng, rèn luyện nâng cao chuyên môn nghiệp vụ. đặc biệt
là muốn nâng cao chất lượng các kỹ năng hành vi vào cuộc sống thực tế cho
học sinh là vấn đề khó địi hỏi phải kiên trì, bền bỉ, người thầy phải đầu tư
thời gian gần gũi học sinh, nghiên cứu kỹ mục tiêu bài học, thiết kế tiết dạy
hợp lý, kết hợp hài hồ các phương pháp hình thức dạy học. Chú trọng
phương pháp dạy học mới, tổ chức hướng dẫn học sinh hoạt động, phát huy
vốn kinh nghiệm và thói quen đạo đức, tự khám phá và chiếm lĩnh tri thức
mới. Đồ dùng dạy học như tranh ảnh phải đẹp, phù hợp với bài học, giáo viên
cần động viên khen ngợi kịp thời, vì tuổi học sinh lớp Một là tuổi hoa, thiên
về tình cảm, hoạt động học chưa được chú trọng, hoạt động chơi vẫn chiếm
ưu thế. Sự nhận thức của học sinh còn đơn giản cho nên q trình dạy học
khơng kéo dài bất cứ hoạt động nào hoặc đặt hệ thống câu hỏi quá khó gây
cho học sinh nhàm chán căng thẳng mệt mỏi.
Sau mỗi bài dạy, tôi thường rút kinh nghiệm khắc phục những hạn
chế tìm nguyên nhân và đề ra biện pháp khắc phục
- Thường xuyên dự giờ đồng nghiệp rút kinh nghiệm.
- Tìm nguyên nhân và điều tra cơ bản tình hình từng lớp.
- Đưa ra hướng giải quyết, hướng dẫn học sinh thực hiện, tổ chức các
hoạt động ngoài giờ.
Trên đây là những bài học của tôi về việc nghiên cứu “ Một số biện pháp
rèn kỹ năng sống cho học sinh lớp 1”. Nhằm giúp các em có vốn kinh

nghiệm sống phong phú. Tuy các em đã có nề nếp thói quen Đạo đức tốt,
nhưng tơi rất mong vấn đề rèn kỹ năng sống cho học sinh qua các môn học
được chú tâm ở tất cả các khối lớp, duy trì liên tục, được theo dõi kiểm tra
thường xuyên, kết hợp các mơi trường giáo dục gia đình, nhà trường, cộng
đồng, để hồn thiện cho các em thói quen hành vi chuẩn mực đạo đức xã hội.
Lai Hưng, ngày 22 tháng 01 năm 2015
Người thực hiện

Lê Thị Hà
Giáo viên thực hiện: Lê Thị Hà

18


Đề tài : Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 1

Ý KIẾN NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG XÉT DUYỆT TRƯỜNG

......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................

......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................

Giáo viên thực hiện: Lê Thị Hà

19


Đề tài : Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 1

Ý KIẾN NHẬN XÉT CỦA
HỘI ĐỒNG XÉT DUYỆT PGD HUYỆN BÀU BÀNG

......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................

......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................

Giáo viên thực hiện: Lê Thị Hà

20