PHẦN I: GIỚI THIỆU CHUYÊN ĐỀ
Hồ sơ vụ án hình sự có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với việc giải quyết
vu án hình sự.Để các quyết định của hội đồng xet xử đưa ra chính xác,thực sư
dân chủ,khách quan đảm bảo quyền lợi của những người tham gia tố tụng đặc
biệt là bị cáo, người bị hại.
Hồ sơ vụ án hình sự phải có đầy đủ các tài liệu chứng cứ,tài liệu do cơ
quan điều tra,Viện Kiểm Sát thu thập.Hồ sơ phải được thu thập đầy đủ thông tin
tuân thủ đung quy định về tố tụng,trên cơ sở khach quan, công khai,toàn diện.
Qua thời gian thực tập ở VKSND huyện Đoan Hùng tiếp cận với các
thông tin thực tế xét thấy: Thực trạng về hồ sơ vụ án hình sự ở địa phương tuy
có tuân theo đúng thủ tụng tố tụng nhưng vẫn có nhiều vấn đề hạn chế như việc
giao nhận hồ sơ, chuyển hồ sơ,củng cố h
Để tìm hiểu rõ về thực trạng của hồ sơ vụ án hình sự cần phải đề cập đến
vấn đề gì? Chuyên đề này xin được đề cập tới nội dung”Hồ sơ vụ án hình sự tại
địa phương nơi thực tập”
Chuyên đề phân tích có hệ thống các quy định của pháp luật liên quan đến
thủ tục của một số hồ sơ vụ án hình sự.Xác định rõ những quy định về lập hồ sơ
qua những hồ sơ vụ án cụ thể tại VKSND địa phương nơi thực tập
Kiến nghị giải pháp xây dựng, hoàn thiện các quy định của pháp luật liên
quan đến hồ sơ vụ án hình sự.Chuyên đề có ý
nghĩa rất lớn và có tính thiết thực cao trong việc giải quyết thực trạng lập hồ sơ
vụ án hình sự tại địa phương.
1
Trong bài viết còn nhiều thiếu sót và hạn chế mong các bạn đong góp ý
kiến để bai viết được hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
PHẦN II: QUÁ TRÌNH TÌM HIỂU THU THẬP THÔNG TIN VÀ
THỰC TRẠNG VỀ HỒ SƠ VỤ ÁN HÌNH SỰ TẠI VKSND
HUYỆN ĐOAN HÙNG - PHÚ THỌ
1. Quá trình tìm hiểu thu thập thông tin
Trong suốt quá trình thực tập tại VKSND huyện Đoan Hùng.Qua việc thu
thập thống kê, tổng hợp, phân tích về hồ sơ vụ án hình sự trong những năm gần
đây cho thấy VKSND huyện Đoan Hùng – Phú Thọ luôn hoàn tất đầy đủ hồ sơ
vụ án hình sự trong từng giai đoạn xét xử từ việc lập hồ sơ, đăng ký hồ sơ,thụ lý
hồ sơ,củng cố hồ sơ…
Qua thông tin tìm hiểu trong quá trình nghiên cứu những hồ sơ cụ thể cho
thấy: Hồ sơ vụ án hình sự phải được lập rõ ràng và đầy đủ để làm căn cứ khởi tố
vụ án hình sự (Điều 100 – Bộ luật tố tụng hình sự).Từ khi có nguồn tin tố giác
của công dân, tin báo của các cơ quan tổ chức, tin báo trên các phương tiện
thông tin đại chúng. Các cơ quan điều tra, viện kiểm sát, tòa án…tiến hành một
số hoạt động điều tra trực tiếp phát hiện dấu hiệu tội phạm để kịp thời lập hồ sơ,
đăng ký hồ sơ, thụ lý hồ sơ…đảm bảo việc xét xử đúng người đúng tội, giải
quyết đúng thời gian quy định không để kéo dài vụ án.
2
Trong những năm gần đây cùng với sự phát triển của
tình hình tội phạm gia tăng, số lượng hồ sơ vụ án ngày càng nhiều sự cần thiết
hoàn thiện hồ sơ nhanh chóng, đầy đủ đảm bảo tài liệu có trong hồ sơ phải mang
tính hợp pháp, có căn cứ pháp luật cả về hình thức và nội dung nhằm đưa vụ án
ra xét xử kịp thời ngăn chặn tội phạm tiếp tục xảy ra.
Theo thống kê của VKSND huyện Đoan Hùng – Phú Thọ thì:
Năm 2004 đã hoàn tất hồ sơ và đưa ra xét xử 67 vụ
Năm 2005 đã hoàn tất hồ sơ và đưa ra xét xử 72 vụ
Năm 2006 đã hoàn tất hồ sơ và đưa ra xét xử 75 vụ
Năm 2007 đã hoàn tất hồ sơ và đưa ra xét xử78 vụ
Trong mấy tháng đầu năm 2008 hoàn tất hồ sơ và đưa ra xét xử 6 vụ
Trên cơ sở các số liệu thu thập được bài viết xin đi vào tìm hiểu rõ thực trạng về
hồ sơ vụ án hình sự tại VKSND huyện Đoan Hùng- Phú Thọ qua từng giai đoạn
tố tụng cụ thể thuộc thẩm quyền của mình.
2. Những quy định về hồ sơ vụ án hình sự
2.1 Tìm hiểu quy định chung
Hồ sơ ở giai đoạn tố tụng nào thì VKSND cấp đó lập và quản lý.Khi kết
thúc mỗi giai đoạn tố tụng Kiểm sát viên, Kiểm tra viên thụ lý vụ án phải xác
nhận những tài liệu đã có trong hồ sơ, đánh số thứ tự, ghi mục lục hồ sơ và sắp
xếp tài liệu theo quy định tố tụng.
Hồ sơ án hình sự phải phản ánh chính xác trình tự tố tụng của vụ án, nội dung
kết quả điều tra, truy tố, xét xử và thẩm định hồ sơ.
3
Đối với các vụ án có quyết định chuyển để điều tra theo thẩm quyền; hoặc quyết
định chuyển hồ sơ vụ án hình sự để xét xử sơ thẩm; thì Viện kiểm sát ra quyết
định chuyển vụ án, phải chuyển hồ sơ kiểm sát vụ án hình sự đó cho Viện kiểm
sát có thẩm quyền giải quyết để thực hiện chức năng nhiệm vụ theo quy
địnhcuar pháp luật. Trong trường hợp này, Viện kiểm sát ra quyết định chuyển
vụ án phải sao lục một bộ hồ sơ để lưu.
2.2 Hồ sơ vụ án lập ở giai đoạn thực hành quyền công tố kiểm sát điều tra và
truy tố
2.2.1 Về thủ tục tố tụng, các tài liệu có trong hồ sơ bao gồm:
Các căn cứ để khởi tố vụ án và khởi tố bị can.Cụ thể trong vụ án về tội
trộm cắp tài sản do Lê Văn An (1989) xã Hùng Quan thực hiện bao gồm:
+ Báo cáo ban đầu: Đơn trình báo của công dân và biên bản báo cáo sự việc của
công an xã HùngQuan.
+ Quyết định khởi tố vụ án hình sự của cơ quan điều tra công an huyện Đoan
Hùng.
+ Quyết định phân công phó thủ trưởng cơ quan điều tra.
+ Quyết định phân công điều tra viên, kiểm sát viên.
+ Quyết định khởi tố bị can Lê Văn An (1989).
+ Lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú.
+ Công văn đề nghị khởi tố bị can.
+ Nội dung vụ án.
+ Phiếu đề xuất viện kiểm sát Đoan Hùng
+ Quyết định phê chuẩn quyết định khởi tố bị can.
4
+ Quyết định phân công kiểm sát viên thực hành quyền côg tố và kiểm sát điều
tra vụ án.
+ Quyết định thu giữ, xử lý tài sản, đồ vật, vật chứng…
+ Quyết định xử lý vật chứng.
+ Biên bản giao vật chứng.
+ Biên bản trả lại tài sản.
+ Biên bản giao nhận cáo trạng.
+ Quyết định truy tố.
2.2.2 Tài liệu điều tra:
+ Biên bản khám nghiệm hiện trường( sơ đồ khám nghiệm hiện trường)
+ Công văn định giá tài sản
+ Kết luận định giá tài sản
+ Lời khai của bị cáo.
+ Lời khai lý lịch của bị cáo(xác minh), Biên bản hỏi cung bị can, Bản kiểm
điểm của bị can, Lý lịch của bị can.
+ Hóa đơn, chứng từ giải quyết phần dân sự.
+ Biên bản bàn giao hồ sơ vụ án
+ Kết luận điều tra vụ án.
+ Bản cáo trạng (kèm theo danh sách những người cần triệu tập ra tòa).
+ Biên bản thông kê vật chứng.
2.2.3 Hồ sơ vụ án lập ở giai đoạn thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử
+ Quyết định đưa vụ án ra xét xử
+ Quyết định thay đổi biện pháp ngăn chặn của Tòa án huyên Đoan Hùng
5
+ Quyết định phân công kiểm sát viên thực hành quyền công tố và kiểm sát xét
xử sơ thẩm.
+ Báo cao án của kiểm sát viên thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử sơ
thẩm, kèm theo đề cương thẩm vấn và kế hoạch chẩn bị tranh luận tại phiên tòa.
+ Biên bản họp trù bị giữa Viện kiểm sát và Tòa án.
+ Bản luận tội của kiểm sát viên.
+ Biên bản phiên tòa sơ thẩm của kiểm sát viên.
+ Bản án sơ thẩm.
+ Báo cáo kết quả xét xử sơ thẩm.
+ Tài liệu ghi kết quả kiêmt tra biên bản phiên tòa; kiểm tra bản án; quyết định
sơ thẩm của tòa án.
2.3 Giao nhận hồ sơ giữa cơ quan điều tra chuyển hồ sơ sang viện kiểm sát,
viện kiểm sát chuyển hồ sơ sang tòa án.
2.3.1 Giao nhận hồ sơ trong trường hợp cơ quan điều tra chuyển hồ sơ sang
viện kiểm sát
Khi chuyển hồ sơ sang viện kiểm sát, cơ quan điều tra cần kiểm tra lại hồ
sơ đảm bảo hồ sơ có đủ tài liệu đã liệt kê, cơ quan điều trả trực tiếp giao hồ sơ
cho viện kiểm sát.Khi cơ quan điều tra trả lại hồ sơ, người nhận hồ sơ phải đối
chiếu bản kê tài liệu với các tài liệu có trong hồ sơ, khi thấy đúng và đủ thủ tục
thi ký nhận, khi thấy không đủ thì chưa nhận. Ngay sau khi nhận hồ sơ viện
kiểm sát phải vào sổ thụ lý và ghi ngày nhận hồ sơ vào bìa hồ sơ (góc trên bên
trái).
6
Trường hợp viện kiểm sát trả lại hồ sơ để điều tra bổ sung cũng phải giao
trực tiếp và cơ quan điều tra ghi việc trả lại hồ sơ vào sổ thụ lý của mình, ngày
chuyển hồ sơ cho cơ quan điều tra và ngày thụ lý cũng được ghi vào bìa hồ sơ.
2.3.2 Giao nhận hồ sơ trong trường hợp viện kiểm sát chuyển hồ sơ sang tòa
án và thụ lý hồ sơ
Khi nhận hồ sơ vụ án do viện chuyển đến, người nhận hồ sơ phải đối
chiếu bản kê tài liệu và các tài liệu có trong hồ sơ vụ án xem đã đầy đủ hay
chưa; kiểm tra bán cáo trạng đã được giao cho bị can theo đúng quy định tại
đoạn 3 khoản 1 điều 166 bộ luật tố tụng hình sự hay chưa và xử lý như sau:
Khi thấy các tài liệu có trong hồ sơ vụ án chưa đầy đủ so với ban kê tài liệu hoặc
bản cáo trạng chưa được giao cho bị can thì không nhận hồ sơ vụ án vì chưa
đúng quy định của BLTTHS.
Nếu thấy các tài liệu có trong hồ sơ vụ án đã đầy đủ so với bản kê tài liệu
và bản cáo trạng đã được giao cho bị can thì nhận và vào ngay sổ thụ lý hồ sơ vụ
án.
2.4 Trường hợp trả hồ sơ điều tra bổ sung
Thực hiện theo Điều 179 – Bộ luật tố tụng hình sự.Viện kiểm sát nhân dân
huyện Đoan Hùng khi nghiên cứu hồ sơ vụ án trộm cắp tài sản do Nguyễn Văn
Hà thực hiện xét thấy có căn cứ để khởi tố bị can về tội phạm khác nên viện
trưởng Viện kiểm sát ra quyết định trả hồ sơ cho cơ quan điều tra để điều tra bổ
sung. Mọi yêu cầu được ghi trong quyết định yêu cầu điều tra bổ sung.
Sau khi nghiên cứu hồ sơ, Thẩm phán thấy cần phải điều tra bổ xung để
xác định thêm các tình tiết của vụ án mới có thể giải quyết được vụ án thì Thẩm
phán làm quyết định trả hồ sơ để Viện kiểm sát điều tra bổ Sung. Theo Điều 179
7