Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ việt nam

Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam
MỤC LỤC
Phần 1. MỞ ĐẦU 2
Phần 2. NỘI DUNG CHÍNH 2
2.1 Các khái niệm cơ bản 3
2.1.1 Trẻ em 3
2.1.2 Trẻ bị xâm hại 3
2.2 Thực trạng 4
2.3 Những hậu quả nặng nề 7
2.3.1 Về sinh lý 7
2.3.2 Về tâm lý 8
2.4 Nguyên nhân 10
2.5 Giải pháp 12
2.5.1 Giải pháp chung 12
2.5.2 Giải pháp của công tác xã hội 14
2.6 Ứng dụng can thiệp một ca cụ thể 17
2.6.1 Tình huống 17
2.6.2 Giải quyết tình huống 18
Phần 3. PHẠM VI VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 21
Phần 4. KẾT LUẬN 25
Phần 5. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 27
Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 1
Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam
Phần 1
MỞ ĐẦU
Xâm hại trẻ em ở nhiều góc độ như đánh đập, xâm hại
tình dục, bắt lao động sớm theo các quy định luật pháp của VN đều bị cấm và có
hình thức xử phạt rất nghiêm. Nhưng trên thực tế việc thực hiện lại rất nửa vời. Một
ông bố xâm hại tình dục con gái mình đôi khi lại là chuyện "đóng cửa bảo nhau".
Một người mẹ đánh con như cơm bữa cũng là chuyện nhỏ. Một người thầy tát học
sinh cũng chỉ bị khiển trách Những hành vi bạo lực đó đã và đang thản nhiên diễn

ra hàng ngày. Đây là vấn đề nhức nhối của xã hội hiện nay, đã đến lúc cần có một
giải pháp cụ thể và cứng rắn hơn nữa để bảo vệ cho “những thế hệ tương lai”. Bài
viết dưới đây xin đề cập tới thực trạng, nguyên nhân và hậu quả của thực trạng này,
đồng thời nêu ra một số giải pháp cho vấn đề nêu trên.
Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 2
Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam
Phần 2
NỘI DUNG CHÍNH
2.1 Các khái niệm cơ bản:
2.1.1 Trẻ em: Có nhiều khái niệm về trẻ em:
Theo công ước quốc tế: ''Trẻ em được xác định là người dưới 18 tuổi, trừ khi
pháp luật quốc gia quy định tuổi thành niên sớm hơn''.
Theo luật bảo vệ chăm sóc giáo dục trẻ em 1991: “Trẻ em là công dân Việt
Nam dưới 16 tuổi”.
Theo định nghĩa sinh học: “Trẻ em là con người ở giai đoạn phát triển, từ khi
còn trong trứng nước tới tuổi trưởng thành”.
Tâm lý học cho rằng: “Trẻ em là giai đoạn đầu của sự phát triển tâm lý –
nghiên cứu con người”.
Nhìn dưới góc độ xã hội học: “Trẻ em giai đoạn xã hội hoá mạnh nhất và là
giai đoạn đóng vai trò quyết định của việc hình thành nhân cách của mỗi con
người”.
2.1.2 Trẻ bị xâm hại:
“Xâm hại là tất cả thái độ, hành vi tổn thương đến sự tự trọng của trẻ, làm
hại đến thân thể, sức khỏe và tâm lý của trẻ qua hành động mắng chửi, xỉ nhục,
thậm chí dùng vũ lực(đánh đập) để trừng phạt, răn đe,dạy dỗ con trẻ…Sự xâm hại
đó không chỉ diễn ra trong gia đình, mà còn diễn ra trong trường học, thậm chí
ngay trên đường phố”.
Khái niệm xâm hại trẻ em không chỉ là xâm hại thân thể mà còn xâm hại tới
cảm xúc, tinh thần của trẻ.
Xâm hại thân thể bao gồm mọi hình thức gây đau đớn về thể chất cho các em

kể từ bấu véo cho đến rung lắc, bợp tai, tát, đánh đập Trẻ có thể bị tổn thương rất
đa dạng, từ tổn thương phần mềm (vết rách, bầm tím, vết bỏng) cho đến gẫy răng,
Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 3
Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam
gẫy xương, vỡ nội tạng, thương tích hệ thần kinh trung ương. Bị xúc phạm thân thể
từ nhỏ, các em lại dễ phát triển hành vi bạo lực hoặc phạm tội sau này.
Xâm hại về tinh thần có thể bao gồm những hành vi mắng chửi, lăng nhục
trẻ… Những hành vi này gây rối loạn nghiêm trọng về nhân cách, nhận thức và tâm
trí trẻ, chúng dễ trở thành người mất lòng tin, sống thu mình, không cởi mở, có biểu
hiện thụ động hay kích động quá mức, thể chất còi cọc, ngôn ngữ phát triển chậm,
gương mặt vô cảm.
2.2 Thực trạng:
Theo thống kê của Cục CSĐT tội phạm về TTXH - Bộ Công an, từ năm
2002 đến nay, số vụ XHTDTE có chiều hướng gia tăng. Từ năm 2005 -2007, đã
xảy ra 5.070 vụ xâm hại trẻ em trong đó án XHTDTE chiếm 56,3%. Số vụ hiếp
dâm trẻ em chiếm 65,5% số vụ XHTDTE. Tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, bác sĩ
Nguyễn Duy Ánh, Phó giám đốc bệnh viện cho biết: "Trong khoảng 2 năm trở lại
đây, mỗi năm trung bình có 30 - 40 vụ cưỡng bức trẻ em được đưa tới xét nghiệm,
khám tại bệnh viện chúng tôi. Các tháng 11 và 12/2003 và tháng 1/2004, tháng nào
cũng có tới 3-4 vụ". Ông nhận định: "Tình trạng xâm hại tình dục trẻ em
(XHTDTE) hiện nay là rất nghiêm trọng". Một đợt kiểm tra của Ủy ban Dân số,
Gia đình và Trẻ em phối hợp với Bộ Công an gần đây nhất tại 6 tỉnh cũng cho thấy
có tới 472 vụ hiếp dâm trẻ em; 70 vụ giao cấu với trẻ vị thành niên, 4 vụ chứa gái
mại dâm trẻ em, 44 vụ dâm ô với trẻ em; trong đó có 84,4% số vụ được khởi tố.
Năm 2007, Tổ chức Plan tại Việt Nam đã phối hợp với Vụ Thanh tra thuộc Ủy ban
Dân số Gia đình Trẻ em (DS-GD-TE) tiến hành nghiên cứu ở 10 tỉnh, thành phố
của Việt Nam.
Qua nghiên cứu cho thấy, lứa tuổi bị XHTD nhiều nhất là từ 11 đến 16 tuổi.
Tình trạng trẻ dưới 6 tuổi bị xâm hại cũng chiếm tỉ lệ đáng báo động, như ở Hà
Tĩnh, tỉ lệ này chiếm tới 33%. Thống kê các vụ việc xâm hại, bạo lực đối với TE

thống kê từ Đường dây tư vấn và hỗ trợ TE của Cục bảo vệ, chăm sóc trẻ em cho
Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 4
Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam
thấy sự xâm hại và bạo lực đối với TE trong gia đình tăng gấp 3 lần; tại cộng đồng
tăng 7 lần và trong trường học tăng 13 lần. Những địa phương xảy ra nhiều vụ xâm
hại trẻ em nhiều nhất có Hà Nội, Đồng Nai, Đắc Lắc, TP.HCM, Tây Ninh, Kiên
Giang, Bắc Giang Ông Đặng Hoa Nam, Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ, chăm sóc
TE cho rằng, trên thực tế số vụ việc xâm hại, bạo lực, ngược đãi TE còn cao hơn
song nhiều vụ không được gia đình nạn nhân khai báo, tố cáo đối tượng vì mặc
cảm, sợ ảnh hưởng đến tương lai của trẻ. Những vụ xâm hại trẻ em mà ngành công
an tổng hợp, thống kê theo hệ thống ngành là những vụ bị tố cáo, điều tra và xử lý.
Điển hình cho những vụ xâm hại trẻ em bị phát hiện: Em Nguyễn Thị Bình trong
nhiều năm bị chủ quán phở đường Nguyễn Trãi (Thanh Xuân) bóc lột sức lao động,
đánh đập dã man; Bé Bông ở Tp. HCM bị mẹ nuôi đổ nước sôi vào người nếu
không nộp đủ số tiền 200.000đ/ngày. Nghiêm trọng hơn, tại trường học, hiện tượng
xâm hại trẻ em diễn ra ngày càng phổ biến. Bé Đỗ Ngọc Bảo Trâm (18 tháng tuổi)
bị cô giáo dùng băng keo dính chặt miệng gây ngạt thở dẫn đến tử vong. Cháu
Huỳnh Ngọc Trâm, 10 tuổi, học lớp 5 trường Tiểu học An Hiệp 2 (Châu Thành,
tỉnh Đồng Tháp) bị thầy hiệu trưởng, công an xã doạ nạt, ép cung dẫn đến hoảng
loạn, mất khả năng nói trong thời gian dài. Hay vụ việc của cháu Huỳnh Thị Bé Tý,
13 tuổi, học lớp 7 trường Trung học cơ sở Hoà Bình (tỉnh Đồng Tháp) bị cô giáo
chủ nhiệm nghi ngờ lấy cắp 100.000 đồng, bị sỉ nhục, khám xét trước cả lớp Theo
kết quả thanh tra, tại Hà Nội, 3 năm qua đã có 450 vụ xâm hại trẻ em bị khởi tố
hình sự. Trong đó, số vụ bị xâm hại tình dục là 66, số vụ gây thương tích cho trẻ là
40. Điển hình nhất là vụ ngược đãi em Nguyễn Thị Bình, giúp việc cho gia đình
Chu Văn Đức và Trịnh Thị Hạnh Phương, cư trú tại phường Nhân Chính, quận
Thanh Xuân.
Tại TP HCM, 3 năm qua đã có hơn 200 vụ trẻ bị xâm hại, trong đó xâm hại
tình dục là 78. Nhiều vụ gây bức xúc trong dư luận, như trường hợp Hồ Thi Ba ở
phường 2, quận 10, đã ném ấm nước đun sôi vào cháu Hồ Thị Bông vì xin được ít

Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 5
Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam
tiền, vụ Nguyễn Thị Ngọc thường trú tại phường 5, quận 8, đã thuê 3 em đi ăn xin.
Khi không xin đủ số tiền quy định, các em bị Ngọc dùng roi sắt hành hạ. Bên cạnh
đó, còn có trường hợp bố mẹ đã nhận tiền và đồng ý giao con (từ 6 đến 8 tuổi) cho
Chương Văn Hùng để đi bán hàng đêm. Chương đã bắt các em đi bán hàng đến tận
2-3h sáng. Nếu không bán được 100.000 đồng một ngày, các em bị đánh đập,
không được ăn và phải ngủ ở vỉa hè.
Trên đây là những vụ xâm hại trẻ em điển hình bị phát hiện và xử lý còn
trong thực tế, chắc chắn rất nhiều vụ xâm hại trẻ em xảy ra người lớn đều không
biết đó là hành vi xâm hại. Bằng chứng là qua khảo sát tại 5 tỉnh, thành phố cho
thấy, 58,3% trẻ được phỏng vấn trả lời đã bị người lớn dùng các biện pháp quát
mắng, chửi, sỉ nhục, tát, phát vào mông, phạt úp mặt vào tường khi các em mắc
lỗi. Việc sử dụng các hình phạt, biện pháp giáo dục nghiêm khắc mang tính bạo
lực, đặc biệt bạo lực về tinh thần trong xã hội, gia đình, trường học còn khá phổ
biển. Rất nhiều người lớn chưa ý thức được những hành vi này là vi phạm quyền
trẻ em và sẽ có ảnh hưởng rất nguy hại đến tinh thần của TE trước mắt và lâu dài,
ông Nam khẳng định.
Số trẻ em bị xâm hại tại Hà Nội và TP HCM có chiều hướng giảm, nhưng
mức độ các vụ việc thì ngày càng nguy hiểm và phức tạp. Nhiều em đã phải mang
thương tật suốt đời. Đó là đánh giá của đoàn kiểm tra liên ngành được thực hiện
vào đầu tháng 1 tại Hà Nội và TP HCM, do Phó chánh thanh tra Bộ Lao động
Thương binh và Xã hội, Ninh Thị Hồng dẫn đầu.
Theo kết quả thanh tra, tại Hà Nội, 3 năm qua đã có 450 vụ xâm hại trẻ em bị khởi
tố hình sự. Trong đó, số vụ bị xâm hại tình dục là 66, số vụ gây thương tích cho trẻ
là 40. Điển hình nhất là vụ ngược đãi em Nguyễn Thị Bình, giúp việc cho gia đình
Chu Văn Đức và Trịnh Thị Hạnh Phương, cư trú tại phường Nhân Chính, quận
Thanh Xuân.
Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 6
Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam

Bà Ninh Thị Hồng, Phó chánh thanh tra Bộ, cho rằng số vụ trẻ bị xâm hại
tình dục có thể còn nhiều hơn, nhưng do e ngại, né tránh nên nạn nhân đã không
khai báo. "Sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng còn chậm, không xác định rõ
trách nhiệm của từng cơ quan nên việc xử lý, hỗ trợ, bảo vệ nạn nhân và nhân
chứng không kịp thời, kém hiệu quả", bà Hồng đánh giá. Đoàn thanh tra đã kiến
nghị Bộ Lao động phối hợp với Bộ Nội vụ đề xuất với Chính phủ cho phép mỗi xã,
phường được sử dụng một biên chế cán bộ chuyên trách làm công tác lao động, xã
hội. Đặc biệt, cần có biện pháp xử phạt nghiêm khắc đối với cha mẹ cố tình bắt con
cái phải đi lang thang kiếm sống cũng như các trường hợp bảo kê, chăn dắt nhóm
trẻ em lang thang.
Một nhận định chung ở nước ta có hơn 1200 trẻ bị bắt buộc lao động sớm:
Cụ thể tại Hà Nội tổng số trẻ em phải lao động sớm từ 6 đến 16 tuổi là 352, nữ
chiếm 74%. Trong đó có 167 em làm giúp việc trong các gia đình ,116 em làm việc
trong các nhà hàng , các cơ sở dịch vụ, 15 em trong các cơ sở sản xuất, 44 em làm
các công việc khác… Các em có thu nhập bình quân từ 500 000 đến 700 000 đồng/
tháng. Tại thành phố Hồ Chí Minh có 750 lao động trẻ em, chuyên đi bán vé số,
bán báo , phụ hồ… Mức thu nhập của các em từ 300 000 đến 700 000 đồng/ tháng.
2.3 Những hậu quả nặng nề:
Mọi xâm hại đều ảnh hưởng không tốt đối với sức khoẻ và tinh thần của trẻ (
đặc biệt là về mặt tinh thần) nhưng sự xâm hại gây ảnh hưởng nặng nề nhất đối với
trẻ là sự xâm hại về tình dục. Theo chuyên gia tâm lý Lan Hương, tổng đài 108,
không chỉ mang vết sẹo về mặt thể chất, trẻ còn phải chịu những vết thương lớn về
mặt tinh thần. Xâm hại tình dục trẻ em gây ra hậu quả khác nhau đối với từng đứa
trẻ. Tuy nhiên, hành vi của kẻ cưỡng bức có thể ảnh hưởng đến suốt cuộc đời đứa
trẻ, thậm chí làm các em bị rối loạn tâm thần. Sự tổn thương quá lớn về tinh thần và
thể chất ấy rất khó có thể bù đắp nổi. Về mặt sinh lý và tâm lý sự tổn thương ấy là:
Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 7
Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam
2.3.1 Về sinh lý :
+ Tổn thương, sưng tấy ở bộ phận sinh dục hay hậu môn

+ Mang thai (đối với em gái)
+ Mắc các bệnh lây qua đường tình dục
+ Nhiễm trùng tiết niệu
+ Đi lại hoặc ngồi khó khăn
+ Ngòai ra có thể bị đau bụng, đau đầu, mất ngủ, thay đổi khẩu vị,…
2.3.2 Về tâm lý :
có thể có một hoặc nhiều trạng thái sau :
+ Cảm giác tội lỗi : thường tự đổ lỗi cho bản thân
+ Cảm giác lo lắng, sợ hãi
+ Cảm giác tuyệt vọng
+ Có ý định tự tử
+ Tự làm thương tổn mình
+ Cảm giác tức giận
+ Quan hệ bừa bãi với nhiều người hoặc xâm hại tình dục người khác.
Nghiên cứu cho thấy một trong những biểu hiện lớn nhất của rối loạn tinh
thần ở trẻ bị xâm hại tình dục là khó khăn của trẻ trong việc quan hệ với mọi người
xung quanh, người lớn hay bạn cùng trang lứa. Khủng hoảng tâm lý này có thể gây
ra những vấn đề rối loạn sinh lý sau này. Ở tuổi vị thành niên, các cô bé đã trở
thành những người đàn bà mang cái nhìn cảnh giác với con người, không còn biết
tin yêu vào cuộc sống. Không ít trẻ sau khi bị xâm hại tình dục đã tìm giải pháp kết
thúc cuộc đời bằng cách tự vẫn. Mặc cảm tội lỗi có thể là một ảnh hưởng tâm lý đối
với hôn nhân lúc trưởng thành. Rối loạn hành vi: bao gồm sống thu mình hay gây
gổ quá mức, ăn uống không điều độ, gặp khó khăn trong học tập. Trẻ có phản ứng
bốc đồng, hiếu chiến do bắt chước hành vi của trẻ xâm hại.
Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 8
Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam
Bên cạnh đó, do tình dục không an toàn, hậu quả có thể còn để lại việc mang
thai, rối loạn về tình dục, và các bệnh lây nhiễm về đường tình dục. Khi trẻ trưởng
thành thường mất khoái cảm, không có ham muốn tình dục. Tỉ lệ người xâm hại
tình dục thời thơ ấu gặp các trục trặc về tình dục cao hơn nhóm khác 90% biểu hiện

ở sự suy giảm chức năng tình dục, có xu hướng tình dục đồng giới, và có trường
hợp trở thành người hành nghề mại dâm chuyên nghiệp hay quan hệ tình dục bừa
bãi.
Ví dụ điển hình: Vụ tên Nguyễn Duy Phong, 21 tuổi, tại tỉnh Ninh Bình có
hành vi đồi bại với cháu Ngọc H., lúc đó mới 3 tuổi đã trôi qua cách đây khá lâu
nhưng dư luận vẫn hết sức phẫn nộ bởi tên Phong vốn là hàng xóm với nhà cháu H.
Tuổi mới lớn, tò mò về giới tính, lại không được người lớn chỉ bảo khiến tên Phong
thường xuyên lén lút xem phim sex. Trong một lần uống rượu say, lại vừa xem
phim sex xong, lợi dụng lúc bố mẹ cháu H. vắng nhà, tên Phong đã giở trò với cháu
H. Sau khi sự việc xảy ra, cháu H. đã phải sống trong tâm trạng hoảng loạn, sốt
cao, mê sảng, bị sang chấn tâm lý cùng những vết đau đớn về thể xác. Tên "yêu râu
xanh" đã bị pháp luật trừng trị thích đáng. Nhưng nỗi đau của cháu H. đã trở thành
một vết sẹo trong tâm hồn trong sáng. Đáng lẽ, ở lứa tuổi của mình, cháu H. có thể
hồn nhiên, vô tư vui chơi, học tập cùng các bạn thì nay
Một trường hợp khác là bé H.M, mới 8 tuổi, ngụ ở quận 5 - TP.HCM, bị bố
dượng và em trai của bố dượng cưỡng hiếp trong suốt gần một năm. Điều đau lòng
là cả mẹ của em cũng biết chuyện này nhưng lại làm ngơ. Mỗi ngày bé H.M đi học
đều được bố dượng đưa đón, ai nhìn vào cũng tưởng em được bố dượng thương
yêu. Mỗi lần bé khóc vì bị cưỡng hiếp thì được bà nội (mẹ của bố dượng) cho tiền,
dỗ dành rồi lại khuyên bé nên ngoan ngoãn và im lặng. Đáng lên án hơn là ngay cả
người mẹ của bé cũng tiếp tay cho bố dượng thực hiện hành vi đồi bại với con gái
mình. Khi bị cưỡng hiếp đau quá, bé H.M kể cho mẹ nghe nhưng người mẹ vô
trách nhiệm này lại đánh và cấm bé nói cho người khác biết. Bé H.M ngày càng
Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 9
Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam
tiều tụy, suy dinh dưỡng và rối loạn tâm lý nặng nề kèm theo đó là bộ phận sinh
dục bị viêm nhiễm lan rộng, kéo dài. Đến khi Hội Phụ nữ phường biết chuyện, đưa
H.M đi giám định thì chuyện xảy ra đã lâu. Tại BV Từ Dũ, các bác sĩ giám định
cho biết bé bị suy nhược tinh thần lẫn thể xác, bị viêm nhiễm gây ảnh hưởng đến
vùng đại tràng do bé quá nhỏ nên bộ phận tiêu hóa và bộ phận sinh dục gần kề

nhau. Theo bác sĩ Dương Phương Mai, có thể tình trạng viêm nhiễm và tổn thương
bộ phận sinh dục khi bé còn quá nhỏ sẽ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của bé
sau này.
Và những vụ xâm hại thể xác như việc cháu Bông, em Bình (đã nói ở trên)
không chỉ để lại những vết sẹo trên lớp da thịt mà những vết sẹo tinh thần cũng
không thôi ám ảnh các em, xã hội rất cần những tấm lòng hảo tâm để xoa dịu
những vết thương trong lòng các em ….
2.4 Nguyên nhân:
• Một trong những nguyên nhân khiến tình trạng xâm hại trẻ em ngày càng
diễn ra phổ biến với nhiều hình thức khác nhau do kinh tế xã hội phát triển
mạnh mẽ tạo ra sự phân cấp giàu nghèo làm gia tăng đối tượng trẻ lang
thang. Đây chính là những đối tượng dễ bị lạm dụng, bóc lột vì các mục đích
thương mại khác (mại dâm, khiêu dâm, bán người ).
• Nguyên nhân thứ hai là do mặt trái cơ chế thị trường làm cho một bộ phận
người lớn xuống cấp nghiêm trọng về đạo đức. Tiêu cực ngoài xã hội đã tác
động mạnh mẽ vào môi trường học đường. Trong giáo dục cũng có một bộ
phận người lớn, những cô bảo mẫu, cô nuôi dạy trẻ, nhà giáo sa sút đạo đức.
• Ngoài ra, trình độ nhận thức, hiểu biết về kiến thức nuôi dạy con cái, chăm
sóc trẻ và cả kiến thức về pháp luật trong xã hội còn yếu cũng là vấn đề rất
nhức nhối. Nhiều người mở lớp trông trẻ mà không biết trách nhiệm của
mình như thế nào, các điều kiện mở trường mở lớp ra sao, thiếu kiến thức
Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 10
Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam
trong nuôi dạy trẻ em. Có người thiếu cả cái tâm, cả trái tim bao dung, điều
rất quan trọng trong nuôi dạy trẻ.
• Nguyên nhân nữa phải kể đến đó là phía phụ huynh. Nhiều bậc cha mẹ gửi
con mà chẳng cần tìm hiểu cơ sở đó có được Nhà nước cho phép hay không,
phân công trách nhiệm hai bên như thế nào, nơi mình gửi có trách nhiệm với
con mình đến đâu, có việc xảy ra thì ai là người có trách nhiệm… Còn trong
gia đình, không ít xô lệch, rạn vỡ về tình cảm khiến nhiều bậc phụ huynh

không còn quan tâm bảo vệ con cái, thậm chí còn ngược đãi khiến trẻ bị tổn
hại nặng nề và lâu dài hơn.
• Lý do nữa, theo tôi là cơ chế quản lý của nhà nước trong bảo vệ, chăm sóc
trẻ em còn nhiều bất cập và hạn chế. Trẻ em bị xâm hại ngày càng nhiều
trong khi công tác truyền thông, vận động, tư vấn bảo vệ trẻ em chưa được
quan tâm đầu tư về nguồn lực và trí tuệ; Pháp luật nước ta chưa có những
quy định đầy đủ, cụ thể về các hành vi và chế tài xử phạt đối tượng xâm hại
trẻ em và bạo lực đối với trẻ em, nhất là xâm hại về mặt tinh thần khiến cho
nhiều người không nhận thức được hành vi của mình và trẻ em cũng chẳng
biết kêu ai khi chúng bị đánh đập. Chúng ta thiếu các giải pháp hữu hiệu bảo
vệ trẻ em. Luật pháp quy định chi tiết nhưng trong quá trình tổ chức thiếu
các giải pháp cụ thể, thiếu sự phối hợp một cách đồng bộ các cơ quan chức
năng với chính quyền địa phương.
Quốc tế đã có Công ước về quyền trẻ em, nước ta có Bộ luật hình sự và các
văn bản, chỉ thị cụ thể của Chính phủ, song thật đáng tiếc loại tội phạm này vẫn
không giảm. Thực trạng đó đòi hỏi chúng ta cần phải có những biện pháp cứng
rắn và kiên quyết hơn nữa để bảo vệ tuổi thơ cho các em. Đã đến lúc chúng ta
phải nhìn nhận lại cách dạy dỗ con cái. Quan niệm “Thương cho roi cho vọt” đã
không còn phù hợp với điều kiện hiện tại. Suy cho cùng sự thiếu quan tâm, thiếu
Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 11
Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam
coi trọng của người lớn đến trẻ chính là nguyên nhân trực tiếp và quan trọng
nhất để tình trạng xâm hại trẻ em diễn ra.
2.5 Giải pháp :
2.5.1 Giải pháp chung:
Hiện nay pháp luật của nước ta xử phạt về hành vi xâm hại tình dục trẻ em
tương đối nặng so với các nước vì đây là nhóm tội nghiêm trọng. Mức án thấp nhất
là 6 tháng và cao nhất là tử hình. Tuy nhiên, loại tội phạm này ngày càng xảy ra
nhiều vì lối sống lệch lạc về tình dục ngày càng trở nên phổ biến. Quan trọng nhất
là nhận thức của xã hội về vấn đề này còn thấp, cả người phạm tội và người bị hại,

nên hiện nay loại tội phạm này chưa bị phát hiện nhiều. Đa số nạn nhân bị xâm hại
tình dục là các em lang thang nên không khởi tố những người đã phạm tội. Còn nạn
nhân thuộc gia đình có giáo dục lại không dám tố cáo vì bị đe dọa, thường giấu
giếm do mặc cảm và lo ngại ảnh hưởng đến danh dự. Vì vậy, mặc dù luật pháp xử
phạt với mức án cao nhưng thái độ của nạn nhân không quyết liệt nên không đủ
cảnh báo xã hội và răn đe nhóm tội phạm này. Việc nói chuyện với con em mình về
XHTD có thể làm các bậc cha mẹ ngại ngùng. Nhưng nếu không trang bị cho trẻ
các thông tin và kỹ năng an toàn cá nhân thì khả năng bị XHTD tăng lên rất nhiều.
Mặc dù cha mẹ là những người đầu tiên bảo vệ con em mình, nhưng chúng ta
không thể bảo vệ trẻ tránh khỏi tất cả các mối nguy hiểm cũng như không thể luôn
theo sát trẻ.
Để ngăn ngừa các tình huống không an toàn có thể xảy ra, việc các em trang
bị cho mình kiến thức và kỹ năng về an toàn cá nhân là rất cần thiết. Sự chăm sóc
và đụng chạm của người lớn mang lại cho trẻ cảm giác được yêu thương. Kẻ xâm
hại cũng sử dụng những hình thức này để tiếp cận và làm mất đi sự cảnh giác của
trẻ và gia đình trẻ. Tuy nhiên, trẻ có thể phân biệt được đụng chạm “an toàn” và
“không an toàn” bằng cảm nhận của chính mình.
Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 12
Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam
Do đó, thầy cô, cha mẹ và người lớn cần bảo vệ trẻ bằng cách cung cấp cho
trẻ thông tin chính xác và rõ ràng về XHTD; giáo dục trẻ cách tự bảo vệ mình;
khuyến khích trẻ kể lại bất cứ sự việc rắc rối nào và trình báo tất cả các trường hợp
nghi ngờ cho những người có trách nhiệm.
Bên cạnh đó, sự thiếu hụt thông tin và kỹ năng sống an toàn của trẻ em đã khiến
các em trở nên dễ bị thương tổn và dễ dàng bị xâm hại. Nguyên nhân của những
điều này là do người lớn thường ngại đề cập về tình dục với trẻ và vì vậy, trẻ không
có vốn từ để nói về những điều đã và có thể xảy ra.
Chưa kể những thói quen trong giáo dục, trẻ em ít bày tỏ cảm xúc của mình.
Chúng thường được dạy phải nghe lời cha mẹ và kính trọng tất cả những người lớn
tuổi hơn một cách vô điều kiện. Vì vậy, các bậc cha mẹ khó xây dựng được cho trẻ

kỹ năng ra quyết định hay kiên định, làm mất đi các tín hiệu trực giác, điều mà trẻ
cần có để tự bảo vệ mình và hiểu được việc gì đang diễn ra. Cuối cùng, sự xấu hổ
làm các gia đình thường giữ kín chuyện con em mình bị XHTD.
Nhằm bảo vệ trẻ em và phòng tránh xâm hại trẻ em, đặc biệt là xâm hại tình
dục trẻ em, thời gian qua, Nhà nước và các tổ chức quốc tế đã có nhiều hoạt động
tuyên truyền nâng cao nhận thức cho các em và cha mẹ các em về những nguy cơ
và tác hại của tình trạng xâm hại trẻ em; hỗ trợ, tập huấn cho các cán bộ xã hội và
các nhà tham vấn, các giáo viên, nhà hoạch định chính sách, cán bộ y tế về phòng
tránh lạm dụng trẻ em… Song theo các chuyên gia phương pháp phòng tránh lạm
dụng trẻ em hữu hiệu nhất là nhận thức từ ngay chính cha mẹ các em. Về vấn đề
này, ông Lê Quang Chung - Vụ phó Vụ lao động Việt Nam có ý kiến: Theo tôi gia
đình có trách nhiệm quan trọng trong vấn đề này; trong tổng hoà các trách nhiệm:
Vai trò của dòng tộc, cộng đồng dân cư và đặc biệt là chính quyền cấp cơ sở trong
việc giải quyết vấn đề này…”. Có một câu thành ngữ: “Trẻ em có tất cả mọi thứ,
trừ những thứ mà người lớn đã lấy đi của chúng”. Những điều mà trẻ em bị lấy đi
do hậu quả của sự đói nghèo hoặc không có khả năng chi trả là có thể biện minh.
Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 13
Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam
Nhưng khi các em bị lấy đi sức khoẻ cơ thể, sức khoẻ tinh thần, sự ngây thơ, lòng
tin cậy, niềm hy vọng, tình yêu và hạnh phúc do bị lạm dụng, điều đó là không thể
biện minh. Hệ thống pháp luật Việt Nam có nhiều quy định cụ thể và chi tiết các
biện pháp trừng phạt nghiêm minh mọi hình thức lạm dụng đối với trẻ em: Luật
bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em ngày 16/6/2004 quy định “Mọi hành vi vi
phạm quyền trẻ em, làm tổn hại đến sự phát triển bình thường của trẻ em đều bị
nghiêm trị theo quy định của pháp luật”; Luật Hôn nhân và gia đình ngày 9/6/2000
cũng quy định nghiêm cấm bạo lực đối với trẻ em trong gia đình, theo đó, cha mẹ
không được phân biệt đối xử giữa các con, ngược đãi, hành hạ, xúc phạm con…”.
Với các trường hợp phát hiện xâm hại trẻ em dù ở mặt tinh thần hay thể chất cũng
cần bị xử phạt nghiêm mang tính răn đe. Những khung hình phạt về loại hình tội
phạm này đã được quy định tại nội dung của bộ luật hình sự nước cộng hoà xã hội

chủ nghĩa Việt Nam. Cụ thể điều 112 quy định về tội hiếp dâm trẻ em như sau:
“Người nào hiếp dâm trẻ em từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi thì bị phạt tù từ bảy
năm đến mười lăm năm”. “Mọi trường hợp giao cấu với trẻ em chưa đủ 13 tuổi là
phạm tội hiếp dâm trẻ em và người phạm tội bị phật tù từ mười hai năm đến hai
mươi năm , tù chung thân hoặc tử hình”. “Người phạm tội hiếp dâm trẻ em còn có
thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ
một năm đến năm năm”.
2.5.2 Giải pháp của công tác xã hội:
Đối với vấn đề này người nhân viên phải giải quyết những hậu quả xấu của
hành vi xâm hại đối với trẻ em và những liên quan đến gia đình của trẻ hiện tại và
sau này. Trước tiên người nhân viên phải giúp trẻ đối diện với vấn đề bị xâm hại.
Thông thường sau khi bị xâm hại trẻ thường có những dấu hiệu của những thương
tổn về mặt tâm lý, do vậy nhân viên công tác xã hội cần tư vấn giúp trẻ sớm trở lại
cuộc sống thường ngày. Có rất nhiều cách trị liệu tuy vậy trị liệu cho trẻ em thì
phương pháp thông qua trò chơi vẫn tỏ ra khá hiệu quả:
Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 14
Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam
Vẽ bằng bút và giấy: Trẻ con thưòng biểu lộ cảm xúc qua các hình ảnh và
cũng nhận định cuộc sống qua các trải nghiệm thị giác. Vì thế vẽ là một cách tìm
hiểu trẻ em rất thông thường. Cách vẽ không cần đẹp hoặc có nghệ thuật nhưng là
một phương tiện để trẻ có thể biểu lộ và phát biểu những suy nghĩ và cảm nhận cá
nhân. Nhân viên nên có bút màu và giấy vẽ để trẻ có thể lựa chọn. Nhân viên có thể
vẽ chung với trẻ, và bàn về hình vẽ với trẻ. Các hình vẽ thường biểu hiện những
cảm tưởng của trẻ, và nhân viên có thể hỏi làm sáng tỏ thêm về hình vẽ hoặc một
câu chuyện qua hình vẽ. Đây là một dịp để trẻ có thể bày tỏ và dẫn giải thêm về
cách nhìn và cách hiểu về cuộc sống của trẻ.
Chơi với hình tượng người (như búp bê, lính…) có nhiều loại hình tượng
biểu hiện cho hình tượng người là một phương tiện để tìm hiểu thêm về cách trẻ
nhận định và hiểu về những người chung quanh. Qua cách chơi với các hình
tượng , trẻ có thể biểu lộ những cảm tưởng và mối quan hệ với những người thân.

Đây cũng là một phương tiện để giải thích cho trẻ về các vấn đề trong sự liên hệ
giữa con người.
Qua các trò chơi khác: Tất cả các trò chơi đều có thể là một phương tiện để
tìm hiểu thêm về thế giới nội tâm của trẻ. Cách trẻ chơi có thể cho ta biết thêm về
cách ứng phó với những tình huống căng thẳng, cách liên hệ với những trẻ khác,
cách theo luật lệ, cách chia sẻ, và cách ứng phó với tình huống khó khăn mới.
Trẻ bị xâm hại nhất là trẻ bị xâm hại tình dục sẽ phải trải qua giai đoạn khủng
hoảng do vậy người nhân viên cần trò chuyện tạo mối quan hệ cởi mở thân tình với
trẻ. Trước tiên người nhân viên không nên nhắc lại sự việc đã trải qua mà chủ yếu
hỏi trẻ những thông tin thông thường như sở thích và những hoạt động thường
ngày. Người nhân viên cũng có thể tham gia cùng trẻ trong các hoạt động vui chơi
hay dã ngoại tạo mối dây liên hệ thân thiết. Giai đoạn đầu tiếp xúc đòi hỏi người
nhân viên cần có sự kiên trì. Khi đã tạo được mối dây liên hệ thân tình với trẻ lúc
đó người nhân vien mới gợi nhắc lại chuyện đã xảy ra để tìm hiểu cảm xúc hiện tại
Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 15
Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam
của trẻ có dám đối mặt với vấn đề đó hay không. Tuỳ thuộc vào tình hình mà người
nhân viên nên tiếp tục hay chấm dứt câu chuyện .
Trị liệu gia đình: Có thể giải quyết vấn đề của trẻ thông qua các thành viên
trong gia đình. Theo như lý thuyết trị liệu gia đình thì môi trường gia đình là môi
trường quan trọng nhất đối với trẻ, ở đó trẻ học được những tương tác đầu tiên,
cũng như những quy chuẩn đạo đức được đưa vào một cách tự nhiên. Vấn đề của
trẻ cũng có thể nảy sinh từ chính môi trường gia đình. Do đó để giải quyết vấn đề
của trẻ cần có sự tham gia tích cực của các thành viên trong gia đình. Đối với hoạt
động này, tất cả các thành viên trong gia đình đều cần tham dự để xác định nguyên
nhân dẫn đến những xung đột của họ và đưa ra các chiến lược phòng chống để giải
quyết vấn đề. Trẻ bị xâm hại về mặt tinh thần mà nguyên nhân trực tiếp là từ gia
đình thì bố mẹ cần nhìn nhận lại vấn đề trong cách đối xử với con cái. Người nhân
viên cần chỉ ra cho họ thấy làm như vậy là đã vi phạm quyền cơ bản của trẻ em.
Ngay cả khi vấn đề của trẻ bị xâm hại tình dục thì sự cố kết của các thành viên

trong gia đình lại càng trở nên quan trọng hơn . Một mặt để bảo vệ trẻ, tránh cho trẻ
những áp lực tâm lý hay những lo sợ nảy sinh từ dư luận của xã hội. Đồng thời gia
đình cùng người nhân viên đề xuất hướng giải quyết vấn đề để bảo vệ những
quuyền lợi chính đáng của trẻ. Đối với những trường hợp người xâm hại trẻ là một
người trong gia đình (cha/ mẹ đẻ, cha dượng, anh/ chị ), khi bị phát hiện thường
có những tình cảm rất mạnh mẽ, rất phức tạp như giận dữ, xấu hổ Khi gia đình
công nhận điều này, ta nên giúp họ biểu lộ sự quan tâm và hỗ trợ lẫn nhau quan tâm
vấn đề, ranh giới để tổ chức lại nó, vì chính sự không rõ ràng ranh giới đã dẫn đến
tình trạng này. Nhân viên xã hội nên xây dựng mối quan hệ giữa người vợ và người
chồng thay vì người chồng đối với đứa con gái hay người mẹ đối với đứa con khác.
Nhân viên công tác xã hội nên giúp họ cải tiến truyền thông trong gia đình. Nếu có
thể được, tốt nhất ta nên làm việc với cả gia đình và trong đó giúp cho kẻ vi phạm
được trị liệu tốt. Nhưng điều này không phải luôn luôn dễ dàng. Nếu làm việc với
Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 16
Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam
nạn nhân, giúp trẻ đừng đổ lỗi cho bản thân mình, giúp trẻ nhận được, ý thức được
hay bộc lộ cảm xúc mà trẻ che dấu từ lâu. Có thể sự việc xảy ra đó là cách của nó
tìm ra sự thương yêu, ta có thể giúp nó thoả mãn nhu cầu của nó bằng nhiều cách
khác. Tạo nên sự tin tưởng đối với đứa trẻ bị xâm hại, đây là việc làm tốt nhưng
cần phải có thời gian. Ta nên làm những việc nhỏ để có sự thành công liền. Trẻ
thường khó tin tưởng người lạ, nên nhân viên công tác xã hội phải luôn kiên nhẫn,
phải luôn sẵn sàng hiện diện khi nó cần. Nhân viên công tác xã hội phải thông tin
giáo dục cho cả cha mẹ và trẻ em, giúp cha mẹ hiểu rằng con họ có quyền của
mình. Cha mẹ nên giúp con biết tránh môi trường nguy hiểm. Giúp cho cha mẹ kĩ
năng biết trao đổi với con để con cũng có thể bộc lộ với họ, giúp cho gia đình đó có
mối quan hệ tương tác.
2.6 Ứng dụng can thi ệp một ca cụ thể:
2.6.1 Tình huống:
Lan hiện 10 tuổi. Khi lan 6 tuổi, bố cô bé mất vì bệnh ung thư. Lan cùng hai
em gái của mình, 4 tuổi và 2 tuổi phải chăm sóc mẹ. Một năm sau mẹ Lan tái giá.

Gần đây, giáo viên của Lan nhận thấy một sự thay đổi đáng kể trong tính cách,
hành vi và việc đi học của em. Người giáo viên nói rằng có những thời gian dài Lan
không đến trường. Khi đến thì em thường mặc quần áo bẩn, quá bé và mỏng không
đủ ấm. Lan không còn cười hay chơi với những bạn gái khác. Lan thường ngồi một
mình và không trả lời khi người lớn hỏi chuyện. Trước đó một tháng, Lan còn là
một cô bé vui vẻ và hạnh phúc rất được các bạn gái khác yêu mến. Khi người giáo
viên hỏi có chuyện gì xảy ra thì Lan bắt đầu khóc nhưng vẫn nói rằng không có gì
đáng lo cả. Lan rất lo lắng và đã cầu xin khi người giáo viên tỏ ý muốn gặp và nói
chuyện với bố mẹ em. Sau đó Lan kể rằng em rất đau khổ khi ở nhà. Bố dượng đã
chộp lấy và sờ vào người em khi mẹ em đi chợ. Bố dượng thường xuyên đánh, đá
em ngay cả khi người mẹ ở nhà. Lan phải làm tất cả việc nhà, nấu ăn và chăm sóc
đứa em gái. Em nói mẹ em uống rất nhiều rượu, còn bố dượng thì nghiện ma túy và
Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 17
Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam
bán ma túy ngay tại nhà. Khi em nói với mẹ việc bố dượng chạm vào người mình
thì mẹ em lại buộc tội em nói dối và muốn phá vỡ cuộc hôn nhân của bà. Lan kể
với cô giáo rằng bố dượng và mẹ em không hề thương em và nếu em kể mọi
chuyện thì ông ta sẽ giết ba chị em. Lan nói hai đứa em bị cấm không được nói
chuyện với chị nếu không sẽ bị đánh. Lan chỉ biết khóc khi bị bố dượng đánh đập,
sờ vào người, cười và nói với em là đứa ngu ngốc. Lan kể bố dượng còn làm cho
mẹ em tin rằng em rất hư và ăn cắp đồ của ông ta. Mẹ em tin người bố dượng. Lan
bảo mẹ thường không cho em ăn và nói “không được cho những đứa con gái hư
đốn ăn”, vì thế Lan thường xuyên bị đói. Khi được ăn thì toàn là đồ ăn kém chất
lượng so với những gì cả gia đình ăn. Thỉnh thoảng buổi đêm bố dượng lại đẩy em
ra khỏi nhà và nói “con bé này không ngoan nên không được ở cùng gia đình”. Lan
cầu xin cô giáo đừng kể chuyện này cho bất cứ ai.
2.6.2 Giải quyết tình huống:
Việc khắc phục và giải quyết trường hợp của em Lan đòi hỏi sự cẩn thận và
khéo léo trong cách ứng xử, tiếp xúc. Qúa trình trị liệu có thể được tiến hành như
sau:

Một là tiếp cận thân chủ. Đối với tình huống của em Lan, việc tiếp cận của
nhân viên công tác xã hội là thông qua gia đình của bé, đầu tiên người nhân viên
công tác xã hội cần tạo được mối quan hệ tốt với bé qua cách nói chuyện và tiếp
xúc với bé. Sự việc xảy ra đã khiến em bị khủng hoảng, hoang mang, cần khiến cho
em cảm thấy nhân viên công tác xã hội là người thân thiện, cho em cảm giác an
toàn khi tiếp xúc. Trước tiên người nhân viên không nên nhắc lại sự việc đã trải qua
mà chủ yếu hỏi em những thông tin thông thường như sở thích và những hoạt động
thường ngày. Người nhân viên cũng có thể đưa em tham gia vào trong các hoạt
động vui chơi hay dã ngoại tạo mối dây liên hệ thân thiết. Giai đoạn đầu tiếp xúc
đòi hỏi người nhân viên cần có sự kiên trì. Khi đã tạo được mối dây liên hệ thân
tình với em lúc đó người nhân viên mới gợi nhắc lại chuyện đã xảy ra để tìm hiểu
Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 18
Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam
cảm xúc hiện tại của trẻ có dám đối mặt với vấn đề đó hay không. Tuỳ thuộc vào
tình hình mà người nhân viên nên tiếp tục hay chấm dứt câu chuyện.
Hai là thu thập thông tin. Việc thu thập thông tin trong trường hợp em Lan
được thực hiện qua lời kể của người cô giáo. Đồng thời, nhân viên công tác xã hội
cũng thực hiện trắc nghiệm tâm lý của bé qua việc vẽ tranh, hoặc viết ra giấy,
những sự đụng chạm làm em cảm thấy thoải mái, dễ chịu, những sự đụng chạm làm
em bối rối, và những sự đụng chạm làm em cảm thấy tức giận, sợ hãi. Trong bức
tranh của em và qua những lý giải về bức tranh, nhân viên công tác xã hội xác định
được rõ hơn vấn đề Lan đang gặp phải. Từ đó, người nhân viên công tác xã hội có
thể bắt đầu kế hoạch trị liệu.

Ba là chẩn đoán: Sau khi tìm hiểu, xác định được nguyên nhân chính khiến
em Lan trở nên như vậy, xác định em có thể đã mắc chứng rối nhiễu tâm trí, loạn
tâm (nhân cách tan rã, chủ thể mất định hướng, không còn khả năng cảm nhận thực
tế, khép kín, một mình sống trong thế giới riêng của mình ), cần thiết phải điều trị
ngay vì nếu để lâu sẽ dẫn tới tình trạng xấu hơn đối với tâm lý của em.
Bốn là kế hoạch trị liệu. Trong bước này, người nhân viên công tác xã hội

xác định mục tiêu là giúp em Lan trở lại trạng thái cân bằng về tâm lý, cũng như
phục hồi về thể lực.
Phương pháp trị liệu được tiến hành đó là thông qua quá trình chăm sóc để giúp em
phục hồi về mặt thể chất, có thể trò chuyện hoặc tiến hành cho em chơi và cùng
chơi với em sẽ kích thích quá trình phục hồi của em nhanh hơn.
Năm là trị liệu. Tiến hành trị liệu theo kế hoạch đã nêu, nhân viên công tác
xã hội cần theo dõi quá trình thực hiện để nắm bắt kết quả đạt được. Qúa trình này
đòi hỏi sự kiên trì của nhân viên công tác xã hội cũng như gia đình bệnh nhân, quá
trình sẽ nhanh chóng hơn nếu như bệnh nhân có biểu hiện hợp tác khi điều trị.
Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 19
Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam
Sáu là lượng giá. Là quá trình nhân viên công tác xã hội đánh giá lại kết
quả của quá trình điều trị cho em Lan. Qúa trình trị liệu được coi là thành công nếu
em Lan có biểu hiện phục hồi cả về mặt thể chất cũng như tinh thần, ngược lại nếu
không thấy có sự tiến triển cần xem xét lại các bước điều trị.
Nhân viên công tác xã hội chỉ thực sự kết thúc công việc của mình khi em
Lan phục hồi trở lại cả về mặt tâm lý cũng như thể chất, hoà nhập trở lại với cuộc
sống bình thường, không còn bị ám ảnh về những chuyện đã xảy ra.
Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 20
Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam
Phần 3
PHẠM VI VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
3.1 Phạm vi nghiên cứu
Tập trung nghiên cứu đến các trẻ em trên lãnh thổ Việt Nam có các hoàn
cảnh sống khác nhau qua đó làm rõ được mức độ nghiêm trọng của các vụ bạo
hành trẻ em.
3.2Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp thu thập.
- Phương pháp phân tích .

Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 21
Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam
Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 22
PHIẾU ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH THÂN CHỦ
Tên của thân chủ:
Cơ sở xã hội:
Ngày đánh giá:
1. Vấn đề được đưa ra (chức năng bị suy giảm, dấu hiệu, hoàn cảnh, )
2. Cơ quan/ cá nhân tham gia vào:
- Điện thoại
- Thời gian tiếp nhận
- Tên của thân chủ
- Giới tính
- Tuổi
- Địa chỉ
- Trường học
- Người giới thiệu
3. Hoàn cảnh:
- Gia đình
- Xã hội
- Trợ giúp
- Pháp lý
- Giáo dục
- Tâm lý
4. Vấn đề sức khỏe hiện nay:
- Tình trạng sức khỏe
- Tinh thần
5. Vấn đề thai nghén:
Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam
Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 23

6. Người chăm sóc chính:
7. Sự chữa trị về sức khỏe thể chất:
8. Những yếu tố nguy cơ tới mối quan hệ của thân chủ
- Thân chủ liệu có an toàn khi ở nhà không
- Thân chủ có cảm thấy bị đe dọa không Nếu có thì mô tả
- Thân chủ có bị lạm dụng, quấy rối không Nếu có thì bị lạm dung:
Về thể chất
Tinh thần
Tình dục
- Mối quan hệ của người lạm dụng với thân chủ
- Đã có cơ quan chức năng pháp lý nào can thiệp giúp đỡ chưa
- Thân chủ có được kế hoạch can thiệp nào an toàn: Không có
- Thân chủ có cần chỗ trú ngụ: Không có
- Có cần sự bảo vệ: Không có
9. Đánh giá khả năng tự vẫn, giết người, gây hấn của thân chủ theo thang điểm
(1: Không; 2: Một chút; 3: Trung bình; 4: Rất nhiều)
- Nguy cơ tự vẫn
- Nguy cơ hành hung, giết người
- Nguy cơ hung hãn
10.Đánh giá tình trạng tâm thần
- Hình dạng bên ngoài
- Định hướng
- Hành vi, ánh mắt
- Giọng nói
- Cảm xúc
- Tình cảm
Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam

Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 24
- Ngủ

- Ăn
- Hoang tưởng
- Nguy cơ tự sát
- Nguy cơ gây hấn
- Đánh giá
- Trí nhớ
- Trí thông minh
Tóm lược về tình trạng tâm thần

11.Những loại chất gây nghiện đang sử dụng:
12.Mong đợi, mục đích yêu cầu của thân chủ:
13.Tóm lược về tình hình thân chủ:
14.Nhận định cá nhân:
15.Đề xuất:
16.Dự kiến can thiệp:
Người quản lý ca ký tên Ngày tháng năm
Công tác xã hội với trẻ em bị bạo hành, xâm hại trên lãnh thổ Việt Nam
Phần 4
Kết luận
Nhà thơ Dorothy Law Nolte đã từng viết như thế này:
Nếu hôm nay trẻ em bị la mắng,
chửi bới, trừng phạt
và roi đòn…
mai này, khi lớn lên,
các em chỉ biết tố cáo,
kết tội và tấn công người khác
Nếu hôm nay trẻ được giáo dục
trong bầu khí hận thù,
chia rẽ và bạo động…
mai này, khi lớn lên,

các em chỉ biết gieo rắc
xung đột và chiến tranh,
hỗn loạn và hung tàn.
Nếu hôm nay trẻ bị chế nhạo, chọc ghẹo,
chê cười và khinh bỉ…
mai này khi lớn lên,
các em sẽ mang trên mình
nhiều tâm tình lo sợ
và mặc cảm tự ti.
Nếu hôm nay trẻ em
phải sống trong tủi nhục
và hổ thẹn…
mai này, khi lớn lên,
Nguyễn Thị Thục Đoan – TCN CTXH Page 25