Tải bản đầy đủ (.docx) (15 trang)

Tiểu luận xã hội học "Vấn đề tội phạm"

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (270.45 KB, 15 trang )

ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
KHOA XÃ HỘI HỌC
MÔN: XÃ HỘI HỌC TỘI PHẠM
BÀI TIỂU LUẬN
ĐỀ TÀI:
MỘT VỤ ÁN CÓ ĐẶC ĐIỂM GÂY ẤN TƯỢNG
GVHD : TS. Trương Văn Vỹ
SVTH : Nguyễn Hoàng Dương Kha
MSSV : 1356090066
Lớp : Xã hội học 13
1
Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 3 tháng 2 năm 2015
2
MỤC LỤC
I. DẪN NHẬP ………………………………………………………………Trang 3
II. NỘI DUNG …………………………………………………………… Trang 4
1. Khái quát về Xã hội học tội phạm …………………………………Trang 4
1.1 Khái niệm Xã hội học tội phạm …………………………………. Trang 4
1.2 Đối tượng nghiên cứu của Xã hội học tội phạm ………………… Trang 4
1.3 Chức năng và phương pháp của Xã hội học tội phạm ………… Trang 4
2. Vụ án “Tên cướp giết 3 người trong 40 ngày”…………………… Trang 5
2.1 Tóm tắt vụ án ……………………………………………………. Trang 5
2.2 Phân tích vụ án dưới góc nhìn xã hội học tội phạm …………… Trang 6
2.3 Đề xuất các biện pháp đấu tranh, ngăn chặn, phòng chống …… Trang 10
III. KẾT LUẬN …………………………………………………………….Trang 13
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ………………………………… Trang 14
3
I. DẪN NHẬP
Chúng ta đang sống trong một xã hội phát triển và tiến bộ từng ngày, từng giờ.
Cuộc sống hiện đại mang đến cho con người rất nhiều lợi ích và sự thuận tiện. Máy


móc ra đời thay thế cho sức lao động con người. Lao động trí óc được đưa lên tầm cao
mới. Các dịch vụ xã hội không ngừng ra đời và phát triển phục vụ cho nhu cầu thiết
yếu của con người… Có thể nói, sự phát triển của khoa học kỹ thuật, đặc biệt là sự ra
đời của internet, đã khiến các hoạt động của con người trở nên dễ dàng hơn rất nhiều.
Khoảng cách giữa người với người dường như đã không còn là rào cản cho nhu cầu
giao tiếp, công việc…
Vậy, có phải khi xã hội phát triển ngày càng hiện đại thì mọi yếu tố trong xã hội
đều trở nên tốt đẹp hơn?
“Không có xã hội nào không có hiện tượng tội phạm” - Émile Durkheim
Tội phạm như một bộ phận quan trọng không thể thiếu của xã hội. Song song
với sự phát triển của xã hội, hành vi tội phạm cũng không ngừng tăng cao. Mức độ phổ
biến của tội phạm tăng đột biến với vô vàn phương thức phạm tội mà ta không lường
trước được. Ứng với mỗi một ngành nghề, một lĩnh vực mới ra đời đáp ứng nhu cầu
phát triển của xã hội, lại có một loại hình tội phạm mới. Không chỉ dừng lại ở đó, một
thực trạng mà ta có thể nhận thấy trong xã hội hiện nay, đó là mức độ trẻ hóa và mức
độ tàn bạo của tội phạm. Đọc một tờ báo chuyên trang về an ninh và pháp luật, có thể
dễ dàng thấy được hầu hết tội phạm đều là thanh thiếu niên với tuổi đời còn rất trẻ. Tuy
vậy, trái ngược với độ tuổi còn non trẻ của mình, phương thức phạm tội của các đối
tượng này vô cùng tinh vi, tàn bạo và ngang nhiên trước pháp luật… Có thể kế đến một
số hành vi tội phạm nổi bật trong thời gian gần đây như vụ án “Giết hại nghệ sĩ Đỗ
Linh”, vụ án “Má mì 20 tuổi cầm đầu đường dây mại dâm hot girl 9x”, hay vụ án
“Tên cướp giết 3 người trong 40 ngày”…
Ở bài tiểu luận này, tôi xin phép tập trung vào phân tích nguyên nhân, hành vi
và hệ quả của vụ án mà tối ấn tượng nhất, đó là vụ án “Tên cướp giết 3 người trong
40 ngày”.
4
II. NỘI DUNG
1. Khái quát về Xã hội học tội phạm
1.1 Khái niệm Xã hội học tội phạm
Xã hội học tội phạm là một ngành khoa học xã hội học nghiên cứu những quy

luật và tính quy luật của quá trình phát sinh, phát triển của hiện tượng tội phạm trong
xã hội, các hiện tượng gần gũi, tác động trực tiếp tới hiện tượng tội phạm, các nguyên
nhân, điều kiện làm xuất hiện hiện tượng tội phạm và các biện pháp đấu tranh phòng
chống hiện tượng tội phạm.
1.2 Đối tượng nghiên cứu của Xã hội học tội phạm
Xã hội học tội phạm nghiên cứu hiện tượng tội phạm với tư cách là một hiện
tượng xã hội.

Xã hội học tội phạm nghiên cứu một số hiện tượng xã hội gần gũi hoặc có ảnh
hưởng nhất định làm phát sinh hiện tượng tội phạm trong xã hội.

Xã hội học tội phạm nghiên cứu các nguyên nhân sâu xa, khách quan và các
điều kiện kinh tế - xã hội dẫn tới hiện tượng tội phạm.

Xã hội học tội phạm đề xuất và xây dựng các biện pháp đấu tranh, ngăn chặn và
phòng chống hiện tượng, hành vi sai lệch.
1.3 Chức năng và phương pháp của Xã hội học tội phạm
Xã hội học tội phạm có ba chức năng cơ bản là chức năng nhận thức, cung cấp
tri thức, hiểu biết nhất định cho con người về hiện tượng tội phạm; chức năng thực tiễn
đề xuất và xây dựng các biện pháp xã hội nhắm đấu tranh phòng chống các hiện tượng
sai lệch và tội phạm, củng cố và xây dựng luận cứ khoa học chặt chẽ, cung cấp thông
tin cho các ngành khoa học khác; và chức năng dự báo đưa ra dự báo về diễn biến,
khuynh hướng biến đổi và phát triển của hiện tượng tội phạm.
Các phương pháp nghiên cứu Xã hội học tội phạm phổ biến bao gồm phương
pháp phân tích tài liệu, phương pháp quan sát, phương pháp phỏng vấn, phương pháp
bảng hỏi điều tra và phương pháp thực nghiệm (lập hiện trường).
2. Vụ án “Tên cướp giết 3 người trong 40 ngày”
Tình trạng tội phạm hiện nay diễn ra ở khắp mọi nơi và ngày càng nghiêm trọng
với nhiều hình thức khác nhau. Vụ việc “Tên cướp giết 3 người trong 40 ngày” xảy ra
đã làm chấn động và gây bàng hoàng dư luận. Bằng góc nhìn xã hội học tội phạm, có

5
nhiều vấn đề cần nghiên cứu về tình trạng của trường hợp này nói riêng và tình trạng
tội phạm chung của xã hội.
2.1 Tóm tắt vụ án
Vụ án mở đầu bằng những cái chết bí ẩn.
Ngày 10 tháng 9 năm 2014, người dân trú tại xã Tân Mỹ Chánh (thành phố Mỹ
Tho, tỉnh Tiền Giang) bàng hoàng phát hiện một tử thi bị đâm hàng chục nhát dao.
Khám nghiệm tử thi, cơ quan công an xác định nạn nhân tử vong bởi 15 nhát dao hiểm
ác. Toàn bộ tài sản của nạn nhân như xe máy, ví, điện thoại di động đã biến mất. Những
dấu hiệu từ hiện trường cũng cho thấy, trước khi tử vong, nạn nhân và hung thủ đã xảy
ra quá trình vật lộn. Nạn nhân sau đó được xác định là Trần Trung Hoàng (sinh năm
1969, trú tại xã Đạo Thạnh, thành phố Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang).
Trong khi người dân còn chưa hết bàng hoàng về vụ án mạng trên thì ngày 16
tháng 10, tại địa phương lại xảy ra một vụ án mạng với thủ đoạn tương tự. Nạn nhân là
anh Lê Hoàng Thanh (sinh năm 1981, lái xe ôm, ở ấp Giáp Nước, xã Phước Thạnh,
thành phồ Mỹ Tho).
Cả hai vụ án giết người, cướp tài sản liên tục xảy ra với thủ đoạn gây án tàn bạo
khiến người dân địa phương vô cùng sợ hãi. Nỗi sợ của họ càng gia tăng gấp bội khi
thông tin một án mạng tiếp theo chỉ cách đó 4 ngày. Theo đó, ngày 20 tháng 10, Công
an tỉnh Tiền Giang tiếp tục nhận thông tin anh Trần Văn Lâm (sinh năm 1972, lái xe
ôm, trú tại ấp 1, xã Đạo Thạnh, thành phố Mỹ Tho) bị sát hại. Vị trí phát hiện tử thi
thuộc khu dân cư Long Thạnh Hưng (xã Long Bình Điền, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền
Giang)
Những cái chết liên tục khiến dư luận địa phương và người dân khắp các tỉnh
miền Tây lo lắng. Xâu chuỗi các sự kiện liên quan, cơ quan công an nhận định, hung
thủ liên quan đến vụ án này là một người.
Trong cả ba vụ án, hung thủ đều không để lại dấu vết gì khiến lực lượng cảnh
sát điều tra và các cơ quan chức năng gặp nhiều khó khăn. Manh mối bắt đầu hé lộ từ
mô tả nhân dạng hung thủ mà nạn nhân Lê Hoàng Thanh trăn trối trước khi mất. Và
cuối cùng, chìa khóa phá án cũng xuất hiện, đó là tín hiệu từ chiếc điện thoại Iphone 5

của nạn nhân Hoàng được xác định xuất hiện ở Ninh Thuận vào ngày 22 tháng 10. Tuy
6
nhiên, khi công an đến nơi thì người sử dụng chiếc điện thoại của nạn nhân Hoàng lại
là một cô gái. Bằng linh cảm nghề nghiệp, các trinh sát nhận định giữa hung thủ và cô
gái sử dụng điện thoại có mối liên hệ tình cảm mật thiết. Một cuộc hẹn giữa nghi can
và cô gái nhanh chóng được thiết lập. Ngay khi nghi can xuất hiện với tâm trạng đầy
phấn khởi, Công an tỉnh Tiền Giang đã ập đến khống chế đối tượng. Hung thủ của cả
ba vụ án là Nguyễn Hoài Nam (sinh năm 1994, trú tại ấp Long Thạnh, xã Long Bình
Điền, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang). Theo khai nhận, Nam đang chuẩn bị trở về
Tiền Giang tiếp tục gây án tại thời điểm bị bắt.
2.2 Phân tích vụ án dưới góc nhìn xã hội học tội phạm
Trước nhất, ta cần xác định rõ vụ án trên là một hiện tượng tội phạm.
Hiện tượng tội phạm là một hiện tượng xã hội – pháp lý luôn ở trạng thái động,
xuất hiện trong xã hội có giai cấp, là thể thống nhất các tội phạm được thực hiện trong
một xã hội nhất định và ở một thời kỳ nhất định, có các nguyên nhân, các đặc điểm
định lượng (thực trạng) và định tính (tính chất, cơ cấu) của nó, đồng thời có tính độc
lập tương đối.
Có nhiều mô hình nghiên cứu xã hội học về hiện tượng tội phạm. Trong bài
tiểu luận này tôi xin chỉ đề cập đến mô hình nghiên cứu theo phân loại các nhóm tội
phạm. Căn cứ vào mô hình thì vụ án thuộc nhóm tội phạm hình sự. Trong nhóm này,
các nhà xã hội học tập trung nghiên cứu các hành vi phạm tội xâm hại tính mạng, sức
khỏe, nhận phẩm, danh dự của con người; xâm phạm sở hữu, các quyền tự do, dân chủ
của công dân; xâm phạm an toàn công cộng, trật tự công cộng và trật tự quản lý hành
chính… Cụ thể trong trường hợp ta đang phân tích, Nam đã có hành vi xâm phạm tính
mạng và quyền sở hữu của ba nạn nhân khi đã giết và cướp đoạt tài sản của họ.
Nguyên nhân và điều kiện phát sinh vụ án.
Nguyên nhân của hiện tượng tội phạm là tập hợp các ảnh hưởng xã hội, các sự
kiện và các quá trình xã hội tác động trực tiếp dẫn đến hiện tượng tội phạm.
Điều kiện của hiện tượng tội phạm là tổng thể các nhân tố, các ảnh hưởng xã hội
hay quá trình xã hội trực tiếp hoặc gián tiếp tạo ra môi trường xã hội thuận lợi cho sự

phát sinh, phát triển hiện tượng tội phạm.
7
Để phục vụ cho việc phân tích nguyên nhân và điều kiện phát sinh hành vi phạm
tội của Nam một cách thuyết phục dưới góc nhìn xã hội học tội phạm, tôi xin phép
được sử dụng hai lý thuyết xã hội học giải thích về nguyên nhân và điều kiện của hiện
tượng tội phạm. Đó là lý thuyết tâm thần học (thuyết Freud), và lý thuyết phát sinh
xã hội.
Lý thuyết tâm thần học nhìn nhận mối liên hệ nhân quả giữa các xu hướng tội
phạm với các đặc tính và quá trình tâm lý. Theo lý thuyết này, những kinh nghiệm thời
thơ ấu làm rối loạn hoặc bóp méo sự phát triển của một nhân cách ổn định có thể vào
tuổi thiếu niên hay người lớn, đưa đến những khuynh hướng chống đối xã hội trong
hành vi mà tự nó biểu hiện đặc biệt trong hoạt động tội phạm.
Lý thuyết phát sinh xã hội coi hành vi tội phạm như là kết quả từ xã hội, do đó,
nó tập trung sự giải thích về nguyên nhân, điều kiện của hiện tượng tội phạm vào
những cách thức mà trong đó có các nhân tố kinh tế, chính trị, văn hóa, cơ cấu xã hội…
là những yếu tố sản sinh ra hiện tượng tội phạm.
Liên hệ cụ thể vụ án, bài viết “Giết 3 người trong 1 tháng: Rợn người kế
hoạch giết người thứ tư” trên báo Đời sống pháp luật ngày 31 tháng 10 năm 2014 cho
biết: “Nam sinh ra trong một đình có cha mẹ sinh sống bằng nghề buôn bán tại ấp
Long Thạnh. Do gia đình buôn bán, điều kiện kinh tế không thiếu thốn như những gia
đình khác nên anh em Nam được bố mẹ tạo điều kiện cho ăn học đầy đủ. Thế nhưng,
khi đến tuổi thiếu niên, Nam sa vào các thói hư, tật xấu. Không chỉ đi theo bạn xấu,
Nam còn thường xuyên bỏ học.
Thời điểm này, kinh tế gia đình Nam ngày càng sa sút, không còn kinh
doanh buôn bán nữa. Khi đến tuổi trưởng thành, bị bố mẹ liên tục nhắc nhở đi tìm việc
làm để nuôi thân, Nam đi làm công nhân cho một công ty tại huyện Chợ Gạo. Làm việc
nặng nhọc nhưng tiền công thấp, nên Nam làm được một thời gian rồi bỏ. Sau đó, Nam
bắt đầu cuộc sống "bí ẩn" của mình. Thi thoảng, Nam bỏ nhà lên TP.HCM sống lang
thang. Trước khi đi, Nam không hề nói với bố mẹ là mình làm gì và tắt máy điện thoại,
cắt đứt liên lạc với gia đình. ở TP.HCM, mỗi khi hết tiền, Nam lại xin làm công việc

chân tay. Khi có tiền, Nam lại tiếp tục sống lang thang. Vào thời điểm tháng 8/2014,
8
sau một thời gian "biến mất" khỏi gia đình, Nam bất ngờ quay về. Tuy nhiên, ở với bố
mẹ đến đầu tháng 10/2014 thì Nam lại bỏ đi.”
Phân tích theo lý thuyết tâm thần học, ta thấy được thời thơ ấu của Nam xuất
hiện những dấu hiệu méo mó, và có khả năng ảnh hưởng trực tiếp tới sự phát triển tâm
lý sau này, dẫn tới hành vi phạm tội. Cụ thể, ở tuổi thiếu niên, độ tuổi đang phát triển
cả về tâm sinh lý, độ tuổi rất nhạy cảm với thế giới xung quanh, độ tuổi của sự tò mò,
Nam đã sa vào các thói hư tật xấu, bỏ học Cộng thêm điều kiện gia đình không quan
tâm, giáo dục đúng mực sẽ tạo nên môi trường lý tưởng cho Nam hư hỏng. Hệ quả rõ
nhất mà ta có thể thấy là ở tuổi trưởng thành, Nam đã trở nên lười nhác, bắt đầu lối
sống lang thang… Và, bài viết cho biết: “Trước khi đi, Nam không hề nói với bố mẹ là
mình làm gì và tắt máy điện thoại, cắt đứt liên lạc với gia đình”. Chi tiết này cho thấy
vào thời điểm đó Nam đã đi sâu vào con đường hư hỏng, tâm lý bất cần những ảnh
hưởng xung quanh, chỉ nghĩ cho nhu cầu của bản thân đã tác động vào hành động của
Nam.
Ở đây, chính môi trường gia đình, môi trường giáo dục chưa thật sự quan tâm
đúng mực và can thiệp kịp thời đến sự phát triển thuở nhỏ, mà đặc biệt là giai đoạn
thiếu niên nhạy cảm là điều kiện tạo ra môi trường xã hội thuận lợi cho sự phát triển
nhân cách lệch lạc sau này của Nam.
9
Xét theo lý thuyết phát sinh xã hội, yếu tố kinh tế có thể được xem là nguyên
nhân chính dẫn đến hành vi tội phạm của Nam.
Cũng theo bài viết “Giết 3 người trong 1 tháng: Rợn người kế hoạch giết
người thứ tư” cung cấp thông tin về lời khai của Nam, nguyên nhân của cả ba vụ án
mạng là để thỏa mãn nhu cầu tiêu xài của bản thân. Cụ thể hơn, theo bài viết: “Vào
đêm 10/9, sau khi đi chơi với bạn, Nam tiêu sạch số tiền còn trong túi. Do không có
tiền để lên TP.HCM, Nam liền nảy sinh ý định giết người để cướp tài sản, lấy tiền tiêu
xài.” Có thể thấy hệ quả từ tuổi thơ lệch lạc của Nam đã tác động đến lối sống ăn chơi,
xài tiền không nghĩ của y. Một thanh niên hai mươi tuổi, cái tuổi tràn đầy sức trẻ, cái

tuổi đáng lẽ ra phải góp sức mình xây dựng xã hội tiến bô, đất nước giàu đẹp, khi tiêu
hết tiền thì lại nghĩ ngay đến ý định giết người cướp tài sản.
Nguyên nhân kinh tế đã thúc đẩy vụ việc mà kết quả là vụ án mạng đầu tiên.
Đồng thời, việc diễn ra trót lọt lại có thể được xem là nguyên nhân, là động lực tiếp
theo góp phần với nguyên nhân chính là yếu tố kinh tế để Nam tiếp tục hành vi tội
phạm của mình. Nhu cầu tiêu xài không giới hạn kết hợp với khả năng thu được số
lượng lớn tài sản một cách dễ dàng trong một thời gian ngắn đã tạo thành một vòng
tuần hoàn dẫn dắt Nam từ suy nghĩ đến hành động, với mức độ ngày càng tăng dần và
dồn dập. Cụ thể, từ vụ án thứ nhất đến vụ án thứ hai cách nhau khoảng một tháng. Vậy
mà, vụ án thứ ba diễn ra sau vụ án thứ hai chỉ vỏn vẹn có 4 ngày. Có thể thấy sự ghê
gớm của hiện tượng tội phạm tác động đến con người, mà người ta thường gọi là “quen
tay”. Nam cũng vậy, từ một ý nghĩ lệch lạc ban đầu nhằm thỏa mãn nhu cầu bản thân,
kết hợp với bản tính lười nhác cùng tâm lý lệch lạc từ trước đã càng ngày dấn sâu vào
con đường tội phạm.
Từ đó, có thể thấy yếu tố kinh tế có một tác động vô cùng lớn đến suy nghĩ và
hành vi phạm tội không chỉ của riêng Nam mà còn của mỗi người, đặc biệt là bộ phận
những người phát triển trong những môi trường thuận lợi cho sự phát triển mầm móng
tội phạm.
10
Bên cạnh đó, còn có những yếu tố khác là điều kiện tạo nên môi trường gây án
hoàn hảo. Có thể kể đến việc Nam là người dân địa phương, nắm rõ đường đi nước
bước ở nơi gây án. Do đó y có thể thuận lợi tẩu thoát sau mỗi lần gây án. Ngoài ra,
Nam thường lựa chọn những nơi hoang vắng, ít người sinh sống, qua lại, thời gian
thường là đêm khuya để gây án. Từ đó tăng cao khả năng gây án và tẩu thoát của bản
thân y, đồng thời hạn chế khả năng chạy thoát và nhận được sự giúp đỡ từ bên ngoài
của nạn nhân. Ngoài ra, từ vụ án thứ hai, Nam bắt đầu nhắm vào đối tượng là những
người làm nghề xe ôm. Vì khi ngồi ở phía sau xe, y có thể dễ dàng ra tay mà nạn nhân
không hay biết cũng như quá bất ngờ để kháng cự. Hơn nữa, ở phía sau, những “điểm
yếu” của cơ thể không được che chắn, bảo vệ như phần cổ, phần lưng… Cộng thêm
kinh nghiệm các lần gây án trước đó, Nam nhắm vào điểm yếu của nạn nhân, khiến

nạn nhân tử cong nhanh chóng…
Trên đây có thể được xem là những điều kiện thuận lợi giúp Nam thực hiện
hành vi tội phạm của minh trót lọt hết lần này đến lần khác.
2.3 Đề xuất các biện pháp đấu tranh, ngăn chặn, phòng chống
Xã hội học tội phạm nghiên cứu các biện pháp đấu tranh, phòng chống hiện
tượng tội phạm và các hành vi sai lệch sau đây:
Biện pháp tiếp cận thông tin. Biện pháp này hướng đến việc cung cấp, trang
bị, hướng dẫn, giải đáp các thông tin về chuẩn mực xã hội nói chung và pháp luật nói
riêng. Cụ thể, phải tạo mọi điều kiện để công dân có thể tiếp cận được với kiến thức
pháp luật. Nhất là trong bối cảnh hiện nay, khi mà mức độ trẻ hóa trong tội phạm ngày
càng gia tăng, mà đối tượng Nam trong vụ án ở trên là một điển hình, thì đối tượng mà
pháp luật cần tiếp cận sớm phải được mở rộng và phổ biến hơn nữa. Có thể áp dụng
các phương tiện truyền thông hiện đại ngày nay với sức lan tỏa rộng lớn để đưa pháp
luật đến gần với người dân hơn. Các chương trình Thời sự, Pháp luật và đời sống…
cần được đẩy mạnh hơn nữa. Đối với các trang thông tin pháp luật điện tử cần độ chính
xác và tin cậy, đẩy lùi những phát ngôn, những thông tin lệch lạc được dựng lên nhằm
đánh lừa người dân… Đối với các đối tượng ở độ tuổi đi học thì chính gia đình là
người truyền thông và dẫn dắt con em mình hiệu quả nhất. Hãy kết thúc một ngày của
11
bé bằng một mẩu chuyện sinh động, lồng ghép trong đó là các bài học về pháp luật mà
các bé sẽ ăn sâu vào trong suy nghĩ và nhận thức của mình… Những bài học dưới hình
thức trò chơi sắm vai trên lớp cũng sẽ giúp các em học sinh tiếp thu những kiến thức
pháp luật một cách hiệu quả mà không khô khan…
Biện pháp tiếp cận phòng ngừa xã hội. Biện pháp này theo đuổi mục đích
phát hiện, xóa bỏ, vô hiệu hóa các nguyên nhân, điều kiện làm phát sinh hiện tượng tội
phạm và các hành vi sai lệch. Đây là một biện pháp mang tính hiệu quả cao. Thiết nghĩ
trong vụ án vừa được phân tích ở trên, nếu có thể xóa bỏ được những nguyên nhân và
điều kiện phạm tội của Nam thì sẽ không có trường hợp đáng tiếc xảy ra. Và, khái quát
lên cho cả xã hội, thì xã hội sẽ phát triển vững mạnh, mọi người sẽ có một cuộc sống
hạnh phúc. Tuy nhiên, ta cần nhớ đến quan điểm của Durkheim: “Hành vi tội phạm là

một hiện tượng bình thường bởi vì một xã hội mà không có tội phạm là điều không thể
có được”. Do vậy, biện pháp này hướng đến vô hiệu hóa các nguyên nhân và điều kiện
tội phạm trong giới hạn khả năng, bao gồm tổng hòa các biện pháp xã hội như kinh tế,
văn hóa, giáo dục, tư tưởng, pháp luật… Liên hệ cụ thể ở trường hợp này, vai trò của
gia đình và nhà trường một lần nữa đóng vai trò rất quan trọng trong việc hình thành
nguyên nhân và điều kiện xây dựng nên môi trường xã hội thuận lợi để phát triển hiện
tượng tội phạm.
Biện pháp áp dụng hình phạt. Biện pháp này được áp dụng cho nhưng người
có hành vi nguy hiểm cho xã hội, trái với pháp luật hình sự. Đối với trường hợp của
Nguyễn Hoài Nam, sẽ căn cứ vào pháp luật để ra quyết định thích đáng cho những
hành vi tội phạm mà y đã gây ra cho xã hội.
Biện pháp tiếp cận y – sinh học. Biện pháp này góp phần làm sáng tỏ nguyên
nhân, điều kiện của hành vi sai lệch và hành vi phạm tội, giải thích cơ chế tâm lý của
những hành vi đó. Không quá khoa học, không quá chuyên môn và rối rắm, những
buổi tâm sự giữa bố mẹ và con cái, giữa bạn bè hay đơn giản là nói chuyện với mọi
người xung quanh cũng có thể phần nào giúp ích giải tỏa những trở ngại tâm lý. Đặc
biệt là đối với lứa tuổi học đường, lứa tuổi vị thành viên…
Biện pháp tiếp cận tổng hợp và kế hoạch hóa xã hội. Biện pháp này nâng cao
nhận thức và vai trò của mỗi người dân trong việc đấu tranh phòng chống hiện tượng
12
tội phạm và hành vi sai lệch, được thực hiện ở mọi lĩnh vực xã hội. Củng cố các
nguyên tắc đạo đức, rèn luyện những giá trị truyền thống tốt đẹp, tăng cường tham gia
các hoạt động tập thể, các hoạt động vui chơi giải trí lành mạnh, có ý thức tôn trọng
pháp luật… Những điều được đề cập rất nhiều trong sách vở, bài học. Nhưng thực tế
lại không đơn giản như nhữn gì đã được viết. Để thực hiện tốt biện pháp này cần có sự
hợp tác, đoàn kết chặt chẽ từ những chính sách, chủ Trương của Nhà nước đến tinh
thần tự giác hợp tác, xay dựng của người dân. Ở đây, tính tập thể được yêu cầu rất cao.
Ngoài ra, tham gia các hoạt động vui chơi, giải trí tập thể, các hoạt động rèn luyện kĩ
năng, hoạt động tình nguyện… con người ta sẽ tự bồi dưỡng được cho mình khả năng
nhận thức cao, từ đó có cái nhìn đúng đắn về xã hội, các hiện tượng xã hội, tránh thực

hiện hành vi phạm tội…
Một cách tổng quát, về phương diện xã hội tội phạm, các biện pháp trên chỉ
dừng lại ở mức độ đề xuất và xây dựng. Chính Nhà nước, gia đình, nhà trường, toàn
thể xã hội phải đẩy mạnh công tác thực hiện kết hợp các biện pháp nhằm đạt được mục
tiêu đấu tranh phòng chống hiện tượng tội phạm và hành vi lệch lạc trong xã hội. Trong
bài tiểu luận này, cho phép tôi được đẩy mạnh vai trò của gia đình và nhà trường trong
việc quan tâm, giáo dục, truyền đạt các biện pháp đấu tranh phòng chống đến đối tượng
là con em, là học sinh của mình vì vấn đề trẻ hóa trong hiện tượng tội phạm được xem
là một vấn đề nhức nhối trong xã hội hiện nay. Chính gia đình và nhà trường phải là
chỗ dựa vững chắc đầu tiên cho con em được sống và phát triển nhân cách một cách
bình thường. Cũng chính gia đình và nhà trường phải là người đầu tiên phát hiện ra
những dấu hiệu méo mó trong nhận thức, nhân cách của con em mình để kịp thời tác
động, điều chỉnh, tránh trường hợp các em sa ngã, dẫn đến hệ quả nghiêm trọng về sau
không chỉ cho chính bản thân các em mà còn là cho toàn xã hội.
13
III. KẾT LUẬN
Trong một xã hội đầy rẫy những hành vi tội phạm và hành vi lệch chuẩn thì Xã
hội học tội phạm trở thành một bộ môn khoa học nghiên cứu có vai trò vô cùng quan
trọng. Xã hội học tội phạm nghiên cứu tội phạm ở bình diện xã hội, quản lý xã hội,
nghiên cứu để làm rõ xu hướng vận động của hiện tượng tội phạm. Trên cơ sở nắm
vững thực trạng và tính quy luật của hiện tượng đó giúp cho nhà quản lý xã hội có cơ
sở lý luận và thực tiễn xây dựng những khuyết sách trong việc tổ chức, phòng ngừa,
ngăn chặn tình trạng phạm tội.
Đề cập đến vụ án có đặc điểm gây ấn tượng cho tôi, vụ án “Tên cướp giết 3
người trong 40 ngày”, đây là một hồi chuông báo động về mức độ trẻ hóa trong hiện
tượng tội phạm. Đồng thời vụ án còn phản ánh mức độ ngang nhiên và bạo tàn của các
hành vi tội phạm trong xã hội hiện nay. Xét đến bình diện xã hội học tội phạm, vụ án là
một cơ sở nữa giúp các nhà xã hội học nghiên cứu về nguyên nhân, điều kiện phát sinh
hiện tượng tội phạm. Từ đó, đề xuất, xây dựng các biện pháp đấu tranh, phòng chống
hiện tượng tội phạm và các hành vi lệch lạc.

“Tội phạm là hiện tượng cần thiết; nó gắn liền với những điều kiện căn bản
của mọi đời sống xã hội, nhưng, cũng do vậy, nó có ích; bởi lẽ chính những điều
kiện vốn gắn liền với nó cũng cần thiết cho sự tiến hóa bình thường của đạo đức và
của luật pháp.”
- Émile Durkheim -
14
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bài giảng Xã hội học tội phạm - TS. Trương Văn Vỹ
2. Những quy tắc của phương pháp xã hội học - Émile Durkheim, 1895
3. Vụ 40 ngày giết 3 người tại Tiền Giang: Hung thủ là kẻ lười biếng, lập dị - Báo Gia
đình và Xã hội, 31/10/2014
4. Tên cướp giết 3 người trong 40 ngày chấn động miền Tây - Việt Báo, 27/10/2014
5. Vụ “thanh niên 20 tuổi một tháng giết 3 người cướp của chấn động” - Việt Báo,
31/10/2014
6. Bắt hung thủ giết 3 người ở tỉnh Tiền Giang để cướp tài sản - Báo Người lao động,
25/10/2014
7. Trinh sát kể chuyện truy bắt hung thủ giết chết 3 tài xế xe ôm - Báo Người lao động,
03/11/2014
8. Lời khai kinh hoàng của hung thủ giết người hàng loạt ở Tiền Giang - Đài Tiếng nói
Việt Nam, 28/10/2014
9. Giết 3 người trong 1 tháng: Rợn người kế hoạch giết người thứ tư - Báo Đời sống và
Pháp luật, 31/10/2014
10. Tiền Giang: Khởi tố, bắt tạm giam tên cướp 20 tuổi giết 3 mạng - Báo Đời sống và
Pháp luật, 01/11/2014
15

×