Tiểu luận quản lý nhà nước: “Nâng cao chất lượng giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn huyện Nam Đàn”.

lời nói đầu
Một trong những quyền cơ bản của công dân là quyền đợc khiếu nại, tố
cáo, đợc ghi nhận tại Điều 74 Hiến pháp nớc Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt
Nam năm 1992.
Luật Khiếu nại, tố cáo đợc Quốc hội nớc Cộng hoà xã hội chủ nghĩa
Việt Nam thông qua ngày 02/12/1998 có hiệu lực thi hành ngày 01/01/1999,
đợc sửa đổi bổ sung năm 2004 - là văn bản pháp lý nhằm thể chế hoá quyền
khiếu nại, tố cáo của công dân và các cơ quan Nhà nớc trong việc giải quyết
khiếu nại, tố cáo. Ngày 07/08/1999 Chính phủ đã ban hành Nghị định số
67/1999/NĐ-CP và Nghị định số 53/2005/NĐ-CP ngày 19/04/2005 quy định
chi tiết và hớng dẫn thi hành Luật Khiếu nại, tố cáo. Đây là cơ sở pháp lý quan
trọng, để thực hiện việc giải quyết khiếu nại, tố cáo quy định trách nhiệm của
cơ quan Nhà nớc có thẩm quyền trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo đặc
biệt là trách nhiệm của thanh tra Nhà nớc các cấp. Trong đó có cơ quan thanh
tra cấp huyện có một vai trò hết sức quan trọng trong việc trực tiếp giải quyết
khiếu nại, tố cáo của công dân.
Giải quyết khiếu nại, tố cáo là một trong những giải pháp quan trọng
góp phần xây dựng Nhà nớc, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, tăng cờng
mối quan hệ giữa Đảng, Nhà nớc, nhân dân. Trong điều kiện đất nớc phát
triển, dân chủ đợc mở rộng thì quyền khiếu nại, tố cáo của công dân càng đợc
mở rộng và không ngừng đợc phát huy.
Giải quyết khiếu nại, tố cáo nhằm bảo vệ, khôi phục các quyền và lợi
ích hợp pháp của công dân, bên cạnh đó xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành
vi vi phạm pháp luật.
Nhận thức đợc tầm quan trọng của công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo
và vai trò của thanh tra cấp huyện. Tôi lựa chọn chuyên đề: Nâng cao chất
lợng giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn huyện Nam Đàn. Nhằm
nghiên cứu một số vấn đề trong lĩnh vực chuyên môn và góp một phần nhỏ
vào việc nâng cao hiệu quả của công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo của địa
phơng trong thời kỳ mới.
Trong quá trình học tập và nghiên cứu với kinh nghiệm thực tiễn. Trong

quá trình công tác, phạm vi của chuyên đề xin đợc đề cập đến việc nâng cao
chất lợng, hiệu quả của công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn
huyện Nam Đàn với nội dung cụ thể:
Phần I: Thực trạng giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn huyện Nam Đàn.
1
Phần II: Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lợng giải quyết khiếu
nại, tố cáo trên địa bàn huyện Nam Đàn trong tình hình hiện nay.
2
Phần I
Thực trạng giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn
huyện Nam Đàn
i. đặc điểm tình hình.
1. Đặc điểm chung.
Huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An là vùng đất có truyền thống cách mạng.
Quê hơng của Chủ tịch Hồ Chí Minh có phong cảnh sơn thuỷ hữu tình, cách
trung tâm thành phố Vinh theo tỉnh lộ 46 đi về hớng Tây 20km. Huyện Nam
Đàn phía Đông giáp huyện Hùng Nguyên, phía Nam giáp huyện Đức Thọ -
Hà Tĩnh, phía Tây giáp huyện Thanh Chơng, phía Bắc có dãy thiên nhẫn giáp
huyện Nghi Lộc.
Diện tích tự nhiên: 50.000 ha.
Trong đó đất lâm nghiệp chiếm: 1/3.
Còn lại đất nông nghiệp, sông hồ.
Tổng dân số: 350.000.000 ngời.
Sản xuất ở đây chủ yếu là sản xuất nông nghiệp, du lịch dịch vụ là tiềm
năng lớn của huyện trong tơng lai.
Với điều kiện tự nhiên, xã hội nhìn chung huyện Nam Đàn còn gặp rất
nhiều khó khăn, dân số đông sản xuất chủ yếu thuần nông, ngành nghề thủ
công kém phát triển. Cơ sở hạ tầng đợc đầu t nâng cấp nhng cha đáp ứng đợc
nhu cầu của sự phát triển, đờng giao thông nông thôn thuỷ lợi nội đồng, các
đầu mối còn nhiều bất cập.

Đại hội Đảng nhiệm kỳ 2005 - 2010. Đảng bộ huyện đã khẳng định ph-
ơng hớng phát triển kinh tế ổn định sản xuất nông nghiệp, phát triển du lịch
dịch vụ ngang tầm tiềm năng sẵn có đã đợc Nhà nớc đầu t phát triển.
2. Tình hình khiếu nại, tố cáo trên địa bàn huyện Nam Đàn.
Trong những năm qua do quá trình công nghiệp hoá trên các lĩnh vực
sản xuất xã hội phát triển một cách mạnh mẽ, nh xây dựng cơ sở hạ tầng, giao
thông, thuỷ lợi. Các dự án văn hoá, công trình phú lợi công công mặt đợc là cơ
bản. Tuy vẫn còn một số mặt còn hạn chế ảnh hởng tới sinh hoạt, đời sống,
việc làm của nhân dân lao động, trong lúc đó chính sách Nhà nớc cha đáp ứng
kịp thời gây nhiều bức xúc trong nhân dân.
Việc tổ chức thực hiện thiếu bàn bạc dân chủ gây áp lực đối với những
hộ, nhà dân bị thiệt thòi.
Thiếu tổ chức tuyên truyền vận động quần chúng tham gia vào phong
trào chung.
Đây là những nguyên nhân dẫn đến khiếu kiện trong nhân dân.
3
Công tác quản lý đất đai, nhà ở còn nhiều lỏng lẻo, trong quá trình
chuyển đổi thực hiện Luật đất đai, chính quyền huyện quản lý hồ sơ không
tốt, giải quyết mua bán chuyển nhợng đất đai không đúng thủ tục, thẩm quyền
gây nhiều bất bình trong nhân dân còn công dân một số cố tình lấn chiếm đất
đai vi phạm pháp luật, tình trạng lợi dụng chức quyền Nhà nớc, mua đi bán lại
đất đai kiếm lời bất chính tạo d luận xấu trong nhân dân - gây nên khiếu kiện.
Huyện Nam Đàn lao động sản xuất nông nghiệp chiếm 80%, vấn đề
hạn chế trong nhận thức về đờng lối, pháp luật của Đảng và Nhà nớc, đặc biệt
trong xu thế mở cửa, hội nhập. Phát triển nền kinh tế thị trờng theo định hớng
XHCN. Sự bất cập giữa nhận thức của ngời dân và sự phát triển đi lên của trào
lu chung thì sẽ xuất hiện nhiều kiến nghị, tố cáo đòi hỏi các cơ quan có thẩm
quyền tập trung giải quyết.
Đội ngũ cán bộ làm công tác tiếp dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo
của một số xã, thị trấn trên địa bàn huyện phần lớn là cán bộ phong trào, kiêm

nhiệm. Trình độ chuyên môn, hiểu biết pháp luật còn non yếu do cha đợc qua
các đợt tập huấn học tập nên nhiều kiến nghị của công dân giải quyết không
kịp thời, không dứt điểm, gây bức xúc trong nhân dân. Nhiều cán bộ lãnh đạo
xã, thị trấn còn biểu hiện né tránh đối thoại trực tiếp với công dân nên xảy ra
khiếu nại, tố cáo vợt cấp gia tăng.
4
ii. thực trạng giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn
huyện Nam Đàn trong thời gian qua.
1. Tình hình khiếu nại, tố cáo ở Nam Đàn trong thời gian qua.
a. Tình hình chung.
Nhìn chung tình hình khiếu nại, tố cáo trong thời gian qua trên địa bàn
huyện có nhiều diễn biến phức tạp, nội dung khiếu nại, tố cáo chủ yếu trong
việc giải phóng mặt bằng, thu hồi đất mở rộng, xây dựng cơ sở hạ tầng, xây
dựng kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội. Làm ảnh hởng không ít đến việc làm và
đời sống của bộ phận dân c trên địa bàn có các dự án đầu t đi qua.
Nên khiếu nại về đất đai chiếm một tỷ lệ tơng đối lớn. Ngoài ra nội
dung khiếu kiện còn đề cập vấn đề cấp đất, mua bán, chuyển nhợng đất đai
trái thẩm quyền của một số chính quyền cơ sở, lấn chiếm đất công, thu chi tài
chính không minh bạch, quản lý kinh phí đầu t có nhiều vi phạm.
Đối tợng khiếu nại, tố cáo chủ yếu là cơ quan Nhà nớc cấp huyện, xã,
thị trấn, tổ chức, cá nhân tổ chức thực hiện nhiệm vụ cha đảm bảo thủ tục, cha
đáp ứng nguyện vọng chính đáng của nhân dân, còn vi phạm. Những ngời đi
khiếu nại là những ngời dân trong vùng có dự án đầu t đi qua, có ảnh hởng đến
quyền lợi hợp pháp của họ. Bên cạnh đó vẫn có một số ngời dân lợi dụng
quyền của công dân khiếu nại, tố cáo kích động lôi kéo một bộ phận quá
khích gây rối trình tự làm ảnh hởng tình hình chung của địa phơng.
b. Những nguyên nhân gây tình hình khiếu nại, tố cáo ở huyện Nam Đàn.
* Nguyên nhân khách quan:
Là một huyện trung du bàn sơn địa, nông nghiệp sản xuất chính, Nam
Đàn đang chuyển mình phát triển đi lên bằng cơ chế thị trờng theo định hớng

XHCN công nghiệp hoá, hiện đại hoá đang từng bớc làm thay da đổi thịt vùng
đất đầy tiềm năng trong tơng lai. Những thành quả đặt đợc đã tạo vững chắc
cho sự phát triển đi lên trong thời gian tới. Bên cạnh đó những khó khăn vốn
có nh đống đất bạc màu, chuyên canh nông nghiệp, thu nhập ngời nông dân
thấp, cơ cấu kinh tế cha thực sự đợc chuyển đổi mạnh, là mối quan tâm của
nhân dân chính quyền cơ sở. Chính sự phát triển đi lên đó đã kéo theo sự bất
cập trực tiếp đến ngời dân nông nghiệp, đất đai bị thu hẹp, việc làm ít đi, t t-
ởng có lúc bị dao động, ảnh hởng trực tiếp đến cuộc sống sinh hoạt của ngời
dân - là nguyên nhân dẫn đến khiếu nại gay gắt.
Chính sách, pháp luật của Nhà nớc cha đồng bộ nên trong quá trình giải
quyết những chế độ cho ngời dân không đợc thoả đáng, nguyện vọng, kiến
nghị của họ cha đợc đáp ứng.
5
Pháp luật cha có quy định để xử lý đối với những ngời đeo bám khiếu
kiện dai dẳng, tập trung đông ngời trớc các trụ sở cơ quan huyện, xã, gây mất
trật tự an ninh trên địa bàn.
* Nguyên nhân chủ quan:
Một số cấp uỷ Đảng, chính quyền, tổ chức đoàn thể trên địa bàn huyện
cha nhận thức đầy đủ trách nhiệm trong việc tiếp dân và việc giải quyết khiếu
nại, tố cáo của công dân. Một số cơ quan chính quyền địa phơng còn buông
lỏng quản lý để một bộ phận cán bộ vi phạm các quy định quản lý tài chính
đất đai, xây dựng không xử lý kịp thời gây bất bình trong quần chúng nhân
dân. Một số cán bộ yếu về năng lực, phẩm chất bị thoái hoá lợi dụng chức vụ
quyền hạn tham ô, tham nhũng chuộc lợi. Nhiều vụ việc tồn đọng không đợc
giải quyết, xử lý gây nhiều mâu thuẫn trong nhân dân.
Trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, một số đơn vị cơ sở còn thiếu
dân chủ, duy ý chí, áp đặt mệnh lệnh, cha lắng nghe ý kiến của dân, ngại khổ,
ngại đối thoại trực tiếp với dân để vụ việc kéo dài. Khi đã có kết luận thì xử lý
thiếu kiên quyết cán bộ sai phạm, có trờng hợp còn bao che, dung túng gây
bức xúc cho nhân dân.

Trong chỉ đạo giải quyết khiếu nại, tố cáo cha coi trọng biện pháp giáo
dục, thuyết phục, hoà giải để giải quyết ngay ở cơ sở, có trờng hợp vụ việc lúc
đầu đơn giản sau đó trở thành phức tạp. Một số vụ việc quan điểm giải quyết
không đồng nhất giữa các cấp dẫn đến giải quyết không dứt điểm.
Việc xử lý đối với một số phần tử lợi dụng việc khiếu nại, tố cáo có
những hành vi thiếu văn hoá, lăng mạ cán bộ tiếp dân, gây mất trật tự nơi công
cộng. Tình trạng một số công dân đến nhà các đồng chí lãnh đạo để khiếu
kiện cha đợc ngăn chặn, một số cơ quan vẫn chuyển đơn lòng vòng, chuyển cả
đơn tố cáo nạc danh yêu cầu giải quyết.
Ngoài ra còn do trình độ nhận thức, trình độ hiểu biết pháp luật của
nhân dân còn thiếu hiểu biết. Trình độ đội ngũ cán bộ công chức còn hạn chế
nên việc giải quyết khiếu nại, tố cáo không đợc giải quyết triệt để.
2. Tình hình giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn huyện trong
thời gian qua.
Nhận thức rõ đợc vai trò quan trọng trong công tác tiếp dân và giải
quyết đơn th khiếu nại, tố cáo của công dân, Huyện uỷ, HĐND - UBND
huyện đã quan tâm chỉ đạo các cấp, các ngành, UBND các xã, thị trấn trên địa
bàn huyện triển khai và thực hiện tốt công tác tiếp dân, giải quyết đơn th khiếu
nại, tố cáo giải quyết dứt điểm các vụ việc, không để phát sinh thành các điểm
6
nóng ảnh hởng đến tình hình chung của huyện, phục vụ tốt cho việc giữ vững
an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và phát triển kinh tế - xã hội trên địa
bàn huyện.
Thực hiện các quy định của Luật Khiếu nại, tố cáo và Nghị định số
67/1999/NĐ-CP ngày 07/8/1999 Nghị định số 53/2005 của Chính phủ quy
định chi tiết và hớng dẫn thi hành Luật Khiếu nại, tố cáo và Chỉ thị 04/CT-TU
ngày 16/7/2001 của Tỉnh uỷ Nghệ An. Huyện uỷ, UBND huyện đã chỉ đạo các
xã, thị trấn, các đơn vị trên địa bàn huyện tăng cờng công tác tiếp dân, giải
quyết đơn th khiếu nại, tố cáo theo quy định của pháp luật.
a. Công tác tiếp dân.

Tiếp công dân là giai đoạn đầu quan trọng của quá trình xem xét giải
quyết khiếu nại, tố cáo. Tiếp công dân để trực tiếp nhận các khiếu nại, tố cáo
những kiến nghị, phản ánh; đồng thời thông qua đó, cơ quan Nhà nớc nắm đợc
việc thực hiện chủ trơng, đờng lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà n-
ớc, công tác quản lý, tình hình cán bộ, phát hiện những sơ hở, yếu kém trong
quá trình hoạt động của cơ quan Nhà nớc, từ đó có biện pháp khắc phục kịp
thời. Chính vì vậy, cho đến nay tại trụ sở của Huyện uỷ, UBND huyện, UBND
các xã, thị trấn trên địa bàn huyện đều đã bố trí đợc phòng tiếp dân. Phòng
tiếp công dân của các đơn vị trên địa bàn huyện đợc bố trí ở nơi thuận tiện.
Trong phòng tiếp dân có sổ sách ghi chép theo dõi việc tiếp công dân, có nội
qui công tác tiếp công dân, quy định rõ trách nhiệm của cán bộ làm công tác
tiếp dân, trách nhiệm nghĩa vụ của công dân khi đến phòng tiếp dân. Phòng
tiếp dân có đầy đủ các tiện nghi cần thiết nh bàn, ghế, sổ sách
Việc tiếp dân đợc bố trí tất cả các buổi làm việc trong tuần. UBND
huyện giao cho Văn phòng HĐND - UBND huyện trực tiếp thực hiện công tác
tiếp dân. Hàng tuần các đồng chí lãnh đạo UBND huyện đều bố trí lịch để tiếp
công dân. Ngoài việc bố trí lịch tiếp công dân theo quy định, những trờng hợp
đặc biệt khi có yêu cầu, các đồng chí lãnh đạo đều trực tiếp tiếp công dân.
Ngoài việc bố trí tiếp công dân tại trụ sở, trong những năm qua trên địa
bàn huyện xảy ra một số vụ việc phức tạp nh: Việc thanh toán đền bù giải
phóng mặt bằng, các đồng chí lãnh đạo huyện uỷ UBND huyện đã về trực tiếp
tiếp công dân ở các đơn vị cơ sở, đối thoại cùng công dân và cán bộ cơ sở để
cùng bàn biện pháp giải quyết những vớng mắc, bức xúc của nhân dân.
b. Công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo là trách nhiệm quan trọng của cơ
quan hành chính Nhà nớc các cấp và là nội dung trọng tâm cơ bản của Luật
Khiếu nại, tố cáo. Chính vì vậy mà công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo trên
7
địa bàn huyện Nam Đàn luôn luôn đợc sự quan tâm chỉ đạo của Huyện uỷ và
UBND huyện.

Trong quá trình xem xét giải quyết khiếu nại, tố cáo, UBND các xã, thị
trấn cùng với UBND huyện ngoài việc thực hiện giải quyết đúng thẩm quyền,
còn phải tuân thủ các quy định về trình tự, thủ tục, thời gian giải quyết khiếu
nại, tố cáo. Trong đó còn phải thực hiện đúng các quy định về thẩm quyền giải
quyết khiếu nại lần đầu, lần tiếp theo, lần cuối cùng. Việc bảo đảm đúng thời
hạn giải quyết, việc phân loại xử lý đơn th khiếu nại, tố cáo việc xử lý đơn tố
cáo nạc danh, việc xây dựng hồ sơ giải quyết khiếu nại, tố cáo, ra quyết định
giải quyết khiếu nại, quyết định xử lý tố cáo đều đợc các cơ quan trên địa bàn
huyện thực hiện đúng theo quy định của pháp luật.
Đối với đơn khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền của UBND huyện thì
toàn bộ đơn th tố cáo mà UBND huyện nhận đợc đều đợc chuyển đến Thanh
tra huyện để tổng hợp phân loại và đề xuất biện pháp xử lý. Căn cứ vào nội
dung của đơn th, đơn có nội dung liên quan đến công tác quản lý ban ngành
nào thì tham mu để UBND huyện giao cho ban ngành đó kiểm tra xem xét,
kết luận, kiến nghị việc giải quyết hoặc uỷ quyền cho Chánh thanh tra huyện
ra quyết định giải quyết.
Đối với đơn khiếu nại, tố cáo không thuộc thẩm quyền giải quyết của
UBND huyện thì Thanh tra huyện hớng dẫn nguyên đơn gửi đơn đến đúng cơ
quan có thẩm quyền để giải quyết.
c. Những u, khuyết điểm trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo trên
địa bàn huyện Nam Đàn trong thời gian qua.
* Những u điểm:
- Việc giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn huyện Nam Đàn đã có
sự quan tâm giúp đỡ về chuyên môn nghiệp vụ của thanh tra tỉnh, và sự quan
tâm lãnh đạo chỉ đạo của huyện uỷ, HĐND - UBND huyện cùng với sự cố
gắng nhiệt tình và trách nhiệm của các cơ quan chức năng, UBND các xã, thị
trấn cùng đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo
mà trên địa bàn huyện không còn tình trạng đơn th tồn đọng kéo dài, vợt cấp
góp phần không để các vụ khiếu kiện đông ngời xảy ra trên địa bàn huyện.
- Toàn bộ đơn th khiếu nại, tố cáo mà UBND các xã, thị trấn, UBND

huyện và các phòng ban chức năng của huyện nhận đợc đều đã đợc xem xét,
giải quyết đạt tỷ lệ trên 94%.
- Số đơn th khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND
huyện sau khi nghiên cứu kỹ nội dung và căn cứ vào tình hình thực tế của các
vụ việc. Thanh tra huyện tham mu, đề xuất với UBND huyện biện pháp giải
8
quyết. Vụ việc liên quan đến vấn đề nào, lĩnh vực nào của ngành nào, phòng
ban chuyên môn nào quản lý thì giao cho phòng ban đó, ngành đó trực tiếp
giải quyết có nh vậy việc giải quyết mới nhanh chóng, hiệu quả chính vì
những phòng ban đó, ngành đó mới nắm rõ về bản chất sự việc. Nếu sự việc
nào quá phức tạp, khó giải quyết, UBND huyện triệu tập họp các phòng ban
bàn biện pháp giải quyết, có những vụ việc tình hình căng thẳng, bức xúc,
lãnh đạo UBND huyện đứng ra trực tiếp lãnh đạo giải quyết với dân.
* Một số tồn tại:
Ngoài những mặt đã làm đợc nh trên trong việc giải quyết khiếu nại, tố
cáo trên địa bàn huyện Nam Đàn thì trên địa bàn huyện vẫn còn một số tồn tại
trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo cần đợc khắc phục đó là:
- Các cấp, các ngành cha thật quan tâm đầy đủ đến công tác tiếp dân,
giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân, vì vậy công tác tiếp dân ở một số
nơi còn mang tính hình thức, thiếu nghiêm túc, cán bộ lãnh đạo cơ quan, đơn
vị không thực hiện tiếp dân theo định kỳ, né tránh đối thoại trực tiếp với dân
hoặc hứa hẹn với dân nhng không giải quyết.
- Các cơ quan có nhiệm vụ tiếp nhận và giải quyết khiếu nại, tố cáo
trách nhiệm cha cao, nhiều vụ giải quyết không thực hiện đúng các quy định
của pháp luật. Trong quá trình xem xét, xác minh, kết luận còn có hiện tợng
chủ quan, đơn giản, kết luận thiếu chính xác, thiếu khách quan, để tồn đọng
kéo dài gây bức xúc cho ngời khiếu kiện.
- Nhiều kết luận, quyết định giải quyết khiếu nại, tố cáo đã có hiệu lực
pháp luật, nhiều vụ việc đã có văn bản chỉ đạo của cơ quan cấp trên để giải
quyết, xử lý nhng không đợc các cấp, các ngành tổ chức thực hiện nghiêm túc,

đùn đẩy trách nhiệm, chậm khắc phục quyền lợi hợp pháp của ngời khiếu
kiện, dẫn đến vụ việc không đợc giải quyết dứt điểm. Đây là tồn tại lớn nhất
trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo hiện nay và là một trong những
nguyên nhân để công dân khiếu kiện gay gắt hơn.
- Việc phối kết hợp giữa các cấp, các ngành trong việc giải quyết khiếu
nại, tố cáo còn cha tốt nh việc cung cấp hồ sơ tài liệu, tình hình cử ngời tham
gia, phối hợp chậm gây khó khăn trong việc xem xét, kết luận.
- Đội ngũ cán bộ làm công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của
công dân nhất là cơ sở nhiều cán bộ còn bất cập về trình độ chuyên môn, năng
lực công tác, thiếu am hiểu về chính sách pháp luật, thiếu kinh nghiệm nên
chất lợng các vụ giải quyết còn thấp.
9
- Một số công dân thiếu hiểu biết, khiếu kiện không đúng pháp luật, có
nhiều trờng hợp khiếu kiện đã đợc giải quyết thoả đáng, giành nhiều quyền lợi
và hỗ trợ hết mức đối với họ nhng vẫn không chấp nhận, cay cú đợc thua, cố
tình khiếu kiện gay gắt. Một số trờng hợp lợi dụng dân chủ, lợi dụng quyền
khiếu nại, tố cáo để vu cáo ngời khác, có hành động quá khích, lăng mạ cán
bộ, gây rồi nơi công sở nhng cha có biện pháp xử lý nghiêm khắc.
3. Từ thực tiễn giải quyết khiếu nại, tố cáo ở huyện Nam Đàn cho thấy.
a. Vai trò của cấp cơ sở (cấp xã).
Trên thực tế, đa số các khiếu nại, tố cáo của công dân phát sinh ở địa
phơng, ở cơ sở đặc biệt là cấp xã. Chính vì vậy, UBND cấp xã có trách nhiệm
rất lớn trong công tác này. Các khiếu nại, tố cáo khi mới phát sinh tại cơ sở
phải đợc giải quyết kịp thời, dứt điểm, đúng pháp luật. Khi có khiếu nại, tố
cáo phát sinh mà giải quyết kịp thời đúng pháp luật sẽ sớm chấm dứt vụ việc,
ngợc lại nếu không giải quyết ngay, hoặc không giải quyết đúng vụ việc sẽ trở
nên phức tạp. Nếu cấp cơ sở không giải quyết hoặc giải quyết không thấu tình
đạt lý, ngời dân sẽ khiếu kiện nên cấp trên, khi đó vụ việc sẽ trở nên căng
thẳng, phức tạp, khó giải quyết, vừa gây khó khăn cho cơ quan Nhà nớc, vừa
gây tốn kém thời gian tiền bạc của nhân dân. Trong thực tế có nhiều vụ việc

không giải quyết kịp thời hoặc giải quyết sai đã gây phản ứng và trở thành
điểm nóng, gây mất ổn định, ảnh hởng đến đoàn kết, tình nghĩa xóm làng.
Chính vì vậy việc tiếp nhận và giải quyết khiếu nại, tố cáo ở cấp cơ sở là
rất quan trọng, việc giải quyết tốt những mâu thuẫn vớng mắc ở cơ sở sẽ làm
giảm rất nhiều những vụ khiếu kiện phức tạp, kéo dài. Có thể nói việc giải
quyết ở cấp cơ sở mà hiệu quả càng cao thì những mâu thuẫn sẽ bị đẩy lùi và
việc giải quyết thuộc thẩm quyền của các cấp huyện, tỉnh, Trung ơng sẽ giảm
đi rất nhiều.
b. Vai trò của thanh tra cấp huyện.
Trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, vai trò giải quyết của thanh
tra các cấp rất quan trọng đặc biệt là thanh tra cấp huyện. Trong Luật Khiếu
nại, tố cáo đã quy định về thẩm quyền của Chủ tịch UBND cấp huyện trong
việc giải quyết khiếu nại, tố cáo và Thanh tra cấp huyện khi đợc Chủ tịch uỷ
quyền thì ra quyết định giải quyết khiếu nại, tố cáo. Tuy nhiên, trong thực tế
hầu hết các vụ khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền cấp huyện, Thanh tra cấp
huyện đều tham gia tiến hành xác minh, kết luận và kiến nghị biện pháp giải
quyết. Nh trên địa bàn huyện Nam Đàn.
Trong năm 2001: Trong tổng số 15 đơn thuộc thẩm quyền giải quyết
của UBND thì Thanh tra huyện đợc giao xem xét giải quyết là 9 đơn.
10
Trong năm 2002: Trong tổng số 11 đơn thuộc thẩm quyền của UBND
huyện thì Thanh tra huyện đợc giao xem xét, kiến nghị và giải quyết 12 đơn.
Trong năm 2003: Trong tổng số 18 đơn thuộc thẩm quyền của UBND
huyện thì Thanh tra huyện đợc giao xem xét, kiến nghị giải quyết 12 đơn.
Trong 6 tháng đầu năm 2004 có 8 đơn thuộc thẩm quyền của UBND
huyện thì Thanh tra huyện đợc giao xem xét, kiến nghị và giải quyết 5 đơn.
Qua số liệu trên đây thì chúng ta thấy vai trò của thanh tra là rất quan
trọng trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền của UBND
cấp huyện.
Chất lợng các vụ việc giải quyết tố cáo của thanh tra huyện mang tính

hiệu quả cao, đúng pháp luật đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho ngời đi khiếu
nại, tố cáo giữ vững trật tự kỷ cơng nhng đồng thời cũng làm ổn định tình hình
chính trị, xã hội trên địa bàn, phát triển kinh tế xã hội. Từ năm 2001 đến nay
trên địa bàn huyện Nam Đàn chỉ có 12 đơn khiếu vợt cấp lên tỉnh, và những
đơn khiếu kiện này Thanh tra tỉnh đều đồng tình với kết luận của huyện.
Thanh tra huyện cũng là cơ quan tổng hợp và theo dõi tình hình khiếu
nại, tố cáo trên địa bàn huyện. Thực hiện chức năng tuyên truyền phổ biến
giáo dục pháp luật về khiếu nại, tố cáo không những cho các đơn vị cấp cơ sở
mà còn cho các đơn vị đóng trên địa bàn. Ngoài việc tham mu cho Chủ tịch
UBND huyện trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, Thanh tra huyện còn
tham gia phối hợp cùng giải quyết khiếu nại, tố cáo đối với vụ việc thuộc thẩm
quyền của các phòng ban chuyên môn. Có rất nhiều vụ việc khiếu nại, tố cáo
kéo dài, phức tạp khi đợc thanh tra huyện tham mu giải quyết đã đợc nhân dân
đồng tình ủng hộ, bảo vệ đợc quyền lợi hợp pháp cho công dân và ổn định tình
hình chính trị ở địa phơng.
Thanh tra huyện cũng là cơ quan theo dõi, kiểm tra đôn đốc việc thực
hiện các Quyết định, kết luận giải quyết của UBND cấp huyện. Việc tổ chức
thực hiện các quyết định, kết luận giải quyết tố cáo cũng là một nhiệm vụ hết
sức quan trọng của công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo. Việc thực hiện quyết
định, kết luận giải quyết khiếu nại, tố cáo là một trong những biện pháp để
tăng cờng hiệu lực của cơ quan Nhà nớc, đảm bảo tính nghiêm minh của pháp
luật và đảm bảo quyền lợi hợp pháp của công dân. Nếu một quyết định, kết
luận giải quyết khiếu nại, tố cáo không tổ chức thực hiện thì quá trình giải
quyết khiếu nại, tố cáo cũng trở nên vô nghĩa.
Thanh tra huyện thực hiện công tác tiếp dân, tiếp nhận và phân loại xử
lý đơn th khiếu nại, tố cáo. Đây cũng là một nhiệm vụ hết sức quan trọng của
11
thanh tra cấp huyện. Chính nhờ sự phân loại, xử lý đơn th mà việc giải quyết
khiếu nại, tố cáo đợc chuyển đến đúng cơ quan có thẩm quyền giải quyết. Nhờ
vậy mà việc giải quyết khiếu nại, tố cáo trở nên nhanh chóng, kịp thời, đảm

bảo cho ngời đi khiếu nại, tố cáo vụ việc đợc giải quyết theo đúng thẩm quyền
trình tự theo luật định.
Thanh tra huyện cũng có một vai trò quan trọng trong công tác giải
quyết khiếu nại, tố cáo. Qua thanh tra, kiểm tra, xét khiếu tố, Thanh tra huyện
kiến nghị những chính sách không phù hợp với thực tế, lạc hậu nh giá đền bù
không hợp lý, chính sách đất đai cha phù hợp do vậy mà đã ngăn cặn đợc
nhiều vụ khiếu nại, tố cáo phức tạp. Thanh tra huyện cũng là cơ quan theo dõi,
kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện quyết định, kết luận giải quyết khiếu nại, tố
cáo của cấp trên trên địa bàn.
Thanh tra huyện cũng là cơ quan phối hợp giúp cho cơ quan cấp trên
trong việc xem xét, xác minh những vụ việc giải quyết thuộc thẩm quyền trên
địa bàn. Kiến nghị, đề xuất với cơ quan cấp trên về hớng giải quyết đối với
từng vụ việc. Nhờ vậy mà các vụ việc giải quyết của cơ quan cấp trên vừa đảm
bảo đợc tính nghiêm minh của pháp luật, vừa đảm bảo quyền lợi của công dân
và mang tính khả thi cao. Thanh tra huyện là cơ quan theo dõi, tổng hợp tình
hình khiếu nại, tố cáo lên cơ quan cấp trên. Là cơ quan tổ chức triển khai thực
hiện các mệnh lệnh chủ trơng, chính sách khiếu nại, tố cáo của cơ quan cấp
trên.
Có thể nói trong vụ việc giải quyết khiếu nại, tố cáo thì Thanh tra huyện
đóng một vai trò hết sức quan trọng từ lúc bắt đầu giải quyết cho đến khi
quyết định, kết luận đã đợc giải quyết đối với các vụ việc thuộc thẩm quyền
của UBND huyện. Thực tiễn công tác xét, giải quyết khiếu nại, tố cáo của
công dân, của Thanh tra huyện đã kết luận, làm rõ đúng sai các vụ tranh chấp
đất đai, nhà cửa, việc thực hiện các chính sách xã hội; phát hiện, xử lý và ngăn
chặn các hiện tợng tham nhũng, cửa quyền ức hiếp quần chúng góp phần
vào việc lập lại trật tự, kỷ cơng, công bằng xã hội. Kết quả giải quyết khiếu
nại, tố cáo trong nhiều năm của các cơ quan, đơn vị đặc biệt là cơ quan Thanh
tra huyện đã tạo đợc lòng tin trong nhân dân mang lại bầu không khí phấn
khởi, đổi mới, dân chủ hơn và công khai hoá trong đời sống xã hội.
12

phần ii
một số giải pháp nhằm nâng cao chất lợng
giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn huyện
Nam Đàn trong tình hình hiện nay
Qua việc phân tích và tìm hiểu về thực trạng giải quyết khiếu nại, tố cáo
trên địa bàn huyện Nam Đàn, chúng ta thấy việc giải quyết khiếu nại, tố cáo
không phải là vấn đề riêng của một cơ quan, đơn vị, ban ngành nào. Nó có đợc
giải quyết một cách triệt để, nghiêm túc hay không là do sự nỗ lực của nhiều
ngành, nhiều cấp từ Trung ơng đến địa phơng. Hơn nữa, ngoài những yếu tố đã
nêu, để công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo đợc nâng cao chất lợng giải quyết
cũng cần phải có sự quan tâm giúp đỡ, tạo điều kiện và thực hiện đầy đủ đúng
theo quy định pháp luật của ngời dân, cũng nh của các cấp, các ngành.
Thực hiện Luật Khiếu nại, tố cáo không chỉ là trách nhiệm của cơ quan
quản lý Nhà nớc, mà là trách nhiệm của cả cộng đồng. Để nâng cao chất lợng
giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn huyện Nam Đàn trong tình hình hiện
nay, chúng ta cần phải rút ra bài học kinh nghiệm thực hiện một số giải pháp
cụ thể sau:
i. một số bài học kinh nghiệm.
Qua thực tiễn công tác tiếp dân, giải quyết doanh thu khiếu nại, tố cáo
của công dân những năm qua, có thể rút ra một số kinh nghiệm nh sau:
1. Cấp uỷ Đảng, chính quyền sở tại, ngành và địa phơng nào (đặc biệt là
ngời đứng đầu) nhận thức đầy đủ và quan tâm chỉ đạo triển khai các chỉ thị,
Nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nớc và tổ chức thực hiện tốt công tác
tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân thì ở đó chất lợng và hiệu
quả giải quyết đơn th khiếu nại, tố cáo sẽ chuyển biến tích cực.
2. Công tác tổ chức cán bộ tại mỗi ngành, địa phơng, đơn vị có ảnh h-
ởng rất lớn tới tình hình đơn th khiếu nại, tố cáo. Cán bộ có năng lực, phẩm
chất, tác phong, lối sống lành mạnh, không quan liêu, hách dịch, cửa quyền,
sách nhiễu; thực hiện tốt các chủ trơng, chính sách của Đảng, pháp luật của
Nhà nớc, thực hiện tốt Quy chế dân chủ cơ sở; nội bộ đoàn kết, thống nhất cao

thì ở đó sẽ hạn chế đợc đơn th khiếu kiện và ngợc lại.
3. Trong giải quyết khiếu nại, tố cáo, điều quan trọng là phải quan tâm
chỉ đạo giải quyết kịp thời, dứt điểm vụ việc ngay từ khi mới phát sinh tại cơ
sở; nếu không giải quyết kịp thời, sẽ tích tụ mâu thuẫn, từ đơn giản trở thành
phức tạp, từ ít ngời trở thành đông ngời.
4. Cơ quan có thẩm quyền cấp trên không làm thay nhiệm vụ giải quyết
khiếu nại, tố cáo đang thuộc thẩm quyền cấp dới, chỉ nên lập đoàn rà soát để
13
kiểm tra, làm rõ nguyên nhân tiếp khiếu, tiếp tố, từ đó chỉ đạo cấp dới tiếp tục
giải quyết dứt điểm vụ việc. Cách làm này vừa tạo uy tín, danh dự cho cấp dới,
vừa khắc phục đợc những tồn tại, thiếu sót của lần giải quyết trớc đó.
5. Những vụ việc khiếu nại, tố cáo đã giải quyết nếu có tái khiếu, tái tố
thờng diễn biến phức tạp hơn, gây khó khăn cho việc giải quyết của cơ quan
Nhà nớc. Do đó, trong giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân, phải thực
hiện phơng châm: Làm một lần cho chắc, xử lý sai phạm thấu lý, đạt tình; từ
đó làm cho nhân dân tin tởng và sẽ chấm dứt khiếu kiện. Nếu kiểm tra, giải
quyết khiếu nại, tố cáo không hết nội dung, kết luận không khách quan, xử lý
không nghiêm sẽ làm mất lòng tin của nhân dân, dẫn đến phát sinh đơn th
khiếu nại, tố cáo vợt cấp.
6. Cần quan tâm thực hiện tốt công tác hoà giải các mâu thuẫn trong
cộng đồng dân c ngay từ khi mới phát sinh, khi sự việc còn đơn giản, nếu để
lâu ngày phát sinh thành khiếu nại, tố cáo phức tạp thì vừa khó giải quyết dứt
điểm vụ việc, vừa tốn kém thời gian, kinh phí cho việc giải quyết.
7. Trong giải quyết khiếu nại, tố cáo cần kết hợp giữa giải quyết đúng
pháp luật với công tác đối thoại trực tiếp với công dân ngay tại nơi xảy ra
khiếu nại, tố cáo nhằm vận động, tuyên truyền, thuyết phục; làm cho công dân
hiểu và tự giác chấp hành quyết định giải quyết của cấp có thẩm quyền để
chấm dứt khiếu kiện.
8. Các ngành và địa phơng nếu biết sử dụng kết quả tiếp dân, giải quyết
khiếu nại, tố cáo của công dân làm một trong những tiêu chí để đánh giá cán

bộ và chỉ tiêu thi đua hàng năm của tổ chức Đảng và chính quyền thì trách
nhiệm của cán bộ (đặc biệt là ngời đứng đầu) và hiệu quả công tác tiếp dân,
giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân đợc nâng lên rõ rệt.
9. Nếu có sự phối hợp chặt chẽ trong công tác giải quyết khiếu nại, tố
cáo của công dân giữa cơ quan đợc giao chủ trì với các cấp, các ngành, đặc
biệt là Uỷ ban Kiểm tra Đảng, các cơ quan trong khối nội chính và các tổ chức
chính trị - xã hội thì hiệu lực, hiệu quả sẽ tốt hơn.
10. Các đồng chí lãnh đạo chủ chốt của các cấp, các ngành khi chỉ đạo
giải quyết khiếu nại, tố cáo phải thực hiện đúng kỷ luật phát ngôn và thống
nhất cao trong lãnh đạo và kết luận, xử lý vụ việc khiếu nại, tố cáo thì hiệu
lực, hiệu quả sẽ đợc nâng cao.
11. Tại những địa phơng, đơn vị thực hiện nghiêm công tác xử lý sau
thanh tra thì vừa thu hồi đợc tài sản bị thất thoát về cho Nhà nớc, vừa đợc lòng
dân, dẫn đến hạn chế phát sinh đơn th tái khiếu, tái tố; ngợc lại ở những địa
14
phơng, đơn vị thực hiện không nghiêm việc xử lý sau thanh tra theo kiểu
đánh trống bỏ dùi, gây mất lòng tin của nhân dân đối với chính quyền Nhà
nớc thì tình hình khiếu nại, tố cáo ở đó sẽ phức tạp; có nhiều đơn th khiếu nại,
tố cáo kéo dài, vợt cấp.
12. Bên cạnh việc chỉ đạo giải quyết khiếu nại, tố cáo, cấp uỷ, chính
quyền các cấp cần tăng cờng công tác kiểm tra Đảng, thanh tra kinh tế - xã
hội, thanh tra công vụ để phát hiện và xử lý sai phạm nhằm răn đe, phòng
ngừa phát sinh sai phạm thì sẽ hạn chế phát sinh đơn th khiếu nại, tố cáo của
công dân.
13. Trong quá trình triển khai thực hiện các chủ trơng, chính sách của
Đảng và Nhà nớc nếu địa phơng nào thực hiện tốt cải cách hành chính và Quy
chế dân chủ cơ sở để dân biết, dân bàn trớc khi thực hiện, đại diện nhân dân đ-
ợc tham gia quản lý, giám sát, kiểm tra thì sẽ đợc nhân dân đồng tỉnh ủng hộ,
sẽ hạn chế đơn th khiếu nại, tố cáo.
14. Ngành và địa phơng nào thực hiện tốt công tác tuyên truyền, phổ

biến, giáo dục pháp luật nói chung và pháp luật về khiếu nại, tố cáo nói riêng
thì ở đó sẽ nâng cao nhận thức của cán bộ và nhân dân, góp phần hạn chế đơn
th khiếu nại, tố cáo.
ii. kiến nghị, đề xuất với tỉnh, Trung ơng.
1. Tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật về khiếu nại, tố cáo; Từng bớc
chuyển việc giải quyết khiếu nại hành chính sang xét xử tại Tòa án hành chính
các cấp, trớc hết mở rộng thẩm quyền xét xử án hành chính do Tòa án nhân
dân (sửa đổi Điều 11 Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính).
2. Đề nghị Chính phủ và Thanh tra Chính phủ xây dựng hệ thống thông
tin trực tuyến về quản lý công tác tiếp dân, đơn th và kết quả giải quyết khiếu
nại, tố cáo từ Trung ơng đến cơ sở để phục vụ cho việc nắm bắt thông tin, chỉ
đạo thực hiện nhiệm vụ công tác tiếp dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo của
công dân.
3. Đề nghị có chế độ đãi ngộ hợp lý cho những cán bộ làm công tác tiếp
dân và tham mu giải quyết khiếu nại, tố cáo, tạo điều kiện thuận lợi để họ
hoàn thành tốt nhiệm vụ.
4. Đề nghị có hớng dẫn xử lý những trờng hợp lợi dụng quyền khiếu
nại, tố cáo để lôi kéo, tụ tập đông ngời, cố tình kích động, xúi dục công dân
khiếu kiện dai dẳng, gửi đơn th vợt cấp, tố cáo sai sự thật trái quy định của
pháp luật.
5. Khiếu nại, tố cáo liên quan đến lĩnh vực đất đai, bồi thờng giải phóng
mặt bằng hiện nay chiếm tỷ lệ khoảng trên 50% các nội dung khiếu nại, tố cáo
15
của công dân, vì vậy đề nghị Đảng, Nhà nớc cần có biện pháp tăng cờng lãnh
đạo, chỉ đạo thực hiện tốt các chủ trơng, chính sách và pháp luật về đất đai,
bồi thờng giải phóng mặt bằng để hạn chế đơn th khiếu nại, tố cáo của công
dân trong các lĩnh vực này.
Những giải pháp để giải quyết khiếu nại, tố cáo đã nêu ở trên đợc thực
hiện phần nào góp phần vào việc hoàn thiện công tác giải quyết khiếu nại, tố
cáo ở Huyện, từng bớc nâng cao chất lợng hiệu quả của công tác giải quyết

khiếu nại, tố cáo sẽ không ngừng tăng cờng pháp chế XHCN, góp phần làm
cho Đảng gần với dân hơn, dân tin ở Đảng, tình làng nghĩa xóm đợc thắt chặt,
quy chế dân chủ đợc phát huy trên dới đồng thuận thực hiện tốt, nhiệm vụ
chính trị của huyện sớm đa huyện Nam Đàn thoát khỏi huyện nghèo, trở thành
một huyện giàu về kinh tế, đẹp về phong cảnh. Thực hiện lời huấn thị của Bác
Hồ khi về thăm quê hơng xây dựng Nam Đàn trở thành một huyện kiểu mẫu
Hà nội, ngày 20 tháng 3 năm 2006
Ngời thực hiện
Đinh Văn Hoành
16