Hiện đại hóa làng nghề huyện Gia Lâm, thành phố Hà Nội Luận văn ThS

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ





TRẦN THỊ SEN




HIỆN ĐẠI HÓA LÀNG NGHỀ Ở HUYỆN GIA LÂM,
THÀNH PHỐ HÀ NỘI



LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH






Hà Nội – 2015

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

TRẦN THỊ SEN


HIỆN ĐẠI HÓA LÀNG NGHỀ Ở HUYỆN GIA LÂM,
THÀNH PHỐ HÀ NỘI

Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 60 34 04 10

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH


 



PGS.TS. Phạm Văn Dũng




TS. Trần Minh Yến



Hà Nội - 2015

LỜI CAM ĐOAN




 lit qu n
h c s d bo v bt k mt hc v 
Mi s  cho vic thc hin luc c
n trong luc ch n gc.


LỜI CẢM ƠN

 hi li c
Hii hc Kinh t - i hc Qui, khoa Kinh t , cm
ng kin th
c tu.
i li ci TS. Trn Minh Yn -
u thi gian, tu kin thun lng dn v 
khoa hc thc hii dung c 
  c o 
c huy p
nh, cung c liu cn thit phc v 
 
Cui ci li c,
  n
lu
u, mu c g 
lutham kho nhii, tin ca Th

bu kin v th u ca b
nhiu hn ch i nhng thit mong
nhc s n ca Th luc

Mt ln n


TÓM TẮT LUẬN VĂN

Tên luận văn: 
Tác giả: 
Chuyên ngành: 
Bảo vệ năm: 2015
Giáo viên hƣớng dẫn: TS. Trần Minh Yến
Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu:
+  : 












 , 
















 










 , 





.

- 

- 



 



- 

Những đóng góp mới của luận văn:
-               

- 

- 


-  


- 
- 

MỤC LỤC

Danh m vit tt i
Danh mc bng biu ii
PHN M U 1
NG V
CHUNG V HI 5
1.1. Tu. 5
1.1.1. Các công trình nghiên cứu về làng nghề và hiện đại hóa làng nghề ở một
số nước trên thế giới. 5
1.1.2. Các công trình nghiên cứu về làng nghề và hiện đại hóa làng nghề ở
Việt Nam. 7
 n v   9
1.2.1. Khái niệm: 9
1.2.2. Đặc điểm của hiện đại hóa làng nghề : 11
1.2.3. Nội dung hiện đại hóa làng nghề 13
1.2.4. Các điều kiện hiện đại hóa làng nghề 15
1.2.5. Các nhân tố ảnh hưởng tới hiện đại hóa làng nghề 157
1.2.6. Vai trò hiện đại hóa làng nghề. 2020
1.2.7. Tiêu chí đánh giá hiện đại hóa làng nghề 22
1.2.8. Tính hai mặt của hiện đại hóa làng nghề 23
 thc tin 233
1.3.1. Kinh nghiệm hiện đại hóa làng nghề của một số nước trên thế giới 233
1.3.2. Kinh nghiê
̣
m phát triển la
̀
ng nghề theo hướng hiện đại hóa ta
̣
i một số đi

̣
a
phương ơ
̉
Viê
̣
t Nam 288
1.3.3. Những bài học rút ra cho phát triển làng nghề theo hướng hiện đại hóa
vâ
̣
n du
̣
ng va
̀
o huyê
̣
n Gia Lâm 333
U 355
 liu 355

  liu 356
C TR 
 CA HUY  I 377
3.1.  huy  i 377
3.1.1. Đặc điểm tự nhiên 377
3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội huyện Gia Lâm 40
3.1.3. Khái quát thực trạng phát triển làng nghề của huyện Gia Lâm 466
3.2. Thc trng hi huy 511
3.2.1. Công tác quy hoạch: 522
3.2.2. Nguồn vốn phục vụ cho hiện đại hóa làng nghề. 533

3.2.3. Tổ chức sản xuất 555
3.2.4. Tăng cường ứng dụng khoa học và công nghệ 555
3.2.5. Nâng cao trình độ người lao động. 577
3.3 588
3.3.1. Những kết quả đạt được: 58
3.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân: 60
3.3.3. Những vấn đề đặt ra: 60
        Y HI  
 HUYN 2015 - 2020 633
ng ca bi cnh t  huy
633
4.1.1. Tác động của bối cảnh trong nước: 633
4.1.2. Tác động từ chủ trương, chính sách của thành phố Hà Nội 644
ng : 666
4.3. Gi 688
4.3.1. Giải pháp về xây dựng quy hoạch: 688
4.3.2. Giải pháp về tăng cường vốn đầu tư cho sản xuất. 688
4.3.3. Giải pháp về nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. 699
4.3.4. Giải pháp về khoa học công nghệ 70

4.3.5. Giải pháp về nguyên liệu cho sản xuất 711
4.3.6. Giải pháp về thị trường tiêu thụ sản phẩm 711
4.3.7. Giải pháp về quản lý và bảo vệ môi trường 722
KT LUN 744
PH LC 799

i
DANH MU
̣
C CÁC TƢ

̀
VIÊ
́
T TĂ
́
T

STT
CHƢ
̃
VIÊ
́
T TĂ
́
T
NGUYỂN NGHĨA
1
CCN

2
CN - TTCN
 
3
CNH -
 
4
DN

5
KH & CN


6
TNHH

7
TTCN

8
TM - DV
 
9
UBND

10
SXKD



ii
DANH MỤC BẢNG BIỂU

STT
Bảng
Nội dung
Trang
1
Bng 3.1

40
2

Bng 3.2
Mt s ch n kinh t - i huyn
n 2009 - 2014
44
3
Bng 3.3
 huyn Gia 
46
4
Bng 3.4
T  sng c huyn

51


iii
DANH MỤC HÌNH

STT
Hình
Nội dung
Trang
1

    

39
2

 


41
3



43
4


48
5


48
6


49


1
PHẦN MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài:


 

 ,  . Trong

 ,  ,
 ,










 



 , 












 .  , 









  

 
- 





 





Theo kt qu kh  c cho th
n 46% s  b m ni vt hoc c 3 dng
 m n m va. Him  
vn tip tng din bin phc tm tr thuc
u lon xu i vc thm
cht h ch bic, thc pht m.
m, nhn Vit

2
c lc bic thi t c
n xut tinh bt t sn, dong ri pH thng BOD5, COD
m chi ch yu tp trung t
 dt nhum, th  ngh  gic th
ng cn la nhiu cht

Theo kh   t
nh ti s sa mt ngh hay m. Th  sn phm
c  n sn xu
n phm c   rng l
 i kht khe ca th 
cht ng, chng lo ng sn ph
n xut c. Bi s cnh tranh cn ph,
sn phm thay th nh m, s 
sn phi  trong tng
sn phu ht sc cn thit.
t huyn ngom  c th 
nhi tiu th 
trin t           
truyn thng, bao gm: Gm s m s Giang Cao, Gm s Kim Lan,
c qu c liu Ninh Hi
ngh 
 n mnh m c

   i gian
gn quan tr





















 

 , 








, ; n ci thii sng vt chn c

y, v n sn xut gn vi gim thim
ngu qu kinh t, ci tin trong sn xung thi khnh
ch ng cn ph  t t ra mt
p thii phng bc bit quan tr

3
gii m sn xu vy, vic hi 
mt trong nhng ni dung quan trng c









 , 
 g ngh ng hi, 

























 n
sn xuo v ng.
, 




















 




 : v 

, , , 


 ,  ng th
trin kinh t . 



, 



  n
bn vng v





.












 , o t
tr ng th









 , 




 “Hiện đại hóa làng nghề ở huyện Gia Lâm - thành phố Hà Nội”



.
Câu hỏi nghiên cứu mà học viên đặt ra đó là:
 c kt qu u mt nh i tr lc
i ch yu sau:
- Thc trhi huyn ra
  Nhng thun li, ?
- Gi yu nh huy

2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
+ Mục tiêu chung
Lu

t s v n  
v, 







  


, 
















 m thc hin hin
 









, 



.

4

+ Mục tiêu cụ thể
- t s v n v c tin c 
.
- 



 c tr 

 
i
-  xut gi  ng ti s 
trin bn vng  huy
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
* Đối tƣợng nghiên cứu của đề tài là :
hi  huy  i
* Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi về nội dung
+ H th c tin v hi.
c tr n.
 xut mt s y hi  huy
- Phạm vi về không gian:  
ti huyu t



,


, 01  ng tin b trong vi

ngh n xut (





), 02 
c qu  c liu Ninh Hip).
- Phạm vi về thời gian
+ V u trong khong thi gian t n 2014.
+ Th





: 



10/2013 10/2014.
4. Kết cấu của luận văn:
 :  

 
 
 

 2020.

5
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ NHỮNG
VẤN ĐỀ CHUNG VỀ HIỆN ĐẠI HÓA LÀNG NGHỀ

1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu.
1.1.1. Các công trình nghiên cứu về làng nghề và hiện đại hóa làng nghề ở một
số nước trên thế giới.
 gii, t nhu ca th k t s 
          , 1922. Nhà máy làng xã;
N.H.Noace, 1928. Mô hình sản xuất làng xã Xã hội hóa làng thủ công 
1964, t chc WCCI (World crafts council International  H ng Quc t v
ngh th  gip, hong phi li nhua
 th n thng.
u ca Awgichew (2010) v 
nh   Ethiopia ti Hi tho quc t v ng
dng khoa h             
nghim c Ethiopia trong vip, hi
h t n: Vng  
 xu  
chin 
cho qui ho h tng, dch v i,
 rng. K hon bn v chm dt
c t chc theo hm
cung c ng cp huy a
c do ngh i; 55.000
 c l
trio.Vic m r h tc hin theo cp s 
ng cc bi 
s dt b t ni h vi th gii hii.

6
i s  ca T chn
Cng (Trung Quu v  th
 ta d i thin thu nhp ca ph n  huyn
mi      n ph n thu
 trin khai thu th mn th
hp vi th hiu ci ph n tham
gia d   c hun luyn k thu   o m    sn xut ra
nhng sn phm ch t ng. Cu 
 sn phm do nhi tham gia d c hin; bao
gm: s t liu, th  to thu nhp cao. D 
c chuyn nhng huy t
 i ting v mn thng.
i v n kinh t  c cho
 kinh t c t nhiu quc gia trong khu vng kinh
nghim hiu qu c, Nht Bn, 
, c sau thi k c c
lng vi t 20  i quyt
c 12 tria  t Bn, vi s p hi
 truyn thng nghi
 n thng da theo u ca H 
2004. Luật nghề truyền thống u v kinh nghim bo tn ngh th
n thng c kh a ngh th 
truyn thi vi s n kinh ti  Nht Bng gi
o cho Vit Nam trong vic bo tn ngh th  

i v Ch bin thc phm,  
c bing t ch bin tinh
b Jesuitas cc s d 
hing b Acri vc thi cha nhiu tinh bng h

 gim ti 70%.

7
Mt s ng khoa hc k thut k b Biogas, tn dng
i trong sn xut tinh b sn xuc, phc v ng
 
 du b 
4

 ng 20.000 b ln t        c vi khong
4.000.10
6
m
3

vy, cn thi phi hp gi ng
ng trong vi ng hin bo t
tr  ng th th c truyn th
bn vng cho s n c.
1.1.2. Các công trình nghiên cứu về làng nghề và hiện đại hóa làng nghề ở Việt Nam.
 Vit Nam, v   cn qua nhiu thi k, vi nhng
   t nhi   
ngh Vi ng, 1998. Làng nghề thủ công truyền thống Việt
Nam  truyn th
m, trm kh t
chiu, qut ging.   yu gii thiu lch s,
kinh t thung, k thut ngh, th 
thut, k thut c  th n thng Vit Nam.
Trong cun c   ng, 2001. Bảo tồn và phát triển các làng nghề
trong quá trình CNH – HĐH  c t n thc trng

c : t      u ki   
ngh, tp t s   mt s tnh vm, gi
ng nh trong CNH  ng
n ca Mai Th Hn, 2003. Phát triển làng nghề truyền thống trong
quá trình CNH – HĐH; Cuh ca Trn Minh Yn, 2003. Phát triển làng nghề
truyền thống ở nông thôn Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
, 2005 - 


8

                
 
     


t s i vi
Chu Tin bn vng
  Vit Nam. Tạp chí Quản lý Kinh tế, s 40 ho Nguyn Th ,
      khu vng b  ng. Tạp chí
Nông thôn k 2;  Th Làng Đại Bái – Gò đồng Bắc Ninh; 
 Về hai làng nghề truyền thống Phú Bài và Hiền Lương” 
  m, lch s m, thc trng sn xut
n c ng chuyn du kinh t
ng gi
ngh ng bn vng.

           2012. Phát triển làng
nghề ở Hà Nội trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
               

               

        Văn hóa làng nghề truyền thống 


 - 

 


9
 

., 







quan




 













 


 
1.2. Cơ sở lý luận về làng nghề và hiện đại hóa làng nghề
1.2.1. Khái niệm:
a, Làng nghề:
n nay c 



 , t


, :











 -  (1996) 






















 ,



















 .




























.
Theo GS. 












 , 




, 






























 , ,  , 
 ,   , 



,

10


 , , 





















. 













.
TS. 

  , 
(

 ) 
















 .










 , 



làng và nghề.
116/2006/TT-















 18/12/2006 


















66/2006/-








: Làng nghề 









 , 





  làng
nghề.
Làng  , 
 , , , 















 



, .
Nghề 
















, 

, ,
































, 


















.


 ,  làng nghề là một cụm dân cư như làng ,
thôn, ấp, bản, buôn, phum, sóc… (gọi chung là làng) có sản xuất kinh doanh ngành

nghề nông thôn ma
̀
số hô
̣
la
̀
m nghề va
̀
thu nhâ
̣
p tư
̀
ca
́
c nghề đo
́
chiếm ty
̉
tro
̣
ng cao.
b, Hiện đại hóa làng nghề :

               

 ; 


11
- 


c - 
 

).



  
ph

là một quá trình chuyển đổi căn bản hoạt động sản xuất, kinh doanh từ phương
thức thủ công, truyền thống sang phương thức hiện đại với công nghệ mới, tiên tiến,
nhằm phát triển sản xuất , nâng cao năng suất lao động và tăng giá trị sản phẩm, nâng
cao sức cạnh tranh của sản phẩm đồng thời góp phần bảo tồn giá trị truyền thống.
1.2.2. Đặc điểm của hiện đại hóa làng nghề :
+ Hiện đại hóa làng nghề gắn với các phương thức sản xuất truyền thống,
gắn với các nghệ nhân của các làng nghề

 




 n
 
  


12



 
+ Hiện đại hóa làng nghề gắn với các quan hệ làng xã trong quá trình vận
hành của làng nghề
 
  
 
 


 
 

+ Hiện đại hóa làng nghề nhưng vẫn giữ gìn sự kết tinh của các giá trị văn
hóa truyền thống, tinh hoa của các làng nghề




             









13






 
1.2.3. Nội dung hiện đại hóa làng nghề

dung 
* Thực hiện công tác quy hoạch:


 
. 

 



n ngh theo quy hoch k n to din mo
mi cho mang li hiu qu kinh t-n bn v
 quan trn h t 
n du kinh t - hi
* Đầu tư vốn để mở rộng quy mô sản xuất, nâng cao cơ sở hạ tầng, đưa kỹ
thuật mới, hiện đại vào sản xuất
 

