Những quy định đối với góp vốn thành lập Công ty Cổ phần ở Việt Nam

1

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT




TRẦN THỊ HỒNG MINH






NHỮNG QUY ĐỊNH ĐỐI VỚI GÓP VỐN
THÀNH LẬP CÔNG TY CỔ PHẦN Ở VIỆT NAM





LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

HÀ NỘI - 2012



2

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT



TRẦN THỊ HỒNG MINH





NHỮNG QUY ĐỊNH ĐỐI VỚI GÓP VỐN
THÀNH LẬP CÔNG TY CỔ PHẦN Ở VIỆT NAM

Chuyên ngành : Luật kinh tế
Mã số : 60 38 50



LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

Người hướng dẫn khoa học: TS. Vũ Quang




HÀ NỘI - 2012


3
MỤC LỤC



Trang

Trang phụ bìa


Lời cam đoan


Mục lục


Danh mục các bảng


MỞ ĐẦU

1

Chương 1: KHÁI LUẬN VỀ GÓP VỐN THÀNH LẬP CÔNG TY
CỔ PHẦN
7
1.1.
Khái quát v góp vn thành lp công ty
7
1.1.1.
Khái nim góp vn thành lp công ty
7
1.1.2.
Bn cht pháp lý ca góp vn thành lp công ty
8
1.2.
Góp vn thành lp công ty c phn
11
1.2.1.
Khái quát v công ty c phn
11
1.2.1.1.
Khái nim công ty c phn
11
1.2.1.2.
m pháp lý ca công ty c phn
16
1.2.2.
Nhng v chung v góp vn thành lp công ty c phn
24
1.2.2.1.

Khái nim pháp lý ca góp vn thành lp công
ty c phn
24
1.2.2.2.
Quy phát sinh khi góp vn thành lp công ty
c phn
29

Chương 2: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ GÓP VỐN THÀNH LẬP
CÔNG TY CỔ PHẦN THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM
36
2.1.
Lch s phát trin cnh pháp lut v góp vn
thành lp công ty c phn và s m bo ci
36

4
vi góp vn thành lp công ty c phn
2.2.
Mt s n v vn ca công ty c phn
41
2.2.1.
Vu l
41
2.2.2.
Vnh
46
2.3.
Ch th góp vn
51

2.4.
Hình thc góp vn
59
2.4.1.

62
2.4.2.

69
2.5.
nh giá tài sn góp vn
74
2.5.1.
a vinh giá tài sn góp vn
74
2.5.2.
nh giá tài sn góp vn
75
2.6.
Chuyn quyn s hi vi tài sn góp vn
79
2.6.1.
 




80
2.6.2.


83
2.7.
Nhnh v  góp vi vi c p
84

Chương 3: MỘT SỐ KIẾN NGHỊ NHẰM HOÀN THIỆN QUY
ĐỊNH PHÁP LUẬT VỀ GÓP VỐN THÀNH LẬP CÔNG
TY CỔ PHẦN
88
3.1.
Nhu cu hoàn thin nhnh pháp lut v góp vn
thành lp công ty c phn trong Lut Doanh nghi
88
3.2.
ng hoàn thinh pháp lut v góp vn
thành lp công ty c phn
90
3.3.
Mt s ý kin c th nhm hoàn thinh v góp vn
thành lp công ty c phn trong Lut Doanh nghi
92
3.3.1.
V ch th góp vn thành lp công ty c phn
92
3.3.2.
V tài sn góp vn thành lp công ty c phn
95

5
3.3.3.

Chuyn quyn s hi vi tài sn góp vn
96
3.3.4.
Hoàn thin h thng pháp lunh v
góp vn thành lp doanh nghip nói riêng và các thit ch
kinh t, xã hi
97
3.3.5.
c qun lý c
doc khác
99
3.3.6.
ng công tác tuyên truyn, ph bin, giáo dc pháp
luc
kinh doanh cho doanh nghip
101

KẾT LUẬN
103

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
105

6




DANH MỤC CÁC BẢNG

Số hiệu
bảng
Tên bảng
Trang
2.1










 a mt s
c châu Âu
47
2.2










 , công









, 

 Vit Nam
49


7
MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài
Trên th gii, công ty c phn có lch s phát tri
c v tht so vi các loi hình doanh nghip
khác. Trong s các loi hình doanh nghip thì công ty c phn là hình thc t
chng v m và linh hot nht, có kh 
ng vn mt cách rng rãi, có kh  và tp trung vn vi quy
mô lu kiy vn luân chuyn linh
hot trong nn kinh t, giúp cho các ngun lc phân b và s dng hp
lý, hiu qu y,  c ta, mô hình công ty c phc
coi là mng quan trng trong ch i m qun lý kinh t
 ng nhu cu hi nhp kinh t quc t cu
c th hin ri hng ln th X:
Khuyn khích phát trin mnh hình thc kinh t  hu

mà ch yu là các doanh nghip c phn thông qua viy mnh
c phn hóa doanh nghic và phát trin các doanh nghip
c phn m hình thc kinh t này tr thành ph bin, chim t
trng ngày càng cao trong nn kinh t c ta [14, tr. 231].
Vi tinh tht Doanh nghip  c ban hành và
nh a v pháp lý ca công ty c phc hoàn thin mc. Lut
Doanh nghip cùng vn pháp lut có liên quan v ng
khoán và th ng chng khoán, k toán, kio thành
hành lang pháp lý cho công ty c phn tn ti và phát trin.
Và gây, tinh thn này mt ln nc kh
kii hng ln th XI, tr thành mt trong nhng mc tiêu quan trng
trong chic phát trin kinh t c ta:

8
B m quyn t      ng gia các
thành phn kinh t. Tip ti mi mnh m và nâng cao hiu qu
hong ca doanh nghic, nht là các t
và các tng công ty. Sm hoàn thin th ch qun lý hong ca
các tng công ty c. y mnh c phn hóa
doanh nghip nhà nc; xây dng mt s t m
s h hc gi vai trò chi phi. Pnh rõ
quyn s hu c  c và quyn kinh doanh ca doanh
nghip, hoàn thi qun lý vc trong các doanh
nghip. Tu kin thun l kinh t tp th phát tring,
m r, chính sách hp lý tr giúp các t chc
kinh t ho, bng cán b, m rng th ng, ng
dng công ngh mi, tip cn vn. Khuyn khích phát trin các loi
hình doanh nghip, các hình thc t chc sn xut kinh doanh vi
s hu hn hp, nht là các doanh nghip c phn. Hoàn thin 
ch,  phát trin mnh kinh t  theo quy hoch

nh ca pháp luy hình thành các t
n vào các t nhà
c [15, tr. 110].
S i ca Lut Doanh nghip  ng dn
thi hành Lut Doanh nghip  2005 cho thy n lc rt ln cc
ta trong vic to ra môi trng pháp lý cho công ty c phn phát trin.
t, góp vc khu ca công vic kinh doanh, là
mt yu t ti quan tri vi s i, phát trin ca mt công ty c
ph  phân chia li nhun gia các c  chuyn
ng, quyn tham gia vào các quy nh quan trng ca công ty. Vn
nhiu hay ít là mt trong các yu t ln quynh uy tín ca doanh nghip
ng, to nii vi khách hàng và kh  n ca
  i vi ch n    nh pháp lut v góp vn phi

9
khách quan, minh by, pháp lut mi
thc s bc quyn và li ích hp pháp ca các bên khi tham gia
thành lo ti pháp lý vng chc cho hong ca
công ty c phn. Tuy nhiên, thc tin áp dnh pháp lut v góp
vn thành lp công ty c phc l không ít nhng thiu sót, hn ch 
pháp lu lic các hình thc góp vn ra rng
trong thc t cuc sng, mt s ng nht vi các quy
nh cn pháp lut khác
Vì vy, tôi chn nghiên c tài "Những quy định đối với góp vốn
thành lập công ty cổ phần ở Việt Nam" vi mong muc nghiên cu
m và có h thnh pháp lut v góp vn thành lp
công ty c phn, t các v lý lun v góp vn thành lp công ty c phn,
hình thc góp vn thành lp công ty c phn, thc trng pháp lut Vit Nam
v góp vn thành lp công ty c ph t  nhm còn hn
ch ca pháp lu ra mt s ng góp phn hoàn thin các quy

nh v v này.
2. Tình hình nghiên cứu
Cùng vi s phát trin ca xã hi, công ty c ph thành mô
hình doanh nghip ph bin trên th gi c s quan
tâm khá ln  Vit Nam. Trong nh   phn tr
 tài nghiên cu ca nhiu nhà khoa hc  c khác 
kinh t, pháp lu,  
- Nguyn Thi: Công ty cổ phần ở các nước phát triển. Quá trình
thành lập, tổ chức quản lý, NXB Khoa hc xã hi, 1991.
- T : Tổ chức và quản lý trong công ty cổ phần, Nhà in
Trung tâm Thông tin KHXHKTQS, 1991.
- PGS. PTS Lê Hng Hnh: Cấu trúc vốn của công ty, Tp chí Lut
hc, s 03/1996.

10
- Nguy: Vấn đề tổ chức và quản lý công ty cổ phần theo
Luật Doanh nghiệp, Tp chí Lut hc, s 02/2000.
- ThS. Lê Th Châu, Tư cách pháp lý của các chủ thể tham gia hoạt
động trong công ty đối vốn ở nước ta, Tp chí Lut hc, s 10/2000.
- Lê Th Châu: Xác lập, thực hiện và chấm dứt quyền sở hữu tài sản
của công ty đối vốn ở nước ta, Lun án tin s Lut hc, Ti hc Lut
Hà Ni, 
- Lê Th Hi Ngc: Một số vấn đề pháp lý của công ty cổ phần theo
Luật Doanh nghiệp, Lun thc s Lut hc, i hc Quc gia Hà Ni,

- Lun Ngc Bích: Luật Doanh nghiệp - Vốn và quản lý
vốn trong công ty cổ phần, Nxb Tr, 2003.
- Nguyn Thanh Hi: Chế độ pháp lý về vốn của công ty cổ phần theo
pháp luật Việt Nam, - Lun thc s Lut hc, i hc Quc gia Hà Ni,


Nhìn chung, các công trình nghiên c cn các v pháp lý
v vn và qun lý công ty c ph  góp
vn thành lp công ty c phn.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
* Mục đích nghiên cứu của luận văn
Lu   u và làm rõ nhng v  pháp lý v góp vn
thành lp công ty c phnh ca pháp lut Vit Nam, chú trng
nghiên cnh ca Lut Doanh nghi.
Luh giá, phân tích thc trng pháp lut v góp vn thành
lp công ty c pht s n tài sn
và các hong kinh doanh ca loi hình doanh nghip này.

11
Tham kho pháp lut v công ty c phn ca mt s c trên th
gii, vn dng nhng v lý lun v góp v xut mt s gii pháp
nhm bo áp dng có hiu qu Lut Doanh nghii sng kinh t
và nhm hoàn thinh v góp vn thành lp công ty c phn theo
Lut Doanh nghip.
* Nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn
Mu ca luc c th hóa bng nhng nhim
v 
- Nghiên cu nhnh v góp vn thành lp công ty nói chung,
góp vn thành lp c phn nói riêng theo Lut Doanh nghi.
- Nghiên cnh n tài sn
thành lp doanh nghip trong B lut Dân s  2005, Lu  
2005, Lu  c ngoài v công ty c phn và
tình hình thc t ca Vit Nam.
- Ch ra nhc và nhm hn ch cnh v
góp vn thành lp công ty c phn theo Lut Doanh nghi.

-  xut nhng n hoàn thinh v góp
vn thành lp công ty c phn.
4. Phạm vi nghiên cứu của luận văn:
Trong khuôn kh ca lun  tài ch nghiên cu nhng v 
bn trong pháp lut v góp vn thành lp công ty c phn theo Lut Doanh
nghip hin hành. Luu khía cnh tài chính v
vn ca công ty c ph c phn hóa doanh nghip.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
Trên nn tm duy vt bin chng và duy vt lch s, lun
 dng tng hu truyn thng kt hp

12
v u hi  ng kê tng
hp tài lim
c kt qu nghiên cu tt nht.
6. Kết cấu của luận văn
Ngoài phn m u, kt lun và danh mc tài liu tham kho, ni
dung ca lu
Chương 1: Khái lun v góp vn thành lp công ty c phn.
Chương 2: Nhng v n v góp vn thành lp công ty c phn
theo pháp lut Vit Nam.
Chương 3: Mt s kin ngh nhm hoàn thinh pháp lut v
góp vn thành lp công ty c phn.

13
Chương 1
KHÁI LUẬN VỀ GÓP VỐN THÀNH LẬP CÔNG TY CỔ PHẦN

1.1. KHÁI QUÁT VỀ GÓP VỐN THÀNH LẬP CÔNG TY
1.1.1. Khái niệm góp vốn thành lập công ty

Theo T n Lut hc, góp vn là vii
các hình thc khác nhau vào doanh nghi tr thành ch s hu hong
ch s hu doanh nghip [49, tr. 312].
nh ca Lut Doanh nghi:
Góp vn là vi tr thành ch s
hu hoc các ch s hu chung ca công ty. Tài sn góp vn có th
là tin Vit Nam, ngoi t t do chuyi, vàng, giá tr quyn s
dt, giá tr quyn s hu trí tu, công ngh, bí quyt k thut,
các tài su l công ty do thành viên góp vn to
thành vn ca công ty [34, khou 4].
Góp vn cn: kinh t và pháp lý.
Xét t n kinh t, góp vn là vic to ra tài sn cho công ty nhm
bm cho nhng chi phí trong hong ca công ty và bm quyn li
cho các ch n. Góp vu kin tiên quy i mt
công ty. Nu không có s tích t, tp trung tài sn vi tính cách là các phn
vn góp thì: th nh        
không th t ; th hai, không góp vn thì không th i
li nhun. Thc t, sc mnh tài chính ca mt công ty thng không
ch  vào s vn các c 
c, khon v vn mà các thành viên hay các c 
góp vào công ty mi phn ánh kh c s ca mt công ty.

14
Còn xét t n pháp lý, góp vn là hành vi chuyn giao tài sn hay
 i ly quyn li vi công ty.
Nhìn nhn góp vn   pháp lý, ta nhn thy s tn ti ca tha
thun góp vn gia các thành viên và bn thân hành vi góp vn thành lp
a thun góp vn là tha thun gia các thành viên xoay
quanh v n góp vn. Ni dung ca tha thun góp vn không
ch n v mi thành viên góp bao nhiêu phn vn góp mà còn

gii quyt rt nhiu v kn góp vn, quyn rút vnh giá
vc gii quyt tranh chp, chuyng va
thun góp vn thành lng hp các bên ca tha thun góp
vng thi là nhu tiên to dng ra các quyn li trong công
 thành lp mt công ty, các thành viên ch cn thng nht vi
nhau thông qua tha thun miu này không ph nhn rng
bt k vic góp vn thành l nào, không ph thuc vào s
vn góp và s i tham gia, ta thy phía sau nó là mt quan h hng
xoay quanh v góp vn. Mc tiêu ca tha thun góp vn thành lp công
ty không ch là s i ca mt công ty mà còn gii quyt các v có tính
nn tng cho s tn ti, vn hành và phát trin ca 
Ngoài ra, khái nim góp vn thành lc xem xét vi

ch vi i ly mt quyn li vi công ty; bi
vì nó xut phát t tha thun góp vn gia các thành viên. Mi ch có
th thc hin hành vi góp vc tha thun v vic góp vn
vi các thành viên khác. Ma hành vi góp vn là mt quyn li nào
i vi công ty.
1.1.2. Bản chất pháp lý của góp vốn thành lập công ty
Góp vn thành lp công ty là mt hành vi chuyn giao quyn s hu
hoc quyng dng tài sn. Khi tài sc s dng làm vn góp vào

15
công ty thì quyn s hu hoc quyng dng ci góp vc
chuyn sang chn chim hu, s di
vi tài sn góp vc xác lnh ca pháp lut.
Vic góp v tr thành ch s hu hoc các ch s hu chung
ca công ty thc ch kinh doanh và nhm m
kim li nhu    c chia li nhun là mt quyn li quan
trng ca thành viên công ty.

 nhn din mt hành vi góp vn cn da trên ba yu t: một
là, có s chuyn giao quyn s hu hoc quyng dng tài sn cho công ty;
hai là, i góp vn có mong mun tr thành thành viên ca công ty; ba là,
mc tiêu ci góp vn là mt quyn li vc tiêu
i li mt quyn li v quan trng nh phân bit
hành vi góp vn vc bán, cho thuê mt
tài sng quyi, tng cho tài sn.
 thc bn cht ca hành vi góp vn thành lp công ty tôi
xin so sánh hành vi góp vn vi mt s hà
công ty mt tài sng quyi cho công ty.
Phân biệt góp vốn thành lập công ty cổ phần với bán một tài sản cho
công ty: Trong quan h mua bán tài sn gia bên bán vi bên mua là mt
công ty, có tn ti vic n vào công ty. Bi vì thông qua mt tha
thun mua bán tài sn thì tn t ca bên bán phn vào
trong công ty. Tuy nhiên, trong quan h này thì bên bán tài sn không h có ý
 tài si vi các khon n ca công ty hay nói
n tr thành c 
chuyn giao tài sn tuyt quyn s hi vi tài
si li cho vic chuyn giao quyn s hi vi tài
sn mua bán thì bên bán mong mun nhc không phi là mt quyn li
i vi công ty mà là mt khon giá tr i ng v chuyn giao tài

16
s chuyn giao li cho bên bán mt
khon giá tr ng. Ví d: A bán cho công ty c phn Z mt chic xe ô
tô con vi giá là 700 tri chuyn giao quyn s
hu chic l thanh
toán cho A khon tin là 700 tria thun. Bt k công 
thua l  nhc khon tin là 700 tring
ng thi ch nào vi ch n

c  u này chng t A không có mt quyn li nào (quyn tài
chính hay quyu hài vi công ty mà ch có th yêu cu công ty Z
thc hi 

a thun.
Phân biệt góp vốn thành lập công ty với nhượng quyền thương mại
cho công ty: ng quy   ng h  ng quyn
(franchiser) cp cho bên nhng quyn (franchisee) quyn s di
vi tài sn trí tu, ví d n s du, bí mt kinh doanh,
công nghy, gia hành vi góp vn thành lp công ty
và hành vi cng quyn có mt s m gây nhm ln. Thứ nhất, trong
hong quyng quyn mà c th  
là quyn s dng tài sn trí tu vào công ty - bên nhng quyn. Thứ
hai  ng quy  c nhn mt kho  ng quyn bao
gm chi phí c nh và mt lo li nhun mà công ty thu
c t hong quyn. Thứ bang quy áp
t mt s quy tc v hong ca công ty nhng quyn v các vn
 c kinh doanh, nguyên tc k toán, cáu khon chng
cnh tranh, bo mng quyi không
phi là hành vi góp vn vì ba lý do sau:
ng quyn không phi là c a công ty;
+ Khon phí tính theo li nhung quyn nhc không
vt ra ngoài phm vi s li nhuc t hong quyn;

17
+ Nhng quy tng quyn có th t cho
phía công ty nhng quyn ch gii hn trong phm vi ca hng
ng quyn ch không phi các quy tt cho toàn b hong kinh
doanh ca bên nhng quyn.
Bng vic so sánh góp vn thành lp công ty vi các hành vi khác d

gây nhm ln, mt ln nn cht ca hành vi góp vn
thành ly, bn cht ca hành vi góp vn là vin
 i ly quyn li vi công ty.
1.2. GÓP VỐN THÀNH LẬP CÔNG TY CỔ PHẦN
1.2.1. Khái quát về công ty cổ phần
1.2.1.1. Khái niệm công ty cổ phần
 c khác nhau, công ty c phn có th có nhng tên gi khác
nhau.  Pháp là công ty vô danh (Anonymous Company),  Anh là công ty
vi trách nhim hu hn (Company Limited),  M c gi là công ty
kinh doanh (Commercial Coporation), và  Nht Bn gi là công ty chung c
ph
Công ty c phu tiên xut hin  
n (East India Company), 





i mt nhóm gi, vi
hình thc rn, các thành viên góp vn theo tng chuyn, sau
mi chuyn li vn ca mình và tin lãi; nu
gp ri ro thì các thành viên chu thit hng vi phn vn mà mình
 Hà Lan xut hi 
n ca Anh, ri lt công ty c phn xut hin  Th
Mn cui th k XVII, công ty c phn bu xut hin  
vc ngân hàng. T gia th k u th k XIX, công ty c phn
xâm nhc giao thông vn tng s
1962,  i 482.000 công ty c phn. Còn  Mm 1904 s công

18

ty c phn chim 23.6% tng doanh nghip c m 78%.
Bu t thi k này công ty c phc thành lp khp trên nhic
 n và làm cho nn kinh t  mi quc gia phát trin [41, tr. 7].
Nông ty c phi và phát trin  n khá
sm thì  Vit Nam li xut hin rt mun. T  v 
ng phát trin kinh t ch yu c quc doanh,
còn các thành phn kinh t c Nhà c tha nhn hoc
tha nh hn ch phát trin. Vì vy, trong kinh t qun lý tp
trung thi k n tt công ty.
Ti hc quyt
nh chuyn nn kinh t k hoch hóa tp trung sang nn kinh t hàng hóa
nhiu thành phn s hu thì công ty mc công nhn là hình thc pháp lý
 tin hành hot Nam mo lut
chính thnh v t Công ty và Lut Doanh nghi
 pháp lý cho vic thành lp công ty nói
chung và công ty c phn nói riêng. Tuy c o luc si,
b c phc nhng hn ch, bt cp.
Vì vy, ngày 12/6/1999, Quc hi ban hành Lut Doanh nghip thay th cho
nh pháp lut v c nhi
ca nn kinh t th ng hi nhp kinh t quc t, Lut Doanh
nghi    c l không ít thiu sót; bi vy, ngày 29/11/2005,
Quc hi khóa XI, k hp th t Doanh nghi
to khung pháp lý vng chu kin
nn kinh t th ng và hi nhp kinh t th gii. Lut Doanh nghi
2005  cp c th các hình th 
phnh chi tit ti  IV t u 129.
Gii hình công ty c phn cc trên th gii,  Vit
Nam, công ty c phng thun sau:

19

+ Công ty c phn là mt thc th   c lp, tách ri khi
nhp ra nó, tc là các c  phn thuc quyn s
hu ca các c u s chi pht ca các c 
s chi pht này lc nh cht ch, rõ ràng bi pháp lut.
Công ty c phn có th tn ti lâu dài, không b ng bi s chuyn
ng vn ca các c  phc nhân danh mình thit lp
các mi quan h.
+ Các c  chu trách nhim trong phm vi s tài s
 mua c phn mà không phi chu thêm trách nhim nào khác na. Công ty
không chu trách nhii vi bt k giao dch cá nhân nào ca c 
Trách nhim hu hc xem xét  nh trách nhim tr n.
 g ca công ty c phn ch có trách nhim hu hi vi
 tr n ca công ty, tc là h ch có trách nhim gii hn trong s tài
s góp vào công ty, s tài sn khác còn li ca h không liên
 tài chính ca công ty. Còn công ty c
phn vn phi thc hi i vi các khon n ca công ty bng toàn
b tài sn ca mình.
+ C phn có th c chào bán t do mà không l thuc vào ý chí
ca các c n, quan trng ca công ty c
phn. Ch có công ty c phn mi có thuc tính này. Quyn t do chuyn
ng c phn là mt quya c  phn.
Tr mt s hn ch u l nh ca pháp
lut, c  c t do mua bán, chuy ng c phn ca mình cho
i khác. S t do chuyng này làm cho s tin ghi  c phiu có
mt giá tr và có th chuyi thành tin mc. Lý do mà pháp lut cho
phép chuyng quyn s hu là vì tin ca c  ra phi chu ri
ro, trong khi quyn hành ca h i vi công ty b hn ch; vy h có quyn
kim soát s ri ro ca mình bn [3, tr. 45].

20

+ Công ty c phn có mt ngh i din cho ý chí ca
c i hng c y quyn cho Hng qun
tr u hành công ty mt cách tp trung, tc là trong công ty c phn có s
tách bch gia s hu hành. C n trc tip kim
soát hong hàng ngày ca công ty mà h ch có quyn b nhim các thành
viên Hng qun tr - nhi s i din h quu hành
công ty. Hng qun tr quynh v a công ty; h kin
ngh hay quynh vic vào pháp lut ca mi quc gia.
u hành công vic hàng ngày cc giao cho nhng Tng Giám
c, Gnh ca pháp lut.
Vi nh phn có vai trò to ln
trong quá trình phát trin kinh t, góp phn làm hoàn thi th ng.
Vai trò to ln ca công ty c phc th hin thông qua nhng ni dung sau:
+ Do quan h s hu trong công ty c phn là thuc v các c 
nên quy mô sn xut là rt ln. Công ty c phn có kh c các
ngun vn c
Vi hình thc công ty c phn khác vi vn cho vay
 tín dng, bng lãi mà là kio
him và ri ro. Trong công ty c phn, cha vn tách ri quyn s
hu ca nó, cho phép s dng các nhà qun lý chuyên nghit
ng kinh doanh ca công ty c phn tr nên hiu qu 
+ Công ty c phn to ra m phân b rc thù: Ch 
trách nhim hu hi vi các khon n trong mc vn ca công ty là chia
s ri ro cho các ch n khi công ty phá sn. Vn t có cng
thông qua phát hành c phiu là vn ca nhiu c 
công ty b phá sn có th chia s ri ro cho nhiu c 
ng vn ca công ty c phu ki
th mua c phiu, trái phiu ca các công ty  các ngành nghc khác

21

 gim bt tn tht khi b phá sn so vi vit
s công ty cùng ngành.
+ Vi  i ca các công ty c phn vi vic phát hành các loi
chng khoán và vic mua bán, chuyng chn mt m
nhnh s tu kin cho s i và phát trin ca th ng chng
khoán. Th ng chi l cho các nhà kinh doanh có
th tìm ki c các ngun tài tr cho ho    n xut kinh
n tit kim ca nhn
 quan tr c s dng các
chính sách tin t can thip vào hong ca nn kinh t nhc mc
tiêu la chn.
+ Công ty c phn tu kin tp hc nhiu lng khác
nhau vào hon tôn trng s hu riêng v quyn, trách
nhim và li ích ca các c c vn góp. M rng s tham gia ca
các c  phc bi h
tham gia vào hong ca công ty v s hu thc s ch
không ph ng trong công
tác qun lý.
Bên cnh nhng m th hin  vai trò to li vi quá trình
phát trin kinh t - xã hi, công ty c phn có nhng hn ch nh
Công ty c phn vi ch  trách nhim hu hi nhng thun li
ng thi li chuyn bt ri ro cho các ch n. Công ty c
pho các c  các c 
không quen bit nhau, nhii trong s h không am hiu kinh doanh, do
 ng ca các c 
dn vic li dng hoc ny sinh tranh chp và phân hóa li ích gia các
nhóm c  ph  chc cht ch
c phân công v quyn lc và cha tng b phn cho hot
ng ca công ty có hiu qu li rt phc tp.

22
T nhng thun ca công ty c pht hóa
tm pháp lý ca loi hình doanh nghip này.
1.2.1.2. Đặc điểm pháp lý của công ty cổ phần
nh ca khou 77 Lut Doanh nghi thì:
Công ty c phn là doanh nghi
a. Vu l c chia thành nhiu phn bng nhau, gi là
c phn;
b. C  là t chc, cá nhân; s ng c i
thiu là ba và không hn ch s ng t
c. C  chu trách nhim v các khon n v
v tài sn khác ca doanh nghip trong phm vi s v
doanh nghip;
d. C   n t do chuy ng c phn ca
i khác; tr ng hnh ti khou 81
và khou 84 ca Lut Doanh nghip [34].
à m v công ty c phn. T 
này ta có th rút ra mt s m pháp lý ca công ty c phn.
• Vốn điều lệ được chia thành nhiều phần bằng nhau, gọi là cổ phần
C phn là mt công c ng vn; trong giai n
thành lp công ty c phn, c phn to nên vu l ca doanh nghip. C
phn là s vn ti thiu mà mt c  phn.
Ch có  công ty c phn thì vu l mc chia thành các phn bng
nhau (c phma công ty c phn.
Trong các lom hu hn hay công
ty hp danh) vu l c chia theo t l ph:
i c ph

23
có vu l c chia thành 9.179.230.13 c

phn, mi c phn có mng [21, tr. 16].
Theo Lut Doanh nghip, c phc chia thành hai loi chính là c
phn ph thông và c ph phi bao gm nhiu lo
c phu quyt, c phi, c ph t
C phn ph thông không th c chuyi thành c phc
li, c phu quyt ca c c chuyi thành c
phn ph thông khi ht thi h t c cp giy chng
nh   i c ph      c
chuyi thành c phn ph thông theo quy nh ci hng c
n 3, khou 78 Lut Doanh nghi). Theo tp tc
và lut pháp cc Anh và M, khi nói c phi ta s hiu là
c tc ca loc bm khi so sánh vi c tc chia theo c
phiu ph thông (h dùng ving c t  phân loi các loi
c ph Vi
bi có loi c phu quyt. Các nhà làm lut  ta coi quyn biu
quyt là m c khác, quyn biu quy
phiu ph i ta không coi nó là mc nh các quyn
li cho c phu là do các công ty t  ra cho các c 
nhm bm s ng v li ích gia h vi nhau, sau này mc
n ch thành lut. Các quyn li ca nhi nm gi c ph
t ra ngay t u khi mi lp công ty bu l
hoc sau này bng ci nm
gi c pht vi công ty. Các quyn ca h b gii hn bi các
u khon ca hng và h ít có quyn nào nm ngoài hng này. Nu
 mt c ti s hu s c nhn c t
i s hu c phn ph i th thì h s c
ly tài sn ca công ty theo phn cc nhi s hu c phn
ph  ly sau các ch n. Có loi c phn ch  mt c

24

ti th c li. Trong lo
có quyn li khác nhau. S khác nhau này tùy theo kh  chp
nhn ca th ng.
i nm gi c phn gi là c  i s hu
công ty. Mi c  mua mt hay nhiu c ph
ng c phn tt c m gi có th b hn ch bu l
công ty (nhm tránh vic mt c  nm quyn kim soát
công ty). C  là cá nhân hoc các t chc. C phn cho c 
quyn hn tùy theo loi. C m gi c ph có nhng
quyn l khác vi c  thông, ví d 
phiu biu quyc tr c tc nh hoc tr cho c 
ph thông, hoc yêu cu công ty hoàn li vu ki
tha thuu 81, 82, 83 Lut Doanh nghi
ng vi nh  n ca các c m gi c ph 
ng hn ch nhm chuyi vi c ph
u quyt (khou 81 Lut Doanh nghip); mt quyn d hp và
biu quyt ti hng c t quy c i vào Hng
qun tr, Ban kim soát trong công ty (khou 82, khou 83 Lut
Doanh nghi m bo quyn ng gia c m
gi cùng mt loi c phn, pháp lunh mi loi c phn ca cùng mt
lou to ra các quy, li vi c m
gi chúng (khou 78 Lut Doanh nghi).
• Công ty cổ phần có nhiều chủ sở hữu
Công ty c phn là loi vn, cho nên
có s liên kt ca nhiu thành viên. Công ty c phc xem là mô hình
công ty hiu qu nht nhm mng vn kinh doanh. Trên th gii,
có nhng công ty c phn có quy mô rt ln vi s ng c n
hàng tri a M Vit Nam,

25

Ngân hài c ph c 
khong 74.896 [21, tr. 17], và còn nhiu các công ty c phn khác có s ng
c t l phn vin thông FPT, Công ty c phn sa
Vi
Lut Doanh nghi nh s ng c a công
ty c phn ti thiu là ba và không hn ch s ng t  là
t chc hoc là cá nhân. C  phn có th là các cá nhân
  i làm công trong công ty, có th là các t
chc (các qu  bo him, ngân hàng - loi c c gi là
c t ch) ho kinh doanh cung cp vt
liu, h tr công ngh có liên quan mt thin hong kinh doanh ca
c gi là c 
V s ng c i thic
trên th ginh này. Ví d s ng c i thiu trong
công ty c phnh ca pháp luc Anh là 7, Pháp là 7 c 
và Singapore là 2 c 
Tuy nhiên, theo các nghiên cu gnh s ng c
i thiu trong công ty c ph nên lc hu vì pháp lut có th
nh công ty c phn phi có s ng c i thic
t 












 tp trung vào mt c
t.
Chính vì công ty c phu c c
tt c h u không thi
phi có mi din cho các c 
là Hng qun tr u s giám sát bi các c 
• Trách nhiệm hữu hạn
Trong công ty c phn, các c  u trách nhi i vi các
khon n  tài chính khác ca công ty trong phm vi s c ph