BÀI GIẢNG CÁC VIRUS VIÊM GAN (HEPATITIS VIRUSES, PGS.TS.CAO MINH NGÀ, ĐHYD TPHCM

Trao đổi trực tuyến tại:

CAÙC VIRUS VIEÂM GAN
(Hepatitis viruses)

PGS. TS. Cao Minh Nga
Boä moân Vi sinh – Khoa Y – ÑHYD TP. HCM

* Đònh nghóa
 Có tính hướng TB gan,
 Gây bệnh viêm gan (VG) virus
 Hippocrates

 Viêm gan do các virus : Epstein-Barr,
CMV (Cytomegalovirus), virus varicella-
Zoster và virus gây sốt vàng.


* Phaõn loaùi
Coự 6 loaùi virus vieõm gan:

1. virus vieõm gan A (HAV),
2. virus vieõm gan B (HBV),
3. virus vieõm gan C (HCV),
4. virus vieõm gan D (HDV taực nhaõn delta),
5. virus vieõm gan E (HEV),
6. virus vieõm gan G (HGV).

VIRUS VIÊM GAN A (HAV)

 Thế kỷ XIX: bệnh vàng da có tính chất lây lan.

 Thế kỷ XX :
- 1973: Feinstone & cs  phát hiện HAV = KHV e
-


- 1979: Provost & Hilleman  nuôi cấy HAV.

I. Tính chất virus (HAV)
1. Cấu trúc:

- HAV: enterovirus týp 72  nhóm Picornavirus.

- Nhân: 1 chuỗi RNA xoắn ốc, M = 2,5x106 , VPG.

- Capsid hình khối, 2R = 27 nm , VP1  VP4.

- MBN (-)

- Tăng trưởng / bào tương TB.



Sô ñoà caáu truùc HAV
I. Tính chất virus (HAV) - 2
2. Sức đề kháng

- Nhạy cảm: Clor, t
o
> 60
0
C
- Sống được ở ether, môi trường ngoài.

3. KN: HAAg  1 týp Ag.

4. Nuôi cấy:
- TB gan khỉ
- TB thận bào thai khỉ.
II. Bệnh học (HAV)
 Viêm gan A (Viêm gan truyền nhiễm): 50% / HV

- Ủ bệnh:  25 ngày (TB: 14 –40 ngày)

- TCLS: 2 - 4 tuần , 50% (-) TCLS, thể tối cấp.

- Diễn tiến: lành tính,
 (-) mang mầm bệnh mãn, VG mãn.

III. Sinh bệnh học - Miễn dòch học
(HAV)
dòng máu
 virus  sinh / NM ruột  gan: hoại tử


 IgM anti-HAV: (+) / vàng da  qt /  PTN

IgG anti-HAV: (+) sau IgM 1-3 tuần
 t/d bảo vệ rất lâu.

HAV không có MD chéo với các HV .


IV.  PTN (HAV)
1. Tìm IgM anti-HAV đặc hiệu: test quan trọng.
(+) / g/đ đầu của bệnh, tồn tại 3 - 6 tháng
Kỹ thuật MD: RIA, ELISA

2. Tìm IgG anti-HAV
-  (+): khi hiệu giá lần thứ II  4 lần lần thứ I.
- Nếu < 4 lần hoặc chỉ tìm IgG anti-HAV / 1 lần
 BN nhiễm HAV từ trước và
có ĐƯMD với HAV.






IV.  PTN (HAV) - 2
3. Tìm HAV / phân BN = KHV e
-
(+) / cuối t/k ủ bệnh  g/đ đầu của bệnh.

4. Phân lập virus.

5. SHPT: RT-PCR, …

 PTN (HAV)
V. Dòch tễ học (HAV)
 Đường lây truyền: tiêu hóa.

 Ổ chứa virus: người.

 (-) người mang mầm bệnh mãn tính.

 Yếu tố nguy cơ: vệ sinh , đông đúc, khách du lòch.
VI. Phòng bệnh (HAV)
1. PB chung: vệ sinh cá nhân, ăn uống

2. PB đặc hiệu:
* MD thụ động: ISG (Immuno serum globulin).
Chỉ đònh: - Trước khi nhiễm
- Trong th/kỳ ủ bệnh
- Khách du lòch
 Ngừa hoặc  độ nặng.

* MD chủ động: - Vaccin HAV bất hoạt.
- Vaccin sống  độc lực.
VII. Điều trò (HAV)

 Đặc hiệu: chưa có .

 Biện pháp chung:
-  tổng trạng,

- chế độ ăn uống, dùng thuốc hợp lý.
VIRUS VIEÂM GAN B
(HBV)
 1883: Beänh vieâm gan huyeát thanh.


 1965: Blumberg  HBsAg
(Hepatitis B surface Antigen)
I. Tính chất
HBV

nhóm Hepadnavirus

1. Cấu trúc:
 Nhân: 2 chuỗi DNA
dạng vòng.
 Capsid: hình khối,
2R = 42 nm.
 MBN: chứa HBsAg.
 Phần lõi (core): chứa
- HBcAg
- HBeAg
HBV – quan sát dưới KHV e
-

II. Tính chất (HBV) - 2
2. Hệ thống Kháng nguyên và Kháng thể:

HBsAg Anti-HBs

(kháng thể bảo vệ)

HBcAg Anti-HBc
(-) / huyết thanh

HBeAg Anti-HBe


II. Tính chất (HBV) - 3
3. Sức đề kháng
- Kháng : cồn và ether.
- Nhạy cảm: 56
0
C / 30' hoặc 100
0
C /10',
formaldehyd, tia UV.

4. Nuôi cấy trên TB: chưa được.