BÀI DỰ THI Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn dành cho học sinh trung họ- Bảo vệ nguồn nướcc

PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO QUẬN HOÀNG MAI
TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TÂN MAI
o0o
BÀI DỰ THI
VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN
ĐỂ GIẢI QUYẾT CÁC TÌNH HUỐNG THỰC TIỄN
Tình huống: Bảo vệ nguồn nước
HỌ VÀ TÊN : Quách Ngọc Mai
SINH NGÀY : 04/04/2000
DÂN TỘC : Kinh
Năm học: 2014 – 2015
Bài dự thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình hống thức tiễn
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
o0o
PHIẾU THÔNG TIN HỌC SINH
Tham dự cuộc thi “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết
tình huống thực tiễn dành cho học sinh trung học”
1. Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội
2. Phòng Giáo dục và Đào tạo Quận Hoàng Mai
3. Trường THCS Tân Mai
4. Địa chỉ: 147 Phố Tân Mai, Quận Hoàng Mai, Thành phố Hà Nội
5. Điện thoại: 04 36643414
Email:
6. Thông tin học sinh
Họ và tên: Quách Ngọc Mai
Ngày sinh: 04/04/2000
Điện thoại: 01278813116
Email:
Lớp: 9A
1

Quách Ngọc Mai - Lớp 9A - Trường THCS Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội
Bài dự thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình hống thức tiễn
BÀI DỰ THI VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN
ĐỂ GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG THỰC TIỄN
I. Tên tình huống: BẢO VỆ NGUỒN NƯỚC
ĐỂ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG
II.Tình huống cần giải quyết:
Câu chuyện mở đầu:
Câu chuyện về trường học của những giọt nước
Từ trong lõi Trái Đất, cách mặt đất hàng chục triệu km, có một trường học
dành cho những học sinh mang tên giọt nước. Những học sinh này có nguồn từ
khắp các con sông trên bề mặt Trái Đất, là đại diện cho các quốc gia để đến
học tập trường học của những giọt nước. Sau khóa học ấy các giọt nước ấy sẽ
có nhiệm vụ truyền đạt lại mọi kiến thức cho các giọt nước ở quê nhà: về cách
tạo dòng chảy, cách kết nối với nhau, cách hoà tan các chất,… Đây là một
trường học có khoảng hơn 200 học sinh; khác với trường học của bọn dung
nham hiếu chiến thì trường học của những giọt nước là trường có truyền thống
vô cùng lâu đời và có tiêu chuẩn giáo dục. Tuy nhiên, trong những năm trở lại
đây trường học đang đứng trước nguy cơ buộc ngừng hoạt động bởi nó đã
không đạt được những hiệu quả cần thiết.
Trường học Trái Đất xưa rất bình đẳng và thân thiện nhưng giờ lại chia làm
ba phe phái, có thể nói là ba đẳng cấp khác nhau của cấc học sinh trong trường
học: Phe những giọt nước tinh khiết, phe những giọt nước bị ô nhiễm và phe
những giọt nước ô nhiễm đã qua xử lí. Trước hết, phải kể đến những giọt nước
2
Quách Ngọc Mai - Lớp 9A - Trường THCS Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội
Bài dự thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình hống thức tiễn
tinh khiết. Những học sinh này được coi là giống thuần chủng trong thế giới các
giọt nước. Chính vì vậy, tuy cả trường học chỉ có từ hai đến ba giọt nước tinh
khiết nhưng những giọt nước được ví như là vua và nữ hoàng ở trường này luôn

được ở một dãy riêng đằng sau khu hiệu bộ. Vì bản thân nước tinh khiết rất
mỏng manh nên khi ở trong một môi trường đa dạng như ở trường học của
những giọt nước thì chúng lại càng có nguy cơ ô nhiễm cao. Tuy vậy, thật xứng
đáng với danh hiệu vua và nữ hoàng, những giọt nước luôn đứng đầu nhà
trường không chỉ bởi truyền thống học tập tốt mà những giọt nước này lúc nào
cũng đề cao bảo vệ về vấn đề ô nhiễm tới chính bản thân mình.
Tiếp đến là phe phái của những giọt nước bị ô nhiễm. Ở đây chúng được
chia thành hai loại: Loại 1 (được coi là những học sinh cá biệt) và loại 2 (được
gọi là học sinh cấp hai). Những học sinh cá biệt gồm khoảng 45 giọt nước được
ví như lũ mafia trong xã hội của những giọt nước. Chúng luôn có những tư
tưởng không lành mạnh: muốn phá hỏng cấu trúc của các giọt nước tinh khiết
cũng như muốn làm nhiễm bẩn lại những giọt nước đã qua xử lí,… (nghe đâu
chúng còn nhiều lần trốn ra khỏi trường học và lúc về thì mang theo những thứ
quái dị). Những giọt nước ô nhiễm loại một bản tính hống hách kiêu căng nên ở
trường không bao giờ cố gắng học tập và vì vậy luôn xếp bét lớp. Trái lại những
giọt nước ô nhiễm loại 2 thì lại rất biết thân biết phận, chăm chỉ học tập và rất
ngoan ngoãn. Những bạn học sinh chơi với những bạn giot nước đã qua xử lí
với mong muốn rằng “một ngày mình sẽ được như thế!”. Với hi vọng sẽ được
xử lí, và sạch, những học sinh cấp hai luôn phấn đấu và có những hành động
đúng đắn, đôi khi còn khuyên nhủ các giọt nước cá biệt nhưng vì không có tiếng
nói nên các bạn giọt nước loại 2 không đạt được hiệu quả lắm.
Rồi mâu thuẫn giữa những giọt nước tinh khiết và những giọt nước bị ô
nhiễm đạt đến đỉnh điểm khi sự việc sau xảy ra. Những giọt nước cá biệt đã một
lần nữa mang những thứ trái phép ở trường và lần này đã phá hỏng cả một dãy
nhà của những giọt nước tinh khiết. Không biết là có chủ ý hay không, trong
3
Quách Ngọc Mai - Lớp 9A - Trường THCS Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội
Bài dự thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình hống thức tiễn
cuộc họp của trường học những giọt nước, phe thuần chủng kia đã có ý xúc
phạm phe nước ô nhiễm và lấy cớ là do họ không chịu nhận sai. Điều này đã

khiến cho những giọt nước dành được nhiều thiện cảm tử mọi người khi chơi
với cả những giọt nước tinh khiết cao sang và những giọt nước ô nhiễm loại 2 là
các bạn nước ô nhiễm đã qua xử lí rất khó xử. 85 giọt nước thân thiện tuy luôn
là những lực lượng tình nguyện viên nhiệt tình cho mỗi chiến dịch bảo vệ nước
của nhà trường nhưng giờ đây cũng đành bó tay trước cuộc xung đột căng
thẳng này.
Đứng trước việc phải đưa ra những quyết định khó khăn, hiệu trưởng nhà
trường có những mong muốn tới học trò của mình. Thứ nhất, ông muốn làm sao
để có những buổi tuyên truyền vừa hợp tình, vừa hợp lí và có những tác động
tích cực tới những học sinh cá biệt để chúng có thể nhận ra vai trò, nhiệm vụ
của mình là quan trọng như nào đối với từng đất nước, từng vùng miền. Để từ
đó, những giọt nước ô nhiễm loại 1 có thể có những bước tiến mới, tích cực như
những giọt nước ô nhiễm loại 2. Thứ hai, ông đang nghiên cứu sao cho có thể
xử lí, phòng tránh việc ô nhiễm ở các bạn giọt nước một cách nhanh chóng,
chất lượng và bên vững. Đây là vấn đề quan trọng, khó khăn nên sẽ mất rất
nhiều thời gian để tìm ra giải pháp hữu hiệu. Thứ ba, hiệu trưởng muốn xây
dựng trường học của mình thật thân thiện. Ông mong các giọt nước tinh khiết
chấp nhận chơi, hòa đồng với các bạn giọt nước trong trường để tất cả những
giọt nước này, đại diện cho mỗi quốc gia có thể đoàn kết, tham gia các hoạt
động tập thể; có thể giúp đỡ nhau hết sức bằng cách truyền đạt mọi kiến thức
hiểu biết của mình cho nhau.
Có thế thấy, đây chính là một câu chuyện mở , là vấn đề có thể nói là rất
gay go trong trường học của những giọt nước và rất đáng cho chúng ta suy
nghĩ: Nguyên nhân từ đâu mà các giọt nước lại có những hành động, suy nghĩ
cực đoan như thế? Phải chăng con người chúng ta cũng góp phần vào câu
chuyện tưởng chừng như không liên quan này?
4
Quách Ngọc Mai - Lớp 9A - Trường THCS Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội
Bài dự thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình hống thức tiễn
Tình huống:

Bằng những kiến thức các môn học để thuyết trình, hùng biện cho mọi người
nhất là các bạn học sinh thấy được vai trò của nguồn nước và tác hại của việc
môi trường nước bị ô nhiễm. Đây là vấn đề đáng lo ngại của toàn cầu bởi nguồn
nước tác động trực tiếp tới cuộc sống của mỗi con người về cả thể chất lẫn tinh
thần.
III. Mục tiêu giải quyết tình huống:
Giải quyết vấn đề ô nhiễm nguồn nước bằng cách tuyên truyền cho mọi
người hiểu rõ được tầm quan trọng của nguồn nước đối với mỗi cá nhân, tập thể,
đất nước. Từ đó, kêu gọi mọi người có những hành động thiết thực đối với môi
trường nước:
- Đối với cá nhân: Không được xả rác bừa bãi, không dùng mìn để đánh bắt
cá, ngăn chặn những hành vi phá hoại môi trường nước,…
- Đối với gia đình: Không xả rác thải sinh hoạt ra các sông, hồ; hạn chế sử
dụng bao bì ni-lông; không sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc hóa học,…
- Đối với nhà nước: Nhà nước phải có những biện pháp, chính sách để bảo
vệ nguồn nước - nguồn tài nguyên quốc gia.
IV. Giải pháp giải quyết tình huống:
Tìm hiểu về vai trò to lớn của nguồn nước với mỗi con người, quốc gia đồng
thời tìm hiểu về tác hại của việc ô nhiễm nguồn nước tới con người, cộng đồng,
xã hội: Không những ảnh hưởng xấu tới sức khỏe mọi người, làm suy giảm tuổi
thọ trung bình của thế giới, sinh hoạt tinh thần văn hóa của con người không
được đáp ứng đầy đủ mà ô nhiễm môi trường nước còn ảnh hưởng tới hệ sinh
thái, là tác động to lớn tới Trái Đất sau này. Dưới hình thức thuyết trình, hùng
5
Quách Ngọc Mai - Lớp 9A - Trường THCS Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội
Bài dự thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình hống thức tiễn
biện để mọi người thấy rõ tác hại của việc ô nhiễm nguồn nước và có ý thức về
trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ môi trường nước.
1. Kiến thức:
a. Môn Sinh học:

- Lấy trong chương trình Sinh học 8 dùng khi thuyết minh thành phần nước
trong cấu tạo cơ thể con người và vai trò của chúng trong việc điều hòa cơ thể.
Trong cơ thể con người nước chiếm đến 65 – 70% trọng lượng, nước tham gia
vào thành phần cấu tạo các tế bào, mô.
- Chương trình Sinh học 7 được sử dụng khi thuyết minh về các vi khuẩn
gây ô nhiêm nguồn nước và tác hại của chúng với sức khỏe con người. Khuẩn
Salmonella trong môi trường nước bị ô nhiễm gây ra rất nhiều căn bệnh đường
ruột và tiêu hóa như thương hàn, tiêu chảy
- Kiến thức Sinh học được sử dụng trong phần thuyết minh về những biện
pháp khoa học để bảo vệ nguồn nước (Tham khảo internet và bách khoa toàn
thư Wikipedia). Sử dụng những phương pháp xử lý nước đơn giản tại hộ gia
đình như lọc nước, đun sôi nước bằng lượng nhiệt thừa từ nấu nướng
b. Môn Địa lí:
- Lấy kiến thức từ chương trình lớp 9 và Atlat để thuyết minh về sự ảnh
hưởng của vị trí, địa lí của các dòng sông tới việc phát triển kinh tế quốc dân.
Mạng lưới sông ngòi dày đặc ở vùng Đồng bằng sông Hồng và sông Cửa Long
giúp cho việc canh tác lúa nước.
c. Môn Toán học: Chương toán thống kê lớp 7 được dùng để thu thập và
tổng hợp những thiệt hại do ô nhiễm môi trường nước gây ra. Nền kinh tế Việt
6
Quách Ngọc Mai - Lớp 9A - Trường THCS Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội
Bài dự thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình hống thức tiễn
Nam đã mất 3,9 tỷ USD trong 71 tỷ USD của GDP trong năm 2007 trong các
lĩnh vực sức khỏe cộng đồng vì ô nhiễm môi trường.
d. Môn Giáo dục công dân:
- Có vai trò to lớn trong việc giáo dục nâng cao trách nhiệm của mọi người
tới việc bảo vệ môi trường nước.
- Tích hợp giáo dục môi trường.
e. Môn Ngữ văn: Chương trình Ngữ văn 8 được sử dụng (cụ thể là cách
làm bài văn thuyết minh) để giúp sắp xếp bố cục bài văn thuyết minh chặt chẽ,

hớp lí, lô-gic.
2. Kĩ năng:
- Chọn lọc và sắp xếp thông tin một cách khoa học, hợp lí, dễ đi sâu vào
người đọc.
- Khái quát kiến thức, tổng hợp kiến thức trong các môn học.
- Sử dụng từ ngữ phong phú, giàu hình ảnh, văn viết lưu loát.
V.Tổng quan về các nghiên cứu liên quan đến việc giả quyết tình huống:
Tham khảo trên các sách nghiên cứu khoa học, sách giáo khoa, Atlat, báo,
tạp chí, báo cáo số liệu, bảng thống kê, nguồn internet, các tin thời sự được cập
nhật hàng ngày tính đến thời điểm được báo cáo.
VI. Thuyết minh tiến trình giải quyết tình huống:
Ô nhiễm nguồn nước là đề tài không mới nhưng lúc nào cũng nóng hổi, gây
ra nhiều tranh cãi bởi nó đã, đang và sẽ ảnh hưởng trực tiếp cuộc sống của con
người chúng ta trên Trái Đất.
7
Quách Ngọc Mai - Lớp 9A - Trường THCS Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội
Bài dự thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình hống thức tiễn
1. Tổn thất do việc ô nhiễm nước ở Việt Nam gây ra :
Trong những năm qua ở Việt Nam, tuy Đảng và Nhà nước cùng với các cấp
các ngành thực hiện những chính sách và pháp luật về bảo vệ môi trường nhưng
thực trạng ô nhiễm môi trường nước là vấn đề thực sự rất đáng lo ngại.
Có những con số khó tin về tổn thất do ô nhiễm môi trường ở Việt Nam.
Theo các thống kê, nền kinh tế Việt Nam đã mất 3,9 tỷ USD trong 71 tỷ USD
của GDP trong năm 2007 và khoảng 4,2 tỷ USD ước tính trong 76 tỷ USD của
GDP trong năm 2008; đồng thời mỗi năm thiệt hại 780 triệu USD trong các lĩnh
vực sức khỏe cộng đồng vì ô nhiễm môi trường. Đặc biệt là ô nhiễm môi trường
nước, ta ước tính được có 80% trường hợp mắc bệnh lỵ và tiêu chảy đều do
nguồn nước bị ô nhiễm. Chỉ trong vòng 4 năm gần đây đã có 6 triệu ca liên quan
đến ô nhiễm nước. Đó đều là những con số rất đáng báo động đòi hỏi tất cả cộng
đồng hãy nâng cao ý thức của bản thân, tầm quan trọng của nước để cùng nhau

chung tay bảo vệ nguồn nước - bảo vệ cuộc sống của chính mỗi chúng ta.
2. Vai trò to lớn của nước với cuộc sống:
Nước có vai trò rất quan trọng bởi vậy mà nó được nằm trong bốn nhân tố
giúp gắn kết những thành phần khác trong thế giới với nhau. Nước tham gia vào
thành phần cấu trúc sinh quyển, điều hòa các yếu tố khí hậu, đất đai và sinh vật.
Nước còn đáp ứng những nhu cầu đa dạng của con người trong sinh hoạt hằng
ngày, tưới tiêu cho nông nghiệp, sản xuất công nghiệp, sản xuất điện năng và tạo
ra nhiều cảnh quan đẹp.
8
Quách Ngọc Mai - Lớp 9A - Trường THCS Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội
Bài dự thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình hống thức tiễn
a. Nước quan trọng đối với con người:
Cụ thể với sức khỏe con người thì trong cơ thể con người nước chiếm đến
65 – 70% trọng lượng, nước tham gia vào thành phần cấu tạo các tế bào, mô, là
thành phần của máu để giúp máu lưu thông dễ dàng trong huyết quản, là dung
môi để hòa tan các chất dinh dưỡng, khí O
2
, các hoocmon, các chất men theo
dòng máu vận chuyển và cung cấp cho các cơ quan để duy trì sự sống, họat động
chức năng và phát triển; đồng thời thu nhận khí CO
2
đến thải ở phổi và các chất
độc để chuyển hóa ở gan, và thải ra ở mật và nước tiểu. Nước còn giúp cơ thể
điều hòa thân nhiệt, làm cho da dẻ tươi sáng, mát mẻ. Ở người uống đủ nước
khoảng 2 – 3 lít nước/ngày tùy theo mùa và thể trạng. Nước cần dùng trong sinh
họat để vệ sinh cá nhân, nhà cửa, thực phẩm, áo quần… Có thể thấy rõ nước là
nhu cầu thiết yếu hàng ngày của mỗi cá nhân.
9
Quách Ngọc Mai - Lớp 9A - Trường THCS Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội
Bài dự thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình hống thức tiễn

b. Vai trò của nước không thể thiếu trong việc phát các ngành nông
nghiệp và công nghiệp ở nước ta:
Nước tham gia vào phát triển kinh tế quốc dân. Thật vậy trong nông nghiệp,
cùng với ánh sáng, độ ẩm, không khí, đất thì nước cũng chính là điều kiện tự
nhiên để phát triển cây trồng; vậy nên ông bà ta mới có câu “ nhất nước, nhì
phân, tam cần, tứ giống”. Cũng bởi có mạng lưới sông ngòi dày đặc nhất là ở
vùng Đồng bằng sông Hồng và sông Cửu Long nên Việt Nam ta mới là nước
nông nghiệp và đứng thứ ba thế giới về xuất khẩu lúa gạo (2013).
Cánh đồng lúa ở đồng bằng sông Hồng
Nguồn nước dồi dào ở nước ta đã giúp cho ngành thủy sản của nước ta phát
triển mạnh mẽ. Theo VASEP, hiện nay ngành thủy sản Việt Nam đứng thứ 3 thế
giới về nuôi trồng và đứng thứ 4 trên toàn cầu về xuất khẩu. 10 năm qua, ngành
nuôi trồng và chế biến thủy sản xuất khẩu Việt Nam không ngừng phát triển và
trở thành một ngành kinh tế mũi nhọn, ngành sản xuất hàng hóa lớn đi đầu trong
10
Quách Ngọc Mai - Lớp 9A - Trường THCS Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội
Bài dự thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình hống thức tiễn
hội nhập kinh tế quốc tế. Việt Nam đã xuất khẩu các mặt hàng thủy sản sang 165
quốc gia và vùng lãnh thổ; đặc biệt Úc cũng là một thị trường lớn của nước ta.
Chế biến cá tra xuất khẩu ở Đồng bằng sông Cửu Long.
Với các ngành công nghiệp như công nghiệp năng lượng; công nghiệp chế
biến lương thực, thực phẩm hay sản xuất hàng tiêu dùng thì nguồn nước lại càng
có vai trò quan trọng khó có thể kể hết. Lấy ví dụ trong ngành công nghiệp năng
lượng, ta thấy thủy điện là một trong những thế mạnh của nước ta. Thủy điện tập
chung ở các vùng: Trung du và miền núi phía Bắc, Tây Nguyên, Đông Nam Bộ
với một số nhà máy tiêu biểu đã đi vào hoạt động như: Nhà máy thủy điện Hòa
Bình, Tuyên Quang, Thác Bà, Trị An… Trong ngành du lịch, đường bờ biển dài
tiếp giáp với Vịnh Bắc Bộ và biển Đông đã tạo cho ta lợi thế rất lớn để phát triển
kinh tế với những bãi biển đẹp.
11

Quách Ngọc Mai - Lớp 9A - Trường THCS Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội
Bài dự thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình hống thức tiễn
Bãi Dài nằm phía Tây Bắc đảo Phú Quốc
3. Các tác nhân gây ô nhiễm nguồn nước và ảnh hưởng của việc ô nhiễm
nguồn nước:
Cuộc sống ngày càng phát triển, đời sống của con người ngày càng được
nâng cao và cải thiện thì những khái niệm mới cũng xuất hiện theo: Ô nhiễm
môi trường nước. Ô nhiễm môi trường nước là sự thay đổi theo chiều xấu đi các
tính chất vật lý – hoá học – sinh học của nước, với sự xuất hiện các chất lạ ở thể
lỏng, rắn làm cho nguồn nước trở nên độc hại với con người và sinh vật, làm
giảm độ đa dạng sinh vật trong nước.
a. Ô nhiễm nguồn nước ảnh hưởng rất xấu tới sức khỏe con người:
Đối với sức khỏe con người, tác hại của việc ô nhiễm nguồn nước là tỉ lệ
người mắc các bệnh cấp và mãn tính liên quan đến ô nhiễm nước như viêm
màng kết, tiêu chảy, ung thư… ngày càng tăng.
- Làm tăng nguy cơ nhiễm các bệnh: tả, lỵ, thương hàn, giun sán… do khả
năng truyền bệnh cho người qua thức ăn, nước uống ở nguồn nước bị ô nhiễm.
12
Quách Ngọc Mai - Lớp 9A - Trường THCS Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội
Bài dự thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình hống thức tiễn
- Các bệnh ngoài da như: viêm da, ghẻ lở, bệnh Leptospira, mụn nhọt, nấm
kẽ chân, kẽ tay ở người là do tiếp xúc với nguồn nước bị ô nhiễm, sử dụng
nước bẩn trong sinh hoạt hàng ngày.
- Ung thư là căn bệnh nan y trong đó ung thư da là căn bệnh thường gặp
nếu con người dùng nước có quá nhiều chất Asen tức thạch tín. Ngoài ra, asen
còn gây nhiễm độc hệ thống tuần hoàn khi uống phải nguồn nước có hàm lượng
asen 0,1mg/l. Nước ta đã từng xảy ra tình trạng dân cư quanh các khu công
nghiệp phải chống chọi với căn bệnh ung thư máu do nguồn nước sử dụng
nhiễm quá nhiều chất độc hại.
- Các bệnh ngộ độc, viêm gan đến từ các hợp chất hữu cơ, thuốc trừ sâu,

diệt cỏ, thuốc kích thích tăng trưởng, thuốc bảo quản thực phẩm, phốt pho. Tiếp
xúc lâu dài sẽ gây ung thư nghiêm trọng các cơ quan nội tạng
- Chất tẩy trắng Xenon peroxide, sodium percarbonate gây viêm đường hô
hấp.
- Kim loại nặng các loại: Titan, Sắt, chì, cadimi, asen, thuỷ ngân, kẽm gây
đau thần kinh, thận, hệ bài tiết, viêm xương, thiếu máu.
Các bệnh viện vốn đã đông nay càng trở nên quá tải vì số lượng các bệnh
nhân mắc các bệnh liên quan đến việc ô nhiễm nguồn nước.
13
Quách Ngọc Mai - Lớp 9A - Trường THCS Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội
Bài dự thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình hống thức tiễn
Hình ảnh bệnh viện quá tải, đông đúc
14
Quách Ngọc Mai - Lớp 9A - Trường THCS Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội
Bài dự thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình hống thức tiễn
Khuẩn Salmonella trong môi trường nước bị ô nhiễm gây ra rất nhiều căn bệnh đường ruột và
tiêu hóa như thương hàn, tiêu chảy
b. Ô nhiễm nguồn nước trong các hộ gia đình:
Ô nhiễm nguồn nước từ các sông, ngòi quanh các khu dân cư đã dẫn đến ô
nhiễm nguồn nước nước sinh hoạt của mỗi hộ gia đình (Tiêu biểu là ở hai thành
phố lớn là Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh).
Nguyên nhân là do phần lớn lượng nước thải sinh hoạt (khoảng 600.000 m³
mỗi ngày, với khoảng 250 tấn rác được thải ra các sông ở khu vực Hà Nội) và
công nghiệp (khoảng 260.000 m³ và chỉ có 10% được xử lý) đều không được xử
lý mà đổ thẳng vào các ao hồ, sau đó chảy ra các con sông lớn tại Vùng Châu
thổ Sông Hồng và Sông Mê Kông. Ngoài ra, nhiều nhà máy và cơ sở sản xuất
như các lò mổ và ngay cả bệnh viện (khoảng 7000 m³ mỗi ngày, và chỉ có 30%
là được xử lý) cũng không được trang bị hệ thống xử lý nước thải.
Ngoài ra các gia đình phải chịu cảnh sử dụng nước ô nhiễm mặc không chỉ
phải chịu được mùi hôi thối mà còn phải chịu cảnh ruồi muỗi khắp nơi kể cả

trong bữa ăn. Ô nhiễm nguồn nước ảnh hưởng tới việc giặt giũ của các hộ gia
đình bởi áo trắng giặt vài lần là đổi màu, phải vứt đi.
15
Quách Ngọc Mai - Lớp 9A - Trường THCS Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội
Bài dự thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình hống thức tiễn
Hình ảnh: Người dân phải sử dụng nguồn nước sinh hoạt bị ô nhiễm.
16
Quách Ngọc Mai - Lớp 9A - Trường THCS Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội
Bài dự thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình hống thức tiễn
Một trong những nhánh nước đen ngòm đổ vào Sông Tô Lịch và hình ảnh sông Tô Lịch đoạn
qua cầu T11( cầu Sắt), tình trạng ô nhiễm của con sông này ngày càng nghiêm trọng.
17
Quách Ngọc Mai - Lớp 9A - Trường THCS Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội
Bài dự thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình hống thức tiễn
c. Ô nhiễm nguồn nước trong nông nghiệp:
Nguyên nhân là do ở ngành nông nghiệp, trong quá trình sản xuất, đa số
nông dân đều sử dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) gấp ba lần liều khuyến
cáo, sử dụng những loại thuốc trừ sâu đã bị cấm. Người nông dân trong quá
trình bó phân không hề trang bị bảo hộ, họ không có kho cất giữ thuốc và vỏ
chai thuốc sau khi sử dụng xong bị vứt ngay ra bờ ruộng .
Hậu quả của ô nhiễm nguồn nước là nông dân phải bỏ đất canh tác. Một ví
dụ rõ rệt của tình trạng này là: Trong khi người nông dân Tây Tựu (Từ Liêm)
"khát" đất trồng hoa, hàng trăm hộ dân phải rời làng sang các xã thuộc huyện
Hoài Đức và Đan Phượng thuê đất sản xuất thì ngay chính tại làng hoa lại đang
diễn ra nghịch cảnh hàng chục héc ta đất phải bỏ hoang, không thể canh tác do
nguồn nước tưới bị ô nhiễm. Thực trạng này diễn ra nhiều năm nhưng chưa
được giải quyết, gây bức xức trong nhân dân.
Hơn nữa cũng do nuôi trồng thuỷ sản ồ ạt, thiếu quy hoạch, không tuân theo
quy trình kỹ thuật, sử dụng nhiều và không đúng cách các loại hoá chất trong
nuôi trồng thuỷ sản làm các thức ăn dư lắng xuống đáy ao, hồ, lòng sông làm

phát triển một số loài sinh vật gây bệnh và xuất hiện một số tảo độc.
18
Quách Ngọc Mai - Lớp 9A - Trường THCS Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội
Bài dự thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình hống thức tiễn
Vỏ thuốc trừ sâu, thuốc bảo thực vật sau khi sử dụng bị vứt la liệt ở ngoài đồng.
d. Ngành công nghiệp và nguyên nhân nguồn nước bị ô nhiễm:
Ngoài tình trạng các nhà máy, xí nghiêp xả rác, nước thải bừa bãi làm ô
nhiễm các sông hồ thì ngành công nghiệp giấy cũng đang gây nguy hại cho môi
trường nước. Công nghệ sản xuất giấy ở Việt Nam còn rất lạc hậu. Để sản xuất
ra một tấn giấy thành phẩm, các nhà máy phải sử dụng từ 30-100 m
3
nước, trong
khi các nhà máy giấy hiện đại của thế giới chỉ sử dụng 7-15 m
3
/tấn giấy. Sự lạc
hậu này không chỉ gây lãng phí nguồn nước ngọt, tăng chi phí xử lý nước thải
mà còn đưa ra sông, rạch lượng nước thải khổng lồ.
Ngành thủy điện tuy rất cần thiết với con người nhưng cũng gây ô nhiễm
nặng nề tới nguồn nước nhất là vào mùa mưa. Đây cũng là nguyên nhân gây
biến đổi khí hậu.
19
Quách Ngọc Mai - Lớp 9A - Trường THCS Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội
Bài dự thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình hống thức tiễn
Một trong số các nguyên nhân ô nhiễm môi trường nước là do cá sự cố tràn
dầu gây ô nhiễm môi trường biển, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các hệ sinh thái.
Đặc biệt là hệ sinh thái rừng ngập mặn, cỏ biển, vùng triều bãi cát, đầm phá và
các rạn san hô. Ô nhiễm dầu làm giảm khả năng sức chống đỡ, tính linh hoạt và
khả năng khôi phục của các hệ sinh thái. Hàm lượng dầu trong nước tăng cao,
các màng dầu làm giảm khả năng trao đổi oxy giữa không khí và nước, làm
giảm oxy trong nước, làm cán cân điều hòa oxy trong hệ sinh thái bị đảo lộn.

20
Quách Ngọc Mai - Lớp 9A - Trường THCS Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội
Bài dự thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình hống thức tiễn

Tràn dầu trên biển khiến các động vật gặp tai họa
e. Ô nhiễm nguồn nước và các yếu tố tự nhiên:
Ngoài ra, ô nhiễm nước do các yếu tố tự nhiên (núi lửa, xói mòn, bão, lụt, )
có thể rất nghiêm trọng, nhưng không thường xuyên.
21
Quách Ngọc Mai - Lớp 9A - Trường THCS Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội
Bài dự thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình hống thức tiễn
Lũ lụt gây ô nhiễm nước xảy ra ở các tỉnh trong nước ta
Plosky Tolbachik, một ngọn núi lửa ở miền trung nước Nga, phun trào dữ
dội sau 36 năm ngưng hoạt động.
22
Quách Ngọc Mai - Lớp 9A - Trường THCS Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội
Bài dự thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình hống thức tiễn
f. Ô nhiễm nguồn nước khiến ngành du lịch biển kém phát triển:
Những nguyên nhân dẫn đến tình trạng ô nhiễm này là: các cơ sở kinh doanh
du lịch chưa có hệ thống xử lý nước thải; du khách vứt rác tùy tiện; những người
bán hàng rong không thu nhặt thức ăn thừa khách vứt trên bãi cát Ngoài ra,
lượng chất thải sinh hoạt tăng nhanh, phần lớn chưa được xử lý, hoặc xử lý bằng
phương pháp chôn lấp, vì vậy ảnh hưởng rất lớn đến cảnh quan, môi trường tự
nhiên, chất lượng các nguồn nước. Hệ thống xử lý nước thải, rác thải sinh hoạt
tại các điểm du lịch, bãi tắm hiện yếu kém. Nhiều điểm du lịch chưa làm hệ
thống xả nước bẩn, không có thùng đựng rác công cộng.
Một nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới năm 2008 dự báo, mỗi năm, Việt
Nam đang mất đi ít nhất 69 triệu USD thu nhập từ ngành du lịch do hệ thống xử
lý vệ sinh kém. Ô nhiễm môi trường cũng làm giảm đi sức thu hút khách của
ngành du lịch bởi chúng ta - những người khách du lịch và nghỉ dưỡng ai lại

muốn chọn một nơi ô nhiễm làm điểm dừng chân trong kì nghỉ của mình cơ chứ.
Tại Bình Thuận, chất thải từ đất liền theo bảy dòng sông lớn đổ ra biển rồi bị
sóng đánh tấp vào bờ gây ô nhiễm các bãi tắm, khu du lịch. Đặc biệt, tại vịnh
Phan Thiết, chất thải từ sông Cà Ty và sông Cái đổ ra ứ đọng dài ngày với nhiều
loại rác sinh hoạt, sản xuất, chế biến thủy sản. Bãi biển Thuận An đang dần trở
thành một “bãi rác” lớn. Dọc bãi biển có rất nhiều các loại rác thải, từ túi nilon,
bao bì, vỏ bánh kẹo đến vỏ bánh lọc, vỏ hoa quả, hộp sữa… Rác thải ra đã gây ô
nhiễm nghiêm trọng bờ biển, gây ấn tượng không tốt cho du khách đến tham
quan.
23
Quách Ngọc Mai - Lớp 9A - Trường THCS Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội
Bài dự thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình hống thức tiễn
g. Hiện tượng thủy triều đỏ - tác hại rõ rệt của việc ô nhiễm nguồn nước
biển:
Nước biển bỗng đỏ rực, sau chuyển sang xanh thẫm, rồi đen ngòm như nước
cống. Cua, cá chết la liệt, san hô chết bạc trắng; rong biển, cỏ biển cũng chết.
Hầu hết sinh vật biển bị tiêu diệt. Những ngày sau đó mùi hôi thối bốc lên… Đó
là cảnh tượng do "thủy triều đỏ" gây ra ở biển Bình Thuận cách đây mấy năm.
"Thủy triều đỏ" hay sự "nở hoa" của tảo là cách gọi để chỉ hiện tượng bùng
nổ về số lượng của tảo biển. Sự "nở hoa" của tảo có khi làm nước biển màu đỏ,
có khi màu xanh, màu xám hoặc như màu cám gạo Ở ven biển nước ta có
khoảng 70 loài tảo có thể gây hại trong đó, hiện tượng nở hoa của loại tảo
Phaeocystis globosa thường xảy ra ở vùng biển Bình Thuận và kéo dài khoảng
trên dưới 1 tháng.
24
Quách Ngọc Mai - Lớp 9A - Trường THCS Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội